MO. O4* JaargMg. Woensdag 12 Februari 1908. BUITENLAND. FEUILLETON. DE SVENSSONS, AMERSFQORTSCH DAGBLAD. ABOÏNIMINTSPRIJS: fir I iamfoortf IJS. UUm Oum per pró1.75. Uieinifk» iuum*.M. Owftit Tinkjit Dafriffe, miteeederieg TU Furóifii. J. tola, ■WtiróiifM gelrre mm réér 1# mt H| de Ullf«T*rt la mi^n Uitgever*: VALKHOFF ft C*. Düiifitnlioilfnt 1. In ter co mm. Telephoonn«am« PB IJ8 DKB XDVIBTIHTIfiN: Taa 1-1 npk Elke regel Meer f. m Politiek Overzicht. De Oostenrij ksche spoorwegplannen in het Balkangebied. Sedert de minister van buitenlandsclie zaken van Oostenrijk-Hongarije in de dolo- gatiën mededceling deed van de plannon zijner regooring over den aanleg van nieuwe spoorwegen in het Balkangebied, staat het niet stil van berichten, die gewagen van eeno spanning, .die gekomen is in de betrek kingen tusschen Oostenrijk en Rusland. Men toont zich in Weenen uitermate "verwonderd daarover. Maar het is toch de vraag of die verwondering geheel oprecht is. Het belang van Oostenrijk bij de uitvoe ring van deze spoorwegplannen, ligt voor de hand. Hot is maar een klein lijntje, dat het eerst voor aanleg i» aanmerking komt; de lijn, die het eindpunt van het Oosten- rijksche net in Bosnië moet verbinden met Mitrovitza in het zuiden van het saudsjak Novibazar, zal slechts 150 M. lang zijn Maar zij is va.i groot belang. Zij zou Oosten rijk-Hongarije in rechtstreekscho gemeen schap brengen, zonder te gaan over het Servische gebied, met Saloniki en de Egeische zee en misschien zelfs met het Grieksche net, omdat tot de plannen ook behoort eeno verbinding van het Macedo nische net met de Grieksche spoorwegen. Maar de vraag is of hier heb Oostenrijksche belang niet andere belangen achteruit zet. Rechtens is er op deze pogingeu van de Oostenrijksche regeering geen aanmerking te maken. Art. 25 van het verdrag van Berlijn kent aan Oostenrijk-Hongarije het recht toe garnizoenen to onderhouden en militaire en handelswegen aan te leggen in het sandsjak, ,,dat zich uitstrekt tusschen Servië en Mon tenegro in zuidoostelijke richting t.>t voor bij Mitrowitza". De aanleg van c.ie wegen is ook, volgens dat artikel, eene vraag, die tusschen Turkije en Oostenrijk moet wor den behandeld. In dat opzicht is de door baron Aehrenthal aangevangen onderhande ling niet aantastbaar. Eene andere vraag is, of daardoor het Oostenrijksch-Russische accoord geschonden wordt. Daarover schrijft de Temps. ,,Dit accoord werd ter kenni3 van het publiek gebracht door eene gemeenschappelijke nota, den 29en Augustus 1897 medege deeld aan do Balkanstaten, toen Keizer Frans Jozef zich te St. Petersburg bevond. Deze nota hield in, dat de beide mogend heden „besloten waren den algemeenen vre de, het beginsel van orde en den status quo te handhaven". Nu is het eene vraag, waarover Oostenrijk en Rusland kunnen versehillen, of een op Turksch gebied geconoedeercle spoorweg den status quo zou schenden „Feitelijk bestaat daarover geen twijfel. Do aanleg van een Oostenrijkscbeu spoor weg tusschen do Bosnische-grens en Mitcc- vitza zou ten gevolge hebben eene belang rijke toeneming van den Oostenrijkscben in vloed, niet alleen in het sandsjak Novibazar, maar ook in hot vilajet Kossowo. Saloniki zou spoedig een Oostenrijksche handelshaven worden en vooral -een oorlogshaven. Do nieuwe spoorweg heeft namelijk nog meer een militair en politiek belang dan een eco nomisch belang. Er bestaat reeds een spoor weg, die van Weenen naar Saloniki gaat, door zich tusschen Belgrado en Uskub van het Servische gebied te bedienen, en die vol doende is voor de trafiek. Maar de nieuwe weg zou toelaten in eenige uren een deel v i de in Bosnië en Herzegowiua gestatio neerde troepen aan de grens van Oud-Servië te brengen, en in eenige dagen zelfs do gar nizoenen uit bet hart van Oostenrijk-Hon garije daarheen over te brengen. Saloniki zou snel een Oostenrijksch-Hougaarscho ves ting worden. Voorts zou de Oostenrijksche invloed, Albanië insluitende en beheerschen- de, aan do Oostennjksch-Hongaarsche sche pen den vrijen uitgang uit de Adriatischo zee verzekeren". De Temps concludeert hieruit, dat Rus land alle reden heeft van bezwaren tegen deze Oostenrijksche spoorwegplannen, die oen zwaren slag zouden toebrengen aan den Slavischen invloed in het oosten, zoowel door do militaire bedreiging, die zij meebren gen, al9 door het economische gevaar, dat zij inhouden, en door de blijkbare verbre king van evenwicht, die zij veroorzaken. Lok Fransche belangen worden er door ge schaad. Saloniki is door eeno Fransche lijn met Konstantinopel verbonden, dj° het eerst .zou te lijden hebben van de ont wikkeling van het Macedonische net en den aanleg van eene directe lijn tusschen Salo niki en Midden-Europa. Ook de Fransche stoomvaartlijnen zouden geschaad worden, want Saloniki zou spoedig uit handelsoog punt eene Oostenrijksch Duiteche stad wor den, een pendant, van Triest. „Alleen Tur kije heeft reden om tevreden te zijn over deze zaak. Het heeft een middel gevonden om de eensgezindheid der mogendheden, die het zoo erg lastig was, te verbreken. Men zal spoedig merken, dat liet daarvan partij zal weten te trekken". Dulttohland. De rijkskanselier vorst Bülow is lijdende aan een lichten aanval van influenza, die thans in Eerlijn zeer verspreid is. De ziekte is volstrekt niet gevaarlijk, maar zal waar schijnlijk den kanselier verhinderen morgen het feestmaal van den landbouwraad bij te wenen, waar hij in vorige iaren aan het dessert eene rede placht te houden over po litieke en economische kwestiën Berlijn, 11 Febr. De Norddeutsche Allgemeine Zeitung maakt den tekst be kend van den 2en November 1897 tusschen Duitsclxland, Frankrijk, Engeland, Noor wegen en Rusland gesloten en door alle be trokken staten geratificeerde Noorweegsche integriteitsverdrag. Door dit verdrag ver bindt Noorwegen zich, aan geen staat, voor welk doel ook, iets van zijn gebied af te staan. De vier groote mogendheden verbin den zich hunnerzijds de onschendbaarheid van Noorwegen te eerbiedigen en, als die mocht worden bedreigd of geschonden, aan Noorwegen op verlangen hunne ondersteu ning tot hare handhaving te verleenen. De duur der geldigheid van het verdrag wordt op tien jaren bepaald, maar zal zicli, als niet uiterlijk twee jaren voor den afloop van dezen termijn opzegging van de eene of andere zijde geschiedt, automatisch van tien tot tien jaren verlengen frankrijk. Par ij s 11 Febr. Het arbitragever drag, dat den lOen dezer tusschen do Ver- eenigde Staten en Frankrijk werd gesloten, is van denzelfden aard als het verdrag tus schen Groot-Brittannië en Italië. Bij de Kamer is een rapport ingediend over de afschaffing van de doodstraf. Dit rapport is opgesteld door de commissie voor de hervorming van het rechtswezende stel ler is de heer C'ruppi, thans minister van handel. De conclusie van het rapport is, dat de doodstraf moet worden vervangen door levem lange gevange' isstrafte ondergaan mi eene bijzondere gevangenis of in eene af zonderlijke afdeel in" van eene strafgevan genis. De veroordeelde zal overdag dwang arbeid moeten verrichten en do nachten in eenzame afzondering moeten doorbrengen Parijs, 11 Febr. In zijn antwoord aan verschillende sprekers bij de beraadsla ging over het ontwerp op de inkomstenbe lasting, zeide de minister van financiën, dat bot wetsontwerp beoogt de gebreken van de indirecte belastingen, dio zwaarder op de arme klassen dan op de rijke drukken, te corrigeerenVreemde landen gaven ons reeds talrijke voorbeelden van betere fiscale stelselswij mogen niet langer bij den ouden sleur blijven. Aan het einde van zijne rede tot verdedi ging van de inkomstenbelasting stelde minis ter Gaillaux de quaestde van vertrouwen. Parijs, 11 Febr. In de rede, door heim gehouden bij de onthulling van het standbeeld voor Scheurer-Kerstner, een der eerste bewerkers van de revisie van het Dreyfus-proces, zedde minister-president Clement eau. gewagende van het feit dat Seheurer-Kestner een Elzasser was geweest Niomand heeft 'het recht van ons te eischen, dat wij ons om den Elzas niet zullen bekom meren De geschiedenis van alle volken kent overwinningen en nederlagen. Om Frankrijk weder groot tc maken na de ontzettende be proevingen, die het heeft doorstaan, behoe ven wij noch te 'haten noch te liegen. Frank rijke staatkunde houd't ziCh vrij van bedrei gingen en uitdagirgen en steunt op de stevige grondslagen van rechtvaardige weder- keerigkeid. Wij inceten aan de gevoelens van onze harten den vrijen loop laten, wanneer wij spreken over Elzas-Lotbarin gen, dat zich zulk een voorname plaats had verworven op ieder gebied van naibionalen arlbeid en dat ons 40 generaals heeft ge schonken, wier namen met die van even vele veldslagen, door hen geleverd tijdens de oorlogen van do republiek en het keizerrijk, prijken op den Are de Triomphe. Enftland. Londen, 11 Febr. Aan minister Grey werden verschillend© vragen gesteld omtrent de Britsohe ©orstellen tot uitbreiding van de gendarmerie in Macedonië. Goooh vestig de de aandacht op de jongste verklaring van baron Aehrenthal, dat de aanwending von gendarmen voor het verjagen van benden ondoelmatig ie. Grey antwoordde, dat ook zijne aandacht gevallen was op die verkla ring. De Oostenrijksche en Russische regee ring hadden antwoorden in dien zin gege ven. Zood ra do meen in gen van alle mogend heden bekend zijn, zal de Britsche regeoring in overweging nemen, wat haar te doen staat. In den loop van het debat over eene motie ten gunste der nationalisatie der spoorwegen, wees minister Lloyd George cp verschillen de gebroken van het tegenwoordige stelsel en beloofd© hij te zullen onderzoeken, in hoe ver deze gebreken konden worden verholpen door wijziging van de tegenwoordige botrok- kingen tusschen de spoorwegen en den Staat. De voortzetting van het- debat werd voor on bepaalden tijd verdaagd. Het Ooetzee-vraagstuk. Do Times verneemt uit Stockholm, dat het duidelijke /oonicmen van Rusland, om zijne verplichtingen ten aanzien van de ver sterking van de AL nd'-eilanden niet op te nemen in de algemeen© overeenkomst tot waarborging van den status quo in de Oost- zoo, een voornemen dat de onderhande lingen plotseling tot stilstand heeft ge- brach* in politici'© kringen ongerustheid wekt. Indien Rusland de bevoegdheid kreeg, oan de bepaling in het verdrag van Parijs nietig te verklaren, waar by het zich verbond die eilanden niet te versterken, zou de toestand zeer ernstig worde., tengevolge van de op schudding, die zulk een maatregel in Zwe den zou wekken. Een sterk maritiem steun punt op de Aland e .auden zou de toegang tot bet noordelijke gedeelte van de Oostzee en tot Stockholm be< reigen en beheerschen. Zweden zou daar rebening mee moeten hou den, door het aanliggen van versterkingen en door andere tantieme maatregelen. Bo vendien zouden ^e vriendschappelijke be trekkingen tusschen de twee landen er on der lijden. Italië. Genua, li Fe or. Heden avond kwa men Franco en zijn gezin hier aan, komende van Marseille Hij wmgerde elk interview, zeggende dat hij besloten wai de polit'.ek vaarwel te zeggen, vermoeid als hij was na droevige ervaringen. Spanja. Madrid, 11 Febr. Volgens ElMundo deed minister-president Maura gisteren in den ministerraad verslag van voorstellen der Fransche regeering, die Spanje vroegen actiever deel te nemen in de zaken van Marokko, door een contingent te zenden, dat wat meer doet dan wat de Spaausche strijdkrachten te Casablanca doen en doden. Do ministers zouden langdurig over dit on derwerp beraadslaagd en besloten hebben, dat Frankrijk zal voortgaan met zich te be perken tot het organiseeren van de poli tie, waartoe Spanje met Frankrijk de op dracht gekregen heeft door de act© van Al- geciras. Hoewel minder stellig dau El Mundo, maakt de Heraldo zich tot tolk van het gerucht van verschillen van meening tusschen Frankrijk en Spanje over het optreden vau Spanje in Marokko, speciaal in Casablanca. De Heraldo meent te weten, dat in zijn antwoord op eene Fransche nota Spanje beeft gezegd, dat het zich moet bepalen tot het zenden van de strijdkrachten, die zijn vertegenwoordiger in Marokko noodig zou achten om zijne zending te volbrengen Spanje heeft zijn voornemen doen kennen om te volharden in de aangenomen gedrags» lijn, die zich beperkt tot de stipte vervulling van het t© Algeciras verkregen mandaat- Met het oog op het bijzondere gewi- ht van d© beslissing van den ministerraad, heeft Maura daarvan modedeeling gedaan aan do hoofden der voornaamste politieke par tijen. Ooatan rijk-Hor, garfja. Weenen, 11 Foor In den loop van de beraadslaging over het hoofdstuk Directe belastingen in de begrootmgscoimwissie ver klaarde de minister van financiën, dat het Fransche stelsel van eeno inkomstenbelasting onmogelijk is in Oostenrijk-Hongarije. Men zou echter met sommige gedeelten zijn nut kunnen doen. De rede van den referendaris graaf Ester- hazy in het debat over de beg rooting van bui- temla.udsohe zaken in de Hongjaarsoho dele gatie, die gisteren onder de telegrammen ver meld werd, bavatte nog de modedeeling, dat ten aanzien van de Ooetenrijksohe spoorweg plannen in het Balkangebied de sultan is tegemoet gekomen aan de wensahen der re gooring van Oostenrijk-Hongarije. Hij hoeft dc zaak opgedragen aan eene commissie, waarin Oostenrijk gerechtigd is ingenieurs te zenden. De voorbereidende werkzaamhe den zullen beginnen als het weer gunstig wordt, waarsohijnlijk in Maart- Wat Macedonië betreft, doelde graaf Es- terhazy mede, dat de nieuwe Bulgaarscho re geering zeer correcte verklaringen heeft af gelegd. De minister van buiteniandsche za ken heeft verklaard, dat hij de groote mo gendheden, in wier handen de hervorming ligt, oprecht zaJ steunen, door «oh ten strengste te.onthouden van ondersteuning der Bulgiaarsche benden en met kracht te verhinderen, dat deze de grenzen overg^n. Bulgarijë. De nieuwe regeenng .r.oft ©m f maatregel genomen tot. oplossing van de um- versiteitskwestie, die sedert een jaar bij draagt om onrust te brengen in het land. De oude professoren, dóe waren ontslagen, zullen allen zonder onderscheid weer aange steld worden; de nieuwe professoren krij gen hun ontslag onder toekenning van scha de vergoedamg. Sommigen vam dezen zullen misschien later krachtens besluit van den academische li senaat, maar zonder dat de re gooring zich daarin mengt, weder benoemd worden. RuaUnd. De officieel© klacht van den Franschen gezant Bompard bij het ministerie van bui teniandsche zaken over het beleedigende ar tikel van de Graehdanin heeft eene leeante in de bestaande wetten aan bet licht ge bracht. Er ontbreekt namelijk een artikel, dat de hoofden van vreemde staten en hunne vertegenwoordigers voor beleedigingen in de pers beschermt. Het ministerie van buiten iandsche zaken is daarom in overleg getre den met het departement van justitie, en dit zal een wetsontwerp samenstellen, waarin de daartoe strekkende wetsbepalingen zijn opge nomen. Turku*. Konstantinopel, 11 Fobr. De Turksche gezant te Teheran en het perso neel van het- gezantschap zijn teruggeroepen. Dia consul te Batoem s benoemd tiot zaak gelastigde. Marokko. De Fransche regeering beeft een telegram van generaal d'Air.ade bekend gemaakt, waarin hij een nadere beschrijving geeft van het gevecht, dat in den vroegen morgen van Donderdag 1.1. h-efi plaats gehad in hec. kamp van El-Mekki In den middag van 5 Februari bezette eer groote afdeeling onder den opperbevelhebbe- het slagveld van den strijd van 2 «en o Februari. Toen de solda- Xmar \rt XvttdttX 15 »«ob PH. W IJ 8 M i K. De groote verbazingwekkende nieuwtjes die zij bij haar afwisselend terugkeeren in de beide gezinnen te 'hooron 'kreeg, waren ook van zeer verschillenden aand. Op Store Sundéby hadden zij juist het bericht ontvangen van ide benoeming van. een der neven tot Kamerheerof van do verloving van een nichtje mot een Jonker uit eene familie van nog ouder adel en nog schitterender naam dan dë Hainnings/kölds. Aan het buffet was men, ten hoogste ver rast geweest over de ruime fooi van den secretaris aan Anna-Stina. Veibeeld' je, een halve kroonEn dat na slechts drie keer daar te hebben ontbeten. De geheele familie Svensson, Anna-Stina en Johannes er onder begrepen, juichte over het feit dat. do feest maaltijd voor het nieuwe 'lid in dë Veroeni- ging voor 'boedelverdoel'ingdoor den Wet houder hier besteld was en niet in het hotel Op Store Sundeby was Thilda soms wel verlegen geworden "wanneer 'de Barones haar met vriendschappelijke belangstelling kleine terechtwijzingen gaf, ten opzichte der maat- schappelinke vormen, als er gasten werden verwacht. Bij de Svenssons kon Thïlda zelf verbaasd zeggen „Neen maar, Anna-Stina! Steek toch jo «duimen niet in de kopjes en glazen, als je de tafel dekt!'' Bij zulk eene gelegenheid spreidde Anna- Stina de oude, rimpelige vingers over haar boezelaar uit en terwijl een zonnige glim-* lach het goedige gelaat verhelderde, zeide eij ootmoedig „Goed, dat je het zegt, mijn lieve hart! Ik zal het zeker niet meer Vl'oenals dat niet zoo behoort. Ja, het zit er best op, dat wij onze Thilda daarginds tot een heel fijne dame zien opgroeien. Lieve hemel, wat zal dat aardig wezen 1" ln het voorjaar werd Thorsten „aange nomen", tegelijk met dc andere kinderen uit het kerspel. Baron Ludvig had hom liever afzonderlijk godsdienstonderwijs willen laten gevenmaar mevrouw Sigfrid groep met voldoening de gelegenheid' aan misschien was zij er> zie' niet. van 'bewust oan haar zoon tenmnste een enkel examen te zien doen in den kring van kameraadjes, al 'be stond die 'ook uit een troep boerenkinderen Intussc'hen maakte het toch geen indruk - van kameraadschap, toen do a an ne metingen rond de altaartafel geschaard stonden, dio kleine, magere boerenjongens, op wier geP laat en wezen het zware werken reeds den Stempel had gedruikt, Thorsten Harmings- köld in hun midden te zien, met de figuur van een bijna volwassen man, hoewel niet ouder dan zeventien jaar, en met dat edel gevormd gelaat. Bij dan aanblik van dën beeldschoonen knaap gevoelden zijne ouders zich soms met blijden trotsch bezield, om in het vélgondc oogenblik stil een traan weg te pinken bij de droeve gedachte, dat hij nooit*in staat zoude zijn om de plaats in dë samenleveing. die aan zijn stand voegde, in te nemen. Dien avond vond Thiilda hem voorover liggende op een zodenbank in 'het park. Toen hij geen antwoord gaf op hare vragen en zich volstrekt niet bewoog, ging zij naar hem toe en lichtte zijn hoofd op. Zijn ge laat was nat van tranen. „Maar Thorsten, wat. scheelt er aan T' „Laat mij met rust; dan ben je lief." „Wat is er dan? Ben je ziek, Thorsten?" Hij deed zijn best koppig te zijn en druk te zijn hoofd! in het mos van de bank. Maar hij was nog te veel een kind om te kunnen volhouden en Thilda drong er met hard nekkige, hoewel onschuldige, nieuwsgierig heid op aan, de reden van zijn verdriet, te vernemen. Dus moest ten laatste het groote woord er uit „Wanneer andere jongens zoover zijn als ik nu, dan weten zij ten minste wat zij wil len worden," snikte hij. „Je zult immers later Baron op Store Sundeby worden, is het niet, Thorsten?" „Ja, voor iets andërs zal i'k niet te ge bruiken zijn. Als ik er aan denk wat er van <mij: geworden zou zijn als ik de zoon was van den dominé, of van dokter Lars! De zoons van den dominé zijn nu allen stu dent, behalve Jolian, die werktiligkundige worden wil." „Zij zouden zeker gaarne met je willen ruilen ..Met mij? Wat zouden zij er spijt van hebben 1 Als wij niet zelve een buiten had den, zoude ik nauwelijks Voor rentmeester op eene hoeve te gebruiken zijn. O, je weet niet hoe akelig hot is, te gevoelen dat je niet met anderen gelijk op kunt gaan Hij sloeg zijne handen voor '1 gelaat en de breede schouders bewogen zich hevig op en-neer. Een paar dikke tranen sijpelden tus 6chen de fijne, maar krachtige lange vingers, over de roodc wangen. Nu werd het Thilda te machtig. Zelf ook met tranen in de oogen wendde zij zich af en preveïde ..Foei, Thorsten, zco mag je niet spre ken. Dat is zonde. Jij die zoo gezond en vlug bent, en zoo vlijtig werkt... die eoo trouw jo best doet...' „Je begrijpt zeer goed wat lik meen, Thil da. Ik beu een paar jaren ouder dan jij eni ik ben op een school geweest, maar toch heb i'k niet zooveel kunnen leeren alls jij. die toch maar een meisje bent." „Ik wil niet leeren; ik wil niets leeren... ik wil niets kunnenik haat mijnheer Wennerbom..." Zijn eigen verdriet werd minder hevig; hij plukte en trok aan hare mouwen on ten laatste tilde hij haar met gewëld van den grond op. Onbewust, als een paar ver dwaalde kinderen als het donker wordt en de angst hen bekruipt, sloegen zij de armen opi elkander en 'hunne hoofden vlijden zich 'tegen elkaar aan. Thorsten beofdë en flui sterde „Als jij naar huis moet en mede bedie nen aan het buffet van de Svenssons, zooals je moedor zeide toen zij onlangs hier was, dan wil ik niet. langer leven... dan is hët geen leven meer voor mij, Thilda." Het jonge meisje richtte rich flink over eind, als een volwassen vrouw Zij droogde hare oogen of en *de rood© neus, en zeide beslist „Wees maar gerust, Thorsten. Ik bedien niet mede aan het buffet zoolang als ik op Store Sundeiby mag blijven." TR Toen „Het Nut" te Skralby ©en ander lokaal zocht. „Laat hen maar hun gang gaan, John- stedDenk er aan dat wij hier te doen héb ben met eeno moeder, die dapper strijdt voor het onderhoud van haar huishouden, van haar man en 'kind. In dien geest had dokter Lars met den wethouder gesproken toen er iets van was uitgelekt dat Johnrtedt dn zijn ambtsijver, het buffet van Svensson wilde beboeten om reden van lichtzinnig bier schenken voor al te weinig etende gasten. „Dat wol; maar die Svensson zelf is een ver waan dë, brutale sin jour die zich niet stoort aan wetten en stedelijko instel Dingen," 'bromde Johnstedt. „Juist, imijn beste; zooa's jo wel zegt. Maar mét dien lieven Justus, moet het arme mensch bovenden loven. Ik 'behoef er eigenlijk niet op aan te (dringen. Zulk een echt edelman als Ernfrid Johnstédt, weet zelf het beste wat iemand doen moet, die het 'hart op de rechte plaats hoeft," her nam dokter Lars. Een goedhartige breédë laah verhelderde het rdlmpeüige, leelijke ge laat, terwijl hij den wethouder vriendschap pelijk op den schoudër 'klopte.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad | 1908 | | pagina 1