1". 105. Tweede Blad.
3d* Jaargang.
Zaterdag 15 October 1904.
KOLONIËN.
BINNENLAND.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Amersfoortf 1.25.
Idem franco per post1.75.
Afzonderlijke nummers- 0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertentiën, mededeelingen enz., gelieve men vóór 10 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF Co.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 1—5 regelsf 0.75.
Elke regel meer0.15.
Groote letterB naar plaatsruimte.
Voor ban dol en bedrijf bestaan voordeolige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Kennisgeving.
LANDWEER.
JAARLLTKSCH ONDERZOEK.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Amersfoort maken, ingevolge art. 30, tweede lid,
der Landweerwet, bekend, dat. bet onderzoek van
de in deze Gemeente gevestigde verlofgangers
van de Landweer zal worden gehouden te Amers
foort in de Infan ter ie-Kazerne noy 3, op Maan
dag, den 14. November aanstaande, des voor-
middags hogen uren.
Aan dat onderzoek behoeft niet te worden
deelgenomen door:
a. verlofgangers, die im bet loopende jaar
overeenkomstig artikel 11 van voornoemde wee
voor herhalingsoefeningen ondey de wapenen zijn
geweest
b verlofgangers, in het genot van ontheffing
van den werkelijken dienst (artikel 15, eerste lia,
van voornoemde wet)
c. verlofgangers, die het onderzoek niet be
hoeven bij te vronen, als behoorende tot de cate
gorieën, bedoeld bij artikel 15, tweede en derde
lid, van voornoemde wet
d. verlofgangers, die bij de toestemming tot
verblijf buitenslands vrijstelling hebben verkre
gen van do verplichting tot het bijwonen van het
onderzoek (artikel 27 van voornoemde wet)
e. verlofgangers, die bij de toestemming tot
het aangaan van eene verbintenis voor de huitcn-
landsche zeevaart vrijstelling hebben verkregen
van de verplichting tot het bijwonen van het on
derzoek (artikel 20 van voornoemde wet).
Voorts wordt de aandacht gevestigd op de
volgende wetsbepalingen:
dat de verlofganger van de Landweer bij dit
onderzoek moet verschijnen in uniform gekleed,
en voorzien van de hem uitgereikte kbeedinig- en
uitrustingstukken en vanl zijn zakboekje met
daarin geneohten verlofpas
dat een arrest van twee tot zes dagen; te on
dergaan in de naastbij gelegen provoost of het
naastbij zijnde buis van bewaring, door den. Land-
weerdistnrtsoemmandant kan worden, opgelegd
aan den verlofganger
lo. die zofoder geldige reden niet bij het on
derzoek verschijnt
2o. die. daarbij verschenen zijnde, zonder
geldige reden niet voordien is van de hierv'oren
vermelde voorwerpen
3o. wiens kleeding- of uitrustingstukken bij
het onderzoek niet in voldoenden staat worden
bevonden
4o. die kleeding- of uitrustingstukken, aan
een ander behoorende, als de zijne vertoont
dat het personeel van de Landweer wordt ge
acht onder de wapenen te zijn niet alleen gedu
rende den tijd, dien het onderzoek duurt, maar
in het algemeen, wanneer het in uniform is ge
kleed, zoodat degenen van dat personeel, die
ongeregeldheden plegen of zich aam strafbare
feiten schuldig maken, hetzij bij het gaan naar
de plaats voor het onderzoek bestemd, hetzij
gedurende 'het onderzoek of bij het naar huis
keeren, te dier zake vallen onder de toepassing
van het Crimineel Wetboek en het Reglement
van krijgstucht voor hot krijgsvolk te lande.
De verlofganger, die bij herhaling kleeding-
of uitrustingstukken, aan een ander behoorende,
als de zijne vertoont, wordt in werkelijken dienst
geroepen en daarin' gedurende ten hoogste drie
maanden gehouden. De duur van dezen dienst
wordt door den Minister van Oorlog bepaald,
die tevens het korps van het leger aanwijst
waarbij de werkelijke dienst moet worden ver
vuld.
De verlofganger, die niet voldoet aan eene
oproeping voor den werkelijken dienst, wordt als
deserteur behandeld.
Nog wordt den verlofgangers, uitdrukkelijk
heriunerd, dat het niet-ont.vangen eener hoofde
lijke kennisgeving hen niet ontheft van hunne
verplichting "tot deelneming aan 'het onderzoek,
maar dat deze openbare kennisgeving eenig, en
alleen als bewijs geldt, dat de verlofganger be
hoorlijk is opgeroepen terwijl, ingeval ziekte de
opkomst mocht verhinderen, daarvan moet blij
ken door overlegging van eene gezegelde en'gele-
galiseerde geneeskundige verklaring. Geldt het
verlofgangers, aan wie wegens onvermogen eene
ongezegd de verklaring is afgegeven, dan kan
deze aldus, ter verzending aan wien behoort, ter
Gemeente-secretarie worden ingeleverd. Betreft
het verlofgangers, aan wie, in verband met een
vorig onderzoek als hier bedoeld, door denzelf
den geneeskundige reeds eene verklaring is uit
gereikt. dan kan ook voor n iet-onvermogend en
met eene on gezegd de en niet-gelegal ïseerde ver
klaring worden volstaan.
Amersfoort, den 13. October 1904.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Secretaris, De Burgemeester,
B. "W. Th. SANDBERG. WUIJTIEIRS.
OOST-IN Dl
HoiBortiiood.
Naar aanleiding van het artikel van
het Bat. Nbld waarin beweerd werd, dat er
in Saniarang weder hongersnood voor de deur
staat, schrijft de Locomotief onder meer het
volgende
„Wij mogen deze poging, om reeds a priori
het gewestelijke bestuur verantwoordelijk te
stellen voor eene ramp die een deel der be
volking mogelijk treffen zal, niet stilzwijgend
laten voor 't geen zij is. Wij moeten op die
aantijging reageeren, niet oim personen te
verdedigen, maar om te beletten dat, als de
tcestand over eenige maanden misschien waar
lijk calamiteus wordt de regens zijn in de
laatsto dagen goddank zeer verminderd en
men heeft thans hoop dat er nog veel terecht
zal komen de schijn zal zijn gewekt als
war© de bevolking het- slachtoffer van grove
nalatigheid van het gewestelijk bestuur.
Intusschen is de weersgesteldheid in de
allerlaatste dagen gunstiger geweest. De ka-
pas-aanplant in Demak, waarvoor men ern
stig vreesde, is voorloopig nog vrijwel te
recht- gekomen. Maar terwijl ten vorigen ja-
te ongeveer 20.000 bouws met kapaa ware be
plant, bc8laat.dit tweede gewas thans slechts
ongeveer 10.000 bouws.
,,Over 't algemeen" deelt de regent van
Demak ons mede, „staan er dit jaar als ge
volg van de vele regens, waardoor in sommi
ge streken de kleigrond zich niet of slechts
zeer lastig laat bewerken, minder tweede ge
wassen in den grond dkn verleden jaar om
dezen tijd. In 1900/19^)1 hadden wij denzelf-
deq onguii3tigen toestand, maar toen waren
$r geene desa-loemboengs en padieschuren
/Rjoals nu. Over een-dag of veertien kan eerst
ntet zekerheid worden gezegd wat wij te wach
ten hebben."
„In Grobogan lagen 15.000 bouws bewerkt
I gereed door den regenvlocd is echter al deze
arbeid weer ongedaan gemaakt.
I „In de afdeeling Semarang staat het met
de tweede gewassen verre van goed."
De bezorgdheid strekt zich uit over Demak.
Koedoes en Pati, hoewel ook in de afdeeling
Semarang het percentage der mislukking
vrij hoog is, zelfs hooeer dan in Demak. Zoo
ziet men. zegt de Loc., dat bij intuïtie, en
zeer terecht, de bezorgdheid wordt gevoeld
voor streken die bijna uitsluitend van den
landbouw leven, niet voor streken, als de
afdeeling Semarang, waar de Inlandsche be
volking grootendeels ook uit andere bronnen
van inkomsten zijn levensonderhoud put.
Uit Moeara-Téwe- verneemt de „Soer.
Ct."
Nu ongeveer twee maanden geleden werd,
gelijk bekend is, de onder-luit. Hoogezand,
die op weg naar Téwé was, :in een prauw ter
hoogte van kampong Pendrèk beschoten. Hij
nam drie Dajakkers als gijzelingen mede, die
echter, toen ze hun kans schoon zagetf, over
boord sprongen. Eien dezer werd gedood en
de anderen werden vermoedelijk gewond.
Hierop liep de kampong Pendrèk, die al
leen uit Dajaksche bevolking bestaat, leeg.
Toen dit bericht de boven-Doeson bereik
te, ging de beruchte Batoer met een bende
van 35 man naar Pendrèk, om daar zooveel
mogelijk van den toestand partij te trek
ken.
Hij schreef vervolgens een brief aan den
adsistent-resident te Moeara Téwé op een
zeer brutale wijze, waarin hij om genoeg
doening vroeg. Deze brief werd ter zijde ge
legd en in den toestand kwam geen verande
ring. Maar de adsistent-resident had laten
weten, dat de bewoners gerust konden te-
rugkeeren, daar dan alles vergeten en ver
geven zou zijn. Dit had geen uitwerking,
zoodat Pendrèk verlaten bleef.
Den 6en Aug. werd de wacht aan de Ra
pen 4 paal van Téwé beschoten, deze wacht
dient om de Soengi Rapen af te sluiten. Een
patrouille, onder luitenant Tissot van Patot,
rukte naar Rapen op, doch toen hij daar
aankwam, was het vuren opgehouden. De
troep keerde ongedeerd, onverrichterzake in
de benting terug.
13 Aug. werd de Rapen weder beschoten,
en een patrouille van 26 bajonetten, onder
bevel van den 2e luit. Look, rukte te 4^ uur
nam. uit.
In de rimboe gekomen, kreeg de spits
plotseling vuur op korten afstand, waardoor
echter geen verliezen werden veroorzaakt.
Terrein onderzoeken was onmogelijk, om
dat het oen rimboe bleek te zijn, evenals
PoercTjahoe.
Op 4 a 5 passen afstands in het bosch niets
meer te zien.
De spits rukte dus behoedzaam vooruit,
doch toen zij in een ravijn wilde afdalen,
kreeg ziji vuur in front en op de flank, waar
door onmiddellijk een Europeesch fuselier
werd gedood en de patrouille-commandant,
de Europeesche sergeant Lavelberg zwaar
werd gewond. Daar kreeg de patrouille ook
van achteren vuur. waardoor weder een
zwaar gewonde viel. Geen vijand was te be
speuren.
De patrouille bevond zich in een hache-
lijken toestand. Van drie zijden door een
onzichtbaren vijand op korten afstand on
der vuur genomen zonder dekking op een
voetpad, terwijl aan de vierde zijdo de kali
Barito stroomt, terwijl de gesneuvelde Euro
peesche fuselier naar achteren werd ge
bracht, waarbij de ziekenverpleger werd ge
wond, kon de troep niet anders doen dan
vuren in do richting der ontvangen schoten,
vanwaar men nu en dan het geluid van het
laden van donderbussen hoorde.
Met het oog op de geleden verliezen, het
gevaar dat de verdere weg opleverde en het
late middaguur. 5.5ü, besloot de comman
dant den terugtocht aan te nemen. De ge
wonden wérden verbonden en de gesneu
velde in de eenige tandoe gelegd.
Steeds bleef het vuur van drie zijden aan
houden en de patrouille moest- nog 3 diepe
ravijnen heen. Al loopende vuurde zij daarna
in de drie richtingen ten einde den vijand
het rustig richten ten minste te beletten.
Bij het- eerste ravijn werd weder een Euro
peesch fuselier gewond en de achterspits, die
aan gene zijde van het ravijn had stelling ge
nomen, werd door twee Dajakkers met lans
en mandau gewapend besprongen.
Deze werden op 7 a 8 passen nederge-
legd, waarop de achterspits zich vlug bij den
hoofdtroep aansloot. Tot 6.15 ongeveer werd
de patrouille van achteren en uit het- zij ter
rein be vuur d, zonder dat verder iemand ge
raakt werd.
Niemand had een vijand behalve de
twee Dajakkers gezien, terwijl toch de
sterkte uit het schieten afgelegd, pl.m. 60
man moest bedragen. Volgens ingekomen be
richten zaten er 85 Maloiers van boven aan
gevuld door Dajakkers uit Pendrèk, die op
bloedwraak uit waren.
Waarschijnlijk was Batoer ook daar ter
plaatse, aangezien uit het geheole optreden
van den vijand'bleek, dat hij dezelfde veclit-
wijze volgde als in de bovenstreken.
Om 6.15 kreeg de patrouille versterking,
die echter door het invallen der duisternis
tot niets doen gedoemd werd.
Om 9.30 werd door den commandant per
stoombootje de wacht- aan de Rapen ver
sterkt. Daar waren g^en verliezen geleden.
Prov. Staten van Friesland.
Bij adres van 26 Februari 1903 was door het
hoofdbestuur der Friesche Vereeniging ,Door
arbeid tot Verbetering" aan de Staten ver
zocht a. zoodanige bepalingen te willen
vaststellen, waarbij: lo. dé onderhoudsplicht
van ten gemeenen dienst van alle bekende
wegen, vaarten enz. niet in onderhoud bij
het R.ijk, de provincie of waterschappen, op
afdoende wijze worden geregeld; 2o. tevens
de mogelijkheid worde geopend, om vaarten,
wegen enz., die door meerderen uijt één hand
worden onderhouden, tegen den wil van een
minderheid en gemeenschappelijke kosten in
goeden staat te brengen, of b. indien het vast
stellen van provinciale reglementen als ou
der a. zijiii bedoeld, bij de bestaande onzeker
heid omtrent de wettelijke bevoegdheid der
Prov. Staten ondoenlijk blijkt, de noodige
stappen te willen doen tot- het verkrijgen
eener noodzakelijke aanvulling der wet tra.,
waarbij het toezicht der provinciale en ge
meentebesturen op vaarteu, wegen enz wordt
geregeld.
Naar aanleiding biervap is thans door Ge
deputeerde Staten aan de Prov. Staten ter be
handeling in de aanstaande wintervergade
ring aangeboden een voorstel omlo. hun
College op te dragen, in d.e gemeenten waar
werken ten gemeenen dienst voor allen be
stemd, worden aangetroffen, die bij onder
houdsplichtigen als van oiuds in onderhoud
zijn, welke element voc - een waterschap kun
nen vormen, de voorbereiding van de op
richting van waterschappen ter hand te ne
men 2o. de door hen aangeboden bepalin
gen betreffende de regeling der bedoelde on
derhoudsverplichting, vast te stellen en in
te lasschen in 't reglement van 't toezicht
der Staten op de openbare tot den gemeenen
dienst van allen bestemde waterstaatswerken
Friesland, niet in onderhoud bij het Rijk.
dc provincie of waterschappen.
- Biologische reiniging van
rioodwater. Het rapport door den heer
N. v. d. Sleen uitgebracht, naar aanleiding
van een hem door den gemeenteraad van
Amsterdam opgedragen onderzoek naar het
procédé der biologische reiniging, specicaal
in Engelsche steden komt tot de volgende
conclusie
le. dat het stelsel voor de reiniging van
rioolwater, met kennis aangepast aan de
verschillende locale toestanden en met zorg
gedreven, overal, ook in het groot toegepast,
goede resultaten geven kan en geacht moet
worden beter te zijn dan alle andere kunst
matige reinigingsmetboden
2e. dat. met dit stelsel werkelijke zuive
ring, nl. oxydatie of mineralisatie, verkregen
wordt, waardoor de voor rotting vatbare or
ganische stoffen in eenvoudige, niet hinder
lijke stoffen worden omgezet
3e. dat door bezinking met of zonder toe
voeging van chemische precicpitatiemiddelen
geen werkelijke reiniging verkregen kan wor
den.
De vraag of een inrichting voor biologische
reiniging ook voor Amsterdam is aan te be
velen, beantwoordt de heer v. d. Steen toe
stemmend. Industrie en speciaal industrie
die afvalstoffen levert, waardoor de normale
behandeling van het rioolwater bemoeilijkt
wordt, bestaat te Amsterdam niet in die ma
te, dat hiervan moeilijkheden zijn te vreezen,
en het mag veilig aangenomen worden, dat
wat dit betreft, de toestanden veel gunstiger
zijn dan bijv. te Manchester, waar 't stelsel,
sinds 1900 in werking aan de verwachting
voldoet.
Het eenige punt waarover twijfel bestond,
nl. in hoeverre de waarschijnlijkheid van een
hooger zoutgehalte van beteekenenden in
vloed zoude wezen, is door de genomen proe
ven opgeheven.
Bij het voor Amsterdam aanbevolen stel
sel, is gebruik te niaken van zoogen. rottings
kelders. Het regelmatige bedrijf door de men
ging van het dag- en nachtproduct, de vol
lediger bezinking en klaring, maken, dat bij
gebruik van rottingskeldcrs met een minder
oppervlak aan oxydatie-bedden kan worden
volstaan. En hierin ligt een overwegend voor
deel, vooral voor eene plaats als Amsterdam,
waar allo werken in opgehoogd terrein moe
ten worden gemaakt en de voorafgaande op
hooging der terreinen, een beslissen den in
vloed heeft op de kostenbegrooting.
Behalve dat de te bebouwen oppervlakte
minder wordt, biedt het gebruik van rottings
kelders het voordeel, dat de ophooging van
liet terrein minder kan wezen, omdat min
der niveau-verschil vereischt wordt.
Voor een bevolking van 150,000 in ver
band met de buurten IJ IJ en Z Z, waarvoor
een afvoerstelsel geprojecteerd is, dat even-
tneel in verband met biologische reiniging is
toe te passen worden de kosten geraamd
op f 2,100,000 zonder de kosten der be-
noodigde 12 hectaren terrein.
Verplichte vervroegde win
kelsluiting. In de jongste vergadering
van den gemeenteraad van Leeuwarden werd
behandeld een ongunstig praeadvies van de
commissie voor het ontwerpen van strafver
ordeningen'op do adressen van de afdeeling
Leeuwarden van den algemeonen magazijn
en winkelbediendenbond en van andere ver-
co ni gingen, houdende verzoek tot het mar
keji eener verordening, waarbij winkelslui
ting te 9 uur 's avonds wordt bevolen.
Het verzoek vond alleen ondersteuning bij
de heeren J. A. A. Schoomdermark, D. Lau-
tenbach en: G. W. 'Koopmans, welke laatst
genoemde een motie voorstelde om "Burg. en
Weth. uit te noodigen eencommissie te be
noemen uip te onderzoeken, in hoever en
voor welke soorten van winkelbedrijven te
Leeuwarden een verordening wenscheliik is
tot vaststelling van een sluitingsuur.
Het praeadvies werd namens de verorde-
niugscommissie nader uitvoerig verdedigd
door deu heer A. Duparc op grond allereerst
van Raadsonbevoegdheid tot het maken van
de verlangde verordening. Afgescheiden ech
ter daarvan zelfs 's Raads bevoegdheid aan
genomen, bestreed hij op verschillende gron
den de wenschelijikheid aan het verlangen te
voldoen, te meer omdat het zou zijn een in-
lneuk op de persoonlijke vrijheid van hen,
die geen vervroegde winkelsluiting willen.
De voorzitter, de lieer Troolstra, en de
commissieleden, de heeren mrs. H. D. van
Ketwich, Vesselaar en C. Beekhuis, deden
een en ander mede nog uitkomen.
De uislag was, da de motie verworpen
en de conclusie van het praeadvies aangeno
men werd met 18 tegen 3 stemmen, die van
de eerstgenoemde drie leden.
Gebed voor Gemeenteraads
vergaderingen. Het dagelijksche be
stuur der Limburgsche Katholiekendagen
heeft aan alle burgemeesters der provincie
Limburg een rondschrijven verzonden, waar
in dezen verzocht wordt liet daarheen te lij-
de.i, dat de vergaderingen van den Gemeen
teraad steeds worden geopend en gesloten met
gebed.
Aan het rondschrijven is toegevoegd een
afdruk van de gebeden vóór en na de Raads
vergadering waaraan de kerkelijke overhead
van het bisdom haar goedkeuring heeft ge
hecht.
Het gebed vóór de vergadering luidt aldus
Heer, wij bidden U. stort Uw mildsten ze
gen over deze vergadering; wil onzen geest
verlichten, onze beraadslagingen geleiden, op
dat wij geen oogenblik mogen te kort doen
aan onzen plicht en in staat mogen zijn do
belangen der gemeente... met alle krachten
te bevorderen. Wij dragen U onzen arbeid op
tot Uwe meerdere eer en tot heil der gemeen
te... Amen.
Het gebed na de vergadering heeft dezen
inhoud
God! Wij danken U na dezen arbeid en
bidden U, dat Gij hem wilt doen gedijen en
strekken tot heil der gemeente, welker be-
langen aan onze zorgen zijn toevertrouwd.
Moge er vrede en welvaart heerschen.
Amen.
Boekbeoordeeling
Het- voortbestaan der men-
schel ij ke persoonlijkheid na
den dood, door dr. A. Bruining, uitgave
va,n L. Hansma, te Assen.
Het vierde vain een serie geschriften, uit
gegeven van weg deu Nederl. Protestanten
bond. waarin gehandeld wordt over het On-
sterfelijkheidsgcloof, zijn beteekenis en zijn
recht. De schrijver bedoelt niet een bloot
historisch of zielkundig onderzoek nooh een
beschouwen over do verschillende vormen,
waarin dit geloof in den loop der eeuwen
werd neergelegd, maar een zelfstandige ont
wikkeling wil hij geven van de gronden,
waarop mag en moet worden aangenomen,
dat het bestaan van den mcnsch niet tot
den aardschen bestaansvorm is beperkt. Nu
in onzn dagen dit unsterfelij|kheadsgoloof
terecht een geweldig geloof genoemd bij
velen is geschokt, kan Rruining's boekje eon
weldaad heeton en menigeen zal er begoerig
naar grijpen. Zou het nu ook nog mogelijk
zijn, dat de geleerde schrijver van de 104
bladzijden eon, uittreksel gaf, b.v. van één
vel druks, ter verspreiding op grooten schaal,
ik geloof dan deed hij nog grooter weldaad,
velen zouden hem met mij dankbaar zijn,
hos welkom ons dit geschrift ook reeds is 1
Kijkjes i n Holland, een vijftal
&h etsjes voor kinderen van 812 jaar, deel
uitmakende van Nellie's Volkskinderbiblio
theek, uitgave van M.userecuw en Bouter, te
Rotterdam.
Tante Elisabeth en N. van Hichtum zijjl
bij onze kindereu reeds overbekend als pret
tige vertelsters, ook K. de Vriee heeft er
slag van de kinderen bezig te houden, ge
tuige de „Stranding te Petten". waar t
mooiste van is, dat oom zijn medaille nooit
liet zien, immers hij had een beter loon
Contes Cboisies par Alphonse Da,u-
det et Franyois Coppée, t-wce deeltjes van de
serie „Ccmtours Modernes", uitgegeven bi;
P. Noordhoff, te Groningen. Hetgeen ik bij
het eerst verschijnen dezer boekjes voor
spelde is geschiedt, meer dan eens moesten
zij reeds herdrukt worden. Dat vindt zijn
oorzaak in de waarde dezer verhalen zelf,
maar ook in de bewerking van den! heer La-
comblé en in de wijze van uitgeven. Wat
dit laatste betreft, de boekjes zijn netjes af
gewerkt. van handig formaat en billijken
Priï3
Homoeopath ie in, de P r a k t i ji k,
door dr J. Voorhoeve, uitgave van La Ri-
vière en Voorhoeve, te Zwolle.
In de voor mij liggende tweede afl. van
dit werk wordt gehandeld over de Homoeo-
pathie en Chirurgie, de H. en Natuurgenees
wijze, en dan vooral belangrijk is het hoofd
stuk over de Tegenwerpingen tegen de Ho-
mocopatkische geneeswijze, die uitgaat van
het grondbeginsel, neergelegd in de bekende
woorden ..snnilia similibus curantur". Mij
dunkt, dit werk verdient van voor- en tegen
stander de belangstelling.
Het Groene en Witte Kruis,
driemaandelijkscb tijidstrift aaini de belangen
der hygiène en ziekenverpleging gewijd, on
der redactie van F. C. Fleischer, den beken
den Makkumschen predikant, die, naast het
zorgen voor der menschen ziel, ijvert, voor
het welzijn van hun lichaam, die geestelijke
en stoffelijke belangen weet te bevorderen.
Deze tweede afl. bevat een geïllustreerd
artikel over Heideheuvel, die schoone stich
ting van het Witte Kruis, een dito over De
Couveuse, alsmede een flink stuk over de
waarde em roepiug der Vereemgingen het
Witte en liet. Groene Kruis. Voorts vinden
wij hier nog allerlei zaken kort besproken,
die van veel belang kunnen zijn ze te weten.
Allen, die in deze dingen belang stellen,
raad ik aan zioh dit alleszins belangrijk tijd
schrift, dat. slechts één gulden fr. p. p. keet,
aan te schaffen.
Voor t Jonge Volkje, De Kin
derwereld, Voor die Kind er kar
m e r, drie tijdschriften voor de jeugd, pas
send zoohIs de titels zeggen aan ver
schillende leeftij/den, allen ondjer redactie
van P. Louwerse, welbekend, en uitgegeven
bij P. van Bélkum Azn., te Zutphen.
Het eerstgenoemde treedt nu zijn 31ste
levensjaar in, het tweede opent zijn twaalf
den jaargang en het dorde vermaakte de
kleintjes reeds 22 jaren. Met- deze weten
schap is feitelijk elke verdere aanbeveling
overbodig, al wil ik er neg wel bijleggen,
dat èn uitgever èn redactie en allen die me
dewerken aan deze nuttige on aardige tijd
schriftjes hun best doen ze zoo aantrekkelijk
mogelijk te maken.
Little Lord Fauntleroy bij Fran
ces Burnett, annotated by Eijkman and!
Voortman, uitgave van P. Noordhoff, te
Groningen.
In het jaar 1900 zag dit boek het eerst
het licht in ..The Gruno Series", nu Was een
herdruk ncodyj, de uitvoering laat dan ook
niet te wenschert over, de aanteokeningen
vergemakkelijken voor menigeen de lezing
en het verhaal is mooi.
R. Bos Geïllustreerde School
atlas van Nederland en zijn Overzeesche
Bezittingen, in 20 kaarten en 63 platen
(vijfde druk) en R. Bos Schoolatlas
van Nederland, enz., in 20 gekleurde kaar
ten, uitgave van P. Noordhoff, te Gronin
gen.
Een geschikt sahoblatlas voor weinig
geld" stelde de schrijver zich voor te geven,
en dat oogmerk is volkomen bereikt de
geill. atlas kost slechts 50 ets. (geb. 75 ets.)
do niet-gc-ïll. slechts 30 octs. (gob. 50 ets.)
Gocdkooper kan het toch wel niet, vooral
niet omdat de atlas goed is. Natuurlijk zal
ieder voor die paar stuivers meer den voor
keur geven aan de geïllustreerde, die er zoo
veel aantrekkelijker uitziet met al die
plaatsjes, die tevens zoo leerzaam zijn.
Bij deze atlassen behooren. Teokonboe-
k o li, ook door R. Bos ontworpen en voor
luttelen prijs verkrijgbaar (f 0.25). Een
kaartje teekenen, nuttig in de school, aange
naam bezighoudend in den winteravond, is
nog altijd oen gewild werkje bij onze jon
gens en meisjes. Bos heeft er door rijn tee-
ken boeken voor gezorgd, dat de ambitie toe
nemen en do moeite loonen zal. Nu wij toch
over teekonen spreken, wijs ik even op een
uitgave, ook van P. Noordhoff, lie werkt
door Bos en Steonbeek. nl. M ij n T ee k o n-
boek (10 deeltjes a 124 ct.). In de eerste
plaats voor de school bedoeld, kan het. uit
stekende diensten bewijzen in huis om de
kinderen) prettig en nuttig bezig te houden.
Er is met zorg gelet dat de gegeven voor
beelden een climax vormen, van het. eenvou
dige en gemakkelijke geleidelijk tot het meer
samengestelde en moeieliike. Bovendien zijn
liet aardige voorbedden, die de ambitie ze
ker zullen l>evorderen
F. W D.