I", 303. Eerste Blad.
Zaterdag 24 April 1909.
BUITENLAND.
7"' JaargHng.
OORTSCH DAGBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
Por 3 maanden voor Amersfoortf l.OO.
Idem franco per post - 1.50.
Afzonderlijke nummers- 0.05.
Deze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest
dagen.
Advertentiënmededeelingen enz.gelieve men vóór 11 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C°.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 15 regels f 0.50.
Elke regel meer - 0.10.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 25 cents by vooruitbetaling.
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeelige bepalingen tc1
het herhaald adverteeren in dit Blad, by abonnement. Eeae
oirculairebevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Politiek Overzicht
De hervorming; van <le Duitsche
rijkst inaueiëi».
Do Duitsche rijksdag heeft na eene korte
Paaschvacantie don arbeid hervat. Er is
zóóveel stof tot werken m een overvloedl
van wetsontwerpen, die zich in verschillende
stadia der behandeling bevinden, dat er aan
cle afdoening van een cleel van eenige betee-
keivis daarvan in deze zitting niet is te
denken. In werkelijkheid zal men zich daar
mee ook slechts zóó lang bezig houden, tot
dat de financieele hervorming, de pièce de
résistance van deze zitting, rijp is voor de
openbare behandeling. Op deze alleen con
centreert zich de belangstelling. Wanneer
de commissie gereed zal komen en de tweede
lezing in de openbare zitting zal komen, is
nu nog met te overzien. Over de - brande
wijnbelasting is nog geen overeenstemming
verkregen, de wijn- en, de tabaksbelasting
zijn nog bij subcommi&siën in overweging,
en als er zoo wordt voortgewerkt als tot
dusver, dan is er vóór den zomer niet aan
te denken, dat de voorbereidende ai-beid
gereed komt.
In cle laatste weken is in het land eene
krachtige beweging ontstaan ten gunste van
©ene vluggere afdoening van de financieele
hervorming. De uitwerking van die beweging
op verschjllende partijen is niet te onder
schatten. Inzonderheid is onder de conser
vatieven liet verzet tegen eene rijks directe
belasting op bezit en vermogen aan 't wan
kelen gebrachtzij komen meer en meer
terug van hunne to-t dusver onverzoenlijke
houding. Het schijnt thans niet onmogelijk,
dat de meerderheid van den rijksdag, zelfs
met vrijwillige medewerking van het cen
trum, het eensy zal worden over eene belas
ting van het bezit. Daarmee zouden echter
de vele bezwaren, die de andere belastingen,
die te zamen vier vijfden moeten opleveren
van het halve milliard, dat deze hervorming
in de rijks-schatkist moet brengen, nog'niet
overwonnen. Al staan dus do kansen van
slagen voor d& hervorming van de rijks
financiën nu wat gunstiger, het lot van
dezen bundel wetsontwerpen blijft toch on
zeker.
De bondsraad zal ditmaal niet, zooals an
ders de gewoonte is, definitieve besluiten,
van den rijksdag in de tweede lezing af-
wachten, alvorens te beslissen over wijziging,
en aanvulling van zijne belastingvoorstellen,
maar hij zal dit reeds zeer spoedig doen.
Met dit doel komen de ministers van finan
ciën van de voornaamste bondsstaten naar
Berlijn. Zij zullen in de eerste plaats er.
over moeten beslissen welke belastingplan
non zullen worden ingediend bij den rijks
dag ter Vèa-vanging van de ontwerpen,
waarvan men beslist kan eggen, dat er geen
kans bestaat ze te dóen aannemen, zooals de
belastingen op electric iteit, gas en adverten-
tiën. Eene vingerwijzing wat te dien aan
zien de plannen zijn, geeft de audiëntie, die
de rijkskanselier verleend heeft aan de depu-
tatiën uit de Thüringsch- staten, uit Sak
sen, Wurtemberg, Beieren en Baden, die
hem hunne meening kwamen mededeelen over
de noodzakelijkheid van een spoedig tot
stand komen van de financieele hervorming.
Vorst Bülow verklaarde bij die gelegenheid
van de financieele hervorming het volgende
te verwachtenZij moet opbrengen 500
millioen mark en zij moet die som, afgezien
van 25 millioen mark nieuwe „Matrikular-
beitrage", opbrengen in den vorm van edgen
rijksinkomsten, en wel, als de belasting op
spoorwegkaartjes in verbeterden vorm blijft
bestaan, met 350 a 360 millioen van het
verbruik en met 90 a 100 millioen van het
bezit. Bij de verbruiksbelastingen moeten
brandewijn, bier en tabak 280 millioen op
brengen voorts moeten 70 a 80 millioen
mark cloor de zoogenaamde „Ersatzsteuern"
(belastingen ter vervanging van de afgekeur
de plannen), waarover ue bondsraad dezer
dagen tot een besluit zal komen, opgebracht
- worden. De belasting op de nalatenschappen
zal worden omgewerkt. Nog in deze zitting
moet het werk tot stand gebracht worden.
Onder de strijders, die in het conserva
tieve kamp zijn opgestaan ten gunste van
de financieele hervorming, staat vooraan de
Berlijusche hoogleeraar Adolf Wagner, tot
dusver een van de steunpilaren van de
agrariërs. In eene rede to Frankfurt heeft
hij als waarschuwend voorbeeld in herinne-
ring gebracht, dat 400 jaren geleden het
oude rijk zich eveneens in grooten nood had
bevonden. Toen waren de Duitschers zoo
erbarmelijk geweest aaii liet rijk de noodige
middelen te weigeren. De rijksridders zei
den toen spottend, als de belastingambte
naren kwamen Zij lieten liet rijk groeten,
maar betalen wilden zij niet. Ook de koop
lieden hielden de handen op den zak. De
jammerlijke geldnood, waarmeê het oude
rijk had te worstelen terwijl rondom alle
landen hun belastingstelsel ontwikkelden,
is mede een der hoofdredenen geweest waar
om het oude rijk een zoo smadelijk einde
heeft genomen. Nu staat men weer voor
dezelfde vraag. Het rijk kan lang leenen,
lang maar niet eeuwig. Het geld moet nu
gevonden worden, en het regeeringsvoorstel
moet worden aangenomen, omdat het in de
hoofdzaken het juiste treft en omdat betere
voorstellen niet gedaan zijn. Hier behooren
alle richtingen het scheidende te vergeten
en zeggenGeef den Keizer wat des Kei
zers en God wat God es is
Duitschland.
In de conservatieve partij van den rijks
dag heeft de meerderheid zich verklaard te
gen eene omwerking van de rijksbelasting
op de erfenissen. De leden, die de partij
vertegenwoordigen in de financieele com
missie, hebben daar een voorstel laten in
dienen tot belasting van de waardevermeer
dering bij onroerende goederen en papieren
van waarde.
B e r 1 ij n, 2 4 April. Consortia, ge
vormd onder leiding van de rijksbank en
van de Seehandlung, hebben van de finan
cieels besturen overgenomen 320 mil
lioen mark Duitsche rijksleening en 480
millioen Pruisische geconsolideerde staats-
leening, ieder voor d'e helft 4 pet. en 3£ pet.
rente doende. De 4 pets. schuld zal tot 1918
niet opzegbaar zijn. De inschrijving ge
schiedt den 3en Mei 1909 tot den koers van
respectievelijk 102.70 en 95.60 pet.
Frankrijk.
De algemeene raden gaan voort, van de
regeering beslistheid in hare houding te
genover de beweging der vakvereenigingen
te verlangen. Alles geeft echter in Frank
rijk tot spot aanleiding, en zoo wordt nu
spottend opgemerkt, dat de motiën, die in
de algemeene raden de regeering tot flink
heid aansporen, meest uitgaan van afge
vaardigden, die in de Kamer of den Senaat
met- volharding den mond houden.
Het Petit Journal bericht, dat de alge
meene vereeniging van post- en telegraaf-
beambten besloten heeft eene deputatie naar
den minister te zenden, om hem te verzoe
ken te -bevorderen, dat de le Mei, met dit
jaar te beginnen, als een rustdag zal worden
beschouwd. Of de beambten, als dit hun
geweigerd wordt, den len Mei zullen sta
ken, is aan twijfel onderhevig.
Marseille, 23 April. De mail-
booten Portugal, Saghalien en Charente
konden tengevolge van een conflict met de
bemanning hedenmorgen niet vertrekken.
Marseille, 2 3 A p r i 1. De minister
van marine heeft zich bereid verklaard als
scheidsrechter op te treden in het geschil
\:.:t de Messageries maritimes met de be
manning van hare schepen. De schepen zul
len heden na.ht vertrekken.
De beweging in het land tot bescherming
van de inrichting van staat en maatschappij
tegen de uitspattingen van de vakvereeni
gingen, vindt in de algemeene raden een
krachtigen steun. Twaalf algemeene raden
hebben motiën aangenomen, om de regee
ring aan te sporen, die uitspattingen tegen
te gaan en de ambtenaren, die neiging heb
ben tot uitoefening van de. stakingspraktijk,
te herinneren aan hunne plichten tegenover
de natie. Nog meer dergelijke uitspraken
zijn te verwachten.
Engeland.
Malta, 23 April. Reuter verneemt,
dat de Koning en de Koningin Zondagoch
tend zullen vertrekken naar een ItaJiaan-
sche haven. De juiste bestemming is nog
niet zeker; dat zal worden beslist nadat
het antwoord van den Koning van Italië,
met wien Koning EdU-ard eene ontmoeting
zal hebben, is ontvangen. De plaats van be
stemming zal waarschijnlijk morgen worden
bekend gemaakt.
Spanje.
Madrid,1 2 3 April. De vergadering
was heden zeer woelig. De griffier las het
proces-verbaal voor van 'het verhoor van
den auditeur der marine M-acias door den
voorzitter van de Kamer. Daaruit blijkt,
dat Macias tot twee malen toe weigerde aan
te geven, welke stukken van het dossier be
treffende de toewijzing van den vlootbouw
hem voorkomen het ambtsmisbruik te be
wijzen, waarvan hij de regeering beschul
digt in de aan de Kamer gerichte klacht.
Mac'as wil slechts spreken, als zijne vrij
heid van handelen hem is teruggegeven, en
voor de Kamer. De Kamer verwierp het
voorstel-Moret tot benoeming van eene com
missie van onderzoek. De vergadering werd
gesloten.
Tweede telegram. Canalejas in
terpelleerde de regeering over de politie
maatregelen, die in de laatste dagen tegen
de menigte op straat werden genomen. Hij
sprak met nadruk zijn afkeuring uit over
arrestatiën, die verricht zijn in het gebouw
van co Kamer.
De minister van binnenlandsche zaken
zeide, dat wanordelijkheden op den open
baren weg niet kunnen worden geduld. De
regeering is vast besloten, ze te belettenzij
zal daarvoor alle noodige maatregelen ne
men.
De republikein Mougues klaagde over de
slechte behandeling waaraan de gevangen
geno en personen bloot stonden.
De minister verklaarde, dat hij die fei
ten niet kendehij beloofde een onderzoek
te zullen instellen om, de schuldigen te
straffen. Hij zal er voor waken, dat de ge
vangenen nienschelijk worden behandeld.
De toewijzing van den bouw van het nieu
we eskader der Spaansche oorlogsvloot, die
in de Kamer aanleiding heeft gegeven tot
beschuldigingen van ambtsmisbruik tegen
den minister van marine en andere regee-
ringspersonen, is geschied aan de Engelsche
firma Vickers Son en Co Wel was uitdruk
kelijk verlangd, dat de aan de inschrijving
deelnemende firma's in Spanje hun domi
cilie moesten hebben, maar daaraan was wel
een mouw te passen.
Rusland.
In de vergadering van de rijksdoema
deelde de voorzitter Ohomjakow medej, dat
hij een voorstel van meer dan 100 leden
had ontvangen, om de Bulgaarsche Sobran-
j? geluk te wenschen met de erkenning van
de onafhankelijkheid van Bulgarije. Dit
voorstel lokte verzet uit bij de uiterste en
de gematigde rechterzijde, die er op wezen,
dat het telegram niet namens de rijksdoema
kon worden - afgezonden, omdat de buiten-
landsche politiek niet tot de bevoegdheid
van de rijksdoema behoorde. Dit werd door
de rechterzijde met bijval, door de linker
zijde met verontwaardiging opgenomen. Te
midden van het rumoer, dat daardoor ont-;
stond, verklaarde Chomjakow, dat hij er aan
herinnerde, dat. het hier gold het bevrijde
Bulgarije geluk te wenschen. Deze hande
ling te storen door kreten zooals hij ze hier
hoorde, kon hij niet toelaten. Hij zou het
telegram uit zijn eigen naam afzenden, zon
der er over te laten stemmen. Daar het la
waai bleef aanhouden, verklaarde de voor
zitter de vergadering voor gesloten en ver
liet de tribune. De kijvende afgevaardigden
bleven in de zaal, totdat zij door het uit
gaan van het electrische licht gedwongen
werden heen te gaan.
Servië.
Prins George stelt v;m dag tot dag zijn
vertrek naar het buitenland uit. Volgens de
correspondent van de Frankf. Ztg. te Bel
grado heeft iliij er reeds bitter berouw van,
dat hij van zijn recht op de troonsopvolging
afstand heeft gedaan. Hij heeft plan voor-
loopig naar Engeland te gaan, zonder dat
hij echter reeds een vast besluit heeft geno
men of hij daar lang zal vertoeven en er
eene universiteit bezoeken. De regeling van
zijne financieele verbintenissen heeft de re
geering op zich genomen.
De nieuwe kroonprins Alexander zal voor-
loopig onder leiding van reeds gekozen pro
fessoren zijne studiën in Belgrado verrich
ten later zal hij zich naar Bonn begeven,
ohi daar. de universiteit te bezoeken.
Bulgarïjë.
L on den, 2 3 April. Groot-Brittan-
nië heeft heden de onafhankelijkheid van
Bulgarije erkend.
Boekarest, 23 April. Rumenië
erkende de onafhankelijkheid van Bulgarije.
Turkije.
San S t e f a n o, 22 April. De na
tionale vergadering besloot gedelegeerden
te zenden om de oorlogsschepen te bedanken
en geluk te wenschen.
Het pantserschip Hamidich is naar Ada-
na vertrokken.
Konstantinopel, 22 April.
De nationale vergadering zal heden avond
d-i houding bespreken, die moet worden
aangenomen ten aanzien van het kabinet-
Tewfik Pacha.
Soldaten met de bajonet op 'het geweer
brachten naar het gebouw van de jachtclub,
waar de nationale vergadering bijeen is,
eenige Arabische afgevaardigden terug, die
reeds in den trein van 6.20 's avonds ge
stapt waren, om naar Konstantinopel terug
te keeren.
Daar de voorzitter van. de Kamer, die
benoemd is ten gevolge van de laatste ge
beurtenissen, heeft- bedankt, nam Achmed
Riza op nieuw het voorzitterschap van de
nationale vergadering op zioh.
Volgens de Courrie» d'Orient moet de
sultan eene lijst van personen hebben over
gelegd, die den jongsten opstand hebben
verwekt. Daarop komen voor de adjudant
van den sultan Eckhir Pacha, de schout
bij-nacht Said, de afgevaardigde van Berat
Ismail Khemal en verscheidene directeurs
van dagbladen.
2 3 April, half een 's nachts. De stad
is rustig. Te Stamboel heersebt eene dood-
sche stilte. De Turksche dagbladbureau'»
zijn gesloten.
j De Courier d'Orient beweert uit geloof-
Avaardige bron te weten, dat de gezondheid
j van den sultan ernstig geschokt is ten gevol
ge van de laatste gebeurtenissen. De sultan
lijdt aan hersenstoornissen, hetgeen de ge-
neesheeren zeer ongerust maakt.
De proclamatie, die* idoor de nationale
vergadering is uitgevaardigd, doet uitkomen
de slag, die aan de grondwet is toegebracht
door de gebeurtenissen van Dinsdag 13
April. Thans is 't er om te doen de rust
van h?t land te herstellen, de grondwet te
besohermen en de bedrijvers van de wanor
delijkbeden te straffen binnen de perken,
door de burgerlijke en godsdienstige wetten
getrokken. De houding van het leger be
antwoordt aan den wensch van de natie en
heeft aanspraak op gehoorzaamheid; allen,
die z'ch verzetten, zullen de gevolgen er
van dragen.
Konstantinopel, 23 April.
Het verluidt, dat honderd vijftig afgevaar
digden der nationale vergadering te San
Stefano gisteren voor de afzetting van den
Sultan hebben gestemd.
Konstantinopel, 23 April.
Het selamlik is voorbijgegaan met het ge
bruikelijke ceremonieel, zonder eenig inci
dent.
Sebastopol, 23 April. Het ac
tieve eskader, onder bevel van admiraal
Bostrem, heeft zee gekozen met onbekende
bestemming.
Aleppo. De consulaten zijn vol vluch
telingen.
Konstantinopel, 23 April.
De berichten zijn tegenstrijdig over de wet
tigheid van de stemming in de nationale ver
gadering,
P a r ij s 2 3 April. Uit Konstanti-
'nopel wordt aan de Temps bericht, dat de
bevelhebbers der troepen te Konstantinopel
'en te Saloniki zijn overeengekomen den Sul
tan te handhaven op den troon, maar dat
;de Kamer te San Stefano onderhandelt met
den Sjei'k ul Islam om zijne afzetting te krij
gen.
Uit Berlijn heeft de Temps bericht ont
vangen, dat in Duitsche regeeringskringen
het bericht, dat Duitschland bemiddelend
zou optreden tusschen Yildiz en het comité,
ongegrond wordt genoemd.
San Stefano, 23 April. In de
heden ochtend gehouden geheime zitting
werd besloten een telegram naar de provin
ciën te zenden, om de bevolking gerust te
stellen en ongeregeldheden te voorkomen.
In de zitting van gisterenavond sprak de
minister van buitenlandsche zaken de bewe
ringen tegen omtrent voorstellen, die de
Sultan aan Oostenrijk zou hebben gedaan.
Konstantinopel, 23 April.
De consuls berichten, dat de moorden in
den omtrek van Antiochië voortduren. In
Marash is de orde hersteld.
Konstantinopel, 23 April.
Volgens de laatste consulaire rapporten du
ren de slachtingen in het district Antiochië
voort en vlucht de bevolking naar alle kan
ten.
De Fransche vice-consul te Marash seint,
dat de orde hersteld is; de winkels zijn ge
sloten. Een lichte paniek ontstond lieden
middag in de wijk Galata.
Uit andere deelen van Anatolië en Syrië
valt verder niets te vermelden. Vermoede
lijk is zenuwachtigheid, zonder bepaalde or-
zaak, de reden van het ontstaan der paniek
in Galata.
Konstantinopel, 23 April.
De commandant van het leger van Saloniki
seinde aan Tewfik Pacha, dut als de keizer
lijke garde zich aan de tucht onderwerpt,
er geen enkele maatregel van dwang tegen
haar zal wordten genoemdzoo niet dan
zullen de belhamels van die muiterij gestraft
worden. Een telegram spreekt het gerucht
der afzetting van den sultan tegen.
Konstantinopel, 23 April.
De troepen uit Monastir schijnen tegen de
stad op te rukken. Zij hebben heden avond
Makridej, eene plaats, gelegen tusschen San
Stefano en de muren van Konstantinopel,
bezet. Het schijnt ook, dat zij den marsch
naar Pera en den Bosporus zijn begonnen.
Men gelooft, dat de actie tegen Jildiz
kiosk heden nacht zou zunnen plaats heb
ben.
In den loop van de openbare zitting, die
heden namiddag door de nationale vergade
ring gehouden Averd, is voorlezing gedaan van
protest-telegrammen, die uit de prorinciën
gezonden zijn, en van telegrammen van ge-
lukwensching, gezonden door de vaii's van
Monastir en Angara. Er werd eene dépêche
opgesteld, die zal worden gezonden aan de
vali's van Aziatisch Turkije om de maat
regelen voor te schrijven, die nieuwe on
lusten, zooals die in Adana kunnen beletten.
De volgende zitting wordt morgen te San
Stefano gehouden.
Konstantinopel, 23 April.
Piketten van het oprukkende leger bereikten
Shisbli, op drie mijlen afstand van het cen
trum van Pera. De kavallerie-kazerae te
Daoed Pacha, buiten de muren van Stam
boel, werdén heden bezet dóór bataillons
jagers van Saloniki, terwijl de kavalleristen
voor de plechtigheid van het SemaiTik de
kazerne hadden verlaten. Bij hunne terug
komst beproefden de manschappen hunne
kazernes weder te bezetten, maar dit mis
lukte. In het gevecht werden twee man ge-
Avond. Het bericht van idit incident verspreid-
dé zich door Stamboel en sohijnt de paniek
veroorzaakt te hebben, die heden voorkwam
in Galata en Pera. De kavalleristen zochteu
f ten slotte andere kwartieren op.
Volgens eene andere lezing werden de
Maeedóndscbe troepen teruggedreven en
doiurt het gevecht nog voort.
In den namiddag brachten de soldaten in
Stamboel eenige dagbladventers ter dood en
pleegdón andere misdrijven.
Londen, 24 April. De Daily
Mail bericht uit Saloniki van den 23en,
dat Schefket Pacha en het parlement heb
ben geraadpleegd met Reschad Effendi en
de ulema's. Er werd besloten de u le ma's te
zenden naar de woning van den sjeik-ül-
islam om een besluit tot uitroeping van
Reschad Effendi als sultan te vragen. In
den geheimen raad te San Stefano werd met
algemeene stemmen besloten Yildiz kiosk
te bezetten en den sultan te onttronen.
Konstantinopel, 23 April.
Eene proclamatie, door den bevelhebber
van het insluitingsleger uitgevaardigd, zegt,
dat aan de berouw hebbende soldalen in
Konstantinopel, die zich onderwerpen, ver
giffenis zal worden geschonken. Zij, die het
oproer blijven voortzetten, zullen zonder ge
nade gestraft worden. De proclamatie
spreekt beslist tegen, dat het doel van het
leger is de onttroning van den sultan. De
sultan beschouwt de bewering, dat de sol
daten van geld werden voorzien, als Zeer
ernstig; hij is van meening, dat terstond
een streng onderzoek moet worden ingesteld.
Konstantinopel, 23 April.
Tijdens de moorden in het vilajet Adana zijn
19 protestantscbe predikanten gedood.
Pera, 24 April, 6.45 's morgens.
Sedert 5 uur wordt hevig geweervuur, nu
en dan met kanonschoten vermengd, ge
hoord op de hoogten, die Jildiz omringen.
Blijkbaar zijn de troepen van Saloniki met
het garnizoen van Jildiz in gevecht.
De toestand in Konstantinopel blijft zich
kenmerken door onzekerheidde berichten
blijven steeds tegenstrijdig. Op het bericht,
dat tusschen de regeering te Konstantinopel
en de aanvoerders van het Jong-Turksehe
leger overeenstemming was verkregen op
grond van een programma, waarvan het
eerste punt hierin bestond, dat dé eisch tot
afzetting van den sultan werd prijs gegeveu,
is spoedig de tijding gevolgd, dat de over
eenstemming nog niet volkomen scheen te
zijn. Eveneens is het met de berichten over
de besluiten van het parlement. Het maakte
den indruk alsof het parlement de koe 'bij
de horens had gepakt, toen werd bericht,
dat de leden van Senaat en Kamer, die zich
in San Stefano als „nationale vergadering"
hadden geconstitueerd, de afzetting van den
sultan hadden uitgesproken. Maar ook hier
wordt die indruk weer weggenomen door het
nadere bericht, dat er twijfel bestaat aan
de wettigheid van het afzettingsibesluit. Dat
lijkt wel aannemelijk, want het parlement
levert een beeld van oneenigheid en zwak
heid. Een deel van de afgevaardigden houdt
in Konstantinopel, het andere deel in San
Stefano vergaderingen. Geen wonder, dat er
twijfel wordt gekoesterd aan de wettigheid
van een door de eene helft der volksver
tegenwoordiging genomen besluit.
Uit Konstantinopel wordt aan de Vos-
sische Ztg. geschreven, dat men meer ver
trouwen in de duurzaamheid van den toe
stand zou kunnen koesteren, wanneer er
tusschen den sultan en het Jong-Turksche
leger overeenstemming verkregen was. „Men
moet erkennen, dat Abdul Hamid den
schijnbaar wanhopigen toestand, waarin hij
na den opstand in Stamboel was gekomen,
met de hem eigen taaiheid tot dusver heeft
weten te beheerschen en te doorstaan. On
danks de matiging, die de Jong-Turken in
1 acht nemen, is het echter op dit oogenblik
1 nog altijd niet met volledige zekerheid te
zeggen, of hij zonder verlies van het leven
of van den troon er zal afkomen. Daarbij
j doen onberekenbare momenten medé hun in
vloed gelden, reeds hierom, omdat mot- den
j langeren duur van de militaire operatiën
I liet gevaar grooter wordt, dat de eensgezind
heid in het Jong-Turksche kamp verloren
gaat. Wanneer men echter de onberekenbare
momenten buiten spel laat, dan beteekent
het uitstel van de Jong-Turksche actie wel
eene versterking van hunne militaire macht,
maar tegelijk ook eene verbetering van de
kans, dat zij van deze macht een vreedzaam
gébruik zullen maken. Kenners van de mo-
hammedaansche wetten betwijfelen, dat men
den sultan met een fetwa over boord zou
kunnen werpen. Zoo blijft er slechts eene
vreedzame oplossing over, omdat eene daad
van geweld steeds onwaarschijnlijker wordt".
I In Saloniki, het Jong-Turksche hoofd
kwartier, is de stemming vol zelfvertrouwen.
Aan de Frankf. Ztg. wordt van daar ge
schreven „Men is onder de aanhangers van
het comité „Eendracht en vooruitgang"
overtuigd, dat er bijzondere voorzorgen noo-
dig zijn om de grondwet zoodanig te ver
sterken, dat zij in de toekomst niet meer in
gevaar kan worden gebracht. Dat men in
Europa kon aannemen, dat de Jong-Turken
zoo gemakkelijk de wapenen zouden neer
leggen, dat men zelfs ten deele van meening
is geweest, dat de Jong-Turksche partij door
den coup de main van Stamboel was weg
gevaagd, heeft men hier zeer onaangenaam
gevonden. De partij heeft juist daar, van
waar de Jong-Turksche beweging iu Juli
voornamelijk is uitgegaan, zeer vaste wor
telen geslagen. Men vergeet in het buiten-