KOLONIËN.
BINNENLAND.
begon met een régiment van zijn rechter
vleugel en vijf bftt-aillons van het. centrum
een aanvallend gevecht. Hij nette het bom
bardement voort tusschen Taling en Pensi-
hoe. Een ander 'artillerie-duel werd in do
richting van Tnmentzuling gevoerd. Een
Japansch detachement, dat naar den linker
oever van do Tai tee-rivier gezonden was,
keerde terug, na den vijand to hebben terug
gedreven. Do linkcrvlougcJ en de linke»-
colonne, samenwerkende met de rechter co
lonne vau het middenleger, trachtte de Rus
sen bij Lanchiatzu aan te vallen, maar was
tot zonsondergang met in staat zijn doel uit
to voeren. Do vorderingen van het centrum
en den linkervleugel zijn intusschen zeer
gunstig
Met middenleger bericht, dat zijne rechter
colonne, samenwerkende met de linker
ooionne van het rechter leger, Ouchiatzu aan»
viol, terwijl do linkervleugel Wahoniutum
en Somkwaishishan aanviel. Do uitkomsten
zijn onbekend.
Het linker leger bericht, dat het betrek
kelijk gunstig vooruit gekomen is.
Tokio, 13 Oct. Niet officieele en niet be
vestigde berichten melden, dat de Russen te
ruggaan óver het geheele front, dat eene
Russische strijdmacht, aie den Japanschen
achtervleugel bij Pensiboe aanviel, waar
schijnlijk is omsingeld en dat acht kanonnen
door de Japanners genomen zijn.
Tokio, 13 Oct De correspondent van Reu
ter bij het leger van Okoo bericht zonder
datum via Foesan van 11 dezer: Gedurende
den nacht bezetten de Japanners een hus-
sische heuvel. Op den rechtervleugel en in
het centrum weken de Russen drie mijlen
terug. De Japanschc infanterie rukte des mid
dags tot 1500 yards van de Russische liniën
op on sloeg een hovigen tegenaanval af. waar
bij zij de aanvallers, die zich driemaal togen
haar wierpen, bijna vernietigden De Rus
sische artillerie werd, ondanks den gehee-
len dag durende hevige kanounade, niet tot
zwijgen gebracht.
Tokio, 13 Oct. In een bericht van gisteren-
namiddag drukt maarschalk Oyama zijne te
vredenheid uit over den loop van de opora-
tiën. In den strijd tusschen de Taitse-ho cn
de Hocn-ho behaalde het centrum en do
rechtervleugel van het Japanschc leger aan
zienlijke voordeelen, terwijl de linkervleugel
nog hardnekkig strijdt om den Russischen
rechtervleugel to omsingelen.
Een nader telegram vain Oyama bericht,
dat het middenleger in het gevecht omstreeks
middernacht vaai den llen twee veldstuk
kon en acht munitiewagens buit maakte.
Generaal Murier werd gewond, ©en kolonel
gedood.
Tokio, 13 Oct., 1. 30 n.m. Het rapport
van het hoofdkwartier in Mandsjoerije meldt
dat de Japanners over het- algemeen in het
gevecht van gisteren succes hadden. De drie
legers behaalden allen duidelijlko voordeelen.
Do bewegingen, die ondernamen werden, met.
het doel de Russen bij Pensihoe te omsin
gelen, hebben goeden voortging. Het aantal
troepen, in dozen strijd gewikkeld, overtreft
dat m den slag van Liaojang ea op verschil
lende'punten was de strijd heviger dan ooit
te voren. De verliezen zijn zeer groot.
Do aanvallen van den vijand in de buurt
van Pensihoe zijn op alle punten afgeslagen.
De vijand wordt door de hoofdmachten van
het rechter- en middenleger vervolgd. De
Japanschc strijdkrachten bereikten de linie
Maersjai>Manghoeafocn. De Russen, die
zich daar met artillerie bevonden, werden
omsingeld cn in groot© verwarring gebracht,
terwijl een ander dool der Russische troepen
naar het noorden vluchtte.
Volgens de verhalen van gevangenen be
vindt generaal Koeropatkin zich met drie
division achter de Russische legermacht, die
tegenover het rechter leger staat.
Het centrum van het linkerleger bezette
stellingen iu de buurt van Langtoeejan, na
de Russen van daar verdreven te hebben. De
Russen vluchtten in wanorde naar het noor
den. Eon rechtscho colonne slaagde er ra den
vijand te verdrijven uit de stellingen ten
noorden van Yendonicela»; de vijand trok
ook hier iu verwarring terug, door de onzen
vervolgd. - u
Een nader' bericht van het Mandsjocnjscne
hoofdkwartier meldt Sedert het laatste be
richt zet ons rechterleger ccne krachtige ve«-
volginc ia noordelijke richting voort. De
colonne, die in de richting van Sjinsiatotzoe
gezonden is om den terugtocht van den vijand
uit Pensihoe af te snijden, zet hare operation
voort. Hot middenleger zet de aan vakbewe
ging voort en tracht de linie Toengsjankoe-
Hoetsi ia koets jatzoe ré bezetten. Heden bleek
de vijand in deze richting voortdurend terug
te gaan tot het'invallen vaq de duisternis.
Het bericht van gisterenavond, dat ccn
groote vijandelijke colonne óch in zuidwes
telijke richting voortbewoog en begonnen wis
de werken van Tsjienhoeangtsjiatien te ver
dedigen. ia onzeker. Het aantal door de hoofd»
colonne van het linkerleger buitgemaakte
kanonnen bedraagt 16 in plaats van 8. De
rechtervleugel van de hoofdoolonne van h«-t
linkerleger veroverde 4 vijandelijke kanonnen.
Twee tegenaanvallen van den vijand tegen dc
hoofdoolonne van het linkerleger werden af
geslagen met groot.' verliezen, veroorzaakt
door onzo artillerie en het hevige infantorie-
vuur. De rechtercolonne van het linkerleger
maakte tijdens het vervolgen van den vijand
ten westen V&n Sjihliho 5 kanonnen buit.
waardoor het totaal der door het linkerleger
veroverde kanonnen op 25 gebracht, wordt.
De reservetroepen rukten op tot in de buurt
van Koesjoetxoe een deel van deze troepen
verdrijft de Russen uit Hoengtsjiaticn. IV?
rechtervleugel van do linkercolonne van het
hoofdleger maakte 150 krijgsgevangenen
Tokio. 13 Oei 4 uur nam. Generaal Ok e
maakte nog vijf en twintig kanonnen buit
in het. geheel vermeesterde hij dus ongeveer
dertig
De laatste berichten getuigen, dat de Ja
panners voortgaan voordeelen te behalen.
Peterthurij, 13 Oct. Generaal Koeropatkin
bericht heden aan den CzaarIn den nacht
van 11 op 12 October en den ganse hen vol
genden dag had het Mandsjoerijscbe leger een
hovigen strijd te voeren. D> Japanners trok
ken aanzienlijke strijdkrachten samen tegen
ons centrum en onzen rechtervleugel. Do
troepen aan deaeü vleugel behielden hun no
verst vooruitgeschoven posities, maar trokken
jnet hot inval Ion van de duisternis op de
hoofdstelling terug. Daarop trokken in den
namiddag eveneens terug de troepen van het
centrum. Er werd hevig gestreden; talrijke
aanvallen van de Japanners werden afgesla
gen Op den rechtervleugel heroverden de
Russen des nachts een daags te voren verlo
ren dorpop den linkervleugel zetten de
Russen den strijd ora een der passen voort.
Berichten over den stand van het gevecht aan
dezen vleugel ontbroken nog.
De verliezen zijn onder deze omstandighe
den aanzienlijk.
I'eterxbury, 13 Oct. Een telegram van gene
raal Sacharow bericht van 11 deoerVo1-
gens gisteren en eergisteren ontvangen be
richten versterkten gisteren onze troepen de
stellingen die zij den dag te voren, acht
werst ten zuiden van de Sjahe-rivier, had
den bezet. Gisteren tegen den middag werd
het oprukken van den vijand waargenomen
tusschen den Mandariinenweg en het dorp
Toemynt&i. De vijand was ongeveer een divi
sie infanterie sterk en beschikte over eenige
batterijen. Het vuur van onze voorhoede
hield den opmarsch van den vijand tegen,
die tot den avond een hevig artillerie-vuur
onderhield. Heden begonnen de Japanners
een aanval aan beide zijden van den spoor
weg. Ten noorden van de kolenmijnen van
Yentai werd den geheelen dag hevig gestre
den de ten oosten der mijnen op den Hoea-
tinpas door den vijand bezette stelling viel
grootendeels in onze handen. Slechts het
hoogste punt der stelling, een begroeide berg
top, was tot des avonds vijf uur nog niet
genomen. Over de geheele linie van den vij
andelijken opmarsch handhaafden oiize troe
pen zich in den loop van den dag in hunne
voorste stellingen. Slechts op enkele punten
moesten de troepen op de hoofdstellingen
worden teruggetrokken.
Tokio, 13 Oct. Men volgt hier met gespan
nen aandacht den strijd om Pensihoe. De
Russische strijdmacht, die dc Japanners trach
ten te omsingelen, wordt op vijfduizend man
geschat. Het verlies van die afdeeling zou
een ernstige slag v de Russen zijn.
Volgens den Temps windt de meening meci
en meer void, dat de aauvalsbeweging van
generaal Koeropatkin te danken is aan de
tusschen komst van admiraal Alexejew en aan
het verlangen om Port Arthur te hulp te
komen. Wanneer die meerring gegrond is,
dan zal men op nieuw gerechtigd zijn te zeg
gen, hoe de uitslag van de nieuwe taktiek
moge zijn, dat het lot van het Mandsjoerij-
sche leger in gevaar is gebracht om redenen
van bijkomenden aard.
De eerste plicht toch van generaal Koero
patkin is klaarblijkelijk het Japanschc leger,
dat tegenover hem staat, te verslaan. Daarna
zal hij, naarmate zijne overwinning volledig
of onzeker is, in staat zijn op te rukken tot
het brengen van hulp aan Port Arthur, of
genoodzaakt zijn opnieuw slag te leveren.
Het lot van dc vesting zal klaarblijkelijk af
hangen van den in Mandsjoerije geleverde»
veldslag, en deze reden behoorde te volstaan
om den Russischen opperbevelhebber to
nopen zich niet te laten voortsleepen tot eene
aanvalsbeweging, zonder dat hij daarop vol
komen voorbereid is.
De toestand van Port Arthur ii misschien
minder goed dan de belichten van generaal
Stëssel hem doen voorkomen. Men kan ech
ter de hoop koesteren, dat de vesting nog
weerstand zal blijven bieden aan hare bele
geraars. Wanneer de wensch om hulp te bren
gen aan do belegerde vesting, c Russischen
opperbevel hebber mocht hebben bewogen zijn
leger in de waagschaal te stellen in eene on
derneming van twijfelachtige» uitslag, dan
zou dat betreurenswaardige gevolgen kunnen
hebben. Maar alvorens te kuinen beoordee-
len of de Russische opperbevelheboer gerech
tigd was de aanvallende taktiek aan te
nemen, moet men het resultaat van de thans
in gang zijnde operatiën afwachten.
Volgens de Echo de Paris za'. de Russische
Oostzeevloot ten minste een dag te Libau
blijven liggen. Het definitieve vertrok naar
Oost-Azië zal bij gedeelten plaats hebben,
omdat niet het tijdstip, waarop de oorlogs
schepen de Deensche zeeengten passeeren, ge
heim wil houden.
Volgens een Reutertelegram uit Liverpool,
liggen er sedert den len dezer maand drie
Duitache kolenschepen, ten dienste van de
Russische Oostzeevloot te Las Palmas; bui
ten de haven ligt nog een viermaster mot
4000 ton kolen. Voor Madedra, ter reede van
Funohal liggen nog twee Duitsche kolensche
pen. In de haven van Gran Canaria liggen
twee Engolsche oorlogsschepen
In Transbaikalië is in de laatste dagen de
winter.plotseling ingevallen. Uit Tsjita werd
Vrijdagmorgen j.l, reeds gemeld, dat het
daar 17 graden C. gevroren had; uit Nerts-
jjjisk, dat de thermometer daar Zaterdag
tot op 15 graden onder nul gedaald was. Dat
is, zegt het „Berl. Tagebl." een veel strenger
vorst" dan ook daar uit het jaargetijde zou
volgen, aangezien op beide plaatsen tegen
woordig temperaturen van slechts 2 tot 3
graden onder het vriespunt normaal waren.
Ook in Wladiwostok, waar de temperatuur
verleden Dinsdag 5 October) 's morgens nog
pl.m 18 graden C. was, is de thermometer
Zaterdag tot op 1 gr. C. gedaald.
De barometer in Oost-Siberië is echter
reeds weer begonnen te dalen, zoodat men
niet verwacht, dat do zoo plotseling ingeval
len winterkoude van langen duur zal zijn.
Petersburg, H Oct. Eene levendige bespre
king in de pers van de vraag der bemidde
ling ten gunste van den vrede in den Rus
sisch-Japanschen oorlog geeft het Journa' de
St. Pctersbourg aanleiding er op te wijzen,
dat men zich niet moet verwonderen over
de reserve, door dc Russische regeering tegen
over dezen persveldtocht in acht genomen, en
ook r.iet over het zwijgen van het departe
ment van bi itenlandscrie zaken, dat duide
lijk heeft verklaard, dat geen vreemde in
menging zou worden geduld. Deze verkla
ring" 'aat in hare beslistheid niets te wen-
schen over; olko herhahug is dus onnoodig.
Allerlei
vPrinses Louise van Koburg heeft op
aanbeveling van Albert Clemenoeau, haar
advokaat, de volgende vier mannen uitge-
noodigd ovor baar geestestoestand uitspraak
to doen; Magnan, van de Académie;
Jaffron, van de universiteit; dr. Toulouse,
directeur van het krankzinnigengesticht van
Villejuif, en dr. Garnier, eerst© geneesheer
van de Parijsche politio.
vTe Romo wordt thans oen merkwaar
dige rechtsstrijd gevoerd, namelijk over
denVesuvius. Vier omliggende gemeen
ten betwisten elkaar het recht op den vul
kaan en de Raad van State is nu geroepen
te beslissen.
De gemeente Resina is het sterkst gewa
pend met oude documenten, waarvan de
echtheid echter wordt ontkend. Zij beroept
zich ook op grenssteenen, die 30 jaar ge
leden door haar om den krater zijn geplaatst
m.w die zijn 9edert onder de lava bedolven
geraakt. Men beweert dat het rechtsgeding
alle advocaten, die er in pleiten, zal over
leven.
vHoe groot de werkeloosheid te Londen
is cn hoeveel ellende men in en winter ver
wacht, blijkt wel hieruit, dat de gemeente
raad van Poplar besloten heeft de regeering
t© verzoeken anstonds het Parlement in
buitengewone zitting bijeen te roepen, ten
einde middelen te beramen om voor de wer-
keloozen te zorgenen dat bij den raad van
Hackney, een andere gemeente van Londen,
een dergelijk voorstel is ingediend.
vDe werkstakingen te Marseille zijn
eindelijk uit. Hot nieuwe referendum van
den dokwerkersbond heeft tot hervatting van
't werk beslist. Trouwens, sedert verschei
dene dagen al is die hervatting een feit. Meer
dan vijftig dagen is er gestaakt. En de dok
werkers hebben niet verkregen wat zij
wensch ten. Alleen de ingeschrevenen bij de
Compagnie Trausatlautiqu© hebben een rege
ling verkregen van don arbeid aan boord.
vDe „Djurjura", Zaterdag met 130
passagiers en 500 ton koopwaar vertrokken
on die te Tunis werd verwacht gisterenmor
gen, is nog niet gesignaleerd.
Een ander sohip, 24 uren later van Mar
seille vertrokken, is gisterenavond te Tunis
aangekomen, zonder de pakketboot ontmoet
te hebben. Men heeft getelegrafeerd naar
Sardinië, om te weten of de pakketboot bij
het eiland is aangeland. Er liggen twee
schepen onder stoom om de „Djurjura" te
gaan zoeken.
OOST-INDIË.
Coram.
De N. R. Ot. geeft een nadere toelichting
op het medegedeelde Indische telegram over
een excursie naar Ceram.
Het blad schrijft:
Deze excursie heeft waarschijnlijk betrek
king op gebeurtenissen in het westelijk ge
deelte van het eil«id Ceram. Daar - -hoo-
ren de bergbewoners tot de partij der Pati-
siwa, die reeds dagteekent ui1: den tijd der
O.-I. Compagnie en die gekant is tegen al
wat Europeaan of christen is. Daar de be
woners der strandkampopgs allen den ohris-
tcilijken godsdienst, omihelsd hebben, waren
zij hun leven geen opgepblik zeker en ston
den steeds bloot aan het koppensnellen der
Rerg-Alfoeren. Dat zulk een toestand ner-
haaldelijk tot moeilijkheden aanleiding moesj,
geven behoeft geen betoog. Langen tijd heeft
men er zich bepaald de schuldige bergbewo
ners voor zoover dit mogelijk was te straf
fen, als zij zich aan gewelddadigheden schul
dig gemaakt hadden, totdat er onder den re
sident Oldenborgh toe overgegaan werd om
te Wahaai een mobiele colonne te legeren,
ten einde meer effectief tegen de Berg-Al
foeren te kunnen optreden.
Toen was te Kairatoe een civiele gezag
hebber, de heer Moorrees, gevestigd, en of
schoon deze een bijzonder flink persoonlijk
heid was, kon hij het daar toch niet uit
houden en werd besloten een mobiele colon
ne te Kairatoe te vestigen en den detache
mentscommandant (thans de le luitenant der
infanterie Sachs©) tevens met het civiel ge
zag te belasten. Het is hoogst waarschijnlijk
oen afdeeling van dit detachement, die de
marinelandingsdivisie bij de in let telegram
vermelde excurs:e heeft bijgestaan
Als curiosum worde hier vermeld, dat Je
postlooper, die op gezette tijden de brieven
enz. van A mak ei (Z.-kust) naar Wahaai (N.-
kust), dus dwars door het eiland, overbrengt
nooit ecmig molest hoeft- ondervonden. Die
poatlooper loopt met een ontplooide Neder-
landsche vlag in d© hand de oerbceschen
door.
De binnenlanden der Oostkust van Ceram
worden bewoond door lieden van de vreed
zame partij der Patalima, zoodat het minder
waarschijnlijk is, dat daar een gewapend op
treden onzerzijds noodig zal zijn geweest.
De Saatscourant van Vrijdag 14 Oc
tober 1904 bevat de volgende Kon. besluiten
op verzoek eervol ontslagen als burge
meester te Baerle-Nassau C. Verbeijen
eervol ontslagen uit den militairen dienst
de kapitein F. A. Th. Sommer. van het 7e
leg. infanterie;
op verzoek uit den militairen dienst ont
slagen de luitenant-kolonel H. A. le Bron de
Vexela, provinciaal-adjudant in Limburg,
teiens belast met het bevel van hét 48e
landweerdistrict, van welke betrekking liij
als commandant eervol is ontheven
op verzoek eervol ontslagen als plaatsver
vanger van den distri ets-veearts, wien Dor
drecht als standplaats is aangewezen, P. Tol-
jer, te Peursum.
De Koningin-Moeder op Oranje-
Nassau's Oord.
Gisteren bracht H. M. de Koningin-
Moeder een bezoek aan het Sanatorium Oran-
je-Nassau's Oord. Evenals bij vorige bezoe
ken van H. M., was ook nu alles Ln zijn ge
wone dagclijkscko doen gelaten.
Toon H. M. gisteren middag tegen half
twoc met klein gevolg (o. w. jhr. De Ranit-z.
voorz. van de comm. van Toezicht) op het
Sanatorium arriveerde, werd Zij verwelkomd
dcor den geneesheer-directeur, dr. J. W. F.
Donath, dr. W. J. W. Hidnink en mej. R.
Piobenga, directrice. Verder waren bij de
ontvangst tegenwoordig de bouwmeester van
bet gesticht, de hoer E. Cuypers, de lieer J.
L. Labbcrte' tijd. geneesheer en mej. C. Tal-
ma, boekhoudster. Onmiddellijk na aankomst
werd het Sanatorium met zijn verschillende
bijgebouwen bezichtigd. Im de ziekenzalen
ontving iedere patiënt een "oem van H. M.
Vervolgens begaf de Koninklijke Bezoekster
zich naar de groote conversatiezaal, waar
Haar door de gezamenlijke patiënten gèzang''
267 werd toegezongen. Vervolgens nam de
geneesheer-directeur het woordgewag ma
kend van de dankbaarheid van vele patiën
ten, die reeds genezing in het Sanatorium
hebben gevonden.
Helaas, er zijn ook patiënten geweest, die
niet herstelden. Maar toch ook bij hen heeft
het verblijf in het Sanatorium zijn goede
uitwerking niet geheel gemist. Zij hebben
geleerd hoe en waarom hygiënisch geleefd
behoort te worden. Zij kunnen althans hun
nen familieleden vertellen hoe zich voor de
vreeselijke ziekte to vrijwaren.
Met eenige hartelijke woorden dankte
H. M. voor de door den heer Donath gespro
ken woorden.
Nadat, door de patiënten nog het Wilhel
mus was gezongen, werden de rijtuigen be
stegen en vertrok H. M. over Wageningcn
naar Rhcnen en verder per trein naar Soest-
dijk.
Buitenlandse lie zaken. Blij
kens nota van wijziging en aanvulling van
de bijlage der memorie van antwoord, bob op
rende bij het wetsontwerp tot verhooging
van Hoofdstuk III (Buiteul Zaken) der
Staatsbegirooting 1904, zijn in Zuid-Afrika
de zetels van het consulaat-generaal van Bel
gië en van Portugal overgebracht van Pre
toria naar Johannesburg, en zijn de consu
laten van Italië te Kaapstad en te Pretoria
opgeheven; een consulaat van dat Rijk is
thans te Joh aniksburg gevestigd.
Twee afdelingen van de Tweede
Kamer zijn reeds gereed met het onderzoek
der Staatsbegrooting, dat deze week in de
andere sectiën afloopt.
A.s. Dinsdag begint in alle afdeelingen
de overweging van dc Tarief wet. Is 'dit* ge*
eindigd, dan verwacht men nog eene oproe
ping der Kamer in openbare vergadering
ter behandeling van het alsdan in staat van
wijzen zijnde Overijsselsche wetje en van nog
enkele andere ontwerpen.
De minister van Binneulamdsche zalcon"
heeft aan do 'Gedeputeerde Staten der pro-
vinoiën de volgende circulaire gericht:
„In. verband met het uitgebreid, krediete,
verkeer en de beteekenis van nauwkeurige
handels-informaties is mijn aandacht ei' op
gevestigd, dat een groote verzameling gege
ven^ in de ambtelijke bureau s bijeen is, die
sleeds wordt aangevuld en die, behoudens
enkele uitzonderingen, voor het kredietver-
keer braak ligt. Men heeft hier het oog op
de bevolkingsregisters en op de woningregis-
ters;
Op dit puilt is aan het puhlidk wel reous
nu .gelegenheid gegeven inlichtingen te be
komen men kan toch tegen betaling van
een klean bedrag bij het bevblkingsbureau
inlichtingen .verkrijgen' ovor bet adres van
bepaalde personen. Doch dit is niet voldoen
de voor de behoeft©, die de handel heeft. Het
kleine bedrag, dat de, koopman bereid is te
betalen voor een volledige informatie, maakt,
het voor de informatiebureau'" tot een druk-
kouden last voor het verkrijgen van een
nauwkeurig adres een bedrag van circa 30
oent en meer te moeten betalen. Bovendien
is het moeielijk van de autoriteiten de in
lichtingen te verkrijgen die zij bezitten over
geboorteplaats, de vroegere woonplaats, of
de plaats waarheen iemand vertrokken is,
welke gegevens noodzakelijk zijn, om ver
dere inlichtingen te kunnen inwinnen.
Het zou voor den informatiedienst van
groot belang zijn, indien de gemeenrébeetu-
ren verplicht werden deze inlichtingen kos
teloos te verstrekken. Op deze wijze zou het
ontmaskeren van oplichters zeer dikwijls
sneller kunnen geschieden, vooral wanneer
zij aich pogen te verbergen dooir herhaalde
lijk van woonplaats te veranderen en zich
van andere firma's te bedienen.
Ik heb de eer uwe college te verzoeken
mi; te dienen van advic omtrent de vraag
of het aanbeveling zou verdienen de gemeen
tebesturen tot het kosteloos verstrekken van
de hier bedoelde inlichtingen te verplich
ten."
Aan het hoofdbestuur van den Alg.
Ned. Bond van Industrieelen en Handels
lieden, gevestigd te Rotterdam, heeft do
miuister van Waterstaat, Handel en Nijver
heid ter audiëntie te kennen gegeven, dat hij
in principe niet tegen het instellen van een
Raad van Handel en Nijverheid, zooals de
Bond zich dien voorstelt, zou zijn, maar dat
eerst het advies zou moeten worden inge
wonnen van de Kamers van Koophandel en
Fabrieken, die een plan tot reorganisatie dier
Kamers hebben ingediend
N. R. Ct.
Leiden krijgt een e 1 e c t r '-
sche centrale. De Leidsche gemeente
raad heeft gisteren een beslissing genomen
om over te gaan tot do oprichting van een
eleotriscke centrale. De wethouder J u t a
verdedigde het voorstel, dat daartoe door de
meerderheid van het college van B. en W
was gedaan. Hij had een lange reeks gege
vens verzameld van electrische oentrales in
andere gemeenten in het binnen- en buiten
land, was nog zeer kort geleden in' Gronin
gen geweest, om persoonlijk zich met het
electrische bedrijf op de hoogte te stellen.
De cijfers van zeer recenten datum, tijdens
dat onderzoek aldaar opgeteekend, waren
zeer geruststel'end. De centrale voldoet daar
aan een gevoelde behoefte en ea- zijn allo
voorteekenen dat de inrichting, die het eerste
jaar met een verlies van f 9000 werkte, in
1904 zelfs een winstcijfer zal opleveren.
Eigenaren van verschillende inrichtingen,
aangesloten bij de centrale, hadden hem ver
zekerd dat hunne zaken daardoor waren
vooruitgegaan
Het gasverbruik was ondanks het veelvul
dige cbruik van electriciteit intusschen nog
toegenomen, zoodat zelfs cei nieuwo gasbou»,
der moest worden gebouwd.
Dat in Haarlem do inrichting niet zoo good
rendeert, werd door Spr. verklaard uit het
feit, dat de gasfabriek tegen zier laag tarief
van de electriciteit gebruik maakt en der
halve' floreert te» koste der centrale, terwijl
het tarief voor particulieren te hoog is oni
tot aansluiting te lokkeu.
Enkele raadsleden gaven te kennen, dat
men liever, die cijfers in de stukken had ge
zien; dan had men ze kalm kunnen over
wegen.
Anderen bestreden het voorstel op finan-
U-ieele gronden. De heer "Van der Vlugt dien
de een motie in om de beslissing uit te stel
len, ten einde de cijfers van dan heer Juta
nader te kunnen overwegen. Dezo motie werd
met IC tegen 13 stemmen verworpen, waar
na het voorstel van B en W. werd aange
nomen met 18 tegen 0 stemmen. De op
richt'netkosten zullen het bedrag van
480.000 niet mogen overschrijden.
De raad benoemde nog tot gemeente-apo-
tekcr den heer W. C. de Graaff, apotheker
te Amsterdam.
De uitslag der gisteren te Arnhem
gehouden stemming voor twee leden van den
gemeenteraad is als volgt1: In district II
werden uitgebracht 1027 geldige stemmen;
daarvan verkregen de heeren D. Boswijk
(lib.) er 326, mr. G. 8. Brantsina (vrijz.-
dem.) 357, en W. G. Welsing (r. k.) 345,
zoodat hei-stemming moet plaats hebben tus
schen de heeren mr. G. S. Brantsma en W.
G. \Vels:ng.
In kiesdistrict III werden uitgebracht 1276
geldige stemmen, hiervan verkregen de hee
ren W. P. G. Helsdingen (soc.-dem.) 480, J.
N. van Munster (a. r.) 448, en dr. P. Ribbius
348 stemmen, zoodat herstemming moet
plaats hebben tusschen de heeren "W. P. G.
Helsdingen en J. N. van Munster.
De heeren R. Hartmans te 's Graven
hage, J. M. de Feyter te Amsterdam en E.
W. van Vegchel te Alkmaar zijn bestemd
voor den Indischen 'dienst ter benoeming tot
onderwijzer bij liej,, Openbaar Europeesch
lager onderwijs daar te lande.
Een nieuw katholiek dag
blad. Te Maastricht zal met 1 Januari e. k.
een groot katholiek dagblad verschijnen. Als
redacteur zal optreden een der tegenwoor
dige ledacteureu van de „Maasbode", te
Rotterdam.
- Nog steeds komen giften in voor de
nationale collecte der weesinrichting te Neer
bosch, welk bedrag reeds het cijfer van
f 63.621.62 heeft bereikt. Dat is nog ver van
de 100.000, zegt- de tegenwoordige directeur,
doch hij vertrouwt dat dit eindcijfer wel zal
worden bereikt.
*-rrr De .werkstaking der glas
blazers. Afgevaardigden van de Delftsche
en Schiedamsche afdeelingen van den R.-K.
Volksbond en van Patrimonium hebben be.-
sloten een comité te vormen om de Christe
lijke glasblazers, die staken, te"steunen.
In de Doe tinche m sche gym
nasium - q u a. e s t i e, die op 18 dezer op
nieuw voor de Arnhem 3che rechtbank zal
b9handeld worden, zal mr. P. J. Troelstra
als verdediger van dr. der Mouw optreden.
De moordaanslag te Echt.
Nadat de maxécbaygsée den gèheelen nacht
rondom Echt gezocht had naar den d ad ei-
va 11 den moordaanslag, Dinsdagavond te Echt
gepleegd, is liet een brigadier dleat vplgenden
dag te Doteren bijj Susteron gelukt hem t© ar
restee ren. De getroffene moet zoo gevaarlijk
gewond zijn, dat er weinig hoop op hei-stel
meer wordt gegeven.
K o p p e 1 a r ijHet vonnis der Rot-
terdamsche rechtbank, waarbij een verhuur
ster vaai gestoffeerde kamers, te Rotterdam
woonachtig, tot 6 maanden gevangenisstraf
werd veroordeeld wegens koppelarij, wera
door het gerechtshof te 's Gravenhage beves
tigd met deze wijziging, dat hot Hof het feit
qualifioeerde als „koppelarij" door uit wiusL-
be>jag opzettelijk het plegen van ontucht
door een minderjarige met een derde te be
vorderen
Voor de Haagsche recht
bank stond gisteren terecht de glazen was-
scher Talsma, die reeds 7 jaren gevangenis
straf aeeft ondergaan. Ditmaal had hij zich
te verantwoorden wegens het toebrengen van
een messteek in de borst van zijn buurman,
die daardoor zóó zwaai- werd verwond, dat
hij levenslang de gevolgen zal moeten dra
gen. De man gisteren als getuige gehoord
was nog zoo zwak dat hij, steunende op
een pleegzuster en een veldwachter, de zaal
binnenkwam. De aanleiding tot de mishan
deling was volgens zijn verklaring van luttele
beteekenis.
Beklaagde daarentegen, en ook andere ge
tuigen, verklaarden dat de verwonde den be
klaagde uitgetart en verweten had dat hij
7 jaren gezeten had.
De arts, die den getroffene in het gemeen
te-ziekenhuis had behandeld, verklaarde dat
de patiënt' „wonder bov-an, wonder" gespaard
was gebleven, maar dat hij ongeschikt zal
blijven voor arbeid vin eenige beteekenis.
Het O. M. eische drie iaron gevangenis
straf.
Uitspraak 24 October.
Een ontrouw ambtenaar. Bij-
do gasfabriek te. 's Gravenhage is een kan
toor, waarvan de ambtenaren belast zijn met
de exploitatie o. a. van de cokes. Do chef
van dat bureau, de adjunct-boekhouder H.,
schijnt sedert eenige jaren onregelmatighe
den te hebben gepleegd in de administratie
en verrekening der gelden, welke de op
brengst van dc cokes vormden.
Het bezorgen der cokes in de stad is uit
besteed aan een expediteursfirma, die dage
lijks orderbriefjes ontvangt van het aantal
H.L. cokes, dat in de stad moet worden be-
ste'd. Er is nu ontdekt, dat sedert geruimen
I ijd de adjunct-boekhouder iu 'de opgave aan
de administratie veel minder aantal H.L. ge
klopte cokes opgaf en dit mindere getal
voegde bii het aantal ruwe cokes. Hierdoor
kwam hét totaal altijd uit met de briefjes
der expediteurs-firma, doch het verschil in
prijs van geklopte en ruwe cokes van het
aantal H.L.. dat minder werd gedeclareerd
\oor het eene en meer voor het andere, werd
teu eigen bate aangewend.
In geheime vergadering van het college van
B. en V»werd Dinsdag besloten den amb
tenaar te schorsen en wegens verduistering
te doen arrestearen. Des namdidags te 2 uur
werd hi* van het kantoor door een paar
rechercheurs naar het huis van lewaring
