Uit den omtrek.
STADSNIEUWS.
Limburgsche toestanden.
Door bet hoofdbestuur van den Bond van
Nederl. onderw. is aan den minister van bin-
nenl. zaken een adres verzonden in zake de
uitbetaling van onderwijzers-traktementen
in Limburg. Het wijst daarin op den on-
houdbaren toestand, waarin het hoofd van
de openbare school te Bochotz en de daar
aan verbonden onderwijzers financieel ver-
keeren. Eerstgenoemde ontving tot dusver
over het Toopende jaar f 150 van zijn trak
tement van f 1000, een der onderwijzers
f 130 van het salaris van f 800; de onder
wijzeres f 89 van de f 550 en drie onderwij
zers, elk f 81, van hun salaris ad f 500.
Op een desbetreffende vraag van belang
hebbenden verklaarde de gemeente-ontvan
ger geen geld in kas te hebben, noch hoop
te kunnen geven, dat dit spoedig het geval
zou zijn.
Te Nijmegen is op 31-jarigen leeftijd
overleden de gepensioneerde le luitenant der
artillerie O.-I. leger H. E. Visseher, thans
t iert eenige jaren tijdelijk leeraar in de
wiskunde aan de H. B. school te Nijmegen.
l>e heer Visscher bezweek aan de gevolgen
eener ernstige verwonding, welke hij in den
strijd in Iridië had bekomen. Vad.
liet Bestuur van de Vereen'ging voor
Vrouwenkiesrecht, heeft een circulaire ge
rei aan de vrouwen van Nederl J, jong
en oud, arm en rijk, waarin het haar opwekte
een op vrijheid gegrondveste maatschappij
van mannén en vrouwen met gelijke rechten
te verlangen en met verzoek zich tot de kie
zers te wenden, die de vrouwen uit haar
staatkundige onmondigheid, die zsgt het
bestuur bij den dag de voor ons gevoel
stuitender wordt, te -erheffen, door bij do
stembus alleen volksvertegenwoordigers to
kiezen, die zich vóór Vrouwenkiesrecht ver
klaren.
Wie daaraan wil medéwerken, wordt aan
gespoord ïiiet stil in den verkiezingsstrijd te
zitten.
Nationale Vereeniging Tot
Steun aan Miliciens. Maandag 6 Juni
1.1., is de eerste algemeene vergadering ge
houden te Amsterdam in eene der zalen van
Krasnapolsky.
De vergadering werd bijgewoond door den
eere-voorzitter, luitenant-generaal jhr. J. C.
C. den Beer Poortugael, en gepresideerd door
den voorzitter, den heer Barbe.
Het hoofdbestuur was geheel aanwezig, en
afgevaardigden waren gezonden door de af-
deelinganAmsterdam, Apeldoorn, Arnhem,
Alkmaar, Delft, Haarlem, Leeuwarden,
Naarden, Sneek, Utrecht, Zutphen en Wijk
bij Duurstede.
Uit het jaarverslag bleek, dat namens H
M. de Koningin was ontvangen een zeer
waardeerend schrijven met eene gift va.i
f 200; namens H. M. de Koningin-Moeder
een gift van f 100 en dat Z. K. H. Prins
Hendrik zijn groote ingenomenheid met het
streven der vereeniging had te kennen ge
geven.
ZEx. Lt.-Gr. den Beer Poortugael had het
eere-voorzitterschap der Vereenigingmr.
Van Leeuwen, burgemeester der hoofdstad,
dat van de afdeeling Amsterdam welwillend
aanvaard.
Op heden zijn er twaalf afdeelingen met
een volledig afdeelingsbestuur, negen afdee
lingen met een correspondent. Enkele alaee-
lingen zijn in wording. Het aantal leden der
vereeniging is thans 1232, aan giften in eens
werd f 1279.53 ontvangen, het totaal der
jaarlijksche oontributiën is f 21-94.45.
Omtrent de werkzaamheden der Vereeni
ging valt nog weinig mede te deelenzij wa
ren uit den aard der zaak alleen van voorb.'
reidenden aard. Op de lijst der sollicitanten
komen nog 90 miliciens voor van de lich
ting 1903 en 1904.
Na het voorlezen van dit verslag werd een
belangrijke en vruchtbare discussie gevoerd.
De verschillende afgevaardigden gaven mede-
deeling van de wijze, waarop in hunne afdee
ling voor de zaak propaganda was gemaakt
en menig denkbeeld werd geopperd, waar
mede de anderen hun voordeel konden en
wilden doen.
Tot lid van het hoofdbestuur werd de heer
Beekman, die aan de beurt van aftreden was,
herkozen.
Geconstateerd werd, dat de oprichting van
d© Vereeniging is geslaagd. Het hoofdbestuur
blijft werkzaam om het aantal barer afdee
lingen uit te breiden. Te Rotterdam, Dor
drecht en Groningen b.v. is men ernstig met
de oprichting van eene afdeeling werkzaam
Groote militaire muziek-
wedstrijd te Tilburg. Het oomité
schrijft
„Abusievelijk werd in onze vorige opgave
verzuimd als geschonken prijs voor den wed
strijd te vernielden eene groote zilveren ver
gulden medaille, geschenk van den eere-voor
zitter der feesten. Zijne Exc. luitenant-gene
raal W. G. y. Snijders. inspecteur der infan
terie, welke medaille als hoofdprijs is gesteld
voor den specialen wedstrijd in militaire mar-
schen.
De feestelijkheden zullen geopend worden
op Vrijdag avond 16 Juli te 8 uur, met de
entvangst der jury en een réunie in di socië
teit Philharmonie, alwaar te 9 uur een con
cert plaats leeft door het muziekkorps der
Kon. Ned Fabriek van muziekinstrumenten
M. J. H Kessels.
Het zal die dagen een echt milita'r ver
toon te Tilb-rg zijnde stad die anders van
het militaire, element onthouden iste meer
daar ook in die dagen der feesten de kader-
manoeuvres alhier plaats hebben en den hoog-
edelgestr. generaal jhr. Van der Goes met
zijn© officieren en manschappen zijn kwartier
in de stad heeft genomen.
Het comité tot regeling der feesten spant
al zijn© kracht in om de militaire gasten zoo
veel mogelijk te huldigen en eer tc be -ijzen."
Openbare muziekuitvoerin
gen, zooals die in vele steden geregeld ge
geven werden hadden tot dusver in de hoofd
stad des lands niet plaats. De Amst Vereen
ter bev. van Vreemdelingenverkeer ,,'t Kog-
gesch;p" heeft er thans het initiatief toe ge
nomen. Zondag had in het Vondelpark zulk
een uitvoering plaats, die bovendien opgeluis
terd werd door zang van de liedertafel „Apol
lo." Een en ander werd door een talrijk pu
bliek met aandacht aangehoord.
In de zaal der antieke afgietsels van
het Museum van Kunstnijverheid te Haar
lem werden als nieuwe aanwinstens twee beel
den geplaatst. Het oene is de Artemis, waar
van het oorspronkelijke beeld, dat uiit het
laat-Romeinsche tijdperk stamt, doch in Ar-
chaischen stijl is weergegeven, in Pompeji
werd gevonden.
Het andere is de zoogenaamde Diana van
Gabië, alwaar het marmeren beeld, dat
thans in het Louvre Museum is geplaatst,
in 1792 gevonden werd; doch het wordt
eveneens gehouden voor eene nimf van Arte-
mis
Gedurende de beide Pinksterdagen zal het
Museum van 's morgens 10 tot 's middags 4
uur geopend zijn.
De directeur-generaal der posterijen
en telegrafie 'brengt ter kenn;s van belang
hebbenden, dat aan de oorlogsschepen Gel
derland, Noordbrabant en Utrecht de na
volgende gesloten brievenmalen zullen wor
den verzonden
A. naar Aden, den 23. Juni e.k. met den
trein van 1.10a van Amsterdam naar Ant
werpen, en den 26. Juni e.k., met den trein
van 4.10a van Amsterdam naar Emmerik.
B. naar Port-Said, den 7. Juli e.k. met
den tre;n van 1.10a van Amsterdam naar
Antwerpen, en den 8. Juli e.k. met den
trein van 4.10a van Amsterdam naar Em
merik.
Indien belanghebbenden hunne brieven
en andere stukken in de aan genoemde oor
logsschepen te verzenden brievenmalen wen-
sohen opgenomen to zien, worden zij uitge-
noodigd hunne stukken te voorzien van twee
elkander snijdende lijnen over het geheele
adres, loopende van den eencn hoek naar
den ander.
Brieven en andere stukken voor meerge
noemde oorlogsschepen, welke niet van deze
aanwijzing voorzien zijn, zullen langs den
gewonen weg naar hunne bestemming wor
den verzonden.
De directeur-generaal der posterijen
en telegrafie brengt ter kennis van belang
hebbenden, dat van 9 tot en met 19 Juni
e.k. dagelijks met den trein van 7.9 a. van
Amsterdam naar Vlissingen een gesloten
brievenmaal zal worden verzonden aan het
oorlogsschip Nautilus, te Queensferry bij
Edinburgh.
Indien belanghebbenden hunne brieven en
andere stukken en de aan genoemd oorlogs
schip te verzenden brievenmalen wenschen
opgenomen te zien, worden zij uitgenoodigd
ze to voorzien van twee elkander snijdende
lijnen over liet geheele adres, loopende van
den eenen hoek naar den anderen.
Brieven en andere stukken voor meerge
noemd oorlogsschip, welke niet van deze aan
wijzing voorzien zijn, zullen langs den ge
wonen weg naar hunne bestemming worden
verzonden.
Cynisme van een zelfmoorde-
n a r e s. Zaterdagochtend, ongeveer vier uur,
is aan het strand, tusschen de beide hoofden
ter hoogte van strandpaal 99, te Scheveningen
met hoogtij aangespoeld het lijk van een
jonge vrouw, yam ongeveer 25-jarigen leeftijd.
Nadat de politie de welgekleede drenkelinge
naar het posthuis Gevers Deynoot.plein had
gebracht, is gebleken, dat de ongelukk'ge ten
winkeljuffrouw was in een der magazijnen op
de badplaats. Vrijdagavond verliet zij haar
betrekking nog op den bepaalden tijd en deed
zij, volgens enkele ooggetuigen wel wat zon-
derling, maar daarop werd verder geen ht
gegeven.
Aan een paal van 't hoofd, vanwaar zij
vannacht in zee moet zijn gesprongen, hing
haar hoed, horloge en een briefje, waarop
geschreven stond:
Gij. die mii vindt,
Hetzij vijand of vrind,
Breng mij gezwind
Naar... (hier volgde het adres der dren
kelinge). (Vad
Armoede. Zondag werd op het
bureau van politie in de Pauwensteeg te Rot
terdam de hulp ingeroepen voor een vrouw
die in hoogst hulpbehoevende omstandigheden
verblijf houdt in een woning aan den Scliie-
damschendijk, twee hoog achter. Bij onder
zoek door de politie bleek in de woning aan
alles gebrek, zelfs aan het hoogst noodige;
zoomin voor de vrouw als voor de kinderen,
van wie de beide jongste 2£ jaar en 17 dagen
tellen, was er eten, drinken, kleeding of be
hoorlijke ligging. De politie heeft voorloopig
a n de kinderen eten en drinken verstrekt.
Noodlottige val. Vrijdag is in
de Bloemstraat te Amsterdam een 12-jarig
meisje door de lantaarn gevallen en in een
daaronder gelegen méubelmakerswerkplaats
terecht gekomen, waardoor 't zeer ernstige
verwonding aan het achterhoofd bekwam.
Het arme kind werd per raderbaar naar het
binnengasthuis vervoerd, waar het eenige
cogenblkken later overleed.
Ongeluk bij den arbeid. Zater-
dagmiddag had op een stoomschip der maat
schappij „Huelva", liggende tegenover Delfs-
haven, een ernstig ongeluk plaats. Een zware
laadboom, waaraan een vracht werd opgehe-
Schen, brak en. sloeg tegen het dek.
De 63-jarige bootwerker H. den Arend werd
door den vallenden boom getroffen. Zijn
boistkas werd ingedrukt, zoodat hij onmid
dellijk dood was.
Verdronken. Een werkman, wo
nend© te 's Gravemhage, is aldaar in de Laak
haven gevallen en verdronken.
Droevig ongeval. Een 30-jarig
werkman, in Duitscbland werkzaam, vilde
met de Pinksterdagen zijn moeder 'e Zalt-
Bommel bezoeken en koos als vervoermiddel
een stoomboot „de Reederij." Ter hoogte an
Diemei een emmer water willende scheppen,
sloeg de man voorover en verdween hij in de
diepte. Zijn lijk is nog niet gevonden.
Eject den bliksem getrof
fen. Tijdens een hevig onweer zijn onder
de gemeente Biervliet (Z.) de twee gebroe
ders C. door den bliksem getroffen en ge
dood.
Onweer. Men meldt uit Oud-Vosmeer
van 10 Juni
De kermisvreugde werd hedenmiddag op
eenmaal gestoord door een vreeselijk onwc-
der, zooals in jaren niet heeft gewoed. De
toren der Ned. Herv. Gem. werd door den
bliksem getroffen, zonder brand te veroorza
ken in 1899 had hetzelfde plaats. Naar
men ons verzekert, is door den hevigen stort
regen en den hagelval voor duizenden guldens
schade berokkend aan de landbouwgewassen
vlas, bruine boontjes en bieten, die nog zeer
teer zijfn, bebbe het meest geleden. De stra
ten in het dorp stonden blank van den velen
regenval. (N. R. Gt.)
School- en Kerknieuws.
Voor de betrekking van leeraar in wis-
en werktuigkunde aan de hoogere burgerschool
te Nijmegen worden aanbevolen de heeren dr.
J. G. Rutgers, te Alkmaar, en A. J. A. Busquet,
te Amersfoort.
Ondorwjjs in Slöjd. Do Rjjks
Kweekschool te Haarlem voor onderwijzers
werd Vrijdag bezocht door de inspecteurs van
het lager onderwijs in de le en de 3e inspectie,
door de distr.-schoolopzieners te Arnhem, De
venter, Nijmegen en Maastricht, door de direc
trice van de Kweekschool voor Onderwijzeressen
te Apeldoorn, de directeuren der Kweekscholen
te Deventer, Nijmegen en Maastricht, en de
hoofden der Rijksieerecholen verbonden aan
genoemde Kweekscholen.
Het doel van dit becoek was zich op de hoogte
te stellen van heb onderwijs h. slöja, met op
dracht den Minister daaromtrent te rappor
teeren, omdat de mogelijkheid bestaat, dat slöjd
ook a!s leervak op de overige Kweekscholen zal
worden ingevoerd. (O. H. Ct.)
De 14e Algemeene Vergadering der Ver
eeniging voor christelijk Volksonderwijs ~al
plaats hebben op Donderdag 15 Juni a. s. in de
Buiten-Societeit te Jwolle.
Woensdagavond 14 Juni zal eene bijeenkomst
plaats hebben in de Groote Kerk aldaar, waar
een opwekkend woord zal gesproken worden
dooi de heeren ds. A. de Haan, te Zwolle ar.
J. Th. de Visser en ds. J. J. van Noort, beiden
te Amsterdam.
Na het bedanken van dr. Callenbach is
tot rector der Nederlandse,he Zendingsschool,
op te richten door het Nederlandsche Zendeling
genootschap en de Utrechtsche Zendingsvere
niging, benoemd dr. *1. M. van Nes, predikant
bij de Ned. Herv. Gemeente te 's-Gravenhage.
aGisteren morgen is te Utrecht in den
ouderdom van |48 jaar overleden ds. A. B. ter
Haar Romeny Bzn., sedert 4 November 1900
predikant in di© gemeente.
Ds. Ter Haar Romeny deed in 1880 voor
het provincial© kerkbestuur van Gelderland
zijn proponentsexamen ©n werd 6 Maart
1881 in de gemeente Ressen in do Evange
liebediening bevestigd, vertrok vandaar in
1884 naar Dedemsvaart, in 1889 naar Mid
delburg, terwijl hij 4 November 1900 in deze
gemeente zijn intrede deed.
Op kerkelijk en philantropisch gebied
heeft ds. Ter Haar Romeny zich algemeen
geaoht en bemind gemaakt, zoodat hij al
spoedig in verschillende betrekkingen werk
zaam was. Nog „.t jaar is hij opgetreden als
lid van het classicaal bestuur van Utrecht.
Ook het diaconie wee6ihiuis verliest in hem
veel. Hij was voorzitter van regenten in de
plaats van nu wijlen ds. Verhoeff, tevens
was hij directeur-leeraar van de Utrechtsche
opleidingsklasse voor Zondagschool-onderwij
zers. De gemeente zal het gemis van dezen
predikant zwaar voelen.
aDe algemeene vergadering van de Ver
eeniging van ambtenaren en beambten ;n
dienst bijl den Rijks Waterstaat „Eendracht
maakt Macht" wordt te Utrecht gehouden op
Woensdag 5 en Donderdag 6 Juli a. s„ in
het gebouw „De Nijverheid", Donkerstrait,
o. a. ter verkiezing van 4 leden voor het
hoofdbestuur en een reserve-lid en van de
commissie voor het onderling uitkeerings-
fonds bijl overlijden. Verslag omtrent het
uitgegeven jaarboekje door den Alg. Secr.
De heer H. J. Scholten zal inleiden het
bespreken der punten van ons vorige pro
gram, voor zoover het thans nog niet in ver
vulling is gekomen, o. a. vrije geneeskundige
hulp, uniformkleeding, vrije woning of ver
goeding daarvoor, pensioentoestanden, enz.,
ten einde plannen te beramen, waardoor de
bevordering derzelve bespoedigd wordt.
Do heer J. Alb. v. d. Linde: De positie
der vaste arbeiders in het algemeen, hoever
ze verbeterd is en wat nog direct noodzake
lijk is.
Do heer J. Zoeter: Is het H. B. verant
woord, wanneer het door conferentie of an
derszins tracht de eendracht to bewaren of
scheuringen te voorkomen?
Verder zullen verschillende voorstellen in
behandeling komen.
Hilversum. Voor hot toelatingsexamen
der H. B. S. hebben zich 56 candidaten
aangemeld t. w. 47 voor de le, 2 voor de 2e,
2 voor do 3e en 5 voor 4e klasse.
Soest. De boerderij van den heer P. van
Soh©rpenzeel aan de Wijksloot is totaal af
gebrand.
Barneveld. In de Zaterdagmiddag al
hier gehouden raadsvergadering werd beslo
ten de scholen 1 en 2 alhier te combineeren,
waarvan als hoofd benoemd werd: de heer
D. Groeneveld. Verder word goedgekeurd de
rekening der gemeentegasfabnek over 1904.
Hieruit bleok, dat de fabriek een winst heeft
opgeleverd van f 4056.99.
Woudenberg. Aan onzen burgemees
ter, den heer J. B. do Beaufort Sr., is op
zijn verzoek eervol ontslag verleend.
Te Apeldoorn had Zaterdag de jaarlijk
sche algemeene vergadering van aandeel
houders in de Kon. Ned. Locaalspoorweg-
Maatsohappij plaats.
Het jaarverslag over 1904 werd voor ken
nisgeving aangenomen en de balans van 31
December 1904 goedgekeurd.
Het dividend over 1904 werd bepaald op
f 12.35 per aandeel van f250.
Aan d© beurt van aftreding waren de hee
ren mr. H. R. van Marlo, te Deventer, die
verzocht had niet meer in aanmerking te
komen, A. H. Sorvatius te Tcrwolde, en A.
H. ter Horst te Rijssen.
Beid© laatstgenoemd^ heeren werden her
kozen. torwijl in de plaats van den heer mr.
H. R va® Marle werd benoemd de heer mr.
C. E. van Marle te Deventer.
Het Koninklijke echtpaar passeerde
heden morgen te 10 uur in een met vier
paarden bespannen victoria deze gemeente, op
H. D. doorreis van. Soestdijk naar Apeldoorn.
H. M., die er gelukkig welvarend uitzag,
was gekleed in licht reistoilet. Do Prins was
in burgerkleeding.
Een talrijke menigte stond reeds lang te
voren langs den weg geschaard. Het publiek
juichte het Koninklijke echtpaar harte1 ijk
toe.
Naar de N. R. Ct. verneemt, zal do
kolonel A. D. Petter, commandant van het
6e regiment infanterie te Breda, benoemd
worden tot generaal-majoor commandant der
4e divisie, met standplaats Amersfoort-
De le luitenant der veld-art.illerie H.
A. van Zwijndregt legde met gunstig gevolg
het examen in boekhouden af, dat gehouden
is van weg© de vereeniging van leeraren in
jiet boekhouden.
Naar wij vernemen, zal de leiding van
de in Augustus alhier te houden geneeskun
dige manoeuvre worden opgedragen aan den
dirigeerend-offiicier van gezondheid 2e kl.
A. van de Moer te Assen.
Tot kapelaan in de parochie O. L.
Vrouwe Hemelvaart, is benoemd dc heer H.
Akkerman te Almelo. De heer F Langen-
dijk, kapelaan alhier, is benoemd te Hilver
sum.
Politieke vergaderingen.
Men zal niet kunnen zeggen, dat het
don Amersfoortschen kiezers in de tegen
woordige verkiezingsperiode aan „voorlich
ting" ontbroken heeft. Sprekers van verschil
lende richting hebben we in tal van vergade
ringen hun meening hooren verkondigen,
het ministerie hooren aanvallen en verdedi
gen.
Heden avond zullen we in de gelegenheid
zijn, van den afgevaardigde voor dit district,
die in de groote zaal van Amicitia optreedt,
to vernemen wat hij aan den vooravond van
de stemming nog te zeggen heeft.
In dezelfde zaal sprak Vrijdag de heer
J. E. W. Duijs, hier reeds bekend uit het
bekend debat met mr. Sybrandi. Hij had
tot onderwierp gekozen„Theorie en prac-
tijk der vrijzinnigen".
In 't begin van zijn rede. welke ongetwij
feld van groote welbespraaktheid getuigde,
kwam hiji nog eens even op de quaestie-
Sybrandi terug, w'aarbij hij er zijn veront
waardiging over uitsprak, dat de a-r. partij
zulk een „sujet" nog als Kamercandidaat
handhaaft. Tevens wenschte hi; er tegen te
protesteeren. dat de heer Goossens hier te
zijnen opzichte onware dingen vertelt.
Tot zijn e'genlijk onderwerp overgaande,
schetst Spr. de groote felheid waarmede
thans gestreden wordt, als een gevolg van
de brutale machtspolitiek van dr. Kuyper.
Zoolang de arbeiders alleen hiervan te lijden
hadden, trokken de vrijzinnigen zich er wei
nig van aan, eerst toen hun speciale belan
gen er ook bij betrokken werden, begonnen
zo wakker te worden.
Spr. behandelt nu de leuze „Geloof tegen
Ongeloof", waarbij hiji doet uitkomen, dat
aan beide zijden de meest vooruitstrevenden
en de meest conservatieven samengaan, tot
nadeel van den arbeider, voor wien intus-
schen niets gedaan wordt. De soc.-dem. doen
daaraan niet mee, voor hen bestaat slechts
de antithese van kapitaal en arbeid.
Vervolgens wordt de klassenstrijd bespro
ken, dien ot a. de heer Moerman ontkende.
Deze heeft zelfs beweerd, dat de heer Trenb
er ook zoo over dacht, maar dan weet hij er
niets van. De klassenstrijd bestaat, en de
soc.-dem. zullen dien in deze verkiezingspe
riode w-eer vooropzetten, daarbij eenige socia
listische kinine-pillen toedienend tegen de
in heel Nederland hearschendè Kuyper-ma-
laria.
Thans gaat Spr. over tot- het „concontratie-
program waarbij hi; doet uitkomen dat
Tieub thans weer met de liberale partij
meegaat, welke hij nog niet lang geleden een
oude juffrouw noemde, d;e men kon kietelen
zooveel men wilde zonder er eenige vrijage
in te brengen.
Ook bespreekt hiji het arbeidscontract en
de staangeldregel'ng.
Hierbij doet zich een incident voor, door
dat de heer Thiel den spreker toeroept een
onwaarheid te zeggen. ($pr. gebruikte bij
vergissing den naam Treub in plaats van
Druoker). Na een paar „wel waars" en „niet
waars" verlaat de heer Thiel met een ,,Bon-
soir Sybrandy II" de zaal. (In de N. R. C
van Zaterdagavond schreef, naar aanleiding
hiervan, de heer Thiel reeds een „Open
Brief" aan den heer Duys).
Na het vertrek van den heer Thiel merkt
Spr. op, dat, „nu de zaal wat gezuiverd is",
hij zal voortgaan.
Hij weidt nu uit over militairisme en
volksleger, wolk laatöte ook op het concen
tratieprogramma staat. Op do wijze zooals
de soc.-dem. zulks gewoon zijn, wordt hierbij
de houding der vrijzinnigen besproken iu
zake het toestaan van gelden voor legoruit-
gaven, voor oorlogsschepen, enz. Vorder
wordt een vergelijking gemaakt tusschen den
leeraar Lindeman, dien men uit zijn ambt
zette, en een officier van het Indische leger,
die bij een expeditie geplunderd had en wien
mer. nog pensioen gaf. Ook daaraan hebben
do liberalen en vrijz.-dem. meegewerkt. Maar
ze hebben zich dan ook op geen ander ter
rein zóó geblameerd.
Thans gaat Spr. over tot de belasting-poli
tiek, waarbij het kla«ekarakter van den
staat zoo duidelijk aan den dag treedt, om
vervolgens te komen tot het- kiesrecht, het
„meest miserabele gedeeltevan het con oen-
tratieprogram Hij behandelt in den breed©
het blanco-artikel, waarschuwt, de arbeiders,
voor zoover ze niet Christelijk zijn, om toch
te zorgen niet in het vrijzinnige kiclsop tc
geraken, nondigt hen uit op Gorter (bedoeld
is natuurlijk v. d. Goes) te stemmen en zicb,
bij een eventueel© herstemming tusBchen jhr.
v Asch v. Wijck en mr. De Beaufort t© ont
houden.
Voor debat gaven zich op de heeren Bou-
kamp (lib.) en Grootveld (anarchist).
Eerstgenoemde kwam op tegen den raad
aan de arbeiders om bij herstemming n;et
op De Beaufort te stemmen, de heer Groots
veld ontwikkelde zijn anarchistische denk
beelden, bewerende dat men van een parle
ment niets tc verwattxten heeft. Do arbei
ders moeten het maar zelf doen. Hij noemde
als hun beste wapen de algemeene werksta
king. Liberalen, clerioaien en sociaal-demo
craten waren eigenlijk voor de arbeiders één
pot nat
In zijn repliek, waarbij de heer Duijs tel
kens door den anarcliistischon debater op
hinderlijke wijze werd in de red© gevalleu,
verklaarde de Spr., dat- de arbeiders van
hun stemrecht moeten gebruik maken, zoo
lang hun belangen dit meebrengen. Verder
gispte hij de gewone manier van doen der
anarchisten, die altijd wachten tot oen so
ciaal-democraat in hot belang der arbeiders
slaags is met de burgerlijke partijen, om
hem dan in den rug aan te vallen.
In de „Keizerskroon" trad ds. Jonge*
breur, uit. Veenendaal, op, die den politie-
gen strijd behandelde. Hij was hiertoe uitgo-
noodigd door de a.-r. kiesveroeniging.
Spr. begint, evenals de meeste politieke
woordvoerders in den laatston tijd, met to
wijzen op het bijzonder heftige karakter van
den verkiezingsstrijd. Voor de vrijzinnigen
is ondanks hun blanco-artikel, onderwijs- en
sociale quaesties, de eenige leuze: „Weg met
het ministerie van dr. KuyperDe Nieuwe
Arnh.CJourant heeft, het erkend. En waarom1
moet het ministerie weg? Mbn heeft het
dezer dagen kunnen lozen in een pamflet,
de Ned. herv. kerk zou gevaar loopen,
en men tracht dit aan te tooncn met do
Hooger-onderwijswet. Maar dit stokpaardje
wordt wel 'n beetje oud. I>e Ned. herv. kerk
loopt geen gevaar Dr. Kuyper heeft, toezeg
ging gedaan van herstel der theologische fa
culteiten, waarmee do wensch van duizen
den bevredigd is. Van de vrijzinnigen zou
men dit- nimmer kunnen verwachten.
De Nod. herv. kerk is veiliger in de han
den van hen, die buigen voor God's woord
dan bij diegenen, welke den spot drijven
met alle© wiat haar leden heilig is. Onze
tegenstanders willen God zoogenaamd nog
wel dienen in hun binnenkamer, maar zij
willen Hem niet erkennen in het staats
recht. Men moet den Heer er buiten hou
den, zeggen ze, als men maar zorgt dat de
wetten goed zij®. Maar de ouders moeten bij
de kinderen niet alleen zorgen voor het ma-
terieèle, heb tijdelijke, ze moeten hun ook
wijzen op het eeuwig woord van Hem, die
is oen licht op ons pad. En ook op staat
kundig gebied moet men handelen naar Zijn
geope»baarden wil.'
Wat zien we in onze dagen Aan dc eene
zijde is men overtuigd, dat de mcnsch han
delen moet naar de Openbaring God's, ook
op het gebied van Staat; aan den anderen
kant acht men het voldoende te luisteren
naar de menschelijke rede. Openbaring en
Rede staan tegenover elkaar, dit is de die
pere grond van den strijd, en daarom juist
is de leuze „voor of togen Christus" niet
valach. Valsch. is het als de liberalen zeg
gen ge moogt die tegenstelling niet maken,
vaJsoh is het wannoor de soc.-dem. beweren,
dat wij er kapitalistische belangen mee
trachten te dienen
Dr. Kuyper heeft zeer juist aangetoond,
dat de tegenstelling niet gemaakt- is, uiaar
dat ze bestaat.
Het streven, van do vrijzinnigen is altijd
geweest do staatsinrichting van do moderne
levensbeschouwingen te doortrekken. Maar
omdat do Christelijke partijen anders willen,
beschuldigt men ze van onverdraagzaamheid.
Liberalen en socialisten zijn onze vijan
den, maar er zijn er nog meer het uitster
vend conservatisme en het opkomende anar
chisme. Zelfs in dé herv. kerk zijm mensehen,
die heulen met den vijand, maar helaas ken
nen zij dezen nog niet, omdat zij mot blind
heid geelageu zijn.
Do geschiedenis leert, dat de liberalen zijn
voortgekomen uit do revolutie, voor welker
gevolgen zij later zelf moesten terugdeinzen.
En toch wilden zij in den Staat geen reke
ning houden mot God's woord', waarin men
oen heidonsch beginsel te zoeken heeft.
Spr. tracht vervolgens aan te toonen hoe
het socialisme ecu natuurlijk gevolg van het
liberalisme is, gevaarlijk voor dc arbeiders,
en betoogt dat. Christendom en socialisme
niet kunnen samengaan, waarbij hij zich
beroept op uitlatingen van Bebcl.
Vervolgens behandelt hij don schoolstrijd
gaat na hoe in 1888 de Clir. partijen einde
lijk de zege behaalden, hoe zij later bij de
periodieke verkiezingen weder het onderspit
moesten dolven, tot eindelijk in 1901 het
ministcrio-Kuyper optrad, dat der Koningin
de behulpzame hand bood, om de staatkun-
d ge viaagstukken op te lossen overeenkom
stig Gods wil. Juist hierom verdient dit mi-
n'sterie aller steun.
Thans gaat Spr over tot behandeling der
Hoogor Onderwijswet, waarbij hij doet uitko
men. dat do tegenpartij er gebruik van
maakte, om ten onrechte te beweren dat de
Ned. herv. kerk cr gevaar door liep.
Spr. brengt lof aan het ministerie voor
hetgeen het reeds tot stand bracht en voor
de wetsontwerpen, welke liet reeds in gereed
heid bracht en waarvan hij hoopt dat het ze
zal mogen voltooien.
Als belemmering der werkzaamheden wor
den gonoomd de stakingen van 1903.
Na er nog op gewezen te hebben, dat het
ministerie door zijn benoemingen een eind
heeft gemaakt aan de liberalealleenheer
schappij en nogmaals te hebben beweerd, dat
een icgocring. die <5od's woord buiten de
staatkunde wil houden, moet geweerd wor
den, eindigt Spr. met een aansporing tot de
kiezers om Vrijdag hun stem op den a.-r.
candidaat uit. te brengen.
Debat word niet t-oegestaan
De Zondag in den tuin van den heer
Krijnen gehouden meeting der sociaal-demo
craten. werd door een 160-tal personen bij
gewoond. De heeren Mondeis, Van der Goes
en Gotrer voerden het woord.
Heden avond weer twee politieke ver
gaderingen. In „Amicitia" spreekt de afge
vaardigde voor Amersfoort, jhr Van Asoh
van Wijck, iu „Dc Arendde heer A. I*.
Staalman.
De temperatuur van het water in 'e
zwemschool op 13 Juni, des ochtends 7 uur,
was 63 graden Fahrenheit.
I De Pinksterdagen zijn alhier in do
beste orde verloopcn. Slechts een viertal cpr-
soncn werden wegens i>cnbare dronkenschap
voor eenige uren aan de samenleving ont
rokken, terwijl 's avond- eenige jongelui we
gens list verstoring bekeurd win.
Burgerlijke stand.
Geboren: Johannes Wilhelmus Ber
il anius, z. v. H. B. Bouw horst eu C. Velt-
huizcu.
