"stadsnieuws.
Uit den omtrek.
ke wordt aangenomen met 53 tegen 38
stemmen-
Voor stemde de rechterzijde, zonder den
heer Do Visser.
Tegen de linkerzijde met den heer De
Visser.
De Minister moet liet amendement-Ke
telaar zoo beslist mogelijk ontraden.
De heer Ketelaar zogt met zijn amen
dement het oog te hebben op een geval zoo-
als ziah heeft voorgedaan met den heer Ter
Laan, die destijds bij zijne benoeming
tot Kamerlid geen ontslag heeft gevraagd,
maar dit heeft gekregen.
Ton slotte wijzigt Spr. het amendement
in den geest als door den lieer Heemskerk
werd aangqgoven.
De Minister wijzigt hot artikel, waar
door dit thans luidt: ..een gewezen onder
wijzer, wiens betrekking na 10 jaren wordt
opgeheven, krijgt recht op pensioen na 65-
jarigen leeftijd ou voorts wanneer ziels- of
lichaamsgebreken hem ongeschikt maken
voor de betrekking van onderwijzer."
Het amendement-Ketelaar daarna in stem
ming gebracht, wondt verworpen met 48 tegen
26 stemmen.
Lo gewijzigde 2 wondt goedgekeurd, zoo
mede 3. 4 vervalt.
Op 5 is een aanendemenit voorgesteld door
dan heer Ketelaar, strekkende om te be
palen, dat oen onderwijzer, die ontslagen is
en m eenogen tij|d bij het onderwijs terug
keert, hij zal kunnen betalen naar den ouden
pensioengrondslag, ook wanneer zijn nieuwe
jaarwedde lager is.
Dit amendement wordt verworpen met 54
togen 27 stommen.
AJsim is aan de orde een tweede am en do-
ment van den heer Ketelaar op 5. luidende
In 5 worde aan art. 42 het volgende toe
gevoegd
Tijdelijke diensten krachtens aanstelling
als openbaar onderwijzer, komen bij de rege
ling van pensioen als diensttijd in aanmer
king, indien zij door een vaste aanstelling
wordt gevolgd. Volgt de aanstelling niet on
middellijk, zoo moeten dee© diensten, oan in
aanmerking te komen, bewezen zijn geduren
de tem. minste twee achtereenvolgende jaren.
Do belanghebbende is verplicht om boven
en bohaljvo liet in artikel 41 bepaalde, tweo
ten honderd van die som der door hem in tip-
del ijk en dienst genoten beloeningem bij te
dragen.
Do wijze van inhouding dezer bijdrage
wordt genageld bij algemeeaien maatregel van
bestuur.
Wordt don onderwijzer vóór de afbetaling
der lner bedoelde bijdrage pensioen of wacht
geld toegekend, dan geschiedt de imhoudiiq
binnen denaelfden tijid op dat pensioen o;
wachtgeld.
Do lieer De Vries doet opmerken, dat
do heer Ketelaar met zijn amendement niet
zal helpen de personen, dio hij helpen wil.
In Amsterdam doet zich het. geval voor, dat
tijdelijke benoemingen geschieden door B. en
W. en niet gelijk liet behoort door den
gemeenteraad Bi.ï pensioenaanvrage zal
Pensioenraad het eerst vragenis de benoe
ming wettig geschied, eai blijkt dit niet het
geval, dam zal jjemsioen geweigerd worden.
Naar Spr.'s mcening bereikt de heer Kete
laar niet het dool, dat hij beoogt*
De Minister voegt hieraan nog toe, dat
do heer Ketelaar in zijn amendement eene
formulcering gebruikt, welke de wet op het
L O. niet kent on dus niet is toegelaten. De
maanster erkent intuEschen, dat er voor die
zg. zwervende onderwijzers wat moet gedaan
worden.
Do heer K o t e 1 a a r vraagt of wel licht de
minister oene bepaling wil formuleeren, zoo
ja, dan verzoekt hij de beraadslaging te
schorsen.
Do Minister heeft geen bepaling toe
gezegd, maar wil wol eouo betere fonnuleering
doen overwegen,.
Do lieer Kolkman begrijpt niet waarom
men de groote steden uitspeelt, tegen de klei
nen. Waar volgens art. 32 de tijdelijke onder
wijzers door B. en W. worden aangesteld, be
houden zij volgens Spr. hun recht op pen
sioen, te meer waar die tijdelijke benoeming
dikwijls voor een jaar en langer geldt, gelijk
hom de wethouder van onderwijs van 's Gra-
ve uhago zooeven nog per telefoon hooft mede
gedeeld.
De Minister zegt, dat de besliste geest
en wil van de L O. wet is, dat de aanstel
ling van con onderwijzer uitga van den ge
meenteraad en "bij exceptie van B. en W.
Wanneer tijdelijke onderwijzers gedurende
ge ruimen t.ijd diensten hebben bewezen, aan
hot onderwijs, is het billijk dat zij hunne
aanspraken op pensioen krijgen ook voor die
jaren. De minister wil naar eene regeling doen
zoeken, waardoor aan het bezwaar wordt tege
moet gekomen.
De beer Ketelaar trekt daarop zijn
amendement in.
Door de heeren Ketelaar en Verhey
wordt een amendement voorgesteld, strekken
de om de gymnastiek-onderwijzers onder de
gepensionneerden op te nemen.
Nog is oen amendement voorgesteld door
den heer Ter Laan c. s. strekkende om de
v a konderwijzers aan de lagere school ook in
de pensioenregeling op te nomen. Het amende
ment om wat o.a. de teckcn onderwijzers, de
handwerkoiulerwijzeresaon., land-, tuin bouw
en gymnastiekonderwijzere. Als vak nemen do
voorstellers aan een onderdeel van het onder
wijs. waarin tenminste 15 uren per week les
wordt gegovcn.
De heer Do Klerk ondersteunt vooral
het amendement-Ketelaar-Vorhoy.
.De Minister herinnert er aan, dat hij
bij de algemecne beschouwingen de opnemin
gen wan nieuws categorieën heeft ontraden bij
deze regeling. De minister ontkent volstrekt
de bil li ikheid eener pe na on nee ring, niet ook
van de personen hier bedoeld, maar eene af
zonderlijke regeling zal voor dis zg. in- en
ai 11 oope n de onderwijzers noodig zijn.
De Minister van Financiën wijst
er op dat men zich ten aanzien van do capa
citeit van het pensioenfonds vergist.
Do Min. rekent voor dat er slechts 12
millioen aanwezig is en niet 15 millioen, ge
lijk de heer Boe berekende. Ook do Min. ont
raadt do aanneming van do amendementen.
In stemming gebracht wordt bet amendement-
Ter Laan verworpen met 61 tegen 16 stem
men, dat van do 1 voeren Ketelaar cn Verheij
met 50 tegen 37 stemmen.
De heer S mee n ge stelt alsnu weder het
amendement voor, dezen middag door bem
ingetrokken, ten aanzien van onderwijzers,
die worden benoemd tot schoolopziener of
kamerlid. Daar dc Min. van Binnen!
Zaken eenige bedenkingen oppert., wordt
dc beraadslaging verdaagd tot heden 11 uur.
Inmiddels zal het amendement worden ge
drukt.
Regeling van werkzaamheden.
De Voorzitter stelt voor terstond na
de boihandeling van het aan de orde gestelde
ontwerp te behandelen de Onderwijsnovelle
het wetsontwerp tot wijziging en aanvul
ling van eenige bepalingen van het Burg.
Wetboek betreffende dienstboden en werk
lieden.
De hoer Borgesius heeft daartegen be
zwaar, waar nog zoovele andore belangnjko
wetsontwerpen, reeds lang in staat an wij
zen, op afdoening wachten, o.a. het wetsont
werp betreffende de Landbouwraden, dat be
treffende de loterijen, het arbeidscontract en
andoren betreffende de sociale wetgeving.
Spr. acht het niet wenschelijk achter elkaar
maar onder wijs-wetten te behandelen. Eenige
afwisseling is noodig. En wil men dan toch
onderwijs-wetten behandelen, waarom gaat
dan het middelbaar onderwijs niet voor, dat
reeds veol langer gereed ligt Spr. heeft nog
geen tijd gehad de onderwijs-novelle behoor
lijk te bestudeeren. Spr. geeft in overweging
het ahbeids-contract te doen voorgaan. Kan
de Voorzitter daartoe niet besluiten, dan. zal
Spr. stemming vragen over het voorstel van
den voorzitter.
De Voorzitter vindt alle wetsontwer
pen belangrijk, maar hij moet een keuze
doen. De voorzitter dacht dat het wensche
lijk was om 'het eerst de onderwijs-novelle
te behandelen, omdat deze zoo nauw samen
hangt met het ontwerp, dat thans in behan
deling is.
De heer De Boer sluit zich aan bii het
betoog van den heer Borgesius en steunt het
voorstel om eerst de Landbouwraden to be
handelen.
De 'heer Ketelaar protesteert tegen dat
er door jagen van onderwije-wetten.
Do heer Borgesius had gehoopt, dat
de Voorzitter meer waardeering zou hebben
voor do bezwaren der minderheid. Hij her
haalt geen tijd gehad fce hebben de onderwijs
novelle te bestudeeren. Spr. stelt nu voor
eerst te behandelen het arbeids-contract en
daarna de onderwijs-novelle.
In stemming komt alsnu 'het voorstel van
den voorzitter, om het eerst de onderwijs-no
velle in behandeling te nemen, dat wordt
aangenomen met 52 tegen 37 stemmen.
Voor de rechterzijde.
Tegen de linkerzijde.
Berichten.
H. M. de Koningin cn Z. K. H. de
Prins zijn gisterenavond per gewonen staats-
spoortrein ten 8 uur 15 stadstijd van het
Loo in de residentie teruggekeerd.
H. M. droeg een bloemruiker.
Wanneer H. M. de Koningin-Moeder in
April naar het Loo gaat, dan zal het zijn
voor enkele dagen tegen de tweede helft dier
maand, ten einde tegenwoordig te zijn op den
verjaardag van Z. K. H. Prins Hendrik, 19
April.
Men schrijft uit s-Gravenhage
Do minister van marine heeft gisteren de
portefeuille van buatenlaudsche zake noverge-
nomen. Men verwacht dat het tijdelijk beheer
tot n a de verkiezingen zal voortduren, omdat
naar verluidt met. het oog hierop geen diplo
maat zich voor het ministerschap wenschte be
schikbaar te stellen. Van don oud-gezant mr.
von Weckherlin, tijdelijk werkzaam aan het
departement, was, zegt men, geen sprake, om
dat hij niet van de richting is van het kabi
net, on de zwager is van don minister van
waterstaat, den heer Oyons.
De afgetreden minister van Lynden
blijft voorloopig te 'sGravenhage women.
Dr. De Visser minister? Aan
het Vad. wordt medegedeeld van geheel
betrouwbare zijde dat met het Kamerlid
dr. De Visser onderhandelingen zijn gevoerd
over een ministerschap; voor welk departe
ment kwam het blad echter niet ter oore
evenmin als de uitslag der onderhandelingen
zoodat hieromtrent menige gissing mogelijk
is.
De vergadering van don Raad van
Beheer van het Hof van Arbitrage, Woensdag
nog gclcdd door minister Medvil van Lynden,
heeft db rekening over 1904, do uitgavanver-
deeliaig over die mogendheden en het verslag
van den secretaris-generaal over 1904, goed
gekeurd. Omtrent het Vredespaleis werd nietta
gevraagd of medegedeeld.
Bij Kon. besluit van 20 Februari j.l.
19 de jaarwedde van de inspecteurs der rijks-
veldwacht vastgesteld voor de districts-oom
mandanten, tevens inspecteurs der rijksveld-
wacht op f 1200 a f 2000.
Kamerverkiezingen.
Naar de Leeuw. Ct. verneemt, heeft
de hoer G. H. Wagenaar te Leeuwarden, dio
in het district Sohoterland genoemd wordt
als christelijkhistorisch candidaat der ker
kelijke partijen voor de Tweede Kamer, geen
plan een candidatuur, welke ook, voor de
Kamer aan te nemen.
Daar de heer Van Löben Sela niet meer
in aanmerking weusdhte te komen, stelde de
plaatselijke anti-rev. kicervereeniging te Slie-
droobt tot candidaat voor de as, verkiezing
mr. G. J. Sybrandy, van Almeloo.
De kiesvereeniging te Sappemeer (dis
trict Veen dam) heeft tot candidaat gesteld
mr. E. A. Smidt.
Opera Italians. De heer M. de
Hondt, directeur der Opera Italiana, deelt
ong mede, dat het speelseizoen geprolon
geerd is door hem tot circa einde April
Voor het standbeeld voor stad
houder Willem EET is te Haarlem bijeenge
bracht f 872,3H. Hierbij is ook de netto-
opbrengst van de beide uitvoeringen van
„Het Kind van Staat."
De Rembrandt-ihulde. Naar het
Vad. verneemt, heeft de Koningin een be
langrijk bedrag voor de Lendadhe Rembrandt-
huldo beschikbaar gesteld. Ook van andere
zijden ontving de penningmeester, notaris
Van Hamel te Leiden, belangrijke giften. Wil
do commissie evenwol haar plannen ton ufot-
voor kunnen brengen, dan moet zij over een
veol grooter bedrag te besdhikken hebben, daoi
thans het geval is en verwacht zij meerdere
bijdragen, zelfs de kleinsten, dian tot dusver
inkwamen.
Uit do Diamantindustrie.
Het Weekblad van den Diamantbewerkers-
bond meldt, dat deze week de eerste der 500
toegelaten leerlingen als volleerd werkman
bondslid is geworden. Hij is roosjesverstelIer
en heeft zijn vak buitengewoon vluig en goed
geleerd.
Gelijk wij te zijner tijd meiddon had
do Amsterdaimsohe Juweliersvereeniging het
verzoek van snijders en snijdsters, om vor-
hooging van loon van 25 pet., niet toege
staan. Zij wilde oen commissie benoemen uit
patroons en werklieden om te onderzoeken
voor welke juweliers een verbooging der Ico
nen noodig is. Aangezien dit onderzoek
eenige weken zou vereischen, zou, ingeval
verhooging noodzakelijk gebleken was, dit
ook nog na 5 Maart worden uitbetaald.
Over dit voorstel beraadslaagden gisteren
avond snijders en snijdsters. Zij besloten het
niet aan te nemen, doch bij loonsverhooging
te persisteeren. Een voorstel om de juweliers
een ultimatum te stellen, werd door het be
stuur ontraden.
De staking te Enschedé. De
arbeiders van de firma Serphoa en Zoon te
Enschedé, die op den Overijsselsehen biddag
niet hebben willen werken, ondanks het ge
bod van de patroons, kwamen zich gisteren
morgen aanmelden om het werk te hervat
ten. Ze werden door de directie toegelaten,
zoodat de fabriek heden weer in gang was.
De staking te Groningen.
Van de zijde der stakers bij de firma Van
Dam te Groningen is medegedeeld, dat tot
nu toe 61 kleermakers het werk hebben ge
staakt, terwijl nog drie voor de firma Van
Dam werkzaam zijn. Door het stakingsoomité
wordt zooveel mogelijk er voor gezorgd, dat
de stakers elders werk vinden. Tweo van hen
zijn reeds naar Duitschland vertrokken.
Ernstige mishandeling van
een politieagent. Het gerechtshof te
'sGravenhage behandelde gisteren in hooger
beroep do zaak tegen twee opgeschoten jon
gens uit Rotterdam, beiden in hechtenis en
beschuldigd van een hoogst ernstige mishan
deling van een agent van politie te Rotter
dam.
Op grond van verschillende getuigenver
klaringen en aanwijzingen nam de rechtbank
aan dat deze beide beklaagden, waarvan de
een zeer ongunstig bekend staat, de schuldi
gen waren, en veroordeelde hen, wegens mis
handeling, zwaar lichamelijk letsel tengevol
ge hebbende, dèu len beklaagde tot 5 jaar en
don 2en bekl. tot 4 jaar gevangenisstraf.
Beklaagden'hielden gisteren voor het Hof,
evenals zij dit vroeger voor dè rechtbank
deden, hun volkomen onschuld vol.
Zij werden verdedigd door mevr. mr. Adol-
phine v. d. Hoek, geb. Kok, advocate te
Rotterdam.
Vijftien getuigen, waaronder een 6tal die
niet voor de rechtbank gehoord werden, wa
len in dec© zaak deels door het O. M., deels
door de verdedigster gedagvaard.
Advocaat-generaal mr. Redtsma vorderde
bevestiging van het vonnis.
De verdedigster concludeerde tot vernieti
ging van het vonnis der Rotterdamsche
rechtbank en vrijspraak van beklaagden.
Uitspraak over 14 dagen.
De nationale effectendiicf-
sta 1. Het gemechbhöf te 'aGravenhage heeft
bekrachtigd1 de beschikking van de Haagsohe
rechtbank, waarbiji de persoon van B. naar
de openbare terechtzitting is verwezen, ter
zake van oplichting eoi hedimg met betrekking
tot den bekenden internationalen effeoton-
dtüe&tal.
De moord op den Haagschen
kastelein. Donderdag 30 Maart a.s. zal
in hooger beroep voor het gerechtshof te
's Gravenhage behandeld worden de zaak, van
den metselaar D., voor de rechtbank aldaar
veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf we
gens 'mishandeling met doodelijken afloop,
gepleegd op don kastelein van E., op de
Groote Markt te dier stede. Mej. mr. van
Dorp zal ook het Hof voor den bekl. optre
den.
De moord bij dien Duivels
berg;. Aan de Nijim. Ot. wordt geeednid, dat
de naam van den vermoedelijjkein moordenaar
van de bij den Duivelsberg gevonden vrouw,
Jules öherpdon, afkomstig uit Luik, is. Het
bliad meldt verder:
„Het slachtoffer heet Catherine Droixke
cox is eveneens uit Luik afkomstig. Haar naar
Oleve overgekomen broeder heeft uit de pho
tographic en andere hem g-toomde zaken zijne
zuster herkend.
Nader kunnen wij hieraan toevoegen
Catherine Droixhe was eene dienstbode te
Luik, die op 18 Febr. vandaar spoorloos was
verdwenen. Zij had relatiën met Jules Qher-
picai, onderwijzer, - -eneens te Luik, welke
verhoudingen niet zonder gevolgen waren ge
bleven. Daarom had de verloofde haar toege
zegd met haar te zuilen trouwen, nadat hij
cone bet rekking aan de universiteit te Brus
sel had gekregen. Het vermoeden ligt voor
do hand, dat hij aan zijne verloofde rendez
vous te Nijmegen had gegeven, waarheen zij
met een retour kaartje van uit Luik zich heeft
begeven, terwijl hij met eenzelfde kaartje van
Brussel naar hier is gekomen. De bedde kaart
jes van de heenreis zijn gevonden.
Ben broeder van de verslagene, die onge
rust was over het uitblijven van zijne zuster
en de berichten over den moord gelezen had,
begaf zich naar Clove en herkende, zooals
hierboven reeds gemeld is, zijne zuster in het
portret van hot lijk. Hij bracht mede eon
portret van zijne zustor, dat heden aan den
hotelhouder Mudder in de Smetiusstraat al
hier weaxl vertoond en waarin men onmiddel
lijk herkende de vrouw, die daar gelogeerd
hoeft.
Dc zaak zal nu zeker in België worden be
recht, daar de man, als zijnde een Belg, niet
aal worden uitgeleverd."
De conducteur J. B. van de Eerste
Groninger traan, die Maandag te Stadska
naal onder de in beweging zijnde train ge
raakte, is in het hospitaal te Groningen aan
de gevolgen van de bekomen verwondingen
overleden.
Morsdood getrapt. Te Wilder-
vank is cone vrauw door ecu sohcepjagers-
paard, dat met zijn woesten berijder in wilde
sprongen den weg passeerde, morsdood ge
trapt.
Slachtoffer der zee. Bij den
waterschout te Scheveningen kwam telegra-
phisch bericht uit Huil, dat de Sohevening-
sche visscher H. G., oud 24 jaar, varende
als matroos op een Engelschen stoomtrawler,
overboord geraakt en verdronken is.
School- en Kerknieuws.
Te Winterswijk •-orden op 1 April a. s.
gemeentelijke normaallessen, ter opleiding van
onderwijzer en onderwijzeres, met uitgebreid
leerplan geopend ter vervanging van de rijks
normaallessen B, welke bij Min. besluit van 11
Febr. j.l. zijn opgeheven.
In de gisteren gehouden vergadering van
den Gemeenteraad van Utrecht word o. a.
goedgekeurd een voorstel van B. cn W. tot
het aanleggen van een nieuwe brug over den
Krommen Rijn, waarvan de kosten geraamd
werden op f 19,000. Het gedeelte hiervan
komt ten laste van de electrisohe centrale
daar de aanleg van de electrisohe tram de ver
vanging veroorzaakt.
Een bedrag van f 3670 werd toegestaan
voor den aanleg van een tuin achter en vóór
het Zi sterhuis.
Tegen de verordening betreffende de hef
fing van vergunningsrecht waren door den
minister van binnenlandsche zaken eenige be
zwaren gemaakt. Hij wenschte aanvulling
met eenige bepalingen, die in de Drankwet
voorkomen. B. en, vV. meenden daaraan niet
te kunnen voldoen omdat de raad niet kan
vaststellen, wat de rijkswetgever reeds vastge
steld heeft. De heer Harte adviseerde om
toch maar aan het verlangen van den minis
ter te voldoen, doch de raad vereendgde zich
met de zienswijze van B. en W. en ook ver
dedigd werd door den heer Van Bolhuis.
Tot zeer uitvoerige debatten gaf het in de
vorige vergadering aangehouden, adres der
Slagers-vereeniging aanleiding, waarin werd
verzocht dat voortaan alle ingevoerde vleesch
aan het abattoir zou moeten worden gekeurd.
Een aardig incident deed zich hierbij! voor. De
heer De Louter stelde voor om voortaan
te verbieden den invoer bij kleinere hoeveel
heden dan 5 KG. door openbare middelen van
vervoer, anders dan per postpakket. De heer
V a n L i e r wees hem er op, dat die bepaling
juist, bij wijze van amendement door den heer
De Louter in de verordening was gebracht.
Het resultaat van al de discussies was, dat
al de ingediende amendementen en dat
waren er verscheidene die tot strekking
hadden om den Utrechtseben slagers ©enigs
zins te gemoet te komen en een keuring voor
te schrijden van alle ingevoerde vleesoh, ver
worpen werden, en de afwijzend© be&chikking,
voorgesteld door de commissie van art. 166
werd goedgekeurd.
Nadat nog was goedgekeurd een plan tot
overneming van een nieuw aan te le
straat tusschen de Biltstraat en de Frederika-
straat, waai bij de belanghebbende zal moeten
zorgen voor een nieuw brandspuit huis, werd
de vergadering gesloten.
aOm deel te kunnen nemen aan het
toelaiings-exainen voor de Rijks-Nor .naailes
sen te Utrecht, dient men zich in persoon aan
te melden op Woensdag 15 Maart a.s., 's nam.
tusschen 1 en 2 uur, in de school van den
directeur, den heer L. Gerhardt, aan het
Janskerkhof aldaar.
aDe afdeeling Utrecht en Omstreken
van de Noderlanidsche Maatschappij voor
Tuinhouiw en Plantkunde zal een ver^
ring houden 17 Maart a.s. in Btuitenlust te
Utrecht.
aWegens vetrrek naar Utrecht heeft jh:
F. van Reenen lid van den gemeenteraad te
Zeist als zoodanig bedankt.
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken vergadert Zaterdag a.s., des avonds
te 8 uur in een der lokalen van het gemeen
tehuis.
De Raad van Toericht op de spoorweg
diensten 'heeft een nieuwe regeling vastge
steld voor de samenstelling der districten, eui
de aanwijzing van de inspecteurs, die met het
dtagelijksch toezicht zijn belast.
Het derde district, inspecteur de heer E.
Gerat, standplaats Amersfoort, can vat de
spoorlijnenKampen.Utrecht, Amersfoort
Kesteren, De Bilt'Zeist, Soeeter.berg
Baarn, EdeNijkerk, ZwolleOmmen
Harden berg locaalspoorwtegen)met inbegrip
van de stations Zwolle. Amersfoort en Kes
teren.
De lijn AmersfoortApeldoornDeven
terWierden staat onder toezicht van den
inspecteur in het 5e district, standplaats Zut-
fen (de heer J. A. Beijemnck).
Het vak AmersfoortHilversum is inge
deeld biji het llo district, inspecteur de heer
J. J. Brutel de la Rivière, standplaats Hil
versum.
De regeling treedt op 1 April a.s. in wer
king.
Daartoe mtgenoodigd door eemig© da
mes en heeren, trad gisterenavond in een der
lokalen van het hotel de Zwaan de heer G.
A. Ct van Goor, gemeentelijk inspecteur van
het lager onderwijb te Amsterdam, op, om
dJoöl en streven van de vereendging „Volks
onderwijs" uiteen te zetten.
De heer De. J. G Busoh Keiser, die de
leiding der vergadering op zich had geno
men. opende deze met een korte inleiding,
en gaf daarna 't woord aan den heer Van
Goor. Spr. zea.de te willen beginnen met aan
<fc vergadering de gegevens te verschaffen,
welke ieder moot bezitten, om lid der veri
eeniging „Volksonderwijs" te worden.
Men kan ze dan ook aan vrienden en be-
keaideu verat nekken), ten oindö deze in die ge-
legehedd te stellen oök als lid toe te treden.
Het doel, men ziet heit alras, ligt opgeslo
ten in den .niaarn. D© vereemiigiiug sluit nier
miaind) uit, maar tracht aam rillen! te geven
wat ze noodig hebben; in do eerate plaats
aan zwakken en misdeelden. En toch eigen
lijk niet deze in do eerste plaats; voorop
staat het belang van geheel het volk.
Volksonderwijs beoogt allen zóóver tc bren
gen, als de verstandelijke vermogens dit toe
laten.
Hierna geeft de heer Van Gooi' een kort
overzicht van hetgeen de vtoreeuiging gedu
rende den tijd van 'haar bestaan heeft ver
richt, cm hoe zij op velerlei gebied, het on
derwijs betreffende, haar actie lieeft getoond.
O.m. heeft zij medegewerkt tot verbete
ring van de salarissen der onderwijzers, en
maakte zij propaganda voor leeopUcbit. Wel
begreep zij, dab het toon ter tijd nog mot
zóó spoedig zou gaan, anaar zij effende den
weg voor de regeering door het verspreiden
van haar geschriften. Ook werd gezorgd voor
betcro opleiding, terwijl door haar toedoen)
de kweekólimjgem werden afgeschaft, althans
in zooverre, dat deze niet anders dan; voor
practische werkzaamheid in d© school werden
gebezigd.
Daarna is een tijd van verslapping geko
men, doch thans zijn -we weer vooruitgaande.
In Mei 1904 waren er 2100 leden en dit aan
tal is door do propaganda gestegen tot 7000.
Het aantal afdeelingen klom van 39 tot 70.
Op dien duur kan de vereemiging alleen wer
ken wanneer dit aantal zeer groot is. De
contributie is niet hoog. In de meeste afdee-
lingem vam f 1f 2. Ook kunnen leden van
aaibgaderavereenigimgen tegen lagere contri
butie lüd wondienVerhooging vam contribu
tie 'ligt luiet in de bedoeling, daar de veree
miging all© klaBsem moet omvatten. Thlams wil
spreker nog even de aainldaclbit op de toe
komst vestigen, en wijst hij daartoe op d©
nog niet afgeloopen actie tegen de onder
wijsnovelle. Zoo lang de beslissing met is ge
vallen, moet die actie blijven voortduren.
Aan den vooravond van de laatste stem
ming zal in vereeniging met verschillende om-
derwijzersvereenigingen een vergadering wor
den gehouden, om nog eens op de gevolgen
te wijzen, die deze wet voor ons land en
volk zal hebben. Heel veel succes verwachten
we niet, maar toch zijn d© aangebrachte wij
zigingen wel een gevolg van de actie.
De wet wordt vrij zeker aangenomen, doch
dan moeten wij, evenals onze tegenstanders
na '78, krachtig gaan. werken om ons doel
te bereiken.
In de praktijk aal een gevolg van de wet
zijn, het verdwijnen van de openbare scho
len in veel plaatsen. En dan komt een tijd
perk van arbeid voor onze vereeniging. We
moeten die ouders steunen, di© geen gelegen
heid hebben hun kinderen te zenaen naai
de school, welke zij verlangen. Doch er is
meer. Betere aansluiting tssschen verschil
lende takken van onderwijs is noodig. Er be
staat een aaneenschakelings-coanmissie, dio
met gewichtige voorstellen zal komen en dan
moet de vereeniging mee kunnen spreken.
Ons ideaal is: Goed volksonderwijs voor al
len! Wij moeten alle sluimerende talenten
tot hun recht trachten te doen komen. Van
rijkswege moet gezorgd worden, dat overal,
in geschikte middelpunten, scholen, ook vak
scholen ontstaan, die bezocht kunnen worden
door alle omwonenden.
Een voornaam punt is de verbeterde zorg
voor misdeelden. Op dit gebied is voor onze
vereeniging veel te doen. In verschillende
landen zijn reedis schoten voor zulke kinde
ren, die met de beste resultaten werken.
Waarom kan dat hier ook niet? In ons land
bestaat vrijstelling van leerplicht voor blin
den en doofstommen, in Engeland moeten
deze juist 2 jaar langer naar school gaau.
Ook béji de kinderwetten is voor volksonderwijs
een taak, en de lijst van onderwerpen is daar
mede volstrekt niet uitgeput. In den loop der
tijden zullen steedfc nieuwe vraagstukken op
rijzen.
Laten wij dan zorgen klaar te staan, om
met koel verstand en warm hart onzen plicht
tc doen. Wij leven in een tijd van democra
tie, maar wie ijvert voor uitbreiding vau
kiesrecht, wie telkens meer wil geven aan
het volk speelt een gevaarlijk spel, wanneer
hiiji niet tevens stiijjdit. voor beter omjdletnwtijja.
Voorts drukt spr. er op, vooral niet alleen
te strijden, doch gezamenlijk op- te trekken
om iets groots te bereiken.
Volkskracht gaat uit vau volksontwikke
ling en volkskracht is een voorwaarde voor
onze onafhankelijkheid in de toekomst.
De heer Ds. Busöh Keiser dankte uit naam
der aanwezigen den heer Van Goor voor zijn
duidelijke uiteenzetting van het onderwerp
en stelde voor reeds dadelijk te trachten ook
hier een afdeeling van volksonderwijs op te
richten.
Ruim dertig personen, dames en heeren,
gaven zich staande de vergadering als lid op.
De voorloopige commissie zal voor de noo-
dige propaganda zorg dragen.
De vereeniging „Het Groen© Kruis"
houdt op Woensdag 15 Maart a.s., des avonds
te 8 uur, een ledenvergadering in De Arend.
De agenda luidt: 1. Nader voorstel tot wijzi
ging vau art. 5 der statuten.; 2. Bestuurs-
aanvulling.
Burgerlijke stand.
Geboren: Cornelis, z. v. G. van do
Buit eat F. H. Bauer.
Theodorus, z. v. C. Bonzei en R. K. van
den Bijtel.
Hetidrika Dora Johanna, d. v. H. Schuur
man en J. van Gelder.
Overleden: Alijda van Straten, oud
7 maanden.
Jacobus Gerardus de Waal, oud 4 maan»
den.
Hendrik de Kruiff, oud 31 jaar, echtge
noot van A. van Dijk.
Adriana van Mourik, oujdi 21 jaar, omgeb.
Hendrik van Bekkum, oud' 84 jaar, weduw
naar van H. Hoppemeös.
Ondertrouwd: C. W. Gerritsen en
0. H. Teengs.
Gehuwld1: E. J. Ruitenbeog en J. W.
van Gelder.
Marktberichten.
Amersfoort, 10 Maart. Op de heden gehou
den weekmarkt besteedde men voor Zandaard-
appelen f 1.50 h 1.80, Appelen f 5.k 8.
Peren f a -.per H.L., Hoondereieren
f t.10 8.60 per 100 stuks. Boter f 1.25 k
1.40 per K.G. Kippen f 0.90 a 1.20, Kuikens
f a Piepkuikens f 0.k 0.Een
den f 0.90 k 1.20, Hazen f k Wilde
konijnen f 0.a 0.Tamme konijnen f 0.80
k 1.10 por stuk, Duiven f 0.60 k 0.70 per paar,
Magere Varkens f 14 20, Zeugen 40 i 60,
Biggen f 10.a 12.
Aangevoerd waren40 heet. Appelen,
heet. Peron, 180 heet. Zandaardappelen, 60,000
stuks Hoondereieren, 1200 kilo Hooiboter
stuks Vee, Vette Varkens, 90 Magere Var
kens, 200 Biggen on 25 Zeugen.
