binnenlandT
De Balkancrisis.
Het Russische antwoord op de laatste
Oostenrijksch-Hongaarsche nota wordt Za
terdag te Weenen verwacht. Aan de Vossi-
sche Ztg. wordt bericht, dat de onderhande
lingen tusschen Ostenrijk-Hongarije en Rus
land een gunstigen loop nemen. Het voor
stel van Oostenrijk-Hongarije om van kabi
net tot kabinet te onderhandelen, heeft den
bijval gevonden van minister Iswolsky, die
niet meer, zooals vroeger, op de conferentie
schijnt aan te dringen, omdat hij hoopt door
afspraken van kabinet tot kabinet zich te
kunnen onttrekken aan het opkomen voor de
Servische en Montenegrijnsche aanspraken
tot schadevergoeding, waarvoor geen van de
onderteokenaars van het vërdrag van Berlijn
belangstelling toont.
Het groote onderscheid tusschen de vroe
gere en de thans neder aangeknoopte onder
handelingen van Oostenrijk-Hongarije met
do Porte is, dat thans principieel gerekend
wordt met de bereidwilligheid van Oosten-
rij k-IIongarijo om Turkije in geld schade
loos te stellen voor het verlies van de twee
provinciën, hetgeen tot dusver geweigerd
werd. liet komt er nu op aan den grondslag
voor de betalingen te bepalen, waarbij waar
schijnlijk do door den boycot veroorzaakte
verliezen in rekening zullen worden gebracht.
Men blijft in Weenen verklaren, dat Oosten
rijk-Hongarije op een eventueel en eisch der
overneming van een evenredig deel der Oos-
tenrijkschc staatsschuld niet zal ingaan.
Daarentegen schijnt men wel tot andere fi-
nancioele schadevergoedingen gezind. Over
't geheel beoordeelt men den toestand als
gunstig en hoopt op een gelukkigen voort
gang van do onderhandelingen, als Engeland
niet weer, zooals vroeger reeds, met wel
willende raadgevingen storend ingrijpt.
Aan do Vossische Ztg. wordt uit Weenon
bericht, dat grootvizier Kiamil Paolia in zijn
laatste onderhoud met den Oostenrijkschen
gezant zijn eisch tot schadevergoeding voor de
inlijving van Bosnië en Herzogowinu tot 75
millioon frs. verminderd heeft. Waarschijn
lijk zal hij nog tot 50 millioen teruggaan,
maar Kiamil verheelt niet, dat hij een even
tueel© overeenkomst, voordat zij definitief
gesloten wordt, aan het advies van Enge
land moot onderwerpen.
Sofia, 17 Dec. Sedert eenige dagen
is men begonnen de Bulgaarsche goederen
aan de Turksche grens te boycotten. Een
Bulgaarsch schip, van Varna komende, is
van een dergelijkeu maatregel het voorwerp
geweest.
ServIE.
Belgrado, 17 December. De
8koepsehtina zond aan het Turksche parle
ment een adres van- gelukwensclien.
Turkije.
Konstantinopel, 17 Dec. De
sultan verliet den Yildiz kiosk om half
twaalf voormiddags in een staatsiekoets om
zich te begeven naar het parlementsgebouw
voor de openingsplechtigheid. Hij werd luid
toegejuicht door de reusachtige menigte, die
langs den weg goschaard stond. Hot parle
ment vergadert in dezelfde zaal waar 32
jaren geleden het parlement van Midhat
Pacha bijeenkwam.
C o n s t a n t i n o p e 1? Dec. De
Sultan 'begaf zich naar 1 parlement per
koot3, vergezeld door Riamil Pacha en Bou-
ran Eddiu, en geëscortend door do garde-
cavalerie. De keizerlijke prinsen volgden in
andere rijtuigen. De Sultan werd zeer toege
juicht.
Konstantinopel, 17 Doe. De
troonrede bevestigt den groot-vizier en de
ministers in hunne functiën. Verschillende
wetsontwerpen worden aangekondigd, met
name tot verbetering der financiën. De hoop
wordt uitgedrukt, dat iedereen zal mede
werken tot den voorspoed en de welvaart van
het land.
Do troónrede zot uiteen, .dat vroeger de
ongunstigo omstandigheden van het land er
toe hebben genoopt de grondwet buiten wer
king te stellen, maar dat thans, dank zij de
uitbreiding van hert, onderwijs en de alge
meen© verbetering in den toestand, het mo-
golijk is geworden haar te herstellen.
Verder wordt o. a. gezegdDe vorst van
Bulgarije, gouverneur-generaal van Oost-
Roemelie, heeft zich van zijne verplichting
van trouw losgemaakt en de onafhankelijk
heid van Bulgarije uitgeroepen. Oostenrijk-
Hongarije, dat bij het verdrag van Berlijn
was belast in et het voorloopig bes'uur over
Bosnië en Herzegovina, heeft deze provin
ciën ingelijfd. De Sultan spreekt de vaste
hoop uit, dat met medewerking van do groote
mogendheden oene gunstige oplossing zal
worden gevonden voor deze geschillen.
Terwijl do sultan na de voorlezing van
de troonrede zich terugtrok naar een salon,
waar hij do hoofden van de geestelijkheid
ontving, begaf de opperceremoniemeester
zie', naar de loge van het corps diploma
tique, waar hij aan baron Marschall als
deken van het corps de groeten van den
sultan over bracht. Hij zeide," dat het den
sultan verheugde de gezanten tegenwoordig
te zien bij de opening van het parlement.
Hij voegde er bij, dat de sultan haast niet
had kunnen komen, maar dat hij zich nu vol
hoop voelde met het oog op den steun, dien
hij bij de vreemde staten vond in zijn werk
ten behoeve der wedergeboorte van het rijk.
Baron Marschall gaf in zijne dankbetui
ging de verzekering van de groote belang
stelling, dien de gezanten koesterden voor
dit werk.
Na de troonrede drukten de liberale af
gevaardigden hunne ontevredenheid en ver
wondering er over uit, dat de sultan niet
op nieuw den eed op de grondwet had afge
legd. Zij weigerden de eedsaflegging, die
in het programma van dezo zitting was
voorzien.
Nader wordt bericht, dat het incident be
treffende de eedsaflegging van den sultan
geschikt is. Men deed opmerken, dat de
sultan reeds den eed heeft afgelegd voor de
sjeiks en dat het afleggen van een nieuwen
eed niet in het programma was opgenomen
dat kon men niet van den sultan vorderen.
De afgevaardigden legden niet ieder af
zonderlijk den eed af, maar de tijdelijke
voorzitter las de eedsformule op, die door
de afgevaardigden bevestigd werd.
Koning Eduard seinde zijne gelukwen
sclien aan den sultan bij gelegenheid der
opening van het parlement.
Voor het eerst sedert een aantal maanden
hoort men weer van het verschijnen van
benden in Macedonië. Het bulgaarsche tele-
graafagentschap van Sofia bericht uit Salo-
niki: De arbeid van de Gruksche benden is
wederom begonnen. Twee va zulke benden,
samengesteld uit Kretense: en ieder 80 man
sterk, operecrcn in liet zuidwesten van het
vilajet Mon&stir. In het vilajet Monastir be
vinden zich drie benden, eik 15 man sterk.
In den omtrek van Larissa is eene bende in
wording, die door den gewtzsn officier Ma-
n s, de zoon van den bekenden staatsman
generaal Manos, wordt aangeveerd Het jonge
bindehoofd is onlangs Jit Soedan terug ge
keerd, waar hij vruchtek zijn geluk had
beproefd.
In verband met de niet w werkzaamheid
van de Grieksche benden ordt ook de om
standigheid aangehaald, dat de als secretaris
sen bij de Grieksche consulaten onder aange
nomen namen aangestelde officieren van het
Grieksche leger plotseling zijn teruggeroepen.
Het telegraaf-agentsehap v rmeldt de namen,
vu deze heeren. De xurksche autoriteiten
gedragen zich lijdelijk. Het Jong-Turksche
comité verschuilt zich. Het vergadert alleen
bij nacht en altijd in verschillende huizon.
Perzië*
Te Teheran is een proclamatie van den
grootvizier aan het volk verschenen, waarin
wordt gezegd, dat de op beve» van den Sjah
op 29 November bijeengekomen, uit prinsen,
staatslieden, kooplieden en notabelen samen
gestelde vertegenwoordiging in het vervolg
tweemaal per week, n.l. Dinsdags en Zater
dags, maar onder bijzondei e omstandigheden
vaker, bijeen zal komen. De vertegenwoordi
ging en de provinciale g mverneurs hebben
bevel ontvangen gerechtigheid te oefenen, op
dat de rust in het land terug zal keeren.
Allerlei.
--Generaal Booth is Woensdag van de
st -• gelicht. De opera'ie' moet welgelukt
ziji.
vDe Amerikaansche lucht aarder Wil
bur Wright lieoft weer een nieuw hoogte
record geslagen.
vIn de zaak Steinheil is nu weer
Mariette Wolf, de keukenmeid van mevr.
Steinheil, als getuige gehoord, nadat den
echtgenooten Chabrier was gevraagd, wat er
ia den nacht van 25 tot 26 November ge
beurd is, toon mevr. Steinheil aan dagblad
schrijvers de bekentenis aflegde, die 's an
derendaags, Alexandre Wolf's aanhouding
ten gevolge had. 't Was er om te doen, te
weten of Mariette Wolf werkelijk zelfmoord
wilde plegen. De echtgenooten Chabrier
legden getuigenissen af, die aangaande dit
punt geen twijfel overlieten. Mariette
loochende ten stelligste gedachten aan zelf
moord te hebben gehad. Ik had er geen reden
toe, zeide zij, want voor 8 ure 's morgens
wist ik nog niet, dat mevr. Steinheil ge
sproken had. Rechter André liet toen de drie
getuigen samenkomen. De echtelingen Cha
brier hielden vol, en Mariette niet minder.
Nog getuigden de echtgenooten Chabr er,
dat mevr. Steinheil, bij het instappen in hël
rijtuig op het oogenblik dat zij naar de ge
vangenis werd overgebracht, tot Manelte
zeide: „Moed, Mariette, wij zijn allen ver
loren, gij, ik. en gij allen". Marur.e zeg',
dat mevr. Steinheil haar moed ingesproken
heeft, maar het slot van den volzin heeft zij
niet gehoord.
Ook werd aan Mariette gevraagd wat mevr.
Steinheil na het vertrek der .verslaggevers
gezegd heeft. Zij wilde zelfmoord p'egen en
vroeg mij om strychnine, antwoordde
Mariette. Ik heb het haar afgeraden. Ik
zou mij trouwens tot zoo iets niet geleend
hebben.
Mevr. Steinheil bekent, dat het waar is,
dat zij door vergiftiging zelfmoord heeft
willen plegen. Zij had geheel het hoofd ver
loren.
Mariette zal wellicht drie dagen lang on
dervraagd worden.
Kameroverzicht
Tweede Kamer.
Donderdag werd de Waterstaatsbegroo-
ting verder behandeld.
De minister, de heer Bevers, oordeelde
tegenover de hecren Smeenge en Passtoors
de positie der bureel-ambtenaren van Wa
terstaat thans voldoende geregeld.
Vervolgens werd in velerlei opzichten
lotsverbetering voor waterstaatsbeambten
en kanaalarbeiders bepleit door de heeren
Smeenge, Passstoors en Ter Laan.
De Minister oordeelde, dat voor deze
personen in het algemeen gedaan is wat
naar billijkheid verlangd kan worden; voor
kostelooze geneeskundige behandeling is
geen reden. Wèi wilde de minister overwe
gen een verhooging. van het aanvangstrak-
tement en onderzoeken of de dienst- of
wachttijden te lang zijn.
De heer Ruijs stelde, mede namens on
derscheidene andere leden, een motie voor,
de wenschelijkheid uitsprekend van spoe
dige bevaarbaarmaking van de Maas boven
Venlo.
Deze motie zal later behandeld worden.
Voorts kwamen hoofdzakelijk een aantal
districtsbelangen ter sprake.
Berichten.
De Staatscourant van Vrijdag 18
December bevat o. m. de volgende Kon. be
sluiten
op verzoek eervol ontslagen de reserve
le luitenant P. Boon, van het 7e regiment
infanterie en is hij voor 5 jaar benoemd tot
reserve-officier van gezondheid 2e klasse
benoemd tot officier in de Oranje-Nassau-
orde dr. S. J. van Royen, geneesheer te
Utrecht;
tot magazijnmeester, hoofd van het mili
taire kleedingmagazijn te Delft de kapitein-
kwartiermeester J. H. G. Vermeer, van de
controle bij dc korps-administratie;
tot voorzitter van het hoofdcomité van het
Roode Kruis Z. K. H. de Prins der Neder
landen
op verzoek eervol ontslagen H. van Lok
horst, lid van het hoofdbestuur van het
Roode Kruis.
H. M. de Koningin-Moeder heeft op
de audientiën, dezer dagen aan leden van
het corps diplomatique verleend, ontvangen
de gezanten van België, Rumenië, Perzië,
Frankrijk, Italië, Spanje, Brazilië, Oosten
rijk, alsmede den zaakgelastigde van den
Heiligen Stoel.
Als gezant van Griekenland te 's Gro-
venhage zal optreden de heer M. E. Athos
Romanos.
Tot 2en secretaris bij het gezantschap van
Turkije is benoemd Edheus Bev.
Te Stockholm is een handelsverdrag
tusschen Nederland en Zweden ondertee
kend.
Nederland en Venezuela.
Reuter meldt uit Berlijn
Aan een vertegenwoordiger van den Ber-
li.ier Lokal Anzeiger liet president Castro
door den Venezolaanschen gezant verklaren
dat hij niet aan de couranten-berichten ge
loofde, "olgens welke Holland aanvallend
tegen Venezuela zou zijn opgetreden. Want
er bestaat geene oorlogsverklaring en eene
blokkade is noch uitgevaardigd, noch inge
steld De geweldpleging jegens kleine Ve-
nezolaansche oorlogsschepen is, als zijnde zee-
rooverij, een ontwikkelde en beschaafde nat'e
onwaardig:. Daarbij komt dat eene dergelijke
handelwijze het sluiten ©ener overeenkomst
zal bemoeilijken, welke de Venezolaansche
regeering door middel harer vertrouwde ver
tegenwoordigers heeft voorgeslagen. Integen-
wordt heel de toestand -erdoor aanmerke
lijk ernstiger. Want Venezuela zelf betaalde
Holland dertig percent der invoerrechten,
eene betaling dio onmidde'üjk zou worden
ge taakt. In dezen zin heeft ook de Venezo-
laa-sehe regeering aan het corps diploma-
tipe te Caracas mededeeling gedaan. Zij
wacht thans het antwoord daarop.
Reuter seint uit Willemstad, d.d.
17 dezer
Brieven uit Maracaïbo melden dat daar
op 14 dezer een vijandige betooging tegen
Nederland plaats had. Leden van den ge
meenteraad voerden de beweging aan, ge
steund door een groote menigte.
Alle Duitsche winkels te Maracaïbo zijn
gesloten.
Reuter seint uit Londen, d.d. 17 dezer:
De avondbladen bevatten een telegram uit
Washington, d.d. 17 dezer, volgens hetwelk
de gezant van Columbia aldaar een bericht
zou hebben ontvangen, dat Venezuela den
oorlog heeft verklaard aan Holland wegens
de inbeslagneming van Venezolaansche sche
pen.
Reuter seint uit Berlijn, d.d. 17 dezer:
De avondbladen melden dat Castro zijn
consulaire vertegenwoordigers in Duitsch-
land ontving.
s Middags ontving hij professor Israël,
die den patiënt nogmaals onderzocht; zijn
diagnose geeft blijkbaar aanleiding tot eeni
ge bedenking. Castro gaat in de eerstvol
gende dagen naar prof. Israël's particuliere
kliniek voor een operatie.
Reuter seint uit Londen, d.d. 18
dezer
Aan den Standard wordt uit Washington
gemeld, dat het staatsdepartement van de
legatie der Ver. Staten te Bogota een tele
gram ontving, meldende dat de minister van
Buitenl. zaken in Columbia een tijding
uit Caracas had ontvangen, dat Venezuela
den oorlog aan Holland had verklaard. Het
staatsdepartement hecht geen waarde aan
deze mededeeling, welke men toeschrijft aan
een misverstand hij de overzending.
Uit Berlijn seint Reuter:
Volgens verschillende ochtendbladen zou
Venezuela den oorlog aan Holland hebben
verklaard.
Uit Londen
Aan de Daily Telegraph wordt uit
Washington geseind, dat naar de meening
van de ambtenaren aan het staatsdeparte
ment de val van Castro's bewind een kwestie
is van slechts enkele dagen.
In het CuraQ&osche blad „De Wekker"
van Zaterdag 28 November wordt mededee
ling gedaan van president Castro's vertrek
naar Europa en de verwachting uitgespro
ken, dat de „onoverwonnen held" Europa
niet bereiken, maar onderweg sterven zou.
Men leest verder in dit blad
Alvorens te vertrekken, vaardigde de met
zichzelven en zijn „werk" zoo ingenomen
man, de volgende snorkende proclamatie of
allocutie af, waarvan de vertaling in het
Nederlandsch van onzen geacht-en collega
De Vrijmoedige is
„Venezuelanen I
Bijzondere omstandigheden verplich
ten mij, voor weinige dagen naar Euro
pa te vertrekken.
Het land is reeds geleid op den weg
van zijn waren voorspoed en aanzien
tengevolge van de stipte vervulling zij
ner verbintenissen, van den in even
wicht gebrachten staat zijner geldmid
delen en van den duurzamen vrede, dien
de Natie geniet en gij behoort te hand
haven, opdat het tot stand gebrachte
duren kunne. Grondwettiglijk blijft de
Eerste Ondervoorzitter, generaal Juan
V. Gómez, belast met het president
schap der republiek. Verzamelt u om
hem heen cn verleent hem. bij de ver
vulling zijner verhevene taak, uw me
dewerking alsof het aan mijzelven was,
en gij zult uw plicht hebben volbracht.
Caracas, 23 November 1908.
CTPRTANO CASTRO
Men vraagt zich hier af, of Castro's ver
trek al dan niet oen gunstigen keer zal bren
gen in het geschil tusschen Nederland en
Venezuela! Sommigen zijn van oordeel, dat,
nu Castro er niet meer is met despotieken
wil en eigenzinnige doordrijverij, de tegen
woordige regeering Venezuela gewilli
ger zal zijn. om door een vergelijk de be
staande moeilijkheden uit den weg te rui
men. Anderen, en ook ons, komt 't voor,
dat generaal Gómez, het alter ego van den
vertrokken „Invicto", diens politiek zal
voortzetten, zoo hij althans niet in een
andere richting meegesleept wordt door een
nieuwe strooming, welke zich binnenkort
uiten kan. Blijft genoemde, ook van de
Andes geboortige generaal evenwel zijn
„chef" getrouw, dan zal hij Nederland,
evenals de andere mogendheden, behalve
Duitschland, dat thans in een goed blaadje
staat vcor het hoofd blijven stooten, al
thans tot zoolang als de noodzakelijkheid
zich niet doet gevoelen, om hem en zijn
„chef" te doen inzien, dat er aan alle onge
rechtigheid een einde moet komen. Wie weet
of het niet voor hun eigene landgenooten
weggelegd is, om hun zulks op tastbare
wijz3 te beduiden.
De verklaringen van Castro's gezant te
Berlijn, opgenomen in den Lokal Anzeiger
en de Tag., geven de N. Rott. Ct. aan
leiding de volgende herinnering op te ha
len
Castro, de man, die in vollen vredestijd
koopvaardijschepen onder de Nederlandsche
vlag door zijn oorl >gsvaartuigen heeft laten
opbrengen, en de bemanning in de gevan
genis werpen, treedt, blijkens het boven
weergegeven verslag, weer eens op als pleit
bezorger van de beleedigde regelen van het
volkenrecht. Wij kennen die taal uit de
artikelen van zijn lijfblad Constitutional"
en uit vroegere manifesten van hem.
In December 1902 vaardigde hij bijv. na
de beschieting van het fort te Puerto Cabel-
lo een proclamatie uit, waarin hij zeide
„Opnieuw hebben de boosaardige vreemde
lingen een schanddaad begaan, nu tegen de
stad Puerto Cabello. De beschieting van
deze havenplaats door de gezamenlijke vloten
van Duitschland en E. c eland, zonder voor
afgaande oorlogsverklaring en zonder dat
een der formaliteiten vervuld was, die door
de internationale wetten worden vereisclit
bij de tenuitvoerlegging van een dwangmaat
regel, staat gelijk met een aanslag, niet en
kel tegen de regeering en het' volk van Ve
nezuela, maar tegen de grondbeginselen der
beschaving, tegen de natiën die eigendom
men bezitten in die haven, en die het meest
volstrekte recht hadden, dat men de in zulke
gevallen noodige vormen tegen hen in acht
nam."
Behalve wat reeds is medegedeeld over
hetgeen de heer N. Veloz Goiticoa, de Vene
zolaansche gezant te Berlijn, uit naam van
president Castro aan een verslaggever had
gezegd van hetgeen er in de laatste dagen
met Venezuela was gebeurd, leest men in
de Köln. Zeitung het volgende:
„De berichten, (gisteren) 's avonds laat
uit Caracas aangekomen, over het plunde
ren van loodsen, die aan den president en
diens schoonzoon toebehooren, alsook over
wanordelijkheden, waarbij borstbeelden van
den president in het openbaar door de me
nigte vernield werden, verklaarde de ge
zant voor zuivere verzinsels, door tegen
standers van den president in de wereld ge
bracht, om in zijn afwezigheid het aanzien
zijner regeering in Europa te verminderen."
Op de vraag, wat de gezant dacht van de
bewering, dat zijn regeering bij Duitsch
land bemiddeling ging zoeken, was het ant
woord „Ik heb daar niets van gehoord,
maar geloof dat daaraan niet valt te den
ken.
Men schrijft aan de „Avondpost":
Volgens de Reuter-telegrf.nimen zouden de
d1 ^gistenwinkels, welke 3> or de opstandelin
gen te Caracas zijn geplunderd, toebehooren
aan den schoonzoon van Castro. Dit bericht
kan reeds daarom niet juist zijn, omdat
Castro geen kinderen heeft en dus moeilijk
een schoonzoon hebben san.' Naar wij uit de
br te bron vernemen, behoorden de geplun
derde magazijnen aan <en Nederlander, nl.
d i heer Thielen. De heer THelen is een
Cmagaonaar van geboorte, wiens vader ge
zaghebber van een der Curafaos'he eilanden
geweest is en wiens broeder thans nog tot
h ambtenaarscorps der Kolonie behoort.
Hij is gehuwd met een d Jiter van den Ve
nezolaanschen generaal Tello Mendoza, in
dertijd een overtuigd en hartstochtelijk aan
hanger van Castro, over w'ens v. ortreffelijk-
h Jon als mensch en als staaft man Te'lo
Mendoza dikke boeken heeft samengesteld.
aarschijnlijk door deze relatie heeft Thielen
van Castro bet monopolie van den uitvoer
en den verkoop van droger.jtn en pharmaceu
tist'.ie middelen verkregen In velband daar
mede had hij ook te Ca. cas verscheidene
magazijnen, welke thans door opstandelingen
2I, geplunderd.
De Berlijnsche correspondent vnn de N.-Y
Herald zegt, dat er niets van aan is, dat
pi sident Castro te Berlijn een leening wil
sluiten. Wat meer kans h.eft ui te komen,
volgens den correspondent, is dat de presi
de t bestellingen van munitie en oorlogs
schepen zal achterlaten.
De Lokal Anzeiger ontvangt een particu
lier telegram uit New-York, dat de Neder
landers een derde schip, dat aan de Venezo
laansche kust wachtdienst uitoefende, geno
men hebben.
Het is nog niet zeker, of dit schip de
Margarita is, die de Gelderland zou trachten
in beslag te nemen.
Aan het bericht omtrent een oorlogsverkla
ring door Venezuela aan Nederland is voor
loopig niet veel waarde te hechten. De N.
C. vestigt er de aandacht op, dat de betrek
kingen tusschen Columbia en Venezuela se
dert jaren verbroken zijn en Columbia geen
vertegenwoordigers te Caracas heeft, die een
dergelijk nieuws aan zijn regeering of aan
den collega te Washington zou hebben kun
nen seinen.
- Het Kameriid DeBoer. De
li' t K. Cz. de Boer, lid van de Tweede
Kamer voor het district Zaandam, heeft in
schrijven aan de MdV ng Zrandam der
Lib-rale Unie nader te keni en gegeven zich
met het oog op drukke bezigheden voor een
herkiezing als Kamerlid nitt n.eer beschik-
b i.: te stellen. De kiesvereniging heeft
naar aanleiding daarvan de vrijzinnige kies
verenigingen in het district uitgenoodigd tot
e samenkomst, ter bespieking dezer vaca-
t*
De luitenant ter zee dei 2e klasse
E. A. W. van Riemsdijk, it Oost-Indië in
Nederland teruggekeerd, wordt op non-acti
viteit gesteld.
Bij ministerieele beschikking zijn met
ingang van 1 Januari 1909 oij het departe
ment van financiën benoemd, tot schrijver
H. G. F. Ritte, W. H. J. Kloosterman, en
J. P. A. Klerkx, allen th'-.ns tijdelijk werk
zaam bij dat departement
Vrede door recht. Blijkens
een mededeeling in het orgaan van den Al-
gemeenen Nederlandsehen Bond Vrede door
Recht, is in de jongst gehouden hoofdbe
stuursvergadering uitvoerig van gedachten
gewisseld over de vraag of er voor den bond
aanleiding bestaat in zake de moeilijkheden
waarin ons land met Venezuela is gewik
keld, stappen te doen bij de Regeering.
Het hoofdbestuur heeft evenwel na dis
cussie gemeend, dat er geen aanleiding be
staat niet in te stemmen met het in de Ne
derlandsche regeering door de Tweede Ka
mer gestelde vertrouwen en dat het niet op
zijn weg ligt eenigen aandrang op de Re
geering uit te oefenen.
Hieruit volgt dat het hoofdbestuur, hoe
vredesgezind pok, weinig gevoelt voor het
optreden in dezen van het pas gevormde
„Comité voor vrede en overleg met Vene
zuela".
Bij de bekende vredelievende neigingen
van Regeering, Pers en Natie in de Vene-
zuela-verwarring, komt zulk een comité het
hoofdbestuur overbodig voor en diensvolgens
in deze minder gewenscht.
DetwistindeS. D. A. P. Het
Volk bevat een verslag van de vergadering
van het Partijbestuur, waarin de drie re
dacteuren van De Tribune zich verantwoord
den over hun houding.
Beide partijen legden verklaringen af,
doch de discussie liep voornamelijk over den
slotzin van de verklaring der Tribune-redac
teuren, luidende dat zij zich van aanvallen
zullen onthouden, „in de veronderstelling,
dat ook tegenover ons een optreden in ge
lijken geest zal worden in acht genomen".
Deze voorwaarde wilde het Partijbestuur
niet accepteeren en de Tribune-redacteuren
wilden haar niet intrekken.
De vergadering eindigde met het besluit
den 19en dezer weer bijeen te komen ter
bespreking van de vraag of verdere maat
regelen noodig worden geacht.
Het Hbld. zegt, dat in revisionistische
kringen der S. D. A. P. de meening
heerscht, dat zooal thans ter beëindiging
van den twist een modus vivendi zal gevon
den worden, de S. D. A. P. in het komende
jaar toch uiteen zal vallen.
Voorts verneemt het blad, dat, indien de
Tribune-redactie, als leden van de S. D.
A. P. woïJden geroyeerd, door de Marxisten
een nieuwe S. D. A. P. zal worden opge
richt, en dat deze dan bij dfe a.s. verkiezin
gen Marxistische candidaten zal stellen te
genover die van de „oude" S. D. A. P.
Voorts heeft een bestuurder van de fede
ratie Amsterdam van de S. D. A. P. het
voornemen als zoodanig te bedanken, in
dien het Partijbestuur niet protesteert tegen
het verbod van colportage met de Tribune
door het federatiebestuur te Rotterdam.
Nederlandsche Zende
linggenootschap. Volgens het
Maandbericht van het Nederlandsche Zen
delinggenootschap no. 12, hebben de con
tribution, collecten, bijdragen van hulpge
nootschappen, giften en legaten van 1 tot en
met 31 October 190J bedragen de som van
f 6028.47J, waaronder begrepen is deel P. C.
u't 's Gravenhage f 130; uit de nalatenschap
van eene overledene te Goor f 150een
legaat van wijlen mr. C. Cock, te Leiden,
van f 5000, waarvan de helft te beleggen
blijft, van de Vereeniging tot bevordering
va i de Zendingzaak f 1045.30J, en idem uit
do spaarbusjes f 496.67, heide te Rotter
dam van N. N. te Segaran, Ned.-Oost-
Indië, f 300, ter tegemoetkoming in den
nood van het Genootschap.
Het bedrag der vorige opgave is
f 64,343.26 en het totaal bedrag f 70.371.73J
Het nadeelig saldo over 1907 is f 69 en
de raming van uitgave over 1908 is
f 103,731, te zamen f 103,800. Daarentegen
werd ontvangen tot 31 Octothe rf 70,372,
blijf voor 1908 f 33,428.
Openbare Leeszalen. Het
departement Amsterdam van de Mij. tot Nut
van 't Algemeen, hield Zaterdagavond een
openbare vergadering om tot de oprichting
te komen van een openbare leeszaal.
De voorzitter, de heer Veltman, zeide in
zijn inleiding, dat om tot deze oprichting te
komen, gerekend moest worden op gelde-
lijken steun van de burgerij, de gemeente
Amsterdam en van het Rijk. Het oprich
tingscomité, dat hiervoor moet worden sa
mengesteld, zal bestaan uit personen van
verschillende richting op politiek en gods
dienstig gebied, die de wenschelijkheid van
een openbare leesinrichting inzien. In en
kele korte trekken ging inleider na, wat
reeds in Amsterdam geschied is ter berei
king van dit doel.
Vcor de oprichtingscommissie noemde
spreker de volgende namenprof. dr. T. J.
de Boer, dr. P. C. M. Bos, dr. C. P Bur
ger, prof. dr. Diepenhorst, mr. Ph. Falken-
burg, A. W. Groote, mr. J. N. van Hall,
Pa"' May, mr. F. S. van Nierop, mr. H.
F. R. Hubrechts, mr. J. B. Roelvink, W.
Spakler, J. F. M. Sterck, P. W. Sutorius,
dr. J. Th. de Visser, D. H. de Vries, mr.
Alex H. Wertheim, F. M. Wibaut en 'x'.
van der Waerden.
Vervolgens werd besloten een commissie
te benoemen met de opdracht
1. middelen te beramen tot het stichten
van een openbare leesinrichting, volgens de
beginselen in een circulaire van het departe-
nientsbestuur, d.d. November 1908 neerge
legd,
2. al datgene te doen wat tot de uitvoe
ring der plannen zal blijken noodig te zijn.
Dc verkiezing van de commissie, waarvoor
bovengenoemde personen zijn aangezocht,
zal weldra schriftelijk plaats hebben.
Z. A. S. i*I.-p e r s o n e e 1. In de
jongste te 's Gravenhage gehouden algemeene
vergadering van den Bond van Nederland-
