ses. 6d' Jaargang. KENNISGEVING. Aan onze A.bonné's! BUITENLAND. FEUILLETON. DE SVENSSONS, ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden voor Amersfoortf 1.25. Idem franco per post1.75. Afzonderlijke nummers- 0.05. Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Advertentiën, meded eelingen enz., gelieve men vóór 10 uur 's morgens bij de Uitgevers in te zenden. Uitgevers: VALKHOFF C°. Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonmimmer 66. II PRIJS DER ADVERTENTIEN: Yan 15 regelsf 0.75. Elke regel meer...- 0.15. Groote letters naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bestaan voordeelige bepalingen tot het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement. Eene circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag tooeezonden. Toen wij, nu bijna ZBS jaren geleden, tot de uitgave van een Dagblad besloten, in de overtuiging dat in een gemeente als de onze men niet langer volstaan kon met bladen, die slechts een paar malen in de week verschenen, hebben velen uwer ons hun steun toegezegd. Met dankbaarheid erkennen we dat de meeaten hun woord hebben gestand gedaan. Wij van onzen kant deden steeds ons best om, ondanks de geheime tegen werking van enkelen, onzen lezers te gaven datgene, waarop zij volgens onze belofte recht hadden. De rubriek Stadsnieuws, van zooveel beteekenis voor Amersfoort, werd door ons verzorgd op eene wijze dat zelfs van buitenaf de aandacht er op gevestigd werd. Met belangstelling werden steeds de uitvoerige verslagen van den raad onzer gemeente gevolgd en ook de prijsraadsels werden door onze abonné's zeer gewaardeerd. Dank zij den steun en de sympathie welke wij gelukkig ook in ruime mate mochten ondervinden, zijn wij besloten van 1 April a. s. af niet alleen onzen abonnementsprijs, doch ook onze advertentieprijzen te verlagen. Een abon nement op ons Dagblad, welks inhoud wjj ons vleien, den toets met de meeste van (lergelyke bladen gerust kan doorstaan, zal slechts ééll 0U1Ü6I1 per drie maanden kosten. Den prijs der gewone adverteDtiën hebben wij met 6611 ÜBrÜB verminderd, terwijl we aau, hen die-zich verbinden om binnen den tyd van één jaar een bepaald aantal regels ten behoeve van hun zaak te plaatsen, l]Blail[JF|jkB kortiDfl toestaau. Het uur, waarcfp men nog advertenties kan aanbieden, hebben wij later gesteld; in bizondere gevallen kunnen wij onzen begunstigers in de gelegen heid stellen, om nog te uiterlijk halt dFÏB namiddags een advertentie ten onzen bureele te bezorgen. In verband hiermede zal ons blad V3H h6dBIl af G611 UUF later verschijnen. Hierdoor zijn we in staat de telegrammen en laatste berichten die in den loop van den middag inkomen, op te nemen. Wij twijfelen er niet aan, of onze abonné's zullen zich met deze maatregelen wel kunnen vereenigen. Ons bij voortduring beleefd aanbevelend, DE UITGEVERS. Politiek Overzicht. Het hervormingswerk in Macedonië. Als het hervormingswerk in Macedonië niet 'heter opschiet, dan ligt dat niet hier aan, dat er niet voldoende aandacht aan wordt geschonken. Maar het gaat hiermee als met de vele koks, die de brij bederven; de overmaat van belangstelling doet de zaak eerder kwaad dam goed. Op het Elngelscke voorstel tot benoeming van een gouverneur voor Macedonië, is een Russisch v'oomtel gevolgd. Het eigenaar dige van dit voorstel is, dat Rusiand er zelfstandig mee voor den dag komt. Sedert meer dan 'tien jaren, en inzonderheid sedert bet programma van Miirsteg gezamenlijk werd opgesteld, zijn alle voorstellen tot toe passing van hervormingen in Macedonië van Rusiand ea Oostenrijk-Hongarije ge zamenlijk uitgegaan. Gemeenschappelijk hebben zij do organen voor het hervor mingswerk in 't leven geroepen door benoe ming van de beide aiviele commissarissen, door inrichting van de gendarmerie en door de vorming van de financieel© commissie. Ook de teerste stappen voor de hervorming van het rechtswezen weiden gezamenlijk ondernomen. Thans echter is Rusland op getreden met een ze'fstandig uitgewerkt plan. Intussohen is het voorstel daartoe vooralsnog niet aan alle groote mogendhe den gedaan. De regeering van Oosienrij'k- Hongarije is er het eerst mee in kennis ge steld; het Russische kabinet schijnt er dus prijs op te stellen zich in de eerste plaats met hot "kabinet te Ween en hierover te ver staan. Men is in Petersburg van meening, dat het program van Miirzsteg niet het uiterste bevat, wat aan hervormingen in. Macedonië moet worden gedaan. Dat program moet, als de gelegenheid daartoe gunstig is, aan gevuld en uitgebreid worden. Zulk eene ge legenheid schijnt nu gekomen te zijn, naar de meening van de Russische regeering. De Neue Freie Presse bericht over het Russische voorstel, dat het doel er van moet zijn de bevoegdheden van de financieele commissie te versterken. De financieele commissie voor de drie vilajets Saloniki, Kossowo en Monastdr werd in het jaar 1905 ingesteld. Zij bestaat uit den inspecteur- generaal van do drie vilajets, den Oosten- rijkseben en den Russiscihen civieleu agent en de vier gc-delegeerden van Duitsöhland, Frankrijk, Engeland en Italië. Zij heeft het oog te houden op het geregeld3 binnenko men van de belastingen, de begrooting van de drie vilajets te onderzoeken en de uit voering van de financieele hervormingen te controleerera. Haar zetel is in Saloniki en de iuspecteur-generaal is haar voorzitter. De voornaamste taak van de commissie bestaat in de zorg, dat met steun van de Otto- maansche bank de inkomsten van de drie vilajets ten hunnen behoeve worden be steed. De commissie beuoemit inspecteurs, die toezicht houden op de Turk3ohe belas tin "•ambtenaren. Zij heeft er inzonderheid voor te zorgen, dat de kosten van bet be stuur, van de gendarmerie en van de po litie uit 'de begrooting gedekt worden. Nu zal, volgens het Russische voorstel, de bevoegdheid van de financieele commissie uitgebreid worden. In welke richting dat zal geschieden, zal men moeten afwachten. Naar verluidt, zou de bedoeling zijn aan de gom miss ie invloed te verschaffen op bestuurs zaken. De Neue Freie Presse geeft te ver staan, dat eir thans tusschen de kabinetten te Weenen en Petersburg eene gedachten- wisseling plaats heeft betreffende de vragen, die op Macedonië betrekking hebben. Het is niet onmogelijk, dat hieruit een gemeen schappelijk voorstel vara Oostenrijk-Hongarije en Rusland voortvloeit of dat Rusland zijn voorstel tegelijk in naam van Oostenrijk- Hongarije bij de mogendheden indient. Dat is noodig, indien het voorstel si cces zal heb ben. Dte Porbe kon in 1905 slechts onder den druk vara eene vlootdemonstrat© tot de aan neming van het reglement voor de financiee le commissie 'bewogen worden De Sultan weigerde aanvankelijk :1e financieele commis sie toe te laten, welrer instelling naar zijne meening in strijd was met zij,ue souvereini- teitsreohten. Slechts onder' den dwang van de vlootdemon&tratie beeft Turkije ten slotte Het Engelscbe voorstei tot benoeming van een gouverneur-generaal vo<y Macedonië schijnt door Oostenrijk-Hongarije en door Rusland afgewezen te zullen worden, en er is veel kans, dat ook andere staten dit voor beeld zuilen volgen. Er werd reeds bericht, dat liet ongunstigs onthaal, dat bet Engel sche voorstel gevonden heeft, aanleiding ge weest is om het in te trekken. Maar dat bericht is toch voorbarig .geweest; Rcuter's agentschap heeft het tegen gesproken, blijk baar met machtiging va" de Lugelscbe regee ring. Wat Oosten rijk-Hnogarjje betreft, straalt het afwijzende bescheid reeds door in de opmerkingen, die banon Ariirentbal, de minister van buitenlandse he zaken van de monarchie, in de Oostenrijkscke delegatie over dit voorstel beeft gemaakt Daarin werd gezegd „De Éugelsclie staatslieden, die, zonder te letten op de actieve politieke belangen, en kel in het tv-lang van de meustlilievendheid opkomen voor lmt hervormingswerk, vinden, dat dit te langzaam gaat. Maar het is toch eene vraag of hei eeopt, -lat zij aan de hand doen, namelijk een Europeesche gou verneur voor Macedonië, het juiste zou zijn. Want de benoeming van een Furopeeschen gouverneur zou voor Turkije c.genlijk eene volledige onthoofding en het aan de orde stellen van de Turksche kwest'c beteekenen. Maar zelfs de instelling van een Europee- sohen gouverneur zcu de mogelijkheid van een conflict tusschen de 'belanghebbende sta ten doen ontstaan, dat tot da ergste gevol gen zou kunnen leiden. Er zeu hoogstens misschien van een christelijk gouverneur, die echter onderdaan van Turkije zou moeten zijn, gesproken kunnen worden, want anders zou deze wijze van oplossing gevaren mee brengen, die misschien zij, -ai dezen maat regel voorstellen, niet bedoelen." Duitschland. De praktische beteekenis van de bepaling van bet gewijzigde airt. 7 wordt in de Vcs- sische Ztg. aldus uixeengezet; Er mag Poolscb gesproken worden in alle vergaderingen van vereenigingon ten allen tijde en overal. Die vergaderingen zijn niet onderworpen aan politietoezicht of aan taal- dwang. Poolscb mag verder gesproken wor den in alle openbare vergaderi ngen van den dag af waarop de verkiezing is uitgeschre ven tot aan het einde der verkiezing; der halve is de verkiezingsagitatie in de Pool- sche taal nergens beperkt. Ook buiten den verkiezingstijd mag -~r in openbare verga deringen daar, waar de Polei van oudsher gevestigd zijn en volgens de laatste volkstel ling meer dan 60 pet. der bevolking uitma ken bier staan dua behalve de vereenigin gon ook de openbare vergader-in gen ten allen tijde tot hunne beschikking. V. aar de Polen minder dan 60 pet. der bevolking uitmaken, daar hebben zij taalvrijheid slechts in de vereeniging&n gedurende de verkiezingstijd in de openbare vergaderingen Na twintig jaren zal de Duitscne taal in alle openbare vergaderingen (niet ook in de vereenigingera) voorgeschreven zijn, althans wanneer tot dien tijd de wet niet veranderd wordt. Verdere uitzonderingen van den baaldwang kunnen zoowel door de Lands wetgeving als door de landsregeering gemaact. wc-rde.i, zoodat de afzonderlijke staten voor hun gebied elk ge bod van bet gebruik der Duitscke taal kun nen opheffen. De conservatieven hebben bij dit compro mis bereikt, dat personen beneden 18 jaar geen leden van politiek verenigingen mo gen zijn en niet tegenwoordig mogen zijn in politieke vergaderingen. Do nieuwe week is ingetreden, zonder dat de staking op de perstribune van den rijks- diag geëindigd is. Er is Zaterdag druk onder handeld tusschen den voorzittervan den rijksdag, graaf Stolberg, en eene commissie van de journalisten. Na ruggespraak met den afgevaardigde, d.ie door zijne uitdrukking „Saubeng©:" de journalisten had beleedigd, en diiens politiek© vrienden, deed de voor zitter heb voorstel, dat de jquraalistera eerst tegenover den heer Gröber hun leedwezen zouden te kennen geven over de op de pers tribune voorgekomen storing; daarna zou de heer Gröber verklaren, dat hij onder be tuiging van leedwezen zijne beleedigende uit drukking introk. Dit voorstel werd door de vergaderde journalisten, sterk 86 man met inbegrip van het centrum, met 84 tegen 2 stemmen verworpen. Eene nieuwe vergade ring wordt hcuoii voormiddag gehouden de commissie werd go.uachtigd om inmid dels nieuwe onderhandelingen te voeren in dien zin, dat de heer Gröber ©ersb zijne woonden onder betuiging van leedwezen zou intrekken; daarna zouden de journalisten bereid zijn te verklaren, dat niemand zijne godsdienstige gevoelens en die van zijne vrienden had wilien krenken. Met uitzondering van enkel© organen van het centrum, do partij waartoe de lieer Grö ber behoort, die in dit geval de den regel bevestigende uitzonderingen zijn, toont do geheele pers zich solidair. Do conservatieve Kreuz-Ztg. gaat in dit geval samen met de sociaal-democratische Vorwartszij heeft, verklaard zich aan t© sluiten bij het protest van de pers. De Nordd. Allg. Zeitung er Wolff's telegraaf agentschap bepalen zicli tot het weergeven van de verklaringen, die aan de tafel van den bondsraad warden afgelegd. Met d© Berlijnsche pers zwijgen de proviu- eia'e bladen en de vreemde pers de spreken de volksvertegenwoordigers dood. Op de debatten in den rijksdag heeft deze stakiug eene merkwaardige uitwerking. Verleden Vrijdag lieten twaalf leden, die over do bqgrooting van koloniën het woord wilden voeren, zich schrappen van de lijst, omdat zij geen lust hadden voor de vier muren van de vergaderzaal to sproken. De overigen bekortten zich zeer iu hunne rede- veeringen. Nog nooit heeft de behandeling van de begrooting van koloniën zoo weinig tijd gevorderd. Als heden vóór de vergade ring de zaak niet is bijgelegd, verschijnt er geen verslag van de zitting, waarin de be groeting van buibeniandscho zaken aan de orde is en de rijkskanselier het woord moet voeren over zijne buitenlandsche politiek. Frankrijk. De oredi&taanvrage voor den Marokkaau- schen veldtocht komt morgen bij de Kamer in behandeling. Jaurès wil ook bij deze ge legenheid veer zijne kritiek ever de Marok- ko-politiek herhalen. De minister van justitie heeft bij de Ka mer een wetsontwerp ingediend dat strekt om aan de jury bij die hoven van assises het recht te ver leen en, gezamenlijk met het ge rechtshof over de op te leggen straf te be raadslagen. Tot dusver he&i't de jury alleen te beslissen over de vraag: schuldig of niet- schuldig en blijft d© bepaling van de straf \n het ge:ai van sakuld aan den rechter. Portugal. Madrid, 22 Maart. El M undo zegt, dat volgens uit Lissabon komende berichten de wond, die Koning Manuel aan den arm kreeg bij den aanslag, zoozeer is verergerd, dat de geneeshceren hebben aangeraden den arm onmiddellijk af te zetten. De Koning en de Koningin hebben zich daartegen verzet, maar de geneesheuren be schouwen de amputatie als onvermijdelijk, Italië. Het beroep iu cassatie, dat door den go- wezen minister Nas: is ingesteld tegen zijne veroordeeling door het hooggerechtshof, zal den 28eu Maart behandeld worden. De daartoe geroepen commissie van d« Kamer heeft besloten voor te stellen Nasi vervallen te verklaren van zijn mandaat. Oostenrijk. Het plan tot huldiging van Keizer Frans Jozef bij gelegenheid van zijn 60-jarig regeo- ringsjubileum door de gekroonde hoofden van het Duitsch© rijk, schijnt toch tot uit voering te zullen komen, hoewel op meer beperkte schaal dan men zich aanvankelijk had voorgenomen. Naar het Zweedsch 46 DOOR PH. V IJ 8 III 4 N. Thiorfcten werd gloeiend rood. Hij wilde om niets vragen.maar hij wilde ook niets verbergen, als men hem begreep, ala, men walde doordringen tot zijn eigen, voor hem zëli vaak onbegrijpeilijlk hart. Hij trachtte zoo kalm mogelijk te antwoorden Jawel; en ilk heb bon benijd." Met eem flauw glimlladhjo zedde de ba rones ,,Miaar dan heb je toch zeker getracht hun voorbed te volgen?" „Neen, moeder. Ik begrijp daarvoor te goed onze plaats in de maatschappij, die Wienswijlze mijner ouders en mijn© eigen beperkte middelen. Indien iik zoo gelukkig ware geweest flink mijn eigen baan door de wereld te kunnen breken, dan... maar wat baat het be spreken over hetgeen niet bestaat." „Weet je ir< ieder opricht hoe je ouders denken, Thorsten?" vroeg barones Sdgrid. Hij streelde hare harad maar aeide niets. Nu stond baron L/udviig op en begon ver- idter do les op te lezen udt zijn onzichtbaar 'boek Bebaalld werk aal .je mooit leveren; specu'loeren is gevaarlijk en daarvoor is sen geslopen hoofd noodng.buitendien be twijfel ik, of het wel voegt voor een jong- mensch uit ons geslacht schilderijen te ver- koopen, zelfs al gelukte dit." „Het zal mi: niet gelukken, vader. Zoo veel weet alle nu." „Goed. Maar je zij;t ons eenig kind. Je krijgt evenzooved, misschien moest ik zeggen evenzoo weinig om van te leven als wij. Wij hebben ons eigen huis en met heb oog op iemand die wij het zouden kunnen aanbieden, die hier zou. kunnen aarden en die heb gloed genoeg zou vinden, hebben je moeder en ik een vrouwtje voor je ge zocht.'" Thorsten sprong van zijn stoel op en met een kleur van gloeiende verontwaardiging aaide hij driftig: „Zoo, moeder ook? Ik dank u, beiden. Ik weet iwat ik mijne ouders v or plicht ben, iik zal nooit bandeion in strijd met hun be paald verbod. Maar ilk verwacht daaren tegen dat zij mij nooit zullen willen dwin gen. Dat zou nergens to«& dienen. „Ver geeft heb mij, dab i'k het ronduit aeg, maar het zou niets baten." Een straa' van blijdsoliap verhelderde het gelaat der barones. D'aar was toch ein delijk die langgiewenscht© uniting van mail- nelijken wil, bij haar jongenMet een blik vol liefde era met een door de aandoening verjongd gelaat, stond zij op, legde haar vbeade handen oip 'de schouders van haar zoora en zeide zacht: „Niemand denkt er aan je t© willen dwingen, Thorsten. Maar will j© niet weten •wie je vader en ik voor je hebben gekozen „Neen, als 'tniet noodzakelijk is, liever niet. Heeft die arme Adel© Slorm-Thurn nu wiaariijk alle hoop op iets beters opge- gdvera Zij, die met baar zuster d© schou ders optrok voor alles wait hiier was, hoe wel zij op het eten geen aanmerking maak ten eu heb een gócdkoopen zomer noem den De barones sloot liean nu driftig iu de armen en fluisterde hem iu „Neon, hoor; het is een meisje dat har telijk veel van mijn jongen houdt en dat wij allen ook liefhebbeneen meisje, voor wie het oude Sundeby het bebooverde ka steed uit het sprookje is. Geef jij zoo weinig onn je vroeger vriendinnetje,. Thilda, dat je volstrekt niet aan haar denkt?" De aderen zwollen op het blanke voor hoofd Thorsten wilde iets antwoorden, maar hij hm. geen w'oord zeggen. Wel ba- woog hij zijne lippen, maar spreken was hem onmogelijk. Baron Ludvig bleef op zijn© ruBtelooz© wandeling door de kamer, heen en weer, voor hem stilstaan. Toen hij de overstelpende blijdschap van zijn zoon gewaar werd, verdween ook de laatste gedachte aan eau offer dat hij ge bracht had, uit zijn hoofd; en voor het eerst en voor heb laatst sprak er een tint van humor uit den ouden lioar toen hij zeide „Thorsten je ouders verwachten nu van j© dat je spiilb zult toornen over je al te haastig gezegdo van straks, en dat je, als een gelhoorraamt zoon, liunne orders zuilb op volgen." Daarbij glinsterden de doorgaans zoo doffe oogen mot een glans, die daarin niet gezien was sedert den dag toen hij de toestemming van Ohksau's dochter Si- grid verkregen had, barones te willen wor den. Zonder zijne moeder, die hij omhelsde, los te la,ten, hief Thoracen zijn hoofd over haar schouder on en zeide 'langzaam en duidelijk: ,7Dat ik niet knap en niet wils krachtig /ben, weet ik; goed beu i'k, helaas, ■ook niet. Maa ilk beloof plechtig, dat va der noch moeder ooit spijt zullen hebben over wat zij nu voor mij doen." De oude baron 1 ad in zijn bloed den drang, die ook menigeen van ons, wanneer 'wij- ons niet sterk jpiovoellen, vermaant, het uitvoefej van ean besluit niet langer dara hoog iroodig is uit te stellen. Hij liep hocra-en-wcer door de breede gang, naar de stoep en terug, op zijn mooiste rijtuig wachtende. De eenmaal grijze zomer-overjas had sterk van de zon geleden; maar baron Lu d rig was pas ge schoren en droeg een wit dasje, waaronder de zwarte opslagen prijkten van een rok, die niet bepaald gisteren gemaakt was. Uit de gang trad nu ook Thorsten, even keurig naar 'buiten. De barones was er vcor go- •w©eat dab d? heeren rich niet „zoo mooi" zouden iraakeu Zij meende zelfs dat Thor sten wel alleen had bunnen gaan, maar... „Een HarmingsJkold doet nooit iets ten bailve," had haar echtgenoot daarop geant woord. De equipage kwam voor. De calèche kon op haar ouden dag niet moer glimmen; maar de leidsels blonken van bet ijverig poetsen en di koetsier bad een paar splin ter nieuwe-, afgedankte handschoenen van den baron aan. Alles was dus zooals 'tbe hoorde te zijn, voor zulk een belangrijik© boodschap. De bairon was over zichzelf verbaasd. Dit moest toch eigenlijk een dag zijn van zelf- verlloochenirag en van vernedering;' maar de oude heer was in de beste stemming van de wereld. Trouwens heb is aangenaam iemand een weldlaad te bewijzen, en vooral wanneer het ons eigen kind geldt. De koetsier van Sundeby lidfc de zweep Mappen op een ananier die den eigenaar van een heuscbe equipage tot wanhoop zou -gedreven hebben. Te Skralby vond men het deftig om met de zweep te klappen. De ge wone muts hing thuis in den staldo koetsier van Sundeby zat op den bolk mot een hoogen, zwarten hoed, waarop eene co ca rde gehecht was. „Gi'oote hemel, waai- moeten do hoeren heen?" riep dokter Lars, die hen op half weg tegenkwam. Hij mende zelf en hield de teugels in. „Je zult 'het zien! Je zult het wel zien!" riep baron Ludvig, vroolijk met den rech terarm zwaaiend tot groet. Toen het rijtuig anet oen forschem ruk voor de zaal der Svenssons bleef stilhou den, meende Thorsten, die hier goed don weg wast, dat het beter iwezen zou om door de gang rechtstreeks door te loopcu naar de woonkamer van het gaain. Die deur was gesloten. Thorsten moest een paar maal kloppenboon kwam er iemand achterom, uit de keukendeur; het was Auna-Stina. „Weest zoo goed, heeren, door de zaal binnen te komen," zedde zij, tamelijk be leefd „Kunt ge deze deur niet voor ons open doen „Groote genade! Ik geloof waarlijk dat het de jonge baron is! Och, wil mijnheer een van de meisjes uit de zaal roepen f Want weet u, wij hebben geslacht, een kal# en een varteen, en ik sta hier met tot de ellebogen opgestroopte mouwen." Wordt vervolgd.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad | 1908 | | pagina 1