1 tl78. Tweede Blad.
4de Jaargang.
d?
Zaterdag 16 September 1905.
KOLONIËN.
BINNENLAND.
ting.
AMERS OORTSCK DAGBLAD.
*2. ABONNEMENTSPRIJS:
blei. 'er 8 maanden Toor Amersfoort 1.25.
Idem franco per post- 1./5.
ifzonderlijke nummers0.05.
leze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
idvertentiën, mededeelingen enz., gelieve men vóór 10 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C«.
Utrechtschestraat I. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIÊN
Van 1—5 regelsf 0.75.
Elke regel meer- 0.15.
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan voordeelige bepalingen tot
bet herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
OOST-INDIË.
Aan de Tel. wordt uit Batavia geseind,
at op het huurland Kenajan, waar het volk
jeigerde te arbeiden, het werk thans is her
at
Voorts dat de post te Kokos door Alfoeren
l afgeloopon. Er zijn 5 dooden.
Ie-
itaine
n het
Bij Kon. besluit van 14 September
Ml. 905 no. 19 is machtiging verleend aan den
n be- pmmissaris der Koningin in de provincie
ielderland tot het bijeenroepen van de Sta-
ïn dior provincie in buitengewone zitting,
p Dinsdag 26 September 1905, ten einde
pdan aan de orde to stellen de verkiezing
an een lid van de Eerst© Kamer der Staten-
pneraal ter voorziening in de vacature ont-
iaan door bet overlijden van C. W. graaf
an Limburg Stirum.
Am ster dam sc lie Ka ad. In de
isteren gehouden vergadering van den ge-
leejuteraad van Amsterdam werden do ge-
pofsbrieven van het n.euw gekozen lid mr.
de Vries van Buuren onderzocht en goed-
g ekeurd en werd tot diens toelating beslo-
en.
fl Ingekomen was do mededeeling van mr.
C. Post, waarin hij ontslag nam als raads-
id. Dit gaf de.i burgemeester aanleiding te
Fggou, dat het hem met zorg vervulde, als
lersonen als mr. Post zich in de toekomst
liet meer voor het lidmaatschap van den
laad beshikbaar stelde wegens gebrek aan
ijd.
De voordracht tot demping van het be-
taaude gedeelte van de Van Oldenbarne-
'eldsgracht werd goedgekeurd, evenals die
er overneming (voor f 12.000) van de tram-
EH| ijn naar Sloterdijk.
Op het verzoek van de vereeniging „Het
Coggeschip" tot wijziging van den plantsoen-
anleg op het Rembrandt.plein (verwijdering
an liet ijzeren hek en het maken van breede
andelpaden) werd afwijzend beschikt.
Een voordracht tot wijziging van den aan-
ïg van de Sarphaistraat en hare omgeving
rerd aangehouden.
r* Aan het slot der vergadering hield de heer
en joopuyt een interpellatie naar aanleiding
an de bekende quaestie der circulaire van
et bestuur der kweekschool voor Zeevaart
e Leidon aan de hoofden van scholen, inzake
Ie dienstneming bij de marine.
1 De interpellant vroeg, wat B. en W. voor-
lemens waren te dier zake te doen.
De voorzitter antwoordde dat B. en W.
hiets zouden doen. De hoofden der scholen
socli mogen wel circulaires ontvangen, maar
L faiet uitreiken en bovendien kon van uit-
L Peiken geen sparke zijn, daar ieder hoofd
r Bechts één circulaire had gekregen.
f De heer Loopuvt verklaarde zich hiermede
tevreden.
Ten slotte werden nog cenige benoemin-
gen gedaan. O.a. werd benoemd tot tijde-
lijk leeraar in do Staatswetenschappen aan
de Hoogere Burgerschool voor meisjes, den
heer I. Stibbe. leeraar in de Staatsweten
schappen a-in de Rijks Hoogere Burgerschool
te Utrecht.
Ocngre» voer Openbare gezondheids-
regeling.
fGistermiddag 1 uur wend in d'e Thea
terzaal van het Kurbaua te Soheveningen
bet tiende congres voor openbare gezond-
heidsregeliug geopend, door den waarn.
voorzitte- prof. dr. C. II. H. Spronck, wien
evenals verleden jaar te Nijmegen weder de
eer te beurt viel de openingsrede te houden.
Dat mr. Goeman Borgesius beden niet kon
presideeren, stelde zeker te leur, maar den
ïooggesckatten voorzitter was zeker wel
eenige rust gegund. Intusschen zou hij ge
lukkig wel de zitting van morgen kunnen
bijwonen. Zieker zou zonder hem de woning-
quaestie niet wel kunnen worden behandeld.
(Applaus)
Hulde braolit prof. Spronck aan den eer
sten secretaris, dr. Ruyscli j men noemt dit
congres wel een9 het congres van dr. Ruyscb.
En zeker is aan zijn werkkracht voor een
groot deel de bloei van dit oongres te dan-
cen. Spr. hield vervolgens eene beschouwing
ever de bacterieele infectieziekten. In de
eersto plaats behandelde hij de Genickstarre
meningitis oerebrospenilis epidemica). Het
verleden gaf Spr. het vertrouwen, dat de
ziekte zich niet of slechts sporadisch in ons
land zal uitbreiden. Toch blijft waakzaam
heid geboden. Doch niet minder is zulks het
geval met de cholera asiatica, die ons uit
©uitecliland bedreigd. Intusschen, al zou Spr.
Jiiet willen voorspellen dat ons land geheel
verschoond zal blijven van cholera, wij moe
ten ons niet te ongerust maken, waar do
noodigc sanitaire maatregelen genomen zijn.
Ook do pest behoeft ons niet meer ongerust
te maken. Terwijl Amsterdam reeds een pest-
laboratorium heeft, heeft het Rijk de noo-
dige gelden toegestaan om een pestlaborato-
arium te Utrecht te bouwen, die, naar Spr.
fertrouwt, het volgende jaar in gebruik zal
unnen. worden genomen.
Ten slotte wijdde Spr. een woord aan de
dysenterie, waarbij Spr. onderscheidde de
epidemische, de endemische en do amorbe
of tropische dyssenterie. Om de eerste soort,
de boosaardigste, te voorkomen, is tijdige
herkenning daarom noodzakelijk. De autori
teiten hebben reeds maatregelen genomen
om ook hiertegen op te treden. In de hoop,
dat rijn vertrouwen op de woorden en mid
delen tot voorkoming der genoemde infectie
ziekten niet beschaamd moge worden, open
de do voorzitter bet tiende congres, met den
wensch, dat de arbeid die het congres wacht
te, vruchtdragend moge zijn.
De eerste secretaris, dr. W. P. Ruysch,
bracht hierop verslag uit over het jaar
1904—1905.
Onder voorzitterschap van den heer
P. H. J. IJssel de Schepper vergaderde te
Arnhem het hoofdbestuur van het Sanato
rium voor weinig vermogende Nederl. long
lijders te Davoz-Platz.
Als Dagel. bestuur werden herkozen de
hoeren 1'. H. J. IJssel de schepper te Arn
hem, en P. Plantenga, vice-consul der Ne
derlanden te Davos-Platz.
Do exploitatie van het Nederl. Sanato
rium te D'avos gaf in het afgeloopen jaar
reden tot groote tevredenheid. Het aantal
verpleegd agen over 1904 bedroeg 2000 meer
dan in het vorige jaar, eene aanwijzing, dat
in medische kringen in ons vaderland we
derom eene reactie begint in te treden ten
gunste van het zenden van longlijders naar
het hooggebergte.
Niettegenstaande door de patiënten van
het Sanatorium oen gemiddeld lagere ver-
plecgprijs werd betaald dan in 1903, bedroeg
het exploitatie-déficit over 1904 belangrijk
minder dan in de voorafgaande jaren, welke
uitkomst voor een overwegend deel te dan
ken is aan de uitmuntende leiding van den
geneesheer, den heer dr. H. C. Schuurman,
hieri i bijgestaan door de directrice, zuster
J. Meesters.
De contributies ondergingen in 1904 eene
kleir.e vermeerdering. Aan giften werd ont
vangen f 6728,40, waaronder eene bijdrage
van H. M. de Koningin-Moeder, en eene
som a f 4000 van den anoniemen landge
noot in Zwitserland, die reeds gedurende vier
jaren de inrichting op zoo edelmoedige wijze
steunt
Versterking der geldmiddelen blijft zeer
dringen:1 ge wensch t, tot aflossing van den
zwaren hypothecairen schuldenlast.
De verpleegprijs voor het nieuwe jaar werd
wederom vastgesteld op f 2,90 per dag, ter
wijl ook thans reductie tot op een minimum
a f 1,80 zal kunnen verleend worden, zoo de
geldmiddelen dit toelaten.
Besloten werd tegelijk met het jaarver
slag aan de leden en begunstigers toe te
zeirden het in de Geneeskundige Bladen ver
sohenen artikel van den heer dr. H. Buringhi
Boekhoudt te Velp: moet de borstlijder uit
sluitend in zijn eigen vaderland genezing
zoeken?
Aangenomen werd het voorstel, in 1907 bij
het 10-jarig bestaan van het Sanatorium,
eene inzameling te houden tot vorming van
een fonds tot tegemoetkoming in den ver
pleegprijs van die patiënten, die steun het
meest noodig hebben. Besloten werd een
verzoek tot den minister van Binnenl. Za
ken te richten, om, evenals een aantal an
dere Nederl. vereenigingen tot bestrijding
der tuberculose, van den staat subsidie te
mo<ren ontvangen.
Christ. Nat. Werkmansbond.
Woensdag werd te Rotterdam de tien
de jaarvergadering geopend', welke Donder
dag werd voortgezet, beide dagen in het Soci-
teitsgebouw van de Rotterdamscke Dier
gaarde.
De voorzitter, de heer W. A. Gonneke,
opende met het lezen van Psalm 103 en ge
bed de vergadering. De vergadering zong Ge
zang 2 1. In een korte rede schetste Spr.
de gebeurtenissen van eten Bond, die na in
Oost en West geweest te zijn wederom in de
plaats van uitgang van de oprichting van
den Bond vergaderde, en heette allen har
telijk welkom.
Aanwezig waren 40 afdeelingen.
Dr. J. Th. de Visser, eere-voorzitter van
den Bond, kwam ter vergadering en werd
met applaus begroet.
De voorzitter heette hem namens de ver-
gaderiug hartelijk welkom, waarop dr. De
Visser met eenige hartelijke woorden de ver
gadering dank betuigde, en vroeg om ook
even ds. Berckelbach v. d. Sprenkel te ge
denken, die dezer dagen 25 jaren als ambts
broeder werkzaam heeft mogen zijn.
Spr. stelde voor hem een telegram van ge-
lukwenseh te zendon, tevens een telegram
aan H. M. de Koningin.
Met toejuiching werd daartoe besloten.
De aftredende hoofdbestuursleden de hee-
ren A. Broen_ EnschedéG. J. van der Ploeg
Bols ward, en J. C. Goedman, 's Gravenhage.
werden met groote meerderheid herkozen en
namen de benoeming aan.
Uit het verslag van den secretaris, den
heer A. van Ooij. bleek, dat de Bond steeds
in sterken mate bloeit en thans 96 afdeelia-
gen met ruim 10,000 loden telt. Slechts 1
nfdeeling kon zich iu den strijd niet staande
j houden27 afdeelingen kwamen er bij.
Uit het jaarverslag van den penningmees
ter den heer Meiier bleek, dat. de inkomsten
bedroegen f 1,529.124, de uitgaven f 696.97.
De brochurehandel gaat steeds vooruit-
Het fonds „Ubo" neemt verbazende spron
gen vooruit. Sinds haar 3jarig bestaan is er
een saldo van f 10,658.96J.
Ds. Slotemaker de Bruine kwam hierna
ter vergadering en werd met geestdrift be
groet.
Het algemeene ziekenfonds telt 29 afdee
lingen met 790 leden en heeft sinds baar
17 maanden van bestaan een saldo van
f 1,216.32.
Hierna kwam aan de orde het voofted t n
de afd. Utrecht:
1. Het hoofdbestuur zorgè voor een „regle
ment- van orde" voor de eventueel te houden
jaarvergaderingen, waarin o. m. de bepalin
gen voorkomen voor de wijze enz. van stem
men, regelen voor de te houden discussie, al-
of niet behandelen van voorstellen, enz. enz.
Het hoofdbestuur had een zoodanig regle
ment van orde opgesteld en op de agenda
doen afdrukken. Het voorstel werd urgent
verklaard voor deze vergadering en na eenige
discussie en redactiewijzigingen, goedgekeurd.
Nog werd medegedeeld dat de afdeeling
Rotterdam op den tweeden dag een boot
tocht aanbiedt.
Hierop werd gepauzeerd tot 2 uur.
Na de pauze verkreeg het woord dr. E. H.
Limborgh, tot het houden van een referaat:
„Hoe zullen wij liet best onze beginselen pro-
pageeren onder het jonge geslacht.''
Na gehouden referaat werd breedvoerig
over de zaak gediscussieerd, terwijl de refe
rent de verschillende sprekers beantwoordde.
Besloten werd dat het hoofdbestuur een
kort doch zakelijk geschrift zal opstellen en
dit aan de hoofden der afdeelingen te zen
den en hen te verzoeken het noodige fce deen
verrichten.
Thans werd overgegaan tot behandeling
van de voorstellen der afdee'ingen.
A. van de afdeeling Amsterdam
1. Het hoofdbestuur zorge voor een volle
dige opgave van alle besluiten, welke door
de gehouden jaarvergaderingen reeds werden
genomen, en doet telken jare opnieuw op
gave van die besluiten.
Na gehouden discussie werd hierop gun
stig beschikt.
In overweging werd gegeven de verdere
punten van Amsterdam tot den tweeden dag
Hit te stellen.
B. van de afdeeling Rotterdam:
Het hoofdbestuur stelle pogingen in het
werk, om afdeelingen te stichten onder de
Hollanders in Duitschland. of om aldaar
vertegenwoordigers te krijgen voor onzen
Bond.
Dit werd na eenige discussie door de af
deeling Rotterdam ingetrokken.
Door een afgevaardigde van Amsterdam,
de» heer Van Gelderen, werd een geluk-
wensch in dichtmaat uitgesproken ter gele
genheid van het 10-jarig bestaan.
Na eenig© regeling van huishoudelijke!)
aard, werd de verdere behandeling der agen
da tot den volgenden ochtend half elf ver
daagd.
Om 6 uur werd een gemeenschappelijken
maaltijd in een der zalen van het sociëteits
gebouw Diergaarde gehouden.
Donderdagochtend! te half acht had een
boottocht plaats tot bezichtigen, van de ha
venwerken.
De tweede dag van de 10e jaarvergadering
werd aangevangen te kwart voor 11 uur, met
zingen van Psalm 25 vers 2 en gebed door
den ©cre-voorzitter dr. J. Th. de Visser.
Ten aanzien van liet bij vergissing wegge
laten punt betreffende den arbeidsraad,
werd besloten, op voorstel van dr. De Vis
ser, dat. het h.vofdbestuur een circulaire op
zal stellen en deze aan de afdeelingen zal
zenden met verzoek deze binnen twee maan
den beantwoordt terug te zenden, waarna
dan het verdere, zoo noodig, zal worden ver
richt.
Aan de orde werden hierna gesteld de
voorstellen van de afdeelingen:
A. Van de afdeeling Amsterdam:
De Chr. Nat. Werkmansbond spreke zich
tiit over het al of niet wenscbelijke van het
oprichten van vakbonden. Indien wel wen-
scliclijk, zoo neme het hoofdbestuur maatre
gelen daartoe.
De afgevaardigde van Amsterdam lichtte
het voorstel uitvoerig toe en betoogde het
wenschelijike om tot het oprichten van vak
bonden over te gaan, waarna bij aan he
slot van zijn betoog de volgend© conclusies
stelde
1. Samenwerking tusscbon plaatselijke
vak-afdeclingen, om ook hierin te komen tot
eenheid
2. verkrijging van maximaleu arbeid en
daarmede gepaard gaanden loonstandaard.
3. het oprichten van vakbladen.
4. het instellen van scheidsgerechten en
ondersteuning bij werkloosheid.
5. het hoofdbestuur diene van advies, in
zake sociale wetgeving, als anderszins.
6. te komen tot opheffing van Zondag
en nachtarbeid.
7. tot afschaffing van het stelsel aange
nomen- of stukwerk.
8. voorkoming van samenvloeiing van
plaatselijke vakafdeelingen.
Na breedvoerige discussie werd het vol
gende voorstel van dr. De Visser aangeno
men
Het hoofdbestuur roepe de besturen der
vakorganisaties van den Bond bijeen, om
voor hen het plan van een zoogenaamden
vakbond, te ontwerpen en zoo mogelijk het
in eene buitengewone algemeene vergade
ring tot uitvoering te brengen.
B. Voorstel van de afdeeling Leeuwarden
„In het orgaan van den Bond „de Voor
zorg" worde eene vaste rubriek geopend
voor vraag en aanbod, waarin door de af
delingsbesturen tea* kennis der leden kan
worden gebracht, in welk vak werkkrachten
worden gevraagd of aangeboden in hunne
gemeente.
Besloten werd, dat men zich bij de be
trokken afdeelings-secretarissen kan wenden
tot verkrijging van advies.
Hierna werd gepauzeerd.
In do namiddag-vergadering, welke werd
aangevangen met het zingen van Gezang 83
vs. 3, kwamen de volgende voorstellen in be
handeling
Van do afdeeling Sliedreabb:
De afdeeling Sliedrecht acht het gewensoht
dat de Bond zicli uitspreke over wat wordt
verstaan onder „politiek", en over „de Bond
blijve buiten de politiek".
Nadat behoorlijk toegelicht was wat de af
deeling Sliedrecht beoogt met dit voorstel
en na gehouden discussie, verklaarde het
hoofdbestuur, bij monde van dr. De Visser,
dat het van harte de conclusies onderschrijft
van dr. J. R. Slotemaker de Bruine, die
aldus luiden
dat d.j zedelijke kracht van een volk ligt
niet allereerst in zijn. wetten, maar in do
volksovertuiging
dat dus de eerste taak is, op die volksover
tuiging leidend en beterend te werken door
middel van de Heilige Schrift, als de bron
ook van onze aardse he levenswijsheid;
dat echter de wetten van grooten invloed
zijn op de maatschappelijke toestanden en
de steun van goede wetten gaarne wordt
aanvaard
dat de scheiding tusschen staatkundige en
staathuishoudkundige vragen doenlijk en
noodzakelijk is en de Bond zich uitsluitend
op het laatste terrein beweegt
dat dus voorstellen van wet door den
Bond worden overwogen en beoordeeld en do
Bond van deze overwegingen en beoordee
lingen blijken doet in het openbaar, afge
zien van liet politieke standpunt of de poli
tieke partij van de voorstellers.
De vergadering vereeuigde zich hiermede.
Van de afdeeling Amsterdam:
De Chr. Nat. "Werkmansbond spreke zich.
thans uit over het beginsel en het al of
niet wensohelijke in den Bond van coöpe
ratie.
In verband met bovenstaand voorstel werd
gelijktijdig behandeld een voorstel van Nij
megen van gelijke strekking.
Do welsprekendheid over dit vraagstuk
kende bijna geen grenzen. Geen enkele afdee
ling, voor of tegen, of men wilde over dit
onderwerp zich uitspreken. Ten slotte werd
met 132 stemmen voor, 10 tegen en één
blanco, het navolgende besluit genomen
De jaarvergadering van den Chr. Nat.
Werkmansbond, vergaderd in het Sociteits-
gebouw van de Rotterdamsclie diergaarde
léttende op de samenstelling van sommige
afdeePingen, waardoor bij volledige toepas
sing van coöperatie in al zijn vormen, ver
schillend^ bondsleden ernstige stoffelijke
schade zouden lijden;
spreekt, over het al of niet wenschelijko
van coöperatie in onzen Bond geen oordeel
uit;
en geeft den afdeelingen in dezen volko
men vrijheid van handelen.
Van do afdeeling Goes:
De afdeeling Goes van oordeel, dat door
de toetreding van nieuwe afdeelingen, het
in het belang van den Bond is dat het hoofd
bestuur wordt uitgebreid, lettende op art. 15
van de statuten, dat het bestuur zooveel mo
gelijk de verschillende afdeelingen vertegen
woordigt, stelt vóór, een of meer leden aan
liet tegenwoordige hoofdbestuur toe te voe
gen en voor Zeeland, met het oog op de ve e
afdeelingen in deze provincie, de heer J. J.
Kerkmeijer te Middelburg, als zoodanig aan
te bevelen.
Uit hoofde van moreel© en financieel©
redenen wordt in deze besloten het hoofdbe
stuur niet uit breiden, dodh bij ©ventueelo
vacatures in het hoofdbestuur op liet voorstel
van de afdeeling Goes te letten.
Als plaats, waar de volgende jaarvergar
dering zal gehouden worden, werd door do
vergadering Apeldoorn aangewezen.
Na gehouden rondvraag werd met bet zin
gen van Gezang 96 en gebed door ds. Karree
uit 'sGravenhage deze 10de jaarvergadering
gesloten.
In den loop van den dag werd een tele
gram vau H. M. de Koningin ontvangen,
waarin H. M. Haren dank uitsprak voor de
hulde Haar gebracht door deze jaarvergade
ring.
Ook van ds. Berckelbach v. d. Sprenkel
kwam een telegram van dank en zegenbede
School- en Kerknieuws.
Voor een talrijk gehoor, het College
van Curatoren, waarnemend rector magnifi
cus, docenten, studenten en talrijke belang
stellenden, werd Donderdag door prof. H. ter
Meulen. benoemd hoogleeraar in de analyti
sche scheikunde aan do Technische ITooge-
school, zijn© ooileges geopend met het uit
spreken oenor rede, nagaande het ontstaan:
en de ontwikkeling der analytische scluei-
kunde ook in verband met de ontwikkeling
der chemie en van andere natuurwetenschap
pen en waarin in heb licht Werd gesteld do
groote waarde, die hare beoefening heeft bij
de studie der scheikunde.
Professor G. Brouwer, werktuigkundig
ingenieur, benoemd hoogleeraar in de werktuig
bouwkunde aan de Technische Hoogeschool te
Delft-, opende gisteren zijn colleges met het uit
spreken eener rede over „Beschouwingen over
de middelen, aangewend ter verhooging van het
rendement der stoommachines.'1
Notarieel Staatsexamen, 1115 Septem
ber. Geslaagd eerste gedeelteH. A. R. Vos-
maer, te Arnhem J. M. Schaffers. te Dor
drecht A. M. A. Jentink, te Delfzijl A. van
den Bergh, te Amsterdam H. J. Hage, te Wa
gen ingen.
Tweede gedeelteR. Middelkoop, te Ca-
pelle A. Schaap, te DordrechtA. Blomhert,
te Zaltbommel T. Breedveld, te Lekkerkerk.
Aan het te Amsterdam gehouden examen
voor het politie-diploma namen 14 September
11 candidaten deel. Het diploma met aanteeke-
ning verwiervenG. Kuster, Amsterdam W.
van Marion, E. Westra, A. Peppinck, allen
Den Haag en het gewoon diplomaTh. Sohou-
ten, BredaJ. Witte, TerneuzenB. Veth,
A. Alewijnse, beiden DordrechtJ. N. van
Schelle' eek, Den Haag, en T. Mulder, Nijme
gen.
Examen politie-diploma, te Amsterdam,
15 Sept. 15 deelnemers. Het diploma met ann-
teefoening werd behaald doorL. van Koeve-
ringe, Terneuzen J. Kans, Schiedam J.
Louisse, Blocmendaal J. Smid, Wageningen,
en het gewoon diploma door C. de Buyzer, Am
sterdam W. Schotvanger. Heemstede P-
Peetoom, SliedrechtC. H. Gast, Dordrecht.
Door liet provinciale kerkbestuur van
Overijssel zijn tot dé evangeliebediening in de
Ned. Herv. Kerk toegelaten de heeren A. Fccn-
stra en D. J. Lasonder.
Moderne predikanten.
Op Vrijdag 22 September a. s. zal te
Leeuwarden gehouden worden de gewone jaar-
hjksche vergadering van moderne predikanten
in de drie noordelijke provincies.
Ter vergadering zuilen de volgende punten
van behandeling worden ingeleid
I. Mogen wij in onze prediking, ten einde
den eisch, Gods wil te volbrengen, meer kracht
bjj te zetten en de christelijke levensbeschou
wing beter ingang te doen vinden, een beroep
doen op der menschen verlangen naar geluk en
hun afkeer van smart?
Dit punt zal worden ingeleid door ds. A. B.
van der Hoeve, predikant te Pietersbiorum
(Fr.), die daarbij de volgende stellingen zal
ontwikkelen
lo. De menschelijke wil is van nature
eudaimonistisch.
2o. Bijna iedere levensleer, die in den loop
der eeuwen ontwikkeld is, was een beantwoor
ding van de vraag: „wat moet ik doen om zalig
te worden? of wat moet ik doén om het leven
dragelijk te maken?"
3o. De Modernen hebben, door in hun predi
king den eisch van zedeljjke vernieuwing en den
plicht Gods wil te volbrengen, op den voorgrond
te plaatsen, een -verkeerd© richting ingeslagen.
4o. Wij moeten de christelijke levensleer
aanprijzen door den -rollen nadruk te leggen op
het feit, dat het de levensleer is, die den cenig
waren weg aanwijst tot ons tijdelijk en eeuwig
geluk en de christelijke levens- en wereld
beschouwing als de eenige levensbeschouwing,
die den last des levens verlicht.
5o. Ten einde de leer der Voorzienigheid
(„niet bjjgeval komen voorspoed en tegenspoed
over ons, maar van Zijn vaderlijke hand") tot
haar recht to doen komen, moet het moder
nisme zich losmaken van het naturalisme.
II, De verhouding van predikant en gemeen
te, in verband met hun godsdienstige overtui
ging.
Dit tweede mmt van de agenda zal wordon
ingeleid door or. .T. H. de Roode, predikant te
Stadskanaal (Gron.), die dit onderwen aan do
hand dor volgende stellingen zal uiteenzetten:
lo. Het is de taak van den predikant, om
leiding te geven aan en toezicht te houden op
het godsdienstige leven zijner gemeente.
2o. Zijn arbeid 1 ,uwt op: het bewustzijn van
zijn roeping bjj den predikant en het vertrou
wen in haar predikant bij de gemeente. Hij
wordt meestal verricht in opdracht van het.
kerkgenootschap, waartoe do gemeente behoort.
Zulk eon genootschap is bevoegd grenzen vast
te stellen, waarbinnen do overtuiging zjjner
leden zich behoort te bepalen.
3o. Verandering van zijn godsdienstige over
tuiging legt een predikant niet de verplichting
op, zijn gemeente te verlaten, tenzij hij daar
door: a. geen roeping meer gevoelt voor zijn
arbeid 1». het vertrouwen van zijn gemeente
heeft verloren c. de grenzen heeft overschreden,
die zijn kerkgenootschap hom steide.
4o. Iedere gemeente behoort gelegenheid to
hebben, haar predikant wegens verandering
zijner overtuiging te citslaan.
5o. Ieder kerkgenootschap heeft het recht
een predikant die zijn grenzen heeft overschre
den. te ontslaan.
6o. Practische bezwaren staan de toepassing
van deze beginselen in den weg. Men wachto
zich evenwel voor overschatting daarvan en ver-
trouwe op Gods leiding om zo te overwinnen.
