r.
ligcn waarbong heeft, dat dc Aaland-eilan-
dcu onverefcerkt blijven. Zweden moet er
daarcftn op letton, dat het op goenerlei
wijze, zoo min direct als indirect, den weg
effent voor de wegneming van de «enige
bestaande garantie, de conventie van 1855,
tenzij «ene andere, evenzeer geruststellende
garantie geboden wordt, omdat de Oostzee-
overeenkomst slechts bepaalt, dat andere
vragen dan die welke de onschendbaarheid
van het gebied bestraffen, door de over
eenkomst niet worden aangeroerd.
Het blad doet ten slotte nog uitkomen,
dat er geene onderhandelingen worden ge
voerd, evenmin tot het eene als tot het an
dere doel.
Tarkgt*.
Konstan tinopel, 26 Mei. De
regeling betreffende de Herak lea-zaak bevat
do volgende vier puntenDe Ixaven van
Songoeldak wordt genaast, de belastingen
warden vastgesteld, de Fransche maatschap
pij zal voortgaan do mijnen te exploiteorau
en zij zal concessie krijgen voor de nieuwe
aders, die zij zal vinden. De vorderingen
tot schadevergoeding van de maatschappij
zullen onderzocht worden naar de overeen
komsten.
De havenstad aan de kust van Albanië,
die te lijden heeft gehad van een overval
van eene bende Albaneeeen, is nader geble
ken fce zijn Santi Quaranta, gelegen tegen
over het eiland Corfu. Het telegraaf- en
het belastingkantoor en eenige winkels wer
den geplunderd, de vreemde consulaire en
scheepvaart-agentschappen bleven ver
schoond Men zegt-, dat de bende staat onder
hetze:fde hoofd, Cerciz Topuli genaamd,
die in het begin van Maart een dergel ijken
Btoutuioedigen aanval op het regeeringsge-
bouw in Argyrooastro heeft uitgevoerd en
den gendarmerie-commandant heeft ver
moord Het voorval in Santi Quaranta
schijnt slechts plaatselijke beteekenis te heb
ben en is niet tot een politiek motief terug
te biengen. Do oorspronkelijke motieven
voor de rooversloopiboan van Cerciz Topuli
mjn tot eene bloedwraak terug te brengen.
,W eenen, 2 6 M ei. Op Samos doet zich
weder eena nieuwe moeiehjkheid voor. Zon
dag j.l. zou de nationale vergadering wor
den geopend, maar de vorst Kopassif wilde
kefc gevorderde decreet niet teekenen. Het
gerucht loopt, dat de vorst mishandeld is
en in het regeeringspaleis gevangen wordt
gehouden
Konstan tinopel, 2 6 Mei. Uit
Samos wordt bericht, dat gisteren 200 Turk-
sche soldaten op het eiland zijn geland. De
bevolking mishandelde een soldaat, waarop
een gevecht volgde. Acht soldaten werden
gedood; bij de menigte waren verscheidene
dood en en talrijke gewonden. Een Turkscbe
kruiser en verscheidene torpedobooten zijn
naar Samos vertrokken.
Weenen, 2 6 Mei. Volgens een tele
gram van den consul te Wan duren de huis
zoekingen bij Armeniërs voort en heeft men
vele geweren, patronen en dynamiet gevon
den. Veertig Armeniërs zijn in hechtenis ge
nomen en 1000 moeten gecompromitteerd
zijn. Do consuls van Rusland en Engeland
doen pogingen om een afgemeene amnestie
te krijgen.
Marokko.
Madrid, 2 6 Mei. De minister van
builenlandeclie zaken vorklaarde, dat om
trent het incident te Casablanca zeer be
vredigende berichten zijn ingekomen. De
Algerijnse he tirailleur, die een inlandsclien
soldaat beeft gedood, komt voor den krijgs
raad, do andere aanvallers zijn veroordeeld
tot 60 dagen eenzame opsluiting.
Mokiues, 26 Mei. Van het tijdstip
af, waarop Moeley Hafid zijn intrede hier
deed, is de plundering begonnenalle hui
zen van led«--n van het maghzen van Rabat
en van hunne vrienden werden leeggeplun
derd op het geld werd door Moeley Hafid
beslag geleed. De Fransche apotheek en de
woning van dr Dinguizly werden verwoest.
Men zegt, dat Hafid den 28 dezer naar
Fez zal vertrekken.
Antwerpen, 26 Mei. Uit Rabat
-wordt aan de Métropole gemeld, dat de heer
Bonatar, consulair agent van België, heeft
blootgestaan aan beleedigingen en geweld
dadigheden van de zijde vam inlanders.
Sultan Abd-el-Azis drong gewapender
hand oen zijner eigendommen binnen en ver
joeg hem alsof hij een slaaf of een roover
was. De Métropole drukt den wensch uit,
dat de Belgische regeering zich krachtdadig
zal laten gelden.
Oost-Azlë.
De Morning Post bericht uit Sjanghai,
dat Rusland den spoorweg van Kwang-
sjengt9c naar Charbiu aan Japan heeft ver
kocht.
Eenige dagen geleden werd reeds bericht,
dat dc directeur van den onder Japansch
bestuur staaudeu Zuid-Mandsjoerijschen
spoorweg, baron Goto, zich naar Petersburg
had begeven oin met de Russische regeenug
te onderhandelen over den verkoop van
den Noord-Mandsjoerijschen spoorweg.
Wanneer het Inricht uit Sjanghai met
de werkelijkheid overeenkomt, dan ver
meldt hot eene gebeurtenis van groote poli
tieke beteekenis, want door den verkoop
van den Noord-Mandsjoerijschen spoorweg
aan Japan komt de door Rusland gestichte
stapelplaats voor den handel iu Noord-
Ma ndsjoeri je in Japanse he handen.
Blijkbaar ia Rusland er op uit, de Mand-
sjoerijscho onderneming, waarbij het geen
zijde heeft gesponnen, te iikwideeren. In
art. VI van het vredesverdrag van Ports
mouth stoud liet aan Japan den spoorweg
tusschen Kwangsjengtso en Port Arthur af
hot behield voor zich dus slechts het klei
nere noordelijke doel van dou Mandsjoe-
rijachen spoorweg van Kwangsjentse naar
Charbiu, waar de spoorlijn samenkomt mot
de Oost-Siberische lijn naar Wladiwoetok.
Nadat Rusland Port Arthur had moeten
prijs geven, had het gedeelte van den Mand-
sjoerijschen spoorweg, dat gebleven was,
zij no waarde verloren l»et was geheel on
rendabel eigendom geworden. Voorden ver
koop van den spoorweg konden de Chin co-
zen niet in aanmerking komen, maar alleen
Japan, dat door het boeit van den geheelen
^laudsjoerijschen sjioorweg zijne stelling al
daar belangrijk verbetert.
Vereenigd* Staten.
Washington, 26 Mei. De repu-
blikeinsche leden van het congres hielden
heden eene vergadering om te trachten tot
overeensLmming te komen in de kwestie
van het muntwezen. Er was eene afgemee
ne neiging om een bemiddelingsvoorstel ter
vervanging van de ontwerpen van Aldrich
en Vreeland aan te nemen, waarbij wordt
toegelaten liet in omloop brengen van gelds
waarden, steunende hetzij op bonds, hetzij
op noten, loopende op korten termijn.
AIIMISL
vOnlangs had te Rome een eigenaar-
dige plechtigheid plaats, n.l. de overrei
king van de oorlogsvlag aan den torpedo
jager ,,Granatiere", zoo genoemd naar de
brigade grenadiers, die te Rome in garni
zoen ligt De beide grenadier-regimenten
hebben het. schip de vlag geschonken. Dc
,,Granatiere" is zelf naar do hoofdstad van
Italië gekomen om het. geschenk te halen.
Daartoe moest de torpedojager den Tiber
opvaren, wat een groote merkwaardigheid
is, daar zich nog nooit een oorlogsschip
voor Rome vertoond heeft. Het waagstuk
gelukte en het vaartuig, dat met de groot-
ste voorzichtigheid man oen vree ren moest,
om niet op het zand te loopen, kwam met
de snelheid van een.... voetganger voor de i
oudle stad. Op zee had het schip de reis
van Cirita Vecchia naar Finmieino aan den
mond van den Tiber 50 K M. lang j
in 2 uren afgelegd en den 35 K.M. langen j
weg op de rivier in 6 uur. Of het vertrek
even goed zal geschieden is nog de vraag,
daar de waterstand steeds wisselt. Voorloo-
pig is dc .,Gra n a-tier e" de gevangene van
den blonden Tibergod.
v- - De burgemeesters uit Zuid-Duitsch-
land, die in de laatste dagen een bezoek aan
Engeland hebben gebracht, bezichtigden de
zer dagen het Centraal telefoonbureau van
het hoofdpostkantoor te Londen. Daarbij
deed zich het volgende kostelijke intermezzo
voor. Dc heeren waren o.a. ook in de eet
zaal der telefonisten geleid, die onmiddel
lijk ouder het dak van het gebouw ligt. Na
dat zij de inrichting van het gebouw hadden
bezichtigd, viel een der heeren een kastje
op, d»t aan den wand hing en een lange
gleuf in het deksel had. Dc kast droeg het
opschrift: „Suggestions and Complains".
Den Duitschen burgemeester ontging dit op
s' dc en hij wierp onder het gegichel der
in het vertrek aanwezige telefonisten eenige
gekist ukken als fooi in het klachtenkastje,
een hoffelijke daad, die door andere burge
meesters prompt werd nagevolgd.
vDe pathologie van den eerstgeborene.
The Hospita! houdt een beschouwing over
dc biologische waarde van eerstgeborenen en
is het niet eons met een Amerika ansch schrij
ver, die aan de oudste kinderen de beste li
chamelijke en geesteseigenschappen toe
kent en dit toeschrijft aan de groote weder
ei jdsche toeneiging der jonge echtgenooten
Het schijnt wel, dat zeer bekwame lieden
vaak oerstgélioreuen zijn, maar ook idioten
hebben dikwijls dit voorrecht, en de aanleg
tot krankzinnigheidtuberculose en misda-
dighnd zou eveneens bij de oudste kindereu
groo&er zijn. Korösi onder anderen wijst op
de grootere kans tot ontaarding, die bij kin-
'eren van zeer jeugdige ouders bestaat, en
er valt niet aan te twijfelen, dat de oudste
kinderen de jongste ouders hebben. Mis
schien ligt daarin de sleutel van het geheim.
Maar ook niet-onrijpe ouders missen bij hun
oudsten spruit alle ondervinding. Hij is hun
paedagisch proefdier en de fouten, die aan
hem worden begaan, komen den lateren kin
deren ten goede. Niet ten onrechte, hoorde
Ref. eens zeggen, kent liet oudere erfrecht
den oudste een dub/bcl erfdeel toe. Er moet
wat aan hem worden goedgemaakt.
vM. Podttevin heeft Lemoine nog tijdl
gegeven tot 5 Juni voor zijne proefneming
tot het maken van diament. Lemoine ver
zekert vóór dien datum te zullen klaar zijn.
vDe Parijsche prefect van politie heeft
het bevel uitgevaardigd tot afschaffing der
draaideuren in alle café's, restaurants,
eohouv/burgen en andere openbare instellin
gen, c'Le meer dan 100 personen kunnen be
vatten. Door dit bevel zullen duizenden
draaideuren uit de Parijsche wereld verdwij
nen De reden tot dit verbod is in de ge
varen te zoeken, die bij branden in het
aanwezig zijn van draaideuren liggen. Men
heeft reeds meermalen de opmerking ge
maakt, dat bij brandalarm bet door een
paniek aangegrepen publiek zich als waan
zinnig op de beide vleugels der draaideuren
werpt en ze zoo in gesloten toestand boudt.
Een achteruitwijken is dan erg moeilijk,
omdat van achteren steeds nieuwe menschen-
massa's opdringen.
vDe regeering van den staat New-York
beeft besloten, dat voortaan de tuberculine-
proef, ter bepaling van het al of niet tuber
culeus zijn van vee, niet langer toepassing
zal vinden. Tot nu toe vond in dien Staat
de tirberculine-proef geregeld toepassing.
Leidde de proef ook maar tot de geringste
verdenking van teringachtigheid, dan werd
het rund afgemaakt en betaalde de staat een
vergoeding. Dit stelsel werkte zoo duur en
leidde tot een zoodanige verzwakking van
den veestapel, dat men er nu van is terug
gekomen. Toch blijft de Staat natuurlijk
den strijd tegen de veeziekten volhouden.
Reeds zijn door de New-Yorksche regeering
70,000 doll, beschikbaar gesteld voor de
stichting van een „Bureau of Infections
Diseases in Domestic Cattle".
Naar de New-Yorksche bladen melden,
zal dc Staat het. nu gaan probeeren met
liet z.g. Bang-stelsel, datnaar het heet
in Canada met gunstigen uitslag is toege
past.
vHet gebruik van servetten en tafel
lakens is van betrekkelijk ouden datum
het iaat zich begrijpen, dat oorspronkelijk
du tafel oubodekt werd gebruiktmen at
en dronk aan de houten tafels, waarvan
men de modellen terugvindt in de oud-
Duitache bierkneipen. Een overgang naar
het gebruik van tofella'kers vormde het be
strooien van den diach met bloemen en
groena1 spoedig daarna kwamen de tafel
lakens van kofctbare stoffen, zelfs wan goud
en zilverlaken. Het denkbeeld!, dat oor
spronkelijk dus had \\x>rge®eten, was dat
van tafelversiering. Ten tijde van Karei
VII, koning van Frankrijk (15e eeuw) be- t
gon men servetten van damast te vervaar-
digenoen eeuw latei" waren ze ailgemcen
in gebruik In deze- servetten waren aller- j
lei figuren, dieren, bloemen, wapens, jach
ten. ja, zelfs geschiedenissen uit den Bijtbel
on de Mythologie kunstig geweven.
leest men op eon inventaris uit de 17de
eeuw, van ,.een tiend'ubbelstel (240) ser
vetten van de star'', van „twaalfste] (144)
van Jonas", „driestel met Rebecca"; ver
der stellen met de Grieksche Venus, de
apemoon, de zonnebloem, enz. Bijl elk
steü behoorde een tafellaken van hetzelfde
patroon:
Koningen en vorsten werd, vóór rij aan
tafel gingen, het servet, door een edefl'man
aapgeboden. terwijl eau ander de zuiveren,
aoms gouden lampetkan vasthield, en het
was een teeken van schande, zoo men een
gescheurd servet voor zich had.
Voor gastmalen werden de servetten
kunstig gevouwen, zoodat ze allerlei figu
ren. bijv. duiven, pauwen, hoenders, vis-
schen, draken en andere gedrochten, ster
ren, bloemvazen, bloemen, pyramiden, ker
ken, torens, enz. voorstelden. Het servet -
vouwen bieihoördc tot het ondorwijs, aan
jonge dames gegevenZoo Las men op ecu
uithangbord te Amsterdam
„ESCOLE FRANCOISE.
,,HLer leert men ook servetten vouiwen
Tot sier van de tafel en lof der juffrou
wen".
Waarschijnlijk rijn deaei „Escoles Fran
coises" de oer-typen der hedfendaagsohe
h u ishoudscholen
vPhobographeeiren van electrische gol
ven. Het tot nu toe meest gebruikte in
strument om het aanwezig, zijn van electri
sche golven aan te tOonen i3 de coherer
een buisje gevuld met metaal!vijlsel, dat
onder de werking van electrische golven
geleidend wordt. Men neemt aan dat dit
geschiedt, doordat tusschen de metaal-
deeltjes vonken overspringen. Uitgaande
i van deze veronderstelling kwam de heer
Jozef Rieder op het denkbeeild, dat het
I dan ook mogelijk zou kunnen zijjn alectri-
i sche golven langs photographischen weg
aan te wijzen. Hij nam daartoe dë vol gen -
de proef(Jahrbuch der dnah'tloseu Tele-
j graphic umd Telephonic). Op een glazen
plaat maakte hij met een schel'lakoplossing
aan toeken eto bestrooide dat vóór het op
drogen met aluminiumpoeder. Vervolgens,
bracht hij die plaat mot een zeer gevoelige
hroomzilver plaat in verbinding en stelde
dit. geheel aan de inwerking van de elec
trische golven bloot. Na ontwikkeling van
de photographische plaat was het. teefcen
zeer duidelijk daarop zichtbaar. Verschil
lende later genomen proeven bewezen, dat
hier geen toeval in het spel' is.
Deze ontdekking kan van groot belang
zijn, zoowel voor de wetenschap ails voor
de draadilooze telegrafie. Men zal hierdoor
niet enkel het bestaan, maar ook den duur
e,n de intensiteit van electrische golven
graphisch kunnen opteekenon. Zoo zal nien
bijv. het verloop van onweer wat den duur.
h«t aantal en de sterkite der Ontladingen
aangaat kunnen regiistreerenOok zail men
in staat zijn bij het telegTapheeiren de Mbr-
9e-baske.ns pkotographaBcih. over te brengen
en is de kans z<er groot, dat daard'oor de
seinspielheid zeer kan worden opgevoerd.
Do ontdekker is nog, bezig met het doen
van uitgebreide proeven oJver deze nieuwe
vinding, waarvan de publicatie zeker met
belangstelling kan worden tegemoet ge
zien.
vHet cementijzer heeft thans ook in
den weiktuigbouw zijn intrede gedaan.
Sinds korten tijd tóch rijn op een groote
electrisch gedreven pompinsballatie te Zwart
kopje», Transvaal, 10 vliegwielen van ce-
ment-ijzer in gebruik.
De wielen hebben 4.25 M. diameter en
maker 20 omwentelingen in de minuut. In
een gegoten ijzeren naaf zijn als spaken 16
ijzeren buizen van 100 m.M. diam. ge
schroefd, die aan de uiteinden een platijze-
ren rine van 6 m.M. dragen, welke de bin
nenvoering van de velg draaglt.
Aan dezen ring is op een afstand van 340
m.M. een tweede verbonden door middel
van afsta ndsbouten, waaromheen 4 staven
van C m.M. rijn gevlochten, welke de ver
sterking van de beton vormen.
Do ruimte tusschen deze beide ringen is
gevuld met beton, zoodait- daardoor een be
ton ring van 340 x 340 m.M. doorsnede is
verkregen, welke de eigenlijke massa vormt.
De beton velg weegt. 27ÓO K. G„ terwijl het.
gehee e wiel 3600 K. G. weegt.
De vliegwielen rijn op deze wijze gecon
strueerd, pl.m. f 1200 per stuk goedJkooper
geworden tegenover gegoten ijzeren. Deze
groote besparing is echter in de eerste plaats
verkregen, omdat de vliegwielen op die wij
ze op de plaats zelve kooiden worden ge
maakt, terwijl men gegoten ijzeren geheel
gereed langs moeilijke transportwegen had
moeteu vervoeren. Toch zal ook eene groote
besparing kunnen worden verkregen, wan
neer de transporten niet zoo'n grooten in
vloed hebben, waaruit volgt dat in de toe
komst deze oplossing meermalen in aanmer
king zal komen. Te meer zal zulks het ge
val zijn, omdat de hierboven genoemde 10
vliegwielen alle uitstekend voldoen.
De samenstelling vau de beton was de vol
gende: 1 deel cement op deel steenslag
van een korrelgrootte niet grooter dan 6
m.M. ©n 3 deelen steenslag vau een korrel
grootte van ongeveer 25 m.M.
vDe Fransche luchtschipper de la
Grange zou Zondag voor een ontzaglijke
volksmenigte te Rome zijne kunsten met
een aëropTaan vertoonen. Wegens den har
den wind mislukten zij. Een gedeelte van
de menigte wilde toen zijn entreegeld te
rug hebben en drong naar de loods, met dc
bedoeling om de aëroplaan te vernielen. Er
moest ruiterij aan te pas komen, om de orde
te herstellen.
vWilhelm Voigt, de kapitein vau Kö-
penick, heeft uit de gevangenis een brief
geschreven aan een krant te Königshütte,
waarin hij 25,000 mk. schadevergoeding
VTaagt, omdat die krant de levensbeschrij
ving van hemzelven, die hij in het huis van
bewaring voor de Neue Freie Preese had
geschreven, heeft nagedrukt Voigt voegt
er bij, dat het hom spijt dat hij geen ver
volging tegen dc krant kan instellen, om
dat het strafbare feit verjaard is.
vIn de gevangenis van Straubing, bij.
München, is Maandag 1.1. de daglooner Jo
zef Weinman, ter dood veroordeeld wegens
moord op zijne verloofde, terechtgesteld.
In Beieren worden de ter dood veroor
deelden 24 uren vóór hunne terechtstelling
daarvan verwittigd en krijgen dan nog 24
uren uitstel, zoo zij wenschen te biechten.
Weinmann aanvaardde den uitstel, maar ver
klaarde aan den priester dat hij hem niets
nieuws meer had mee te deelen.
Hij toonde verder groote koelbloedigheid)
sliep bijna den heelen dag en toen hij wak
ker was schertste hij met. zijne bewakers.
Teen het uur daar was, sliep hij. zoo vast, 1
da£ men hem moest wekken met een pot
koud water. Hij at nog niet smaak en schert-
ste onophoudelijk met de beulsknechten.
Toen hij op de plaats der terechtstelling
stond, vioeg hij eerst de guillotine eens te
zien wei-keu, om te weten hoe het ging, maar
dat werd hem niet toegestaan.
vDe kindermooraenaies, Jeanne We- j
ber, is te St. Michiel geconfronteerd niet M.
Monniot, werktuigkundige in eene fabriek
te Commerey, daarna met Mevr. Jurlet, de j
eigenares van het huis der echtgenooten Poi-
Töt, getuigen, op wier verklaringen de ge-
heele beschuldiging gesteund is. Jeanne We-
'ber is nu voor goed: ontmaskerd en dus ver
loren De waarheid in al hare naaktheid voor
haar ziende oprijzen, legde zij nog enkel eene
koele onverschilligheid! aan den dlag. Zij
toonde geen het minste spijt en haTe lippen
openden zich alleen voor beleediging en
leugen.
vHet hof van assises vau Meuxthe en
Mceelle heeft zekeren Eureaux, een boeren
knecht, dio op 9 Januari eene oude rente
nierster van 81 jaar vermoorde en bestal, ter
dood veroordeeld.
vDe eisch, namens Harry K. Thaw
ingesteld om geestelijk-weer-normaal te wor
den verklaard en op grond dier verklaring
op vrije voeten te worden gesteld, is afge
wezen. De rechter, die in dezen had te be
slissen, heeft uitgemaakt dat Thaw nog al
tijd gek is, en dat hij opgesloten moet blij
ven. Dat Thaw in een krankzinnigengesticht
was ondergebracht, was zeide de rech
ter volkomen in den haak. Op dit oogen-
blik is Thaw in de gewone strafgevangenis
te Poughkeepsie. Hij heeft laten verzoeken,
om niet naar het Matteawan-gesticht (de
inrichting voor misdadige krankzinnigen)
te behoeven terug te keeren. Op dat ver
zoek zal nader worden beslist. Tot zoolang
blijft Thaw opgesloten te Poughkeepsie.
vTe Elizabethpol in den Kaukasus is
een verdelgingsoorlog uitgebroken tusSchen
twee Armeensche families. Ben jonge Arme
niër beminde een Tsirkassiseh meisje, wier
ouders van een huwelijksverbond tusschen
beiden niets wilden weten. Eenigen tijd
lang poogde de Armeniër de ouders tot an
dere gedachten over te halen, wat hem ech
ter niet gelukte. In zijn wanhoop pleegde
de Ai me nier zelfmoord en deze daad was
het signaal tot de thans uitbrakende ven-
'etta. De zu9ter van den zelfmoordenaar
Oezoon Toetoe, die van haar broeder zeer
veel had gehouden, stookte een bekende op
om den broeder van het Tsirka^sische meisje
dóód te stekenDoor dezen moord werd haar
I dorst naar wraak nog niet. gestild. Eigen-
han 'ig maakte zij eenige bussen met vruch
tenijs, waarin zij arsenicum mengde, klaar
en droeg een Grieksoh koopman op het ijs
1 aan Sokith den vader van het meisje
i te verkoopen. Sokith en vijf leden van zijn
gezin genoten van het vergiftigde goedje;
twee hunner stierven na verloop van eenige
I uren, terwijl de andere vier zwaar riek wer-
den. Sokith's oudste overlevende zoon, die
i Oezoen Toetoe van de vergiftiging verdacht.
I bega' zich naar haar huis en trof haar in
de deur van ihaar huis aan. Zonder iets te
zeggen vuurde hij drieanaal op het meisje,
dat zwaar gewond neerviel. De dader vlucht
te. De familieleden van het meisje vervoer
den de gewonde zoo spoedig mogelijk naar
het ziekenhuis, waar zij dbor een ongeluk
kig toeval de bloedverwanten van de ver
giftigden ontmoetten. Toen ontstond er een
vreeeeüjk gevecht tusschen de beide par
tijen Revolverschoten knalden, zwaarden
schitcei den en een talrijke politiemacht was
noodig om de vechtersbazen op de vlucht
te slaan. Versoheidene lijken bedekten het
toonec-i van den strijd, en zwaar gewond
werder nog eenige familieleden in het zie
kenhuis opgenomen. De zuster van den jon
gen Armeniër, die door zijn zelfmoord aan
leiding tot dit onheil gaf, is onderfcusBchen
eveneens aan hare levensgevaarlijke kwets
uren overleden.
vIn de Koninklijke munt. van Saksen,
te Muldenhiitten, bij Fredburg, is een smelt
kroes in platina, ter waarde van 70.000
mark, wegende 1\ kilo", gestolen, benevens
voor eene groote som zilver in staven.
De gestolen platinaketel is door kinderen
in eene sluis weergevonden. Werklieden Van
de fabriek brachten hem in veiligheid.
v - Terwijl het Vrijdag in Zwitserland
nog 8i.;oorheet was, lag Zaterdag de sneeuw
zeHs a' bij Amsteg.
Kameroverzicht
TwMdi Kamer.
Bij liet Dinsdag voortgezette debat over
de motie Bos c.s. voor staatsexploitatie van
spoorwegen betoogde de heer Treub, dat
uit voorstemmen van de motie volstrekt
niet dc verplichting voortvloeit om later,
mot welke regeling van staatsexploitatie
ook zou worden voorgesteld, meidc te gaan.
Eene regeling, a.ls spreker wenscht, is een
wijze var. exploitatie met zoo groot moge
lijke zelfstandigheid der directie en zooj
groot mogelijke onafhankelijkheid van Re
geering en Parlement. Spreker vroeg af de
Regeering deelt 's heeren Lohmans mee
ning, dat de Staat, indien de maatschap
pijen het niet- willen, eigenlijk met het
Kon. besluit van 1903 niets kan uitvoeren.
■Met aanhaling van verschillende perso
nen, die reeds vroeger over geheime re
ductie-contracten klaagden, betoogde spi-
nogmaale uitvoerig, dat «lleen groote ver
voerders, de groothandel on de grootindus
trie belang hebben bij bestendiging van den
bestaande® toestand. Vandaar ook het ver
zet van de Nederl. vereeniging van werk
gevers. Staatsexploitatie echter is in het
belang van het groote publiek; spreker wil
ook bijl staatsexploitatie uitaonderingsta-
rieven voor massa, vervoer maar alleen in
analoge gevallen.
Spreker critiseerde scherp de houding van
de ..Nieuwe Courant", die van de Nederl.
Werkgeversvereeniging een subsidie beurt,
onder voorwaarde, dat de economische be
langen van de grootwerkgevera zullen wor
den verdedigd. Spreker hield voort® vol, dat
pp de uitgaven, vallende onder die overeen
komsten van 1890 in elk opzicht onvol
doende is geamortiseerd en hij. wees op het
voerdeel van den Staat, om het moment
van naasting zelf te kiezen en dit niet aan
de maatschappijen over te laten. Spreker
vroeg overlegging, van het tweede rapport
van de spoorwegcommisrie van advies van
1906. Ten Slotte betoogde spreker, dat het
conservatisme ook hier toch te zwak zal1
blijken in de toekomst tegen te houden de
Staatsexploitatie van monopolistische be
drijven.
Na- de pauze werd bij tweede lering de
Visscherijwet aangenomen; daarna werd
het debat over de motie inzake Staatsex-
ploitatie van spoorwegen weer voortgezet.
De heer van Kar nebeek betoogde aan de
motie-Bos geen moorddadig karakter tegen
over de Regeering te hebben toegeschreven.
Zijn bedoeling was geweest in het licht te
stellen, dat de, tot dusver stomme motie,
indien zij tot stemming wordt doorgedreven
en mocht worden aangenomen, tegen den
zin der Regeer ing zal gaan spreken.
Dit te meer omdat de motie niet slechts
uitdrukt een eeirvondigen wensch maar
eigenlijk op de zaak vooruit loopt. Spre
ker verklaarde geen obsoluut tegenstander
van staatsexploitatie te zijn, maar het geldt
eene zaak welke behoorlijke for mul eer ing
on voorbereiding eischt. Instelling eener
staatscommissie achtte spr. niet gewenscht;
de Raad van Toezicht kan de Regeering in
lichten, hetgeen ook sneller zal werken.
De heer Lely wees er ter weerlegging van
die beschuldigingen van Regeeringszijde op,
dat hij als Minister wel degelijk geijverd
heeft voor Staatsexploitatie en ter voorbe
reiding daarvan alles is gedaan. Ook uit
een constitutioneel oogpunt verdedigde
spreker Staatsexploitatie tegenover de van
Regeeringsrijdie geopperde wettige beden
kingen.
De heer Van Citters handhaafde de fi-
nancieole bezwaren tegen Staatsexploitatie.
De heer Aa.lberse achtte de geopperde
bezwaren niet zoo overwegend om tegen d«
motie-Bos te steramen. Spreker wees op
het voordeel dat men in staat is zelf het
oogenblik van naasting te 'kiezen in plaat»
van daarop te moeten wachten totdat de
maatschappijen de naasting opdringen.
.De heer Plate bestreed nader het. betoog
van den heeren Bos en Treub.
O.m. vestigde spr. er de aandacht op,
dat in Japan eene neiging bestaat om par
ticuliere maatschappijien weer aan lijnen te
helpen welke nu in handen van den Staat
zijn. Spr. houdt vol dat ook met de te
genwoordige spoorweg-overeenkomsten de
Staat die lijnen aangelegd kan krijgen
welko noodig geacht worden.
De heer Schaper zette nogmaals de voor
deden van Staatsexploitatie uiteen, vooral
voor het personeel dat met den eenen voet
in het .graf en met den anderen voet in de
gevangenis staat. Bij verwerping dier mo
tie-Bos zullen de sociaal-democraten voor de
motie Nolens stemmen.
De heer Van Dedem verdedigde den heer
Lokman (afwezig) tegen de verwijten van
den heer Schaper.
Nadat do Ministers va.n Financiën en
Waterstaat hunne bezwaren tegen de
St.aat8explóitatie kortelijks hadden gehand
haafd, werd tot stemming overgegaan.
De motie-Bos werd verworpen met 46 te
gen 39 stemmen.
Vóór stemden de heeren Eland, Hebdin-
gen, Van Deventer, Smidit, Verhey, Van
Kol, De Klerk, Roeesingh, Drucker, Jan-
ninok, Aalberse, Roodhuyzen, Jansen (Den
Haag), Bos Dolk, v. d. Zwaog, Ter Laan,
Thomson, Passtoors, Marchant, Bogoardt,
Lieftinek, Patijn, Bolsius, Jansen (Maas
tricht), Smeenge Hugenholtz, v. d. Bergh
(Helder). Lely, Van Vlijmen, Limburg,
Borgesius, Zijlima, Schaper, Treuib, Van
Gijn, Mei.a, Nolting en Ketelaar.
De motie-Nolene werd aangenomen met
71 tegen 13 stemmen.
Heden 11 uur geheime zitting ter be
handeling van het analytische verelag.
Berichten.
De Staatscourant van Woensdag 27
Mei bevat o. h. de volgende Kon. beslui
ten
benoemd tot burgemeester van Zierikzee
mr. H. C. Moolenburgh
op verzoek eervol ontslagen G. van der
Kolk als burgemeester van Kerkwijk; dr.
J. L. Walch, als leeraar aan de R. H. B. S.
te Gouda, J. Eden, idem te Groningen;
C. A. de Looze, idem te Zierikzee, en C.
Boosten, idem te 's Hertogenbosch.
benoemd tot directeur van het post- en
telegraafkantoor te Harderwijk de oommies
der posterijen le klasse P. B. A. van dei-
Voort Maarschalk;
op verzoek eervol ontslagen onder dank
betuiging, C. Lindner, als directeur van
het telegraafkantoor te Rotterdam.
benoemd tot substituut-officier van
justitie bij de rechtbank te Middelburg mr.
K. van Lith de Jende, thans idem te Zie
rikzee; tot idem te Zierikzee mr. J. Baike,
thans ambtenaar O. M. bij de kantongerech
ten in het arrondissement 's Gravenkage.
benoemd met ingang van 1 September
1908 tot inspeoteur der directe belastingen,
invoerrechten en accijnzen
te Tilburg H. C. van Nispen, inspeoteur
derze'tde middelen te Waalwijk;
te Waalwijk jhr. A. von Bülow, inspec
teur dcrzelfde middelen te Emraen;
Emmen A. M. L. baron Mulert, odj -
inapecteur deraelfde middelen te Arnhem
B. Moolburgh, adj.-inspecteur deraelfde
middelen, tijdelijk werkzaam bij het Depar-
tem ui van Financiën;
Zierikzeo J. A. Stoop, adj.-inspecteur
derzelfde middelen te Roozendaal.
goedgekeurd, dat aan A. J. de Ridder, burge-
