1°. 50. Tweede JStlad.
3"e Jaargang.
Zaterdag 20 Augustus 1904.
KOLONIÉN.
BINNENLAND.
OORTSCH DAGBLAD.
ABONNE MENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Amersfoortf 1.25.
Idem franco per post- 1.75.
Afzonderlijke nummers- 0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertentiën, mededeelingen enz., gelieve men vóór 10 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C«.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
£ö.ïi
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regeli
Elke regel meer
Groote letters naar plaatsruimte. ,v
Yoor handel en bedrijf bestaan voordeelige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement. Èene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
OOST-INDIË.
Uit Koeta-Radja werd den 18en Juli
aan de D'eli Ct. geseind
De colonne-Van Daalcn komt heden te Ta-
roentoeng aan en scheept zich 21 Juli to
Siboga in op de gouvernementsbootjes Gier,
Brak en Albatros. Op het laatste gedeelte t
van den tocht werd geen verzet ondervonden. I
Wij lezen in de Deli Ct. van Maandag j
11 Juli:
Gisteren werd ons uit Namoe-Tongan ge- J
telefoneerd, dat de colonne Wilhelm met
de gewonden daar was aangekomen. Een
deel van den troep had reeds Zaterdag de
verlaten onderneming bereikt, het grootste
deel kon echter zoo spoedig niet volgen en
had een bivak betrokken vóór het overtrek
ken van de rivier.
De tocht is zeer moeilijk geweest. Het ge
accidenteerde terrein maakte het gewonden-
transport bezwarend en de helden van Van
Daalen hebben veel moeten lijden onder
weg. Men zag gisteren geen kans nog tot
Kwala te komen. Met 34 karretjes voor de
licht- £n 2 ossekarren voor de zwaar zieken
en gewonden werd Bekioen bereikt, waar de
troep gastvrij werd ontvangen en onderdak,
gebracht.
Men meldt ons heden uit KwalaDo
troep bereikte in den namiddag Bekioen.
Luitenant Delgorge was nog tijdig voor den
laatsten trein gekomen en naar Medan door
gereisd.
De officieren der colonne, kapitein Wil
helm, dr. De Boer, de luitenants Remmert,
en Watrin (deze in de borst gewond, maar
nog in staat tot loopen) waren de gasten
van de heeren op Bekioen, die den gewon
den in het hospitaal een plaats gaven en
•de dwangarbeiders in een schuur onderdak
brachten. Hun komt een woord van dank
toe voor hun hulpvaardigheid.
Vroeg in den morgen werd de tocht naar
Kwala doorgezet. De eerste troop kwam
reeds te 8 uur aan. De gewonden werden
twee aan twee in karretjes vervoerdslechts
een tandoe was noodig om een sergeant van
de marechaussee over te brengen, die een
schot in de knieschijf had gekregen.
De extra-trein kwam om 9 uur voor. Er
was een ziekenwagen ingericht voor de ern
stigste zieken, terwijl bultzakken in de
bagagewagens waren gelegd voor de ande
ren. Het geheel© transport telde 300 man,
waarbij ook eetn aantal gevangen Bataks,
die karbouwen gestolen hadden en gevan
gen hoofden, o. a. een penghoelce met een
fraaie gouden kraag, waarboven een alles
behalve fraai kijkend gezicht uitkwam. Twee
Batakpaarden, in de Alaslanden buitge
maakt, werden in een v~wagen meege
nomen. De trein vertrok 10 uur 8. Te Medan
liep hij: ongeveer kwart voor twaalf binnen.
Er waren veel belangstellenden, onder wie
de militaire en caviele autoriteiten. De regi-
I mentsmuziek zette tot welkom het Wilhel
mus in. De dekkingstroepen, door het laat-
j ste gemakkelijk deel der reis opgefrischt,
hadden niet veel tijd noodig voor aantrc-
den en afmaroheeren, de muziek voorop.
Voor een behandeling der gewonden, die
verder vervoerd konden worden, had men
een verbandlokaaltje ingericht, waar dr.
Eylerts de Haan van Atjeli, geholpen door
dr. Römer, ^ulp verleende.
Stuk voor stuk werden de gewonden daar
uit de wagens binnengedragen en opnieuw
verbonden. Op baren en bultzakkeu legde
men ze dan op bet- perron, waar ze gelaafd
•werden met limonade en andere verfris-
soheude dranken. Een lekker sigaartje was
er ook bij.
Het kostte vrij wat tijd, voor allen gehol
pen waren. Op stoelen zaten een vijftal fuse
liers, die armwonden hadden, met de zieke
ledematen ;n hangverbandeu. Op den grond
de anderen, meest met beenwonden. De ern
stige gewonden en zij, die te Medan thuis
behoorden, waren al op weg naar het hospi
taal.
In het geheel zijn aangebracht 80 gewon
den en zieken, waarvan 15 die onderweg
ziekten hebben opgeloopen. De omstandig
heden in aanmerking genomen, waren de
manschappen nogal monter _n zagen er vrij
goed uit.
Heden middag half drie is een trein naar
Belawan vertrokken met de vervoerbare ge
wonden, die per Brak naar Atjeh gaan, met
de gevangenen.
Do Deli Ct. meldt nog:
Donderdag 14 Juli zal, onder kapitein
Wilhelm, een nieuwe colonne van Medan
uitrukken met alle hier beschikbare troepen
om do colonne De Graaf, dde door de Pak
Pak'landen naar hier terugkomt, te ontmoe
ten. De colonne zal over Bandar Baroe en
Linggai in de richting van de Pak Paklan-
dem. trekken. Het kan zijn, dat zij tegen-
4 stand zal ontmoeten in de Batak kampongs
Djahar, Pintoe, Kcewala, die bericht wor
den vijandig te zijn.
Het hoofddoel der expeditie is, medische
hulp te gaan brengen aan de colonne Do
Graaf, die deze vermoedelijk wel weder zal
behoeven, na den tocht tot Taroentoeng
dr. De Boer, juist gisteren teruggekeerd, zal
weer van do partij zijn.
Do gewestelijke commandant, overste
Bleckmann, gaat mee.
Luitenant Campen, 'ongeveer een maand
geleden van hier naar K\y. Simpang over
geplaatst, is gisteren te Medan aangekomen
en wordt ingedeeld bij de nieuwe colonne
Wilhelm.
De scheiding van Maas en Waal.
In onzen jeugd leerden wij, dat de
Maas en de Waal zich vereenigden bijl Wou-
drichem en dan verder als Merwede in
stroomden. En een onzer dichters zong van
het slot Loevestein„Waar Maas on Wdal
te zamen vloeien, en Gorkutm rijist van ver",
enz.
Dit behoort voortaan tot de historie. Maas
en Waal zijn gescheiden en eerstgenoemde ri
vier heeft een nieuwe uitmoudiug gekregen
in het Hollandsche Diep. Donderdag is die
qieuwc uitmonding, de nieuwe rivier geopend.
Waarom was die scheiding tusschen de
twee rivieren noodig, zal men vragen? Het
antwoord ligt in de vele ernstige overstroo
mingen, die dit deel van Noord-Brabant her
haaldelijk hebben geteisterd.
Verbetering van do watertoestanden daar
was dringend noodzakelijk en reeds in 1823
werd daarop aangedrongen doer den luite
nant-generaal Krayenhoff.
Naar aanleiding van het openen der nieu
we werken is een brochure versohenen, waar
in door den hoofd-ingenicur van den Water
staat te Breda J. C. Ramaer en den ingenieur
van den Waterstaat E. van Konijnenburg te
's Hertogenbosch, een beschrijving wordt ge
geven van de tot stand gekomen werken en
van de voorgeschiedenis ervan.
Wijl lezen daarin o.a.
„In 1823 opperde generaal Krayenhoff
voor het eerst het denkbeeld Maas en Waal
te scheiden door dichting van het Sohanscihe
gat (kanaal van St. Adries), afsluiting van
de Maas tusschen Heusden en Woudrichem,
en heropening van het Oude Maasje.
Eerst 33 jaar later in 1856 werd de eerste
stap in die richting gedaan, door de dich
ting van het Schansche gat (kanaal van St.-
Andries) en den bouw van een sluis.
De zomerstanden op de Maas, werden hier
door aanmerkelijk lager omdat zij aldus on
afhankelijk werden van de hoogere Waal
standen.
Een gevolg vau die lagere zomerstanden
was de bouw van de sluis te Crêveooeur,
teneinde de Dieze op peil te kunnen hou
den.
Hoewel deze verlegging reeds een merk
baar gunstigen invloed had, bleef echter de
gemeenschap bii Heerewaarden over de Hee-
rewaardensche overlaten bestaan over de
tusschen Maas en Waal gelegen onbedijkte
gronden. Ook in de samenvloeiing van Maas
en Waal was geen wijziging gekomen. De
Maas bleef dus de ongunstige werking van de
Waal on dei-vinden.
De doorbraken minderden niet en Bra
bant werd steeds door watersnooden geteis
terd.
Welke Brabander herinnert zich niet de
verschrikkelijke jaren 1876 en 1880.
In Maart 1876 bezweek bij hoog opperwa-
fcer de Maasdijk van het laag Hemaal bo
ven Blauwe sluis. Het Beersche Maaswater
opgezet door het instroomende Maaswater
innundeerde de dorpen EmpelAlem, Ma
ren c. a., liep onmiddellijk over den Orthcu-
dijk, welke dientengevolge op vier plaatsen
doorbrak. Door de opzetting van het water
in den polder de Vlierd, bezweek vervolgens
de Rósmalensche Zomerdijk en werden de
dorpen Rosmalen en Nuland onder water ge
zet.
In zuidelijke richting had weliswaar een
sterke ontlasting plaats, doch het water werd
wederom bij de Beriicumsche waterkeering
opgestuwd. Ook deze waterkeering bezweek
waardoor met uitzondering van Berlicuan de
geheele streek gelegen ten zuiden van den
weg Grave's Hertogenbosch werd onder
water gezet.
In het geheel hadden negentien doorbra
ken plaats, waarvan enkele als een direct,
andere als een indirect gevolg van de door
braak bij den Krommenhoek kunnen worden
beschouwd, ongerekend nog de drie doorbra
ken in den linker Diezedijk, die van minder
belang waren, omdat deze doorbraken geval
len waren in den overlaat.
Niet minder ernstige gevolgen had de
doorbraak van Driehuizen in Januari 1880
en die van Nieuwkuik in December van dat
zelfde jaar door eerstgenoemde werd noord
oostelijk Noord-Brabant van Megen langs
Haren. Berchem en in zuidelijke richting op
Heeswijk St.-Michiëls-Gestel en Esdh over
stroomd. Alleen de biunciipolder van Ros
malen en Nuland cn de polder van Rerlicum
bleven droog.
Bij de laatstgenoemde doorbraak werd het
Land van Heusden en Altena geheel onder
water gezet.
Vrecselijk waren de gevolgengroot de
schadedie geleden werd.
En deze doorbraken staan niet op zich
zelf, tal van andere, grootero als kleinere,
zouden kunnen worden genoemd. Ook Gel
derland bleef niet gespaard. Zoo bezweek in
December 1880 de rechter Maasbandijk door
een grooten ijsda.ni bij Andcl, waardoor de
Bommelerwaard beneden den Meidijk in
loopt. Tevens hadden in dien zelfden tijd
twee ernstige afschuivingen plaats, tenge
volge van den hoogen rivierstand, aan den
Maasbandijk van de Bommelerwaard boven
den Meidijk, die echter nog voorzien konden
worden.
Hulp was noodig en het is niet te verwon
deren, dat in 1881 door Provinciale Staten
van Noord-Brabant besloten werd een bij
drage van een millioen gulden udt de pro
vinciale kas aan het Rijk aan te bieden in
de kosten voor de tot stand koaning van de
scheiding van Maas cn Waal (besluit van
15 Juli 188Ö no. 6, gewijzigd bij besluit van
4 Juli 1883).
Wat in 1883 werd gevolgd door de aan
neming van de wet van 26 Januari 1883,
Staatsblad no. 4, waarin werd bepaald, dat
de rivier de Maas zou worden verlegd naar
den Amer.
Mede werd door het waterschap ter be
vordering der verbetering van den wafcer-
sta-atstoestaod in het noordoostelijk deel van
Noord-Brabant een bijdrage van f 2,000,000
verleend in de kosten, welke noodig waren
om die verlegging tot stand te brengen.
Sedert zijn 21 jaar verstreken en eerst in
dit jaar is de scheiding van Maas en Waal
een feit geworden."
In het tweede hoofdstuk der brochure
wordt een uitvoerig overzicht van de werken
gegeven ter verkrijging van de omschreven
sdieiding. In de eerste plaats was noodig een
gelegenheid om, na afsluiting van het ge
deelte der Maas tusschen Heusden. en Wou
drichem, het water te brengen naar het Hol-
lan'dsch Diep. Daartoe is gegraven een nieu
we rivier van het Heleind in, westelijke rich
ting, noordelijk van Heusden, tot Keiaers-
veer, waar deze rivier in aansluiting is ge
bracht met het oude Maasje, dat van daar
tot den mond der Donge werd verbreed. De
lengte der gegraven rivier bedraagt rond 31
K.M-de breedte aan de bovenzijde 150 M.
en bij Keizersveer 250 M.
In aansluiting hiermede werd de Amer
genormaliseerd door den aanleg van strek
dammen met dwarsdammen en opruiming
van ondiepten.
Do verder uitgevoerde werken staan ge
heel hiermede in verband, dat a. de water
standen ten westen van Heusden eenige rij
zing zullen ondergaan, als gevolg van den
afvoer van het Maaswater, en b. de water
standen ten oosten van Heusden zullen da
len, tengevolge van 'het ophouden der op
stuwende werking van de Waal.
Behalve de afsluiting te Andel zijn tot
het verkrijgen van een volkomen scheiding
tusschen Maas en Waal, de Heerewaarden-
sche overlaten tot baudijkshoogte opge
hoogd, in verband waarmede in de laatste
jaren de Waaldijken benedenwaarts Tiel
mede zijn verhoogd.
Ten behoeve der gemeenschap zijn ge
bouwd een vaste brug over de Nieuwe ri
vier even beneden Heusden en een draai
brug over het Heusdensche kanaal. Voorts
zijn ingesteld: een kabelpontveer bij Bern,
een stoomkabelpontveer bij Drongelen en
een dergelijke bij Capelle, terwijl het be
staande kabelpontveer bij Keizersveer werd
vervangen door een stoomveerpout.
In verband met de daling der waterstan
den op de Maas lag de slagdrempel van de
sluis bij Crêvecoeur te hooig en werd, uit
sluitend in het scheepvaartbelang, een nieu
we sluis met verbidingskanaal aangelegd in
de Hcnriettewaard.
Ter voorziening in de scheepvaart van
Den Bosch op Rotterdam is een sluis ge
bouwd in den afsluitdam bij Andel.
De kosten der werken bedroegen in totaal
f 23,191.717.
De werken zijn uitgevoerd naar de plan
nen van den heer C. M. F. II. Schncbbelie,
thans inspecteur-generaal van den Water
staat, daarin bijgestaan door den ingenieur
van den Waterstaat R. P. J. Tulein Nolthe-
uius.
- De opening der Sta te n-
Generaal. Men leest in de Haagscbe
Kroniek der „N. Gron. Crt."
De Kameropening zal dit jaar iets bijzon
ders zijnhet is thans uitgemaakt, dat H. M.
de Koningin door den Prins der Nederlan
den vergezeld, cn niet onwaarschijnlijk ook
in tegenwoordigheid van H. M. de Koningin
Moeder, de nieuwe zittiug van de Staten-
Generaal zal openen in de gerestaureerde
ridderzaal op het Binnenhof. Men is er zóó
ver mee gevorderd, dat de plechtigheid er
zal kunnen plaats vinden.
Eindelijk is men 't omtrent de plaatsing
van den troon, aan een van de zijden der
groote zaal eens geworden Er is nu aan de
afwerking van den troon begonnen, de meu
bileering en de plaatsing van de gekleurdo
vensters zijn ter hand genomen en in het
begin van September hoopt men gereed te
zijn met de zaal voor de verconigde zitting.
Do aangrenzende lokalen, Laerissc- cn rolza
len, zullen pas later voltooid en voor de ver-
eenigde vergadering der Staten-Geueraal
bestemd worden,
Als oandidaten voor de vacature in
het collego van Gedep. Staten in Limburg
hebben zich voorgesteld de hoeren Eug.
Hustinx, H. Seydlitz en L. van Beneden.
D© gemeenteraad van Rotterdam be
noemde m zijn gisteren gehouden zitting
tot directeur van den telephoondienst den
heer E. o. Kist, ingenieur der telegraphic
te Amsterdam, met 21 stemmen.
Op den heer A. D. J. Berkhout, kapitein
van de genie te Utrecht, waren 6 stemmen
uitgebracht.
De vi'sschershaven te Sche
ve n i n g e n. Naar aanleiding van een door
de permanente commissie uit de reederij te
Scheveningen uitgebracht praeadvies, heeft
de commissie van voorbereiding voor de exploi
tatie der visschershaven aldaar, aan den
gemeenteraad te kennen gegeven, dat de be
merkingen van eerstgemelde commissie geen
aanleiding geven eenige wijziging to brengen
in de voorstellen van de voorbereidingscom
missie, die ze al zoo handhaaft. Wijders be
vestigen de belangrijke en uitvoerige mede
deelingen omtrent den vischafslag tie Sche
veningen het gevoelen der voorbereidings
commissie. Zij acht het vooralsnog niet wen-
scholijk van gemeentewege op eenigerlei
wijze in de regeling van den vischafslag in
t© grijpen, en blijft bij haar meening dat de
bestaande toestand voorloopig dient besten
digd te worden. Zij adviseert derhalve, voor
alsnog niet in te gaan op het voorstel van
den heer v. d. Toorn, dat die afslag zal wor
den gehouden volgens een nader vast te stel
len reglement.
fHet rapport van de commissie uit de
Haagscbe Raad voor de voorbereiding van
de exploitatie der visschershaven te Scheve
ningen, zal aan orde worden gesteld in eene,
op Maandag 29 Augustus e.k. te beleggen
raadsvergader i ng.
- Een duur examen. Door B. en
W. van Leiden is aan den raad verhooging
van een begrootingspost met f 825 gevraagd,
voor de kosten van een vergelijkend examen
voor de betrekking van hoofd eener open
bare school te bestrijden.
In verband met de zaak, waarvoor het is
gebruikt, is dit een bedrag om er van te
schrikken, zegt het „L. Dbl."
Er waren vele liefhebbers, het is waar;
maar reis- en verblijfkosten zijn aan de sol
licitanten niet verstrekt, een diner is hun
niet aangeboden. Wel zijn latex- eenigen hun
ner voor een nader onderzoek teruggeroepen
en misschien hebben deze vergoeding voor
reiskosten ontvangen, wèl hebben een
viertal hoofden van scholen het schooltoe
zicht bij het examen ter zijde gestaan, waar
van echter twee uit de gemeente zelve,
wèl heeft het schooltoezicht met de exami
natoren enkele hoofden in hun eigen scholen
opgezocht een en ander zal geld hebben ge
kost, en het is best mogelijk, dat er uit
gaven zijn gemaakt en gemaakt moehen wor
den, die onzo aandacht zijn ontsnapt, en
inderdaad de noodige zuinigheid is in acht
genomenmaar met een leek en oog gezien
komen ons de kosten van meer dan f 800
toch verbazend hoog voor.
Ooux pay*.
Een „eenig" gemeentebestuur. De gemeen
teraad van Philippine is een van die ooile
ges, waarin de noodige samenwerking tus
schen leden en vooi-zitter ontbreekt. Dat
geeft voortdurend) aanleiding tot onaange
naamheden en in de jongste zitting kwaanen
die weer voor. De burgemeester had naar
't inzien van sommige ledeu de notulen niet
in orde, toen er iets nagezien moest worden
over het saiaris van den kommies-deurwaar
der te Sas van Gent. Dit gaf aanleiding tot
het volgende dispuut
De heer Wijne (zich tot de overige raads
leden cn het publiek wendende)Alweer
notulen die niet deugen, gelijk zoovele an
dere. Op de pas voorgelezen notulen hebben
we ook geen aanmerking willen maken, of
schoon de helft er niet in voorkomt van wat
in de .vorige vergadering is verhandeld. (De
andore raadsleden beamen dit volkomen).
Maar wat helpt liet ons hij doet toch wat
hij wil, de notulen worden eenvoudig niet
naar behooren opgemaakt en de raadsbeslui
ten niet uitgevoerd
De burgemeester zoekt zijn hamer op,
vindt die en gelast den heer Wijne te zwij
gen.
De heer Wijne: burgemeester, die hamer
dient wel om eene vergadering te openen
en te sluiten, maar niet om raadsleden het
zwijgen op te leggen, als zij voor de belan
gen van de gemeente spreken.
De burgemeesterIk heb het reöht de
vergadering to schorsen.
De lieer WijneWij moesten er maar een
voorstel van maken om onzen voorzitter als
fcecrctai-is der gemeente te ontslaan, wegens
o n bekwaamheid
(De burgemeester schorst de vergadering
voor 20 minuten).
De heer Wijne: Welja, laat ons maar
wat uitrusten in die warmte.
(De burgemeester gaat ziah wat verlusti
gen in de buitenlucht.)
De raadsleden evenwel (verlaten de raad
zaal niet. Zij wijzen er elkander op, hoeveel
verdriet zij, in vergelijking van raadsleden
in andere gemeenten, van hun voorzitter
moeten ondervinden. Hij handelt geheel
naar willekeur, alsof er geen raadsleden
zijn, schrijft lasterbrierven van verdienstelij
ke ambtenaren aan hunne autoriteiten en
springt eigendunkelijk met alles om of hij
alleen-keerscher is. Als hij zijn zin had gehad
merkte Wijne aan, dan waren alle tegen
woordige ambtenaren zonder onderscheid
met een rood paspoort uit de gemeente weg-
gejaagd.
't Is verdrietig, zegt een der naadsleden,
door zoo een main voortdurend in opspraak
te leven, bekend door het geheele vader
land.
Ja, zoo hij met de ambtenaren heeft ge
daan, zoo doet hij ook met ons.
Na 7 minuten opent de burgemeester we
derom de vergadering en vnaagt hoe de raad
denkt over het verzoek van den kommies-
deurwaarder.
De heer Wijne vraagt het Woord en zegt
dat de geheele raad protesteert tegen de hou
ding ivan den burgemeester en verzoekt hem
als secretaris voortaan die notulen op te ma
ken aooals zo zijn besproken.
De burgemeester weigert Wijne verder
het woord en gelast Wijne verder te zwij
gen.
De raad besluit den deurwaarder te be
talen.
De Doetinchemschequaest-ie
Men schrijft aan d© N. R. Ct.
„Aan dr. K. G. P. Schwartz, rector van
het' gymnasium te Doetinchem, ia een al
bum aangeboden, bevattende een 150-tal hand-
teekeningon, toegevoegd aan het hier volgend
adres
WelEdele ZeerGeleerio Heer!
De ondergeteekenden,allen oud-leerlingen
van het Doetinchemsch gymnasium, met ver
ontwaardiging kennis genomen hebbende van
de schandelijke aantijgingen van zekere zijde
tegen uw persoon uitgebracht, voelen zich ge
drongen om daartegenover u een blijk te ge
ven van hunne onveranderde gevoelens van
sympathie.
Zij aarzelen niet u de verzekering te geven
dat zij u veel te hoog achten om zelfs één
oogenblik geloof te hechten aan de dwazo be
schuldigingen die men u voor de voeten durft
wei*pen, en stellen er prijs op te verklaren,
dat in hun oog uw goede naam onaantastbaar
blijft.
Moge deze verzekering uwer oud-leerlingen,
die met dankbaarheid terugdenken aan de
jaren toen zij uw ondenvijs genoten, het leed,
u door de grievende beelediging aangedaan,
eenigszins verzachten.
Met de meeste hoogachting,
(Volgen de handteekeningen.)
School- en Kerknieuws.
Notarieel Staatsexamen 1319 Augustus.
Geslaagd eerste gedeelteJ. Th. Warning, to
UitgeestM. Zijnen de Gier, te Nymegen H.
W. van Everdingen, te Middelburg J. F. Bal
gen, te Sweikhuizen, gemeente Schinnen G. D.
Vcrwcy, te Arnhem J. W. Arendts, te Opheus-
den M. van Itiel, te Amsterdam, en G. Kroeb,
te Helder.
Tweede gedeelteH. van der Klei, te Tol-
bert.
Examens Hoogduitse h, M. O.
's-Gravenhage, 19 Aug. toegelaten de
heer O. Heinke, Rotterdam. Afgewezen twee
mann. cand.
Algemeen* Synode der Ned.
Hervormde Kerk.
Vergadering van 18 Augustus.
Een voorstel van den heer Van Dis om op
liet gisteren genomen besluit aangaande reorga
nisatie terug te komen, wordt door de verga
dering verworpen. Het rapport over de kinder
wetten wordt in behandeling genomen. Eene
oommissie (de heeren Bronsveld, Van Lelyvcld,
Luurillard, De Visser en Heldring) heeft dien
aangaande een advies uitgebracht en stelt voor
dat de Synode een schrijven richte aan de kerke
raden van gemeenten waar weeshuizen zijn, om
die stichtingen ook open te stellen voor kinde
ren, die onder de Voogdijwet vallen. Met het
oog op de gestichtenwet wordt eeno kerkelykc
stichting aanbevelenswaardig geacht, maar voor
alsnog wordt voorgesteld bestaande inrichtingen
te steunen. De rapporteerendo commissie is het
met deze adviezen eens. Aangenomen wordt een
schrijven tot alle kerkeraden te dezer zake te
zonden en deze mede op te wekken voor het
doorgangshuis te Hoenderloo te collecteeren.
Daarop gaat de vergadering over tot do be
handeling van het rapport over de organisatie
van het beheer der kerkelijke goederen. Het
rapport acht de vaststelling van dit reglement
niet wenscheljk. De heer Ellens stelt als amen
dement voor de collegiön van toezicht to doen
verkiezen door afgevaardigden van de gecombi
neerde vergaderingen van kerkvoogden en nota-
Helen. Ook om op den laatsten Woensdag van
September de verkiezingen te doen plaat-s heb
ben. Zij worden 4 maanden na invoering van dit
reglement gekozen. Zij worden geïnstalleerd
door het inoderamen van net orovinciaal bestuur.
Prof. Kruijff beveelt de conclusie aan, ook do
secretaris, de heeren Schuurman en Lelyvcld
bestrijden deze. De gedachtenwissoling zal
heden worden voortgezet. (Vad.)