358. Tweede Klad.
»"e Jaargang.
Zaterdag 18 Maart 1905.
KOLONIËN.
BINNENLAND.
TSCH DAGB
ABONNEMENTSPRIJS
Per 8 maanden voor Amersfoort 1.35.
Idem franco per post- 1.75.
Afzonderlijke nummers- 0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertentiën, mededeelingen enz., gelieve men vóór 10 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF Co.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Teleplioonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
f 0.75.
0.15.
Van 1—5 regels
Elke regel meer
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan voordeelige bepalingen tot
het herhaald advertecren in dit Blad bij abonnement. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
OOST-INDIÈ.
Omtrent toet bezoek van den hertog
der Abruzzen aan Indië deelt het Bat. Nbl.
de volgende bijzonderheden mede:
Zooals men weet, kwam de hertog hier
Zaterdag "oor een week met de „Liguria"
binnen. ICort na aankomst van het schip
bracht de adjudant van den gouverneur-
generaal Z. K. H. een uitnoodiging om te
Batavia en te Buitenzorg de gast te zijn
van Z.Exc.
Zaterdagavond bracht de hertog een be
zoek aan den vlootvoogd, den legercomman
dant en den resident, welk bezoek Zondag
morgen door genoemde autoriteiten aan
boord van de Liguria beantwoord werd.
Dien dag was het juist de verjaardag van
den hertog, die hij echter aan bcord vierde
in besloten kringmet de officieren van het
schip en den Italiaenschen consul.
Maandagochtend vertrok de hertog, in ge
zelschap van den consul, naar Buitenzorg,
waar hij een bezoek bracht bij den gouver
neur-generaal. Daarna werd een toer door
den tuin gemaakt, onder leiding van prof.
Treub. De hertog was verrukt over den plan
tentuin, hetgeen hij prof. Treub herbaalde-
lijk te kennen gaf.
Maandagavond gaf de gouverneur-generaal
een diner in besloten kring, waartoe, behalve
de hooge gast, alleen de Italiaansohe consul
en mevrouw Isasca genoodigd waren.
Van Buitenzorg heeft de hertog een uit
stap naar de Preanger gemaakt, slechts in
gezelschap van twee adjudanten, omdat hij
het strengste incognito wenschto te bewa
ren.
Dinsdagochtend vertrok men naar Garoet,
waar intrek werd genomen in het hotel van
Horok. Na een tocht naar den Papandajan
en excursies in de buurt, werd naar Ban
doeng teruggekeerd en intrek genomen in
hotel Ttoiem. Van daar uit werden uitstapjes
gemaakt naar de Tangkoeban Prahoe, waar
na men met rustpoozeu te Tjiandjoer en Ssn-
danglaja naar Buitenzorg terugkeerde.
Zaterdagavond kwam de hertog met den
sneltrein hier en dien avond was Z. K. H.
weer aan boord van de Liguria..
Door zijn reis in de Preanger was de her
tog verhinderd de uitnoodiging van den gou
verneur-generaal aan te nemen tot bijwoning
van de parade op Vrijdag en liet diner des
avonds.
Maandagochtend gebruikten dezelfde gas
ten de lunch aanboord van de „Liguria".
Vrijdagavond gaf de vioe-admiraal te zij^
neu huize een diner aan de Italiaansohe offi
cieren, waarbij ook de consul was genoodigd
terwijl Zaterdagavond de Hollandsclie zee
officieren hun Italiaansohen collega's bij Ver
steeg eon diner aanboden.
Do hertog is opgetogen over de Preanger
en hetgeen hij daar op zijn excursies gezien
heeft. Java heeft hem bijzonder ingenomen,
terwijl hij Batavia naast Shanghai verreweg
de mooiste stad van het Oosten noemt.
Zoowel de hertog als de officieren die
om de beurt een uitstapje gemaakt hebben
naar Buitenzorg en de Preanger hebben
een zeer aangenamen indruk van Java mee
genomen.
Gisterenmorgen is de hertog met de „Li
guria" naar Padang vertrokken. Vandaar
gaat de reis over Rangoon, Calcutta, Madras,
Colombo en Bombay naar Italië, waar men
binnen drie maanden denkt teiug te zijn.
De Java-Bode van 10 Februari bericht
„Ter oude reéde van Batavia zijn heden
aangekomen het Duitsche stoomschip Bul
garia., met 9000 ton kolen aan boord en het
Engelsche stoomschip Sandylord, beladen
met 4000 ton van het zwarte diamant. Beide
schepen wachtten in de Lampong-baai op or
ders. Die orders zijn, naar men ons mede
deelt, door den conimandant van het pant
serschip Hertog Hendrik in zooverre aan
gevuld, dat hij den gezagvoerders den koers
liet wijzen door Straat Soenda. Mochten de
schepen hun bestemming morgenochtend nog
niet kennen, dan zijn zij uitgenoodigd de ha
ven van Tandjong Prick binnen te vallen en
daar aan de kade tc meren.'
Met de maatregelen, door de Indische re
geering genomen ten opzichte van de met
Cardiff-koleu beladen schepen Bulgaria en
Sandyford, is voor het eerst uitvoering ge
geven aan le neutraliteitsbepaiingen voor
Ned.-Indië, gelijk die zijn opgenomen in de
Javasche Courant van Donderdag 11 Fe-
biuari.
Het zijn de artikelen 4 en 5, die, naar de
regiering meent, ten opz'elite van de genoem
de schepen worden ten uitvoer gelogd. Ge
noemde artikelen luiden ..Het is verboden,
aan oorlogsvaartuigen der oorlogvoerende
partijen in Nedorl.-Indië wapenen of munitie
te verstrekken, op ©enigerlei wijze hulp te
verleenen tot het vermeerderen hunner be
manning, wapening of uitrusting en tct het
aanbrengen van verbeteringen cf herstellin
gen, alsook hun de daarvoor nooöige materi
alen of gereedschappen te verstrekken het
zelfde verbod geldt te" aanzien van elk vaar
tuig, dat blijkbaar bestemd is om rechtstreeks
aan een oorlogsvaartuig van een der oorlog
voerende partijen de in het eerste lid bedoel
de hulp of goederen te brengen." En„Het
is verboden, zonder voorafgaande machti
ging der bevoegde autoriteit- ter plaatse, aan
oorlogsvaartuigen der oorlogvoerende partijen
in Nederl.-Indië levensmiddelen of brandstof
fen te verstrekken.
Den llden Februari schreef de Java-Bode:
„De beide kolenschepen, die gisteren op
de reedo van Batavia ankerden, de Duitsohe
Bulgaria en do Engelsche Sandyford, zijn
hedenmorgen naar de kade van Tandjong
Priok verhaald. Heel vrooliik zag de beman
ning er niet uit; blijkbaar had zij hier te
lande een vriendelijker behandeling ver
wacht. Do seheepspapie,rc n wezen uit, dat de
schepen rechtstreeks van Cardiff naar do
Lampongbaai waren vertrokken. Vermoede
lijk zuilen gezagvoerders nu wel een tele
grammetje naar hun reeders zenden, cm te
vragen, waarheen zc den steven moeten wen
den. nu zij hier niet „lakoe" bevonden zijn.
En als dat '«richt komt, zal waarschijnlijk
een onzer oorlogsschepen de vreemde gasten
een gced eind weegs naar hun nieuwe be
stemming gezelschap bieden.
„Het heeft er alles van, dat de Japanners
van 'de a.s. komst dezer schepen reeds de
lucht hadden, teen de Hongkong Ma roe en
do Nippon aMroe onlangs in onze wateren
een kijkje kwamen nemen en een bijzondere
visite aan de baai va n Telok Betong brach
ten. En het zou zoo vreemd niet wezen, als
dozer dagen meerdere kolenschepen uit den
Indisohen Oceaan kwamen opdagen, als voor-
loopers van het Russische eskader, dat nog
steeds bij Madagaskar heet te liggen.
„Wij moeten haast wel aannemen, dat. de
rege&ring er zeo over denkt, e" dat het gis
teren afgekondigde verbod om over „bewe
gingen" van onze troepen en van onze sche
pen te schrijven, daarmede in nauw ver
band staat.
„Nader vernemen wij, dat con der beide,
te Tandjong Priok g meerde kolenschepen,
bovenbedoeld, onder de kolen munitie ver
borgen zou hebben. Omtrent de juistheid
vau dit gerucht hebben wij ons nog niet kun
nen vergewissen. In ieder geval zou aan een
onderzoek daarnaar niets in den weg staan.
Het feit. dat geen dor beide gezagvoerders
zich nog tot hun., consuls hebben gewend.,
om hulp, doet verjpceden, c?at met deze
schepen niet alles zoo heelameal in orde is."
Detocht van luitenantChris-
t of fel. Wij hebben reeds vroeger bet re
sultaat gemeld van den tocht van luitenant
Christoffel. Het Bandj. Nbl. geeft nog de vol
gende bijzonderheden
Zooals reeds bekend rukte lL tenant Chris
toffel den 21en Jan. des avonds uit met 60
marechaussees. Hij nam als gids mede Te-
manggong Silam, het nieuwe districtshoofd
van Poeroek Tjahoe en 15 Siang moerongs. De
colonne koos niet den gewonen weg, maar
ging dwars door het terrein dooi' rimboe over
Siroeng, Belawan, Pelonko naar Kalang Ba-
rah. De colonne marcheerde dag en nacht, met
kqrte rustpozen. De plaats Lebang Kom boe
(tusschen Toembang Sir oen en Belawan), die
op dezelfde route ligt werd vermeden, omdat
Temanggong Silam den commandant waar
schuwde dat daar altijd wachtposten van den
vijand waren. Van de enkele kampongs wer
den dan nog mensclien genomen om als spe
ciale gidsen te dienen. Op deze wijze kwamen
de marechaussees zonder onderweg opgemerkt
te worden tot de verblijfplaats van den pre
tendent-sultan. Toen -de colonne voor de la-
dang kwam kreeg ze de eerste schoten. Een
kettingganger viel dadelijk dood neer en drie
werden er zwaar gewond. Bij liet nader ko
men vielen verder twee schoten uit het huis
van den pretendent-sultan, die geen doel trof
fen. Nu'kwam de preteudent zelf uit het huis
met twee panglimas. Hij droeg een roode
broek en een geel baadje. In iedere hand had
hij ©en geweer. Hij ioste een schot en een ma
rechaussee werd zwaar gewond. Hij wilde het
tweede schot lossen, daar kreeg hij nog te
voren een echot van de onzen in het hoofd,
wat hem van zijn leven beroofde. Hij viel
dood neer en de twee Panglimas, die met hem
gekomen waren, werden ook door de kogels
der marechaussees doodelijk geraakt. Verder
sneuvelden nog zes volgelingen. De kleinzoon
en de kleindochter van den preteudent en
de twee vrouwen van Goesti Arsad werden
gezien op de vlucht naar de wildernis. Dit
het boscli kwamen nog drie schoten van den
vijand, welke twee marechaussees doodelijk
raakten en een man attaqueerde met een lans
de troep, maar deze werd door de onzen dade
lijk naai- een andore wereld gezonden.
In het huis vond men o. a. ook een gele
tuliban met mooi gouden sieraad.
Wij vernomen dat het legerbestuur be
paald heeft, dat door officieren in dienst bij
den troep de strooien hoed mag worden ge-
drageu, welke thans in beproeving is en uit
stekend schijnt te voldoen. Deze hoed wordt
vervaardigd te Tangeraaig en is o.a. in be
proeving bij de militaire wielrijders. Einde
lijk schijnt men dus bet, voor ons leger in de
tropen geëigende hoofddeksel te hebben ge
vonden en de belanghebbenden hopen dat do
rgoering in Nederland nu eens geen roet in
het eten zal gooien. Men weet i 1. mede te
deelen dat men aan het ministerie van kolo
niën proeven neemt met een nieuwe uniform
voor de troepen en dat daar o. m. een nieuw
model helmhoed is uitgedacht, zoodat het le
ger binnenkort da aim ede zou worden verrast.
Het zou jammer zijn voor de moeite, welke
men zich in Indië heeft getroost, want het
hier uitgedachte model valt algemeen in den
smaak. Het kleedt goed cn krijgshaftig en
het is uitermate liclit. Over hc' algemeen be
treuren de officieren het dat de hoed niet ook
buiten dienst mag worden gedragen.
Kameroverzicht
Eerste Kamer.
Ook de Eerste Kamer hield gisteren een
openbare zitting, waarin een aantal wetsont
werpen van kleineren omvang behandeld
werden, o.a. dat tot aangaan van een geld-
leening ten laste van den staat en ten behoe
ve van Indië.
Dit ontwerp werd na een korte discussie
goedgekeurd.
Ook werd aangenomen liet wetsontwerp
tot onteigening voor een nieuwe spoorweg
brug bij Gouda.
De Kamer is daarna tot nakie re hijeenrcc-
ping gescheiden.
Tweede Kamer.
Vergadering van Vrijdag 17 Maart.
Geopend 11} uur.
O ndorwijfzersjpo nsi ©en Wet.
De beraadslaging wordt voortgezet over
ontwerp A en wel over art. 4 3 (overgangs
bepalingen) met het daarop voorgestelde
amendement. Dit amendement doet de ou
derwijzers thans in dienst of op wacht
geld gesteld pensioengerechtigd worden!
ook over den tijd dien zij doorbrach
ten in waarneming van varieerende
onderwijzersplaatsen of die welke door
schorsing of tijdelijke ontstentenis open wa
rn mits de belanghebbenden uiterlijk 3
maanden na de inwerkingtreding der wet
daartoe het verzoek doen aan den Min. v.
Binn. Zaken en ecai bijdrage storten van 2
ten honderd van de som der wegens die dien
sten genoten beloótïin'gen.
De Min. v. B i n n e n 1. Z a ke u neemt
dit ameudt. over.
Ontwerp A (Wijziging der wet. tot rege
ling van het L. O. en der burgerlijke pen
sioenwet) goedgekeurd.
Aan do orde is ontwerp B (Regeling van
het pensioen der weduwen en weezen van
onderwijzers en wijziging en aanvulling der
wet tot regeling van het pensioen der wedu
wen en weazen van burgerlijke ambtenaren).
Door do hoeren Ketelaar, B ij 1 e-
veld. Janssen, Rood buy zen en
Ter Laan is voorgesteld achter artikel 25
van het wets-ontwerp B in te voegen een
nieuw artikel luidende:
Aan de weduwen en weezen van onderwij
zers die na den 22 September 1903 overleden
zijjn. wordt toegekend het pensioen, dat zij
zouden bekomen hebben, indien die onder
wijzers waren overleden op den dag waarop
deze wet. in werking treodt. Eveneens zal
aan weduwen en weezen van onderwijzers,
die na den 22 September 1903 gepensicwi-
neord of op wachtgeld gesteld zijn, toege
kend worden liet pensioen, dat zij zouden
bekomen hebben, indien dio ouderwijzers
gepensionneerd of op wachtgeld gesteld wa
ren op don dag waarop deze wet in werking
treodt.
De bepalingen der vorige zinsneden zijn
niet van toepassing op de weduwen en wee
zen van onderwijzers, die na 22 September
1903 en vóór het in werking treden van deze
wet, uit anderen hoofde in het genot van
weduwen- en woeoenpensicen getreden zijn
of daarop aanspraak erlangd hebben.
De bedoeling van dit amendement is een
voudig om aan de wet terugwerkende kracht
to geven tot aan den datum der indiening.
De Minister wijst ©r op, dat hier
feitelijk wordt voorgesteld aan de weduwen
en weezen van hen, die nooit iets hebben
bijgedragen, pensioen te geven. Gaat het
Rijk dien weg op, dan rijst de vraag: waar
om ook niet aan anderen. Men moet niet
vergeten dat het hier een fonds geldt, door
de ambtenaren bijeengebracht of uit renten
gekweekt. Eu gaat liet nu aan, dat het Rijk
daaruit pensioen zal geven aan hen, die niets
aan da fonds hebben bijgedragen. Hoe aan
lokkelijk het voorstel er ook uitziet, toch
acht de regeering het uit een rechtvaardig
heidsoogpunt onaannemelijk. Men kan niet
over andermans geld beschikken ten bate
van derden. Dat zou onvoorzichtig zijn
De heer Sm een ge achtte dit niet on
billijk, terwijl de heeren Ter Laan en B ij-
1 eve ld barmhartigheid pleitten.
De heer Ketelaar, er op wijzende dat
in het eerste ontwerp als datum van invoe
ring stond 1 Januari 1905, vraagt of de
minister wellicht bereid zou zijn tot dien
datum terugwerkende kracht te geven.
De Minister bleef het amendement be
strijden. Men mag geen bermhaïtigieid uitoe
fenen met hetgeli van and. ren. Gemakkelijk
ware het, meent de minister, uit do krach
tige bondskaseen «en fee-tgave bijeen te
brengen, om barmhartigheid uit te oefenen,
die men nu van het Rijk vraagt. Het Rijk
is aangesteld als wachter over het weduwen-
en weczenfonds en hoe kan men van een
trouw wachter vragen zijn plicht te verzaken?
De Regeering kan dan ook niet anders doen
dan aanneming van het amendement blijven
ontraden.
De minister van financiën zegt,
dat het amendement verwerpelijk is met het
oog op de fondamenten eener Pensioenwet.
De beraadslaging wordt gesloten. Het
amendement wordt in stemming gebracht en
verworpen met 40 tegen 18 stemmen.
Ontwerp B wordt z. h. s. aangenomen.
Aan de orde is ontwerp C. (Regeling van
dw pensioenen van het onderwijzend perso
neel aan gein, II. B. en verplichte gemeen
te burgerscholen en gymnasia;
gemeentelijke middelb. scholen voor meis
je
gemeentelijke kweekscholen voor onderwij
zers' en onderwijzeressen).
Art. 1 wordt goedgekeurd.
Op art. 2 is door de heeren Bos en Smeen-
ge een amendement voorgesteld, strekken
de om art. 2 te lezen „De directeuren cn
leeraren der gcm. middelbare vak-scholen,
zoomette die der bijzondere middelbare vak
scholen, waarvan de besturen in het genot
zijn van een rij: «i!>sidie, worden voor de
toepassing der b:palingen omtrent pensioen
als burgerlijk? ambtenaren aangemerkt."
De Voorzitter en de Co m missie
van Rapper leurs maken bezwaar dit
voorstel als amendement toe te laten als
brengende een geheel nieuw type van scho
len in de wet
De M i n i s te r is het met deze opvatting j
eens.
Met- 84 teg 22 stemmen wordt besloten
het voorstel niet voor amendement toe te
laten
Door den lieer Ter Laan is voorgesteld
een nieuw artikel 2a, strékkende om tijde
lijke L alleeTTti.il op te nemen. Wordt :lit
amendement aangenomen, dan zal hetzelfde
van toepassing moeten worden verklaard op
dat soort leeraren aan de gymnasia. Met die
tijdelijke leeraren worden bedoelj de leera
ren in Fransch, Duitsch en Engelsch, die
alleen acte A hebben cn daarom niet vast aan
gesteld kunnen worden.
De Minister is verwonderd over dit
voorstel, dat strekt om bet peil van het on
derwijs naar be neb te halen. Aanneming
van het amendement zou er toe leiden d;.t
de prikkel 0111 acte B er bij te halen wordt 1
weggenomen.
Het amendement wordt verworpen met
42 tegen 11 stemmen.
Ds M i n i s t e r brengt, naar aanleiding
van een gisteren begane vergissing, eene wij
ziging aan, waardoor de gymnastiek-on der-
wijzers aan de openbar:- en bijzondere kweek
scholen in de pensiotineering worden opgeno-
men.
Op art. 6 is eer. amendement voorgesteld
door dén lieer Roodhuijzen, strekkende om
leeraren die rcc-dS van gemêêntcv.-cge een goed
pensioen zullen ontvangen, niet te verplich
ten in het Rijksfonds 'Lel te nemen. In Am
sterdam b. v. L een goed weduwen en wec-
zen-pensioen en nu zou het onbillijk zijn de
leeraren daar te verplichten nog voor het!
Rijksfonds bij t,c dragen.
Do h ter D v W a a M a 1 e f ij t vindt den
eisch, bij het a-nendoirrnt gesteld, onbillijk.
De belangheb enden worden volmaakt vrij
gelaten om of in het gemeentepensioenfonds
te bl'iven of Li dat van het rijk over te gaan.
De lieer Rood liuy zon wijzigt zijn
amendement in dien zin, dat splitsing tus
schen gemeente- cn rijks-pensioen toegelaten
blijft tot de gemeentebesturen hunne veror
deningen in overeenstemming hebben ge
bracht met de Rijkswet.
Da Minister wijst er op, dat de Ge
meentewet reeds eischt, dat de verordenin
gen in overeenstemming worden gebracht
met do Rijkswet.
De heeT Roodhuyzeu trekt zijn
amendement in.
De overige artikelen worden goedgekeurd
en ontwerp C. z. h. s. aangenomen.
Do eindstemming over het geheel© ont
werp za! later gehouden worden.
Aan de orde is alsnu het wetsontwerp tot
inkoop cn amortisatie van Nat. Schuld in
verband met de geldelijke gevolgen van na
dere wettelijke maatregelen betreffende de
pensdon weering van onderwijzend personeel.
Goedgekeurd mot wijziging van den da
tum 1905—1939 in 1906—1940.
Aan dc orde is het wetsontwerp tot ver-
hoogh-g van liet bedrag der pensioenen ten
laste van het weduwen- cn weczenfonds.
Ilicrcro is voorgesteld een amendement
door den heer Smeengo c. s.. strekkende om
te bepalen, dat wanneer door de nieuwe wet
de pensioenbijdragen verzwaard moot en wor
den, dit niet zal gelden voor hen die reeds
voor 1 Jan. 1906 in bedoeld fonds declgo-
rechtigd waren.
De M i ii. van Financiën neemt dit
amendement over.
Het wetsontwerp wordt goedgekeurd.
In de slotbepaling wijzigt de minister het
tijdstip voor bet in werking treden der wet
van 1 Januari 1905 in 20 dagen na de af
kondiging.
Woensdag 11 uur is de ondcrwij .-novelle
aan de orde.
De vergadering wordt verdaagd tot Woens
dag 11 uur.
Boekbeoordeelir.g
Herbart's Metafysica, Psycho
logie e n Ethiek, door H. do Raaf, uit
gave van P. Noordhoff, te Groningen, prijs
f 2.50, geto. f 3.
Een kloek boekdeel, 400 bladz., waar de
uitgever eer mee inlegt en waardoor de be
werker velen aan zich verplicht. Het gaat
niet aan hier omtrent den inhoud van het
zoo omvangrijk werk te schrijven. Alleen zij
er op gewiszen, dat de heer De Raaf zooveel
mogelijk den groeten Duitecken denker,
wiens portret liet böok versiert, zelf aam 't
woord laat, terwijl hij citeert uit de werken
van den evenknie en tijdgenoot van Pesta-
lozzi.
Een belangrijk boek, de bestudeering
waard f
Op de Hoogte, maandschrift voor de
huiskamer. De Febr. all. bevat als kunst-
bijlage „ein Grusz aus der Welt", repro
ductie naar de schilderij van Kuntz. De
kroniek ..over de maand die heenging" is
rijk geïllustreerd en mot zorg bewerkt. Een
belangrijk artikel schreef voorts Van. Beek
over het vervaardigen, van. cdidhé's, terwijil
Krabbé sdhrijft over de Club van Then.
Verder een lezenswaardige schets van Wa-
genvoort over Smyrna, met portret van de
grootmoeder der Holl. kolonie aldaar.
Met een paar schetsen en de gewone ru
brieken vormt dit alles oen mooi geheel. Er
wordt zorg aan dit tijdschrift besteed dolor
redactie en uitgever (Vennootschap tot ex
ploitatie van „Op de Hoogte", Keizersgracht
217, Amsterdam).
Cosmos, revue illustrée mensuelle po
lyglotte, óditeurs Scheltens et Giltay, Am
sterdam, bevat stukken in de verschillende
talen, Hollaudsch, Fr arisch, Duitsch, En
gelsch. Voor menigeen zal ook 'dit maand
schrift in con behoof te voorzien, 't kan van
dienst zijn bij studie, maar ook tot aange
naam tijdverdrijf strekken.
R ij k s w e r k i n r i ch t i n g Vee nh ui-
zen in oorsprong en wettelijke organisatie
geschetst door J. Bientjes en H. Offerhaus,
uitgave van L. Hansma, te Assen.
Dool der schrijvers is eenvoudig, nu het
boekje van Brinkgrevo uitverkocht is en niet
herdrukt wordt, cenigo reëele kennis te ver
schaffen aanigpaind© do rijkswerkinrichting!
te Vconbuizen, die door buitenlanders be
zocht en geprezen wordt, maar door de on
zen nauwelijks gekend. Het bookje telt 100
bladzijden en geeft de noodige kiekjes ter
verduidelijking.
Waar in do laatste jaren meer dan te vo
ren de inrichtingen Oinmersckams ©n Veen-
huizen ter sprake kwamen en nog zullen ko
men, kan dit boeksken geadht worden ac
tueel te zijn en verdient het de kennisma
king.
"Uit de Remoujstr antsohe Broe
derschap, onder red. van dr. Boijermam,
uitgave van A H. Adriani, te Leiden.
De Maart-afl. bevat o:n stuk over vrouwe
lijk ambtswerk in ons gcmeenfceleven door
prof. Groonewegen. oen artikel van dr. Tide-
man aan de nagedachtenis van Van Gorkoni
gewijd. Voorts do gewone rubrieken. Een
tijdschrift, belangrijk, voor Remonstrant en
niet Remonstrant, dat beoogt liet. aankwek
ken van vrijzinnig godsdienstig beginsel en
leven.
Wetenschappelijk Nieuws voor
Iedereen, maandschrift onder red. van
Dartels, uitga ve van Du si Hard iux veld.
Eigenlijk oen klein boekdeeltje, dat tal
yan belangrijke, lezenswaardige hoofdstuk
ken bevat. Er wordt hier gehandeld over
alles en nog wat. Men bladert er in, liet- oog
blijft cip ee rugje bladzijde rusten cn onwille
keurig blijft men aan 't lezen, terwijl men
ma heb oen ook liet ander nog weten wil.
Kunst door gezond verstand op de vin
gers gekeken voordracht van W. C. Rid
derhof, uitgave van Segboer, den Haag.
'Zeker oen belangrijk opstel, bevattende
een warme opwekking het onze er toe bij
te dragon, dat de kunst toegepast worde al
'meer op dc nijverheid. In woord en beeld'
levert de schrijver hier oen krachtig pleidooi
voor het beginsel, dat hij voorstaat en toe-
gepast wil zien in de praktijk.
Schoonheids- cn kunstonder-
W ijvoor hot vol k. door J. D. Ros, uit
gave van J. C Carrière, to 's Gravenhage,
E?n warm pleidooi voor meerder beharti
ging van de belangen van hot teekenonder-
wijs, het kunstn ij verhei daondcrricht, dat het
kunsthandwerk zal doen herleven en <len na-
tionoien rijkdom kan deen vermeerderen.
Een 50-tal bladzijden, aan deze zeker niet
van belang ontbloot© zaak gewijd, die wel
de aandadit verdienenDe uitgever. P. v.
Belkum. te Zutphcn, zond ons weer do ver
volg tukk vu. van de drie Tijdschriften.
Voor 'L Jong o Volkje. De Kin
derwereld en Voor de Kinderka-
m e r, allen onder redactie van Lauwere©.
Illustratie cn tekst pleiten voor den goeden
maak cn de pac-dagogische kennis van den
redacteur cn do me :l-werkers aan deze lec
tuur voor do jeugd, die in kinder- en huis
kamer welkom zal zijn, aangename verpozing
en nuttige kennis zal brengen.
F. W. D.