BINNENLAND.
I' I
Een telegram uit Tokio to New-York ont
vangen. bericht, dat den 14. dezer eene wAn-
hopige torpedoboot-aanval bij Port Arthur
werTl gedaan, doch wegens den hevigen
sneeuwstorm konden slecht» twee Ja panache
oorlogsschepen de havenmonding bereiken,
«oodat. «leent* dece afzonderlijk den aanval
verrichtten. Men gelooft, dat een oorlogschip
door een torpedo is geraakt.
Do torpedojager Asagiri kwam te drie uur
'a morgens aan on ontmoette onder hevig
vuur van de vijandelijke forten de vijande
lijke verken ningsaahepen. Zij «ohoot verschei
dene torpedo ivf, waarvan het. resultaat on
bekend is, evenmin als van de volgehouden
kanonnade op genoemde vijandelijke sche
pen, die zich later terugt rok kon
De torpedojager Havatari arriveerde te
vijf uur 'amorgens, voer onvervaard do ha
venmonding binnen on vond tweo oorlogs
schepen. w««*r namen -onbekend zijn. Van de
door <lo Ilavut .»ri afgevuurd© torpedo's ia er
©wie ontploft.
Admiraal Togo zegt in zijn verslag over
tuigd to zijn. dat de uitwerking van dezen
aanval op den vijMMi ©en groot moreel ef
fect heeft teweeggebracht m
De St. James's Gazette verneemt uit Ko
be: Officieel wordt meegedeeld, dat da Ja-
pansche torpedobootcu opnieuw een aanval
deden op Port Arthur in den morgen van
14 Februari. Het Russische wachtschip in
do haven werd door een torpedo getroffen,
evenals een ander oorlogsschip, dat buiten
de haven lag. De Japannera konden zich on
gedeerd terugtrekken.
Het Japansche gezantschap te Londen be
vestigt alle bijzonderheden van een bericht
uit New-York betreffende een aanval van tor
pedobooten op Port Arthur op 14 Februari
Een verkenmugsvaart-uig van den vijand
werd vernield.
Over do 'bewegingen van <1© Russische
vloot verneemt de .Standard uit Tientsin van
17 dezer, dat een particulier telegram uit
Port Arthur, dat daar dien dag ontvangen
werd, bericht, dat de Russische vloot z<xs ge
kozen heeft.
Het Russische telegraa/agentschap bericht
nit Port Arthur van gisteren De stad is
rustig eu de troepen hebben hunne stellin
gen bezet. Naar gemeld wordt, heeft Yoean-
schi-kai aan do troepen mededoeling gedaan
van China's onzijdigheid en eeuo kleine af-
deeling ter bescherming van do Chinoesch-
Mandajocrijseh© grom» afgezonden. Verder
heet het, dat do Japanners de Toengoczcn
met geld aanspoorden den Mandsjoerijschen
spoorweg te beschadigen. Do mobilisatie
maakt uitmuntende vorderingen. Admiraal
Alaxejew ontvangt uit allo deelcn van Rus
land telegrammen van gelukwcnsching.
Aan de YaJoo is alles rustig.
Verder beriaht het Russische telegrraaf-
agentschap, dat bij het op 9 Februari gele
verd» gevecht een projectiel uit een 12 duim*
kanon het bovendek trof van de „Kasan".
een stoomboot vau do vrijwillige vloot. Dit
veroorzaakte een onbeduidend brandje, maai
niemand werd getroffen en do matcrieele
»chado was gering.
Volgen» .vu mcdudccling van do O.>sï Azia
tische Llovd coBoentraemcn rich do Japan
ner» te Sasebo en Kurè, venier in liet nour-
den van de baai van Iïïroachinia on in Yo
kohama en Rateoeda.
Stadhouder Alexejew heeft den Kei
zer een telegram medegedeeld van don
chef van het kruisers-e.*cader, kapitein
Reitzenstein. Het. houdt in, dat in den
morgen van den 16en de stoomboot Naguri-
raan verniold werd; d© 41 man, dio aan
boord waren, werden gevangen genomen. Een
kleine kustvaarder werd eveneens opgebracht,
maar wegens den hevigen storm kon de be
manning niet aan boord genomen worden
dientengevolge beeft men het schip niet laten
rinken. Het zware weder belet do kust langs
te varen. Het eskader zet daarom koers naar
'Jtehertakowhet trekt zich voor den storm
m volle ze© terug, om daarna do Koreaan-
scbe kust t© naderen Het eskader liep we
gens de woelige zee slechts met eene vaart
van vijf krioopeu. Zwaro stortzeeën gingen
owr do schepenzij zijn geheel met ijs be
dijkt, want het vriest 9 graden. Het eskader
bad drie dagen lang zware stormen door te
staan.
Een telegram uit Port Arthur bericht over
het Russische mijnentransportschip „Jenis
•ei,'* dat dit vaartuig, terwijl het bezig was
eon onderzeese li o mijn aan te leggen, door
den wind 9tootte op eau mijn, die daardoo:
sprong en oene reusachtige maa»a water op
stuwde
Do commandant beval do bemanning zich
t© roddon in do sloepen. Hij bleef zelf aan
boord en word met hot schip door do golven
verzwolgen
To Tokio zijn berichten in omloop, dat de
Kussen do Koreaanscho grens zijn overgo-
gaau.
Over do Russische uitgewekenen uit Korea
heeft- het Russische ministerie van buitonland
scho zaken een telegram ontvangen van den
commandant van den Frauschen kruiser Pas
cal, meldende dat do Pascal Tkjemoelpo heeft
verlaten om den Russisch on gezant Pawlow,
do bevelhebbers van <lo oorlogsschepen Wa
riag en Korjetx, 16 officieren en 26 man van
do bemanning on 62 Russische onderdauen
tv Sjanghai aan land t© brengen.
Volgens Ritmische berichten hebben te
Charbin cn older* in Mandajooriio veelvuldig
inhechtenisnemingen plaat» gehad van Ja
panners. naar aenleiding vn do ontdekking
van do ontdekking, d»t meer dan honderd
spionnen in Mandfcsjoerij© werkzaam waren.
Zretig van deze spionnen stonden in betrek
king tot den Japanschon generalen staf.
Vrouwen en kinderen zijn vrijgelaten.
Uit Tokio wordt bericht, dat do Keizer, jii-
he raadslieden cn do meerderheid van de mi
nister». waarschijnlijk omstreek» den 20.
naar Kioto zullen vertrekken, waar tijdeliik
het keizerlijke hoofdkwartier gevestigd zal
worden. Later zal do Keizer zich naar Ifiros-
hitna begeven, om getuige tc zijn van do in
scheping van de troepen.
In verband met de pogingen tot onziidig-
verklaring van China wordt uit Tokio van
gisteren liericht. dat uit goede bron vernomen
wordt, dat Japan, door tusschen komst van
den gezant dor Voreonigde Staten, antwoor
dende op do nota van staatssecretaris Hay.
toegestemd 1 ïoeft in de onaajdigverklaring
van China-, mits Mantajoerije wordt uitge
sloten, dat nu door Rusland beaot is. Japan
behoudt zich liet recht voor op te tredeu te
gen elke Russische handeling, dio de onzij
digheid van China mocht schenden.
Over Chineesche maatregelen van onzijdig
heid wordt bericht uit SjanghaiDo Russi
sche kanonneerboot ..Mandjoer' is dogr de
Cliineoechc autoriteiten aangemaand de haven
te verlaten. -Het schip is nog in de haven
ais roden geeft de kapitein op. dat hij de be
velen van zijn admiraal wachtende is.
Uit Tientsin zijn gisterenmorgen vertrok
ken vijftien cxtra-treiueu met keizerlijke»
troepen naar do grens. Deze troepen staan
onder bevel van Taoii-Waug en zullen gesta-
tionneerd worden te Tsjao-vang. Later zul
len 10.000 man onder Mayoekau van Jong-
tsoe vertrekken naar Jehol.
In een brief tut Moskou aan de Frankf. Ztg.
wordt gezegd„Thans t roost iedereen zicU
met. de gedachte dat do Russen do Japanners
te land do baas zijn, d. w. a al-s de solda
ten niet bevriezen of verhonge-
r e n. Nu pas zendt men, daartoe uitgenoo-
digd door het Rood© Kruis, verband- en
geneesmiddelen, dokters en verpleegsters uit
bovendien heerscht op het oogenblik in
Siberië een koude van 46° Celsius, de treinen
komen nauwelijks vooruit. Goederen worden
in het geheel niet meer aangenomen, de
sneltreinen zijn tot op twee of vier in de
week afgeschaft» en de trein die hier patoren
uit Irkoetsk moest aankomen, had 26 uren
vertraging. Do weg over land is buitenge
meen inocielijk, do militaire treinen doen or
van hier tot Mantsjocrijo 2123 dagen over.
De anno drommels van soldaten zitten in
goederenwagens; in welken toestand zij aan
zullen koraeu, weten alleen de menschen dio
in Oost-Azië dit schouwspel hebben aange
zien. Do zeeweg is volkomen gesloten, de
laatste drie transportschepen van de vrij
willige vloot ,die onderweg zijn, zullen wel
opgehouden worden, hetzij door de Russische
regeering, hetzij door de Jupnnschc vloot.
Te Port- Arthur zullen zij wol niet komen.
Hier te Moskou merkt men weinig van den
oorlog, het volk is zoo verstompt dat het
koel blijft. Vraagt men er een man uit hei.
volk naar. dan zegt hij Wat komt het er
op aan, het is zeer ver!"
Midden-Amerika.
Do verkiezing van Amador tol presi
dent van Panama is verzekerd. De Kamer
van Afgevaardigd ent admit© het ministerie
van oorlog af cn reduceerde de gewapende
macht tit ion honderd man. D© provin
cie II o 1 i v a r is in opstand tegen do
r<goeriug van Columbia. Do verkiezing
van gt-mraal Reijes tot president van Oo-
liuuhiö wordt be«t n-den
Allerlei
vSpoorwegongeluk t Brur
sel. Omtrent d.- spoorwegramp to Rruflepl.
waarvan i<v«ls imiding t* gemankt, bericht
het IIbid. vau Antw. nog:
Do treilt die uit Antwerpen t.- 7 ure 21
vertrok, om 1© Brussel te 8 uro 23 aan te
komen, kwam naar het NooicLstation gere
den. toen tussohen do- Tw. ©-Bruggen van
Seh aar beek wi den barrière der Rogiorst raat,
do laatste w.igons door liet breken van oono
ketting losgingen.
Dcz© wagons bleven staan, terwijl de loco
motief en do audero wagons het Noordsta
tion binnen '(toomden.
Geen enkel beambte van dun spoorweg
had hot gval gezien. Do reizigers, die zich
in d« ach tergel leven wagons bevonden. d:icli
ten dat de trein was blijven staan tcttgp
vol go van een signaal.
Ongeveer twre minuten later kwam dte
trein van Gent, die daar te 7 ure 33 vertrekt
n te Brussel te 8 uro 32 aankomt, aangore-
den. De signalen duidden aan dat de baan
vrij was. Op de plaats waar de wagen ston
den zijn al de banen met reeksen wagons
opgepropt. De machinist- van den trein
GentBrussel kon, tengevolge ran de krom
mmg van de baan. de wagons ni«t zien. Hij
zag het g vaar eerst- t«»en hij zich op 30
meter afstand bevond. De man remde welis-
naar, doch vruchteloos de locomotief botste
met schrikkelijk geweld op d© acbtergebh-voii
wagons van den trein uit Antwerpcq en de
lw v laatste werden letterlijk ineengeixukt.
De schok was verschrikkelijk. Het voorste
deel van de locomotief werd erg beschadgd
en onder do puinen van de twee bijna go-
hood vernield© wagons lagen talrijke slacht
offers. kermend van pijn of aLs waanzinnig
van angst ©n schrik Men zag ml den trein
v«ti Ostertde talrijke lieden de vlucht nomen
Bij de opruiming» en reddingswerken
kwam aan het licht, dat tweo knapen «odo<xl
cn een 15-tal person-ii min of m*\t ernstig
gewond waren
Do oorzaak van de ramp wordt door vele
bladen t- ©geschreven aan d© weinige ruimt©
die het Noordstaticm lu«it. Het. station moet
reeds lang te klein zijn gebleken
Kameroverzicht
Tweede Kamer.
Vergadering van Woensdag 17 Februari.
De heer F o c k vraagt, en bekomt verlof
om op («n nader te bepalen dag de ministers
van Buiteulandsche zaken eu Waterstaat,
Handel en Nijverheid te interpol loeren over
het zalin-tractaat en de wet op de zalmvis-
sohoni in het algemeen.
Westlaudsche Stoomtram.
Aan de orde is het wetsontwerp tot ont
eigening ten bvhoev© van verbetering en ver-
broeding van den Westla-ndaohen stoomtram
weg. Ilot woord werd gevoerd door de hee-
ren Smeenge, Rrumnu-lkamp en Van. de
Velde.
De minister van W., H. en N. (de
heer IX' Mare* Oyens) herinnert aan het
geen io het voorjaar van 1902 over deze zaak
gezegd werd. Hij herhaalt, dat zonder over
lading goederen te Munster ingeladen cn
door geheel het Westlsnd en naar den Hoek
van Holland kunnen worden vervoerd. Do
Regeer in g meent dan ook dat volkomen be
antwoord wordt aan de destijds voor het
geven van een subsidie gestelde eischen
doorvoer zonder overlading. Do minister
licht mot kaarten toe, hoe de tegenwoordige
toestand is en concludeert dat hetgeen men
van de Westl. Stoomtram-Mij. vraagton
redelijk is. Juist met het. stations-emplace
ment te Monster te brengen, zaJ men het
best. in de gelegenheid zijn om daar later
een haven te maken ten bate van de sdhrp-
perij. Een nader onderzoek acht de minister
niet nooddg. Deze zaak is goed onderzocht
en voorbereid. De minister is er zeker van,
dat do inwoners van Monster er. weinig mede
ingenomen zouden zijpi, wanneer de tram
buiten het dorp omging.
Na re- en duplieken wordt bet. wetsont
werp aangenomen niet. 41 tegen 29
stemmen.
Locaal «pooi Needeïlellen-
door n.
Het wetsontwerp tot toekenning van een
renteloos voorschot voor aanleg van een
locaatspoorweg NeedeHellendoorn wordt
z h. s. goedgekeurd.
Hooger O n d e r w i j s w e t.
Aan de orde is het wetsontwerp tot wijzi
ging en aanvulling der wet tot regeling
v.iu het hooger onderwi^.
Algemeen© beraadslaging.
De Voorzitter verzoekt bij deze al
gemeen» beschouwingen niet te spreken over
de technische en landbouwscholen.
De heer Vau der V1 u g t heeft met
meer dan gewonen schroom het woord ge
vraagd over dit ontwerp, omdat hij eenigs-
rans partij is in dit geding. Hij wenseht een
toon te doen hooren van verzoening, en
mocht hem al eens een woord ontvallen dat
daarmede in strijd is, dan wensobt hij mi
reeds te verklaren dat elke bedoeling om te
kwetsen verre van hem is.
De bedoeling van dit ontwerp, het hoofd
doel, is versterking van het hooger ondewijs.
Het verlangen daartoe wordt gemotiveerd
door eem aantal grieven. Niet onduidelijk
wordt te kennen gegeven dat het openbaar
hooger onderwijs partijdig is, en niet altijd
beantwoordt aan de eischen die gesteld mo
gen worden. Die grieven nu zal Spr. trach
ten te weerleggen. Hij geeft- toe dat er onder
do liberalen vwl zijn geweest die aanleiding
hebben gegeven tot do grieven die. men doet
hooren. In overmoed door bohiaald© over
winningen werden theoriën verkondigd, dio
aanleiding moesten geveu tot grieven. Dit
alles bracht tot den waan, dat wetenschap
en openöaringageloof niet konden samengaan
in één normalen geest. Die waan heeft in
vloed gehad op de bezetting van hoogleer-
••uixszetels. Spr. wijst slechts op Groen van
I'rinsterer. Met zekere laatdunkendheid werd
van sommige katheder» gesproken over niet
door de hoogleerareu gehuldigde loeratellin-
gen.
Toch ,zijn zelfs onder de liberaJc heer-
Kchappij; de kei-kol ij kon nooit, geheel uitge
sloten van. de bezetting dor kathedei-s. SJpr.
wijst ©j» den katholieken medicus Schann
u> Leiden, to Utrecht do a^-r. De Geer van
Jutphaa», te Groningen Gratama. IX- Leid-
fxlie t licologiseho faculteit te Leiden was
ahvht» uitsluitend liberaal.
Spr. komt thans tot de zwaarste grief do
waan dat wctonschaip en openbaringsgeloof
u;<4> samoiig.iun Dio waan i-s in den laatsteu
tijd g voolig aan het. tanen gegaan. Het
g<x-d roclit van goloflf rn godigolowdheid
wordt moer en moor erkend. IX» leei-stelling,
dio do wetenschap bankkroet verklaarde, is
ougerijnid. Evenmin als do Neder 1. Rank
bankroet als rij geen 200 dividend uit-
koert, zoo is ook do wetenschap niet ban
kroet al heeft men zich vroeger ten onrechte
gouden b. rgen er van voorg<«pi<'geld.
Tal van staaltjes zou Spr. kunnen aanha
len tut weerlegging van de in het vernlag ge
opjx-rde grieven over partijdigheid l>ij hot.
bc7..-tt' n van kat heders Sedert, hot optredeni
van deze regeering zijn 16 opengeval Ion ka-
thdor.» dcor Nederlander.» Iiezot, onder wie
2 open bar ingsgoloovigon, 1 synodiaal ortho-
iUfx on l Calvinist. En wanneer do regc*-
ring aegl wij haddon goou matei laai hot
geen ren gevolg was van de uitsludtingstao-
tiok van de lilieraleiij dan antwoordt Spr.:
geldt dat excuus voor ons dan ook niet
Kouden vorigs regieringen zich daar dado
lij!; aan ontworstelen)?
Than* komt ü?pr tot liet. onderwijs. Dj
minister erkent zelf. dat. van lieverlede ver
betering gekomen in do onderwijsmethode.
De minister beroept zich op zijne ervaring
van 40 jaren geleden, toen onze studenten
ui<-t. in do gelegenheid waren om d© grond
stellingen van hel katholisisme t© leidtu.
Doch ook dit i» veranderd. Spr. durft voor
zich zelf verklaren, dat hij bij zijn college©
do gelegenheid opent voor het houden van
beschouwingen ov«r niet geestverwanten
Sprekend© voert hij hen in op e-ne wijfse,
dis» zelf* wel eens de verklaring heeft ont
lokt oen geestverwant zou het niet lieter
kunnen doen. En dat dtxt niet alleen Spr
maar «xik zijn© collega's. Zoo doet ook de
hoogleeraar in de wijsbegoerte te Utrecht,
dis- voornemens is colleges te geven in do
gnostiek der kerkvaders en de scholastiek
IV" I'. Krabbe, te Groningen, doceert sedert,
lang de anti-rev. Staatsie-r. Het streven staat,
bovenaan om de studenten te loeren varen
op eigen kompa». In de keurbende van onze
studenten aan onze openbare hoogescho-
Ien looft het. devies, zelf leeren zien,
z©lf loiv-n oordcel eai geleid door uwr»
leeraren In den studententijd van dr.
Kuyper wna dit anders. Spr. weet liet. maar
d© critische houding dor studenten heeft het"
onmogelijk gemaakt voor eiken professor om
©r zich nvt een Franse hen slag af t© maken
Mon legt zich niet mee zwijgend neer bij h<b
geen geleerd wordt Naar Spr. vrwzekert
zijn aan de Loidsch© universiteit do stilden
ten in de auti-revol. Staatsleer aan do wiu-
iKMide hand en natuurlijk hooft do lioogkx-r
aar daannodo rekening te houden. Ia hot-
\-or-lag worden verschillende motieven aan-
gchaaid voor dit ontw».rp. Vooueerat de offer
vaardigheid voor het bijisonder ouderwijs
9pi heelt daarvoor zeer voel eerbied, even
goed als voor den workman, die zijp pen
ningske offerde voor Ixt Comité v.m Ver
weer. Toch liecft hem dit niet. weerhouden i
antiek te oefenen op dat comité. En zoo zal
hem dit. ook niet weerhouden critiek te oofe-
non op het hija. ondenvi^. H»t verwondert I
Spr.. (lat waar zooveel offer» worden gebracht
voor het biiz. ondarwije, zij. die hooger on
derwijs verlangen, voor bun zonen hunne
vrije universiteit voorbijgaan en hunne zonen
willen zenden naar dio ougeloovige, ver
derfelijke inrichtingen. Do minister, welko
virtuoeiteat in woorden hij ook hoeft ont
wikkeld, is er nog niet in geslaagd dat raad
sel op to lossen.
Spr vraagt, nogmaals hoe liet. komt, dat
men .üs voorstander der Vrije Universiteit
zijn eigen vleesoh en bloed aan eene inrich
ting des verderfs kan laten studeeren. Te-
ïugktx-lende tot de methode van onderwijs
stelt. Spr. voorop, dat openbare orde en goede
zeden de hoogste wil rijp. De goede orde
mag niet worden verstoord, noch door het
anarchisme, noch door liet Theocratisme Eén
algemeen© beperking van de vrijheid van
ivot hoogere onderwijs cm het binden van
do hoogleerarem aam een bamd, die de beslis
sing over hiui trouw of ontrouw opdraagt
aan eon algemeen© vergadering, mag niet
geschieden. Critiek is toegelaten, zegt de
minister. Maar do<xr wio eu tot hoe lang?
Professoren en studenten, zijn ini dit opzie lit
geheel rechten]003. Bij die bestaande onzeker
heid kan men het met vrijheid probeeren,
of meai kan de onvermijdelijke verscheiden
heid kunstmatig beletten rich naar buiten
te uiten. Déch er is nog een derde mogelijk
heid. Men kan voortgaan d© bezwaren, aan
positieven opbouw der beginselen verbonden,
te ontwijken, door voortdurend zijn kracht
te zoeken in een bepaald soort polemiek van
bedenkelijk karakter, welke afkeuring ver
dient. Spr. zet voorts uiteen, dat de pole
miek aam de openbare universiteiten gedieel
anders is als die aan de vrije universiteit,
omdat, die een propagandasciliool is, waaraan
de leerlingen zicli van af den aanvang ge
wennen. Zij dienen de partij' en niet de we
tenschap, gelijk te lezen staat in „de Neder-
landir" Spr. onderschrijft die woorden, al
had hij, van zachter gemoedsaard, het al-
lidht ingekleed in minder krasse termen. (Ge
lach).
Hoe zaJ nu, vraagt Spr., de invloed zijn
van dit wetsontwerp op het eenheidsgevoel
der natie. Hij herinnert er aan, dat er een
tijd was, toen het tengevolge van overmoed
hard tegen hard ging Toen was er een tijd,
dal er allo recht bestond om zekere gelijk
stelling tusschen ojieiibaaf on bijzonder on
derwijs* te krijgen, maar dio tijd is than*
voorbij. Do overmoed waartegen zich do
grieven richten, zij is verdwenen en deze
wetsvoordracht is een anachronisme, dio
teert op oud zeer. Die provocatie; die des
tijds een optreden ïechtvaardigde aldus
eindigt Spr. zij behoort tot het verledeoe,
neemt althans van dag tot dag minder ver
houdingen aan.
'De hoer Röeri l gcilaoft, niet, dat dit wets
ontwerp 1* te beschouwen als een lievelings
droom, als een troetelkind van dezen minis
ter* van binnenl. zaken.
Ware dit. wel liet geval, het zou oen reden
rijn om mede te werken om dit- wetsontwerp
tot stand te doen komen. Spreker zegt den
minister dank voor den geestelijken steun,
welke - hij aan onze openbare universiteiten
heeft gegeven. In zijne beschouwing over dit
wetsontwerp hoopt Spr. volkomen objecteif
te zrjn. Wij staan ook hier weder voor een
partieel© regeling Van de draagwijdte der
voorgesteld© wijzigingen kan men zich voor-
ai' geen rekenschap geven. Dit geldt bijv. al
dadelijk omtrent de uitgebreidheid van den
effect us eivilis" en de subsidieering te ge
ven aan bijzonder© inrichtingen van hooger
onderwijs. Een partieelc regeling is uit den
aard der zaak steeds onvolledig, terwijl
groot gevaar* voor pracjudicieeren bestaat.
Alsnu komt Spr. tot het ontwerp zelf.
Voorop stelt hii dat de inrichting zeer duur
zal worden voor de schatkist, terwijl de vraag
is, of het onderwijs er voldoende vruchten
van zal plukken. Wat de hoofdquaestie be
treft, do toekenning van den „effectus oivi-
lis aan de bijx. gymnasia, Spr. acht deze
niet noodig voor bet hooger onderwijs in het
algemeen. De bedoeling is alleen het vrije
universitair onderwijs te bevoordeelcn. Maar
is dit nu nootng? Uit eigen ervaring als cu
rator van de universiteit te Utreoht kan
Spr. hier verklaren dat er van uitsluiting
va ii hoogleeraren om hunne gezindheid geen
sprake is of ooit is geweest. Van propaganda
ju ééue richting is evenmin ooit sprake ge
weest aan di© universiteit. Het bezwaar dat.
men tweemaal zou moeten studeeren om als
leerling der Vrije universiteit te "kunnen pro-
moveeren, werd vroeger door dr. Kuyper niet
gedoeld, hetgeen blijkt uit een van diens ge
schriften, door Spr. aangehaald.
Rechtstreek scho o steun van don Staat voor
vrij universitair onderwijs, ligt tiaar Spr.'s
meaning niet op den weg van den Staat,
maar de Staat moet evenmin liet vrije uni
versitair© onderwijs aan zijn lot overlaten,
wanneer het aan gestelde waarborgen, vol-
doot. Rechten mag het vrijla universitaire
hooger onderwijs daaraan echter niet ont
kenen.
Over het aantal professoren zal Spr. niet
uitweiden, alleen veroorlooft hij zich do op
merking. dut l'aculteit-sseholen met oen ge
ring aantal hoogleraren nog geeti niuvorsi-
tcöt vormen.
Alsnu gaat Spr na of niet op andere wijze
had kunnen voldaan wordlon aan de wen-
Mihen die worden gekoesterd.
Zijns inziens wel. In de eerste plaats door
instelling van bijzondere leerstoelen. Daar
van wordt nu door den minister met ge©n
woord melding gemaakt, terwijl dr. Kuyper
in 1896 met geen woord sprak over do nood
zakelijkheid der toekenning van den effec
tus eivili. aai» bijaondlere universiteiten
Heden 11 uur. voortzetting.
Berichten.
I)e Staatscourant van Donderdag 17
Februari 1904 bevat de volgende Kon. Be
sluiten
benoairal tot kanselier de hoeren Pb. N E.
Bogacit ©ii J Hegly. de eerste bij Ilr. Ms.
gezantschap te Stockliolm, dio tweede bij dat
te Madrid);
op verzak eervol ontslagen uit 's Rijks
di< n»t de directeur-brievengaarder te Huizen
Avan Bommel
bevorderd! tot hoofdcommies bij de Alge
meen© Rekenkamer F. J. Wakerlin en F. J.
Mondt, beiden thans commies;
is aan E P. van Steenbergen, op zijn ver
zoek, met ingang van 1 Juli 1904, een eer
vol ontslag verleend uit zijne betrekking van
inspecteur van het kadaster bij het departe
ment van financiën, met dankbetuiging voor
de langdurige door hem in verschillende be
trekkingen aan deu land© bewezen diensten,
en is aan dien hoofdambtenaar met ingang
van dezelfde dagteekening de persoonlijke
titel verleend van hoofdinspecteur van het
kadaster.
H. M. de Koningin en Z. K. H. de
Prins der Nederlanden zijn gisterenavond
pea* S. S. van 7.56 van Het Loo in de resi
dentie teruggekeerd.
Op de avondpartij, die de Duitsche ge
zant bij ons Hof morgen geeft en waartoe een
200-tal genoodigden uit de Regeerings-, hof-
eu diplomatieke kringen zijn uitgenoodigd,
zal de heer Sistermans eenige liederen zingen.
Later zal een tweede avondpartij gegeven
worden, voor leden der Duitsche kolonie te
's Gravenhage
De „St.-Ct." ur. 40 bevat liet Kon.
besluit van 22 Jan. 1904, houdend© vast
stelling van iustructiën ter uitvoering van
de wet van 23 Mei 1899, waarbij de uitoefe
ning van het militair gezag i.n tijden van
oorlog of oorlogsgevaar, in eetnig gedeelte
van het Rijk, gelegen buiten de stellingen
eu afzonderlijke forten, zoomed© in tijd van
vrede in het grondgebied des Rijks of in
e&nig gedeelte daarvan, nader is geregeld.
-— De St.-Ct. bevat de volgende wetten
wet. van 28 Jan. 1904, houdende goedkeu
ring der 13 Aug. 1902 te 's Gravenhage
geteekende overeenkomst tusschen Neder
land en Frankrijk betreffende het invoer
recht van producten uit de Nederlaudsch©
koloniën in Frankrijk én de Fransche kolo
niën en betreffende het invoerrecht van pro
ducten uit die landen in de Nederlandsche
koloniën Wet van 4 Pebr. 1904, houdende
toekenning van een subsidie uit 's Rijks
schatkist ten behoeve van de droogmaking
van plassen onder Reeuwijk en Sluipwijk
wet van 4 Febr. 1904, houdende vaststelling
van het tiende horfdstuk der Staatsbegroo-
ting voor het dienstjaar 1904; wet van 4
Febr. 1904, tot verhooging van het negende
hoofdstuk der Staatsbegrooting voor liet.
dienstjaar 1904; wel van 3 Febr. 1904, tob
vaststelling <ier begrooting v:m uitgaven
ten behoeve van de voltooiing van het ves-
tingsteisel, dienst 1904.
D« minister van financiën maakt in
liet liehing van de ingezetenen wan Neder
land bekend, dat blijkens van de regeering
van Italië ontvangen mededeel in g, biljetten
der ItaJiaansch© Rink, der Rink van Napel»
en der Rink. van 'Sicilië, 30 Juni 1904 ver
jaard cn dus waardeloos zullen, zijn. Facsi
miles dier biljetten zijn op aanvrage koete
loos to liekomon ten kantore vuai don direc
teur der Staatscourant te 's Gravenhage, bij
het agentschap van liet ministerie van finan
ciën te Amsterdam, en trij den betaalmeester
te Rotterdam (St.-Ct.)
De St. Ct. nr. *10 bervat het Kon. besluit
van 4 Februari 1901, houdende bepalingen
omtrent vrijdom van den accijns voor zout,
bonoodigd voor fabrieken van kunstwol en
voor fabrieken van reukwaren
DFeestmarkt to Amster
dam en de inschrijvingsbiljetten aldaar
voor bijdragen voor het „Emma-fond*" heb
ben bruto f 92000 opgebracht.
Dip voorstellingen van den „Chat noir"
en. de Iiohtbeeldenvertooningendie Diusdag-
«vond in de koffiekamer van het Concertge
bouw hebben plaats geKad, moeten ongeveer
f 1000 hebben opgebracht, ten bate van het
Sanatorium Hoog-Laren.
Geen maskerade tc Gronin
gen ln ©ene vergadering van lui studen
tencorps ,.V. A. P." te Groningen is beslo»-
ten ter gedegenheid vail, do lustrumfeesten
geen maskeradeoptocht to hou dien, omdat, «r
zich maar dertig studenten voor opgegeven
luidden.
Den TT, ai a g in)Genua ny.
In September a. s. zal het achtste internatio
naal congres vobr aardrijkskunde gehouden
worden te Washington, en dezer dagen zijn
de circulaires aan dio bel angst el lenden ver
zonden, wiaarhij ziii worden uitgenaodig, tegen
betaling van vijf dollars, zich als lid van
het congres te doen inschrijven.
Eon der medewerkers van. het IClild. to
Gravenhage ontving ook zoon camilairö
met dit adres. „ProfIn Haag, Ger
many."
Terecht noemt het Hbl. het kras, dat die
heer en aardrijkskundigen niet. beier weten
dan dat dia Residentie van Nederland in
Duitsohland ligt!
aNaar men verneemt is de maatregel
door de directie der H. IJ. S. M. genomen,
om het dechargeer en voor bestelgooderen be
neden 5 Kgr. te staken en alleen het aantal
stuks te tellen, voorloopig bestendigd
De pogingen door minister Kuyper in
gest ekl om liet geschil in de diamantindustrie
langs vredelievenden weg op to lossen, heb
ben gefaald. De uitsluiting gaat thans defi
nitief door. Daar het contract- bestaande tus
schen de juweliers en do fabriekseigenaars
uitdrukkelijk bepaalt dat ingeval van uit
sluiting daarvan aan de oigona-ren 24 uren
tevoren kennis moet worden gegeven cn deze
kennivgvving eerst gisteren middag heeft
plaat- gehnd, zullen do fabrieken eerst beden
om middernacht worden gesloten
Omtrent de uitkering aan de uitgeslotonen
te verstrekken, is thans nog niets bepaald.
Eerst wanneer nauwkeurig alle cijfer»
zullen bekend zijn, waarschijnlijk over twee
of drie dagen, 7.1.1 het HondaheaHnnr een
Tjitkeeringtfvoorstel aan de algemeen© leden
vergadering voorleggen. Mon zal do bereke
ningen Ibaaeeren op hrt vooruitzicht van ©en
maanden]aJigon duur vau den strijid Het
Bondsgebouw in de Fransche Laan werd gis
teren middag ads 't ware bestormd door loden
dio inlichtingen wenschten. De groote hal
was volgehangen met alle mogelijlke publica
ties eu manifesten.
Naar het Volk verneemt beeft do kan
toorknecht Linthuis van het Amsterdamsche
postkantoor, de met overplaatsing gestrafte
redacteur van „De Posthoorn thans mede-
deeling gekregen, dat hij verplaatst is naar
