m°. i7i.
Donderdag 21 December 1905.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
4" Jaargang.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
Per 8 maasde* voor Amersfoortf 1.29.
Idem franco per post1.79.
Afzonderlijke nummers0.05.
Diize Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertentiën, mededeelingen enz., gelieve men vóór 10 uur
morgens bij de Uitgevers ih te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C«.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Van 15 regels••••f 0*79*
Elke regel meertttlS*
Groote letters naar plaatsruïtate.
Yoor handel en bedrjjf bestaan voojrdeellge bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Bls^d bjj awMmement: Ean«
eireulaire, bevittende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Aan hen, die met I Januari
a. s. op dit blad inteekenen,
worden de nummers die ge
durende de maand Decem
ber nog zullen verschijnen
KOSTELOOS toegezonden.
Politiek Overzicht
De val van het kabinet-Fortie.
In Italië heerscht thans eene ministerieele
crisis, die is ontstaan tengevolge van een©
eenigszins zonderlinge stemming. Aan het
einde van een langdurig debat over het door
do regêering mot Spanje gesloten voorloo-
pige handelsverdrag had de Kamer te stem
men over eene motie, die vertrouwen uit
drukte in de regeering en het besluit bevatte
over te gaan tot de behandeling der artike
len van den modus vivendi met Spanje. Er
werd voorgesteld over de beide onderdeelen
van deze motie afzonderlijk te stemmen. De
minister-president Fortis erkende, da£ de
Kamer daartoe het recht had, maar ver
klaarde, dat de regeering haar ontslag zou
vragen, wanneer d© Kamer wel haar vertrou
wen uitdrukte in de regeering, maar den mo
dus vivendi verwierp. De eerste helft van
de motie werd daarop aangenomen met 253
tegen 190 stemmen, de tweede helft verwor
pen met 293 tegen 135 stemmen. Het geval
was dus aanwezig, waarvoor de minister de
Kamer had gewaarschuwd, en trouw aan zijn
woord stelde het kabinet zijtne portefeuille
ter beschikking van den Koning.
Het is eene betrekkelijke kleinigheid, waar
op het ministerie gevallen is, maar aan eco
nomische vragen wordt in het Italiaansche
Ëarlement altijd groot© beteekenis gehecht,
•en 29en November jl. verviel het tusschen
Italië en Spanje bestaande handelsverdrag,
en daar het niet bijtijds was vernieuwd, slo
ten de beide regeeringen eene voorloopige
regeling, een modus vivendi, waarbij de toe
passing van het algemeene tarief op de Ita
liaansche goederen werd voorkomen door 't
verleenen van eene verlaging van het invoer
recht op Spaansche wijnen van 20 tot 12
frs. Deze concessie aan de Spaansche wijn
bouwers verwekte echter groote verontwaar
diging in Zuid-Italië. Terwijl in het noor
den van Italië de nijverheid zich meer en
meer ontwikkelt, is het zuiden nagenoeg ge
heel op den landbouw aangewezen. Inzonder-
derheid de wijnbouw heeft zich in de laatste
twintig jaren zeer ontwikkeld. Groote wijn
bergen zijn aangelegd in d© jaren, toen de
phylloxera de Fransche wijnstokken ver
woestte, inzonderheid in Apuli©, maar ook
op Sicilië. De wijnbouwers nu waren zeer
boos over de gunstige bepaling in den
modus vivendi ten behoeve van de Spaan
sche wijnen. De Kamers van koophandel
protesteerden, de gemeentebesturen dreigden
en bloc af te tredenzelfs onlusten kwamen
voor op sommige plaatsen. Die bewe
ging heeft hare nawerking gehad in de Ka
mer en heeft bewerkt, dat de groote meer
derheid van de Kamer geweigerd heeft d©
voorloopig met Spanje op handelsgebied ge
sloten regeling goed te keuren.
Aan dit votum is intussscken voorafge
gaan een votum van vertrouwen in bet kabi
net. De Kamer heeft haar vertrouwen uit
gedrukt in bet kabinet in zijn geheel, maar
het op een bijjzonder punt van zijn beleid
eene nederlaag toegebracht. Daarin is eene
vingerwijzing te zoeken, in welke richting
de oplossing van de crisis moet worden be
proefd. Het wordt mogelijk geacht, dat de
Koning het ontslag van het geheele kabinet
niet zal aannemen, omdat bij het votum over
den modus vivendi met Spanje niet be
schouwt als van politieken aard. In dat ge
val zou de minister-president Fortis belast
worden met de taak om het kabinet te re-
construeeren. Het votum van afkeuring treft
de ministers, die rechtstreeks betrokken ge
weest zijn in de onderhandeling met Spanje.
Dat zijn de ministers Tittoni, Majorana en
Rava. Maar minister Tittoni is een staats
man, dien men ongaarne zou willen missen
aan liet hoofd van het departement van bui-
tenlandsche zaken. Datzelfde is ook het ge
val met Majorana, di© als financier een uit
muntenden naam beeft. De eenige, die in
aanmerking zou komen om been te gaan,
zou dus zijn de minister van landbouw Rava.
Maar als de reconstructie van het kabinet er
toe beperkt bleef, dat deze ééne zetel nieuw
werd bezet, dan zou men met recht de op
lossing van deze crisis kunnen vergelijken
met den berg, die eene muis baarde.
Oostenrijk.
"Weetun, SO Dec. Minister Fejervary is
door den Keizer in audiëntie ontvangen. Hij
bood bet ontslag van het geheele kabinet
aan. De Keizer heeft zich de beslissing voor
behouden.
Hongarije.
Bij het protest tegen de nieuwe verdaging
van den rijksdag, ditmaal tot 1 Maart 1906,
heeft ook de oppositie zich aangesloten bij
monde van graaf Tisza. De motie van pro
test werd aangenomen met nagenoeg alge
meene stemmen. Ook het magnatenhuis
heeft geprotesteerd.
Het wetsontwerp tot invoering van het
algemeen stemrecht, dat niet in de verga
dering van den rijksdag ter tafel werd ge
bracht, is na de zitting openbhar gemaakt.
Onder de telegrammen wordt de ontslag
aanvrage van het kabinet vermeld.
Rusland.
D© Russische regeering schijnt voornemens
te zijn een groot, misschien wel het grootste
gedeelte van de in Oost-Azië staand© troe-
p3n langs den zeeweg terug te brengen. De
Hamburg-Amerikalijn heeft met de Russi
sch© regeering contracten afgesloten over het
vervoer van troepen van Wladiwostok naar
Europcesch Rusland. Vier stoomschepen zijn
reeds naar Wladiwostok vertrokken, om
troepen aan boord te nemen.
Petersburg21 Dec. Reuter'© bijzondere
correspondent bericht: De burgemeester van
Moskou, de heer Gusohkow, die vaoi Moskou
naar hier ontboden was om aan een© confe
rentie over d© kieswet deel te nemen, ontving
gisterenmorgen een telegram uit Zarskoje
Selo, waarin hem werd medegedeeld, dat hij
door den Keizer niet ini audiëntie «zou wor
den ontvangen.. Hij' is gisterenavond naar
Moskou teruggekeerd.
Petersburg, 20 Dec. (Petersburgsch Tele-
graafagentschap.) Het stakingscomité van het
personeel van den Nicolaasspoorweg besloot
morgen middag de staking te gelasten.
Uit Moskou wordt bericht, dat sedert he
den middag alle beambten van de spoorwegen
zich daar in staking bevinden. Alle stakers
zijn gewapend.
De gouverneur-generaal heeft den kleinen
staat van beleg over de stad afgekondigd.
Petersburg, 20 Dec. Het spoorwegpersoneel
te Moskou besloot zich bij de algemeen© sta
king aan te sl'uiten. Dientengevolge vaardig
de, naar verzekerd wordt, de hier gevestigde
raad van werklieden-gedelegeerden liet bevel
uit heden middag de staking te beginnen.
Het bericht vordert intusschen bevestiging.
Ook in Moskou is gisterenavond het besluit
genomen, heden de staking te beginnen;
alleen de waterleiding zal in werking blijven.
De Nowoje Wrernja bericht uit Moskou,
dat gisteren, door vertegenwoordigers van de
revolutionaire partijen een manifest is opge
steld, dat de werklieden en de soldaten op
roept tot stichting van de demooratische re
publiek. De toon van het manifest moet zoo
uitdagend zijn, dat zelfs radicale bladen be
sloten het niet op te nemen.
In de gisteren gehouden vergadering van
den bond der bonden werd medegedeeld1, dat
in Sebaetopol weder onlusten zijn uitgebro
ken onder het oproerige volk, dat eene nieu
we doema gekozen heeft. Deze heeft voor de
stakers 10,000 roebels beschikbaar gestold.
Volgens de Slowo is uit Tiflis het officieel©
bericht ontvangen, dat. daar weer bloedige
gevechten plaats hebben tusschen de Arme
niërs en die Tartaren, nadat de stadhouders
aan de Armeniërs op hun verzoek 500 geweren
toestond tot samenstelling van eene militie.
De troepen eischen de ontwapening van de
militie en zijn op eigen gezag met de uit
voering van dien eisoh begonnen.
De Slowo bericht uit Jaroslow, dat 600
gewapende werkliedem zich meester gemaakt
hebben van de fabriek van Korsinkin en die
hebben aangeduid als eigendom van liet. pro
letariaat.
Petersburg20 Dcc. De algemeen© staking
zal hier morgen met het middaguur begin
nen. In Moskou staakt sedert heden morgen
de electrische tram.
Om de muiterijen onder de troepen mees
ter te worden*, heeft dc regeering het ver
standige besluit genomen de maag van de
soldaten te vriend te houden. De ervaring
hoeft haar geleerd, dat zij, niet op de trouw
van de troepen kan rekenen, als ziji niet zorgt,
ctat de soldaten althans niet van honger om
komen. De oproerige geest onder de troepen
vond vooral voedsel in de verwaarloozing der
soldaten door hunne officieren. Het gebeurde
met het regiment Rostow, waar de kolonel
do muiters rot- bedaren bracht met de belofte
dat de soldijen voortaan geregeld zullen wor
den betaald en het voedsel eetbaar .zou zijn,
is kenschetsend in dat opzicht. De regeering
heeft nu besloten 37 millioen roebels beschik
baar te stellen voor do verbetering van het
lot der soldaten, en iedere soldaat zal geld
krijgen voor de aanschaffing van schoenen.
Van eene Duitsehe firma, die in Riga eene
fabriek bezit, ontving de Frankf. Ztg. mede-
deeling van het volgende telegram, dat haaf
vertegenwoordiger Maandagavond 7 uuj- ter
verzending heeft opgegeven: ,,Wij maken
't allen goed. Toestand zeer gespannen. Fa
briek in volle werking. Verzending per spoor
sedert eenige dagen hervat. Post en telegraaf
staken nog."
Dc Frankf. Ztg. meent hieruit te kunnen
afleiden, dat over den toestand in Riga over
dreven berichten zijn verspreid. Het schijnt
dat die voornamelijk van do revolutionairen
zijn uitgegaan, terwijl de Russische regee
ring haar best heeft gedaan, een minder on
gunstig licht over de zaken te doen sahijnon.
Een bericht van de Vossische Ztg meldt,
dat in den nacht van den 12. een troep van
omstreek 50 vluchtelingen van het land, toen
hij in eene lange reeks wagens de stad bin
nenreed, in de Alexanderstraat uit verschei
dene huizen beschoten werd. Er wend echter
niemand gewond. De kozakken, die de war
gens vergezelden, schoten op de huizen waar
uit gevuurd werd, en doodden een arbeider,
terwijl twee anderen gewond werden.
Volgens een bericht van de Nowoje Wremja
uit Mitau merkt men in Koerland niets meer
van het regeeringsgezag. Het platteland is
in handen van de opstandelingen. De politie
is geheel verdrongen. De over het land ver
deelde kleine troepenafdeelingen zijn of dooi
de opstandelingen afgemaakt öf hebben zich
in de steden teruggetrokken, omdat zij zich
tegen de goed gewapende benden niet kon
den staande houden. Alle troepen zijn in
Mitau en Libau samengetrokken, waar zij
voorloopig in eene verdedigende stelling blij
ven.
In Zuid-Lijfland zijn, naar men meldt, om
streeks dertig hofsteden en kasteelen in asch
gelegd. Op verscheidene plaatsen dwongen
de brandstichters, die in benden van eenige
honderden, ja duizenden en geheele wagen
treinen het land doortrekken, het personeel
der goederen vaten petroleum uit te leveren
den inhoud goten zij dan in de gangen en ver
trekken uit en staken daarna den boel in
brand. Vooraf was alles leeggeplunderd. De
boeren vertellen, dat eene revolutionaire
volksvergadering in Mitau openlijk het be
sluit genomen beeft, den landheeren alles te
ontnemen en den grond te verdeelen, en wel
de door erfenis verkregen goederen zonder
eenige schadevergoeding, terwijl aan de bezit
ters van gekoAte goederen eene kleine ver
goeding" zal worden uitgekeerd.
Volgens de Vossische Ztg. wordt het steeds
duidelijker, dat de Russische regeer"ng slechts
door een geregelden veldtocht tegen de brand
stichtende en moordende boeren den opstand,
die reeds millioenen vernield heeft, zal kun
nen meester worden. To! een duurzamen vrede)
zou men echter slechts kunnen komen, wan
neer tege'^k met de verkondigde hervormin
gen liet ambtenaarspersoneel geheel wordt
vernieuwd.
De Nowoje Wremja betwijfelt of de nieu
we gouverneur-generaal, generaal Sollogoeb,
berekend is voor zijne taakzij beschuldigt
de Russische regeering Roosje maar te heb
ben laten zorgen, en haalt de volgende woor
den aan van den vorigen gouverneur van
Lijfland, Paschkow"Ik sta alleen in Riga
tegenover drie revolutionaire partijen, de
Russen niet meegerekend, die ook revolutio
nairen zijn. Ik heb 300 kozakken gevraagd,
maar de minister van oorlog heeft ze mij ge
weigerd, om niet ons mobilisatieplan in dé
war te brengen voor het geval van een oorlog
met Duitschland-"
Turkl]*.
De Belgische gezant heeft op het laatste
oogenblik geweigerd verder zijne medewer
king te verleenen aan het proces, wegens
samenzwering tegen Let leven van den sul
tan, waarin de Belgische onderdaan Joris
betrokken is. Met een beroep op artikel 8
van. het verdrag met -urkije van 1839, heeft
hij de uitlevering van Joris verlangd, op
dat deze voor een Belgische rechtbank
kunne terecht staan. Dit heeft echter, zoo
als reeds werd bericht, Turkije ni~t weer
houden het doodvonnis over Joris te laten
uitspreken.
De Marokko-conferentie.
De Frankf Ztg. bericht uit Berlijn, dat
eerst schijnt te zijn gebleken, diat de ruimte
ini Algeciras onvoldoende is tot huisvesting
van de gedelegeerden en hunne medewerkers,
nadat cJe gedelegeerden aan die Spaansche re
geering hadden bericht wat zij meenen noo-
dij, te hebben. De opgaven wisselden af tus
schen 5 en 8 kamers voor iederem staat en
sommige gedelegeerden schijnen hunne vrou
wen te willen meenemen, omdat de conferen
tie wel eenigen tijd zal duren. Misschien is
het nog mogelijk AJgeciras te behouden als
plaats voor de conferentie, als de gedelegeer
den hunne aanspraken op comfort, wat "ver
minderen.
Uit Berlijn wordt bericht, dat nu defini
tief besloten is tot'het uitgeven van een Wit
boek over Marokko.
China.
Peking, 20 Dec. Een keizerlijk besluit is
uitgevaardigd, waarbij een onderzoek wordt
gelast naar de onlusten te Sjanghai en ver
volg"'ng en bestraffing der schuldigen. De
burgerlijke en militaire overheden worden
verantwoordelijk gesteld voor do handha
ving van de orde.
De aanleiding tot de ongeregeldheden te
Sjanghai, die tui voorloopig bedwongen zijn,
is een strijd geweest, die tusschen de öliinee-
sche overheid en de gemengde rechtbank ont
staan is tea gevolge van de overbrenging van
twee vrouwen, die voor de gemengde recht
bank terecht .moesten staan, naar de Buropee-
sche en niet naar de Ohinee&c-he gevangenis
Bij de overbrenging kwam de Chineescho
politie tusechen bc-iden en er ontstond een
gevocht, maar het gelukte ten slotte het be
vel tot overbrenging naar de Buropeesehe
gevangenis, gegeven door den Britschen ver
tegenwoordige!' in de rechtbank, uit te voeren.
Na onderhandolingaui tusschen de Cliinee-
sche regoering en den Britschen gezant, wer
den op last van den gezant de beide gevan
génen vrijgelaten Door dat succes aangemoe
digd, liet de Taotai de gemengde rechtbank
eenvoudig sluiten.
Die protesten van de Europeanen daarte
gen schijnen nu den haat tegen de vreemde
lingen onder de Chineezen te hebben aange
wakkerd en na eene vergadering der Chinee-
sohe gilden, kwam het tot de reeds vermelde
ongeregeldheden.
De Buropeeeohe bevolking te Sjanghai telt
ongeveer 10,000 zielen (3822 Engelschen, 1021
Amerikanen, 832 Duitsohers). Het aantal te
Sjanghai gevestigde Japanners bedraagt ruim
2200.
Allerlei
Het noodlot schijnt Koning Eduard
van Engeland tegenwoordig op de jaéht te
vervolgen. Sinds hij, eenigen tij|d! geledén,
in een konijnenhol heeft getrapt, en daarbij
den voet heeft verstuikt, rijdt hij in een
ponywagentje over het jachtterrein. Toen hij
nu Woensdag laatst een fazanten (jacht bij
Wellbock bijwoonde, schoot lord Grey een
fazant en deze viel zoo hard neer op de wang
van den Koning dat deze eenige oogenblik-
ken het bewustzijn verloor. Het schijnt dat.
hij overigens géén letsel bekwam, want de
jacht duurde voort tot Zaterdag.
vOp den Boulevard Dolez te Bergen, :n
het huis, bewoond door de 60-jarige weduwe
Jacqmotte, die een grooten kruidenierswin
kel houdt, en haren zoon, is Maandagavond,
in zonderlinge omstandigheden, een moord
gepleegd.
De weduwe Jacqmotte had een 18-jarig
dienstmeisje, dat des avonds, rond 8 ure,
toen er aan de straatdeur gebeld werd, deze
ging openen. Hare meesteres had gezegd:
dat zal de besteller zijn met stalen.
Het meisje, Marie Wauthier, had nau
welijks de deur geopend, of de meesteres
hoorde haar een langen kreet slaken, die
onmiddellijk gevolgde werd door drie of
vier revolverschoten en het gerucht van een
zwaren val op den vloer van den gang.
De dame verliet de eetkamer en snelde
naar het tweede portaal, dat van af de straat
door het huis naar den hof leidt en daar
de vrouw de straatdeur van dit portaal niet
kon openen, kwamen er, op haar hulpge
roep, goburen langs de hofdeur binnen.
Déze vonden op den grond, in een groo
ten bloedpas, het lijk van Marie, getroffen
door vier steekwonden onder het hart en
drie kogels in den rug. Een vierde kogel
was door de achterdeur in den hof gevlo
gen. Onmiddellijk werden de politie en het
parket ter plaatse geroepen en uit hun eer
ste onderzoek bleek, dat de zaak zich volgen -
derwijze moet hebben voorgedaan
Op het oogenblbik dat het meisje de deur
opende, had een tot nog toe onbekend per
soon haar de steken toegebracht.
Marie moet zich daarop hebben omge
keerd om naar binnen te vluchten, en toen
heeft de moordenaar de schoten gelost.
Bij onderzoek, wat wel de oorzaak van
het drama kan zijn geweest, ontdekte men
in de brieven in baren koffer gevonden, dat
zij een vrijer bad, een deftige jongen van
Wasmes, welke dien avond zijjne woning
niet had verlaten en dus niet kou verdacht
worden.
Marie zelf is een fatsoenlijk meisje van
Hornu, waar hare ouders wonen, welke de
politie met de grootste voorzorg het feit
heeft moeten bekend maken.
Hbl. van Antwp.
vEen 22-jarige Italiaansche metselaar
heeft Zondagavond te Bazel een amokpiartiji
op touw gezet en vijf vrouwen met een mes
gestoken.. Twee vrouwen zijn levensgevaarlijk
in den buik gewond, een derde kreeg een
stéék in den rug, die doordong in een der
longen. Deze drie vrouwen zijn in het zieken
huis opgenomen. Een andere vrouw werd in
de borst gestoken, en een meisje, dat voor
de deur van haar woning stoinid, kreeg een
steek in het achterhoofd. De dader vluchtte
eerst over de Duiitsche grens, maar keerde
's nachts naar zijn woning te Bazel terug' en
werd toen in hechtenis genomen.
Een liefdesgeschiedenis, waarin de®o vrou
wensteker de verstooten minnaar speelde was
oorzaak voor diens razende handelingen.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
Vergadering van Woensdag 20 December.
Geopend 10£ ure.
Staatsbegrooting 1906.
Hoofdstuk VIII. (Oorlog.)
De algemeene beschouwingen worden voort
gezet.
De heer Thomson heeft met genoegen
het optreden van dezen Minister gezien, om
dat hij van hom verwachtte het sturen in
de richting van een volksleger. Sedert hij de
Memorie van Antwoord heeft gelezen en de
Minister hier aan het woord heeft gehoord,
is zijn vreugde aanmerkelijlc bekoeld cn heeft
hij den indruk gekregen dat 't weer biji het
oude zal blijven. Ook Spr. houdt op zijn beurt
een beschouwing over het Zwitseraclie leger
en betoogt dat er een tijd is geweest
dat men de stramheid en paradepas
het es6cntiëele van het soldaat-zijin acht
te. De tijden zijn echter veranderd. Vroeger
was spr. ook voor die gelijkmatigheid en
stramheid, maar sedert hij den strijd op het
mod'erne oorlogsterrein heeft aanschouwd,
heeft hij een anderen kijk op den toestand
gekregen en is tot" de overtuiging gekomen,
dat het uit moet zijn met dat „soldaatje
spelen", dat mede oorzaak is dat wij geen
vrijwilligers meer krijgen.
Wanneer de minister de inspecteurs der
cavalerie en artillerie wil aanschrijven en
er op aanhouden, zal hij zien dat ook bij
die wapens en ook bij den treindienst de
diensttijd zeer verkort kan worden. De her
halingsoefeningen kunnen mede ingekrompen
worden tot driemaal tien dagen. Met ©en en
ander kan belangrijke bezuinigingen verkre
gen worden. Met een diensttijd van 6 maan
den voor de onbereden en 12 maanden voor
de bereden korpsen wordt een besparing ver
kregen van 42.855 maanden.
Het stelsel van den minister acht
Spreker in strijd met de militiewetten van,
1901. Nog altiid ontbreekt de landstorm door
gebrek aan tijd en geld, waardoor de Grond
wet geschonden wordt. En die toestand zal
nog een halve eeuw voortduren, wanneer niet
met het tegenwoordige stelsel gebroken
wordt. Zoolang de loting nog bestaat, zal er
geen belangstelling voor het leger bestaan.
In Zwitserland beeft ieder belang bij het
leger en daarin ligt. het geheim van het
Zwitsersche leger. Met genoegen heeft Spr.
gezien dat deze minister slechts schieten en
gymnastiek aan de jeugd wil doen onderwij
zen en weineg waarde hecht aan het voorbe
reidend militair onderricht.
Deor dr. Kuyper werd het Rumeensche
leger geschetst als zoo goedkoop, maar dat
komt omdat de soldaten daar rondloopen
zonder soldij en zonder onderbroek (Gelach).
De minister speelt de paradecultuur uit
tegen de voorstanders van verkorten dienst
tijd. Zoolang de minister vasthoudt aan
sleurtraditie, zullen wij nooit komen tot een
volksleger.
Thans komt Spr. tot het kader en zot uit
een, dat bij het verspreide gevecht geheel
andere eischen worden gesteld dan bij de
vroegere gesloten gevechtsformatie. In be
ginsel is het beroepskader, voor zoover het
niet uit de militie voorkomt, te veroordee-
len en moet dit vervangen worden door de
beste krachten uit de militie.
Als men weet, dat jongens van 16 a 17 jaar
als korporaal gezag uitoefenen over veel
oudere miliciens, over huisvaders, dan vraagt
men zich af, hoe kunnen zij het gezag hoog
hóuden. Er worden vaak ongeschikte ele
menten aangesteld om dat gezag hoog te
houden, onder belofte dat zij zullen leeren
schermen. (Gelach). Zelfs de onderofficieren
staan niet boven, niet naast den tegenwoor-
digen soldaat, maar er beneden. Er is kader-
nood. Zeker, maar waarom? Omdat er te
veel beroepskader is. Nogmaals betoogt
Spr., dat de kracht moet gezocht worden
in militiekader, dat 12 maanden in dienst
gehouden kan worden. Waarom zou men dien
meerderen last niet leggen op de schouders
der meer ontwikkelden? Het gecompliceerde
systeem van het reservekader moet z. i. ver
dwijnen en plaats maken voor het militie
kader. Verder betoogt Spr., dat ons leger
in meer democratischen zin moet ontwikkeld
worden en komt alsdan tot de bekende zaak-
Toering. Spreker betreurt heb, dat de mi
nister zijn diep leedwezen en medelijden
niet heeft uitgedrukt in zijn ambtelijk ant
woord. De leugen moet uit het leger ver
dwijnen. Spr. heeft niet onderzocht of de
milicien Toering het offer is, gevallen van
regel. Door het voorgevallene heeft het leger
zich weer een stap teruggezet in de sym
pathie van ons volk.
Spr. weet dat deze minister het leger meer
de sympathie van ons leger wil doen deelen,
maar dan moet hij een anderen weg in
slaan.
Ten slotte komt spreker tot de bezuini
gingen waarop hij krachtig aandringt.
Zoolan g het beroepskader wordt ge
handhaafd en nog uitgebreid, zal van be-
zuininging geen sprake kunnen zijn maar
wel tot Tiooger opvoering van lasten. Mocht)
deze Minister Spr.'s wenschen kunnen be
vredigen, bij eene volgende begrooting dan
zal Spr. hem gaarne steunen.
De heer Troelstra heeft uit 'sminis
ters beginselverklaringen gehoord, dat deze
ons volk tot een militair volk wil maken.
Tegenover 'sMin. verklaring zet Spr. uiteen
zijn beginselverklaring aan de hand van re
devoeringen van Jaurès en Bébel, die wij
zen op den geest van internationale toenade
ring van het proletariaat. Terwijl legers en
vloten werden uitgebreid, voelt het inter
nationale proletariaat zich meer en meer
vereend om ten slotte te komen tot een po
litiek, waarin geen plaats meer zal zijn voor
oorlog. Denkt deze Minister dat de so-
c'iaal-democraEIsolfe arbeiders in Duitschland
zich ooit zullen laten gebruiken als Duitsch
land dc hand zou uitsteken naar Nederland.
Na deze uiteenzetting van beginselen
komt Spr. tot ons leger on betoogt, dat het
zoo niet langer gaat met millioenen ver
spillen. zonder dat wij waar krijgen voor
ons geld.