BINNENLAND.
eerst- nog een slag wil wagen, alvorens een be
slissing te nemen, blijft men Kier van méé-
rang- dat de meest aannemelijke opvatting is,
dat met 't oog op den biunculandschen toe
stand en op de groote moeilijkheden, aan do
voortzetting van don oorlog verbonden, op de
hier genoemde voorwaarden de vrede binnen
betrekkelijk korten tijd lal worden gesloten,
indien slechts eene regeling kan worden ge
vonden in de quaestie der schadeloosstelling.
Londen22 Febr. Aan den Japanschen ge
zant te Londen, burggraaf Hayashi, werd
door oen vertegenwoordigeV van Reuter, de
dépêche betreffende eventueele Russiseho
vredesvoorwaarden voorgelegd. Hij verklaar
de. dat hij, hoewel erkennende dat de dé
pêche belangrijk en belangwekkend was, niet
m de gelegenheid was te zeggen welke vre
desvoorwaarde n aannemelijk aouden zijn voor
Japan, omdat hij volstrekt geene inlichtin
gen bezat, die aantoonden, dat het sluiten
van den vrede aanstaande was Hij toonde
aan. dat de stappen om de onderhandelingen
daarover te beginnen, niet konden uitgaan
van Japan. Wat de waarschijnlijkheid be
treft. dat zulke stappen van Rusland zouden
uitgaan, daarvoor zag h geen enkel nieuw
element, behalve mogelijk de binnenlandsche
toestand van het land, uie nog niet tot rust
gebracht is.
Allerlei
vDo A m er i k a ansche regoering wenscht
het stoffelijk overschot van don vermaarden
Admiraal Paul Jones, in 1792 te Parijs over
leden, naar Amcrikaanschcn grond te laten
overbrengen.
Een Amerikaansch ingenieur is thans, met
vergunning van do overheden, aan het zoe
ken in den grond onder oeniga huizen van
de ,,Rue des Ecluses Saint Martin", welke
op de plek staan. waar. toen Paul Jones
overleed, het nieuwe Prctestantsche kerkhof
was
Do admiraal moet begraven zijn in een
looden kist, met zijn ordeteekenen en een
gouden ocre-sabel, welke Lodewijk XVI hem
had geschonken.
vIn een steengroeve te Grotta Ferrata
(Noord-Italië) zijn door een instorting 12
arbeiders gedood en 9 gewond.
vIn het dorp Monthey, mooi gelegen
aan den voet van den Montblano in het Zwit-
sersche kanton Walliserland, zijn Zaterdag
meer dan honderd huizon en enkele fabrieken
afgebrand. De brand was ontstaan in oeu
molen. Bij het blusschingswerk werden drie
brandweermannen ernstig gewond.
vTo Indianapolis, Indiana (Ver. St.),
heeft een hevige brand groote verwoesting
aangericht in de koopmanswijk.
Men schat d« schade op f 2.500.000.
Bij FairUwn, in New-Jersey, is op den
Erie-spoorweg een trein ontspoord, waarbij
ecnige waggons van oen holling vielen.
Veertig menschen werden gewond.
In de Virginia-mijn, te Bec-semer, Alaba
ma, heeft eene ontploffing plaats gehad. On
geveer 250 arbeiders werden ingesloten
Reeds werden 107 lij kon gevonden.
vIn den Chikichi ma-schouwburg, te
Tokio, is Zondag gedurende het laatste bedrijf
van oen vaderlandsch tooueelstuk oenig
vuurwerk te vroeg afgegaan, waardoor een
brand ontstond op het tooneel, welke naar
de zaal oversloeg.
Do toeschouwers drongen naar do uitgan
gen, maar de directie liet, bezorgd voor de
entrée-geldon (men betaalt in Japan e
aan het eind der voorstelling) al de deuren
sluiten en weigerde iemand er uit te laten
voor er betaald was.
Er ontstond nu een verwoede strijd, welke
da&rmoie, eindigde, dat het publick de deu
ren met geweld opende.
Dertig merschen kwamen in het vrececlijk
gedrang om het leven.
Kameroverzicht
Tweede Kamer.
Vergadering van Dinsdag 21 November.
Geopend lij ure.
H o o g e r-O n d r w ij a-w e t.
Aan de orde is de algemeen© beraadslaging
over het wetsontwerp tot. wijziging en aan
vulling der wet tot regeling van het hooger
onderwijs.
Do heer Van der Vlugt meccut, dat hot
van verraad zou getuigen om, nu do vol
komen nederlaag in het verschiet is, het
vaandel te verlaten, waaronder hij verleden
jaar streed. In 't kort wil hij nogmaals zijn
positie afbannen, ten aanzien van het groote
strijdpunt in dit wetsontwerp: het jus pro
movendi cum effectu civili, toegewezen aan
de bijzondere scholen van Hooger anderwijs.
In do tweede plaats W1 Spr. dit doctn ten aan
zien van de Staatsexamens, die verleden jaar
zoo plotseling zijn verdwenen. Voorop stolt
Spr., dat hij al de bezwaren verleden jaar ge-
opperd, tegen het verleden van den effect us
civilis aan do bijzondere universiteiten hand
haaft. Hi' blijft nog altijd strijden tegen do
begunstiging, welke hij in dit ontwerp z:et,
al sprak de minister oak van een eenvoudige
examenquaestie. Tegen die voorstelling blijtt
Spr. opkomen en met kracht protesteeren.
Thans het tweede puntHet denk
beeld der Staatsexamens, waarvan velen
in en buiton de Kamer een olijftak heb
ben gezien, waarmede de quaestie was op te
lossen Er zijn twee soorten van Staatsexar
mens. n.1. die. welke rich niet aansloten bij
de universitaire examens, maar het doel had
den aan de jongelieden de deur voor hun
maatschappelijke loopbaan te openen. In de
tweede plaats rijn er staatsexamens, die de
universitaire examens aanvullen en ten doel
hebben vast te stellen de practise he geschikt
heid te oonrtatecren van de universitair ge-
vormden.
I>> eerste categorie wordt door Spr. beslist
afgekeurd, omdat zij zou leiden tot vermin
dering van het bezoek aan de universiteiten
en groote schade zou toebrengen aan den
bloei van het universitaire leven.
Met de tweede categorie van Staatsexa
mens zou Spr. zich wel kunnen vereenigen en
hir sluit zich aan bij hetgeen daaromtrent
verleden jaar door dan heer Boa is gezegd.
Zulk een Staatsexamen zou echter niet an-
doa mogen zijn dan een practisch© aanvul
ling van het candidaats en doctoraal, het
heeft niets wat niet ernstige overweging ver
dient-, maai* het doet niets af aan den prin-
cipieelen strijd over het Hooger Onderwijs.
De heer Röell wil spreken, om niet den
schijn aan te nemen van overwonnen te zijn,
en de eerbied voor de Eerste Kamer vordert'
ook dit ontwerp niet zonder eonigen strijd af
te doen. Een langdurige discussie acht Spr
echter ongewenscht, en hij zal dus ook niet
weder ingaan op de quaestie der antithese.
t. verwijst naar hetgeen door hem verle-
1 jaar over deze quaestie is gezegd. Spr.
brengt een ©eresaluut, aan die leden der Eer
ste Kamer, die liever hun zetel prijs gaven
dan to handelen in strijd met hunne begin
selen.
Spr. herhaalt zijn verleden jaar aangevoer
de bezwaren, dat het verleenen van het jus
promovendi cum effectu civili aan de bij
zondere universiteiten. De waarborgen welke
dit ontwerp bieden, blijven voor Spr. onvol
doende. Hij komt op tegen de voorstelling
van den minister, en van hen die dit ont
werp verdedigden, dat het hier niet anders
zou zijn dan een quaestie over de samenstel
ling eener examencommissie. Die voorstelling
is onjuist. Het gaat hier om een veel diep
gaander quaestie. nl. over de waarborgen die
do bijzondere universiteiten bieden en ons de
toekomst zullen bieden.
Wat de theologische faculteit betreft,
vraagt Spr. den minister waarom hij die bij
zijn tweede ontwerp niet heeft afgeschaft
waar hij er een zoo zwaar stigma op drukt.
Tegen staats-cxamens in den geest van den
heer Van der Vlugt zou Spr. geen bezwaar
hebben.
D© heer Bos handhaaft mede de ver'eden
jaar tegen dit ontwerp aangevoerde bezwa
ren. Hij wil aan een particuliere vereeniging
niet het recht geven den effect us civilis te
verleenen en hij acht de waarborgen, die het
ontwerp biedt- voor een voldoend wetenschap
pelijk universitair onderwijs onvoldoende.
9pr. staat volstrekt niet vijandig tegenover
het bijzonder onderwijs, maar hij acht het
geen waarborg voor voldoende wetenschap
pelijke ontwikkeling op de gronden verleden
jaar door hem ontwikkeld. Hij herinnert aar
het verleden jaar door hem ingediende amen
dement om de bijzondere gymnasia, aan meer
dere banden te leggen, ten einde te waarbor
gen, dat aan de bijzondere gymnasia even zoo
veel uren les wordt gegeven als aan de open-
baro gymnasia.
Ten aanzien van de staatsexamens staat
spr. op hetzelfde standpunt als de heer v. d.
Vlugt en Röell.
De heer De Savornin Lohman her
innert aan zijn© vroegere motie omtrent
staatsexamens. Hij heeft die destijds inge
trokken om de tot standkoming van dit ont
werp niet op de lange baan te schuiven. Wat
het ontwerp betreft blijft spr. v*n meening,
dat hier volstrekt niets wordt voorgesteld
wat in strijd is met het recht. Het geldt hier
eenvoudig het wegnemen van een privilegie
van de openbare school en nietg
ders. De waarborgen die in dit ont
werp aan de bijzondereuniversiteiten
gesteld worden, blijft spreker voldoende ach
ten! Alles komt in deze aan op die weten
schappelijke waarde van het onderwijs aan
de universiteiten en nagaande de eischeu die
gesteld worden, meent spr. dat gerust kan
w r'en aangenomen d it die voldoende cone
wete* schappelijke ophidine- waarborgen Spr.
ontkent dat de openbare univorht-iten op
dit oogenblik hooger© waarborgen geven.
Spr. kondigt zijn voornemen aan om aan
het einde der discussie zijn motie weer in te
dienen om de Kamer in die gelegenheid te
stelleni zxdh uit te spreken over het denk
beeld der Staatsexamens.
De heer Schok king herinnert er aan,
dat hij vroeger reeds bezwaar heeft geopperd
tegen het onchristelijk werden van het Hoo
ger Onderwijs De minister heeft toegezegd
eene reconstructie der theologische faculteit
en gaarne had bij die nu reeds gezien. Spr
vertrouwt echter, dat de regeering deze zaak
bij afzonderlijk wetsontwerp zal regelen, go-
lijk ziji heeft toegezegd, hetgeen hem echter
niet zal weerhouden een amendement voor te
stellen oon reeds nu tot die reconstructie te
geraken.
De Minister van Binnenland-
sche zaken (dr. Kuyper) zegt. dat er voor
de Regeering geen reden is om terug te tre
den in het- ten vorigon jare gevoerde debat.
De minister zal zich dus bepalen tot hetgeen
heden ochtend is gezegd.
Primo de rechtsvraag, die in de Eerste
Kamer breedvoeriger werd besproken en
heden ochtend door den heer Lobman vol
doende» werd beantwoord. De minister be
weert, dat er geen aanleiding bestaat voor
rechter- en linkerzijde, ani tegenover elkan
der to staan. De minister wijst ei
voorts op gelijk hij ook in de
Eerste Kamer deed dat het niet aan
gaat de studenten van de eene universiteit
examen te laten doen voor hun eigen leer
meesters en anderen niet. Onbillijk is het om
de studenten der Vrije Universiteit te dwin
gen examen af te loggen bij professoren der
openbare Universiteit, want daardoor ont
staat eene hinderlijke ongelijkheid.
Een ander punt, gold do waarborgen en
bet werd heden ochtend weer volgehouden,
dat die waarborgen onvoldoende waren. Reeds
vroeger heeft de minister trachten aan te
tooncn. dat die waarborgen voldoende rijn,
daar waar steeds van Rijkswege toezicht
wordt uitgeoefend
De minister bedoelt met Staats-examens
niet een bis in idem van de academische
examens, maar een suppletoir examen, waar
bij de mannen van de practijk de practische
zijde hebben te beoordeelen. Van een stage
zou men echter niet mogen afwijken, want
die blijft de minister noodig achten. De be
doeling is eene vastkoppeling van het staats
examen aan de stage en van dat denkbeeld
is do minister geenszins afkeerig. Geenszins
is het '«ministers bedoeling geweest cn
hij herhaalt dat om de voorstanders eener
theologische faculteit te krenken. Waar do
heer Röoll zelf zal moeten erkennen, dat de
theologische faculteit niet meer is wat ij
vroeger was, dat bet leven er aan ontvloden
is, daar zal hij 'smin. beeld begrijpen. Had
de minister kunnen bevroeden, dat men iets
grievends in zijn beeld zou zien, hij <x>u het
niet gebruikt hebben. Reconstructie der theo
logische faculteit bij dit ontwerp acht do
minister niet uitvoerbaar Hii is echter be
reid nog vó<5r de gehoele herziening van het
onderwijs eene regeling te ooncipieercn. Het
denkbeeld van den heer Schokking, om ;u
een overgangs-bepaling dit punt vast te leg
gen, heeft bij den minister geen bezwaar.
De quaestie der gymnasia zal de minister
laten rusten tot bij de artikelen.
Na replieken werd de algemeene beraad
slaging gesloten.
De Voorzitter verzocht den leden die
amendementen hebben, die ter griffie te zen-
dén om ze te doen drukken en verdaagde de
vergadering tot heden voormiddag 11 ure.
Amendementen op de Hoo
ger Onderwijswet. Het in de zitting
van gisteren door den heer Schokking aan-
gekondogd amendement op het wetsontwerp
tot wijziging en aanvulling van de wet op
het Hoogere Onderwijs, is. behalve door hem,
door den heer Visser ouderteekend en luidt
aldus -
Achter artikel XXV een nieuw artikel
XXVbis in te voegen
„Het onderwijs in tie faculteit der godge
leerdheid wordt binnen drie jaar na het in
werking treden dezer wet :*a zoodanige rich
ting herzien, dat die niet zi: faculteit van
godsdienstwetenschap onder den naam van
faculteit van godge'eerdheia, maar dat zij als
zoodanig ten volle tot haar recht kome.
Tevens zijn door de heeren Van Kol, Hels-
dingen, Hugenholtz en Ter Laan een drietal
amendementen ingediend, waarvan het eerste
ten doel heeft oneer de afdeelingen van de
technische hoogeschool er eene op te nemen
voor de sociaal-technische wetenschappen, ter
wijl het tweede amendement aan de vakken
op de technische hoogeschool onderwezen toe
voegt de sociale hygiene, de statistiek, den
stedenbouw, de sociale wetgeving en de ken
nis der arbeidstoestanden en het derde amen
dement aan de diploma's bij genoemde in
stelling te verkrijgen toevoegt een voor
sociaal-technisch ingenieur.
Berichten.
De Staatscourant van Woensdag 22
Februari 1905 bevat de volgende Koninklijke
besluiten
voor drie jaar gedetacheerd bij de land
macht in West-Xndië de le luitenant L. Lens
van liet 2e regiment infanterie, thans gede
tacheerd bij de militaire verkenningen
op verzoek eervol ontslagen uit den mili
tairen dienst de reserve 2e luitenant mr. V.
van Peeka, van het regiment der grenadiers
en jagers.
benoemd bij den provincialen staf tot iui-
tenant-kolonel de majoor P. G. L. baron
Quarles de Quarlcs en 0. G. Kamerling, pro
vinciale adjudanten, onderscheidenlijk in
Overijssel en in Friesland; laatstgenoemde
(tevens belast met het bevel in het 2e land
weer-district
bij het wapen der infanterie bij den staf
van het wapen tot majoor de kapitein bij den
generalen staf P. D. Buijze, werkzaam bij
de Kon. Mil. Academie;
bij het regiment grenadiers en jagers tot
luitenant-kolonel de majoor G. van Voort-
huijzen, van het korps;
bij het 10e regiment tot commandant van
het wapen de luitenant-kolonel H. C. A
Neeteson, van het 7e regiment;
op verzoek eervol ontslagen de hoofd oom
mies der telegrafie A. Obbes
benoemd tot. dijkgraaf van het hoogheem
raadschap van den Zeedijk, beoosten Muiden,
(prov. Noord-Hblland) F. N. van der Muelen
te
H. M. de Koningin en Z. K. H. d©
Prins der Nederlanden woonden gisteren-
avond in den Koninkl. Hollandschen Schouw
burg de opvoering bij van het Indisch blij
spel van J. B. 9chuil „Gedeballoteerd".
De gewone audiëntie van den minister
van bi-nnerilandsche zaken zal op Zaterdag
25 Februari e.k. niet plaats hebben.
De gewone audiëntie van den minister
van koloniën zal op Vrijdag 24 Februari
1905 niet plaats hebben.
No d er l.-G r i e k soh protocol.
De St. Ct. nr. 44 bevat het Kon. besluit van
8 Febr. 1905, bevelende de bekendmaking van
het door Nederland en Griekenland den 2/15
October 1903 te Athene geteekende protocol
tot regeling van den toestand der naamlooze
en andere vennootschappen van het eene land
in het andere.
De minister van Financiën maakt be
kend, dat op 18 Februari jl. bij de betaal
meesters in kas was f 2,034,277.60 en dat
op denzelfden dag door de Nederlandsche
Bank, ingevolge art. llbis van baar octrooi
aan 's lands kas een voorschot was verstrekt
ten bedrage van f 12,876,022.26.
De minister van financiën maakt be
kend, dat ten behoeve van 's Rijks schat
kist uit Utrecht is ontvangen f 10.35, ter
voldoening van te min betaald successierecht.
Wetten. De St. Ct. nr. 44 i evat de
volgende wetten
Wet van 10 Febr 1905, tot vaststelling
van het negende hoofdstuk der Staatsbegroo-
ting voor het dienstjaar 1905.
Wet van 14 Febr. 1905, tot wijziging der
bepalingen van het Wetboek van Burgerlijke
Rechtsvordering betreffende het getuigen
verhoor.
De heer J. Barendreoht, vice-consul der
Nederlanden te Hamburg, is te 'a Graiven-
•e in Hotel des Indes aangekomen.
De Commissie van Rapporteurs over
het wetsontwerp tot regeling van de Arbeids
overeenkomst hield gisteren eene samen
komst met den minister van Justitie tot het
voeren van een mondeling overleg.
Men schrijft uit 's-Gravenhage
Naar aanleiding van het bericht in enkele
bladen, dat do heer J M Pijnacker Hordijk
van plan is zich te 'aGravenhage IET niet
herkiesbaar te stellen en dat als candidaat
der vrijzinnig-democraten en liberalen in dat
district nu genoemd wordt de heer mr. C. Th.
van Deventer, verzocht men ons mede te doe
len, dat de heer Pijnacker Hordijk nog gce-
nerlei beslissing beeft genomen omtrent do
vraag of hij zich al dan niet herkiesbaar zal
stellen, zoodat het bedoelde bericht minstens
genomen voorbarig is to achten.
Door het centrale oomité der liberale
kiesvereenigingen in het kiesdistrict Schie
dam, is tot candidaat voor de Tweede Kamer I
der Stat en-Gene ra al gesteld de heer M. C. M.
do Groot te Schiedam.
Vier en twintig vrijzinnige kiesvereeni
gingen in het hoofdkiesdistrict Zuidhorn heb
ben hare instemming betuigd met eene motie,
welke de strekking heeft om den heer Zijlma
niet aandrang uit te noodigen, terug te ko
men op zijn genomen besluit van zich niet
weer beschikbaar te stellen. Bedoelde motie
ging uit van de Centrale Vrijzinnige te
Grijpskerk en werd door de groote meerder
heid dier 24 kiesvereenigingen met algem.
stemmen aangenomen. Op eene samenkomst
gisteren te Groningen gehouden, verklaarde
de heer Zijlma de uitnoodiging in ernstige
overweging te zullen nemen en na een kor
ten tijd van beraad zijn besluit kenbaar te
zullen maken. Pr. Gron. Ct.
De centrale anti-rev. lriesvereeniging
in het district Hoogezand, heeft den heer J.
I C. Wirtz Czn., te Groningen, definitief can-
i didaat gesteld.
De r.-k. lriesvereeniging te Doesburg
stelde candidaat. den heer N. Oosterbaan,
arrond.-schoolopziener aldaar (anti-rev.)
Meer kiezers. Te Zaandam zijn
ruim 600 kiezers meer op de lijst, gebracht,
waardoor het aantal met ongeveer 20 is
gestegen.
Naar „Het Volk" verneemt, heeft mr.
P J. Troelstra aan dien voorzitter der Ka
mer medegedeeld, dat hij tot de laatste helft
van Maart, voor herstel van gezondheid naar
het buitenland vertrekt en dus de zittingen
der Kamer niet kan bijfwonen. De heer Troel
stra gaat een maand te Locarno doorbren
gen; zijn zenuwgestel is dear de aanhouden
de ziekte zijner echtgenoot© geschokt.
De Postwet-novelle. Blijkens
de mededeelAngem van c n Ned. Journalisten
kring heeft het. bestuur besloten, een adres
bot. de Tweede Kamer te richten, waarin het
dringend verzoekt, bij eventueele goedkeuring
overigens van het voorgedragen artikel 17bis
der Post wet, dit zoodanig te wijzigen of aan
te vullen, dat uitdrukkelijk blijke, dat ook in
't vervolg dag- en weekbladen en andere perio
dieken verzonden zullen worden, onder de
zelfde bepalingen als daarvoor tot dusver
hebben gegolden, desnoods met de verplich
ting om het adres van den afzender op het
omslag te vermelden.
Op het verzoek van eigenaren en
pachters van landerijen, om het voetpad on
der de gemeente V rij en ban van de draai
brug bij Reine veld tot aan den Oostsingel-
weg voor het verkeer te doen afsluiten
welk verzoek werd gedaan met het oog op de
schade, die door het publiek aan de gron
den van de verzoekers wordt toegebracht en
ook op grondt van de onzedelijkheid waartoe
het vrije gebruik van dat pad aanleiding
geeft is door Gedep. Staten van Zuid-Hol
land afwijzend beschikt, en zulks uit over
weging: dat aan de bezwaren waartoe het
openbaar gebruik van dit pad aanleiding
schijnt té geven, hetzij door beter politie
toezicht hetzij door verlichting kan wor
den tegemoet gekomen maar dat daarin geen
voldoende reden is te vinden om het publiek
gebruik van het pad op te heffen.
De Amsterdamsche Univer
siteit. Naar wij vernemen is door de le
den van den Amsterdamschen gemeenteraad,
de heeren J. A. Wonnaeir, mr. Z. van den
Bergh, K. van Lennep, Jan ter Haar Jr.
mr. S. de Vries Cz. en P. W. Sutorius een
voorstel bij den raad ingediend, om een oom
missie van 7 leden waarvan de voorzitter
uit en door het Dag. bestuur aan te wijzen
te benoemen, met opdracht om te onder
zoeken of, en zoo ja, op welke wijze de finan
cieel© last van de universiteit, althans ge
deeltelijk, van de gemeente ka.n worden af
gewenteld.
Dit. voorstel staat in verband met de voor
dracht van B. en W. om over te gaan tot
den bouw van een nieuw anatomisch labora
torium, welke Woensdag a.s. aam de orde
komt. (Stand.)
Een bijzondere en een open
bare school in één gebouw. Door
den raad der gemeente Wijmbritseradeel
(Friesland) is onlangs oen lokaal van de
openbar© school te Gaastmeer verhuurd aan
den kerkeraad der Nederdiuitsch hervormde
gemeente aldaar, welke kerkeraad in dat lo
kaal van plan is bijizander onderwijs te doen
geven. In een adres aan Gedeputeerde Staten
van Friesland deelt het hoofdbestuur van
hel Nederlandsch Onderwijzers-ge nootschap
mede, dat het met verwondering van dit be
sluit kennis heeft genomen, daar het vreest,
moeieiijfcheden van allerlei aard er uit te
zullen zien voortkomen. Het H.B. is van
ooi deel, dat het uit een onderwijskundig oog
punt gewenscht zou zijn, indien, alle kinderen
van het kleine Gaastmeer naar ééne school
gingen en ook dat er ernstige bezwaren be
staan tegen de vereeniging van twee school
tjes in één gebouw. Bevindt er rich in eene
school slechts een dunne houten wand tus-
sclien twee klassen, dan zullen deze elkander
altijd eenigszins hinderen, ook als door onder
ling overleg die hinder zoo gering mogelijk
wordt gemaakt; maar indien, zooals hier,
twee verschillende schalen, welke geen ver
band met elkaar houden en waarvan de on
derwijzers scherp tegenover elkaar staan, zich
naast elkander bevinden, kan er onmogelijk
onderwijs gegeven worden. Ook is er een ge
durig twisten tusschen de kinderen een steals
groeiende prikkelbaarheid en ergernis bij de
onderwijzers te verwachten, waardoor de ver
standelijke evenmin als de zedelijke vorming
der leerlingen tot haar recht kan komen.
Geen onderwijzer, die nog ergens anders eene
jlaats kan vinden, zal onder deze omstandig
heden sollieiteeren naar de vacante betrek
king van hoofd der school te Gaastmeer,
welke betrekking ook zonder deze hinderlijke
belemmering van vrijheid toch reeds zoo wei
nig aantrekkelijks heeft.
Het H.B meent dan oak, dat het zeer
jood mogelijk is. dat er rich voor die betrek-
ring geen sollicitanten zullen aanmelden,
waardoor de raad der gemeente Wymbritse-
radeel eene ongezochte of misschien gezochte
gelegenheid zou hebben om de openbare
school op te heffen. Het H.B. verzoekt. God.
Staten daarom dringend bedoeld raadsbesluit
niet goed te keuren.
De zaak Van Rooijen nog
niet dood. De heer M. G. Wildeman, oud
archivaris van het hoogheemraadschap van
Delfland, wonende te 's Gravenhage, heeft
zich tot den raad dier gemeente gewend, naar
aanleiding van de nota door den gemeente
secretaris aan het college van B. en W. in
gezonden ter zake der gerezen quaestie over
het in de gemeente-bibliotheek berustende
handschrift van mr. P. G. van Ghert, refe
rendaris bij den Raad van Sta/te voor de zar
ken van R.-K. eeredienst, niet betrekking
tot diens werkkring bij laatstbedoeld depar
tement en in verband met de kerkelijke»,
staatkundige verwikkelingen, ontstaan tus
schen Koning Willem I en het aartsbisdom
van Mechelen, vooral ter zake van het Col
legium Philosophicum, voor welk handschrift
indertijd door de R.-K. geestelijkheid te ver
geefs f 40,000 zou zijn geboden.
Adressant protesteert tegen den inhoud
van bedoelde nota en zegt o.a., dat de daar
in voorkomende clausule, dat het handschrift
voor de katholieken kwetsende gedeelten be
vat, op rijin zachtst genomen als onjuist is
te kwalificeeren, en dat nog zeer onlangs een
der wethouders dier gemeente (daarin ge
steund door twee zijner collega's) een onjuist
verslag aan den raad uitbracht in zake den
door den niet-herbenoemden archivaris ver
richten arbeid 18841904.
Ten slotte verzoekt adressant den raad als
nog aan het ooilege van B. en W. algeheele
opheldering te vragen in zake het incident
Servaas-Van RooijenAlberskFruin, en de
nota van den gemeente-secretaris te toetsen
aan de waarheid.
Ook een belasting. In de raads
zitting der Limburgsche gemeente Heerlen
is aangehouden een ^corste] om belasting te
heffen van muziekinstrumenten in koffiehui
zen. De definitieve vaststelling zal in een vol
gende- vergadering geschieden.
Door de Commissie van bijstand en
advies ter zake an den gevangenisarbeid,
waarvan de heer D. Laan te Wormerveer
president, en de heer B. J. van den Berkhof
te 's Gravenhage secretaris is, werd Maandag
20 dezer eene vergadering gehouden in een
der lokalen van het departement van justitie.
Naar aanleiding van het overlijden
van prof. dr. J. H. Gunning J.Hzn., meldt
men ons nader: D© overledene deed in 1851
zijn proponents-exaimen en was van 1853'54
hulpprediker bij de Ned. Herv. gemeente te
Heusden. 22 Jan. 1854 deed hij zijjn in
trede als predikant bij de Ned. Herv. ge
meente te Blauwkapel, vertrok van daar in
1857 naar Hi'versum, en in 1861 naar 's Gra
venhage. 19 Oct. 1882 werd hij door de
Algemeene Synode van de Ned. Herv. kerk
■benoemd tot kerkelijk hoogleeraar aan. de
gemeentelijke universiteit te Amsterdam,
welk ambt hij bekleedde tot 17 Mei 1889, toen
hij benoemd werd tot hoogleeraar aan de
rijks-universiteit te Leiden. In 1899 den
leeftijd van 70 jaren bereikt hebbende, werd
hij eervol ontslagen en gepensioneerd en ves
tigde zich metterwoon te Velp.
De overledene was ridder in de orde van
den Neder1. Leeuw.
Ajan „Onze Hoogleeraren/' is nog heit vol
gende ontleend omtrent wijlen prof. dr. J.
H. Gunning:
Te Amsterdam doceerde prof. Gunning de
Geschiedenis dier Ned. Herv. kerk en vam
haar Leerstellingen, de Dogmatiek en de Ge
schiedenis der Zending. Te Leiden gaf ZHG.
onderwijs in Encyclopaedji© dier Godgeleerd
heid, Wijsbegeerte v. d Godsdienst, Gesdhie-
denis v. d. leer aangaande God, Ethiek en
Symboliek.z
Zijn geschriften bestaan in: „Blikken in
de Openbaring"„Tafereelen u. h. leven des
Heeren'; „Overlevering en Wetenschap";
literarische ge:;ihriften over Danube's „Divina
Ooonoedia", over Goef/hie's „Faust," ene.
Gisterennacht is te Rotterdam overle
den de beer P. Holteapfel, sedert 25 jaar
commies van aanneming der marine aldaar
en gepensionneerd luitenant ter zee eerste
klasse.
Te Rotterdam is gisteren op bijna 75-
jarigen leeftijd overleden dr. H. W. de
Monchy, een van Rotterdam 's bekendste ge
neeskundigen en stichter van het Sopiha kin
derziekenhuis, waarvan hij tot dusver, dat ra
42 jaar lang geneesheer-directeur was geble
ven.
Rembrandthulde. De commissie
voor de herdenking van Rembrandt's drie
honderdsten geboortedag in Juli 1906 te Lei
don. heeft in een© circulaire do Nederlandsche
kunstenaars en kunstvrienden om financiëelen
steun verzocht voor het welslagen van de
hulde in Rembrandt's geboortestad. De com
missie is van meening, dat de feestviering niet
een Leidsch, maar een nationaal, zoo moge
lijk zelfs een internationaal karakter moet
dragen, en wil daarom ieder vereerder van
Rembrandt in den lande in de gelegenheid
stellen tot dit doel het zijne bij te dragen.
Het voorloopig plan is om in de onmiddellijke
nabijheid van Rembrandt's geboortehuis een
gedenkteeken op te richten dat op den feest
dag zal worden onthuld. Tevens wil men daar
aan eene tentoonstelling verbinden van wer
ken van schilders die Rembrandt's invloed
hebben ondergaan en van origineel© teeke-
ningen en etsen van den grooten schilder en
reproductiën van de fraaiste zijner werken,
welke tentoonstelling dan eenige maanden ge
opend zal blijven.
Van het uitvoerend comité .zijn eerevcorzit-
ter: mr. de Ridder, burgemeester van Lei
den voorzittermr. J. C. Overvoordeon
der-voorzitter dr. A. Brediussecretaris: dr.
W. Martin, en penningmeester notaris van
Hamel te Leiden.
Te Haarlem woei Maandag van den to
ren der Groote Kerk, van enkele openbare
gebouwen en vele waningen, de vlag,, ter her
denking van het 75-jarig bestaan der Ko
ninkl. Liedertafel „Zang en Vriendschap".
Eenige bestuursleden der liedertafel heb
ben een krans gelogd op het graf van den
mede-oprichter en eersten directeur, den
heer J. E. Schmitz.
Volksmuziek in de open
lucht. Te Amsterdam is opgericht eene
Vereeniging voor volksmuziek in de open
lucht. Zij stelt rich ten doei de bevordering
dei muzikale ontwikkeling van het volk, en
