S°. 339. Tweede Blad.
3def Jaargang.
Zaterdag 10 juni 1905.
KOLONIËN.
1ERSF00RTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden roor Amersfoort f 1.85.
ra, Idem franco per post- 1.75.
Afzonderlijke nummers- 0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertentiën, mededeelingen enz., gelieve men vóór 10 nor
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF Co.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
t 0.75.
Yan 1—5 regels
Elke regel meer
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan voordeolige bepalingen tot
bet herhaald adverteeren in dit -Blad bij abonnement Eem»
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
ker.
OOST-INDIÊ.
De nieuwe gouverneur van
Atjeh De luitenant-kolonel van oen gene-
ralen staf G. C. E. van Daalen, van het Oost-
Indische leger, die, in de plaat-s van den
gene raai-majoor jhr. J. O. van der Wijck, be
noemd. is tot militair commandant van Atjeh
en Onderhoorighedentevens gouverneur van
dat geweest, genoot zijn opleiding -t officier
aan de Kon. Mil. Academie en werd 10 Juli
1883 benoemd tot 2e luitenant bij het wapen
kier artillerie van genoemd leger.
Na een ja^r detacheering aan de Hoogere
Krijgsschool, vertrok hij naar Xndië en ver-
Iwierf daar -den 26en Juli 1889 op Atjeli, bij
de gevechten te Kota Toeankoe, hot ridder-
kruis dor Mil. Willemsorde, welk eereteeken
(hem is toegekend bij kon. besluit van 16
Maart 1890 no. 30. In 1891 werd hij ge
detacheerd aan de Hoogere Krijgsschool te
's Gravenhage. In I idië t ruggekeerd werd
hij 28 Mei 1894 bevorderd tot kapitein en
kort daarna naar Atjeh geplaatst, waar hem
wegens zijn flink optreden bij verschillende
gevechten de eeresabel is toegekend. Twee
jaar later werd hij geplaatst bij den general en
staf en werkzaam gesteld aan het departe
ment van Oorlog, in 1898 is hij benoemd tot
chef van den staf in de 3e militaire afdeeling
op J|iva. Korten tijd na zijn bevordering tot
majoor, den 13en Januari 1901, werd hij ter
beschikking gesteld van den civielen en mili
tairen gouverneur van Atjeh en 26 Mei 1903
benoemd tot luitenant-kolonel. Sedert dien
tijd is hij werkzaam aan het hoofdb" -au van
den generaden staf van het departement van
Oorlog te Batavia. De overste is 42 jaar oud.
Van Makassar werd 5 Mei aa.. keu B. N.
geseind
Gisteren kwam hier het l>eriolit jan Pare-
Pare, dat onze troepen zonder tegenstand der
bevolking gedebarkeerd en onder dak ge
bracht waren in een groot huis, het- eigendom
der vrouw va-n den kroonprins van Sioenreng.
Aroe Malolo bracht resident Brugman een
liezoek, waarbij tegenwoordig waren overste
Michielsen en kapitein Goldman. Hij was
spraakzaam en beloofde 's veel te helpen.
Vplgens ee gerucht zou de ons vijandig-
gezinde tweede broeder vau den Radja van
Sidenreng voornemens zijn met twee duizena
man ons van Pare-Pare te verdrijven, waar
bij Aroe Bola, prins van Wadjo en gunsteling
van den radja van Boni hem zou bijstaan.
Dit gerucht wordt eóliter uiet geloofd
De stemming der bevolking te Pare-Pare
is goed. Datoe Balka een Datoe Pabodjo, zoon
en schoonzoon van de leenvorstin van Tanet-
to, zijn daar aangekomen met 500 ge wapen
den, die 's nachts onze voor den vivakbouw
bestemde materialen bewaken. i
De gezondheidstoestand der troepen is
gccd.
Een bijzonder correspondent van het Soer.
Handelsblad onderzocht den toestand op
Zuidwest-Celebes en meldt van zijn bevin
dingen het volgende
De Boniërs zijn gereed tot den oorlog; het
aantal gewapenden bedraagt 8000 trt 8500,
velen zijn voorzien van ach ter 1 adem. Zij ver
wachten een aanval van de landzijde in het
bergregentscl. ip Pare-Pare en van de i.eezijde
en de Tjenranari-rivier in het binnenland van
Celebes, Zij zijn van meening, dat het gou
vernement eerst Sidenreng, Wadjo en andere
staatjes zal aanvallen, omdat de expeditie in
Juni of Juli aanvangt, in die maanden is
geen actie van de Oostkust, wel van de West
kust mogelijk.
Het gerucht gaat in liet binnenland, dat
het gouvernement den Boni-oorlog als voor
wendsel gebruikt om fondsen te bekomen, met
liet heimelijke doel alle staatjes in te palmen.
De tactiek dier staatjes is vermoedelijk ons
eerst te laten vechten.
Boni zal zich daarna bij hen aansluiten.
Te Makassar bestaat vrees voor ernstige
gevolgen van het bezetten van Pare-rare, na
melijk een aansluiting van Sidenreng, Wadjo,
Soppenjg en Goa biji Boni.
De Ment awe i-eilanden. De Pa-
danger verneemt, dat den 20en April het
bivak op het eiland Siberoet tengevolge van
hoog© vloedgolven onder water werd gezet.
He: water steeg 131 d.M. boven het gemid
delde peil.
In verband met de oostenwinden en daar
mede gepaard gaande branding en vloed zal
in Mei en Juni de waterstand nog hooger
worden, weshalve besloten werd het bivak
te verplaatsen en men overging tot het ra^
seeren van een terreinstrook aan de over
zijde der rivier.
Eenige Mentaweiërs hielpen bij dat werk.
Den 21 en steeg het water nog hooger en
stond op sommige plaatsen 1 voet in de bi
vak.
Do overhaalpont dreef dien dag weg cn
veel schade werd aangericht iu liet vivres-
magazijn door het met kracht h'nnendrin-
gende zeewater. Den 22sten April begon het
water te dalen, den volgenden dag vermin
derde de vloed merkbaar en den 24en wai
de waterstand weer normaal.
De Mentaweiërs, die aan het- nieuwe bivak
werken, worden betaald met tabak, baadjes,
wit en rood katoen, enkelen zeif9 met geld.
Met den gezondheidstoestand gaat het
ellendig. De commandant, de le-luitenant
W. F. H. Elpke, leed sedert. 17 April aan
zware koortsen; zijn toestand werd met den
dag erger en den 26sten was deze bepaald
zorgwekkend. Daaroip is deze officier geëva
cueerd, naar het hospitaal te Padang met 1
ini. sergeant, 2 inl. korporaals, 4 Eur. fuse
liers, 4 inl. fuseliers en 3 dwangarbeiders.
Spoorwegen. Langs de lijn Seanar
rangVorstenlanden van de Ned.-Ind. Spoor
wegmaatschappij worden de locomotieven
op het voorbeeld van Rusland al lang ge
stookt met hout; en dat met succes, want
geen trein in Indië loopt harder dan de
sneltrein tusschen Semarang, Solo en Djok
jakarta.
De directie der Staatsspoorwegen heeft
langs haar Oosterlijnen dergelijke proeven
genomen, die evenzeer met goeden uitslag
werden bekroond en het boschwezen heeft
verklaard dat er hout genoeg aanwezig is
om dezen dienst voortdurend van brandstof
te voorzien.
Nu is men bezig langs de lijn Batavia
Poerwakarta nogmaals proeven te nemen,
vermoedelijk met liout, dat in West-Java's
bossehen te vinden is. Dit schijnt minder
deugdzaam te zijn, want passagiers en afzen
ders vau handelsgoederen klagen erg over de
rondvliegende vonken, die schade toebrengen
aan lijf en goed. Misschien kan dit verhol
pen worden door een eenigszins gewijzigde
inrichting der locomotieven. J.-B.
M ij n b o u w. De Java-Bode meldt
Den 15en Mei zal van hier naar Benkoe-
len vertrekken een complete rnijnbou««-bri
gade, bestaande uit eenige ingenieurs en op
zieners van het mijnwezen, met ondergeschikt
personeel, ten einde bepaalde gedeelte dier
residentie geologisch op te nemen. Met het
vrijkomen vau de ;n Menado werkzame
ambtenaren van het mijnwezen, in welk ge
west een dergelijke opneming zoogoed als af-
geloopen is, is er ruimschoots personeel voor
dit nieuwe werk beschikbaar gekomen. Naar
wij vernemen, zal men in de eerste plaats, in
de buurt vair Redjang Lebong speuren naar
de aanwezigheid van edel metaal De regee
ring moet n.l. vau meening zijn, dat, waar
een particuliere maatschappij zooveel succes
heeft, geen middel onbeproefd mag worden
gelaten om na te gaan of er voor het gou
vernement ook niet een dergelijke, rijk
vloeiende bron van inkomsten te openen zou
zijn.
Van Menado kwamen terug de hoofdinge
nieur M. Kopenberg, de ingenieur 3e klasse
Hövig, de opziener le klasse Pokier en de
opziener 3e klasse H. W. Vreugdenburg.
Van Atjeh zullen eerstdaags ook naar Ben-
koelen vertrekken de ingenieur 2e klasse P.
J. Janssen en de opziener 3e klasse E. C.
Berret-ty. Na beëindiging van het mijnbouw-
kundig onderzoek in Djambi zal het daar
werkzaam zijnde personeel waarschijnlijk
ook naar Benkoelen worden overgeplaatst.
Een geheime vergadering. De
Ja va-Bode van 28 April meldt:
„Aan boord van het pantserschip Koningin-
Regentes behoorde tot het scheepsvolk een
matroos le klasse, voorzitter van een afdee
ling van den Matrozenbond. die eenige dagen
geleden met eenige geestverwanten aan boord
een geheime vergadering had belegd, waarin
sociaal-democratische denkbeelden werden
'erkondigd. De vergaderden werden tijdens
hun verboden bijeenkomst betrapt, met het
gevolg, dat zij voor bestraffing werden voor
gedragen.
„De leider der vergadering, een man die
door zijn meerdere kennis op zijn kameraden
grooten invloed uitoefent, zei de bij die gele
genheid „Nou ja, ze durven, me toch niet
aan f" En dit scheen zoo aanvankelijk.
Maar toen deze matroos gisteren, een paar
uren voor het vertrek vau den mailstoomer
Koningin-Regentes, last kreeg oin zich gereed
te maken, met die boot naar Nederland te ver
trekken, zal hij wel hebben begrepen, dat van
niet-durven geen sprake was.
„Hoe het zij, de man ering op de mailboot
over en nu schijnt het dat, hoewel het be
richt van 's mans vertrek eerst zeer laat be
kend werd, zijn kaïneraden toch gelegenheid
hebben gevonden, naar de ande schepen van
het eskader het bericht hiervan over te seinen.
Met het gevolg, dat, iettegenstaande daarte
gen strenge verbodsbepalingen bestaan, bij
het voorbijvaren van de mailboot van alle
schepen der vloot donderende hoera's opste
gen en den vertrekkenden sociaal-democraat
een uitgeleide werd gedaan, enthousiaster dan
ooit een hcengaanden landvoogd te beurt viel.
..Zooa's vanzelf spreekt, heeft het voorge
vallene den schout-bij-nacht, commandant
van het eskader, ten zeerste ontstemd en
heeft deze het noodig ge a rit om de discipline
die blijkbaar verscherping noodig heeft, stren
ge*" te doen handhaven. Om dit mogelijk te
maken, zijn van de vier, hier thans nog lig-
gende oorlogsschepen, de Koningin-Regentes,
de Holland en de Noord-Brabant, naar de
re ede verstoomddeze schepen zullen ver
der geen andere gemeenschap met den wal
hebben dan door met roeiers bemande sloe
pen de stoombarkassen staan op de plaats
rust Voorts zijn alle gunsten, der beman
ning vroeger verleend, voorloopig ingetrok
ken, zoodat de hoera kraaiers de hun toe
gedachte straf duchtig zullen gevoelen."
Een militair d r a. m a.. Uit SaJatiga
wordt aan het Soer, Hbl. geschreven
„Nog altijd' heeft men het hier over de
zaak van den majoor der cavalerie P., tegen
wien in een anoniem schrijven bij den com
mandant der 2e militaire afdeeling, gene-
raal-majoor G re vers. vele ernstige klachten,
den dienst betreffende, waren ingebracht.
Deze klachten maakten den indruk ge- I
grond te zijfn, zoodat generaal Grevers het
zijn plicht achtte, op het anonieme schrijven
in te gaan. Hij kwam te Salatiga, niet om
een inspectie te houden als in de Semarang-
sche bladen stond, doch om persoonlijk een
onderzoek in te stellen. De generaal had
door zijn royaal en open optreden alras het
vertrouwen der minderen gewonnen en wat
niet. velen chefs gelukt, daarin slaagde hij.
Zonder terughoudendheid klaagden de min
deren bij den generaal hun nood over de
dienstopvatting van hun commandant.
Het gevolg was, dat kort na het onder
zoek de majoor naar Batavia werd geroepen,
om zich te verantwoorden over de tegen
hem ingebrachte beschuldigingen.
Het was den generaal ook niet moeilijk ge
vallen te vernemen, wie de schrijver was ge
weest van de aan hem gerichten brief, en
toen de kameraden van dezen hem eenmaal
genoemd hadden, wist men spoedig in alle
rangen zijn naam.
De schrijver was sergeant E. geweest, c n
eerlijk en rond militair, die in het belang
van zijn kameraden wel tot anonimiteit zijn
toevlucht had moeten nemen. Het verraad
van dezelfde kameraden en de vrees voor de
gevolgen van zijn daad maakten den oppas- j
9er.den onderofficier wanhopig en in een
vlaag van moedeloosheid heeft hiji een dag
of wat geleden getracht een eind aan zijn le
ven te maken. De ongelukkige bracht zich,
hoewel een vreeselijke, toch geen doodelijke
wond toe.
De re vol ver kogel, welke hem door de sla-
peü moest gaan, week schuin benedenwaarts
af, streek langs de oogzenuwen en maakte
hern voor altijd blind.
Zijn toestand, hoewel bedenkelijk, is niet
hopeloos en nog geen oogenblik heeft hij zijn
bezinning verloren.
Het feit heeft hier algemeene deernis ge
wekt."
Een bandjir. Uit Buitenzorg
wordt van 10 Mei gemeld
De adsistent-resident keerde heden terug
van zijn tocht tot onderzoek naar den om
vang der ramp in het dal van de Tji Beet.
Den 5en vertrokken, kwam hij den 7en
's avonds te Tji'kembar en Tjibeureum aan.
De desa Tjikembar bleek geheel, de desa
Tjibeureum gedeeltelijk meegesleurd door
den 'bandjir.
Zeventig mensohen zijn verdronken; der
tig konden zich nog redden. Al het vee, de
opgeschuurde padie en veel boomen werden
meegesleept.
De landheer verleende de eerste hulp en
gaf honderd gulden, welke onder de nood
lijdenden werden verdeeld.
De oorzaak van den bandjir is waarschijn
lijk een doorbraak hoog in het gebergte. De
T:i Beet stond bij inlanders bekend als
geen ernstig gevaar voor bandjirs te geven.
De ramp had Woensdagavond om 9 uur
plaats bij zwaar onweder.
Berichten.
Het Weekblad van bet Recht ver
neemt, dat door dien Hoogen Raad aan
H. M. de Koningin een adres is gericht,
houdende bezwaren tegen de Kon. besluiten
van 18 April 1904 en 29 Maart 1905, waar
bij reep. aan de rechterlijke colleges en amb
tenaren jaarlijksche rekening en verantwoor
ding is opgelegd van de toelagen voor kleine
onkosten en bureelkosten, en het recht van
benoeming van de concierges, boden en ver
dere bedienden aan de rechterlijke colleges
is ontnomen cn overgebracht bij den mi
nister van justitie.
Zondagsrust voor journa
listen. In de jongste vergadering der
Haagach Journalisten-vereeniging ie de vol
gende motie aangenomen
„De Haagsche Journalisten-vereeniging,
van oordeel dat het wen schel ijfc is de Zon-
dagsrusc voor de journalisten zooveel moge
lijk te bevorderen;
gehoord de bereidverklaring der directie
van heb Nederl. Correspondentiebureau, om
van de besturen der op Zondag alhier verga
derende ""vereenigingen telkens vooraf een
verslag te vragen van het in die vergaderin
gen behandelde
draagt het bestuur op, de hoofdredacties
der Haagsohe bladen cn de directie van het
Ned. Corr-bureau uit te noodigen, naar op
Zondag hier te houden vergaderingen als
regel geen verslaggever te zenden.
herdacht al het goede, dat zjjne leerlingen van
professor Bussemaker hadden mogen ontvangen
en bood, namens alle aanwezigen, den 'hoog
leeraar een draaibaren boekenstander aan, iLe-
nevens een naamlijst dergenen, die tot dit ge
schenk hadden bijgedragen. De heer Bussema
ker. dankende, sprak de beste wenschen voor
de toekomst zijner studenten nit en nam van
allen afscheid. (Pr. Gron. Ct.)
Examens vreemde talen. De
Minister van Binnenlandsche Zaken heeft goed
gevonden
lo. te bepalen, dat commissiën, die in 1905
worden belast met het afnemen der examens
in de vreemde talen, waarvan de programma's
zijn vastgesteld bij K. B. van 14 Oct. 1884 voor
zooveel betreft de dezen zomer te houden exa
mens, zitting zullen houden voor het mondeling
gedeelte te 's-Gravenhage, voor het schriftelijk
gedeelte op nader aan te wijzen plaatsen
2o. te benoemen tot lid en voorzitter van
de commissie voor de Fransche taal, dr. A. G.
van Hamel, hoogleeraar aan de Rijks-universi
teit te Groningen tot lid en voorzitter van de'
commissie voor de lOogduitsche taal, dr. B.
Symons, hoogleeraar aan de Rijks-universiteit
té Groningen tot lid en voorzitter van de com
missie voor de Engelsche taal, dr. J. H. Kern,
hoogleeraar aan de Rijks-universiteit te Gro
ningen.
De namen der leden en plaatsvervangende
leden der verschillende namen-commissies zijn
vermeld in de Staats-Conrant I.j. 134.
De Haagsche Gemeenteraad heeft be
noemd tot leeraren am Hoogere Burger
school met driejarigen cursusin natuur- en
scheikunde den heer dr. H J. van Wijk, tijde
lijk leeraarin geschiedenis cn aardrijkskunde
den heer P. Goedhart, arr.-schoolopziener te
Haarlem.
Op de aanbeveling van leeraar in de
Hoogduitsche taal- en letterkunde aan de H.
B. S. te Hilversum, staan de heeren Th. A.
Yerdeniers, leeraar aan de gemeente h. B. S.
met 3-j. cursus te Utreoht, en J. H. Rhoen,
leeraar aan de gemeente ia. B. S. te Breda.
Het Olassicale bestuur van Amersfoort,
zal op Woensdag 28 Juni a. s. zijne voorjaars
vergadering houden, waarin o. m. zal behandeld
worden de voorstellen voor de Algemeene Sy
node en het Concept Algemeen Reglement e
de Ned. Herv. Kerk, opgesteld door de predi
kanten dr. Slotemaker de Bruyne en Blanson
Henkemans.
Verder zal moeten worden voorzien in de
vacatures, die zullen ontstaan door het aftre
den van de volgende heeren H. J, ter Haar
Romeny en zijn sec. W. J. Meiners, eidon
pred. te Amersfoortmr. F. D. graaf Schim-
melpenninck, oud-ouderl. te Eemnes-binnen
(Baarn) en zijn sec. W. Kleber, ouderl. te
Amersfoort.
Dinsdag had te Groningen eene vergade
ring plaats van vrijzinnige predikanten uit de
provincie, waarbij uit alle klassen, zoowel evan-
gelisohen als modernen tegenwoordig waren.
Ook prof. Meijboom woonde een deel der ver
gadering bij. Het doel was, voorloopige maat
regelen te nemen tot oprichting eener vereeni-
ging van vrijzinnige hervormden in de provin
cie Groningen ter bestrijding van de orthodoxe
propaganda, en dit door samenwerking der
evangelische en moderne groepen. Besloten
werd, eene circulaire met concept-reglement en
oproep tot eene algemeene vergadering te zen
den aan kerkeraden, kerkvoogdijen en verdere
personen in de provincie, \an wie de vergade
ring steun verwachten kon. Een concept-regle
ment werd vastgesteld en de algemeene verga
dering bepaald op Dinsdag 18 Juli, v.m. elf
uur, in 't Concerthnis.
In het concept-reglement, komt o. a. de be
paling voor. dat het bestuur elk voor de helft
uit evangelischen en modernen bestaat, en dat
van de 8 leden minstens 3 geen predikanten
zijn. (Pr. Gron. Ct.)
- Dezer dagen heeft in eene Noordholland-
se.ie gemeente (boven het IJ) de predikant der
Ned. Herv. Kerk aan kerkvoogden voorgesteld
hem een belangrijke geldsom uit te keeren, als
hij naar elders vertrok. Let resultaat was, dat
kerkvoogden besloten het gevraagde bedrag
beschikbaar te stellen. Als de dominé nu maar
een beroep krijgtmerkt de N. R. Ct. op.
School- cn Kerknieuws.
Donderdag gaf professor Bussemaker, be
noemd hoogleeraar aan de rijks-universiteit te
Leiden, zijn laatste college in het Groningsche
Universiteitsgebouw. Na afloop daarvan sprak,
namens de Groningsche studenten, leerlingen
en oud-leerlingen van professor Bussemaker, de
heer P. A. Meilink dezen toe. De heer Meilink
Boekbeoordeelir.g
Reisindrukken uit Palestina,
naar het Duitsch van Ludwig Schneller, uit
gave van Neerbosch' Boekhandel (prijs
f 1.25).
Een boek van 250 pag., met verscheidène
illustraties, handelend over Jeruzalem, de
woesftjjn van Judea, 't goberte van Benjamin
en Erfnaim en het Jordaandal. Naast do
bestaande beschrijvingen van het Heilige
Land verdient ook deze een plaat». Het
boek laat zich aangenaam lezen, omdat bet
zoo onderhoudend geschreven is. De schrij
ver staat op orthodox standpunt, nu en dan
komt dit in zijn boek uit, maar dat ver
hindert niet dat ook andersdenkenden het
met genoegen zullen lezen, ook al omdat er
veel belangrijks in vermeld is, en daaronder
wiat men in gewone reisbeschrijvingen niet
v'ndt
Grieksche mythen en sagen,
naar het Duitsch van Gu&tav 9chwab (no. 39
van d© Volkskinderbibliotheek, onder red.
van Nellie (mevr. Van Kol), uitgave van
Mlaserceuwi en Bouten, te Rotterdam.
Het is in 't voor mij liggend! dëeltje, dat
behandeld, of liever verteld, wordt die sago
van Oidipoes. Het is goed, dat ook onze jon
gens en meisjes kennis maken met deze
mooie, zinrijke verhalen. Alleen ditmaal is
Nellie erg zuinig met haar aanteekeningeu
en toelichtingen, zooals wij ze in andere
deeltjes van deze bibliotheek vindien. Elr zou
hier ook nog wel eten en ander bij te zeggen
zijn geweest, opdat onze jeugd beter begreep
cn meer Waardeerde deze voortbrengselen
van den dichterlijken geest der ouden.
Het Pausdom, door graaf v. Hoens-
broech, uitgave van A. H. Adriani, Leiden.
De thans verschonen derde afl. gaat voort
met de behandeling van allerlei bijgeloof
uitvoerig wordt stilgestaan bij de Taxil-
zwtendelarij. Voorts begint een nieuw hoofd
stuk over Pausdom en Heksenwerk. Het
is zeker te betreuren, dat er zooveel onchris
telijks wortel schoot in het Christendom,
maar het is dan slechts toet te juichen, dat
de vinger gezet wordt op zulk een wondé-
plek. En dat doet graaf v. Hoensbroech in
zijn werk, dat misschien velen onaangenaam
zal zijn, maar stellig menig weldenkende tot
nadenken zal brengen.
Wandplaten ten gebruike bij liet on
derwijs in de dierkunde, door F. Specht, ge-
drukt in kleuren, groot 65 bijl 92 cM., de
serie van 12 voorzien van metalen staven
f 6.50.
W andkaar ten (blinde) van de wereld
doelen door R. Bos, in 7 kleuren gedrukt.,
formaat 86 bij 114, de complete serie met
metalen staven f 11, op linnen natuurlijk
duurder.
Van beide uitgaven zond de heer P.
Noordhoff, te Groningen, ons een paar exem
plaren ter beoordeeling, en dan erkennen wij
gaarne dat zoowel aan de platen als aan do
kaarten alle mogelijke zorg is besteed, dat
de platen een sieraad voor elk schoollokaal
zijn en de kaarten aan de eischen voldoen.
Ons dunkt de uitgever zal van beide uitga
ven pleizier beleven.
Op die Hoogte, maandschrift voor de
huiskamer, onder red. van H. Verschuur,
met medewerking van mannen en vrouwen,
wier naam goedon klank heeft en uitgege
ven bij de Vennootschap tot exploitatie van
het tijdschrift, gevestigd Keizersgracht 217,
Arasterdam.
Hetgeen wij reeds eerder van dit tijd
schrift zeidén, moeten wij er ook nu weet"
van zeggenhet laat in uitvoering nieti te
wenschen over. Het i& actueel, het- is rijk
aan afwisseling, het. heeft degel ijken inhoud!,
't is mooi geïllustreerd.
Aantrekkelijk maakt het laatst versche
nen nummer, o. a. de stamboom en de por
tretten van dé in leven zijnde leden van
het vorstenhuis Mecklenburg-Sohwerin.
Voorts is een mooie reproductie naar Wil
lem Maris aan deze afl. als premie toege
voegd. Suze la Chapel le Roobol begint een
roman „Het Japansche Huis" en Krabbé
geeft een en ander over de tentoonstelling in
Arti. Dan nog oen interessant artikel over
aardbevingen met illustraties en eindelijk die
gewone rubrieken. Enwat- wil men. nog
meer?
Wat willen de Vrijzinnigen?,
propagandaboek voor de verkiezing van 1905,
uitgave van de Nederl. Drukkers en Uitge
versmaatschappij C. Misset, te Doetinchem.
Een boekje van 150 bladz. te bekomen voor
slechts vijf, zegge vijf cent.
Met dit boekje in de hand zou haast ieder
een een politieke lezing kunnen houden. Het
is oen verzameling van artikelen door Bor-
gesius, De Louter, Roessingh, Levi, Kete
laar e. a. Het is een goed idee geweest deze
verzameling in 't leven te roepen en te
brengen onder ieders bereik. Die er meer
van weten wil, hale het even bij rijn boek
handelaar 1
C o s mi o s, revue illustró mensuollo poly
glotte, inet artikelen in Hollandsch, Fransen,
Duitsch en Engelsch, uitgave van Scheltens
en Giltay, te Amsterdam. Cosmos is reeds in
het achtste levensjaar, dus voor velen reeda
een goede bekende. Anders is het nog met
het nieuwe weekblad, door dezelfde uitge
vers bezorgd, nl. De Vonk.
De redactie, van dit in ongewoon formaat
uitgegeven weekblad is in goede ban dén, nl.
van Marie Metz Kon:ng cn Top Naeff, twee
namen, die goeden klank hebben. Er rijn
nu vijf nummers verschenen de prijs per
kwartaal is f 1.15 waarin bijdragen wer
den opgenomen van dc redactrices, van F.
J. v Uildriks, Th. de Meester Jr., Jeanne
Reijneke van Stuwe, J. Everts Jr. enz. Proza
en poëzie wisselen elkaar af. Een aanvang
is gemaakt met een belangrijke serie artike
len „hoé en wat men elders schrijft", waar
van het eerste is „de Japansche roman".
Gaarne komen wij nog op deze nieuweling
onder de tijdschriften terug 't is lectuur
voor iedereen. Worde dezo vonk niet uitge
doofd
Eindelijk zij voor heden dc aandacht
nog gevestigd op Wetenschappelijk
Nieuws voor Iediereen, maandelijks
tijdschrift, onder red: van H. J. Barbels, uit
gave van B. Busé, te Hardinxveld. (Prijs per
12 afl. van 64 pag. slechte f 3.60).
Door omstandigheden is in de uitgave eeni
ge vertraging ontstaan, een schade, die spoo-
dig ingehaald zal worden. Het nu versche
nen nummer bevat allerlei wetenswaardige!
zaken, het handelt over de Zweetfsche Zuid-
poolexpeditie, het overbrengen van afbeel
dingen met. do telegraaf, de temperatuur dei-
zon en de regenval, het onderzode naar 't
vaderschap, tuinen als ziekenhuizen, soda-op-
lossing als ontsmettingsmiddel, hersenvlies,
ruggemergontsteking, enz. enz. Waarlijk,
ieder die op de hoogte van rijn tijd! wil rijp,
abonneer© rich op dit Vademecum.
F W. D.
