34a. 3** jaarfauff. Maandag 17 Juni 1907. BUITENLAND. FEUILLETON. LORD RADIJS. to ABONNEMENTSPRIJS er 8 maanden voor Amenfeortf Ib idem franco per post1.75. .fzonderlijke nummers0.05. )eze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Ldvertentiën, mededeelingen enz., gelieve men tóót 10 nor 's morgens bij de Uitgevers in te zenden. AMERSFOORTSCH DAGBLAD Uitgevers: VALKHOFF Co. Utrechtschestraat 1. Intercomm Telephoonnummer 66. PRIJS DER ADVEBTENTIÊN: f 0.7». - 0.15. Van 15 regels Elke regel meer Groote letters naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bestaan voordeelige bepalingen tot het herhaald adyorteeren in dit Blad bij abonnement. Êéne circulaire, bevattende de voorwaarden, woedt op aanvraag toegezonden. Aan hen, die met I Juli s. op dit blad inteekenen, lorden de nummers die ge- lurende de maand Juni nog :ullen verschijnen, KOSTE- .OOS toegezonden. Politiek Overzicht Het einde van de tweede docma. Het zwaard van Damocles, dat van het wgenhlik af waarop zij in het leven trad, to ven de tweede rij'ksdoema gehangen heeft, s eindelijk gevallengisteren is het besluit afgekondigd, waarbij hare ontbinding is litgesp roken. Onverwacht zal dit besluit wel voor nie- nand gekomen zijn. Wol heeft de kadetten- >artij. die de ondankbare taak had om aan lo beide uitersten, de aanhangers van het ibsolute gezag die aan de rechterzijde gezo en waren, en de revolutionaire linkerzijde, noodzakelijkheid voor te houden om te iraohten met de regeering tot positieven ar- Doid samen te werken, schier het onmoge lijke beproefd om botsingen met de regee- g té ontgaan. De loop van het debat over de agrarische kwestie levert daarvan een bewijs. In de vraag hoe dit debat zou eindi gen, was een ernstig gevaar voor de rijks- oema verscholen. De socialisten wilden van vergader'ng een besluit uitlokken, dat zich uitsprak voor de onvermijdelijke nood zakelijkheid van de gedwongen onteigening van dén grond. Wat dan zou gevolgd zijn, arover kan men zich geen illusie maken ontbinding zou zich geen oogenblik héb ben laten wachten. Maar de aanneming van zulk een motie te voorkomen, was voor de kadetten een moeielijk werk, want vooreerst hadden zij zich in beginsel voor do gedwon gen onteigening uitgesproken, hoezeer dan ook met schadevergoeding, en in de tweede plaats hadden zij zelf eene motie ingediend. Zij hebben zich intusschen handig uit de verlegenheid gered; zij stelden voor het debat te 'besluiten, zonder in eene motie eonig oordeel uit te spreken. Met een zucht van verlichting werd de aanneming van dit voorstel, die met 238 tegen 191 stemmen geschiedde, begroet; de kliip was gelukkig omzeild en voor 't oogenblik was het leven van de doema gered. Helaashaar leven is hierdoor slechts met enkele dagen verlengd. Het zoo even genoem de besluit werd den 8en Juni genomen. Het besluit tot ontbinding is gedateerd 16 Juni. Wat is er inmiddels geschied? Eenvoudig ditdat de regeering aan verdere pogingen om botsingen te vermijden een einde heeft gemaakt on kort en goed den knoop heeft doorgehakt. Het besluit daartoe hing reeds sints eendge dagen in de lucht .Onder dag- teeskening van i2 Juni werd uit Petersburg aan de Temps 'bericht „Sedert verscheidene dagen vreest men in de kringen der kadetten, dat de heer Stolypin zijns ondanks genoopt zal zijn tot ontbinding van de doema. Terstond na de fameus© zitting, waarin de doema, met af trek van hare geheele linkerzijde maar met algemeen© steemanen van de tegenwoordige leden, hare vreugde had uitgedrukt over heb „gevaar" waaraan de souverein ont snapt was, vroeg Stolypin of hij de afwezigheid van de linkerzijde moest beschouwen als een voldoend motief om de ontbinding te rechtvaardigen. Er werd hem geantwoord, dat hem volle vrijheid gegeven werd om te handelen zooals het best was voor de belangen van den staat. En de heer Stolypin legde 'het ont- bindingsbesluit niet voor ter onderteeke- ning. Het bekwam hem slecht. De ontvangst, die hij op Peterhof vond de laatste maal toen hij er zijn gewoon rapport kwam uit brengen, is meer dan koel geweest." Stolypin heeft hierin een wenk gezien wat van hem werd verwacht, en hij 'heeft niet langer gedraald om dien wenk op te volgen. Hij is als redder van het vaderland voor de doema opgetreden. Hij verlangde van do vergadering de toestemming tob de ge rechtelijke vervolging van 55 der 65 leden der sociaal-democratische fractie, van wie 16 terstond gevangen zouden worden geno men, omdat dezen „eene misdadige vereeni- ging hadden gevormd tot omverwerping van den dbor de grondwettige bepalingen vast- gestelden regee ringsvorm door middel van ecu volksopstand en tot invoering van eene democratische republiek." En hij voegde er aarstonds bij, dat als de doema hare toe stemming hiertoe weigerde, de regeering dit zou beschouwen als eene weigering van de vergadering om met 'lxaar samen te werken. Daarmee was het ultimatum gesteld. Voor de doenxa bleef geen andere keus danse soumettre ou se démettre. Onmiddellijke on derwerping werd van haar geëischt; het manifest van den Ozaar vermeldt uitdrukke lijk, dat de doema is ontbonden, omdat niet dadelijk de eisch werd ingewilligd. Maar het zou haar wel niet hebben gebaat als zij zich had onderworpen. Zij moest en zou vallen. Yan een afgevaardigde der rechterzijde, die goede verbindingen had met dé regeeringsikringen, vernam de cor respondent van de Vossische Ztg. dat aan vankelijk slechts de vervolging van enkelen der sociaal-democratische leden in de be doeling lag. In den ministerraad hadden echter de reactionaire ministers verklaard, dat de regeering met deze doema niet kon werken en dat het daarom noodig was hare ontbinding te verhaasten. „De regeering was zich ©r volkomen van bewust, dat het voor de meerderheid moreel onmogelijk was den gestelden eisch te vervullen. Maar juist daarom werd hij gesteld." Toen het berioht kwam, dat de eerste doema ontbonden was, heeft de Engelsche premier, Sir Henry Campbell Bannerman, gezegdDe doema is doodleve de doema Men kan dat nu herhalen, want het ontibin- dingsbesluit van de tweede déema bepaalt tevens den dag, waarop de verkiezingen voor de derde doema zullen beginnen en waarop die vergadering zal bijeenkomen. Maar wat zal dat voor eene vergadering zijn De ondervinding, die met de eerste en met de tweede doema is opgedaan, toont aan, dat de regeering slechts eene vergadering naast zich zal dulden, die ja en amen zegt op al hare 'handelingen. Maar zulk eene ver gadering zal eene schijnvertegenwoordiging zijn van het Russische volk. En meer dan ooit heeft Rusland behoefte aan eene ver tegenwoordiging, die in de ernstige crisis, wdfce het land doorleeft, in staat is den weg aan te wijzen om heb op te beuren uit zijn val. Hoe dat op deze wijze gelukken zal, schijnt inderdaad een onoplosbaar raad sel België. De stichter en parlementaire leider van de christelijkte-sociale partij in België, pastoor Daens, is in zijne woonplaats Aalst gestor ven. Zijn optredien verwierf hem grooten aanhang ondér de katholieke arbeiders, zoo- dat hij in 1894 in de Kamer gekozen werd. Met de conservatieve katholieken had hij echter een harden strijd te voeren, waarin de kerkelijke overheid tegen hem partij koos. Hij werd geschorst in zijn priesterlijk ambt en velen van zijne vroegere medestanders verlieten hem. Nadat hij zijn mandaat in de Kamer had verloren, geraakte hij met zijne verwanten in zoo grooten nood), dat libera le politici hem te hulp moesten komen. Eegvland, Frankrijk en Spanje. Berlijn, 15 Jurvi. Aan den onder-staats secretaris van buitenlandsche zaken Von Mühlberg zijn heden medegedeeld de nota's, welke gewisseld zijn tusschen Engeland, Frankrijk en Spanje, waarop een bericht in de Messidor van gisteren betrekking had. Parijs, 16 Juni. Frankrijk en Spanje hebben eene nota gewisseld, waarin zij el kaar wederkeerig den status quo waarborgen in de gedeelten van de Middellandsche Zee en den Atlantischen Oceaan, die voor de ge meenschap met hunne respectieve bezittin gen (dé Can arische eilanden, dé Balearen, Algerie en Tunis) van belang zijn. Dit is geen overeenkomst van bondgenootschap ook is er geen militaire overeenkomst mee verbonden. Spanje en Engeland hebben een nota in gelijken zin gewisseld. De drie regeeringen van Frankrijk, Span je en Engeland hebben er pa-ijs op gesteld te bewijzen, dat zij geen enkele bijgedachte koesteren, door de hier bedoelde overeen komsten, terstond nadat zij onderteekend waren, aan alle groote mogendheden te zen den Frankrijk. Parijs, 15 Juni. Het Deensche Konings paar dineerde heden avond op het Elysée. De Koning en de president brachten feest dronken uit, waarin opo de vriendschapsbe trekkingen tusschen de beide natiën nadruk worden Men is 't er vrijwel over eens, dat de brief, dien de minister-president Clamenceau aan de stakende gemeentebesturen gezonden heeft, zonder indruk gebleven is op de ge meentebesturen en de noodlijdende gemeen ten en gcene verandering zal brengen in den t-oestand. Maroelin Albert, de leider van de beweging, seinde aan de burgemeesters van de betrokken steden„Wij behoeven geene bevelen van den minister-president in ont vangst te nemen. Ik verzoek u, u daarnaar te gedragen". De correspondent van de Temps vermeldt van een der stakende maires deze verkla ring: „De brief van Clemenoeau is zeer ver standig, maar wat wilt gij, dat wij zullen doen? Hoe wilt gij, dat wij ons verzetten tegen de bevelen van Argeliers? De massa van onze wijnbouwers is opgeruid, gefanati- seerd in achtereenvolgende vergaderingen zij wil daarheen gaan, waar Maroelin Albert haar brengt. Aan dezen is het, zelf weerstand te bieden aan de inblazingen en ophitsingen. Moge hij zich zelf zijn". In Montpellier heeft het gerucht geloop©u van de arrestatie van Maroelin Albert. Dat gerucht is intusschen niet bevestigd. Het laatste bericht betreffende het getal der stakende gemeentebesturen is 452. Daar onder zijn echter slechts vier uit het depar tement Gard. ,Het schijnt, dat men zich daar wil losmaken van de beweging. Een paar van de maires, die aan de sta king mee doen, gaven aan den oorrespon dent van de Temps te kennen, dat het be sluit, dat de Kamer nemen zal over de nu aanhangige wet tot het tegengaan van ver- valschingen in de wijn bereiding, wel van invloed zou zijn op den verderen loop van de beweging. Do hierboven reeds aangehaalde maire zeide: „Wij worden door de volks- sti-ooming meegesleept, het is onmogelijk hem te weerstaan, wjj moeten voortloopen op de bevelen van Argeliers. Maar als de Kamer aan het Zuiden een blijk van goeden wil geeft, a.ls zij eene voldoende surtax© op de suiker legt, dan zal men illumineeren in mijne gemeente." Per pig nan, 15 Juni Het 12e regiment in fanterie, dat ten gevolge der beperking van het aantal verloven, bijne op volle sterkte was, gaf zich heden, voor den ingang van den kazerne geschaard, aan luidruchtige mani- festatiën over. De Internationale werden gezongen en de kolonel werd, toen hij zich ondier de soldaten begaf, geduwd en heen en weer geschud Engeland. In eene groote vergadering, die te Lon den belegd was, door de unionistische partij, om te protesteeren tegen het Ieische beleidi van de regeering, was Arthur Balfour de voornaamste spreker. Lord Lansdown dien de eene motie in van verzet tegen het Ier- sche beleid van de regeering, „welk beleid tob strekking heeft dé wetgevende unie tus schen Engeland en Ierland krachteloos te maken en de beginselen van eerbied voor wet en orde te vernietigen." Verder ver klaarde de motie dat er geen zelfbestuur van Ierland kon bestaan, zonder dat de unie ont bonden werd. Onder luide toejuichingen werd deze motie aangenomen. Zwitserland* Genève, 15 Juni. De groote raad heeft met 60 tegen 23 stemmen bij eind-stemming de afschaffing van de begrooting van eere- dienst aangenomen. De voikasbeanming hier over zal den 29en Juni plaats hebben. XvedMb Stockholm, 15 Juni. Heden is hier bekend gemaakt de verloving van prins Willem, her tog van Soedrmanland (de zoon van den kroonprins) met grootvortstin Maria Pau- lowna, de dochter van gootvorst Paul Alexandrowitsch Italië. Dé fractiën van de uiterste linkerzijde in de Kamer hebben besloten gezamenlijk biji de Kamer een voorstel te zullen indienen, om den gewezen minister Nasi voor heb staatsgeiechtshof te doen terecht staan. De afgevaardigde Furati heeft voorgesteld van het hof van cassatie toezending van het ge wezen vonnis te verlangen, opdat de Kamer nader over deze zaak een besluit kunne ne men. De voorzitter verklaarde, dat dit wet telijk niet mogelijk was. Het was de taak van den minister van justitie het vonnis aan de Kamer over te leggen. Daarna kan de Kamer zien wat haar verder te doen staat. De stad trapani heeft het bericht van dé beslissing van het hof van cassatie, dat dé gewone rechter niet bevoegd is om kennis te nemen van de zaak Nasi, met groote blijd- schaps be tuigingen begroet. Dé huizen waren verlicht, de muziek speelde op het plein voor het stadhuis. Het volk bracht hoera's uit op het hof van cassatie. De gemeenteraad van Trapani heeft twee straten van dé -stad ge noemd naar don. voorzitter en den raads heer-rapporteur van het hof van cassatie, die in dé zaak-Nasi werkzaam geweest zijn. Hongarije. De oplossing van het geschil tusschen,de Kroon en den minister van binnenlandsche zaken, graaf Andrassy, is uitgesteld, mis schien tot het najaar; dé ministerieel© cri sis zal, als er een crisis komt, althans nu niet uitbreken. De monarch heeft zijne sanctie geweigerd aan het wetsontwerp op de bevoegdheid van het hof van best uurs geschillen. De minister Andrassy zal nu trachten een nieuwe redactie te vinden die minder weerzin opwekt bij den Keizer, maar de aangegane verbintenis omtrent de herzie ning van het kiesrecht uit dén weg gaat. Rusland. In de begrootingscommissie van de rij.ks- doema verklaarde de minister van buiten landsche zaken Iswolsky, dat Rusland con sulaten in Oost-Azië en in Ja; au noodig heeft, om voor de handelsbetrekkingen te kv .nen zorgen. Wat Japan betreft, is, na dat de vrede gesloten was, de meen ing ver spreid geweest-, dat Rusland naar vergelding zou trachten. In plaats daarvan is er reeds een handelsverdrag gesloten tusschen Rus land en Japan, en men kan met grond d© hoop koesteren, dat de beide staten ook po litiek naar toenadering zullen streven, voor al omdat in het verbonden Frankrijk de zelfde wensch zich doet geldén. Over dé han delsverdragen, die gesloten zijn, opende Is- wclslcy het uitzicht op een blauwboek. Petersburg, 15 Juni. De positie van de rijksdoema was van middag nog dezelfde als gisteren avond. In de commissie tot onder zoek van het regeeringsvoorstel tot uitslui ting van 55 sociaal-democratische doema-af- gevaardigden en tot in hechtenis neming van 16 van hen, zijn gekozen 11 kadetten, 2 Polen, 3 revolutionaire socialisten, 4 der arbeiderspartij en 2 der socialistische volks partij De kadetten spreken heden in d© Rjetsch op afkeurende wijze over het voorstel. Heden middag zou een openbare en om 7 uur ©en geheime zitting van de doema gehouden wor den. In deze laatste zal do beslissing vallen. Als zeker wordt aangenomen, dat do oom missie zal adviseeren het voorstel der regee ring te verwerpen. De stemming zal geheim zijn om partij-invloed te voorkomen. Sedert van morgen 6 uur zijn op alle Petersburgsche spoorwegstations 100 infan teristen en 2 pelotons kozakken opgesteld. De afgevaardigde Osol moet reeds gevlucht zijn. Talrijke huiszoekingen hebben plaats. Londen, 17 Juni. Men verwachtte, dat de Cosmopoliet en hare Lading verleden Vrijdag zouden worden vrijgelaten. De belasting ambtenaren 'hebben echter sedert den schip per medegedeeld1, dait zij de zaak nog in over weging houden. Men 'bericht, dat als de Cos mopoliet niet terstond vrijgelaten wordt en de bemanning naar Rotterdam teruggezon den, eene klacht zal yorden ingediend tegen den commandant van het politievaa/rtuig DOOR THERÈSE HOVEN Thijs, de hartelijkheid in persoon, ging ook al 's naar Wiil' toe en stootte haar eens aan en vroeg zoo: „Hoe is 'tnou, vind-je t niet leuk En zijl, heel aiiuffig: „O! ja, 'tis een al lerliefst feest." Waarom dans-je dan niet eens? Willen wij eens samen?" „Dank je, liever niet." En Fie, die er juist toevallig 'bij stond, zei nog Ajakkes, Wil, wat ben-je saai. Je bent toch me eigen zus. Toe, neem dan nog "s een gebakkie of een stuklki© taairt," en do gebakschaal opnemende, presenteerde ze Wina en moe meteen. De laatste verklaarde, dat 'toeai heerlijke taart was met die crème-room er inze zei eigenlijk creim-roomen dat pleonasme in twee talen kraste, als '-t ware, op de gehoor zenuwen diarer jongste dochter en... verhoog de haar feestvreugde niet. En een vriend van'Thijs, Wouter van Stralen, had er zich nog al zoo op verheugd om nou 's 'terdege kennis te maken met 't mooie schoonzusje vatn zijn ouden kameraad. Hij was vier-en-twintag j aar, had een zaak van ziolvzelf een modezaak, waar een vrouw in hoordé, dus... Al een paar maal was hij een gegprdk (be gonnen „Vindt u 't hier niet aardig, juffrouw Bong?" „O! ja," zoo koel mogelijk. „Misschien houdt <u niet van feesten... „Dat hangt er van af." „Wondt u meer aangetrokken door ern stige genoegens?" Een verwonderde blik was haar eenig ant woord. Later op den avond, maakt© hij. haar een complimentje over haar ziingen. „Ik geloof niet, dat ze er hier veel van begrepen hebben," merkte ze hoog op. „Dan hadt u iets anders moeten kiezen," vond hij Ze wist niet goed wat er op te zeggen. Ze kon hem toch niet bekennen, dat ze 't er om gedaan had. Wouter vond haar ontoegankelijker dan hij gehoopt had en toch kon hij! het niet nalaten haar telkens aan te opreken. Hiji had versoheiden jaren in 't buiten land doorgebracht oon zijin vak grondig 'le loeren, eerst als reiziger en toen als volontair. Zijn gezichtseinder was daardoor van zelf vergroot en hij voelde zich niet meer vol komen thuis in den kring zijner familie en kennissen. Bovendien bad hij veel gelezen en had hij behoefte aan beschaafder gezelschap dan hij bij hen aan huis aantrof. Hij. meende ia Wilna, die hij slechts een paar keeren, en dat ihoel vluchtig, gezien had, een geestverwante te vinden. Ten eerste was ze mooi hij' had werke lijk veel artistiek gevoel en werd steeds aan getrokken door alles, wat 't oog bekoorde. Dan was ze een dame... hij. stelde zich voor, hoe het gedistingeerde publiek uit Rotterdam, (Dordrecht en omliggende plaat sen, zijn zaak zou begunstigen, als er ziulk een vrouw aan het hoofd stond. De zaken man in hem gaf hem die gedachte in, maar ook, als mensdh, vond hij haar juist een meisje voor hem. Hij' had bepaald veel illusies omtrent een nadere kennismaking gekoesterd maar hij kon nu niet juist zeggen, dat Wilna die illusies had aangemoedigd. Ze bleef stijf en op een afstand' en Wouter moest bij zich zelf (bekennen, dlat... zoo ze al het winnen waard was, dit hem zeker niet gemakkelijk zou vallen. Afge schrikt was hij echter geenseins. In elk geval vond hij haar koelheid vrij wait hooger dan het zich-op-den-voorgrond plaatsen van andere meisjes. Het was bekend, dat hij een onafhanke lijke positie en wat geld had. Zijn ouders waren Ibeiden dood, hij 'bad slechts één zus ter, die getrouwd was en wie 't ook goed ging. Hij was niet onknap, integendeel, 'hdj| had een gunstig uiterlijk en 'bovendien aan gename .manieren. Geen wonder, dat menig meisje in haar maagdelijk hartje „een gooi naar hem deel," zooals het in in de 'Rotterdamsche koop manswereld heette. „Een stille verzuchting, in zijn richting deed opgaan," gelijk men. in den Haag zou zeggen. Pedant was hij niet, maar 'hij wist. d'an toch wel, dat hij er zijn mocht en dat er meisjes genoeg waren, d'e zoo hij' haar vroeg zijn vrouw te worden, hem niet lang op een antwoord zouden laten wachten en 'het in bevestigenden zin zouden geven. 'Maar hij wist oveneens, en dat na de ko peren bruilofts-partij: van' de Koelers, dat Wilna niet tot die jonkvrouwen-schaar be hoorde. Toen hij er eenige dagen later met Fie over sprak, zette deze een heel bedenkelijk gezicht „Ik help 't je wen9ohen, Wou... maar of 'ttot je geluk zou zijn een meisje als onze Wil, met al der fratsen En dan is 't nog de vraag of ze je zou willen hebben." ,,'Bèdoel-je om mij persoonlijk?" „Dat niet, je 'bent een nette, fatsoenlijke jongen en, voor zoovér ik weet, is der niet zooveel op je te zeggen. Thijs heeft erg met je op, dat /weet-jo, en ik mag je ook erg graag, maar zie-je, Wilna is weer heel wat anlders. En of zij nou genegen zou zijn iemand met een zaak te trouwen." „Neem me niet kwalijk, Fie, maar je zus ter is toch niet meer dan jij en jouw man hoort toch ook tot den winkelstand." „Nou ja, maar je moet niet vergeten, dat we zooveel scheleniik wordi temet vier-en- dertig ik was al aan 't verkeeren met Thijs, toen Wil nog' een kind was. „Toen zij; moest komen, heeft pa zijn eigenlijke zaak an kant gedaan, toen zijn we in een gesloten hui» gaan wonen en pa is deze zaak hier 'begonnen met Thijs als eer sten bediende. En, nadat wij getrouwd! zijn, heeft pa zijn eigen der heel weinig me© be moeid. Kort daarna zijn me ouiwers met me zusje naar den Haag gaan wonen. Zoodat ik maar zeggen, wou dat Wil .eigenlijk geen winkelkind is zoo as ik noui. „Gunst, toen ik zoo'n ankommend meisje was, hielp ik zoo dikwijls, 's Zaterdags avonds, tas 't vol was of door de .week, as der 's wat veel klanten te gelijk ikfwaimmeni. „Afijn," dlus besloot ze haar redeneering, „jij mot weten, wat je doet." „Zou jijt der niet 's oen appeltje van op willen begon hij' angstvallig. „Nou, liever niet en... dat zou toch ook niet veel helpen... dan is 't maar beter, dat je er zelf op af gaat of aan pa of Wilna zelf schrijft." Welk© raad, op 't ocgenblik,, do ©enige troost was, die ze hem geven kou. HOOFDSTUK Hl. Een Huwelijiks-aanzoek. Wilna was uit haar humeur, niet zoo'n beetje maar heel ernstig! Op de kliniek had zo twee alleronaange naamste dingen gehoord, ten eerste, dat do dokter, die in de laatste twee of drie weken met haar 't meest had van alle meisjes ge flirt had, in stilte met een freuletje geënga geerd was. Zoo'n huichelaar Als hij dien ikant uiit wilde, had liij| niet zooveel notitie van haar en van andere niet- adelijke meisjes moeten nemen. Hij was cuóó lief en zóó galant geweest, dat ze natuurlijk gedacht had, dat hij liet meende en verliefd op haar was. Wordt vervolgd.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad | 1907 | | pagina 1