BINNENLAND.
uen in stelling te brengen en van daar uit
forten en schepen „in puin te schieten."
Uit Peteraburg wordt geaednd aan de
Parijpaho „Liberté"Bij t vernemen van
het nieuwe échec van Kamimoera, verniel
den do Japanners het huis van den admiraal
en staken het in brand.
Het gezin kon zich van een wissen dooJ
redden, door in den kelder te vluchten.
Allerlei
vDe Japansehe veldmaarschalk Oyania,
die zich thans als opperbevelhebber naar het
oorlogsterrein Ingaf, was herhaalde malen
minister van Oorlog, en hij voerde ook het
bevel bij do verovering van Port Arthur op
de öhineezen, in 189i.
Hij is, in vergelijking met zijn landgenoo
ten, groot van gestalte en, gelijk men op de
portretten in de illustraties kan zien, niet
„schoon van aangezicht."
Hij draagt den bijnaam van „de spons,
wegens de sporen van de pokziekte waaraan
hij in hooge mate heeft geleden.
Uit 's Maarschalks particuliere leven ver
haalt men liet volgende
Toen Ovama, twintig jaren geleden, een
opstand was gaan dempen in Satsuma, deed
zijn jonge, schooue vrouw, alleen te Tokio
achtergebleven, do„r haar loszinnig gedrag
veel van zich spreken.
Toen haar echtgenoot terugkeerde, kwaim
zü op den drempel van zijn huis hem ver
welkomen. Maar de strenge krijgsman beval
haar onmiddellijk weder naar binnen t-e
gaantil sinds dien dag heci't niemand
meer iets van haar gezien of gehoord.
Overeenkomstig de Jopansohe zeden werd
er niet veel naar het lot van mevrouw Oyama
gevraagd en tien jaren later kon de beroemd-
krijgsman een tweede vrouw trouwen eon
Japansclio jongedame, die in Amerika is op
gevoed.
vMen verhaalt, dat de heer Jacques
Lebaudy zich noemende „Keizer der
Sahara' met den Sultan van Marokko zou
hebben onderhandeld over een verbond, waar
bij de heer lebaudy zich verplichtte, den
Sultan 10 millioen francs te leeuen „vïel-
leicht noch otwas mehr" en waarbij de
Sultan den „Keizer van de Sahara steun
toezegde bij de vestiging van zijn rijk.
De Sultan betoonde zich zeer geneigd tot
het sluiten van een traktaat met deu nvil-
Liarda/ir; maar de onderhandelingen spron
gen afwaarom weet men niet recht.
vIn de gevangenis te Kalisch (Polen),
waar thans een groot aantal politiekover
treders zijn opgesloten, zijn, naar men be
richt, ergerlijke tooneelen afgespeeld.
Ongeveer 300 beschonken soldaten drongen
in de cellen door en mishandelden de ge
vangenen op allerlei wijze. Zij sloegen hen
hevig, braken eenigeu ee: paar ribben,
airmen of beonen stuk, brachten verscheidene
bajonetsteken toe en stakou enkelen de
oogen uit.
Niet minder dan 63 slachtoffers der woes
telingen moesten naar het hospitaal worden
gebracht.
vEenige jaren geleden kon men in de
straten van Parijs groote reclame-biljetten
zien voor een nieuw soort hoest-pastilles. De
afbeeldingen stolden President Ivruger voor,
die Koningin Victoria dergelijke pastillos
toereikte. De plakkaten verdwenen intus-
schcn snol weder, omdat de politie-prefect
Lépine ze liet verwijderen als kwetsend voor
vreemde heerschers. Wegens deze handeling
werd tegen Lépine door de reclame-maatschap
pij, die de biljetten in opdracht van den
uitvinder der pastilles had doen vervaardi-
geu, een schadevergoeding van 10.000 frs.
geëischt. Het geding is eerst thans tot een
beslissing gekomen. De rechtbank beschouw
de den politie-prefect schuldig omdat bij
niet het recht had, de plakkaten te doen ver
wijderen. Daarbij werd echter verklaard, dat
bij het schatten van de schade in aanmer
king moet worden genomen: 1. de ziekelijke
speculatie, die aan do reclame ten grondslag
lag. haar slechte taktiek en het gevaar en 2.
het voordeel, dat do drukker door den ver
koop eener tweede oplage aan particulier©
personen gehad heeft. Aldus werd dc aan
klaagster slechts een schadevergoeding van
500 frs. toegekend.
Do Staatscourant vat Zaterdag 9 Juli
1901 bevait de volgende Koninklijke beslui
ten
toegekend do ec re-medaille der Oranjo
Nassau-ord© iu brons aan C. Borst en A.
van Vuuren, werklieden in dienst bijl de Ko
ninklijke stoomwasscherij en blcokorij „do
Rijzonde Zon" te Gouda;
benoemd tot buitengewoon adelborst bij
dc Kon. Nod. Marino-resorve J. van Duijl,
J. W. do Roever en C. Kromwijk.
H. M. de Koningin en Z. K. II. do
Prins keereu Woensdag 13 dozer uit. Mecklen
burg op het Loo terug.
Koniuklijik bezook au. n
Noor d-B rabaat. Officieel kan worden
A kort is; t lang!, kort; u lang, kort-;
o lang, d kort; voor de ie zou men do toe
voeging van do r kunnen houden, omdat bij
haastig schrift en spoedig verwarring zou
geven. Bi; woorden als bedelen zou men
op de eerste een lange klem toon-teekon
kunnen zetten, bijvoorl)eeld bédelen, wat
iedere verwarring uitsluit.
Is 't wonder dat oen kind andors leert beo-
doelen, en de kluts kwijt raakt met al dezo
es van verschillend© soorten?
Ik zelf ondervind met deze Kollewijn-
spelling nog herhaaldelijk, dat ik met al
die enkele klinkers de goede uitspraak wel
eens niet dadelijk vinden kan. Zoo heb ik
ik durf er best voor uitkomen zitten tu
ren eer ik iu een zin de woorden negeren
(negeren) en suggereren (suggerceren) naar
bohooren wist uit te spreken, nadat ik ze
eerst een paar maal zachtjes voor mezelf had
gezegd. Met het klemtoon-teeken op de vol
komen e wnre alle verwarring to vennij-
deu geweest.
Over dit discours praten we nog eens na-
dor.
OUDE VROUW.
medegedeeld, dat H. M. de Koningin bij
Haar bezoek aan de provincie Noord-Brabant
ook Heusden zal b zoeken. Bijzonderheden
over dit bezoek kunnen nog niet worden
medegedeeld.
Naar wij uit vertrouwbare bron vernemen,
zal tijdens H. M. de Koningin bij Haar L>
zoek aan de werken van den Nieuwen Maas
mond, de alsdan onthullen gedenkzuil ge-
plaats worden nabij de nieuwgebouwde Wil-
holm.inasluis te Andel, alwaar de Maas, de
eigenlijke aloude waterweg, wordt afgesloten.
Tel.
II. .D. H. do Prinses-Moeder van Wal
deck en Pyrmont met Haar zoon, een stief
broeder van H. M. de Koningin-Moeder, zul
len omstreeks do helft dezer maand op het
lustslot Soeetdijk eenigen tijd bij H. M. ko
men doorbrengen.
Omtrent do regeling der huldebetoo-
ging aan Z. Exc. luitenant-generaal J. B.
van Heutsz, gouverneur van At je li en onder-
hoorigheden enz., kan nog worden medege
deeld, dat Z.Exc. en mevrouw Van Heutsz
aan het station der H. IJ. S. M. te Den
Haag zullen ontvangen worden door de of-
ficieele autoriteiten, benevens eene suboom-
missie, onder presidium van den oud-gouver
neur-generaal van Nod.-Indië, jhr. C. M. A.
van der Wijck. Langs den weg dien de fa
milie Van Heutsz, vergezeld door de sub
commissie, naar Hotel des Indes zal nemen,
zullen eenige corporatiën en vereemgingen,
vóór het Hotel en vele schoolkinderen, den
generaal begroeten.
In Hotel des Indes wordt de familie Va:*.
Heutsz door de geheele hoofdcommissie op
gewacht en wordt haar met een toespraak,
van den voorzitter, luit.-generaal K'-ol, r.e
eerowijn aangeboden. Om 2 uur gaat gene
raal Van Heutsz naar hét stadhuis, inge
volge uitnoodiging van den gemeenteraad.
Daarna legt hij eenige officieele bezoeken
af en woont om 3 uur de matinee in do-n
Dierentuin bij, waar eene sub-oommissie on
der presidium van mr. J. G. Patijn, commis
saris der Koningin in Zuid-Holland, de ont
vangst regelt.
Tot de feestelijkheden is, behalve de 4
zoons en familieleden van den ^eaoraa)
diens adjudant Colijn en eohtgenoote, ook
genoodigd de burgemeester van Coevorden,
de geboorteplaats van generaal Van Heutsz.
Van Rozendaal naar Nijmegen reis; de ge
neraal in een salonrijtuig, door de directie
der Staatsspoorwegmaatschappij 'e zijner be
schikking gesteld.
De gemeenteraad van Delft is met spoed
tegen heden ochtend lialf twaalf bijeenge
roepen, waaruit men opmaakt, dat generaal
Van Heutsz de hulde van Delft's burgerij
wenscht te aanvaarden
In Nijmegen blijkt de generaal liever geen
hulde te willen aanvaarden, Op een tele
gram door den burgemeester van Nijlmegen
aan kapitein Colijn gericht of tegen een een
voudige verwelkoming van generaal Van
Heutsz op het p.rro-n, door eer deputatie uit
do ingezetenenen bedenking bestemd, werd
het volgende antwoord ontvangen
„Bedankt voor belangstelling, verzoeke
beleefd voor alles te mogen bedanken."
Generaal vam Heutsz.
Naar men uit Rozendaal aan het Dag
blad van Noordbr. meldt, is de beide Har
monieën veïvocht, bij de aankomst van ge
neraal Van Heutsz aldaar een aubade te
brengen.
Verschillende autoriteiten zullen den ge
neraal aan het station ontvangen en een ge
schenk aanbieden.
Aan de Noordbr. wordt gemeld
Generaal Van Heutsz arriveert morgen
te 11.21 te Breda. Z.Ex. heeft daar op zijne
doorreis naar Nijmegen een oponthoud van
5 minuten. De loco-burgemeester Scheltus
zal don generaal toespreken, terwijl het ge
heel e gemeentebestuur, .benevens alle offi
cieren van de schutterij, van de academie,
van het 6o regiment infanterie, van het 3e
regiment veld-artillerie, beuevens de ver
schillende muziekkorpsen van die wapens
zullen aanwezig zijn.
Nijtmeegsche jongedames, zestien in getal,
onder leiding van mevrouw Engcrs, hebben
liet plan gevormd, den generaal en mevrouw
Van Heutsz, bij aankomst in heb Keizer
Karei-hotel, te Nijimegeneen bloemenhulde
te brengen.
75-jarig bestaan van het regiment
grenadiers en jagers.
Aan het Donderdagavond gehouden offi
cieren-diner in do groote eetzaal van het
Kurhaus, waren ook gezeten do luit.-gene
raal graaf Dumonocau, vertegenwoordigende
H. M. do Koningin bij dc feesten; jhr. De
Ranitz, grootmeester, en luit. ter zee jhr.
Hooft Graafland, adjudant en vertegenwoor
diger van den Prins.
De adjudant-generaal van H. M. heeft
het woord gevoerd en aan den kolonel van
het regiment verklaard, dat hij des voormid
dags in de Maliebaan de houding van zijn
regiment met bewondering had gadegesla
gen en dat ook bij hem, spreker, de gedachte
was opgekomen, dat de orde die er bestond
nadat de troepen zoo kort onder de wape
nen waren geweest, was toe te schrijven
aan het flinke corps officieren van het regi
ment, zoodat hij niet beter kon voldoen aan
dc opdracht- van H. M. de Koningin dan
zijn glas te ledigen op het wolzijn van het
flinke corps officieren van het regiment gre
nadiers en jagers.
Z. K. H. de Prins had een zeer uitvoerig
telegram gezonden, meldende dat Z. K. H.
tot zijn leedwezen verhinderd was aan den
feestmaaltijd doel te nemen.
De toespraak, welke Z.Exc. de luitenant'
generaal graaf Dumonceau gisteren op de
militaire revue in het Malieveld tot het re
gimentgrenadiers en jagers gericht heeft en
welke door den grooten afstand welke tus-
sóhen de plaats van den generaal en de tri
bune bestond, grootendeels voor het gehoor
verloren ging, luidde in hoofdzaak aldus:
Hare Majesteit de Koningin heeft mij en
een van Haar adjudanten belast met de zoo
eervolle taak H. M. te vertegenwoordigen en
te getuigen van Hare levendige belangstel-
ling in de herdenking van het 75-jarig be
staan van het regiment grenadiers en jagers.
Hare Majesteit hecht te veel waande aan
de bizondere banden, die steeds hebben be
staan tussohen Haar Huis en het regiment
draagt, aan het regiment te veel gevoelens
van groote welwillendheid en waardeeriug
toe, dan dal H. M. sulk een merkwaardig
tijdstip in het leven van het regiment onop
gemerkt voorbij wenscht te laten gaan.
Uit naam van onze aan ons aller dier
bare Koningin wensch ik u geluk bij de
herdenking van een verleden, waarop gij met
rechtmatige trots een terugblik moogt wer-
pen.
En ik spreek de verwachting uit, dat gij
uwen eervollen naam als voorbeeld vra orde,
tucht en onwrikbare voldoening aan uwe
plichten tegenover Vorst en Vaderland zult
weten te handhaven.
Mocht gij ooit geroepen worden om uw
roemrijk vaandel voor een vijand te ontrol
len, laat dan de „turf in je ransel" weer
galmen als ecu voorbode van zegepraal.
Ik .besluit deze bewoordingen door uit
naam van H. M. onze geëerbiedigde Ko
ningin te roepenLeve liet regiment gre
nadiers en jagers! Leve dit edel corps!
Over den dag van gisteren schrijft
men uit 's Gravenhage
Heden ochtend 10 uur had op d© mid
denplaats van de Oranje-kazerne te 's Gra
venhage -de aanbieding plaats van het ge
schenk van de Haagsehe burgerij aan het
regiment grenadiers en jagers, ter gelegen
heid van zijn 75-jarig bestaan. De keuze
van het geschenk was gevallen op een bron
zen buste van wijlen Z. M. Koning Willem
I, den stichter van het regiment, van wien
een voor allen zichtbare beeltenis tot heden
in de kazerne ontbrak.
De plechtigheid geschiedde in tegenwoor
digheid van een compagnie van elk dér
bataljons grenadiers en jagers met het re-
gimentsvaandel, de Kou. Milit. Kapel, het
uitvoerend oomité en vele leden van het
groote comité voor het huldeblijk.
De voorzitter van het uitvoerend comité,
baron W. F. Snouckaerfc van Schauburg
hield tot den kolonel-koramandant van het
feestvierende regiment, baron Van Voorst
tot Voorst eene toespraak, waarin hij er op
wees, dat het 75-jarig bestaan van het re
giment tevens een heugelijk feit is voor de
residentie, waarin het korps gedurende <lie
geheele driekwart-eeuw in garnizoen is ge
weest, in al welke jaren steeds de meest
hartelijke sympathie en de beste harmonie
heeft bestaan tusschen het regiment en de
ingezetenen, welke laatsten vooral ook het
muziekkorps van het regiment leerden waar-
deereu.
Spr. herinnerde voorts, dat H. M de Ko
ningin-Moeder de commissie in staat stelde
het plan voor het huldeblijk ten uitvoer te
brengen, door toe te staan dat een buste,
in bezit van H. M. ten Paleize te Soesfcdijk,
en in 1833 door den beeldhouwer Roijer
vervaardigd, tot model mocht dienen voor
het geschenk.
Spr. verzocht jhr. mr. Klerck, als klein
zoon van den eersten kolonel van het regi
ment grenadiers en jagers, het huldeblijk
te ofhuillen.
Na de .-nthulling richtte de kolonel-com
mandant zich tot de troep en hield een korte
rede, die eindigde met eenLeve de Ko
ningin
Hierna zich tot baron Snouckaert rich
tende, bedankte de kolonel de commissie
voor do eer het regiment bewezen.
De Kon. Milit. Kapel «peelde daarop
plechtig het „Wien Nêerland's Bloed". Jhr.
mr. Klerck dankte voor de eer, hem en alle
nabestaanden van den oud-kolonel Klerck
bewezen, om het bonstbeeld te mogen ont
hullen.
Op uitnoodiging van den kolonel stelden
de genoodigden zich op de voorplaats van
de kazerne op, oni het uitrukken met volle
muziek van liet, regiment uit de kazerne bij
te wonen. De marsch door de stad werd be
gunstigd door prachtig, wel wat warm weer.
Groot was do belangstelling der burgerij.
Overal heerschte groote opgewektheid.
Op de met vlaggen en dundoek versierde
binnenplaats van de Oranje-Kazerne werd
gisterenmiddag twee uur een groot sport-
feest gehouden, waarvan het glanspunt
vormde het derde nummer.
Excerdtie in de uniformen en met de bewa
pening, zooals die bij de oprichting van de
afdeeling grenadiers en jagers in 1820 in ge
bruik waren, volgons het „Reglement op de
Tnfauteriji van liet jaar 1813"; onder com
mando van den len luitenant F. J. Backer,
uitgevoerd door 40 onderoffideren.
Een groot, deel .der wapenen en uitr -
tingsstukken hiervoor benoodigd, waren dooi
de welwillendheid van den heer mr. A. J.
van Someren Brand, als beheerder van de
historische verzameling van uniformen enz.
der dienstdoende schutterij te Amsterdam,
door het Rijksmuseum, inrichtingen van mi
litair onderwijs en door particuliere verza
melaars, o. a. den oud-majoor der infanterie
Beyens, in bruikleen gegeven.
Dezo troepenafdeeling bestond voor de
een© helft uit grenadiers, gekleed in de toen
malige uniformen met een groote beeren-
muts op, voor de andere helft uit jagers raet
de groote, breede schako, terwijl tevens me©
marcheerden een trompetter in jageruniform
en een tamboer in de uniform der grena
diers. Met een stijven houterigen pas kwam
dc troepenafdeeling binnenmarcheeren. Met
algemeen gelach werden zij ontvangen, ter
wijl de verschillende exercitiën zeer op den
lachlust der aanwezigen werkten. De ver
dere nummers van het programma werden
vlot afgewerkt en werden door het publiek
zeer toegejuicht.
Het sportfecst werd bijgewoond door den
vertegenwoordiger van H. M. de Koningin,
luit.-generaal Dumonceau.
Het Vrijdagavond-concert in den tuin
van het K. Z. B. G. was zeer druk bezocht,
daar het behoorde tot het feestprogramma
van het jubileerend regiment grenadiers en
jagers, welks commandant het als feestcon-
cert had aangeboden.
Zeer vele officieren van hoogen en lageren
rang met hunne dames woonden de muziek
uitvoering bij. De ingang van den tuin en
dc breede laan, voerende naar d© muziek
tent, was versierd met aan lange masten
wapperend dundoek, terwijl aan het front
van het hek een gasilluminatie prijkte.
De directeur -van de Kon. Milit. Kapel,
luitenant-directeur Bouwman, vond aan zijn
lessenaar een lauwerkrans met linten in de
nationale kleuren, als hulde van het Tuin
bestuur aan het muziekkorps van het feest
vierend regiment.
Toen ten ongeveer uur de kolonel-com
mandant, baron Van Voorst tot Voorst het
concert kwam bijwonen, na vooraf een kin
derfeest in de kazerne met zij,n tegenwoor
digheid te hebben vereerd, werd hij en zijne
eohtgenoote ontvangen door het bestuur van
het K. Z. B. G„ welks waarnemend voor
zitter, do heer Van Meetereu Brouwer, den
kolonel met een kort woord geluk wenscht©
met het jubileum, waarna mevrouw Van
Meeteren Brouwer aan de echtgenoot© van
den kolonel een prachtigen bloemruiker aan
bood.
Het geheele bestuur geleidde den kolo
nel en zijn echtgenoote naar de gereserveerd©
plaatsen onder de verandah, nadat de ko
lonel, getroffen door deze blijken van oplet
tendheid van de zijlde van commissarissen,
daarvoor zijn diepgevoelden dank had be-
- tuigd.
Het eerste nummer van het 2e gedeelte
van het programma, bevatte de door den
heer Bouwman gecomponeeiden feestmax-sdh
„Koning Willem I", waai-van de uitvoering
langdurig en luide werd toegejuicht.
Na 't laatste muzieknummer werd de tuin
in feestgloed gezet door eenige bengaalsche
zonnen.
Het bezoek van den commandant met
officieren van het Duitsche eskader aan
's Gravenhage en aan den minister van ma
rine, zal hoogstwaarschijnlijk op Vrijdag 15
dezer plaats hebben.
Een Kou. besluit houdt eeue regeling
der positie van burgerlijke ambtenaren ge
durende den tijd, dat zij zich tot het vervul
len van militie- of landweerplicht onder de
wapenen of in werkelijken dienst bevinden.
Burgerlijke ambtenaren, die ter vervulling
van hunnen militie- of landweerplicht onder
de wapenen of iai werkelijken dienst zijn,
wonden in hunne burger'ijkc betrekking van
rechtswege als met verlof afwezig beschouwd
Behouden in de gevallen, hierna bedoeld,
genieten burgerlijke ambtenaren gedurende
hun verblijf onder de wapenen of in werke
lijken dienst geenerlei belooning aan hunne
betrekking verbonden.
Burgerlijke ambtenaren, die ingevo.ge bet
bepaalde biji de Grondwet, de Militiewet
1901, de Laudweerwet onder de wapenen of
in werkelijken dienst zijn, blijven in het
volle genot van de aan hunne betrekking
verbonden beloonng.
De bepalingen van dit besluit zijn niet
van toepassing op de ambtenaren, wier be
zoldiging bij de wet is geregeld.
Bescherming van postdui
ven. Op grond van het groote belang van
de oefeningsvluchten van postduiven als
voorbereiding van haar gebruik, in tijd van
oorlog, heeft de minister van binnenlandsohe
zaken, op uitoodiging van zijn ambtgenoot
van oorlog besloten, maatregelen tot be
scherming van postduiven te nemen door
aan hare eigenaars een buitengewone mach
tiging te verleenen tot het schieten of op
andere wijze verdelgen van roofvogels, mits
van die eigenaars is te verwachten, dat zij
van die machtiging geen misbruik zullen
maken. Te dien einde heeft de minister voor
lichting van de commissarissen der Koningin
in de provinciën gevraagd.
Naar men meldt zijn de minder gun
stige berichten over den gezondheidstoestand
van staatsraad mr. Heijdenrijick verspreid,
overdreven.
Nog deze maand hervat hij zijne werk
zaamheden in deu Raad, om .bij mogelijke
afwezigheid van den vice-president, dezen te
vervangen.
Onze landgenoot, do bekende musicus
Max. Mossel, vertoeft sedert eenige dagen
te Öcheveningen voor zijn vertrek naar
Amerika, waarheen hij 16 Juli s.s. Lucania
via Liverpool vertrekt. Hiji zal daar een serie
concerten geven en hoopt einde September
naar Engeland terug te keeren voor e©n
tournee met Richard Strauss.
Het Chr. Letterk. Verbond zal zijne
zomervergadering houden op Dinsdag 26
JuU 1904, in Casetta te -driebergen, daartoe
welwillend afgestaan door den HoogWelGe-
boren heer baron van Heemstra te Doorn.
De agenda luidt als volgt:
1. Opening door den voorzitter.
Ouderwerp2. Enkele opmerkingen over
de uitbeelding van het Evangelie in de schil
derkunst, iu te leiden door den heer ds. J.
H. Geselschap Wz„ van Vaassen.
Bondsbelaugen 3. Mededeelingen van het
bestuur; 4. bespreking van het voorstel-Wou-
ters.
Onderwerp5. De kerstening eener hei-
densche taal, in te leiden door den heer J.
H. Mccrwaldt, van Ut re: .tofIs het langs
reclncrlijken weg te bereiken, dat het zode-,
1 ooze in de lectuur wordt tegengegaan, in te
leiden dooi\..(?).
Vereeniging voor H. O. op geref.
grondslag.
Dc vereeniging voor Hooger Onderwijs op
gereformeerden grondslag hield Donderdag
in het gebouw de Harmonie te Groningen
haar 24e algemeene jaarvergadering, ouder
voorzitterschap van prof. dr. Rutgers.
Woensdagavond was in de Zuiderkerk door
ds. Breukelaar van Zaandam, een bidstond
gehouden.
Op den Universiteitsdag waren pl, m. 1000
personen tegenwoordig, waaronder de Kamer
leden Heemskerk, Brummelkamp, Van Heem
stra ©n van Alphen.
In zijn openingswoord werd c!oor prof. Rut
gers bLijdschap uitgesproken over het door
de Tweede Kamer aangenomen wetsontwerp
op het Hooger Onderwijs.
Aan de orde was in de eerst© plaats het
jaarverslag der vrij© Universiteit over 1903.
Het aantal leden en begunstigers steeg eer
dan dat het daalde.
Do meest belangrijke verandering, die in
den loop van het jaar werd aangebracht, is
wel, dat het lidmaatschap eener gereformeer
de kerk alleen verplicht werd gesteld voor
do hoogleeraren in de theologie. Oorspron
kelijk was voorgesteld, dat alle boogie er aren
lid moesten zijn eener gereformeerde kerk,
men beperkte dien eiscli tot de theologische
professoren.
Vervolgens mag niet onvermeld blijven,
dat de noodzakelijkheid om te komen tot -jeu
nauwer verband dan tot dusver bestaat tus
schen d© theologische faculteit der Vrije Uni
versiteit en de gereformeerde kerken iu Ne
derland ook dit jaar aan de aandacht van
directeuren niet is ontgaan.
Directeuren hebben zich dan ook in het
begin van 1903 tot den senaat der Univer
siteit gewend om advies voor een concepts-
contract tusschen de vereeniging en de ker
ken, waarbij aan do laatste betere waarbor
gen voor de handhaving der gereformeerde
belijdenis zouden worden verleend. De senaat
benoemde daarop zijnerzijds een commissie
bestaand© uit de lieeren prof. Bavinck, prof.
Rutgers en ds. v. Schelven, om een dergelijk
concept der Synode van 1905 aan te bieden.
Wat het beheer der eigendommen aangaat
blijkt, dat de contributie met f 800 vermeer
derd is. Het reservefonds is echter aanmer
kelijk verminder!. Het cijfer f 13.000, het
bedrag der reserve in 1880 is thans als gs>
volg van gedurige tekorten niet meer dan
f 80. De collecte is pl. m. met f 3000 geste
gen. Dit cijfer zou echter belangrijk hooger
zijn, bijaldien het besluit der synoden, daar
mede in verband, door onderscheidene ker
ken meer getrouwelijk werd nageleefd. Het
bedrag van schenkingen voor het studiefonds
was dit jaar ruim f800 minder dan in '902.
Ten slotte wordt eraan herinnerd dat de
schuld die rust' op het gebouw der vereeni
ging thans bedraagt f 34.500'.
De uitgaven en ontvangsten sluiten met een
becjrag van f 51850.22^, waarbij is een na-
deelig saldo van f 859.85.
Het aantal studenten bedroeg aan het ein
de van den cursus 148, n.l. 88 voor de facul
teit der godsgeleerdheid, 3 voor de godge
leerdheid eu rechtswetenschap, 2 voor de
godgeleerdheid en letteren, voor die der
rechtswetenschap en letteren en 16 voor de
letteren.
Na een opmerking dood prof. Fabius, dat
bet doel der vereeniging niet is om op den
duur het studiefonds te behouden, werd het
jaarverslag goedgekeurd, nadat was verstaan
dat het niet m de bedoeling lag van de com
missie, bestaande uit de heeren Bavinck,
Rutgers en ds. Van Schelven, om aan de Sy
node een concept-contract tusschen de veree
niging en de Gereformeerde Kerken aan te
bieden.
Benoemd werd tot bestuurslid de heer W.
van Marl©, te Amsterdam en tot lid der
commissie voor het geldelijk beheer de heer
J. Balhuizen te Amsterdam.
Prof. Rutgers hield hierna eene rede over
de eventueele uitbreiding der Universiteit.
s Middags trad als spreker op prof. Gee-
sinlt, die de stelling inleidde: „De dogma
tische grondslag der Vrije Uniersiteit te Am
sterdam is geenszins eene belemmering voor
haren arbeid in wetenschappelijk ©u didac
tisch opzicht, maar veeleer een voordeel."
Archivarissen
Onder -voorzitterschap van den heer
mr. S. Muller Fzn., rijksarchivaris te Utrecht
is Dinsdag te Zwolle de algemeene vergade
ring gehouden der Vereeniging van Archi
varissen in Nederland.
Aan het verslag over 1903, door den voor
zitter uitgebracht, is het volgende ontleend:
Drie koninklijke besluiten over het archief
wezen zijn in het afgeloopen jaar tot stand
gekomen le. dat van 30 Oct. 1903, dat de
regeling der openbaarheid van de rijksarchie
ven van 1856 vervangt, en dat spreker be
langrijk noemde en waarvan hiji de betee-
kenis schetste; 2e. dat van 16 Januari 1904,
waarbij ook de openbaarheid geregeld wordt
van de rijksarchieven tot 1830, voor zoover
ze naar het algemeen rijksarchief te brengen
zij.n3e. dat van 22 Januari 1904, tot nieuwe
regeling der traktementen van ambtenaren
bij de rijksarchieven. Daarna besprak mr.
Muller hetgeen gedaan is tot voorbereiding
van andere belangrijke maatregelen, met
name die tot opleiding van archivarissen en
het stellen van eischen voor hunne benoem
baarheid. Hierbij werd gewezen op het adres
van liet bestuur van het Historisch Genoot
schap, tot invoering van een doctoraat in
de geschiedenis. Ook werd in herinnering
gebracht dat, waar gezegd mag worden dat
de studie van de diplomatiek ten onzent bot
dusverre niet beoefend wordt, thans te Gro
ningen een privaat-docent in dat vak werk
zaam is, terwijl een lector voor die studie
te Utrecht is benoemd.
De spreker ging achtereenvolgens nade
in gebruik reming van het algemeen rijks
archief, de voorbereiding van bet handboek
voor palaeogra.phie en dat der chronologie, :n
veel opziobben aan stoornis onderworpen,
doch waaraan desniettegenstaande met
kracht wondt doorgewerkt. Ten slotte her
dacht de voorzitter in waardeerende woor
den den overleden Rotterdaunschen archi
varis Unger, aan wiens werkzaamheid hulde
werd gebracht. Op verzoek van mr. S. Gra-
tama, uit Rotterdam, staat de voorzitter zijn
rede af voor het „Archievenblad."
Het bestuur kreeg machtiging om de in
bewerking zijnde lijst van voor vernietiging
vatbare stukken op gemeente-secretarieën te
doen drukken.
Als plaats van bijeenkomst voor dé vol
gende jaarvergadering wordt op Middelburg
en Alkmaar -do aandacht gevestigd. Mr. J.
C. Overvoorde, uit Leiden, gaf in oveiweging
zoo mogelijk een plaats te kiezen, waar een
meer algemeene vereenigi-ng van beoefenaars
onzer studiën haar jaarvergadering houdt, en
noemt voor 1904 verdei- Maastricht.
Besloten werd de bepaling va.n de plaats
aan het bestuur over te laten. De aftreden
de bestuursleden zijn allen herkozen.
N R C.
De Nederlandsche Klompenmakersband
heeft in navolging der Noord-Brabantsche
klompenmakersvereenigingen aan den mi
nister van financiën en de Tweede Kamer
een adres gezonden met verzoek het verhoog
de tarief op ingevoerde klompen toch vooral
aan te nemen,
„Oude P 1 u n j e". Naar men aan
Het Volk mededeelt, is thans een tooneel-
spcl in drie bedrijven in bewerking, getiteld
„Oude Plunje", waarin de hoofdpersoon ze
kere „Dominee van Oberma" is.
