Uit den omtrek.
STADSNIEUWS
Do kapitein der infanterie K. G A.
Muller, van de koloniale t reserve gedeta-
cheerd bij het O.-I. leger, keert binnenkort
hier te lande terug.
Onder bevel van den kapitein G. M.
Schoner en onder niedegeleide van don 2en
luitenant A. M. Sonius, beiden van de art
O.-I leger, laatstgenoemde a la s. van het
koloniaal werfdepot, zal 9 Februari een
detachement van 38 onderofficieren en min
deren naar O.-I. vertrokken.
Koninklijke Onderoff. Schermbond.
Gisterenmorgen 9| uur werden de
wedstrijden geopend door den voorzitter, den
adj -onderoff.-kwartiermeester van het 5e
reg nfanteri* Th. van Schouwenburg.
Bijna alle hoeren officieren, leden van
het? eere-comité, waren tegenwoordig. De
kolonei ganrzoens-commandant, wegens par
ticuliere omstandigheden verhinderd, werd
vertegenwootdigd door den majoor P. P. C.
Collette.
De voorzitter dankte voor den grooton
steu van dn heeren officieren in het gar
nizoen ontvangen en las een telegram voor
van II. M. do Koningin en van Z. K. H.
den Prins der Nederlanden, waarin den
Bona dank v ordt gezegd voor de den vori-
gen dag aangeboden bewijzen van eerbied en
trouw. Met een driewerf ..hoera"! voor ons
Vor: enhuis werd de wedstrijd voor geopend
verklaard.
Met een er kei woord dankte majoor Col
lette voor de gesproken woorden en wenschte
den Bond groot succes.
Gisterenmiddag werd de wedstrijd bezocht
door den heei Bouillet (thans schermmees
ter te Utrecht) uit Jouville le Pont (oud
onderofficie- van het Fransche leger). On
der grootc stilte werden door hem met den
wachtmeester II. J. Vcrheijen eenige prach
tige eere-partijen op de floret gemaakt.
Uitslag der scherm wedstrijden van den
Kon. Ond offic.-schemvbond op 15 Januari
1907.
Personcelc wedstrijden op floret voor kor-
poraa's on minderen, 33 deelnemers.
le prijs korporaal C. Breijer, le regt. hu
zaren 2e prijs korporaal HDamenkorps
mariniers3e prijs marinier B. Eernink,
korps mariniers.
Uitslag korpswedstrijden op Floret.
Deelnemers 22 korpsen. Eere-prijs, medail
le geschonken door H. M de Koningin-Moe
der. 7e regiment infanterie, Amsterdam2o
prijs verguld-zilveren medaille, 9e reg. in
fanterie. Leeuwarden3e prijs zilveren me
daille, 4o reg. huzaren, Deventer; 4e prijs
bronzen medaille. 3e reg. huzaren. Den Haag.
Korpswedstrijdon op geweer. Deelnemers
21 korpsen.
Eoreprijs medaille geschenken door Z. K.
II. den Prins der Nederlanden, Hertog van
Mecklenburg, 7e regiment infanterie, Am
sterdam 2e prijs verguld zilveren medaille,
le reg. vesting-artillerie, Utrecht; 3e prijs
zilveren medaille, marine te Willemsoord
4e prijs bronzen medaille, 5e reg. infanterie,
Amersfoort.
De heer A. Merens, rijksontvanger
der accijnzen te Haarlem, heeft eervol ont
slag uit den dienst aangevraagd.
Door B. en W. van Amsterdam is
benoemd tot commies ter gemeente-secre
tarie aldaar, afdeeling Publieke Werken,
mr. J. Goeman Borgesius.
- Journalistiek. Met ingang van
gisteren is nog aan de redactie van Het
Vaderlan 1 toegevoegd de heer M. Moresco,
van het Ned. Cor re-sponden t iebu reau voor
Dagbladen.
Bestemd voor Nederl. IndiS H. G.
Havik, scheikundig ingenieur te Weesp, om
to worden belast met het onderzoek naar
voiclstokken.
Do heer P. J. Raavmakers, thans se
cretaris-generaal aan de Rijksverzekerings
bank, vroeger ambtenaar bij de telegrafie,
herdacht gisteren onder vele blijken van be
langstelling het feit, dat hij 40 jaar ;n
rijksdienst is. Als klerk bij de telegrafie in
dienst getreden, doorliep hij bij dat dienst
vak, later bij den vereenigden dienst alle
rangen. Het laatst was hij adjunct-inspec
teur te Zwolle. Uit die functie werd hij be-
nootnd tot zijn tegenwoordig ambt. Eon
commissie van 10 leden uit het personeel,
met mr. Delbaere aan het hoofd, had zich
gevormd om dezen dag voor den jubilaris tot
een feestdag te maken. Namens het geheele
personeel700 hoeren en dames, werd hij in
zijn met bloemen getooid bureau door mr
D»elbaere toegesproken, onder aanbioding
van drie etsen van Mauve en Israels, met
een album bevattende de namen der schen
kers. Namens directeuren en afdeclingschef
wenschte de president dr Bank. mr. Macales-
tor Loup. don jubilaris geluk, hem mede-
doelende, dat het H. M. de Koningin had be
haagd. hem te benoemen tot ridder in de
ordo van den Nod. Leeuw.
Den ganschen dag werden er bloemen aan
gedragen de receptie was druk. beaocht.
Gisteren herdacht de heor J. H. II.
Gunther Mohr, inspecteur der posterijen en
telegraphic te Middelburg, zijn 40-jarige
ambtsvervulling bij dien tak van dienst.
Hij ontving van den directeur van het
poetkantoor en hot ambtenaarsporsoncel, dat
hem meer van nabij kent, een bewijs van
belangstelling.
Ook van de zijde van ambtenaren, die
vroeger met den jubilaris samenwerkten,
ontbraken die bewijzen niet.
Marcellus Emants' ..Fantazie" heeft
drie bedrijven Van zijn novelle Ontwaakt"
heeft hij (op verzoek) een tooneolspel in één
acte gemaakt (Vad.)
Te Teteringen is in den ouderdom
van 57 iar i overleden de heen* W. C. Hoog-
kanK oud-resident, ridder in de orde van
den Neder! Leeuw.
Te Brussel overleed onze voormalige
landgenoot. Maurits van Lee. oud-afdoelings-
chef aan het Bolgische ministerie van bin-
nenlandschc zaken en van onderwijs.
Voor dien was de heer Van Lee verbonden
aan de ..Independance Beige", terwijl hij
van uit Brussel ook brieven schreef voor Ne-
derlandsoho bladen. Hij was ridder van de
Leopoldsorde.
Te 's Gravenhagc is overleden dr. M.
G. van Pelt, oud-dirigeerend officier van
gezondheid le klasse.
De begrafenis zal plaats hebben Vrijdag
a. s op de begraafplaats Oud-Eik en Donnen.
1 De stoet verlaat om half twaalf het sterf
huis in de Van Galenstraat.
Donderdag vergadert te Amsterdam on
der leiding von prof. H. Bavinck het Cen-
trale Comité der Anti-Revolutionaire Staats
partij.
I)e Kieswet regeling komt dan ook ter
tafel.
I* Schakels. Het Hollandsche Too-
nee(gezelschap van gebr. Van Lier zal Heyer-
man's Schakels" opvoeren.
De Z u i d-A frikaansche ten-
I toonstelling. De Nieuwe Courant ver-
j neemt uit Amsterdam
Een tweede telegram van het Londen9ohe
comité in zake de Zuid-Afrikaansche ten
toonstelling dringt aan op een nieuwe bij
eenkomst te Londen. De regeering heeft be
sloten den heer Everwijn, hoofdambtenaar
aan het departement van Landbouw, af te
vaardigen. Wie van het Nederlandsche co
mité zal gaan, is nog niet beslist.
Gisterennacht is men' gereed ge
komen met de aansluiting van de bestaande
lijnen van de Hollandsche spoor bij het
station DeD Haag met- do lijnen op het
nieuw aangelegde baanvak, dat gemaakt is
in verband mot den aanleg van de Z. H. E.
S. Mij.
De staking in de Amster
dam s c h e haven. Maandagavond, arri-
eerdon uit Gorinchem 48 personen, die dooi
de werkgevers in liet scheepvaartbedrijf wa
ren aangenomen om in do Amsterdamsche
haven bij het lossen der twee „Ocean"-boo
ten, de „Jason" en de „Rhipeus", behulp
zaam te zijn. Deze mannen werden onderge
bracht in het volkslogememit „Do Hoop", aan
de De Ruyterkade en, nadat zij van mond-
voorraadwaren voorzien, gisterochtend naar
de loodsen van het Oranje-Nassauveem met
een sleepboot getransporteerd. Veertien hun
ner werden aan boord van de „Rhipeus" ge
plaatst, en de overigen aa» den wal en in
de loods aan liet werk gezet.
Van de stakende arbeiders, die zich in
grooten getale op de IJkado bevonden, had1
zich niemand aangeboden, waarna de politie,
die uitgebreide voorzorgsmaatregelen had
genomen, de stakers het terrein doed ontrui
men, zocdat niemand over de verbindings-
brug, tusschen Handels- en IJkade, kon ko
men zonde* daartoe gerechtigd te zijn.
De 48 man zijn voor minstens 12 dagen
aangenomen tegen f 5 per dag. Bovendien
ontvangen zij gratis kost en logies en wordt
bovendien voor hen de heen- en terugreis be
taald.
Maadagavondl heeft in de Ozaar Peter
straat een geval van mishandeling plaats ge
had. Ee.: der werklieden, die door het
Oranje-Nassauveem als vast is aangenomen
en waarom de staking is begonnen, werd
daar door een aantal stakers lastig gevallen.
Er ontstond een vechtpartij. Een zekere R.
Smit wierp Stokvis op den grond on mishan
delde hem. Nadat de politie tusschenbeiden
was gekomen, bleek het, dat Stokvis een
rib gekneusd en een snede met een mes over
het hoofd had. De man werd naar het gast
huis getransporteerd en de dader aangehou
den
Ook andoren van het vaste personeel wer
den bemoeilijkt en door de stakers met stee-
nen en andere voorwerpen geworpen
Maatregelen tot bescherming der arbei
ders zullen worden genomen. Tot dusver wa
len deze maatregelen niet genomen om de
tegenpartij niet noodeloos te prikkelen.
De Amsterdamsche havënbelangei^ komen
infusschen in gevaar. Naar vernomen wordt
is een der booten der Ocean Co.. oorspron
kelijk voor Amsterdam bestemd, naar Lon
den gestoomu en heeft daar de lading voor
Amsterdam gelost.
Gisterenmiddag had de burgemeester ten
stad huize een onderhoud met twee bestuurs
leden van den Ned. Scheeps- en Bootwer-
kersbond en van Handel en Nijverheid, de
heeren Posthuma en Van Oogeu. Zij kwa
men hem vragen, of hij zijne bemiddeling
wilde verleenen tot oplossing van het ge
schil.
Wat he' resultaat van dit onderhoud is
geweest., is niet bekend. De burgemeester
zelf wil er zich niet over uitlaten. Men be
weert algemeen, dat het hoofd der gemeente
zich voorloopig niet in den strijd wil men-
gen
De staking te Deventer. Ge
lijk wij gemeld hebben, is Maandagmorgen
het. werk aan de Deventer tapijtfabriek weer
begonnen met 60 werklieden. Tot deze werk
lieden behoorden de uitgeslotenen en en
kele die gestaakt hebben.
Naar aanleiding van het feit dat de arbei
der Savelkoel op een groote protest vergade
ring die Zaterdagavond gehouden is, te ken
nen heeft gegeven dat hij niet gezegd heeft
dat aan de fabriek slechte grondstoffen wer
den verwerkt, wel, dat van der Leur slechte
grondstoffen had te verwerken, dat, naar
men verneemt., in verband staat met eeu
door de fabriek genomen proef met een
nieuwe grondstof, moet de directeur, toen
hem dit te oore kwam. gezegd hebben dat
hij dit een eelrijke bekentenis vond. Die
woorden, opgevangen door een niet-staker,
die meermalen beproefd heeft bemiddelend
op te treden, zijn door hem, om opnieuw
te trachten een bemiddeling tot stand te
brengen, overgebracht bij het ontslagen per
soneel, dat daarin aanleiding heeft gevon
den om een conferentie bij den directeur
aan te vragen.
Deze verklaarde zich bereid gisterenmid
dag het comité te ontvangen.
Zeven leden van het stakingscomitc wer
den door de directie en twee commissarissen
der fabriek ontvangen, om over de oplossing
van het conflict te onderhandelen.
Omtrent het resultaat deelde men van
arbeiderszijde mee, dat, wanneer de stakers
den eisch betreffende Van de Leur laten
vallen, door de directie overwogen zou wor
den of ten aanzien van Jurgens een veran
dering zou kunnen worden toegestaan.
W... Savelkoel betreft, werd de diretcie
bereid gevonden dezen terug te nemen.
Naar aanleiding van dit resultaat zullen
de stakers vergaderen om hun standpunt,
vast te stellen.
De staking te Helmond. Ce
correspondent van ..De Maasbode" te Hel
mond schrijft
Maandag is aan de nog werkende arbeiders
bij de G-ors. van Th iel, aanzegging gedaan
dat om 12 uur do werklieden voor onbepaal
de» tijd met werken moesten ophouden. De
fabriek is dlaarna gesloten. Het schip met
draad in begin van de vorige week, bestemd
voor do Gebrs. Van Thiol, hier aangekomen,
is vertrokken naar Beek en Donk en zal
daar bij een broeder van den heer Van Thiel,
die eveneens een Cabriok in draadnagels heeft
gelost worden.
De Heer Henri van Thiel-Sneidsrs, een
der firmanten, heeft met zijne huisgenooten
eene reis aanvaard.
Voor den Hoogen Riaad twerd gisteren
conclusie ger-omen in zake van A. V., sla
ger te Vinkeveen, eerst, door de rechtbank
Le Utrecht ei daarna door het gerechtshof
'e Amsterdam wegens meineed veroordeeld.
In deze zaak was betoogd, dat de requirent
coor ongeoorloofde middelen, strikvragen,
tot bekentenic. was gebracht; dat hij feite
lijk twee maten voor het zelfde feit was ge
straft; dat het opzet, tot het plegen, van
meineed ontbrak; dat de «echter niet op
wettige bewijsmiddelen zijn overtuiging heeft,
gegrond. Tot verwerping van het beroep
werd geconcludeerd,
i Uitspraak II Februari.
De zaak LeFèvredeMon-
t i g m yj hr. D e G e e r. Tijd en Standaard
vernemen, dat namens jhr. De Geer hooger
beroep zal worden aangeteckend tegen diens
vonnis van de Amsterdamsche rechtbank
waarbij hij tot vier jaar gevangenisstraf vei -
cordeeld is. Het hooger beroep wordt
grond op de door de rechtbank beweze.i ver
klaarde valsche boeking, waarvan De Mon-
tigny is vrijgesproken.
De wettige termijn, binnen welken ;ij-i
men in hooger beroep kan gaan. is a. s Za
terdag verstreken.
Moord. In de schuur van zijn wo
ning in Nuuen (nabij Eindhoven) is ver
moord gevonden de 60-jarige wever A.
Crooinian. Het hoofd was vreeselijk opge
zwollen. De man moet Zondag omstreeks 5
uur gestorven zijn. Gisterenmorgen kwam
de justitie uit Den Bcsch.
Door een 17-jarigen knaap is Zaterdag
in de Van dor Hel ststraat te Amsterdam een
kiein jongetje met flobertkogel zoodanig ge
troffen, dat het in levensgevaarlijken toe-
stand naar het Wïlhelminagasthuis werd ge
bracht.
Smokkelen. Door do Pruisische
douanen i> aangehouden 230 K.G. sacharine,
die een inwoner uit Aken van Vaals trachtte
in te smokkelen. De smokkelaar, die de
vlucht heeft genomen, is bekend.
Bloedvergiftiging. Zekore
H. H., een 56-jarige slager en vilder, te
Dieren, had bij een boer 't vel van een aan
ziekte gestorven koe gedaan en daarbij geen
acht geslagen op een wondje aan zijn hand.
Hij kreeg bloedvergiftiging en reeds eenigj
uren daarna zwollen hand en arm onrust-
barend op en stierf de man weldra on Ier
vreeselijk lijden.
I De geneesheer constateerde dat hij over
leed aan miltvuur, pustula en maligna.
Door de electrise he tram
overreden. Gisterenmorgen wilde een
5-jarig meisje te Rotterdam, op haar weg
van school iu de Van Oldenbarneveldtstraat
de rails oversteken, juist toen een motor
wagen van het Beursplein naar Delfshaven
aan kwam rijden. Het kind viel cn kwam
onder den wagen, niettegenstaande de be
stuurder onmiddellijk van de electrische rem
gebruik maakte. Het hoofdje werd gedeelte
lijk verbrijzeld en in het ziekenhuis kon de
dienstdoende geneesheer slechts den dood
const at eeren
School- en Kerknieuw*.
Met het uitspreken n do Duitsche taal)
van eene openbare rede, aanvaardde Maandag
middag prof. dr. H. Linsenmann het ambt van
hoogleeraar in de toegepaste wiskunde en me
chanica. aan de Technische Hoogeschool te Delft.
De ter vervanging van prof. dr. M. J. de
Goeje benoemde hoogleeraar voor de Arabische
taal- en letterkunde aan de Rijks-universiteit te
Leiden, dr. C. Snouck Hurgronje, zal zijn ambt
aanvaarden op Woensdag 23 Januari a. s., met
het uitspreken eener inaugureele oratie in het
groot-auditorium van het academie-gebouw.
J De 332ste dies natalis van de Leidsche
universiteit op 8 Februari a. s. zal op dien dag
op de gebruikelijke wijze worden herdacht, o. a.
door fiet uitspreken eener feestrede door den
rector-magnifieus. prof. dr. W. Nolcn, in het
groot-auditorium van het. academiegebouw, 's na
middags te 2 uur.
Examen consulaire dienst. Dij
Kon. besluit zijn benoemd tot lid, tevens voor
zitter, der commissie belast met hot afnemen
van het examen voorden consulairen dienst, mr.
K W. 1'. F. baron Gcricke van Herwijnen, Hr.
Ms. buitengewoon gezant en gevolmachtigd minis
ter te Londen, en tot leden dier commissie de
heeren dr. II. R. F. Hubrecht, lid van de
Tweede Kamer der Staton-ueneraal, te Amster
dam. dr. H. P. N. Muller, te 's-Gravenhage. H.
8. J Maas, consul-generaal van Nederland te
Londen, en mr. Th. Reepmaker, secretaris der
Kamer van Koophandel en Fabrieken te Rot
terdam.
Ingevolge beschikking van den Min. van Bui-
tenlandsche Zaken is aan de commissie als secre
tarie toegevoegd jhr. mr. T. R. J. E. Stoop,
commies, met den persoonlijken titel van hoofd
commies aan het Departement van Buitenland-
sch Zaken. (St.-Ct.)
Stuurlieden-examens. De Min
van Landbouw heeft bepaald, dat door de com
missie van examen gedurende het jaar 1907 te
's-Gravenhage itting zal worden gehouden.
(St.-Ct.)
- Examencommissie Stoomwezen.
De Min. van landbouw heeft besloten eene com
missie in te stellen, ten overstaan van welke zn,
die voor eeue benoeming tot opzichter der 2c
klasse voor het stoomwezen m aanmerking wen-
schen te komen, blijken hebben te geven van
eene voldoende practische kennis van stoom
toestellen te benoemen tot leden dier com
missie de heerenW. A. M. Piepers, hoofd
ingenieur voor het stoomwezen te 's-Gravenhage,
tevens voorzitter J. H. Verhoeff, ingenieur
der le klasse voor het stoomwezen te Arnhem
T. H. C. M. Hoek. ingenieur der 2e klasse voor
het stoomwezen te Dordrecht J. Bijl, werktuig
kundig en scheepsbouwkundig expert, lid der
Rijkscommissie tot examineereu van koopvaardij-
machinisten te Amsterdam aan die commissie
als secretaris toe te voegen jhr. mr. G. W. H.
van Swinderen, adj.-commies bij het departe
ment van landbouw, te 's-Gravenhage de com
missie uit te noodigen verslag van hare werk
zaamheden uit. te brengen, en te bepalen, dat de
commissie te 's-Gravenhage zal zitting houden.
(St.-Ct.)
- Wijlen de hoor B. van de Werk heeft aan do
Hervormde Kerk te Zalt-Bommel vermaakt
f 30C0, vrij van kosten.
Doorn. Do zuivere opbrengst van de
verloting ten behoeve van minjvermogende
longlijders is, vermeerderd met de vrijwillige
■bijldragen, ruim f5000.
M. U. L. O. te Baarn. Te Baarn
werd Maandag-avond in hotel ,,de la Promenade"
op uitnoodiging van een vijftal heeren, waaron
der de Raadsleden W. Heijbroek Jr. en A. A.
Stoker, eene openbare vergadering gehouden, ter
bespreking van het onderwerp „Meer Uitgebreid
Lager Onderwijs in onze Gemeente." Deze verga
dering was bezocht door ruim een honderdtal
belangstellenden, waaronder Burgemeester en
Wethouders en bijna alle Gemeenteraadsleden.
Nadat de heer Heijbroek, die de vergadering
presideerde, in het kort het rapport over M. U.
L O., dat door den Wethouder van Onderwijs,
den heer Dr. A. J. A. Thomas, in de jongste
raadszitting was uitgebracht, had medegedeeld,
stelde hij aan do vergadering de navolgende
vraagpunten
le. Is in Baarn behoefte aan M. U. L. 0.?
2e. Is het voorstel van B. en W. het meest
gewenechte?
3e. Voldoet het voorstel ten volle aan de be
hoefte
4e. Wordt het schoolgeld voldoende geacht?
De beide eerste punten werden door de verJ
gaderinr met luid applaus beantwoord.
Bij de bespreking van punt 3 gaf de heer J.
D. D. de Smit in overweging om aan de vakken
ap toe te voegen gymnastiek (s) en fraaie hand
werken (t).
Door de heeren J. Schinkel en Z. Regelink
werd het wenschelijk geacht aan de achtklassige
school 1 k 2 klassen toe te voegen, opdat aan
sluiting aan de 3e klasse der H. B. S. moge
lijk zij.
De schoolgeldheffing gaf tot meerdere discus
sie aanleiding. De heer Heijbroek deelde de ver
gadering mede. dat enkele ingezetenen hem had
den te kennen gegeven, dat zij tegen eene pro
gressieve heffing waren. De heer De Smit ver
klaarde zich ten sterkste vóór progressie en
legde er den nadruk op. dat, het minimum school
geld, zijnde f 20 per leerling, behouden moest
blijven, ten einde het binnen het bereik van de
burgerij te brengen.
Aanbevolen werd om het schoolgeld voor de
hoogere klassen gelijk te stellen met dat der
lagere klassen, terwijl ten slotte nog gewezen
wem op het groote belang voor de kleine bur-
gerii. om enkele plaatsen o- de nieuwe school
gratis beschikbaar te stellen voor leerlingen, die
zich op de lagere school door meerderen aanleg
hebben onderscheiden.
Na rondvraag werd de vergadering daarop ge
sloten.
De Hilversum se he burge-
meesters-quaestie opgelost. I»
de gisteren gehouden zitting van den ge
meenteraad deelde de voorzitter o. m. mede,
dat hij in een toestand van ontstemming,
gevolg van de beschuldigingen omtrent be
weerde wantoestanden in de gemeentelijke
huishouding in een plaatselijk blad geuit,
enz., zijn ontslag al9 burgemeester dezer ge
meente gevraagd had, doch dat hij na rijp
beraad alsnu die ontslagaanvrage had inge
trokken. (Applaus).
Het raadslid Bruist sprak daarover zijn
vreugde uit (applaus), ook op de pufblieke
tribune.
Een verzoek van den bestuurdersbond om
werklootzen ookes te leveren voor een mini
mumprijs van 10 ct. den H.L. werd afgewe
zen. De Raad verklaarde zich wel bereid op
andere wijze werkloozen te steunen.
Naar aanleiding van een rapport vati den
gemeente-architect omtrent de leveringquaes-
tie der keien sprak het raadslid v. Smiit zijne
tevredenheid daarover uit. Er blijkt uit dat
don ambtenaren in dezen geen blaam treft.
Hij trekt dan ook de woorden in de vorige
zitting gesproken in.
Ede. In de gisterenavond te Voenen-
daal gehouden vergadering der Ohristelijk-
historische kiesvereeniging, ter bespreking
van een candidaat voor de Tweede Kamer,
is uit de twee daartoe voorgedragenen met
30 stemmen "gekozen jhr. S. van Citters, -e
's Gravenhage, (de candidaat der anti-revo
lutionairen)
Morgenavond zal de centrale vergadering
der Christel ij k-historische kiesvereenigingen
to Ede zich nader hierover uitspreken.
De tweede te Ye enen daal voorgedragen e
was baron Van Wassenaar, te Bennekom,
die 21 stemmen kreeg.
Ermelo. De stichting Groot Emaus, be
stemd voor achterlijke kinderen, wordt de
zer dagen geopendHet eerste paviljoen is
gereed. In dit paviljoen worden opgenomen
achterlijke jongens beneden den leeftijd van
14 jaar.
Het aantal van dit soort kinderen schijnt
bijzonder groot te zijn. Vooral ook onder de
verwaarloosde jeugd, is het percentage, dat
tot de achterlijken gerekend moet. worden,
zeer aanzienlijk.
Het blijkt met den dag meer, dat aan eens
inrichting als „Groot-Emaus" groote be
hoefte bestaat. Hiermede wordt inderdaad
voorzien in eeiie leemte op philantihropisc'h
gebied. Tevergeefs zal men toch in ons va
derland een dergelijke inrichting zoeken.
.Groot-Emaus" is niet bestemd voor de
gegoeden, maar meer voor de minvermogen
den en de armen. Het bestuur ontvangt van
vele zijden steun en betuigingen van in
stemming.
Het is ecliter te begrijpen, dat vooral
voor het bouwfonds bijdragen zeer welkom
zijn. Wie nadere inlichtingen begeert, kan
zich vervoegen bij den directeur van „Grci
Emaus." H%|
Tot bestuursleden van de anti-rer-
lutionaire kiesvereeniging „Nederland
Oranje" zijn herkozen de heeren ds. A.
Donncr en ds. H. Teerink en gekozen
heeren D. Ruijs en G. Kuyper.
Op uitnoodiging van de pl. afd,
S. D. A. P„ trad gisterenavond in Amicit
de gewezen R. K. priester dr. Jan van d«
Brink in een openbare vergadering als sp
op.
Reeds vóór 8 uur was de zaal stampij
en moesten de deuren worden gesloten, ter
wijl buiten nog velen, stonden te wachten
waaronder personen die in liet bezit ware
van een toegangskaart.
De voorzitter, de heer Ham min ga, opent
de vergadering en deelde mede, dat in
pauze een collecte zou .worden gehouden voo
de stakende arbeiders te Rijssen en voo
de slachtoffers van de staking te Leiden
Hierna .werd het woord verleend aan dr
v. d. Brink, die zijn rede betitelde ..Socii
lisme en Christendom."
Spr. begon met de verklaring dat de vol
le zaal hem zeer meeviel. Hij had gemeenc
hier te komen in een streek van behoud
van conservatisme en het deed hem genoe
gen de vooruitstrevende mensehen
Amersfoort te mogen ontmoeten. Wie voor
de arbeiders niets gevoelt, komt hier niet,
vervolgde Spr., ik veronderstel dus te spre
ken voor een gezelschap van democraten.
Spr. schetst de opkomst en den vooruit
gang der democratie en betoogt, in geest
driftige woorden, dat van een zuiver chris
telijk gevoel een krachtige imipulsie kan uit
gaan tot verheffing van het proletariaat, tot
verschaffing van een menschwaardig bestaan
aan het werkende volk.
Hiji treedt in een beschouwing over del
tegenwoordige inrichting van de maatschap
pij, daarbij wijzende op de in zijn oog be
staande vele ongerechtigheden, stelt tegen
over elkaar den eerbied, dien men behoort
te hebben tegenover het werkende volk en
dien, welke bestaat voor de patroons en de
grootmachtige», en betoogt de noodzakelijk
heid van een verbetering der loonen, welke'
niet alleen een eisch is van het sociale leven,
maar ook van het Christendom.
Spr. tracht te bewijzen, dat de arbeiders
beweging niet in strijd, is met den gods
dienst. doch in tegendeel is een consequente
doorvoering van zuiver christelijke beginse
len. De arbeiders hadden mogen verwach
ten, dat juist do aanvoerders van de chr.
leer zich bij hun beweging zouden aanslui
ten. Maar helaas is het tegenovergestelde
geschied, want dezen schaarden zich aan
de zijde van het kapitaal. Vandaar de ver
bittering der arbeiders, vandaar ook dat zij
zich hierover meermalen in bittere bewoor
dingen hebben geuit. In verband daarmede
wijst spr. er op, hoe de kerkgenootschappen
m de vroegste eeuwen voor de verdrukten
opkwamen en o.m. streden tegen de slaver
nij. Hij schetst het ontstaan en de op
komst der bourgeoisie en van de groot-indus
trie, met haar machines enz. Jammer dat
toen het socialisme nog theo-rie en geen prac-
tijik was, dan zouden en dit had ook be
lmoren te geschieden de fabrieken eigen
dom van de arbeiders zijn geworden.
TIiji bepleit de wenschelij.kheid va» ge
meenschappelijk bezit en staaft met voor
beelden het misbruik, dat bijv. in Enge
land, in de fabrieken wordt gemaakt van
kinderarbeid. Dé kerkelijk en hebben ver
zuimd zich hiertegen met kracht te verzet
ten.
Voortgaande zegt Spr. dat in de sociale
en politieke beginselverklaringen van de
Nederl. Arbeiderspartij geen enkel punt
voorkomt, dat in strijd is met het Christen
dom, en hij tracht aan te toonen hoe chris
tendom en socialisten kunnen samenwerken
om den toestand van de maatschappij te
verbeteren.
In het tweede deel van zijn rede behandelt
Dr. v. d. B. de politieke eisch en van de
arbeiders, waarbij hij in breedvoerige be
schouwing treedt over de rechtvaardigheid
van algemeen kiesrecht, het onderwijs en
de wetenschappelijke ontwikkeling ook van
het arbeiderskind.
Do vakvereenigingen moeten krachtig aaa-
sturen op betere loonen, opdat de kinde
ren langer de school zullen kunnen bezoe
ken. Voeding en kleeding op de scholen is
een billijke eisch. Het is ook do plicht van
den Staat mede te werken het volk te ont
wikkelen. De deuren der Hoogere Burger
scholen en van de Universiteiten moeten
niet langer alléén openstaan voor de zonen
en dochters van de bevoorrechte klassen.
Ook de werkmanskinderen, die den drang
tot wetenschappelijke ontwikkeling in zich
gevoelen, moeten in de gelegenheid zijn zich
geestelijk te bekwamen en aan de hoogere
onderwijsinrichtingen hun kennis te ver
meerderen. Hierdoor alleen zullen de beste»
uit het volk naar voren komen en zal niet
langer het bestuur van de gemeenschap in
handen zijn van de zonen der kapitalisten.
Spr. treedt in een beschouwing over de
in zijn oog bewonderenswaardige rede van
den socialistischen Franschen minister Yi-
viani. Van clericale zijde is in onze Tweede
Kamer één enkel zinnetje uit die rede vree
selijk uitgesponnen, namelijk dat waarin
hij zeide dat „de lichten des geloofs zijn
uitgedoofd". Van al het andere, flinke, kra
nige wat. hij zeide, heeft men gezwegen, met
opzet, en dit is oneerlijkMaar die enkele
woorden zijn geëxploiteerd om do eenvou
dige n in don lande bang te maken. In de
kleinste blaadjes kon men ze lezen, ja zelfs
in het blaadje van de Heilige Familie. Het
staat den afgevaardigden HeemSkerck, Tal-
4
