KOLONIËN.
BINNENLAND.
Radom (Russisch Polen), 25 Dec. In den af-
geloopeti nacht om één uur trok na het einde
van de godsdienstoefening in de Roomsch-
Katholieko kerk eene hoofdzakelijk uit ar-
beidere bestaande volksmenigte zingend met
eon roode vlag door de hoofdstraat. Ecno pa
trouille, dio den troep tegemoet ging, werd
met schoten ontvangen. Du bevelhebber van
het 26e infauterie-regiment werd gedood een
gendarme gewond. Van de manifestanten
werd oen man gedood.
Er heeft hier tegenwoordig mobilisatie
plaats.
Moskou, Dec. De gisteren gehouden zit
ting van het landbouwkundig genootschap
nam een zeer stormachtig verloop. Een lid
las eene verklaring voor, waarin 28 leden
hunne sympathie uitdrukten met de beslui
ten van <te m Petersburg gehouden confer
rentie van vertegenwoordigers van zemstwo's.
De voorlezing geschiedde ondanks het pro
test van den voorzitter.
Do vertegenwoordiger van de afdeel in g
van het genootschap te Kostromesch deelde
mede, dat deze gelijkluidende besluiten had
genomen en het einde van den oorlog ver
langde. Deze verklaring lokte bijvalsbetui
gingen uit. De voorzitter verliet hierna de
zaal. De vergadering verlangde dat een voor
zitter uit haar midden zou worden gekozen.
Tot een gevorderd nachtelijk uur werden
opgewonden redevoeringen gehouden.
Volgens de correspondent van het Berliner
Tageblatt te Petersburg 18 het resultaat vau
de laatste minister-vergadering onder voor
zitterschap van den Czaar, dat besloten is
eene ukase uit te vaardigen, waarin wordt
te verstaan gegeven, dat Rusland geregeerd
wordt volgens het stelsel van alleenheer
schappij en dat elk ander streven zal worden
beschouwd als hoogverraad.
Bij het rapport van den minister van bin-
nonlandscho zaken op een adres van 250 per
sonen uit Tambow, dat met de uitdrukking
van hunne gevoelens als trouwe onderdanen
do verklaring inhield, dat slechts de alleen-
hecrecher Rusland kan bevrijden uit den toe
stand, door „onbeteekenende groepen van bi»-
nenlandsche vijanden" verwekt, schreef de
Keizer eigenhandig do kantteekening„Dat
heb ik met genoegen gelegen."
Do Regeeringsbodo bericht, dat aan
do gouvernoments-landschapsvergadering in
Twcr en aan de districts-1 andschapsvergade
ring in Nowotorsk liet hun in Januari ont
nomen recht om hun voorzitter uit hunue
leden te kiezen, teruggegeven is.
Nauwelijks is de landdag van Finland ge
opend of hij is liet tooneed geweest van een
protest-manifestatiö van de gr00to meerder
heid der loden. Aan de voorzitters van de
vier stenden van den landdag is eon stuk
overhandigd, door de meeste leden geteekend,
dat de klacht bevat, dat „met ter zijde zet
ten van de rechten van den landdag eene
reeks besluiten afgekondigd en maatregelen
genomen zijn, die diep ingrijpen m do rechts
orde van het land en stoornis gebracht heb
ben in den maatschappelijken toestand en
in do private rechten van de burgers. Na de
opsomming van deze besduiten en maatrege
len wordt dan verder gezegd,Alle standen
van de maatschappij tóbben ernstige beproe
vingen en leed ten gevolge van de met de
wet strijdige besluiten en regelingen uitge
staan. Langzaamheid, nalatigheid en toene
mende wanorde in liet bestuur ziin door het
nieuwe stelsel ontstaan. Onder zulko omstan
digheden ontbroken de noodzakelijke voor-
waardon van eene normale werkzaamheid
van den landdag."
Ten slotte wordt verlangd, dat do landdag
zoo spoedig mogelijk maatregelen zal voor
stedien tot herstel van een grondwettig be
stuur en een wettelijken toestand.
Van zij» kant heeft de gouverneur-gene
raal prins Obolensky, tot landmaarschalk be
noemd, ondanks het ernstige protest van den
adelstand, den senator Linden, een aanban-
f;er van do Russische regeering, en tot vice-
andimaarschalk eveneens een geestverwant.
In den priesterstand is aartsbisschop Johans
son de aangewezen spreker. In den boeren
stand zijn tweo leden van de oude Finscho
partij, die de zijdo van Rusland houdt, maar
de minderheid uitmaakt, tot spreker en
plaatsvervangend spreker benoemd. Alleen in
don burgerstand werd een constitutioneel ge
kozen daar was dit niet te ontgaan, want
onder de afgevaardigden van den burgerstand
zijn slechte drie Fennomanen en bij twee
van deze wordt de keuze neg betwist. De
redevoeringen van de sprekers r adat de troon
rede was voorgelezen, moesten vooraf aan
dern gouverneur ter inzage gegeven wirden.
IX» spreker van den burgerstand, Lilius, had
a! te vrijmoedig rijtno meening uitgedrukt
hij moest zijne rede omwerken, omdat er ge
dreigd werd, dat als dat niet gebeurde, de
landdag terstond zou worden ontbonden.
Men ziet het is geen coulee r de rose
den Landdag van Finland.
Turkije»
Saloniki, 24 Dcc. Dinsdag werd de moedir
von Oachan, die met 15 soldaten naar Loeb-
nitza ging, door eeno Bulgaarsohe bende
aangevallen. 9 soldaten en 1 officier werden
gedooddo moodir werd gevaarlijk gewond
Griekenland/
Athene, 24 Dec. Het kabinet heeft zijn ont
slag ingediend.
Canada.
In de Dominion van Canada bestaat het
plan tot vorming van ecue vloot'. De minis
ter van Landsverdediging zal, als het kolo-
nialo parlement de plannen goedkeurt, zich
naar Engeland begeven, 0111 met de admira
liteit to beraadslagen over bet bouwen van
drie schepen, die het begin zuilen vormen
van eene vloot voor de vlootmilitie van Cana
da. Verder is Canada berejd, de verdedi
gingswerken van de werven van Halifax en
Bjquimault terstond over te nomen, zoodat
van Engeland niet zou worden gevergd deze
werken verder te onderhouden op kosten
van do Engelse lie belastingbetalers.
Venezuela.
XetrYork, 24 Dec. De Washingtonsche Sun
bericht, dat liet stoatsdepartement bévestigt.
dat Castro Creusot-kanonnen heeft- opgesteld
to La Guavra en^te Puerto Cabelho.
De World bericht, dat aan Cast ro 60 da
gen zullen gegeven worden om zich te bete
ren. Blijft hij in gebreke, dan zal eene Ame
rikaanse he oorlogsvloot naar Venezuela ge
zonden worden 0111 oor.e demonstratie te doen.
Is dat niet voldoende dan zullen waarschijn
lijk verscheidene havens en belastingkanto
ren in beslag genomen worden
Zuidwest-Afrika.
Berlijn, 24 Dec. Generaal von Trotha be
richt van gisteren uit WindhoekVan de
afdeeling Kleist tastte luitenant Ritter met
de tweede compagnie en een halve batterij
den 21en eeno bende van 150 a 200 opstan
delingen bij verrassing aan. De vijand, die
in eane verschanste stelling aan de Hodoep.
ten zuiden van Aub, hardnekkig tegenstand
•bood, werd na een gevecht van tien uren
volkomen verslagen. Twaalf boladen ossen
wagens, 50 paarden, 1000 stuks groot vee,
verscheiden duizenden stuks klein vee, ver
scheidene geweren en veel munitie werden
■buit gemaakt. Er werden tien doode Hotten-
totten gevonden.
De oorlog in Oost-Azië.
Van den oorlog zijn de volgende berichten
Tokio24 Dec. Een brief van den Keizer
van Japan aan admiraal Togo zegt: Wij
vernemen met groote voldoening, dat onze
torpedo-flottilles dapper en met sucoes de
plachten hebben vervuld, die van haar voor
Port Arthur worden gevorderd. Zij hadden,
dit doende, gevaren van stormen en kogels
dag en nadht door te staan. Ondanks de be
zwaren slaagden zij er in hunne plichten te
volbrengen zonder de minste verwarring, el-
ka-r wederzijds steun brengende. Wij nemen
speciaal kennis van de moedige en trou/w©
vervuiling van hunne plichten en drukken
onze tevredenheid uit over hun dapper ge
drag.
Tokio, 24 Dec. De belegeraars bestormden
gisteren de hoogten van het oosten van
Kovangsjoekou en houden die nu bezet. Ge
vangenen berichten, dat de generaals Kom-
dratsjenko en Ilma ziin gedood en dat ge
neraal Fock gewond is.
Tokio, 24 Dec. Admiraal Togo bericht, dat
het grootste gedeelte van de vloot van Port
Arthur is terug getrokken.
Nagasaki, 24 Dec. Een bericht uit Dalny
meldt, dat de Russen voorstelden Port Ar
thur over te geven, wanneer aan tót garni
zoen en de schepen werd toegestaan naar Rus
land terug te keerem De Japanners weiger
den.
Tokio, 25 Dec. Do belegeraars van Port
Arthur hebben gisteren Talioesjiatoen bezet.
Zij berichten officieel, dat alle vooruitgescho
ven Russische stellingen tegenover den rech
tervleugel der Japanners gevallen zijn.
Tokio, 26 Dec. Russische gevangenen te
.Moji berichten, dat slechts zes compagnieën
zijn overgebleven van de 3000 man, die in
de verdediging vai Noord-Kikwansjaai be
trokken zijn geweest.
Tsjifoe, 26 Dec. (Telegraph). Een bood
schapper, die van Port Arthur hier gekomen
is bericht, dat den 22en 5000 Japanners met
maxims de noordelijke versterkingswerken
van Port Arthur hebben aange allen De Ja
panners namen loopgraaf na loopgraaf en
bereikten ten slotte den waterloop beneden
de Paiyaingsjan-keuvel, toen de Russische
maxims op den heuvel in vereeniging met
de artillerie van de forten An toesjan ein
Sjansjoesjan het vuur openden en eene ver
schrikkelijke slachting onder de Japanners
aanrichtten. Het Russische vuur bestreek aan
houdend het terrein over een afstand van
verscheidene honderden meters. Er volgde
een woedend bajonetgevecht te middernacht,
doch daar eene groote Russiscue macht de
Japansche linie van terugtocht bedreigde,
trokken de Japanners ten slotte in noorde
lijke richting af. verscheiden© maxims, 300
geweren eu 80 gevangenen achterlatende.
Naar schatting verloren de Japanners 600
man aan dood en zii verschansten zich ten
slotte op kleine heuvels bij ltsoesjan onder
een zwaar enfileerend vuur, dat hen verder
zware verliezen veroorzaakte.
Gemiddeld komen 40 treinen met
kingen uit. Port Arthur te Dalny aan.
Men bericht, dat generaal Nogi ernstig se
wond werd aa.n een arm en ee-n been, terwijl
hij de operation leidde, die voorafgingen aan
d - inneming vau den 203 nieter hoogen heu
vel, en dat mi nu ir het hospitaal te Dalny
De Japansche legatie te Londen maakt
bekend, dat zij niets weet van de herove
ring van den Hoogen Berg bij Port Arthur
door de Russen. Het gerucht daarvan, dat
liep onder de Chineezen te Moekden. werd
naar Petersburg geseind door generaal Koe-
ropatkin.
Het stoomschio „King Arthur", den 19den
dezer door den Japanschen torpedojager
Asagiri aangehouden toen het Port Arthur
wilde verlaten, w.as in November uit Bom
bay vertrokken oogenschijnlijk naar Nioe-
tsjwan^, met 50,000 zakken meel aan boord
De bemanning bestond uit inlanders, de
officieren waren Engebchen.
Het bericht van admiraal Togo aan de
regeering te Tokio over het terug' trekken
van verscheidene zijner schepen van Port
Arthur luidt: Ik heb na do vernietiging van
d<- Russische schepen in de haren van Port
Arthur een gedeelte van het blokkade-eska
der teruggetrokken. Het terugblijvende deel
is sterk genoeg om eventueele incidenten op
zee te voorkomen.
Uit Tokio bericht de Daily Express, dat
het zuidwaarts gezonden Japansche smaldeel
onder admiraal Kaanimoera voorshands
dienst zal doen als verkenningsafdeeling.
Men gelooft in Japan nog altijd niet dat de
Oostzee vloot werkelijk voor Ooot-Arië be
stemd is of ook maar tot Saigon zal gaan.
Mon wil echter op alle gevallen voorbereid
zijn. Kamimoeras taak is. te» waken, dat <le
Oootzocvloct niet to dicht bij het eigenlijke
oorlogsterrein kome. Zoo noodig zou dë ge-
hcele voor Part Arthur dienstdoende vloot.,
die nu nog maar te letten heeft op het ont
snappen van het garnizoen en het binnen
smokkelen van levensmiddolon en schietvoor
raad. elk ©ogenblik gereed zijn, om tegen
do Ooetzoevloot uitgezonden to worden.
Achter het front in Mandsjoerije heereoht,
volgons den correspondent van do Berliner
Lokalanzeiger to Moekden, bijna een toe
stand vau vrede Alleen do troepen, die vlak
voor den vijand liggen, worden af en toe door
geweerachoten of door kanongebulder san
den oorlog herinnerd. Toekenend voor de
rust is de aankomst van agenten van
Duitsche handelshuizen uit Tientsin, om te
Moekden bijkantoren op te richten.
Tokio, 25 Dec. Tokio is weder een groot
militair kamp. Wiji zijn getuige van eene
herhaling van de tooneelen in het voorjaar,
toen de eerste legers gemobiliseerd en naar
Mandsjoerije gezonden werden. Duizenden
rekruten en reservisten zijn bijeen in d©
hoofdstad; allo kazernes zijn gevuld en de
soldaten zijn bovendien in de stad ingekwar
tierd. Het Aoyama-veld is het middelpunt
van de beweging. De infanterie en de ka-
vallerie houden steeds oefeningen, de batte
rijen schieten met loss© patronen, om de
nieuw© paarden aan het Vanion vuur te ge
wennen.
De toebereidselen worden op reusachtige
sohaal genomen. Er bestaat plan het leger
van Oyama op 500,000 man t© brengen en
zijne artillerie zeer te versterken. Er worden
uitgebreid© maatregelen genomen om For
mosa en de zuidelijke eilanden t© versterken,
voor het geval dat de Oostzee-vloot mocht
beproeven ze te bezetten en tot basis van
hare operatiën te maken. Keelung is in staat
van beleg verklaard en er worden nog an
dere voorzorgen genomen op Formosa en de
Pescadores.
De wintertijd belemmert niet den Japan
schen transportdienst. De spoorweg-gemeen-
sdhap tusschen Dalny en Yentai werkt goed.
D© reis van Tokio naar Liaojang vordert zes
vWat de dure suiker voor de suiker
bakkerijen en minerale-waterfabrieken betee-
kent kan blijken uit de volgende globale op
gave van een Engelsch blad. De suikerbak
kerijen hadden een paar jaar geleden in dienst
ongeveer 100.000 werklui, nu 88.000; met
verkorte werktijd en loon werken er nu
50.000 menschenvoor eenige jaren geen.
Die firma White <fe Sons, die minerale wate
ren fabriceert, maakte voorheen een jaarlijk-
sche winst van 70.000, nu van 20.000
Batey Sons vroeger 25.000, nu een ver
lies van 1931 enz.
vWest-Ham is een Londonsclio gemeen
te, waaa* veel werkvolk woont en er nu eem
groot aantal werkeloozen zijn. Men schat hun
aantal op 9000 en zoo zijn er, met hun gezin
nen, een 50.000 menschen die gebrek lijden.
De gemeente zelf is niet bij machte in die
ellende te voorzien. Men zal nu een beroep
doen op het fonds van den Lord Mayor.
vBij een brand te Blyth, in Engeland,
in een dicht aaai- de aee staand restaurant,
heeft een 17-jarig meisje zich heldhaftig ge
dragen.
De brand brak 's-nachts uit, en bijna al
d© huisbewoners, door vervaarlijk huilen van
een hond gewekt, snelden in nachtgewaad
naar bun ten.
Daar bemerkte men, dat d© jonge zoon des
huizes ©n een neefje zich nog in huis bevon
den, en nu snelde de 17-jarige Dora Chand
ler tot tweemaal toe het brandende huis in,
naar de kamer der jongens, die zij beiden
veilig buiten bracht.
D'aaoxyp ging zdj nog voor do derde maal
Tokio, 25 Dcc. (Times). De nationale ver- naar binnen eene partiji kruit die
ontwaardiging wordt opgewekt ten gevolge rns ag, e a e w j erp.
van geruchten, dat Nederland voornemens is 1 vIn Engeland spot men niet met dieren-
Sabang ter beschikking te stellen van het mishandeling. Dinsdag heeft een poht-iereck-
Russische Oostzee-eskader. ter te Londen een aannemer, die een riek en
Een voornaam blad dringt er op aan, dat zwak paard een zware vracht zand liet voort-
het de plicht van Japan is, bij gebreke van
eene rechtvaardige behandeling door onzijdi
gs staten, maatregelen te nemen om rich zelf
te beschermen.
Allerlei
nKoning Carlos van Portugal, die in
de laatste dagen door zijn bezoek aan En
geland en Frankrijk veel van zich deed spre
ken, heeft veel talent voor schilderen 011
teekenen.
Hij beoefent alle gjemcres: Landschappen,
zeegezichten, portretten, Kerstkaartjes, maar
hij onthoudt zich, in tegenstelling met Kei
zer Wilhelm, van allegorieën, en sociaal-
metaphysische voorstellingen.
„Zijn talent," zegt „le Journal des Debate'
„is voor een vorst zeer buitengewoon en het
zou zelfs voor een gewoon niensch boven
het middelmatige rijp."
De Koningin van Portugal zal eerstdaags
geLijik men weet, promo voeren als doctor xn
de geneeskunde.
vDe Koning van Italië ontving van
Negus Menelik van Abessynië als nieuw
jaarsgeschenk een prachtig spam paarden.
Als tegen-beleefdheid gaf de Koning den
Negus een automobiel.
vAls kerstgeschenk heeft de Duitsche
Kroonprins aan zijne verloofde, prinses Ce-
cilie van Mecklenburg, een prachtig paar-
lensnoer ter waarde van 37.000 mark gezon
den. Een hofjuwelier te Frankfort heeft het
zelf uitgezocht.
vAan de bekende Zweedscbe schrijfster
Selma Lagerlöff is de groote gouden me
daille der Zweedsohe Académie geschonken,
de eerste maal, dat eene vrouw" deze onder
scheiding verwierf.
vDir. Dalmette, van het Pasteurgestiaht
te Rïjssen, heeft een groot aantal inentings-
proeven met menschelij|ke tuberoulose-bacil-
len op kalveren genomen, welke de beste uit
kamsten opleverden em liem hoop geren, dat
eenmaal ook menschen door inenting tegen
longtering gevrijiwaardl lcumfliein worden, zoo
goed als tegen pokken.
vBinnen weinige weken zal een begin
worden gemaakt met de verdere opgravin
gen der o verbliifselen van den beroemden
Apolio-tempel van Didya bij Miletus, een
maal de machtigste Grieksche stad in Klein-
Arië, ter plaatse, waar nu een armoedig dorp
st-aat, Pal at ia geheeten.
Reeds in de tweede helft der vorige eeuw
is van Engelsohe en later van Framsahe rijde
met de opgravingen een begin gemaakt.
Thans heeft de sultan van Turkije aan de
Pruisische regeering vergunning verleend
tot verder onderzoek, dat nu onder de led-
ding van prof. Wiegand zal plaats hebben.
Op het uitgestrekte tempclgebied staan
eenige dorpen, waarvan de huizen reeds
grootendeels zijn onteigend.
vIn Engeland bestaat reeds sedert tij
den een „Church Army", een Staatskerke-
lijk Leger", dat maatschappelijk werk doet,
mede in den trant van het Heilsleger.
Dit lichaam heeft een statistiek uitgege
ven, volgens welke in Londen alleen 200,000
menschen onger lijden. hZij geven elke
maand 370,000 maaltijden en kunnen 500
meii9clien werk verschaffen, waarvoor rij
slechts één daalder loon kunnen geven. De
hulp is dus op verre na niet voldoende.
Toch is rij hoog noodig, want het comité
van het „Mansdon House", dat nu tracht
100,000 pd. st. voor de werkloozen bijeen te
brengen, helpt all eem menschen die ten
minste 6 maanden een en dezelfde woning
hebben gehad.
Die beperking is wellicht noodzakelijk om
geen bedelaars van buiten af naar Londen
te lokken, maar tovens hard, want aan
houdend breekt mem hier huizen af, zoodat
do menschen wel moeten verhuizen.
In die gevallen tracht nu de „Chrurch Ar
my" vooral hulp te vorleenen.
vEr bestaat plan dat het „Palais Royal"
to Parijs voor Amerikaansche rekening ge
kocht en tot een groot „Warenhaus" inge
richt zal worcleu, „een Centraal Hamdelsina
ga rijn voor Europa", waar alle in de Ver
ve nigde Staten gefabriceerde artikelen te
zien eu te koop zijn.
De ontwerper van dat plan, de heer Theo
dore Stanton, gewezen dagbladcorrespondent
to Parijs, is met den oud-minister Yves
Guyot, die de onderhandelingen met de
Framsohe regeering zal voeren, naar Ame
rika vertrokken, om te trachten het noodige
kapitaal 60 a 75 millioen gulden bijeen
te brengen.
trekken het dier is sedert bezweken
veroordeeld tot een maand gevangenisstraf.
Een veearts, die getuigde, dat het paard wel
wonden had, maar dat een weinig werk geen
kwaad kon, kreeg een uitbrander van den
rechter. Hij had liet paard zelf gezien, en
't was voor ieder duidelijk dat dat geen werk
voor het afgetobde dier was. Het was een
schande, dat een veearts rich voor dergelijke
getuigenissen deze reearts had reeds in
een ander geding van dien aard een dergelijk
getuigenis afgelegd leende.
Bern grappigen kant had een ander vonnis
van dienzelfden politierechter. Hij veroordeel
de een vrachtrijder tot een boete van twee
pond sterling, omdat hij zijn hit onbarmhar
tig geslagen had. De man was dronken, toen
hij 't deed, en verontschuldigde rich met te
zeggen, dat de hit voor elke kroeg maar wou
stilstaan Daarom had hij hem geslagen. Het
dier had zijn meester, dien het blijkbaar ken
de, dus nog een genoegen willen doem.
vTe Londen is plotseling een zoo zware
mist over een deel der stad neergekomen,
dat, het straatverkeer een paar uur stilge
staan heeft. Vooral in de buurt van het Tra-
falgerplein was het erg. Bussen, karren, hau-
soms stonden in de aanpalende straten sti
en wachtten. De politie herinnert zich niet
een zoo zwaren mist.
vDe dicht© en dagenlange aanhoudende
imist te Lontden heeft de vorige week niet
alleen verkeersstoringen, maar ook een aan
tal ongelukken veroorzaakt. Alleen Donder
dag kwamen vijf menschen er door om het
leven. In het Oosteinde der stad is groot
gebrek aan gas, omdat booten met steenko
len wegens den mist niet waren aangekomen.
De zakkenrollers maakten druk gebruik
van den alles omhullenden nevel om hun
slag te slaan en eene tapperij werd door die
ren geplunderd.
Eem man, die een troep schapen voort
dreef, raakte in den mist rijn geheele kudde
kwijt en een omnibus-conducteur, die even
afstapte, kon zijn wagen niet terugvinden.
vIn het bergachtige en moerassige
Iersdhe district Roscommon is het dorp
Cloon Shdever bedolven onder een van dë
bergen neerglijdenden moddervloed.
Het glijdend moeras was niet snel in rijn
vaart, zoodat al de bewoners van liet dorp
konden vluchten. Maar ongeveer 1000 boe
ren rijn zonder onderkomen.
OOST-INDIÊ.
Da correspondent te Batavia van het
Hbi<L seint, dat de heer W. P. D. de Wolff
van Westerode plotseling is overleden.
De heer De Wolff van Westrode zoo
teekent het Hbld. aan kreeg 26 Jam.
1896 den rang van adsistent-resident a la
'suite en werd belast met het onderzoek van
landlboulw-oredietbanken in Indië. Het rap
port daaromtrent door hem uitgebracht, is
veel besproken geworden. Sedert 1 Januari
1904 was hij ook tijdelijk hoofd van den
pandhuisdienst."
Kameroverzicht
Tweede Kamer.
Vergadering van Zaterdag 24 December.
Geopend 10J ure.
Staats begrooting 190 5.
Hoofdstuk VIIL (Oorlog).
Bij de IVe afdeeling (bezoldiging van het
personeel der verschillende wapens) komt de
heer Ter Laan terug op de quaestie van
den milicien van het regiment Grenadiers
en Jagers, die gestraft werd, omdat hij een
socialist in de kazerne had begeleid, die
socialistische geschriften had verspreid. Spr.
heeft dat gisterenavond nog onderzocht en
het is hem gebleken, dat er geen geschrif
ten zijn verspreid.
Voorst stelt hij twee amendementen voor,
strekkende om art. 24 te vermindereu resp.
met f 20.947 en f 13,674, met de bedoeling
de lichtingen 1900 en 1902 dit jaar vrijstel
len van herhalings-oefeningen te geven.
De Minister van Oorlog riet daar
voor geen reden. Naarmate de oefeningstijd
korter wordt, zijn herhalimgs-oefeningen te
meer noodig. Bovendien eischt de wet die
oefeningen.
De heer De Savornin Lohman zal
op grond van dat laatste argument reeds te
gen de amendementen stemmen.
De heer R e 11 zegt, dat de Comm. van
Rapporteurs niet deelt het staatsrechtelijk
bezwaar van den heer Lohman, waar de mi
nister zelf van de wet is afgeweken.
Wanneer de heer Ter Laan zijn amende
menten had voorgesteld in den vorm eener
motie, zou een deel der commissie daar voor
gestemd hebben. Thans ontraadt de C. v. R.
de aanneming der amendementen.
Na repliek wordt tót eerste amendement 1
verworpen met 60 tegen 7 stemmen, waar
na het tweede amendement door den voor
steller. wordt, ingetrokken.
Bij art. 25 antwoordt de Minister aan
den heer Van den Berch van Heem
stede, dat ihij geen verandering kan bren
gen in de promotie van de 2de luitenants.
Bijl art. 61 (subsidiën aan vereenigxngen
voor volksoefeningen in de gymnastiek)
.vraagt de heer Verhey verhooging van
subsidie.
Verder vraagt hij aan het diploma van den
Bond van Nederl. Gymnastiek een officieel
karakter te geven.
De Minister antwoordt, dat de Ne-
derlamdsclie Gymn. bond1 hem verhooging
van subsidie heeft gevraagd. Het volgende
jaar zal hij dit voorstellen. Het tweede ver
zoek zal hij overwegen.
Bij artikel 88 (hospitalen) dringt de heer
Ferf aan op afschaffing vam het ration bier
aan de verpleegden in de hospitalen, hetgeen
slechts geschiedt uit sleur.
Bij artikel 106 (Normaal Schietschool)
vestigt de heer Ter Laan de aandacht op
de stelsel looze bevordering van het kader.
De Minister antwoordt, dat voor be
paalde graden- bepaalde eischen worden ge
steld.
Bij de XVe afdeeling (Artillerie-inrichtin
gen) dringt de heer De Klerok aan op
herziening der werklieden-reglementen, rtr
is wel geld voor nieuwe kanonnen, die over
10 jaar weer oudroest rijn, maar niet voor
de toegezegde lotsverbetering van den ar
beider.
De heeren ±ielsdingen en Van de
Vei de sluiten zich hierbij aan.
Bij de XVIIe afdeeling (oefeningsterreincu
enz.) klaagt de heer D ruoker over de on
mogelijke eischen. die aan de gemeente Gro
ningen worden gesteld, en uit h;j den wensch
dat de minister daarvan alsnog zal afzien.
De Minister antwoordt, dat de bedoe
ling is, een oefeningsterredn te krijgen in
de nalbdjheid van Groningen. Wanneer dat
niet verkregen kan worden, zal een andere
weg moeten ingeslagen worden. Zoo noodig
zal de minister zelf naar Groningen gaan.
Bij de XXIe afdeeling (wapen der maré
chaussee) dringt de heer Van Nispen
tot Seven a- er aan op overbrenging van
het wapen der marechaussee van oorlog naar
justitie.
Verder klaagt Slpr, er over dat te veel mi
litair (karakter aan het wapen wordt gege
ven, waaronder de politiedienst lijdt en be
toogt hij, dat de nieuwe dienstvoorschriften
ontevredenheid wekken. 9pr. dringt aan op
een onderzoek naar de gegrondheid dier
klachten.
De heer Verhey eegt, dat het aantal
bereden maréchaussee te groot ia en dat de
organisatie te grootsoh is. Spr. zou aan het
wapen, dat nu'onder de cavalerie ressorteert,
zijn eigen oommandant willen geven.
De Minister is overtuigd, dat de ma
rédliaussees voor hun taak berekend rijn en
die ook naar wensch volvoeren. Verandering
in het dienstreglement is er niet gebracht.
De verschillende voorschriften zijn alleen sa
mengevoegd. De bereden maréchaussees kun
nen niet ingekrompen worden. Voor een af
zonderlijken commandant is iets te zeggen,
maar het zou weer geld koeten. De officieren
der maréchaussee hebben getoond gloed voor
hun taak berekend te zijn.
De (heer Verhey spreekt over den bouw
van een nieuwe kazerne voor de artillerie
te Utrecht. Het :o e fen in gsterr ein voor de
veld-artillerie zal daardoor nog kleiner wor
den. De moeielijkbeid kon worden on-dervan--
gen, door overplaatsing van de veld-artillerie
Haar Groningen.
De lieer Lieftinck klaagt over de on
geriefelijkheid der woningen voor gehuwde
onderofficieren. Laat de genie die woningen
minder geniaal, maar meer practisch bouwen.
De Minister wil den wenk omtrent
liet gebruik van zandsteen gaarne overwegen,
ma-ar er wordt maar een heel klein deed zand
steen gebruikt bij de rijksbouwwerken. Dë
minister wil intusschen beproeven het ge
bruik zooveel mogelijk of geheel te beperken.
Dat de veld-artillerie in Utrecht bij den
bouw eener nieuwe kazerne Voor de genie
een deel van haar oefeningsterrein zal mis
sen is niet juist, want zij zal in de nabij
heid der kazerne weer nieuw oefeninigster-
re^ krijgen.
Tegen overbrenging van de artillerie naar
Groningen heeft- de Min. bezwaar. Het wordt
hoog tijd dat de genie eindelijk eens een
goede, doelmatige kazerne in Utrecht krijge,
vooral ook met het oog op het verminderen
van het aantal vrijwilligers bij dat korps.
Over de woningen, die in den lateren tijd
voor gehuwdè onderofficieren gebouwd zijn,
zijn de bewoners zeer tevreden.
Bij de V estingbegrootimg ver
vult de heer Van Kol zijn jaarlijksche
oorveo om te spreken over de Vestingbe-
grooting, waarover niets nieuws te zeggen
valt. Spr. handhaaft zijn grieven tegen het
wegwerpen van geld aan de stelling van
Amsterdam. Als de vijand naar Wijk bij
Duurstede gaa-t en daar dë dijken doorsteekt
zijn wij weg, zonder dat er een schot gelest
behoeft te worden of een soldaat gezonden
behoeft te worden naar de stelling van Am-
sterdam. In 1672 is het reeds geschied en
alleen de vorst heeft ons toen gered. En bet-
doorsteken va-n de lekdijken zullen wij niet
kunnen beletten. De minister laat de Kamer
onzin slikken.
De Voorzitter verzoekt. 9pr. zulke
woorden niet te gebruiken.
Vervolgende betoogt de heer Van Kol,
dat de vijand zeer gemakkelijk de sluizen
van IJmuiden kan overmeesteren en daar
mede onze eigen stelling kan inundeeren,
terwijl hij zelf veilig in de duinen blijft zit
ten.
Verder betoogt Spr., dat het zeer gemak
kelijk zal rijn om Amsterdam te boinbar-
deeren als het zwakke fort Abcoude geval
len is.
De heele stelling, die millioenen heeft gekost
zal met nog 50 millioen nog niets waard
zijn. Al dat geld is verspild. Moties willen
