s
ik, da+ hier dat woord neutraliteit een ge
wone dooddoener is.
Wat wij vragen is ditWij gaan bouwen
ons ziekenhuis zal komen. Nu kaïn ik mij
voorstellen, dat er personen zijn, die niet-
van onze inrichting gediend zijn. Welnu,
laten die personen dan ook een© vereeniging
stichten, evenals wij dat doen, maar dan
ook zonder geld van de gemeente te vragen,
zonder haar op kosten te jagen, zonder d©
belastingen te v^rhoogen. Wij. rijn bereid
met zul' eene vereeniging te ooncurreeren.
Maar laat men niet bij den raad komen met
de vraag: ,,Koop voor ons 'het gasthuis Al-
degonde, dan zullen wij het exploiteerea,
en betaal dam tevens wat wij nog jaar
lijks te kort komen." Wil de liter
Gerritsen een ziekenhuis stichten, het is ons
best.. Concurrentie veredelt, geeft grooter
energie. Maar hij moet later niet bij den
raad komen met de vraag: ,,Wij komen geld
te kort. Geef gij ons dat!"
De heer Eolandus Hagedoorn.
Majruheer de Voorzitter, als ik het nieuwe
adres, dat heden is ingekomen, onderteekend
door den heer van Beek en eenige andere
heeren, goed begrijp, dan is het eigenlijk een
adres van eenige personen, die, zooals wij
allen weten, eene bepaalde richting verte
genwoordigen en die aan de gemeente een
geschenk aanbieden, waardoor, zooals zij het
uitdrukken,, de gemeente niet verplicht zal
zijn tor, groot© uitgaven ten behoeve van de
ziekenverpleging, waarvan belastingverhoo-
ging het gevolg zou kunnen zdjm. In hoever
d© gemeenteraad zulk een geschenk mag
aannemen, weet ik niet; ik wil dat in het
midden laten.
De heer van Kalken. Mijnheer de
Voorzitter, in de vorige zitting bleek het voor
de leden zeer moeielijk te zijn, eene beslis
sing te nemen omtrent de kwestie van. de
ziekenverpleging. De beslissing werd uitge
steld, omdat niet allen konden meegaan met
de oplossing, die werd voorgesteld. Wij heb
ben allen gevoeld, dat de conclusie van B.
en W. gegrond was op de overweging, dat
bij aankoop van het gasthuis Aldegonde de
bel astingbetalenden meer zouden moeten be
talen. De druk van de belastingen, zou moe
ten worden verzwaard. Wij, leden van den
raad, hebben al bet mogelijk© gedaan om te
trachten, <le belastingen niet te verhoogen.
Wij voelen den belastingdruk in, Amersfoort.
Wij denken ook aan de uitbreiding van de
gemeente in de toekomst, door zorg te dra
gen, dat die druk niet wordt verhoogd en
dat de aantrekkelijkheid van onze gemeente
voor vreemdelingen niet wordt verminderd.
Nu vind ik, dat de juiste oplossing van de
kwestie wordt gegeven door de vereeniging,
die een nieuw ziekenhuis wil oprichten. Het
ia aan de gemeente, te beoordeelen of zij ai
of niet met die vereeniging over de verple
ging van zieken wil contracteerenHet is
zeer juist wat de heer Jorissen heeft gezegd:
Ook anderen kunnen een diergelijk gasthuis
stichten. Ieder is daarin vrij. Maar de hoofd
zaak is, dat de gemeente Amersfoort daar
door wordt ontlast. Dat zegt zeer veel. Ik
geloof, dat wij dankbaar mogen zijn aan de
commissie van voorbereiding der daarstelling
van een dergelijk ziekenhuis. En is heb denk
beeld belichaamd, dan zal geheel Amersfoort
dankbaar zijn. voor de zegenrijke inrichting,
die is tot stand gebracht. Er is gezegd, dat
de inrichting eenzijdig zal zijm Dan kan ik
echter mij op de ondervinding van geheel
Nederland beroepen. Het eerlijke Neder-
landsohe volk getuigt eenparig, dat die in
richtingen uitstekend zij n. Overal, waar men
er kennis van heeft, verklaren menschen van
allerlei stand en richting, dat de verpleging
van do zieken er uitmuntend is; doktoren
eu professoren bevestigen dat. Als wij nu
zulk eene inrichting krijgen, zonder dat het
ons geld kost, dan meen ik, dat dit prachtig
i: en dat dé commissie, die de oprichting
van oen dergelijk ziekenhuis voorbereidt,
daarvoor aller dank verdient.
De hoer Jorissen. Mijnheer de Voor
zitter, van enkele zijden is ons gevraagd, of
wij plan hadden het gasthuis Aldegonde te
koopen Na de mededeelingen, die in heb
adres zijin gedaan, is alle onzekerheid daar
omtrent weggenomen. Wij denken er niet
aan Aldegonde te koopen. Ook al wordt Al
degonde door de gemeente o vergenomen, dan
zal toch ons ziekenhuis verrijzen. Onvoor
ziene omstandigheden buiten rekening gela
ten, hopen wij binnen het jaar, tegen dat
die volgende begrooting behandeld wordt,
te kunnen zeggen: „Daar staat 'het nieuwe
ziekenhuis. Alle uitgaven zijn ér voor ge
beurd
De heer Plomp. Mijnheer de Voorzitter,
ik zal stemmen voor het voorstel van B. en
W. Ik zal dat doen om financieel© redenen.
Wij hebben in de laatste jaren aanhoudend
gezien, dat de belastingen zijn gestegen. De
straatbelasting was het eene jaar ingevoerd
en moest het volgende jaar reeds met 50 pet.
worden verhoogd. Wij hebben in vroegere
jaren bet saldo van de gasfabriek gebruikt
voor buitengewone uitgaven. Twee jaren ge
leden zijn wij begonnen dat sail do te gebrui
ken om gewone uitgaven te dekken. In het
vorige jaar bedroeg dat saldo f 21,000; op
deze begrooting wordt het gebracht tot bijna
f 32,0CC, en dat geheel© bedrag is noodig
om de hoogere uitgaven te dekken. Wan
neer wij nu het ziekenhuis Aldegonde over
nemen voor de gemeente, dan kunnen wij
er zeker van zijn, dat om te beginnen de
inkomstenbelasting met pot. zal moeten
worden verhoogd. Maar daarmee zijn wij er
nog niet voor de toekomst. De laatste jaren
hebbea onophoudelijk bewezen, dat de ont
vangsten met. stijgen in evenredigheid met
de uitgaven. De ontvangsten van de gasfar
briek zijn gestegen, maar het is niet goed te
rekenen op eene normale stijging. Wanneer
men den toestand aan die fabriek goed aa-
gaat, dan zal men moeten, erkennen, dat het
bedrag van de afschrijvingen kl iner is dan
zij volgens koopmansgebruik behoo-dco te
zijn. Het voornemen van B. en W.( bet vorige
jaar bij de begrooting geuit, om wanneer
het boekjaar voordeelig sloot den gas-
pri^ te verminderen, is achterwege ge
bleven omdat het bedrag niet kan
gemis worden. Wanneer men dit al
les te zamen neemt, dan gaat 'bet niet
aan de belastingen verder uit te breiden.
Wanneer men dat doet, dan weerhoudt men
niet alleen de gegoeden zich hier te vestigen,
maar men zal ook de gegoeden, die hier zijn,
bewegen te vertrekken. Daardoor zou men
dubbel treffen hen, die verplicht zijn 'hier
to blijven. De handelaars zuilen minder kun
nen omzetten bij mindere gelegenheid om
te verdienen, zuilen zij meer 'belasting moe
ten betalen
Het voorstal, dat de heer Gerritsen aan
kondigde tegenover dat van B. en W., vind
ik bijzonder onpraktisch. Yam het oogenblik
af, waarop de gemeente besluit het Aldegon-
de-gasthuis te koopen, zal zij ook moeten be
sluiten bet in eigen exploitatie te nemen.
Van onderhandelingen om de exploitatie
aan anderen over te dragen, kan dan geen
sprake meer zijn; de gemeente zal zelve de
verpleging van hare zieken moeten ter hand
nemen. Wanneer het ziekenhuis door de ge
meente is gekocht, dan ontbreekt bij derden
de prikkel om tot handelen over te gaan.
Ik zal p deze gronden voor het voorstel van
B en W. stemmen.
De heer Hamers. Mijnheer de Voor
zitter, ik wil den heer Hagedoorn antwoor
den naar aanleiding van zijme opmer
king, dat als de gemeente mettertijd
overging te profiteeren van de vereeni
ging, die zal worden opgericht, rij
daarmede van die vereeniging een cadeau
zou krijgen. Ik behoor niet tot de heeren,
die de vereeniging oprichten, maar ik ben
overtuigd, dat er bij hen eene heel andere
beweegreden bestaat, waardoor zij worden ge
leid tot de oprichting der vereeniging. Die
reden is bet beoefenen van liefdadigheid.
Die maakt hen geneigd te doen, wat zij. zich
hebben voorgenomen. Ik begrijp niet hoe
men, als de gemeente zal profiteeren van
het bestaan van deze inrichting, direct of
indirect, daarin tegenzin kan hebben, terwijl
men weet, dat de inkomstenbelasting alsdan
niet behoeft te worden verhoogd. Ik kan dus
niet begrijpen, dat er nu nog bezwaren ge
opperd worden. Ik zal zeer gaarne stemmen
voor het voorstel van B. en W.
De heer V els Heyn. Mijnheer de Voor
zitter, ik zou gaarne eene vraag willen stellen
aan een der aanwezige oenderteekenaars van
het adres, die voor mij van gewicht is om
mijtne stem te bepalen. Ik zou willen vragen
af als het nieuwe ziekenhuis er zijn zal, de
toegamg open staat voor geestelijken van
alle gezindten. Hebben die ten allen tijde
toegang tot die zieken? Die vraag zou ik
gaarne beantwoord zien.
Do heer van Beek. Mijnheer de Voor
zitter, ik wil gaarne den heer Veis Heyn
van antwoord dienen. Het Sint-Elisabeths-
gasthim is altijd toegankelijk geweest voor
de geestelijken van alle gezindten. Wijl vra
gen niet, als zich zieken bij ons aanmelden:
Van welk geloof zijt gij Alleen als de
zieken zijn opgenomen, moet de moeder vra
gen van welk geloof zij zijndat moet zij
voor de boekhouding weten. En als de zieken
er niet om vragen, dan zegt de moeder uit
eigen beweging: Hebt gij geestelijke hulp
noodig Ten allen tijde worden de bediena
ren van den godsdienst toegelaten. Zeker
zal in de nieuwe inrichting ieder godsdienst-
leeraar tot de zieken worden toegelaten.
De> heer Veis Heyn. Dan wil ik verkla
ren, dat ik zal stemmen voor het voorstel
van B. en W. Als wij eene inrichting krijgen,
waarin de neutraliteit op die wijze zal rijn
verzekerd, dan is de aangewezen weg voor de
gemeente om niet tot eene eigen ziekenin-
richting over te gaan.
De heer van Es veld. Mijnheer de
Voorzitter, voordat wij beslissen of wij bet
Aldegondógasthuis zullen koopen of niet,
zou ik gaarne van een der heeren, die het
adres hebben ingediend, nadere inlichting
willen hebben. Indien wij eenmaal besloten
hebben het gasthuis niet te nemen, dan zal
de gemeente van eene slechte markt thuis
gekomen rijn, als rij geen zekerheid heeft
over de toekomstige stichting. Ik weet niet
of de nieuwe stichting zal werken op de
zelfde wijze als het bestaande St.-Elisaibeths-
gasthuis of dot rij zaïl rijn ingericht c*p ge
heel nieuwen voet. Zal heb afhangen van het
bestuur of Iemand wordt opgenomen, ja of
neen? Wat is er noodig, om te maken, dat
iemanic'. onverwijld wordt opgenomen als er
plaats is? Kan ieder worden opgenomen, be
houdens het geval, dat het daardoor niet
te vol wordt? Die zekerheid moeten wij in
de eerste plaats hebben. In de tweede plaats
deze opmerkingDe nieuwe vereeniging moet
nog worden opgericht. Er rijn geen statu
ten; alles zal nog ingericht moeten worden.
Kunnen de eischen, die bij het te sluiten
contract, worden gesteld, ook te bezwarend
voor dj> gemeente worden? Kan men ons
daarover inlichten? Wanneer wij zekerheid
hebben over de opneming en over het tarief
van de verpkgingskooten, dan zouden wij
kunnen zeggen, af de zaak al af niet voor
deelig ia voor de gemeente. Maar als alles
in de lucht hangt, dan is dat moeielijk.
