B I N N EN LAN D.
Uit den omtrek.
De berechting van de Zeister
moordzaak.
den sjah door iussclienkomst van den Rus
sische» zaakgelastigde in Teheran in kennis
te stellen, dat hij heeft goedgevonden, dat
d© termijn voor de vervulling van de ease hen
van genera»! Snarski met 15 dagen is ver
lengd
T«rk|*
Koustantinopel, 2 4 Mei. Aan
Franse lie zajde wordt verklaard, dat van uur
tot uur de definitieve regeling van de Hera-
klea-kwestie is te verwachten.
Marokko.
Aan het Journal wordt uit Oran bericht,
dat de generaals Bailloud en Lyautey beslo
ten hebben tot nader order dc actie in het
Tafileltgobiod te staken. Voorloopig worden
Bou Denib en Rou Anian en waarschijnlijk
ook te Mahereb sterk verschanste kampen
ingericht, zoodat drie bronnen en de balang-
rijkste palmbosschen bezet zijn. Men meent
daardoor de vorming van nieuwe harka's te
verhinderen, en de stammen te kunnen
dwingen tot onderwerping.
Tanger, 24 Mei. Berichten uit Meki-
ncs van den 16en bevestigen, dat in den
morgen van dien dag Moeley Hafid daar is
aangekomen, en gewagen van vreugde-betoo
gingen en feestvieringen te zijneT eere.
Britech-lndii.
Calcutta, 2 4 Mei. Twee helsche
machines, geladen met pikrikaat, zijn he-
don morgen gevonden aan het station How-
rah in een leege spoorwegcoupé.
Aller Ui.
B e r n, 2 4 M e i. De sneeuwval in het
grootste gedeelte van Zwitserland is een ware
ramp voor den landbouw. lp de bosscheu is
do schade onberekenbaar; de telegrafische
en telefonische gemeenschap is verbroken;
op een groot aantal punten ondervindt de
treinenloop belangrijke vertraging.
vVrijdagochtend is er te Parijs in de
suikerraffinaderij van Say een ontploffing
geweest, waarbij van de honderd werklie
den er ongeveer 40 werden gewond, van wie
11 zeer bedenkelijk.
Do arboidors, in de fabriek werkzaam,
zagen plotseling een schel licht; dadelijk
werden zij door ©en geweldigen schok op
den grond geworpen. Van alle kanten
hoorde men angst- en smartgehuil. De
moeste gewonden hebben wonden aan han
den en gezicht; eenigen zijn aan de bee-
neu en armen gewond door de stukken me
iaal of stoenen. Do tien of elf arbeiders,
die het ernstigst gewond zijn, werden dade
lijk naar het hospitaal vervoerd. Minister
Viviani en de rechter van instructie André
kwamen ter plaatse on prof. Lecornu, van
de Polytechnische School, is met het on
derzoek naar de oorzaak der ramp belast..
Die oorzaak is waarschijnlijk het in brand
raken van suikerstof, tengevolge van een
Tcortaluitmg of hoe dan ook. Ben geweldige
vlammenzee verlichtte het gebouw.
e Parijs, 23 Mei. De bladen bevatten
eon telegram uit New-York, meldende dlat
er brand is uitgebroken in de uitgevers
zaak van Harper aldaar. Men vreest, dat
er 150.000 handschriften verbrand zijn, met
name die van werken va<n Mark Twain.
vEven voor het sluitingsuur was Zater
dagavond ecai bediende van een Parijsoh
warenhuis in een afgelegen hoekje op een
grooto baal stof in 9laap gevallen. Men
heeft hem vergeten en ingesloten. Hij g^
voelde zich Zondag gevangene en toen
honger kreeg, trok hij de aandacht der bui
ten wereM door tusschen de modepoppen
van een uitstal venster te dansen. De menig
te, die het geval vermakelijk vond', werd
zoo groot, dat de politie moest optreden.
Inmiddels werd de eigenaar van de zaak
getelefoneerd. Hij was echter uit de stad en
en niet te bereiken. Een smid, die gehaald
werd, kou het- kunstaio t niet openbreken.
Borst om zes uur werd de man uit zijn
eigenaardige gevangenis verloet. Hij moet
gezegd hebben, nooit weer in de zaak een
uiltje te zullen knappen.
De Staatscourant van Zondag 24 en.
Maandag 25 Mei 1908 bevat de volgende
Kou. besluiten
op verzoek eervol ontslagen als burgemees
ter van Ga6eelte J. Huges;
eervol ontslagen de reserve-officier van
gezondheid 2e klasse C. Voorthuys, die voor
5 jaren was benoemd
gesteld ter beschikking van den gouv.-
generaal van Ned.-Indië om te worden 'be
noemd tot onderwijzer 3e klasse bij bet Open
baar Europeesch Lager Onderwijs: A. v. d.
Wonde, A. v. d. Veen, H. W. M. Dussel-
dorp, A. W. M. Stuker, S. Sckregardus,
J. Mooy, J. J. Kluit en H. G. Straatman;
bepaald dat de benoeming van den com
mies der posterijen 2e klasse M. P. J. Snij
ders lot directeur van het postkantoor te
Ysaolmonde zal ingaan 1 Augustus 1908.
W L A. van de Ven, ontvanger der
directe belastingen, invoerrechten en accijn
zen te Honteuisse, is op nader te bepalen
tijdstip ontkeven van de waarneming van
zijn tegenwoordig beheer en wordt hij be
last mot de waarneming van de controle der
grondbelasting te 's Gra.venhage
J. A. Maas Goesteranus, controleur der
grondbelasting te Zwolle, is met ingang vau
1 Augustus 1908 t-ijdoiijk onthoven van zijn
tegenwoordig behoor en tijdelijk geplaatst te
Rotterdam, met bepaling dat hij wordt
toegevoegd aan den hoofdambtenaar, aan
wien hot beheer van de controle dei* grond
belasting aldaar is opgedragen.
Reuter bericht ons uit Stockholm,
dat II. M. de Koningin-Moeder der Neder
landen daar heden voormiddag is aange
komen en door de koninklijke familie werd
ontvangen. H. M. reisde verder naar Ul-
liksdal om de Koningin-weduwe Sofie te
bezoeken.
H. M. de Koningin-Moeder heeft van
mej. J. C van Deventer te "s Gravenhage.
een schilderij gekocht ..Heide te Laren
Prins Hendrik in Haarlem.
Zaterdagmorgen, even half elf uur kwam de
Pis aan en werd aan het station verwel
kom! door den Commissaris der Koningin
en den waam©menden burgemeeeter Dade
lijk werd gereden naar de kweekorij der
firm«, Van Tu.bergon, wiaax een prachtverza
meling van meerendeels bloeiende knol- en
bolgewassen werden bezichtigd. De Prins
vonhet goed, dat een door de firma ge
wonnen uiterst fraai© reusachtige tulp, Tu-
lipe Greigi den bijnaam verkreeg van Varie-
tas Princeps. Op den terugtocht van de
kweekerij naar het paleis van den Commis
saris der Koningin, waar de lunch gebruikt,
zou worden, bracht de roei- en zeilvereeni-
ging ,,Het Spaarue" in de nieuwe gracht
den Prins eene aardige hulde, door haar i
verschillende roei- en zeilvaartuigen hier j
bijoen te brengen, wat een eigenaardige»
aanblik opleverde.
Na ajfloop der lunoh werd eene vergade- j
ring van de Hollandsche Maatschappij van
Wetenschappen belegd, waarna, de Prins een
bezoek bracht aan het gebouw der sociëteit j
,,Trou moet blijekeu waar de Prins eene 1
verzameling bocalen, benevens verschillen
de oude geschriften en klaroenen der oude
Retihorijikerskamer van de broeders Pelika-
nisten bezichtigde.
Het vertrek van dén Prins was op 8 u.
40 m. bepaald.
Zendeling-arts d r. Sche li
re r. De zendeling-arts der Geref. Kerken, j
rustend directeur-geneesheer van het be
kende Zendingshospitaal ,,Petronella" te
Djocjacarta, dr. J. G. Scheurer, die wegens
herstel van zijn gezondheid naar Nederland
moest repatrieeren, maakt zijn vrijen tijd
ten n-utte door de practische colleges te vol
gen aan de medische faculteit te Gronin
gen.
Donderdag slaagde de heer Scheurer voor
het eerste gedeelte van het arts-examen.
Het ligt in de bedoeling van dr. Scheu
rer om als zendeling-arts naar Indië terug
te keeren.
Assistenten der Posterijen.
De algemeen© jaarvergadering van den Ne-
derlandschen Bond van Adsistenteu der Pos
terijen en Telegrafie, dit jaar te 's Graven
hage te houden in het ,Hoi van Berlijn" op
28 Mei a. s. (Hemelvaartsdag), zal als voor
naamste punt op de agenda te behandelen
hebben de positie der adsistenten.
Het Koninklijk besluit van Juli 1905 heeft
hen heel wat teleurstelling gebracht, die in die
nawerking, zich nog ernstiger laat gevoelen,
hoofdzakelijk door de uniformeering vau het
korps en de gelijkstelling met vroeger on
der dit corps staande caegorieën.
Sedert is de organisatie, die vóór dien tijd
wel te wenschen overliet, hechter geworden,
en zullen uit vele plaatsen afgevaardigden
deelnemen.
Weerbaarheid s-Y ereeni-
gingen. Pinkstermaandag zal onder op-
perleiding van een leger-officier een groote
velddienstoefening bij Nijmegen door Weer-
baarheidsvereenigingen gehouden worden;
't hoofddoel is om aan een propagandadag
een nuttige oefening te verbinden.
Door de regelingscommissie, waarvan de
kapitein van 't Nijm. Vrijiwilligerskorps B.
Enthoven voorzitter en jhr. A. v. Reigers
berg Versluijs secretaris is, kan, zoo ge-
wenscht, o. m. voor zeer billijk en goed
middagmaal gezorgd worden.
Mogen alle weerbaarheidsmannen van
deze gelegenheid gebruik maken en toonen
dat zij kradhtig willen medewerken tot ver
hooging van 's lands weerkracht.
Leger des Heils. Op Hemel
vaartsdag zal door het Leger des Heils een
gToote kampdag worden gehouden op het
scboone landgoed Weldam, te Goor, daartoe
welwillend afgestaan door den heer graaf
Ben thick.
De leiding van den dag is opgedragen
aan den eersten stafofficier-majoor J. Feen-
stra, terwijl vrouwelijke- en mannelijke offi
cieren uit alle oorden zullen assisteeren.
Een flink muziekkorps e*n twee geoefende
zangkoren zullen het Heilsfeest opluisteren.
De groote demonst ra tien hebben in den
namiddag om 2.30 en 5 uur plaats.
Men verwacht, dat een groote schar©
volks dezen Heilsveldslag.zullen bijwonen.
Een jonge held. De avondtrein
van Groningen, die Donderdagavond 9 uur
te Zwolle moest arriveeren, is pas Vrijdag
nacht half drie gearriveerd'. Tusschen Beilen
en Hooghalen sprong nl. de wielband vau
de locomotief. De machinist, slingerde van
den trein, de leerling-machinist braik een
aantal rifcrben, maar wist den trein des on
danks tot stilstand te brengen, waardoor
groot onheil werd voorkomen.
Ooggetuigen roemden den heldenmoed van
dezen beambte. Beide beambten zijn ernstig
gewond. Voor hen werd nog des nachts langs
don trein gecollecteerd.
Nader bericht men:
De machinist Van Dijk brak zijn been.
De trein was, indien de leerling machinist
niet zoo flink was opgetreden, eenvoudig
onbestuurd in het Oranjekanaal gereden.
Proeven met de reddings
boot te Scheveningen. In tegen
woordigheid van de stadscommiesie, het
hoofd- en plaatselijk bestuur der N.- en
Z.-H. Redding-Maatschappij hadden aan
het strand weer porefnemingen plaats met
het lijukauon en do reddingsboot. Met het
kanon worden achtereenvolgens 6 schoten
gedaan, waarvan er 4 den afstand van ruim
300 meter behaalden.
Te half twee rukte de reddingsboot uit en
stak met de bemanning in zee. In korten
tijd was door rle roeiers een groote afstand
afgelegdzij bleken dan ook voor hun
moeilijke taak de aangewezen personen te
zijn. Ilierna werd de boot door de motor
reddingsboot op sleeptouw genomen en aan
de sleephelling weder op den wagen gelaten,
waarmede de oefeningen een einde namen.
Men was zeer tevreden over de behaalde
resultaten.
Zonder Lisaone! Al9 een bijzon
derheid meldt men ons uit Zwolle, dat vijf
arbeiders van dc Centrale Werkplaats al
daar mot vrijbiljetten oen reis naar Spanje
en Portugal gaan maken. Ze zijn de eersten
cmder hot Nod spoorwegpersoneel, die dezo
reis met vrijbiljetten gaan maken. Geen van
allen kent iets anders -dan Hollandsch. On
der meer zullen ze Madrid, Granada, Lissa
bon enz. gaan bezoeken. Tanger stond ook
op 't program, doch de. Mij. gaf hiervoor
geen vrijkaarten, waarschijnlijk vanwege
de troebelen in Marokko.
*- - Slapte. Waar in andere jaren hon
derden werklieden uit Siiedrecht en omstre
ken in geheel Nederland en in vele plaatsen
van het buitenland overvloed van werk von
den, daar lieerscht er nu groote werkloos
heid. Tal van mannen loopen leeg of komen
terug, zoo we1 uit Rotterdam als uit Rcsario
(Zuid Amerika), 't Is te wenschen, dat aan
dien toestand spoedig een eind kome.
Haagsche bosch een
apachenbosch. Vrijdag in den laten
avond is in het Haagsche bosch iemand door
een vrouw van verdachte zeden aangevallen
en beroofd. Op het hulpgeroep van den aan
gevallene kwamen politieagenten toeloopen,
die de vrouw arresteerden en overbrachten
naar het politiebureau aan de Nieuwe
Haven.
De Haagsche in brekersben-
d e. Drie Rotterdammers zijn Vrijdagmorgen
naar 's GTavcnhage overgebracht. Een zus- j
ter van Marie Feijc is eveneens gevangen 1
genomen en men verwacht nog meer axres-
taties. 't Komt thans aan het licht, d'at de
inbrekers ook met ©enige personen in be-
trekking stonden, die op "t oogenblik wegens
misdrijven in de gevangenis zitteu. O.a. de
beruchte Van der Nat, die te Rotterdam
zijn straf uitzit.
Deze moet medeplichtig zijn aan een twee
tal inbraken te Rotterdam gepleegd, waar
van één reeds dertien jaar geleden plaats
had. Ook kwam men op het spoor van de
inbraken in een lombardhuis in do Hel-
mersstraat en in een huis in de Beeklaan,
te 's Gtnavenhagj© ©enige jaren geileden ge
pleegd.
Thans is al het goed, gestolen bij den
heer Hamme in dé Korte Poten, terecht.
De bestolene zal zijn eigendom, dat een
waarde heeft van f14,000, voor f2800 te-
rugkoopen
Vrijdagmorgen heeft genoemde heer de
rut-geloofde premie van f1000 uitgekeerd
aan de Haagsche rechercheurs Bas en Brou
wers en hun collega uit Rotterdam, die
daar de gestolen voorwerpen in beslag wist
te nemen. Deze drie deden de .som dus.
Omdat ook de andere leden der Haagsohe
recherche op zulk een wakkere en onver
moeide wijze in deze zaak optreden, schonk
de heer Hamme hun op waarlijk vrijgevige
wijtzc een bedrag van f250.
Op welk een brutale manier de helers van
deze geheel© zaak hebben geprofiteerd, kan
men nagaan als men weet. dat een winke
lier een gouden ring met brillant van ruim
f200 waarde kocht voor... f3, omdat, naar
hij den verkooper wijs maakte, de steen van
glas was.
Inbraak. Gepasseerdeu nacht is
ingebroken bij den landbouwer H. G. Grif
fioen in Gerverscop. De dief of dieven heb
ben zich toegang verschaft tot het bakhuis,
door uitbreking van een raam, waarin vier
ruiten, waarvan twee waren gebroken. Ver
mist wordt: een blikken bus met balletjes,
een pot met suiker, een haarkam van de
dienstbode, een kistje met ongeveer 8 siga
ren, een rand van een petroleumstel, een
kommetje met zout, een theedoek en een
kannetje met raapolie. Terwijl zij een blik
ken sigarenkist met rommel half hebben
verbrand en achtergelaten.
Proces-verbaal is hiervan opgemaakt.
School- en Kerknieuws.
Technische Hoogeschool. Nu
dc Raad der gemeente Delft zich heeft veree-
nigd met de voorwaarden van verkoop van
grond aan hot Rijk, ton behoeve van nieuwe ge
bouwen der Technische Hoogeschool, is daar
mede het uitzicht geopend, dat het Rijk zijn
zeer omvangrijke plannen zal uitvoeren, al zul
len er nog enkele jaren verloopen alvorens deze
zullen zijn voltooid. Op het terrein, dat in eigen
dom aan het Rijk zal overgaan en dat ongeveer
1 H.A. groot is, zal aan de zijde van de provin
ciale vaart eon nieuw academiegebouw voor de
Technische Hoogeschool gesticht worden, dat
zijn front naa rde vaartzijde zal hebbendaar
achter komen collegezalen, kabinetten voor
hoogleeraren enz.een zaal voor het curatorium
de bibliotheek met leeszaal, een vertrek voor de
administratie, benevens lokalen voor tentoon
stellingen. Op de eerste verdieping komt aan
de voorzijde de aula en daarachter weer col
legezalen en de daarbij behoorende vertrekken.
Dit complex van gebouwen zal aansluiten aan
de thans reeds aan het Rijk behoorende gebou
wen aan den Verversdijk. Eene electrische cen
trale wordt ongeveer in het midden van het ge
heel gebouwd. Op de Staatsbegrooting zullen
voor deze plannen achtereenvolgens belangrijke
bedragen worden uitgetrokken.
Het thans in gebruik zijnde academiegebouw
aan het Oude Delft krijgt in de toekomst eeno
andere bestemming.
ProT. Utrechtseli Genootschap voor
Kunsten en Wetenschappen.
rDe jaarlijksche algemeen© vergadering
van dit Genootschap zal worden gehouden
op Woensdag 3 Juni e. k., in het Gebouw
voor Kunsten en Wetensclwppen, Maria-
plaats te Utrecht.
Evenals het vorige jaar zal deze vergade
ïing te 1 uur aanvangen en alsdan door den
voorzitter met eene redevoering worden ge
opend, terwijl de leden worden verzocht zich
tegen 12 uur aan het déjeuner te willen ver
eenigen dat hun door het Genootschap in
hetzelfde gebouw wordt aangeboden.
Er zal eene pauze wordeu gehouden ge
durende welke de commissies voor de stem
opneming en voor het onderzoek der reke
ning en verantwoording hare werkzaamheden
zullen verrichten.
Na de pauze zal de voorzitter verölag
uitbrengen over den toestand van het ge
nootschap en worden de namen der nieuw
benoemde leden bekend gemaakt.
Te zes uur precies zullen de leden zich
bij Okhuijsen, Kromme Nieuwe Gracht 20,
aan een maaltijd vereenigen, welke aan de
buiten de gemeente wonende leden door het.
genootschap wordt aangeboden.
De sectie-vergaderingen zuMen den vori-
gen dag, Dinsdag 2 Juni, des avonds te
half acht uur precie6 aanvangen. De sectie
voor de natuur- en geneeskundigo weten
schappen vergadert in de collegezaal voor
Zoölogie op de Hoogt, Janskerkhof, de beide
andere sectiën in het Gebouw voor Kunsten
en Wetenschappen, Maviaplaats te Utrecht.
Onderwerpen van bespreking
Sectie van Natuur- en Geneeskundige we
tenschappen A. A. W. Hubrecht. Over
de stamontwikkeling (phylogenie) der zoog
dieren. F. H. QuixOver het gehoororgaan
van een doofstom kind met demonstratie j
van micro kleuren photographiën. J. J. van j
Laer: Over smeltlijncn, enz. bij mengsels
van metalen, die in gedeeltelijke gedisso
cieerde verbinding voorkomen.
Sectie van Letterkunde, Wijsbegeerte en
Geschiedenis. Vaststelling van het prae-
advies over de hernieuwde uitschrijving van
de prijsvraag over de Zegels. Joh. Dijso-
rinck Over A. Winkler Prins (18171908).
Andreas JansenOver den tocht van Holo-
fernes in het licht der Oostersche monu
menten
Sectie van Rechtsgeleerdheid en Staats
wetenschappen. D. Simons. Over het
onrechtmatigheids-bewustzijn als bestand
deel van het strafbare opzet.
aDe Zaterdagmiddag; te Utrecihit ge
houden a-ljgem. vergad'. van aandeelhouders
der Nederl. Buurtspoorweg Maatschappij,
hechtte hare goedkeuring aan de balans en
winst- en verliesrekening en bepaalt het
dividend over 1907 op 0 waarvan in
Dec. 1.1. bereids 2 is uitbetaald.
De heer Mr. C. J. W. Loten van Doe
len Grot'he werd als lid van den Raad van
toezicht herkozen. Een voorstel tot statuten
wijziging kon niet in behandeling worden
genomen, daar geen voldoend aantal aan-
deelen vertegenwoordigd was.
(Laatste dag).
Het was omstreeks tien minuten vóór elf
in den morgen van Zaterdag, toen de presi
dent het 'woord gaf aan het O. (M. Het was
doodstil in de stampvolle zaal, waarin vele
rijksveldwachters met de handhaving van
de orde waren belast. De beklaagden zaten
als onbeweeglijkallen luisterden met de
grootste aandacht, alleen Kors kon niet
voortdurend al z'n attentie er bij bepalen
en keek bij wijlen, naar rechts, naar de ad
vocaten bank, naar het werk van de talrijk
vertegen woord igde pers. Evenals de voor
gaande dagen schenen de zaken hem het
minst belang in te boezemen. Van Vaalen
tuurde strak voor zich uit, nu en dan de
hand aan de mond, het hoofd even steunen
de op de arm. Maar Overhorst en van Ee
ontging geen woord, al zat laatstgenoemde
in schijnbaar onverschillige houding in de
bank, de moesten tijd leunende tegen den
kant.
De officier ving zijn requisitoir aan
met duidelijke, overal flink verstaanbare
stom, die onmiddellijk in de stille zaal in
druk maakte en tot luisteren dwong.
Bij het nasporen der oorzaken van de
ernstige misdrijven aldus ving de officier
aan, zal men in deu regel teruggevoerd wor
den tot één punt van uitgang één aanknoo-
pingspunt, waar terug te vinden is de kiem
van de misdaadeen kiem die nu eens
blijft sluimeren, wellicht verstikt wordit door
groeikrachten va.n beteren aard, straks och.
ter opschiet en welig tiert ten koste van de
jonge plant, waaruit het goede groeien
moet Ik heb liet oog op de ellende, waaruit
de misdaad geboren wordt. Al gaan er ve
len onder in de ellende zonder tot misdaad
gekomen te zijn, al zijn er die zich trots
dien strijd des levens weten te ontworstelen
aan de demonische aantrekkingskracht der
misdaad, naast hen rijen zich de tallooze
van nature zwakker uitgeruste individuen,
die den strijd met het noodllot niet aan
vaarden dlie zich willoos geven om ten
slotte, steeds dieper zinkend in den poe1
van ellende, de hand ter redding uit te ste
ken naar het bedriegelijk beeld, dat do mis
daad hen voorspiegelt. Waar in de moderne
strafrechtpleging naast het feit de persoon
van den dader zich meer naar voren dringt,
waar nevens den ernst van de daad, hare
oorzaken en motieven de aandiaoht vragem
van den straffende» rechter, daar zal voor
den ongelukkige, die nimmer in het goede
werd voorgegaan, bij wien geen weerstand
werd aangekweekt, voor wien wilskracht en
gevoel van eigenwaarde niet bestaan
daar zal voor een zoodanige niet tevergeefs
een beroep op een zachter gestemd oordeel
van der, rechter gedaan kunnen worden.
Welken indruk moet het daarentegen op
de rechters maken, wanneer tot een zelfde
feit wordt gebracht, hij, wien het niet aan
leiding heeft ontbrokenbij wien wel werd
ontwikkeld de kiem van hot goede, die een
ieder bij zich draagt, wien wel werd gewe
zen de weg tot een eerlijk bestaan? En
welk zal het oordeel van de rechters zijn
over het feit, begaan döor hem, die niet is
voortgekomen uit de duistere nacht, waar
in geen hoopvol lichten scheen Deze be
klaagden zijn het, die het O. M. deze tegen
stelling deed maken. Zij worden beschul
digd van het zwaarste aller misdrijven,
daartoe gedreven door een der laagste aller
menschelijke hartstochten de hebzucht.
Beschuldigd van een feit zoo schokkend
zoo ontzettend, als weinige te voren; een
feit, des te ellendiger, waar het gepleegd
werd tegen een kind, niet in staat zich te
verweren tegen een kind, dat met nauwge
zetheid en eert ijkheid zich kweet van de
taak hem opgedragen wiens vertrouwen ge
wekt was door de judasachtige vriendschaps
betuigingen van één der beklaagdeneen
feit, uitgedacht lang te voren, voorbereid
in koelen bloede, beraamd met heisok over
leg.
Aan het oordeel der Rechtbank staat
thans hun zaak onderworpen to worden.
Hun voorloopige hechtenis was laug, lan
ger dan het onderzoek naar de feiten mede
bracht. Den Rochter-oommissaris kan hier
van echter geen verwijt treffenintegen
deel met groeten ijver en voortvarendheid
heeft hij in zéér korten tijd een dossier we
ten samen te stellen van oven dogelijken
als veel omvattenden inhoud. Hij word
daartoe in niet geringe mate in staat ge
steld door de niet genoeg op prijs te stellen
medewerking van de politie te Zeist en al-
vorens over" te gaan tot de bespreking der
zaak zelve .achtte het O. M. het zich tot
plicht een woord van hooge waardeering te
richten tot de beide ambtenaren die i u de
zen zulke uitstekende diensten aan de justi
tie hebben bewezen. Dé inspecteur van po
litie Oornelis Johannes de Lange en onder
diens leiding de adjunct-inspecteur Egber-
tus Henricus Tenckinck hobhen blijk gege
ven voor hun taak als opsporende politie
ambtenaren ten volle berekend te zijn
blijk gegeven van grooten speurzin, door
tastend optreden en onvermoeide werk
kracht, Hun doorzicht en beleid bracht hen
op het spoor van de daders, denzelfden dag
waarop het gruwelstuk werd ontdekt. Mo
gen zij niet verblind door hun succes -
bescheid©» doch zelfbewust voortgaan op
den weg die hen nog vele lauweren kau
brengen (De beide pol it ie-inspecteurs uit
Zleist de heeren de Lange en Tenckinck wa
ren in dt zaal aanwezig op de gereserveerde
banken).
Het O M. zeide, de voorloopige hechte
nis was van langen duur. De toestand van
den beklaagde Van Vaalen dééd een des
kundig onderzoek noodzakelijk achten. Is
uit den aard der zaak in den regel véél tijd
daarmede gemoeid, de houding van dezen
beklaagde was aan het ondbrzoek niet be
vorderlijk. Hij toch heeft getracht door si
mulatie een indruk te maken op de deskun
digen, die niet in overeenstemming was met
zijn werkelijken toestanden waar deze
psychiaters inderdaad teekenem van afwij
king bij dien beklaagde verklaren te heb
ben aangetroffen, daar werd hun onderzoek
zeer bemoeilijkt en was kunne t.aak om
schijn vau waarheid te onderscheiden, ze
ker niet. licht. Op het door hen uitgebrach
te rapport kwam liet O. M. verder in het
requisitoir terug. De officier meende thans
te kunnen overgaan tot eene bespreking
van de constructie der dagvaarding, voor
zooverre deze de beide eerste beklaagden
betreft. Hun misdrijf levert verschillende
qualificatiën op, waaronder ook die van ar
tikel 312 alinea 1 en 2, verder die van ar
tikel 288 en 2S9 wetboek van strafrecht.
Tetn laste is gelegd in de eerste plaats
moord, artikel 289; daarnaast het mis
drijf omschreven in artikel 288 wetboek van
strafrecht, doodslag vergezeld van dief
stal, waarva.u de omschrijving in deze niét
gemist kan worden in verband met de aan
sprakelijkheid der medeplichtigen.
Het O. M. heeft gemeend met het oog op
het zeer bijzondere karakter van dit laatste
delict, de ten laste legging aldus te moeten
redliigeeren
Van art. 288 toch kaai slechts dan sprake
zijn, wanneer de oogenblikkelijke gemoeds
opwelling, waarin de doodslag in den regel
bedreven wordt haren oorsprong heeft in de
strafbare handeling van den schuldige zei
ven wanneer het opzet om te doodon niet
vooraf gevormd, doch ontstaan en uitge
voerd is onder de onmiddellijke werking Va,n
een hevige gemoedsaandoening, ontstaan
door het onverwachts en plotseling in den
weg treden van een persoon, die hetzij den
dader op heeterdaad betrapt, hetzij hem
de vruchten van zijn bedrijf dreigt te
ontnemen.
Voorbedachte, raad is hierbij derhalve uit
gesloten
Is zij echter aanwezig,, dan stempelt zij
het misdrijf tlot moord1.
..M'oord in zoo volstrekten zin het zwaar
ste van alle misdrijven." leest het O. M. im
de memioirio van toelichting, dat de verzwa
rende 0111 standiglhedenin art. 288 vermeld,
hier buiten aanmerking blijven."
Voorbedachten raad, overleg en nadenken
omtrent de uitvoering van het feit zal den
beklaagden moeten bewezen worden.
Voorts zal hun gezamenlijk handelen die
nen vast te staanmoeben blijken dat zoo
wel de met voorbedachten rade gepleegde
gewelddadige ilevenaberooving als de daatfop-
gcvolgde diefstal door hen in vereeniging
isu it ge voord, dat beide daders meded'adérs
zijöi van die misdrijven.
En niet van belang ontbloot is het alvo
rens het bewijsmateriaal tegen hen beiden
bijeen te brengen, vast te stelllen wie onder
daders en mededaders belmoren te worden
gerekend
Dat ten dezen verschillende opvattingen
gehuldigd worden, .mag het O. M. als be
kend beschouwenevenzeer dat pogingen
aangewend zijp 0111 door dogmatisch een
grenslijn te vinden, de beide groepen van
mededaderschap en rajediepfliohtigheid van
elkander te scheiden, alsook dat deze dog
matische grenslijn gezocht wordt in twee
hoofdrichtingen, de objeotieve en de sub
jectieve
De objectieve, die het verschilpunt zoekt
in den juridischen aard der handelingen;
de subjectieve het verschil zoekend in de
gezindheid van de deelnemers zeiven (zie
van Hamel-inleiding.)
Het zou te ver voemn wanneer het O. M.
het voor en tegen der verschillende stelsels
en theorieën bespraknutteloos zoudie dit
voorts zijn, waar het karakter van daders
ten opzichte van liet feit, van mededaders
ten aanzien van elkander aan deze beklaag
den toch inderdaad niet ontzegd kan wor
den; de officier meende te mogen volstaajn
met eene korte verwijzing naar doctrine en
rechtspraak.
Als dader is in het algemeen te beschou
wen hij die verricht wat de constitutieve
elementen van het strafbare feit uitmaakt of
daaraan deelneemt, tot dat liet feit is vol
tooid.
M e d e d ad e r hij, die met een ander een
strafbaar feit pleegthij die medewerkt aan
het feit. Volgens de Memorie van Toelich
ting is de mededader hij, die rechtstreeks
deelneemt aan de uitvoering van het feit,
door de Wet met straf bedreigd, aan de han
deling of ééne der handelingen, die het mis
drijf uitmaken, die deelneemt aan die feiten,
welke behooren tot de constitutieve elemen
ten van het misdrijf.
Simons zoekt het onderscheid tusschen
mededaderschap en medeplichtigheid in den
aard der verrichte handeling, en noemt hem
modedader, die bij het bij hem aanwezig zijn
van het voor het concrete misdrijf gevorder
de opzet en oogmerk, eene handeling ver
richt, welke tot de uitvoeringshandelingen
van het strafbare feit behoort, deelneemt
aan de handeling, welke de wet als de straf
bare omschrijft, rechtstreeks medewerkt aan
de tot-stand-brengiiig van het strafbare feit.
Mededaderschap onderstelt beweerd zijn van
samenwerking. Niet noodig is, dat die sa
menwerking op een uitdrukkelijk© vooraf
gaande afspraak berust, aldus Simons vol
doende is, dat op het oogenblik, waarop de
