de oogen te openen in hypnotisohen slaap."
Mr. Ge r lings: „Dan heb ik verder*
iets gelezen van gevoelloosheid en pijnloos
heid van Van Vaalen. Is dat alles te simu-
leeren
D r. Cox: Gevoel loosheid is eenvou
dig niet te si muieeren."
Mr. Gerlinga: „Kan de gebrekkige
inrichting van het Huis van Bewaring er
toe hebben medegewerkt niet alle verschijn
selen van krankzinnigheid aanstonds te ont
dekken f"
Dr. Cox: „Die inrichting is inderdaad
allergebrekkigst. Het personeel is voor het
bewaken van een krankzinnige niet ge
schoold, zoodat al die omstandigheden ons
de grootste moeiten gaven."
De president: ,,De gebrekkige om
geving werkt dus mede niet alle symptomen
te ontdekken?"
D r. Cox: „Zeker. Het opzetten van
groote oogen, wat Van Vaalen door de
landloopers was aanbevolen, had vermeden
kunnen worden, als er een goede verpleging
was geweest
M.r. Gerlings: „Is het waar, dat
iemand van den toestand van Van Vaalen,
zich makkelijk aanpast aan de omgeving?"
Dr. Cox: „Zeker."
Mr. Cerlings: „Hoe was de invloed
van de landloopers in het Huis van Bewa
ring op Van Vaalen'
Dr Cox; „Van Vaalen was daar het
subject, dat als regel deed, wat hem van
buiten werd gesuggereerd
Mr. Gerlings: „Is het mogelijk, dat
een groote schok den toestand van Van Vaa
len heeft verergerdBijv. het zien van het
dooden van Hendrik Drost, wat hij niet had
gewild?"
D r. Cox: „Die waarschijnlijkheid acht
ik zeer groot."
Mr. Gerlings: „Een deskundige kan
nooit met besliste zekerheid zeggen dat een
beklaagde in zóódanige ziekeüjken 'toestand
verkeerde tijdens het plegen van de daad,
dat hij ontoerekenbaar moet worden ver
klaard?"
Dr. Cox: „Met absolute zekerheid is
dat nooit te zeggen."
I)e officier.- „Toen Van Vaalen in
hot Huis van Bewaring met een kruik naar
ecu bewaker sloeg, was hij toen in een
droomtoestand?"
Dr. Cox: „Zeker".
Do officier: „En toon hij dieuzelf-
den beambte in het Huis vau Bewaring voor
de tweede keer zag e>n zeide: „Ben je daar
weer, oude smeerlap, straks krijg ik je wel
weer was hij teen nóg in een droomtoe
stand?"
D r. Cox: „Zeer goed mogelijk."
De officier: „De schok, die zooeven
besproken js over het zien van eens anders
daad, is toch zeker óók te deuken als een
schok bij het plegen van een eigen daad
D r. Cox; „Misschien wel."
De officier: „Ik ben bij allo vorhoo-
ren geweest die Van Vaalen zijn afgenomen
en weet dus zelf, dat hem geen suggestieve
vragen zijn gedaan. Maar ik stel er nu prijs
op, in verband met opmerkingen van den
verdediger van zooeven, den rechter-com
missaris te hooren over diens ondervragin
gen van Van Vaalen, en verzoek dus alsnog
dien rechter te willen hooien, die destijds
van den abnormaleu toestand van Vau Vaa
len niets wist. Vermoedelijk zal de recht
bank ©enig bezwaar maken tegen dit ver
hoor, omdat de rechter-commissaris heden
in de zaal tegenwoordig is geweest, maar
dan wil ik toch wijtzen op een arrest van den
Iloogen R n ad, dat in dien zin gunstig be
schikt." 8
In Raadkamer teruggetrokken, besliste de
rechtbank, dat de recbter-commissaris m r.
Sc h e pol alsnog zou worden gehoord als
getuige.
De president; Wilt u opheldering
geven over de wijze waarop de beklaagde
door u is ondervraagd. Ilebt u hem een ver
haal laten doen, of is door u gevraagd of
het' zóó en zóó was gebeurd?
Mr. Schepel; Toen ik de instructie
begon wist ik van niets af. Van den inspec
teur Tenckink hoorde ik dat Van Vaalen
wilde bekennen. Toen deed Van Vaalen mij
op het politiebureau te Zeist het verhaal van
den moord. Ik wist daar zelve nagenoeg niets
van af en kende geen enkele bijzonderheid.
Wat er op 18 Nov. is gebeurd i9 dit dat ik
Van Vaalen het verhaal deed doen. Het
tweede verhoor volgde eenige dagen later.
Hij deed toen ongeveer hetzelfde verhaal
als eerst. Weer later gaf hij zelfstandige
verklaringen en vertoonde eenige teekenen
van hallucinaties.
Toen er bij liet derde verhoor sprake was
van een mishandeling in het huis van be
waring, weigerde hij dit verhaal te onder-
teekenen. Weer later hem verlioorende, heb
ik niets abnormaals aan hem bespeurd. Toen
ik hem gedurende geruimen tijd daarna on
dervroeg in verband met mededeelingen van
Overhorst, maakte hij op mij een abnor-
inalen indruk, zoodat ik geneeskundig on
derzoek geweuscht achtte. Eerst daarna
hoorde ik van de simulatie, waarover ik de
landloopers ondervroeg en Van Vaalen op
nieuw door mij in verhoor werd genomen.
Gok toen deed hij mij een zelfstandig ver
haal omtrent die simulatie, gevolgd door
een nieuwe toedracht van de zaak, die hij
mij zeer omstandig mededeelde. Den indruk
dien ik van hem kreeg, was gewoon. Hij had
wol eens hallucinaties, zag dan dieren, maar
verder niet.
De president; Waarom stelde Van
Vaalen prijs op een nieuw verhaal va» den
moord!
Mr. Schope 1Een bepaald motief heb
ik daaromtrent niet gehoord.
Do president: Werden enkel© din
gen ïn zijn eerste verhaal gewijzigd!
Mr. Schepel: „Hier en daar met na
me de voorbedachte rade. Hij stelds het
voor als had hij alleen willen berooven maar
toen ik hem opmerkt© dat de dood van het
slachtoffer daarop toch noodwendig moeet
v.gen, gaf hij dit onmiddellijk toe.'
Mr Gerlings: „Hebt u hem vragen
gesteld?"
Mr. Schepel: „Bij het eerste ver
hoor weinig of hcolemaal niet. Het verhaal
kwam to©n vlot voor den dagdo man was
ietwat zcuuwacktig. doch dat was in zijn
toestand begrijpelijk. Tóón ik Van Vaalen
met Overhorst deed oonfronteeren, en deze
laatste medeplichtigheid ontkende, zei Van
Vaalen ook maar leugens te hebben verteld."
Mr. Gerlings: „Hebt U de antwoor
den laten opschrijven of gedicteerd aan
uwen griffier?"
Mr. Schepel: „De antwoorden zijn
zoo getrouw mogelijk opgeschreven. Dat is
ons gebruikelijke systeemdaarna worden
ze voorgelezen.
Mr. Gerlings: „Heeft Van Vaalen de
verbalen zelf gelezen, of zijn ze hem voor
gelezen
Mr. Schepel: „Op kalme wijze zijn
de verbalen hem voorgelezen."
Mr. Gerlings: „De recJiter-commis
saris zal wel begrijpen, dat ik een en ander
bob gevraagd in verband met den toestand
van Van Vaalen, maar niet om mij ook
maar ©enigszins te mengen in het beleid
van dezen rechterlijken ambtenaar, wiens
zorgvuldige n arbeid ik reeds meermalen
vóór dezen hel mogen leer on waardeoren."
Om kwart voor één wordt pauzo gehou
den. Voor het hek van het Paleis van Jus
titie in de Hamburgerstraat bemerken wij
ettelijke groepjes menschen, die hopen iets
bijzonders te zien. Hun nieuwsgierigheid
blijft uitteraard onbevredigd. In groepjes
ook bewegen zich in den tuin van het ge
rechtgebouw vele getuigen.
Kwart over éénen wordt de zitting her
vat. E$u korte pooze is dan nog dr. Cox aan
het woord, wiens verklaringen hierboven zijn
vermeld.
Van Vaalen zit inmiddels als in melan
cholisch gepeins met zijn groote z war to
oogen strak voor zich uit te 6taren Van
Ee leunt lui tegen den raad der be
klaagden bankKors luistert aandachtig
naar de voor de beklaagden uiteraard dik
wijls onbegrijpelijke wetenschappelijke ver
klaringen van dr. Cox. Kors zit zelfs soms
af en toe te glimlachen. Overhorst kijkt
soms triest voor zich, let niettemin goed
op.
Het publiek, vooral op de gereserveerde
tribune is nogal gedund ook het getal be
langstellende advocaten is iets minder ge
worden, doch wordt later wéér talrijker.
Na Mr. Schepel werd gehoord Dr. H.
B r e u k i n k als getuige-deskundige. Deze
is tot de conclusie gekomen, dat beklaagde
leed aan hysterisch del ire. Dit is getuige
gedurende het geheele onderzoek gebleken.
Hij was hystericus, omdat hij duidelijk ver
toonde een halve gevoel loosheid en cone ab
solute pijnloosheid van het lidhaam. Deze
verschijnselen kunnen niet gesimuleerd wor
den. Wanneer ik zegt. Dl*. Breukink
mfet een speld sterk prikte in het slijmvlies
van de mondholte en op het lichaam, kwa
men er zelfs geen pij nrefl exen. Hij had.
hysterisch delire, omdat hii had hallucina
ties van het gehoor.
Simulatie van de bij bekl. Van Vaalen
waargenomen hallucinaties acht Dr. Breu
kink ten ©enenmale uitgesloten. De uitdruk
king Tian angst op het gezicht zich uitende
in vertrekkingen der gelaatsspieren, het
fronsen van het voorhoofd; het spontane
opschrikken van bekl., het zoeken in de hoe
ken en naar boven kijken wanneer de des
kundige plotseling zonder dat bekl. hem zag,
met- een sleutel op een tafel tikte; dit al
les kan niet worden gesimuleerd.
Bekl. heeft daarnaast verschijnselen ge
toond, die zouden kunnen wijzen op simula
tie, b v. het telkens zeggen „ik weet het
niet". Had men bekl. in het krankzinnigen
gesticht kunnen observeerendan ware men
tot een beslister conclusie gekomendo ob
servatie in hec Huis van Bewaring was bo
s' ist onvoldoende.
Waarschijnlijk bestond de droomtoe
stand op 16 November. Getuige verklaart
dit op grond van mededeelingen van per
sonen, die Van Vaalen destijds kenden.
Hij was toen onrustig, verkwistend, ge
neigd tot alcoholisme. Get. geeft inlichtin
gen over den hysterisclien droomtoestand,
welke beschouwd wordt als een vernauwing
van het bewustzijn. De herinneringen van
eene in dien toestand verrichte daad kun-
nen vaag zijn, doch de kern ervan kan juist
zijn. Op een vraag van den verdediger ant
woordt de get. dat de afwijkingen in de
bekentenis van Van Vaalen voor den rech-
ter-commissaris met die in de bekentenis
onder hypnose afgelegd, naar zijn meening
zijn geconfabuloerd door bekl.
Wanneer dc deskundigen hebben ver
klaar? dat bekl. vermoedelijk in liyste-
rischen droomtoestand heeft gehandeld, dan
bedoeïen de deskundigen met dit vermoeden
niet eenigen twijfel doch dat de meeste
kans bestaat, dat bekl. ii» dien toestand
heeft gehandeld
Hierna worden de stukken uit het dos
sier voorgelezen, welke betrekking bobben
op bekl. Van Vaalen's simulatie.
„Van Vaalen", vroeg hierna de presi
dent, „blijf je er bij dat je in het Huis
van bewaring comedie hebt gespeeld."
En hierop weerklonk weer het stereotiepo
antwoord: „Ik weet het niet. Ik kan hot
niet zeggen. Ik herinner het me niet goed
meer."
Overgegaan werd alsnu tot het verhoeren
der drie landloopers, welke indertijd Van
Vaalen in het Iluis vau Bewaring hebben
bewaakt.
De eerste van henEverardusHell,
verklaarde niets meer te weten van hetgeen
toen in het Huis van Bewaring was ge
beurd.
De Officier: „Die droomt zeker ook
hysterisch". (Hilariteit. Bekl. Kors lacht
smakelijk).
De Officier: „Weet je dat je in
Veenhuizen bent geweest, dat je hierheen
bent gereisd. Weet je dat je bier bent?
Daar men uit deze getuige toch niets kon
loskrijgen, werd maar besloten van zijn ver
hoor af te zien. De man glimlachend af.
De tweede landlooper-bewaker Hendrik Hor
sten wist meer te vertellen. Hij en ziin ge
zellen waren aangewezen om Van Vaalen te
bewaken, daar vermoed werd dat hij zich
van het leven wou berooven.
Van Vaalen deed allerlei gekke dingen
wanneer de doktors of do bewaarders binnen
kwamen. Hij gaf steeds verkeerd© antwoor
den, sprak over een jongen die vermoord
was, hoorde overal stemmen. De landloopc-r
Goosson had aan Van Vaalen gezegd dat hij
in Medemblik zou komen.
Een andjermaal ja bekl. op in»tignatie
van anderen op een alkoof geklommen, toien
de dokters binnenkwamen. Nog vroeg bekl.
eens of het gek genoeg zou lij ben indien hij:
een brief schreef geadresseerd „Aan mijn
vader te Amsterdam". De aldus onleesbaar
beschreven enveloppe toon dé Van Vaalen
aan get.
In een gesprek fcusschen Van Vaalen en
diens vader en zuster heeft eerstgenoemde,
naar hij aan get. heeft verklaard, zijn fami
lie ingefluisterd „Ik ben niet gek". Voorts
heeft bekl. eens gevraagd of het niet te nor
maal zou schijnen indien hij zelf aan zijn
zuster om eantinegeld schroef.
Get. heeft gezien dat Van Vaalen weinig
at, doch heeft niet kunnen opmerken dat
Van Vaalen rammelde van den honger. Nog
heeft get. Van Vaalen eens hooren zeggen
„heb ik 'm dat niet mooi gelapt (d'. w. z. zich
gok t© houden.)
Van Vaalen heeft in den bovenvermelden
toestand ook meermalen op den moord ge
zinspeeld. Ilij zeide altijd dat hij den jongen
in huis had gelokt en hem had vastgehou
den. Van Ee had den jongen toen gewurgd.
Heil heeft Van Vaalen eens gecomman
deerd zich in onrein water te wasschen.
Van Vaalen deed dit ook.
Na het verhoor van Horsten rees bekl.
V a n E e op en vroeg
„Wilt u vragen, mijnheer de president,
of Van Vaalen nog op andere manier heeft
verhaald van den moord?"
Get. Horsten antwoordde hierop dat Van
Vaalen steeds dezelfde voorstelling ervan
had gegeven als hierboven omschreven.
GetG o o s z e n de derde beklaagde be
vestigde dit laatste. Ilij heeft door van
Vaalen niet den naam van Van Ee hooren
noemen als van den gene die den jongen
worgde. Van Vaalen heeft ook gewaagd
van de jenever die was gedronken om moed
te krijgen
Aan Gooszon heeft bekl. bekend, dat hij
zich tot dusver krankzinnig had gehouden
en zich verder zou houden. Ilij heeft aange
kondigd, dat hij zijne vrouw niet zou her
kennen en vroeg aan get., die vroeger ver
pleger op Meer en berg was geweest, hoe hij
dioen moest om zich krankzinnig to houden.
Ten sloto verklaard© get. dat Van Vaa
len hem heeft verklaard in Medemblik te
willen komen voor een jaar of langer, om
daardoor gauwer weer bij zijn vrouw en
kinderen te kunnen zijn.
De volgende getuige* is Teunis Vos,
die in den morgen van 17 November, daags
na den moord, te ongeveer 7 uur, het lijk
van Hendrik Drost vond in de Kerk'hof-
sloot te Zeist. Het hoofd lag nagenoeg ge
heel onder water, de schouders staken ho
ven water uit en voor het verdere gedeelte
lag het lijk tegen de berm van de sloot.
Getuige zag in liet water een cape drijven
en zoodoende werd zijn aandacht getrok
ken bij nader onderzoek vond getuige het
lijk, dat aan de naar boven uitstekende
beonen geheel koud en verstijfd bleek te
zijn. Getuige is toen een kameraad gaan
halen om eens met hem mede te gaan naar
de Kerk'hofsloot, waar een lijik met het
hoofd in het water stond.
De inspecteur van politie De Lange
uit Zeist, kwam dien Zondagmorgen ter
plaatse', toen het lijk reeds uit de sloot was
gebaald en langs den kant gelegd. In het.
water dreven een f ietscape en een tasdh,
waarin het notitieboekje van den vermoor
den knaap was geborgen. De in dit boekje
opgefeekendo adressen werden onderzocht
en toen bleek dat Drost het laatst bij Van
Vaalen was geweest. Alzoo werd het bier
huis van Van Vaak.il het punt van uitgang
voor liet nadere politieonderzoekGetuige
zag Overhorst onder de nieuwsgierigen
staan langs den slootkant, ook Van Vaalen
werd daar later gezien. Het lijk werd naar
het lijkenhuis je gebracht op het kerkhof.
Ten huis van Van Vaalen werd door ge
tuige ©enig geld in beslag genomen en de
quifautie van f 67.60, die door Drost bij
Van Vaalen daags te voren tegen betaling
naar het heette zou zijn afgegeven.
De fiets van Hendrik Drost is door getuige
gevonden in de bosschen achter de Tucht
school de plaats waar het rijwiel lag ver
borgen, was den burgemeester van Zeist in
een terreinteekening, verstrekt door den
rechter-commissaris, aangegeven.
Beklaagde Overhorst deelt mede van
uit zijn huis menschen te bobben zien staan
op den hoek van de Kerkhofsloot, waar het
lijk werd gevonden en zoodoende naar bui
ten te zijn gelokt.
Getuige De Lange zegt, dat van uit
hot huis van Overhorst niet de plek was
te zien, waar het lijk van Drost werd ge
vonden. Van Be stond van de vier ver
dachten het slechtst bekend, hij werd meer
malen onder den invloed van drank gezien
en genoot ook al daardoor een slechte repu
tatie.
Beklaagde Van E e protesteert hiertegen
en noemt de verklaringen van den inspec
teur de Lange eenvoudig leugens. Hij vraagt
een onderzoek bij alle kasteleins te Zeist,
opdat zal blijken dat hij nimmer onder den
invloed van drank verkeerde.
Desgevraagd deelt getuige de Lange
tiog mede, dat Van Vaalen Zondagsmorgens
omstreeks 10 uur door de politie in hechte
nis werd genomen en verder tot Dinsdags
aan het 'bureau te Zeist vertoefde. Gedu
rende dien tijd werd niets bijzonders aan
hem bespeurdeenmaal heeft hij over zijn
vrouw gesproken, kort vóór zijn bekentenis
Maandagmiddag, Van Vaalen verkeerde
toen in de veronderstelling, dat zijn vrouw
aan het bureau verbleef en vroeg toen of
dit inderdaad zoo was. Iets abnormaals is
volstrekt niet aan Van Vaalen bespeurd.
Nadat de adj.-inspecteur van politie
Tenckinck bijzonderheden nad medege
deeld omtrent het vinden van de fiets van
Drost achter de Tuchtschool, kwam de heer
Prince als getuige voor de rechtbank, de
kassier uit Driebergen, bij wien Hendrik
Drost als looper in dienst was. Deze deelde
mede, dat het totaal der te innen gelden
den Zaterdag van den moord bedroeg
f 1326.1911, vcor welk bedrag Droet wissels
en quittantiën had medegekregen. Den 14en
November vau het vorige jaar kreeg getuige
van den heer Schaap te Zeist in opdracht
een quittantio te doen aanbieden van f 67.60
ten name van Van Vaalen. Wel trof het
getuige dat de heer Schaap, voor rekening
van wien getuige geen zaken deed, zich bij
hom vervoegde voor d© aanbieding d1©^*"
quïttantie, maar verdór dacht de heer Prince
er niet over na, zoodat een quittanti© van
f 67.60 op naam van Vaai Vaalen werd ge-
schieven en aan Drost medegegeven ter in-
casseering, reeds op Vrijdag 15 November
De afspraak met Schaap was dan ook, dat
dien dag den wissel bij Van Vaalen zou
worden aangeboden, op dTie dagen zicht.
De heer Klinghardt uit Zeist betaal
de den ochtend van den 16en November aan
Hendrik Drost op een door dezen aangebo
den wissel een bedrag van f 1000, t. w. in
drie bankbiljetten van f 300 en één van
f 100. Drost kwam tegen kwart voor 12.
Dit bankbiljet van f 100 is hetzelfde dat
later bij Labouchère door Overhorst ten kan
tore is gebracht.
Bekl. Overhorst herkent het bankbil
jet van f 1Ö0 niet, ook niet de kreukels die
er in zijn.
Een groot aantal getuigen, dio op den
nood' ttigen dag geld aan Drost hebben af
gedragen, worden hierna gehoord. Hunne
verklaringen hebben voor dit verslag geen
belang, waarom wij ze verder onvermeld
laten
Met den 25en getuige schorste de presi
dent? de zitting, welke tot heden 10 uur
werd verdaagd. De getuigen, die alsdan
terugkomen, ontvangen dubbelen tax.
(Tweede dag).
Hedenmorgen 10 uur werd het getuigen
verhoor In deze zaak voortgezet.
Er was weer veel belangstelling op de
beide tribunes; de publieke is stampvol.
Ook Me advocaten-tribune is weer geheel ge-
vu'd
Wanneer het publiek geleidelijk binnen
komt, zijn de beklaagden reeds in de voor
hou bestemde bank gezeten.
Kors zit weer voortdurend in de zaal te
kijken, zoodat de majoor der rijksveldwacht
hem moet aanmanen voor zich te zien.
De rechter-commissaris mr. Sohepel is
weer bij deze zitting aanwezig.
Begonnen wordt met de getuigenverkla
ring van Willem Vos.
Getuige deelt mede eenige jaren in dienst
te zijn geweest van Van Vaalenhij ver
diende een weekloon van f 5. Van Vaalen
deed het voor zijn vrouw schijnen, alsof ge
tuige f 4 verdiende en droeg daarom nit
eigen zak, zonder dat z'u vrouw het wist,
f 1 tot het weekloon bij. Van Vaalen was
een goede baasden laatsten tijd had de
betabng van het loon minder geregeld
p'aats, bleef men weieens in gebreke hem
aan het' einde van de week te voldoen, zoo
dat t-m slotte een bedrag van f 13,50 aan
getuige onbetaald bleef, flat hij thans nog
heeft te vorderen. Van Vaalen bleef altijd
dezelfde persoon, veranderde niet in gedrag
of houding. Getuige weet zich precies te
herinneren, dat hij op 2 en 9 November
geêu loon heeft ontvangen. Op 16 Novem
ber kreeg hij weer z'u gewone weekloon,
maar de dertien en eon halve gulden zijn
blij.ven staan
Getuig© heeft Van Ee op 16 November
des morgens 10 uur de herberg vau Van
Vaalen zien binnenkomen. Get. werd toon
uitgezonden om bier uit to rijden. Om
streeks lia.lf twaalf kwam got. terug. Van
Vaalen en Van Ee waron toen aan hot
kaartspelen. Van Vaaien zeide tot zij 1
knecht dat hij maar weg moest gaan, wat
get. vreemd vond, daar hiji anders pas om
twaalf uur wegging. Om twee uur ongieveor
moest hij terugkomen, 's Middags zeid© Van
Vaalen togen get.„Ik ga gelid halen, f200
bij een vriend, en als ik het krijg heb jij 'n
gooien dag." Dien goeiên dag heeft get
echter niet gehad.
Om 3 uur 's namiddags is Van Vaalen weg
gefietst, got. kan niet zeggen naar Van Ee,
ana ar wel den kant op van Van Ee.
Om 6 uur kwam Van Vaalen terug.
Tusschen 7 en half 8 was Van Ee den
avond van den 16en November niet in het
bierhuis van Van Vaalen; Van Ee kwam
tegen 9 uur in den avond en bleef er ver
der geruimen tijd. Kors en Overhorst waren
daar toen ook, maar Kors is weder spoedig
heengegaan. Get. kon doorgaans 's Zater
dagsavonds 11 uur weggaan, maar Zater
dagavond werd got. vroeger weggezonden,
wat hij ook vreemd vond. Van Vaalen had
één hond voor zijn bedrijf, die wel eens
overvallen hadmaar nooit heeft getuige
bemerkt, dat Van Vaalen chloroform in huis
of bij zich had, om het dier van kant to
maken. Integendeel, had van Vaalen het
voornemen geuit, het beest aan iemand te
verkoopen. Later had Van Vaalen ook nog
een tax, maar die was volkomen gezond.
Rechter mr. Van Swin deren:
..Heb je op den morgen van 16 November
ook de kachel aangelegd bij Van Vaalen?"
Getuige: „Ja, dat heb ik toen ge
daan".
De officier: „Overhorst en Van Ee
-waren getrouwe bezoekers bij Van Vaalen,
is 't niet?"
Getuige: „Ja, zij kwamen veel"
M r. v a n Noppen: „Heeft getuige ook
de kachel uitgehaald op Zondag na den
moord, 's morgens, en heeft hij toen ook
glasscherven daarin gevonden?"
Getuige „Ik heb de kachel niet uit
gehaald".
M r. Ge r ling s: „Is Van Vaalen niet
zéér spoedig veranderd van een kalm, rus
tig man in een man van andere natuur?"
Getuige: „Neen, het eenige verschil,
dat ik bemerkte, was dat Van Vaalen wel
eens een borrel dronk. Overigens bleef hij
geheel dezelfde.
De volgende getuige is de weduwe V e I'
ll e ijvan Beusekom, schoonmoeder
van Van Vaalen. Er wordt geen bezwaar ge
maakt haar onder eede te hooren.
Zij verklaart dat haar dochter thans on
geveer 10 jaren met Van Vaalen is ge
trouwd. Den middag van den 16en Novem
ber kwam Van Vaalen bij haar; hij had
goen bepaalde boodschap, maar kwam ge
woon goeden dag zeggen. Een tweede maal
kwam hij terug ongeveer 5 uur, toen in ge
zelschap van Van Ee. Van Vaalen gaf aan
getuige toen een pakje, met verzoek dit vx>r
hem te willen bewaren, hetzij tot 'savonds
of den volgenden morgen. Hot is echter niet
bij haar geliaeld. Van Vaaflen gaf blijken
deu tweeden keer, dat hij haar bezocht, on
der den invloed van sterken drank te ver
koeren hij zei niet wat er in het. pakje was.
's Maandags is het pakje in getuige's woning
geopendmen vond er toen een portefeuille
in, die van Van Vaalen bleek te zijn. Ge-
tuige herkende dit eigendom van haar
schoonzooner zat veel papieren geld in,
waarmede men toen naar deu politie-com-
missaris is geloopen, die den inhoud nader
heeft onderzocht. Getuige had inmiddels van
den moord te Zeist gehoord en wilde toen
zóóveel geld niet in huis houden.
Mr. Gerlings: „Was het pakje ge-
woon met een touw omwonden en heeft
Van Vaalen ook gevraagd het pakje te wil
len verstoppen?"
Getuige „Het pakje was gewoon irn
gepakt, met een touwtje, zonder lak er op
of iets. Van Vaalen heeft niets anders ge
vraagd dan„Bewaar dit pakje voor me
tot van avond of morgen". Van „verstop
pen" is niet gesproken.
Van Vaalen zit tijdens dit verhoor te turen
naar de groene tafel der rechters, houdt de
hand voor den mond en strijkt somwijlen over
zijn baard. De rechterarm leunt op den rand
van de bank. Van E© leunt achteloos tegen
den linkerkant van de bank, luistert echter
scherp toe, evenals Overhorst, die achter
Van Ee zit. Kors heeft maar voortdurend
alle aandacht voor zijn omgeving en slaat
z'n oog gedurig op de perstafel ter zijde van
de bank, waar hem letterlijk niets ontgaat.
Volgende getuige was H. M. Blank e-
i steijn, huisvrouw G. Drost, een nicht
van de vrouw van Van Vaalen.
Zaterdagnamiddag 16 Nov. is Van Vaalen
tweemaal bij haar aan huis geweest, de eer
ste maal per rijwielhij praatte toen met
get. over eenige huishoudelijke dingen. De
tweede keer kwam Van Vaalen terug met
Van Ee; van Ee zeide o.a. dat hij den hee-
Ion dag niet tehuis was geweest en dat hij
niet had gegeten. Beiden sohenen een bor-
röltje te hebben gebruikt. Het viel get. op,
dat Van Vaalen er verwilderd uitzag. Hij
sprak als gewoonlijk.
President: „Heeft hij het pakje met
deze portefeuille niet op een kastje bij TJ
neergelegd en gezegd.: „Moeder, ik leg dit
oven hier bij jo neer, van avond kom ik
het terughalen."
Getuige: „Neon, eerst 'sMaandags
zag ik het pakje liggen. Er kwam een porte-
feui'le uit met f 415. Toen get. hoorde dat
Van Vaalen in arrest was gesteld, bracht
ze het pakjo naar het politiebureau.
De Presiden: Van Vaalen, heb je dit
pakje .met de portefeuille bij getuige op
het kastje neergelegd?
Vau Vaalen': Ik heb er wel een pakje
neergelegd, maar ik wist niet wat ër in was.
De President: Weet- je, dat er f 415
in waren?
Van Vaalen: Neen, dat weet ik niet.
De President; Weet je, dat er een
bankbiljet van f 300 in was?
Van Vaalen; Ja, dlaar staat me iets
van voor.
De heer Dammers, commissaris van
politie te Utrecht verklaart dat de weduwe
Verheij en haar nicht, mejuffrouw Blanke-
steijn ten zijnen bureel© de portefeuille kwa
men deponeeren met het papieren geld, voor
een gezamenlijk© waarde van f 475. Dit geld
is door getuige Dammers in bewaring geno
men mèb de portefeuille. De weduwe Ver
heij en haar nicht vonden het raadzamer
zóóveel gelH bij de politie af te dragen, in-
stedó van het thuis onder ziok te houden.
De politieinapecteur uit Zeist, de heer De
Lange, wordt weder als. getuige voorge
roepen, om te verklaren dat hij Zondags na
den moord, verdachte Overhorst ondervroeg.
Als kiassierlooper was deze wellicht .in staat
eenige inlichtingen te verstrekken.. Over
horst verklaarde toen, dat Van Vaalen hem
wel eens per.fiets, was achterop gereden om
hem te vragen 'm geld to leenenOverhorst
had dit leenen aldius verklaarde hij den
heer De Lange. echter geweigerd.
De President: „Nu, Overhorst, wat
heb je daarop te zeggen?''
Overhorst: „Dat heb ik den lieer
De Lange ook zoo gezegd. Ik was te angstig
om kern to bekennen, dat Van Vaalen bij
mij. geld had geleend, want ik vreesde door
zulk een mededeeling mijn eigen geld kwijt
te raken."
De President: „Maar da-ar kon je
toch geen kwaad mee, dat geldleeuen eer
lijk op te geven. Dat kon je niet bezwaren,
i k althans kan dat voorshands niet in
zien."
O v e r li o.r s t„Omdat Van Vaalen mij.'
het door hem verschuldigde geld reeds had
gegeven, was ik bevreesd, dat geld weer te
zullen moeien missen."
De bode Mvan der Schantz heeft
Van Ee Zaterdagsmiddags 16 November on
geveer kwart na twee uur per fiets van
den Vau Reeneuweg zieu komen, gaande
naar de Utreohtsckenweg. Getuige herkent
ter zitting in de fiets van den vermoorden
Hendrik Drost het rijwiel, waarop van Ee
dien middag reod.
Van Ee zegt, dat dit wel mogelijk ia.
Hij heeft bode van der Schantz niet gezien.
[De zitting duurt voort.]
