ig Bericht.
Fijne Broodsoorten,
STADSNIEUWS.
ADVERTENTIEN.
Neder landsche
B SANDERS Ezn.,
Vleeschhouwerij.
GEM. KAMERS iel of zosfler Pension.
GELD AANGEBODEN
J. W. H. KOOPS.
G GERRITSEN.
REINHEID
van. -de verbindingslaam voor de Hollandsclio waarlijk «mstitutianeel denkend© staatsbur-
Spoor via Delftshaven naar deni rechter j gier lxejegmd dergelijke laffe dhicanos met
Maasoever is gemaakt. De stoomtram baan sooivereine verachting. Vrijheidi is één staarts-
SchiedamDelftshaven is over een lengte rechtelijke rubriek, bezoldiging een gansch
van 200 Meters overstroomd met een dikke
sliklaag. zoodat liet verkeer ter plaatee ge
stremd is.
School- en Kerknieuws.
Examens Staatsinrichting, M. O.
's-Gravenhago, 3 l>ec. 3 cand. Toegelaten
de heeren M. H. Eggink Dzn., van Haarlem
mermeer, en B. Kammeraad, van Botterdam.
Examens Fransch, akte A, M. O.
's-Grarewhage, 3 Dec. Geex. en afgewezen
4 vrouwelijke candidate".
Examens Boekhouden, K —II, M. O.
's-Gravenhage2 Dec. Opgeroepen en
opgekomen 8 cand. Afgewezen 3. Geslaagd' mcj.
C. D. Appelman en de heer H. Bolle, beiden uit
Amsterdam, en voor huisacte de heeren: C. L.
J. R. Cavaljé, uit Breda, en I. van Essen, uit
Rotterdam, en niej. J. F. D. Koelee, uit Utrecht.
's-Gravenhage, 3 Dec. 9 cand. Terugge
trokken 4. Geslaagd de heeren J. C. H. l'h.
Methöfer, uit Don Haag, en M. de Jong, uit
Amsterdam, en voor huisacte de heeren J. B.
van Dam, uit Stad-Almelo W. .laI>os, uit Am
sterdam, en J. v. Dooremaal, uit Utrecht.
Examens Wiskunde, L. O, art. 65.
I 's-Gravenhage2 Dec. Opgeroepen en
opgekomen 3 oand. Afgewezen 1. Geslaagd do
heerenH. O. Edelman, uit Rotterdam, en J.
A. Overdonp, uit Zwolle.
De president van .het Groot-Seminarie te
Haaren, de heer A. J. F. Mutsaors, proost van
het kathedraal kapittel te 's-Hcriogenbosch, is
Vrijdag overleden.
De kapitein der infanterie A. F. K,.
Graswiniake/i wordt Werkzaam gesteld ten
bureele vaai dem coonmandaint van de le di
visie infanterie ('a Gravenhage.)
- In de plaats van jhr. mr. B W. Th.
Sandberg, die wegens vertrek ontslag heeft
genomen, is de heer J. Bolk tot kerkvoogd
van de Ned. Herv. gemeente gekozen.
Mr. Levy over de OudcrwUswet.
Hiertoe uitgenoodïgd door de afdee
dingen Amersfoort e. o. van, het Nederl. On-
jderwijizersgenootschap en van den Bond van
Nederl. Onderwijzers, trad: Zaterdagavond in
lAmjcitia mr. J. A. Levy in een publieke
(vergadering op met het onderwerp: „De
(voorgestelde wijzigingen in dé Wet op het
[Lager Onderwijl".
Nadat de heer J. van der Horst, hoOfd
(der openibaire school aan de Beekstraat,de
jvergadierinig heeft geopend, wordt het wloord
(verleend aan mr. levy, die zijn rede aan
hangt met de opnoeming van feiten, Welke
Rijzen op een groote agitatie in ons vader
land onder hen, die onderwijs geven en ou
der diegenen, welke in de school het sym
bool zien van onze volkseenheid. Spr. stelt
de vraag: waarop steunt onze sympathie en
'aardoor stelt de openbare school de bijztotn-
ere, d. z. die kerkelijke scholen, in de schar
luw Het zal Sptr.'s streven zijn aa/n te
idanen de redenen, die er toe Leidien de
snbairo school niet af te breken, maar in-
ideel haar op te bouwen. Hij wenscht
te behandelen ini onderstaande volg
orde
j 1. de bestaansreahtelijke
i 2 de zielkundige
3. de maatschappelijk©, en
j 4. de opvoedkundige,
i Wat de juridische bestaansreden betreft,
wijst Spr. er op hoe reeds 'bij die groot©
staatslieden THorbecike en GrOan v. Ptiliste
ner de kiem kon gevonden worden van die
Verschillen en geschillen, welke zich tot op
den huidigen dag voordoen tusschen het be
staande openbaar onderwijs eenerzijds en het
kerkelijk onderwijs aan den anderen kant.
Ten einde dit duidelijk in het licht te stel-
|len leest Spr. de denkbeelden van Thor
becke over dit Onderwerp voor, neergelegd
in, een aan Groen geriahteni 'brief, waaruit
hij de conclusie trekt, dat Tb. nimmer heeft
(beweerd, wat men hem van de tegenpartij
poo gaarne toedicht, dat het openbaar onder
wijs behoort te zijn godsdienstloos.
Spr. herinnert er aan welk deel Thor
becke -heeft genomen aan het staatkundig
(leven, waarbij hij ter verduidelijking ver
schillende van diens aainteekoningem aan
haalt op de grondwet van 1840. Deze grond
wet zwleeg over openbaar onderwijs; maar
Jjuist aan Th. is het te danken, dat de wet
van 1848 zulks niet langer deed1, Want juist
hierin vindt men zijn bekende woorden:
„Het openbaar onderwijs zal gedacht wor
den te zijn een punt van aanhoudende zorg
voor den Staat". En wat betreft het- bij
zonder onderwi js dat„Het geven van On
derwijs is vrij".
De eerste wet, door v. d. Brugge inge
diend, wea-d in 1857 «aangenomenbijl de
grondjwetsherzieniing ini 1887 deed Schaap
man een poging om het thans nog bestaami-
dle voorschrift betreffende het onder wife te
vervangen door een ander, nml.„Allé on
derwijs is een voorwerp van aanhoudende
zorg der regeering".
Deze voorgestelde verandering, door de
toenmalige Tweede Kamer aangenomen, is
door de Eerste Kamer verworpen.
Men heeft daarna van liberale zijde ge
tracht lien, die geen vrede met het open
baar andeawijp hadden, tevreden te stellen
door een be weldadig! ng van staatswege je
gens de inrichtingen van bijzonder onder
wijs, hopende daarmede het struikelblok uit
den weg te ruimen. Echter -heeft men zich
daarin bedrogen, 't Komt Spr. twijfelachtig
voor, dat leden der Kamer, die do grondwet-
hebben bezworen, oen onderwijswet kunnen
aannemen als de tegenwoordig aanhangige1.
Alvorens van punt I af te stappen, wiensoht
hij nog te wijjzeni op de jaar wiedden en op die
vrijheid van ©ndiorwiijg, waarbij Spr. op
merkt: Het punt waarop liet aankomt is,
dat de bijzondere onderwijzer rechtstreeks
uit 's lands kas zal worden bezoldigd, terwijl
de Grondwet enkel zijn vrijheid van onder
wijs geven, maar niet. zijn salarieering ge
doogt. De Grondwet nu,, norm voor ons
Staatsrecht en ons Staatsleven, wordt door
toevoeging evenzeer als door inkrimping ge
schonden Waar zij zegt„het geven van
onderwijs is vrij", gdbiedt. zij vrijheid en
verbiedt, zij bezoldiging. De uitvlucht, dat
bezoldiging vrijheid1 niet te na komt, is een
-beleedigi-ng voor het gezond verstand De
audeie. Vereenzelvigt men deze laatste met
de eerste, dan is door een handgreep de
..vrijheid'' weggemoffeld en „bezoldiging"
I daarvoor in de plaats gesteld. De minimum
jaarwedde is voor zeer vele bijzondere scholen
de ceniglijk genoten jaarwedde. In bedoelde
gevallen wordt de onderwijzer, die grond
wettelijk alleen „vrijl" zijjn- mag, als ware
hij staatsambtenaar geworden, geheel en al
uit de schatkist bezoldigd. Dat hier dus het
grondwettelijk voorschrift wordt verscheurd,
is zoo klaar als de middagzon. Spr. conclu
deert dat de wot-Mackay van 1889 niet heeft
ingevoerd, wat do grondwet trouwens ook
niet toelaat: twee gelijkgerechtigde deel en
van het volksonderwijs.
Onze Grondwet wil één heersehendi deel,
en -een ander doel dlat vrijheid van onder
wijs laat.
Ala 2a punt heeft Spr. gauoemd de ziel
kundige bestaansreden. Deze is het best
en het kortst geformuleerd door de:n Ko
ningsberger wijsgeer Kant. Spr. heeft zich
de moeite getroost. Kant s ideeën daarover
te vertalen, welke in het kort in deze woor
den van den grooten meester zijn neerge
legd1: „Kan-n wothl et-wias verkebrter sein als
den Kinder-n, diie kauim in djieae Welt trotan,
giLeidh von dén andern etwas vor zu reden
En dit doet men juist op de confessioneel©
scholen wèl! Alle liberalen, tot den laatsteu
man, moeten zich daartegen verzetten.
Laster is 't, dat de liberalen willen dat
do openbare school godsdienstloos zij. En
dien Laster vindt men toch overal terug in
de clerical© litteratuur. Ten bewijze leest
Spr. een artikel uit „De Tijd" van 2 Dec.
voor, van de hand' van den heer Wijnen, die
het antwoord der regeering omtrent de on
derwijswet van 1857, volgens welke het
operibaar oradierwijp meet wprdlen gegeven
voor zooveel daaraan behoefte bestaart, dus
voor zoover niet ook door bijzonder onder
wijs in die behoefte wordt voorzien, aan
Thorbecke toeschrijft. De heer Wijnen
spreekt daarin van Thorbecke als premier,
terwijl deze nota bene niet eens tot het mi
nisterie behoorde. (Zie ook Handelsblad van
4 Dec. 2-e 'blad, pag. 5. Bed Dagblad). Spr.
noern/b het artikel oen artikel vol „blun
ders" de inhoud is uit den duim gezogen.
De kerkelijke partijen wienschen confes
sioneel onderwijs. Waarom? Men leze prof.
Bavinoks laatste werk„Paedatgogische Be
ginselen", waarvan de Standaard, van 1 Deo.
zegt, dat -het. de gids is voor het bdjfcsotadier
onderwijs. Maar mr. Levy beweert, dat het
den sleutel bevat voor ketterjacht en. gewe
tensdwang! Hij leest er een en ander uit
voor, o. m. deze zinsneden„Religie zonder
dogma is geen religie meer, een denker zon
der wetten is geen denker meer. Waarlij|k,
dit noemt Spr. onzin of een monstruositeit.
Zoo redeneerde ook de Inquisitie, zoo rede
neerde ook Calvijn toen hij Servet deed ver
branden, omdat deze1 de theorie der Drie-
eenheid loochende, enz. enz.
Bavinck moest zich schamen, vervolgt
Spr., die fatale uitspraak te durven vernieu
wen. Met welk doel schreef hij dus? Al
leen -oom hert aamieoren van dogma's op de
lagere school te bepleiten, waaruit volgt dat
de openbare school moet in den ban worden
gedaan. Kunnen kinderen van 612 jaar
dogma's begrijpen, raagt Spr. Snapt een
kind iets van wedergeboorte, van sacramen
ten, waai'van de katliolieken er 7, d© pro
testanten 2 en de kwakers er 1 op nahouden
Moet men kindleren leeran, dia.t zij vaat af
hun geboorte gezondigd! en tegen God's wil
gehandleld hebben? Men legt er (bij velen
den grondslag mede voor godsdienstwaanzin.
Men leere den kinderen op eenvoudige
wijze den godsdienst begrijpen. Dit kan ook
de openbare onder wij zer en het is zijn plicht.
Spr. lee«rt 'hierover een en ander voor uit
Thorbecke "s parlementaire redevoeringen,
waaruit blijkt dat deze niet wilde dat de
overheid zal dienstbaar zijjn aan de kerk en
omgekeerd de kerk ook niet aain die over
heid. Thorbecke wenischrte de openbare school
niet godsdienstloos, maar hij verzette er rich
tegen dat ze zon zijn confessioneel
De derde bestaansredenen der openbare
school is de maatschappelijke. De ooiffessio-
neele school moot ketterjacht kweeken, op
straffe van zelfmoord. Niet één confessie ont
gaat aan dezen noodlottigen regel. Het ken
merk innansrs van elke belijdenis is, dat zij,,
en zijl alleen, de alleenzaligmakende waar
heid bezit.
Maar tegen allen te zaam richt rich het
wloord van Lessing, den apostel der verdraag
zaamheid, in rijn Nathan der Wedse„Der
rechte Ring war nicht erweislich". En tevens
rijn parabel„Indien de Almachtige mij tot
Zich deed komen, in Zijne rechterhand hou
dend de waarheid, en in Zijne linkerhand'
het streven naai* waarheid, en tot mij zeide
ldes! Ik zoU, eerbiedig buigend, de gave der
linkerhand] aanvaarden, met de woordleu
Vader, de waarheid is voor U alleen".
En wat zien we tegenwoordig^ Neemt de
tweedracht in ons land! niet hand over hand!
toe? Durfde de Standaard aiiet schrijven,
dat het Christelijk element op de openbare
school 20c goed als uitgestorven is, in. a.. w.
de openbare Onderwijzers verzaken hun
plicht
Maar het is geen wonder, dat de' clerical©
pers riet terugdeinst voor bekladding, laster
en verdachtmaking, waar een eerste minister
zelf 'het voorbeeld] geeft.
Spr herinnert aan het door dr. Kuyper
gesprokene te Amsterdam, bij gelegenheid
van het gouden jubileum van het Ohr. On
derwijzersgenootschap, en hoe Z-Exc. rich
op ongunstige wijze uitliet over de muur
schilderingen van Dei-kinderen in de nieuwe
beurs. Had dr. Kuyper daar misschien, een
schilderij, van „De boetvaardige Maigdalema"
gewen-soht
Niet alleen in de pers, maar ook op de
saholen wordt geloofshaat gekweekt. Heeft
de schoolopziener Zelvelder in een bijzonder
school niet op hot bord gelezen, dat het den
kir.doren verboden was om met- die van de
openbare school touwtje te springen? Is dit.
niet ontzettend'? Is 't niet treurig, dat het
verleden van Nederland wordt verloochend,
wiaar zooveel groot© mannen, 'hun naami aam
de openbare school verbonden hebbent? Ver
geet men dat nergens de hartstochten op
godsdienstig gebied zoo licht worden ont
ketend en zoo moeielijk worden beteugeld
als juist bij ons. Heeft men geheel en al
de krakeelen vergeten van de elkaar fel be
strijdende theologen uit de 17e eeuw'?
De vierde bestaansreden, noemt Spr. de
opvoedkundige. De oonfessioneele school moet
noodwendig het peil van het onderwijs ver
lagen. Niet enkel om deze reden, dat iedere
belijdenis, op den voorgrond gesteld, van na
ture jaloersch is en tot centraal punt van
alle aandacht en bemoeiing zich opwerpt,
maar ook om deze reden, dat de school, waar
zij troont, in onmiddellijken samenhang met
do geestdrijverij der ouders is. Het, is niet
toevallig,, d!at om de Rijksgave machtig te
worden, het luttel aantal van 25 kinderen
volstaat. De confessioneel© school heeft dit
eigenaardige, dat zij nuanoearingen van nu
ances kent, en dus op alle individuoele be-
geerlijkbeden, immers van gelijken rechte,
bodaohit moert zijn. Rcclitstreeksoh gevolg
echter van dit universeeie teren op de
Staatsruif is, dat de onderwijzer, van liet
kleinst mogelijke aantal ouders afhankelijk
wordt, en ini gestadige verzoeking komt, hum
ocgendienaar te Worden. Alsdan ia het ge
vaar groot, d«at het gehalte van het onder
wijs opgeofferd wordt aan zuiverheid in de
1-eer. Voorbeelden van deze aanmatigende in
menging zijn, ten onzent, zelfs voor het hoo-
ger ouderwijs, niet onbekend. Wanneer een
aantal weetnieten, verspreid over gansch het
land, te beginnen met Broek oip Laingendijk
en te eindigen met Zwa-mmerdam, rich dorst
Onderstaan een man van beogen zin en groo-
te kennis, als Lobman, uit riiin hooglecraars-
ambt te verdrijven, valt- daaruit af te leiden,
'hoo gretig, op lagor schoolgebied, de gele
genheid: tot medezeggenschap, door den eer
sten, en lang niet den besten, zal worden
aanvaard. Het kenmerk immers van den be
lijder is, dat. hij altdos gelijk heeft, naar
dien niemand1 het tegendeel bewijzen kan,
waaruit volgt, dat de steilst© heb langst aan
'het woiordi blijft.
besluit zijn rede met. nog te wijpseu
op de volgende drie punten, «iml.den in
vloed van de schoolbesturen bij de bijzon
dere scholen. De gemakkelijkheid om de be-
noodigde 25 kinderen bij elkaar te krijgen
en de voor salaris afgegeven quitantie. Dit
laatste licht hij met ee nz. i. treffend voor
beeld toa Aan. een onderwijzeres werd een
minimum-salaris toegekend van f 600. Dit
salaris kreeg rij echter niet, doch zij moest
daa,rvoor wel een quitantie afgeven. Men
beduidde haar, dat het gewoonte was jaar
lijks f 100 aan het bestuur cadeau te doen,
welk bedrag men „voor bet gemak" maar
vnn het salaris inhield.
De voor salaris afgegeven quitantie geeft
dus niet. den minste nwaarborg, dat de on
derwijzer het geld in handen krijgt. En boe
staat dit bij de r.-k. geestelijken, die bijpoin-
der onderwijs geven Hebben zij niet die be
lofte van armoede afgelegd?
Van regoeringswege beklaagd en door de
clerical© pers voortdurend in een kwaad dag
licht gesteld, gaat de openbare school een
droeve toekomst te cemoet. Meer dan ooit
heeft zij thans behoefte aan krachtigjea steun.
Spr. besluit met- te herinneren aan de
woorden van Nelson vóór den slag bij Tra
falgar, die zij|n mammen toevoegde: „Elnge-
land verwacht dart iede-r zijn plicht zal doen."
In dleizo tijdsomstandigheden verwacht Spr.,
dat ook het- liberale Nederland zijfm plidhit
zal doen
De red© van mr. Levy, met groot e be
langstelling door het publiek aangehoord,
werd met een daverend applaus beloond.
De voorzitter dankt den inleider voor rijn
kranige voordracht en wekt de voorstanders
van de openbare school op rich de laatste
woorden goed te herinneren,
Voor -debat geeft zich op de heer Wynia,
onderwijzer aan oen bijzondere school. Deze
deelt een en ander mede over openbare scho
len. die in 1869 zonden geopend ri:'n met 0
leerlingen, waardoor ©enige duizenden gul
dens uit de schatkist zijn verknoeid. Hij zegt
dat het onderwijs een te ernstige zaak is om
op zoo satirieke wijze te wordion besproken
als de heer Levy deed), die bovendien zeer
„venijnige" beweringen uitte, welke Spr.
niet voor rijp rekening zon willen nemen.
Hij vraagt of alleen de openbare onderwij
zers kunnen beoirdjselem „wat des kinds is,;
en hij verwijt den heer Levy niet te hebben
verklaard wat dogma's zijn. Dogma's zijn
waarheden, die vindt men in de natuur, in
de kunst., overal. Maar de liberalen schrik
ken op als rij het woord dogma hooren. Spr.
tracht den inhoud van het boek van- prof.
Baviuck te verdedigen, ofschoon biji erken
nen moet bet ffiet gelezen te hebben. Hij
heeft het alleen maar eens even ingezien.
(De vergadering begint teokenen van on
geduld te geven. De voorziiter dringt aan
op kortheid, a«omgezien de heer Levy met
den trein mee moet).
De heei- Wynia zegt, dat op het oonvocatie-
biljet staat „Debat gewenscht". Het be
vreemdt hem, dat men hem nu gieen tij|d
wil laten om den inleider te bestrij|den.
(Elr wordt geroepen„U debatteert niet").
Hij deelt een en ander mede over de
scliooiwet-Mackay en de wet van 1891, en
tracht te betoogen dat men nog niet genoeg
voor liet bijzander onderwijs heeft gedaan.
Ook verhaalt hij, dat men hem op de open
bare school te De Bilt wilda dwingen te bid
den, hetgeen hij weigerde, omdat hij dit
voor een neutrale school niet neutraal vomdL
(Van verschillende zijden wordt geëischt
dlat de heen.' Wynia zal eindigen, waartegen
hij protesteert. Verschillende personen ver
laten de zaal).
Do lieer Oosterman merkt op, dat 'shee
rer. Wynia's verdediging van het. bijzonder
onderwijs werkelijk uit overtuiging voort
komt, hoewel hij vroeger heel anders heoft
gesproken. Spr. wil voorkomen, dat de anti
revolutionairen later zullen zeggen, dlat men
hen niet heeft willen aanhooren, waarom hij
aan de vergadering voorstelt een afzonder
lijken avond, voor debat te bestemmen. De
heer' W. heeft dan tevens gelegenheid! om
zich wat beter voor te bereiden.
De heer Moermam vraagt of iemand het
voor den heer Levy wil opnemen.
De heer Ocetenuan verklaart zulks wel te
willen doen, maar dan moet er werkelijk de
bat worden gevoerd:, hetgeen heden avond in
t .geheel niet plaats had.
Mr. lievy treedt thans weer op liet spreek
gestoelte en merkt op, dat- de heer Wynia
een bijzonder \erbecldingsvermogeii moet
hebben, wanneer hij meent hier in diebat te
zijn »ekomen. Hij- heeft verschillende zaken,
eemgsrins verward, aan do vergadering ver
teld, maar van een principieele bestrijding
van hertgeen door hem, Spr., is beweerd, was
hoe-gen aaimd! geten sprake. Men heeift gehoord
een soort geloofsbelijdenis van een bijzonder
onderwijzer, maar daarmee komt men hier
niet. verder. Spr. weet wel dat die bekeerden
de beste plaats in d©n hemel krijgen.
Hij sahrikt voor een degelijk debat geens
zins terug en wil er wel een avond voor be
stemmen. maar dain moert d© heer Wynia
zich ook voornemen om boter beslagen ter
ijs te komen.
(De lieer Wynia, blijkbaar gegriefd, gaat
heen, waarop mr. Levy hem toeroept: qui
se> fachet a rtort).
Hierna gaat do vergadering, die wel een
beetje rumoerig was geworden, uiteen.
Om de onkosten voor oen eventueel te
liouden debat-vergadering te dokkeu, werd
gecollecteerd.
Gisteren heeft U. D. I. I haar reeks
van overwinningen voortgezet; 't slachtoffer
was ditmaal Hercules Hl uit Uitrecht.
Ouder vrij triestig weer had deze voetbal
wedstrijd op 't Leusderveld plaats. In 't be
gin bleken beide partijen tegen elkaar op
te wegen; hoewel de U. D. I.-voorhoede meer
malen gevaarlijk doorbrak, kon zij het toch
niet tot doelpunten brengen. Lang duurde
het, vóórdat- de links binnen vereem-
ging de leiding bezorgde (10). Deze voor
sprong behie^ U. D. I. echter niet lang,
want de Stichtenaren, met wind in den rug
spelend, bedreigden. meer en meer 't U. D. I.-
doel en maakten spoedig gelijk (11). Zoo
brak rust aan. Na de hervatting van 't spel
waren de gastheeren verreweg de meerderen.
Bijna voortdurend werd de strijd op de vij
andelijke helft gevoerd en regelmatig de stand
11 op 61 gebracht. Eén oogenblik kwam
Hercules nog los, waarin ze voor de tweede
maal doelpuntte. (2'6). U. D. I. schoot toen
nog twee gaten in 't Utreohtsche doelmet
een 82 nederlaag konden de gasten huis
waarts keeren.
Agenda:
Donderdag: Nutslezing in Amicitia,
spreker de heer A. Vogel.
VrijdagAnti-rev. Propagandaclub, ver
gadering in „De Arend", spreker Mr. Sy-
irandi.
Zaterdag: Vereeniging E. M. M. A.
schermuitvoering en voordrachten in Ami-
citiai.
Door de anti-rev. kiesvereeniging „Ne
derland en Oranje" is candidaat gesteld voor
den gemeenteraad de heer H. Koning.
Burgerlijke stand.
Geboren: Abraham Jan, z. v. J. van
Ginkel en F. van Donselaar.
Cornelia Johanna Catharina, <L v. G. van
de Riet en F. Heere.
Overleden: Hein Wijje, oud' 12 dagen.
STAATSLOTERIJ.
l>e hoogste prUzeu der 2. klanae.
Trekking van 5 Dec.
Prijs 1500 No. 7023
1000 12629
400 17082
200 w 5816 6627
100 1816 13659 5076 8686
Het kantoor van
in effecten
Damrak 37-38, hoek Oude Brugsteeg.
Amsterdam
(tegenover de Effectenbeurs)
belast zich met uitvoering van
speculatie en andere beurs-
ordors.
Accurato uitvoering. Mininum
proviaio. Sluit prolongatiën.
Telegram-adres „SANDBANK".
Telephoon 5691.
De jaarlijksche Houtver-
kooping op „de Niënhoff"
onder Bunnik, zal worden
gehouden op Dinsdag 10
Januari 1905.
A. VOSMAER,
Notaris
Ter overname aangeboden, eene meer
bestaande Vleeschhouwerij
prima Clienteele en gevestigd in een der
voornaamste steden van ons land. Tusschen-
personen komen niet in aanmerking.
Brieven franco letters W. S. T. Algemeen
Advertentie-Bureau NIJGH VAN DITMAR,
Amsterdam.
Zeist.
Tegen 15 Dec. of 1 Jan', e. k. Te Hunr:
Bill. cond. Br. fr. No. Q 488a/d Zeister
Boek- Kunsth. Zeist.
e. po. l
Leeraar In PIANO en ZANG,
Utrschtsche straal, hoek Hellingstraat 36
*0* Een der belangrijkste fabrieken vraagt
een Vertegenwoordiger
voor den verkoop van Slobkoutteu,
Beenstukken, Kultbedekkers, enx.
Degelijke referenties gevorderd. Schrijven V.
22 X. Office do Publicité, Brussel.
Houten en IJzeren Schepen,
Huizen, Landerijen, enz.
als le en 2e Hypotheek, voor korte en
zeer lange termijnen, alsmedo voor bouw
en handelscredleten, koopmansgoe
deren, meubelen, aceenten, grosnen,
erfenlksen, on verder op elke aannemelijke
voorwaarde (met en zonder borgstel
ling, naar omstaudigbeden).
Br. fr. lett. B. T.} Postbus No. 12, Den
Haag.
Prinsengracht 708, Amsterdam,
verstrekt gelden op I. en 2. hypotheek
rente pl. m. 4 a 5
Ook voorschotten en bedrijfskapitaal op
langen termijn van af f 300 tot elk bedrag.
VOOR SLECHTS 60 Cts.
Het keurige Sprookjesboek van ANNA
LINDAU een boek vol platen, 144 Bladz.
bevattende de nieuwste oorspr. Sprookjes na
verteld door Gekard Keller. De prijs van dit
werk tot heden f 1.50 verzonden thans voor
slechts 60 els. fr. na ontvangst van postw.
de üitg. VAN DER SCHALK VAN DIJL,
te Dordrecht.
Hiermede heb ik de eer UEd. te berichten,
dat ik mijne zaak heb overgedaan aan den
Heer G. GERRITSEN.
Beleefd bedankende voor het steeds genoten ver
trouwen, veroorloof ik mij mijnen opvolger ten
zeerste in UEd's gewaardeerde gunst aan te bevelen.
Hoogachtend,
UEd. Dienstwillige Dienaar,
Onder referte aan bovenstaande heb ik de
eer mij beleefdelijk aan te bevelen. Daar ik langen tijd
in de grootste bakkerijen van ons land gewerkt heb,
o. a. in de Koninklijke Luxe Broodbakkerij van den Heer
Paul C. Kaïser te Amsterdam, bij den Heer J. W.
Heineman, Utrechtschestraat 61, eveneens te Amster-
sterdam, ben ik in staat prima kwaliteit te leveren.
De bakkerij wordt thans ingericht voor het bakken van
als: Pain de Luxe, Pain de Paris, Pain de Vienne, enz.
Voor prompte en nette bedleulng z«l steeds worden zorg gedragen.
Mil voor UEd's orders zeer aanbevelend
UEd. Dienstwillige Dienaar
Langestraat 79, Telephoonnummer 120.
BV Gedurende het restaureeren van den winkel zal er
niet geëtaleerd worden, DOCH WEL VERKOCHT.
Iis een eerste eisch bij de verpleging van het kind. De overgevoelige huid van hot I
jonge kind maakt het gebruik van minder goede en niet speciaal Dereide zeep tot I
een gevaar voor ontsteking en ruw worden. Hot gebruik van onze Kliiderjsrrp I
merk Koodkapje voorkomt deze euvelen niet alleen, doch werkt door haro bui-1
tengewone zachthoid en bijzondere oigenschappen die andere zeep niet heeft, go- I
nezend en vooral erstorkond. Men neme een proef.
GEBRS. DOBBELMANN, Zeepfabrikanten, NIJMEGEN.