flü*. 143. Tweed© blad.
Zaterdag 14 November 1908.
BINNENLAND.
7de Jaargang.
AMERSFOORTSCH
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden voor Amersfoortf l.OO.
Idem franco per post1.50.
Afzonderlijke nummert - 0.05.
Deze Couran verschijn dagelijks behalv op Zon* en Feest
dagen.
Advertentiënmededoelingen enz.gelieve men vóór 11 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C°.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 15 regels f 0.50.
Elke regel meer - 0.10.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 25 cents btj vooruitbetaling
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedryf bestaan zeer voordeelige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad, by abonnement. Eene
circulairebevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
In de zitting van Vrijdag werd de beraad
slaging voortgezet over de onderafdeeling
Handel en Nijverheid.
De Regeering heeft deze onderafdeeling
mei 25000 verhoogd om de Kamer te doen
beslissen omtrent de deeilneming van Ned.-
Indië aan de tentoonstelling te Brussel. (In
het geheel zal voor de deelneming noodig
zijn 150.000).
Aan de discussie werd o. a. deel genomen
door den lieer Schaper, die zeide dat wan
neer de heeren industrieelen willen exposee-
ren en enkele politici hen willen helpen, daa
moeten zij dit zelf weten, maar 's lands geld
moet daarvoor niet gebruikt worden. Ook
houdt Spr. niet van al dat marehandeeren
hier in de Kamer. Voor het geld, dat kolo
niën voor de tentoonstelling wil geven, kun
nen een paar honderd Javanen geholpen
worden gedurende een paai- jaren.
De heer Drucker meent dat de Ka
mer geen beslissing kan nemen zonder be
hoorlijke voorlichting. De Kamer moet over
tuigd zijn, dat wij ook met minder dan t
ton te Brussel een goed figuur kunnen ma
ken, hetgeen de Minister in October heeft
ontkend. Spr. wil dus geen beslissing nemen,
maar nadere voorstellen afwachten.
De lieer Schaper stelde als amende
ment voor den geheelen post te schrappen.
De heer Drucker stelde als amende
ment voor art. 72 te verminderen met
24000, zoodat f 1000 blijft staan als uit
drukking der meening van de Kamer dat zij
bereid is goed toegelichte voorstellen tot
deelneming in overweging te nemen.
Het amendement-Schaper wordt in stem
ming gebraciht en verworpen met 42 tegen
24 stemmen.
Het amendment-Drucker wordt daarna z.
h. s. a a n g e n m e n, eveneens de gewij
zigde post.
In behandeling kwam hierna de afdeeling
Waterstaat en Burgerlijke Openbare Wer
ken der Indische begrooting, waarover ver
schillende afgevaardigden hunne speciale
wenschen te kennen gaven.
Bij de afdeeling oorlog herhaalde de heer
-Thomson zijne vraag omtrent beweerde
knoeierijen met de leverantiën van
schoenen en de conservenfabriek. In
de tweede plaats vraagt Spr. inlichtingen om
trent een beweerde gift aan de Inten
dance door eene firma in Indië. Voorts
vestigt Spr. de aandacht op de levering van
minderwaardig zoolleer voor de troepen die
uitgezonden zijn naar Bali en Fiores, en op
knoeierijen die zouden hebben plaats gehad
met de conservenfabriek Poerworedjo, waar
door de fabriekant enorm bevoordeeld zoude
zijn. Er zijn handelingen gepleegd door de
Intendance welke Spr. qualificeert als een
schuldige toegeefelijkheid. De noodrations
werden 20 ct. per ration hooger aanbesteed
dan hier iD Nederland. Nog een aantal ver
zuimen worden door Spr. geciteerd om aan
te toonen dat de Intendance in hare ver
plichtingen op verregaande wijze tekort
schiet.
Spr. verzoekt den minister een onderzoek
te doen instellen door een commissie van
deskundigen. Ten slotte vestigt hij er de
aandacht op, dat liet senlvuurgeschut, waar
voor thans geld wordt aangevraagd, geheel
ander geschut is dan dat hetwelk in beproe
ving is geweest. Wij weten niet eens
of het geschut, waarvoor 2 millioen
wordt aangevraagd, goed is. Spreker
maant aan tot voorzichtigheid, waar de firma
Krupp nog niet lang geleden een partij tem-
peerbuizen voor granaten naar Indië heeft
gezonden, die onbruikbaar waren. Om het
niet aan den grooten klok te hangen heeft
men die buizen teruggenomen, maar in dien
tijd zat onze artillerie in Indië zonder bui
zen.
De heer Thomson adviseert den mi
nister den post terug te nemen en een sup-
pletoire begrooting in te dienen. Kan de mi
nister geen nadere gegevens verstrekken,
dan zal Spr. tegen den post stemmen.
De heer Ter Laan drong aan op be
zuiniging der oorlogsuitgaven. Deze stijgen
steeds, maar niettemin wordt er voor de min
dere militairen weinig gedaan. Ook Spr. is
tegen den post van snelvuurgeschut.
De Minister antwoordde o. a., dat in
de laatste jaren reeds veel voor soldij verbete
ring is gedaan. Wat de beweerde knoeierijen
aangaat, een zeer gestreng onderzoek daar
naar heeft plaats gehad. Noodgedrongen is
meer betaald moeten worden voor het leder
dat dadelijk - noodig was voor aanmaak
van slobkousen. Volgens ambtelijke rap
porten is nimmer sprake geweest van oenige
donatie aan de intendance door de Ned.-In
dische schoenenfabriek. De kapitein-inten
dant, die thans hoofdintendant is, is nooit
kapitein-commissaris der fabriek goweest.
Berichten omtrent de afkeuring van slecht
schoeisel heeft ook de minister in de couran
ten gelezen. De juistheid heeft hij nog niet
kunnen nagaan, maar zal dit doen. De mi
nister kan niet beoordeelen, of de conserven
te duur waren, en evenmin of er roekeloos is
omgesprongen met 's lands fondsen. Op de
qualiteit der conserven is steeds streng toe
gezien en uit een uitvoerig rapport blijkt,
dat de noodrations zeer goed waren.
Het geschut, dat wordt aangevraagd,
is niet in Indië beproefd, maar wel
m Nederland, en heeft daar en bij het leger
en bij de marine uitmuntend voldaan. Nog
nimmer heeft Krupp ons iets minderwaar
digs geleverd, noch daar, noch voor Neder
land. De quaestie met de geleverde bui
zen lag niet aan Krup, maar aan de ar
tillerie in Indië zelf. Deze wilde alluminium-
buizen hebben, terwijl Krupp Messingbuizen
noodig oordeelde
De heer Thomson handhaaft zijn be
zwaren ten aanzien van het Kruppgeschut
en zal straks bij de uitgaven in Nederland
voorstellen om den post voor nieuw snel
vuur te schrappen.
De heer V e r h e y merkt op, dat sedert
1901 op het gebied der artillerie heel wat
is veranderd. In Bulgarije, Portugal,
Spanje, Servië en Griekenland is na 1901
het stelsel-Schneider na vergelijkende proef
verkozen boven het stelsel Krupp. Ook
spreker adviseerde dus den post terug te
nemen in afwachting van nadere proefne
mingen.
De Minister aoht integendeel het
Schneider-geschux minder deugdzaam en
wellicht hebben politieke bedoelingen ge
noemde landen er toe geleid aan het Fran-
sche Schneider-geschut de voorkeur te geven
boven Krupp-geschut. Den raad om den post
terug te nemen, kan de Minister niet op
volgen.
Maandag half twee voortzetting.
In de zitting van gisteren is dr. Kuyper
beëedigd als Kamerlid en heeft hij als zoo
danig zitting genomen. Er was bij deze ge
legenheid zeer veel publiek op de tribune.
Berichten.
Het station te Deven
ter. Men schrijft aan het Hbld.
Sedert de beraadslaging der Waterstaats-
begrooting in de Tweede Kamer van 5 De
cember 1907, betreffende het maken van
een nieuw gemeenschappelijk station te De
venter is hieromtrent nog niets naders ver
nomen. Reeds in 1891 werd op den onhoud-
baren toestand gewezen en in 1900 werd dio
weder ter sprake gebracht, zoodat het te ho
pen is dat nu eindelijk in 1909, dus 18 ja
ren daarna, eens een aanvang met deze wer
ken wordt gemaakt.
De plannen voor het nieuwe gemeenschap
pelijke station zijn reeds geruimen tijd ge
reed, want bij de Wet van 5 Juni 1905 is
reeds tot den bouw besloten en de plannen
daarvoor zijn dan ook reeds in 1906 goed
gekeurd, doch het overleg met de beide
Maatschappijen was toen nog niet afgeloo-
pen.
De minister van Waterstaat had evenwel
toen allen moed dat de zaak weldra in orde
zou komen en met veidangen wordt dus bij
de behandeling van de Waterstaatsbegroo-
ting over 1909 de mtdedeeling daarvan tege
moet gezien.
Moge nu 1909 deze zoo zeer gewenschte
verbetering brengen.
Controle havenarbeid te
Amsterdam. In de maand October
werden aangedaan 163 schepen.
De commissie zal stappen doen om aan
den nieuwen steiger Westerdoksdijk het aan
brengen van een reddingslijn en ladders te
bevorderen. Ondanks herhaalde verzoeken
van de controleurs om niet te werken met
los instaande schilden en los inliggende lui
ken, wordt aan een der Maatschappijen hier
mede toch voortgegaan. Aan deze roekelooze
wijze van werken was in de afgeloopen maand
weder een ernstig ongeval te wijten.
Droogdok voor de vis-
scliershaven te IJ muiden. Naar
de Ilaarl. Ct. meldt, zal vanwege den Rijks
waterstaat dezer dagen te Haarlem worden
aanbesteed het bouwen, het op aan te wij
zen plaats in de visschershaven te IJmuiden
leveren en vastmeren, het beproeven en het
gedurende een nader te bepalen tijd onder
houden van een ijzeren drijvend droogdok
met een hefvermogen van 650 ton, bestemd
voor de visschershaven aldaar. De lengte
van het dok wordt 50 M., de breedte uit
wendig 15.50 M., de hoogte van onderkant
bodem tot bovenkant der zij kasten 8.50 M.
de grootste toegelaten inzinking bedraagt
8.25 M.
Op het bovendek zullen 8 electrische licht
masten worden gesteld.
Het leegpompen van het dek zal geschie
den door middel van electriscli gedreven
centrifugaalpompen.
De kosten van een en ander worden ge
raamd op 85,000. -
Kanalisatie van de Maas
Te Maastricht hebben Zondag de Maasver-
eenigingen «n Limburg op het stadhuis ver
gaderd. Deze vergadering werd bijgewoond
door 22 afgevaardigden uit de provincie,
leden der Eerste en Tweede Kamer, leden
van den gemeenteraad en vele belangstellen
den. Nadat het huishoudelijk gedeelte afge
loopen was en men besloten had over de
kwestie der kanalisatie van de Maas een re
quest aan de regeering te zenden, hield het
lid der Tweede Kamer dr. Nolens een voor
dracht over de bevaarbaarmaking der Maas.
Spreker betoogde, dat voor de Maaskana
lisatie zoowel de steun der Belgische als die
der Nederlandsche regeering noodig is. Ook
Duitschland (nl. de Rijnprovincie) begint
zich voor de kwestie te interesseeren, evenals
Rotterdam en het Noorden. Met de kana
lisatie kan een aanvang gemaakt worden zoo
dra antwoord is ontvangen van Belgische
zijde nopens de vaardiepte. Reeds in 1906 is
een gemengde commissie ingesteld, die op
het oogenblik 9 plannen bestudeert en uit
werkt. In Nederland is de kwestie het geld
en het willenen volgens spreker zij n de
uitgaven gerechtvaardigd en moet men het
geld desnoods door leening zien te krijgen.
De heer Polis, voorzitter der vereeniging,
dankte alle aanwezigen voor hun belang
stelling. Als plaats voor de volgende ver
gadering werd bij loting aangewezen Sittard.
Kanali .atie van Wester-
j w o 1 d e. Te Winschoten heeft de Vereeni-
I ging tot bevordering der kanalisatie van
Westerwolde haar laatste vergadering gehou
den na haar zeventienjarig bestaan. Besloten
werd de notulen, kaarten en profielen in het
provinciaal archief te deponeeren en een ge-
denknaald op te richten voor wijlen het Ka
merlid Tijdens.
De eerste Hollander, die
vloog. De ingenieur John Rozendaal, in
Den Haag, is de eerste Nederlander, die ge
vlogen heeft. Hij heeft bij Le Mans een
tochtje gemaakt met Wilbur Wright. In
een geïllustreerd artikel in ,,De Week" ver
telt hij daarvan o. m. als volgt:
Weldra zat ik op den stoel naast den mo
tor. Wright wierp nog een laatsten blik op
de machine, dan nam hij l'nks van mij
plaats. De motor naast mij werkte met volle
kracht en toch bespeurde ik niets van vibra
tie, zooals dat wel in motorwagens 't geval
kan zijn. Ik schrijf dit voor een goed deel
aan 't houten veerende framework toe. „Are
you ready?" klonk de vraag naast me en
nauwelijks had ik hierop bevestigend geant
woord, of Wright had al de klink weggetrok
ken en voort stoven wij over de rail. Er was
in dit lanceeren niet de minste schok waar
te nemen, ook bespeurde ik niets van een
onaangenaam gevoel in de maagstreek, zoo
als men wel bij 't snelle dalen in een lift
wil voelen.
Aan 't einde der rail reeds 't luchtschip
spoedig en in een oogwenk waren we een
goede twintig meter hoog boven de heide.
Een onbeschrijfelijk gevoel van geluk, van
vrijheid kwam over me, de aarde verlaten
te hebben en zacht deinend op onzichtbare
golven weg te zeilen. Naar alle richtingen
een vrij onbeperkt uitzicht een frissche bries,
die langs mijn slapen streek. De afwezig
heid van een gaszak of ballon in welken
vorm ook, het zuiver mechanisme in de
voortbeweging dat alles was zoo absoluut
nieuw, dat ik moeite had de vele indrukken,
die op mij instormden, in gedachten vast te
houden. De verschillende luchtstroomingen,
nu eens de warme boven de kale zandige
heide, dan weer de koudere boven de aan
grenzende dennebosschen maakten zich door
een zacht wiegen van 't luchtschip in de ver
schillende richtingen merkbaar. Een bries,
die ons van ter zijde trof, toen wij een eind
verder langs een ,,Lichtung" in 't denne-
bosch vlogen, deed ons direct opzij hellen,
maar Wright bestuurde meesterlijk zijn
luchtschip.
Indien het den ouden gelukt ware 't vlieg-
vraagstuk op te lossen, zouden zij naast den
Centaure, 't menschpaard, ook den mensch-
vogel geschapen hebben. Wright is zulk een
mensch-vogel. Als hij daar zit, de handen
aan de hefboomen, den blik recht vooruit
op 't hoogteroer gericht, is hij één met den
vogel, dien hij schiep, 't Is als heeft hij
zenuwuitloopers tot in de uiterste' hoeken
van die groote vleugels, als voelt hij den ge-
ringsten luchtdruk op een der vlakken van
zijn vlieger, vóórdat zij 't toestel naar de
een of andere richting doen hellen. De be
wegingen van zijn armen, want slechts deze
veraden leven, zijn afgerond, getuigen van
absolute beheersching van 't toestel.
Postzegelautomaat. Aan
't postkantoor te 's Gravenhage wordt gedu
rende enkele dagen op proef in gebruik ge
nomen een postzegel-automaat van uiterst
practische vinding.
Men verkrijgt een postzegel (voorloopig
is het toestel bestemd voor zegels van 5
cent) zoowel door er een nieuwe stuiver als
door twee 2^-centstukken of 5 centen in te
werpen. Werpt men b.v. een cent in een
verkeerde gleuf, dan komt ze terugdit ge
schiedt trouwens ook als men te weinig
geeft, b.v. 4ji cent.
De postzegels liggen los op een stapeltje.
Het toestel is geconstrueerd door een
Haarlemmer.
Waarsportalnietgo-dvoor
i s. Men meldt uit Groningen aan de N. R.
Crt.
Zekere X was maanden lang buiten be
trekking hij was op de hoogte van kantoor
werkzaamheden, maar slaagde er niet in
werk te vinden, ook niet in het buitenland.
Eindelijk bood hij zich nog eens aan op een
kantoor in een handelsstad in Noord-Duitsch-
land, en daar slaagde hij. Waaraan X dit te
danken had? Hij had een zeer goeden naam
als voetballer, en toen dit aan bedoeld kan
toor bekend werd, werd tij aangenomen
tegen een behoorlijk loon, maar onder de uit
drukkelijke voorwaarde, dat hij zich moest
aansluiten bij een bepaalde voetbalclub. Een
der eerste vrije Zondagen mocht hij mee
trekken naar Leipzig, om daar te spelen.
j Speculaas. Croque-en-bouche
schrijft in „De Banketbakkerij":
De echte, oorspronkelijke benaming is
j eigenlijk St. Nicolaasgoed. 'n Beetje lang,
men ontnam hem waarschijnlijk dus in den
beginne alleen den staart, en verbasterde
daarna langzamerhand den titel van 't geu
rende gebak tot „Speculaas". Waarschijn
lijk 't werk van mededingers, kapers op de
kunst, voor wie de sprong van speculatie
tot speculaas zéér klein was, en speculeerden
op 't koopjes-grage publiekLaat ik dezen
keer trachten kalm te blijven, m'n ironisch-
aan-gelegde natuur en vulpenhouder dwin
gen tot vriendelijke hi, minzame ha
(v. Deyssel) meditatie, negeerend met breed
gebaar 't kleine gedoe van roofzieke brood
bakkers, comestibles-handelaren, lunch
rooms en al wat dies meer zij. Over den
oorsprong valt dezen keer niet te twisten,
dunkt me. We zouden anders wellicht moe
ien teruggaan tot den tijd der middeleeuwen
of vroeger nog, toen de goede heilige zich
volgens overlevering reeds trainde in 't be
klimmen van daken en schoorsteenen, hoog
en spokig-dreigend in guren winternacht. Z'n
zwarte knecht fungeerde daarbij als gang
maker, grinnekend met lach van hagel-witte
tanden in 't donker gelaat, hielp hij z'n
meester 't record van t laatste jaar te ver
beteren
We dienen 't artikel speculaas hoog te hou
den als 'n vaandel, uit-waaiend in November
zon, 'n gildewapen van onze wakkere schaar,
fèl-besprongen door rooflustige zwervers, die
winst zoeken uit vreemd bedrijf....
De pillen deeg, slank en bruin, omhullend
veel zoet gerezen mysterie. Sucade, amande
len en snippers leven er broederlijk naast
elkaar. Al 't reukgoed van Arabië stijgt tot
prikkelend aroom door tot atelier en woon
kamer, dringt verlokkend door tot den win-
wel waar bij avondglans van veel lichten
weerkaatst in glas bij glas.... 's Sterk-blanke
mes, buigzaam en fonkelend, staal-rein
schuift snijdend onder vuist-druk op 't deeg
over de prent'n Vlugge hand wentelt de
pil zijdelings af. Dra dreunt 'n doffe schok
door 't huis, schikken onze jongere bedien
den, 't ras voor de toekomst, de figuren,
velerlei, op de geboterde plaat. Er heerscht
dan ?n groote, wijde fantasieop de platen
leeft er dra 'n zotte, bizarre wereld in 't
bruin
'n Ruiter, hoog op z'n strijdhengst, wordt,
ondanks 7. n woedend protest, 'n plaats aan
gewezen in omgekeerde houding. Naast hem
omarmt 'n schuchtere jonkvrouw, stil-zedig
van houding 'n bloeienden boom in afwach
ting, van n ander lijdend voorwerp. Daar
onder wordt 'n molen wijd van wieken verti
caal op de botervlakte geduwd.
'n Haan, koninklijk van veer gesprei en
kam, wordt aarzenlend eenige keeren om
gekeerd, heen en weer gedraaid, tot 't arme
beest duizelig, suf-leeg van kop 'n plaats
vindt tusschen de kroon en een zeilschip,
dobberend op 'n onwaarschijnlijke zee.
Tot alles en allen in over-hitte zwelt, uit-
balkt en geurt. Dan is 't dra voltooid en
klaar, d' onvolprezen lekkernij, d' oud-Hol-
landsche speculaas.
Boekbeoordeeling.
a Boeken
De Uitgeversmaatschappij Vivat te Amster
dam gaf een drietal 'herdrukken van. boeken
van, W. Paap. JeanneCollette, een1 werk
van 300 bladz. en Vincent Hainan, even
lijvig, en K o n i n g s r e o h t, drama uit don
tijd van Frederik de Groote.
Paap's werken hebben bij hun verschijnen ge
noeg belangstelling ondervonden, dat een her
druk er van geen gewaagde onderneming kan
heeten, te meer nu elk werk slechts 75 ets kost.
De Vereeniging van Natuur
vrienden. „Kosmos" te Amsterdam gaf
meer een paar van die handige en belangrijke
boekjes uit, zooals zij ons reeds eerder schonk.
Ditmaal zijn het ,,In den Zadel door Indo
China" en „In den. Ban der Vulkanen". Het
eerste kan als onderhoudend en leerzaam jon
gensboek te pas komen op het Sinterklaasfeest,
het tweede is uit den aard der zaak niet zoo
zeer uitspanningslectuur, hetgeen niets aan de
belangrijkheid van den inhoud afdoet. Uit beiden
zal menigeen, jong en oud, veel loeren, wat hy
niet mist en toch de moeite waard is om te
weten.
Van drie bekende seriën gaf de Hollandia
Drukkerij te Baarn weder een nummertje in 't
licht, n.l.Hemel en Hel, no. 6 van de Lotus
Serie, Reform Catholicism e, uo. 9 van
Kerk en Secte en Het Marxisme, no. 8 van
Pro en Contra. Met belangstelling zullen velen
ook weer van deze nrs. kennis nemen, de onder
werpen zijn hola n rijk genoeg!
b. rijdschriften.
De Beweging, maandschrift voor letteren,
kunst, wetenschap en staatkunde, onder red.
van Berlage, De Boer. Yerwey en De Vooys,
uitg.. Maas en Van "Suobtelen te Amsterdam.
Do Nov. afl. bevat het vervolg op Rhijnvis
Foith door J. Koopmans, Sint Veit door V. D.
Leeuw en Orpheus' Vaart langs de Sirenen
(een vertelling in dichtmaat door Van Eyck.
Voorts kleinere stuikken en verzen en de ge
wone rubrieken.
Nieuwe Banen, red. Dr. De Hartog,
uitg. Hollandia Drukkerij te Baarn. De Nov.
afl. bevat „Hot Christendom als Wereldbe
schouwing" door den redacteur.
De Vrouwenhaar Huis, geïll. maand
schrift onder red. van Eüis M. Rogge en R. W.
P. dé Vries, uitg. Holkema en. Warendorf te
Amsterdam. De Nov. afl. bevat een gei 11. art.
over Woninginrichting door C. L. v. d. Veen.
Bochardt met behartigingswaardige wenken voor
onze huisvrouwen en hun wederhelften. Anna
Bienfait schrijft een lezenswaard art. over Out-
Door Gardening, d. w. z. de liefhebberij van
het schikken der plantn op den kouden grond,
in tegenstelling met het verzorgen der bloomen
in huis. Ds. Baart- de la Faille uit Londen
houdt een „Praatje na den. zomer", terwijl mej.
Rogge een geïll. art. geeft over Kleedingont-
werpen en Vakkennis en Caronila van Ooster-
zee schryft over Carmen Sylva en de blinden.
Voorts eenige geschikte Sinterklaas werkjes
door El. v. Rogge met afbeeldingen.
Het Nieuwe Leven,<red. C. Meijer, uitg.
Jobs, Voogd te Haarlem. De Oct. afl. bevat het
eerste opstel van een serie van drie over Wil
en Lot, voorts de voor dit tijdshrift geschreven
eerste vertaling van Emerson's Love en einde
lijk een art. over „de theoloog en de dichter",
waarin de redacteur een en ander zegt over
hetgeen ds. Heering over den dichter Kloos uit
liet, waarbij uitkomt dat de schrijver tegenover
den dominó de partij van, den dichter kiest. In
zonderheid het hoofd art. van deze afl. straalt
in gloed van overtuiging en mooi is inzender,
öiekl hetgeen daarin gezegd wordt over het ge
loof, waarvan de macht niet ligt in hetgeen,
waarin wordt gelooft maar in, het feit van 't
igelooven
Uit do R e mon stram tsche Br oedio r-
sohap, red. Dr. J. Beijerman, uitg. A. H.
Adriani, te Leiden. De Nov.-afl. heeft een
mooi opstel van den, redacteur „Er zij licht",
een paar verzen van A. Klaver, een lief „wiege
lied," en een1 gegronde klacht."
'De Wachter, stemmen uit de Ev. Luth.
Kerk, red. D. Drijver, uitg. J. Clausen te Am-
sterdam. De Nov.-afl. bevat een art. over Her
vorming door Mansen en een belangryk opstel
over den, Zonnestilstand in Gibeon door den
redacteur.
Het Groene en Witte Kruis, red.
F. Fleischer, predt. te Makkum. De Nov .-afl.
'heeft, als hoofdart. een oproep aan Limburg,
'vervolg van een nabetrachting op dé Hoomscho
Tentoonstelling, door C. J. Maas.
Het Leven, geïll. weékbl.red. Frans van
Erlevoordt uitg. Keizersgracht 28-5 Amster
dam Do laatstverschenen afl. geeft als bijlage
Fritz Kheiu's „.Middelburg." A au de Artikelen
noem ik een In Memoriam aan J. C. Nijgli (met
portret), het vergaan van de Yarmouth, de eer
ste vogehnensclien, de Polymeter, de Cholera
in Rusland (met foto's), de pantalon-rok (met
afbeelding) enz.
Holland Express red. Prins Hen
drikkade 20, kamer 16, Amsterdam tijdschrift
voor reisverkeer en gezelschapsleven. Mooie illus
traties van Sarongwerksters, een waterval, bam
boebrug en oerwoud met beschrijving. Voorts
een „brief" van Vrouwke over Freiburg en do
Breisgnu. Op den omslag „Karbouwenkarren
te Soekaboemi."
Buitenleven weekblad voor 'lujia en hof,
red. Siderius, uitg. M. Olivier te Amsterdam.
Het laatste nr. handelt over „.bloemen en in
secten", „planten-kleurstoffen", „oppappen van
jonge vogels", „schimmelplanten." enz.
Hoinoeo pathisch Maandblad red
Dr. Voorhoeve, uitg. La Rivière en Voorhoeve
te Zwolle. De afl. van 15 Oct, geeft eenige op
merkingen naar aanleiding van het dreigend
Cholera-gevaar, de vergiften en. de kleine giften
der homoeopathic, doel en, taak van het pharma
cologisoh onderwijs. Men verzoekt er op te wil
len wyzen dat dit maandblad reeds zijn 20sten
jaarg. ingaat.
c. Ka lenders.
Warendorfs Geïllustreerde Fa
miliekalender voor 1909, het bekende
lioekje, dat 3*2 p»g. lectuur meer bevat <lan
vorige jaren en aardige stukken heeft, soms
leuk geïllustreerd, zooals het tot heden, onuit
gegeven schetsje „Uit ;het leven." van Justus
van Maurik. Ik noem nog Canter's Sinterklaas
verhaal, Do man, die den, duivel gezien heeft
door Leroux, de humoreske: De Amateur Foto
graaf, enz. enz. Als premies zijn ditmaal toege
voegd de bekende portefeuille-kalender on een
handelswoordenboek je in. vier talen. En dat alles
to samen voor slechts 40 ets. I
N e e r J a n d i a kalender met 400 kiekjes
uit ons land, uitg. La Rivière en Voorhoeve te
Zwolle. Het schi'kl is ontworpen door Rünokel.
Behalve de gewone kiekjes zijn er nbg een 20-tal
chromotypieën in vijf kleuren: tusschen gevoegd,
't Is werkelijk aardig iederen dag zich wéér ver
plaatst te zien in een ander deel van 't land,
nu eens om oude herinneringen te verlevendigen,
dan weer om in verbeelding te zien wat men
nog ui iet kende. De prys is zoo laag mogelijk,
ni. 90 ets.
De Elf Provinciën, artistiek uitgevoer
de weekkalender met 53 stads- of dorpsgezich
ten en gelegenheid voor eiken dag aanteekenin-
gen te maken ter tegemoetkoming aan het ge
heugen. Het sohild geeft de wapens der pro
vinciën in mooien. kleurendruk met goud. Keurig
bewerkt en niet te duur (één guld.) Uitg. als
boven
Internationale Scheurkalender,
uitg. W. J. Thietne, te Zutfen. Het blok bevat
voor eiken dag een blaadje met een spreuk, een
bon-mot van dichters en denkers in verschillen
de talen., het schild is van eenvoudige versiering
en doet aangenaam aan. Jammer is mnwhien,
dat op inenig blaadje de naam van schrijver of
schrijfster van do aangehaalde woorden ont
breekt.
F. W. DRIJVER.