BINNENLAND.
Oe blijde gebeurtenis.
Venezuela.
Santander. 7 Mei. Onder voorbe
houd deelt Reuter mede. dat Gastro een te
legram uit Havanna zou hebben out vangen,
gedateerd 6 Mei, mededeelende dat het -Mk
en het leger van Venezuela hem tot presi
dent wensehen uit te roepen.
Brazilië.
Buenos Ayres, 7 Mei. Ofschoon
de socialistische partij besloten heeft tot
voortzetting van de algemeene staking, is
de algemecue toestand belangrijk verbeterd,
'let werk in de havens gaat nog steeds
moeielijk, ofschoon het niet geheel stilligt;
de handel lijdt daaronder zwaar. De regee
ring heeft zeer krachtige maatregelen ge
nomen om een einde te maken aan dea te-
genwoordigen toestand
Op den hoek van de straten Corrientas en
Corrieto is een bom gesprongen, waardoor
een agent van politie en een klein meisje
ernstig gewond werden. In 't geheel werden
20 personen gewond.
Allerlei.
vEen aantal vereerders van Calviju t«
Luik hebben besloten, om voor 't aanstaan
de jubileum eene getrouwe copie te laten
maken van het olieverfportret van Idelette
do Bures, die van 1539 tot 1549 de vrouw-
van den Hervormer is geweest. Dit portret
bevindt zich in 't museum te Douai (Noord-
Frankrijk). Lambert de Bures, vader van
Idelette, was inwoner van Luik, maar werd
om des geloofs wille uit deze stad verdrc
ven.
vHet onderzoek naar de frauduleuze
handelingen van Alberti, den gewezen Deen-
schen minister van .justitie, heeft, volgens
„Politiken", uitgebracht, dat hij op 1 April
1396 reeds voor 21 millioen kronen had op
gelicht. Dit zoo lang verborgen te hebben
kunnen houden, voordat hij in 1908 nog mi-
-nister van justitie was, bewijs zeker buiten
gewone behendigheid
vDe zaak-Renard begint te herleven.
Het- oog6nblik nadert waarop voor de tweede
maal twaalf burgers zich zullen hebben uit te
spreken over het al of niet schuldig zijn van
den knecht van den heer Romy.
Men kon dus van oogenblik tot oogenblik
verwachten, da*, een der Parijsche sensatie
bladen zich weder op de zaak zou werpen
De Matin is zijn collega's voor geweest en
is er in geslaagd Courtois in het hospitaal
van zijn gevangenis te interviewen en. aldus
met sensationeel dikke letters aan de wereld
te verkondigen, dat de jonge moordenaar op
zijn sterfbed volhoudt dat Renard mede
schuldig is.
Men begrijpt de verontwaardiging van de
verdedigers van Renard. De juryrechtban
ken hebben meermalen getoond zeer voor de
stroomingen der volksmeening toegankelijk
te zijn. Een bewerking van <le volksmeening,
als door het interview van de Matin ge-
echiedt, moet hen dus en trouwens te
recht zeer grieven.
Meester Lagasse en meester Monira, de
verdedigers van Renard, protesteeren dan
ook in de avondbladen tegen deze ongehoor
de wijze van bewerken der openbare meening.
Ze vragen beideIs het werkelijk waar, dat
een journalist toegang heeft kunnen krijgen
bij een ziek of stervend gevangene, om hem
verklaringen te kunnen afnemen, die in een
komend proces tegen een ander beschuldigde
moeten uitgespeeld worden als bekentenis
sen van een stervende"?
Natuurlijk voegen de advocaten er beiden
aan toe, dat ze vol hoop zijn dat de jury
van Versailles zich niet- zal laten bewerken
en niet een onschuldige voor de tweede maal
zal vercordeelenN. R. Ct.
vDe Nieuwe Gazet vertelt van een
boer, die onlangs terecht stond wegens het
verkoopen van te dunne melk.
Hij loochende echter beslist water bij de
melk gedaan te hebben, na het melken.
De verdediger voerde aan, dat zijn cliënt
eenvoudig het middeltje in toepassing had
gebrachtdoe zout door het voederdan
drinken de koeien en zwellen de uiers.
Deze handelwijze is niet strafbaar, meen
de hij, want van vervalsching is geen sprake,
daar op het oogenblik, dat het middel werd
toegepast, het product nog niet verkregen
was.
De rechter oordeelde echter anders en leg
de den boer 300 francs boete op.
,vWoensdagavond is er te Dusseldorp
op den Rijn een ongeluk gebeurd. Een vier-
riemsp'oeg van de Germania was uit en
stak de rivier over Daarbij kwam de boot
tegen den ankerketting van een baggermolen
aan, en de bemanning viel le water. Twee
roeiers werden door den stroom onder de
baggermolen gedreven en, schoon het goede
zwemmers waren, verdronkenzijDe an
deren werden gered door zich aan den an
kerketting vast te houden.
vIn sommige Amerikaansche staten
worden soms zonderlinge wetsvoorstellen in
gediend. Zoo zijn op t oogenblik aanhangig
In Arkansas een voorstel om het voetbal
spel te verbieden er zou een hooge boete
op worden gesteld.
Ia Illinois een voorstel om te bepalen, dat
de pennen in de boeden der dames niet lan
ger mogen zijn dan 9 duimvoor 't dragen
ran langer pennen zou een bijzondere ver
gunning noodig zijn, evengoed als voor het
drAgen van audere doodelijkc wapens.
In den staat Kansas een voorstel orn vrij
gezellen boven de 45 jaar een jaarlijksche
belasting van f 300 op te leggen.
In Iowa een voorstel om van staatswege
f 12 uit te keeren voor elk kind, dat er ge
boren wordt.
In Texas om het vloeken door de telefoon
te verbieden.
In Maine om alle vrijgezellen boven de 30
jaar n jaarlijksche belasting van f 120 te
laten betalen ten behoeve van een pensioen-
f< nds voor oude \-rijsters.
In Utah om het baden (ten minste één
maal in de week) verplichtend te stellen.
vDe Wiener Arbeiter-Zeifcung vertelt
van een merkwaardige demonstratie in de
laatste wetenschappelijke bijeenkomst van
de vereeniging voor Psychatrie en Neurolo
gie te Weenen. Dr. Witzmann stelde oen
zwakzinnigen jongen uit de inrichting voor
zwakzinnige kinderen te Biedermannsdorf
voor, die een buitengewoon sterk geheugen
heeft. De jongen kent namelijk den kalen
der voor 1000 jaar (vau 't jaar 1000 tot
het jaar 2000) heelemaal van buiten Er
werden kalenders rondgedeeld en den jon
gen vragen gesteld als volgt
Welke dag was de 3de October 19071
AntwoordDe 3de October van 't jaar
1907 viel op een Donderdag
Welke naamdag?
Candidus
Dc 14de Juni 1808 f
De 14de Juni van het schrikkeljaar 1808
viel op een Dinsdag.
Wanneer is nsch-Woensdag in 't jaar
1917?
Op den 21sten Ferbuari.
Wanneer is 't Paschen in 1929?
Op 31 Maart
Wanneer is t Hemelvaartsdag in 1923?
Den lOden Mei
Enzoovoori - De jongen is dadelijk
klaar met zij antwoord. Als men hem
vraagt, hoe hij 't uitrekent, welke dag het
op een bepaaloen datum was of zal zijn,
dan zegt hij een van de hiervoor bestaande
formules op, die hij uit een almanak van-
huiten heeft geleerd. Maar de doctoren
hebben vastgesteld, dat hij zich inderdaad
van deze formule in 't geheel niet bedient;
ze zou hem trouwens ook niet kunnen hel
pen aan een antwoord op de vraag, op wel
ken datum Paschen, Pinksteren, Goede
Vrijdag of Hemelvaartsdag in een zeker
jaar is. De dokters denken hier enkel aan
een buitengewoon sterk geheugen speciaal
voor kalenderbijzonderheden.
H. M. de Koningin-Moeder ontving
heden morgen in audiëntie van gelukwen-
sching met de geboorte van Haar kleinkind,
Prinses Juliana, de dienstdoende leden
van het Civiele en Militaire Huis van H. M.
de Koningin en de ministers, leden van het
Kabinet.
Prof. Kouwer is gisterenmiddag pet-
Staatsspoor voor enkele dagen naar Utrecht
vertrokken.
Wegens het op dien dag te 's Gravenhage
feestelijk herdenken van de geboorte van
Prinses Junana zal er Maandagavond geen
..Staatscourant" verschijnen.
De voorgevel van het Pa-leis van
H. M. de Koningin-Moeder in het Lange
Voorhout, zal op den feestavond een b&lcon-
versiering dragen bestaande uit electrische
iichtslingers,, die uit een kroonstuk als een
velum over het balcon welven en door
schuinstaande speren gedragen worden.
Koningin Emma beschikte gunstig op het
verzoek der elektriciteitsfabriek der firma
Siemens en Halske, om die liohtversierng
aan te brengen.
De wiegen en luiermanden, door H.
M. de Koningin toebedaoht- aan de achttien
ouderparen, die daarvoor in aanmerking
wonschten te komen en wiev kind op den
zelfden dag als prinses Juliana is geboren,
zijn thans door het comité „Moederlijke
Liefdadigheid" te 's Gravenhage uitgereikt.
Het geschenk werd door allen met groote
erkentelijkheid in ontvangst genomen.
Te Maarssen werd Donderdagavond oen
feestelijke omgang gehouden door de aldaar
bestaande vereenigïngen, terwijl op den dag
alle schoolkinderen werden onthaald op de
traditioneel* beschuiten met- muisjes.
Aanstaanden Maandag zal, naar aanleiding
van de geboorte eener Prinses, te Leeuwar
den een groot schoolfeest worden gegeven,
voor de leerlingen van alle openbare en bij
zondere lagere en bewaarscholen, te zamen
pl.in. 6000. De daarvoor noodige gelden zijn
verkregen door een schaalcollecte langs de
huizen der ingezetenen, door een dames-com
missie gehouden.
De blijde gebeurtenis zal te Arnhem
Maandagavond herdacht worden met een tap
toe en ommegang, waaraan een groot aantal
vereenigïngen zal deelnemen. Het gouverne
mentsgebouw en het stadlhuis zullen worden
geïllumineerd, van gemeentewege wordt in
de plantsoenen Bengaalsch vuur ontstoken.
Voorts zijn comité's in wording om de voor-
raamste winkelstraten te versieren en te il
ium ineeren.
M aastricht.
Te Maastricht is de algemeene feestdag
vastgesteld op Maandag 10 Mei. Alle fa
brieken en Kantoren zijn op dien dag ge
sloten. De feestelijkheden zullen aanvangen
's morgens om 7 uur met het luiden der
klokken en bet gebulder van Momus' artil
lerie. Om half twaalf en om 6 uur zullen de
klokken eveneens een half uur luiden. Om
half tien optocht van 6000 schoolkinderen
Na afloop zingen de kinderen op het Vrijt
hof vaderlandsche liederen en worden zij
in hun scholen onthaald Van 12 tot 2 uit
voeringen op het Vrijthof door de Maes-
treechter Staar, Lauwerkrans en andere ge
zelschappen. Om 4 uur planten van een
Julianalinde op het Keizer Karelplein, om
half negen liehtstoet, waaraan bijna alle ver-
eenigingen cler stad deelnemen en illumina
tie van openbare en particuliero gebouwen.
Behoudens goedkeuring van B en W.
van Haarlem, zaI de vereeniging Koningin
nedag aldaar, aan wie de regeling van iet
femeontefr is overgelaten, dit geven -p
►insdag 18 Mei. Er vormen zich buuct-
commissies voor versiering en verlichting
op dien dag.
Vermindering van straf.
In de strafgevangenis te Leeuwarden zijn,
ter gelegenheid van de blijde gebeurt>nis
in on6 Vorstenhuis, 6 gevangenen ontsla
gen, hebben 28 ©en jaar. zes maanden cf
wel drie maanden afslag gekregen, en is de
straf van 1 levenslang veroordeelde veran
derd in 25 jaar gevangenisstraf.
Uit het buitenland.
Als een bewijs hoe men overal deelde
in de spanning van de vorige week, diene
't volgende uit een brief uit King?s Langlev,
een dorpje een uurtje van Londen verwij
derd, ex\ waar een landgenoote tijdelijk ver
toeft
„In King's Langley heeft dien dag de
Hollandsche vlag gewapperd en alle bewo
ners van ons huis waren met oranje ge
tooid lk kwam bij een oud vrouwtje, dat,
toen ze mijn oranjestrikje zag, de handen in
elkaar sloeg en zei: Has the baiby come!
Gloria, alleluia. God bless the dear lady
and I hope she will get over it all right
Er is chis hier ook niedege\oeJ genoeg
(Yad I
Staten-Generaal.
A f s 1 u i ting Z li i d r z e
Blijkens het Voorl. Versl. over het- wetsont
werp tot aanleg van een gedeelte van de afslui
ting der Zuiderzee en indijking en droogmaking
van de \V:eringerroeer verklaarden sommige le
llen zich tegen het wetsontwerp, omdat in hunne
oogen de droogmaking der Zuiderzee, althans
voorloopig. geen aanbeveling verdiendeTegen
over deze leden stonden er die voor d© plannen
sympathiek gestemd waren. De opvatting, dat
het ondernemen van dit werk in te hiooge mate
beslag zal leggen op <mze krachten en middelen
en geen plaats zal laten voor andere groote wer
ken. konden deze leden allerminst deelen Onder
bedoelde leden waren ei velen, die zich beslist-
voorstanders noemden van het plan der Zuider-
zeevereensgingeerst een afsluitdijk leggen van
Wieringen naar Piaam en daa r na successieve
lijk de vier ontworpen inpolderingen tot stand
brengen
Aangaande de bedoeling van de bewindslie
den, die dat wetsontwerp hebben ingediend, ver
klaarden cnlkele leden in twijfel te verkeeren.
Zij hadden den indruk, dat hier wordt voorge
steld een proef te nemen, zoowel van techni-
schen als van finoncieelen en eeonomischen
aard, waarvan de uitkomst zal moeten beslis
sen over do vraag, of do geheelo droogmaking
alsdan met afsluitdijk raadzaam is,
Vele andere leden kwamen met beslistheid te
gen drie meening op. Van eene proefneming als
bovenbedoeld, is goën sprake. Verscheidene le
den verklaarden zich met het ingediende voor
stel te kunnen vereenigen en hot te verkiezen
boven dat der staatscommissie.
Het aangeboden plan meer op zichzelf be
schouwd, deed bij sommige leden in de eerste
plaats de bedenking rijzen, dat de vernauwing
van den toegang tot de Zuiderzee, die met het
werk gepaard gaat, tengevolge zal hebbent, dat
het bij \V. of N.-W. binnen stroomende water
te heviger zal aandringen op de Friesche kusten.
Resumeerènde, achtten sommige leden het al
lerminst uitgesloten, dat het werk een nadeebg
saldo van 10 millioen gulden op zal leveren.
Tegen een en ander werd aangervoerd, dat, hoe
waar het ook moge zijn, dat de kosten van wa
terstaatswerken dikwijls belangrijk tegenvallen,
er toch wel redenen z\jn om aan de ramingen
die aan dit voorstel ten grondslag liggen, een
bijzonder vertrouwen te schenken diaüar deze
plannen niet van één ambtenaar, maar van tal
van deskundigen afkomstig zijn-, die het pl3n
jaren hebben bestudeerd.
Sommige leden wezen op «le wenschelijkheid
om, komt het hier beoogde nog tot stand, de aan
te winnen grond niet te verkoopen, doch in
's rijks handen te doen blijven.
Sommige leden vroegen waarop de meening
uitgedrukt in de Mem. v. Toel. berust
dat de op de Zuiderzee uitgeoefende vissclierij
geen invloed van beteekenus van de indijking zal
ondervinden. Zij vreesden, «lat het visschersbe-
drijf wel «Iegelijk solia«le zal ondervinden
Gevraagd wer<l nog of het in het voornemen
der regcering ligt om de vissdhers rat Kolhorn
op de een of andere wijze schadeloos te stellen
en zoo ja, op welke wijze.
Gevraagd wer«l ook of een «lijkrichting waar
bij de aansluitiiig ten oosten van Medemblik
nabij And ijk plaats heeft, wellicht niet de voor
keur zoude verdienen.
Gewezen werd op do noodzakelijkheid om
maatregelen te nemen tegen den kwel van zout
water.
Levering van geschut voor
torpedojagers.
Het Kamerlid de heer Thomson heeft de vol
gende schriftelijke vragen ingezonden
I. Is het juist, dat een gunstig bekende firma
op hot gebied van scheepsgeschut een aanbie
ding gedaan heeft aan het departement van
Marino voor de levering van het geschut der
torpedojagers tot een aanmerkelijk lager bedrag
dan hljjkons de begrootingscijfer is geraamd?
II. Indiien ja, is men met die firma in onder
handeling getreden toneinde conrurrentie met
de firma Krupp open te stellen?
III. Indien niet, is do Minister dan bereid,
zulks alsnog te doen, vooral in verband met
«le omstandigheid, dat waarschijnlijk in dé toe
komst nog meerdere torpedojagers zullen wor
den aangevraagd. En zoo neen, zou de Minister
dan aan de Kamer desnoods vertrouwelijk
een gedetailleerde opgaaf willen overleggen
van de kostenwaarvoor de scheepskauonnen
en de munitie de laatste jaren geleverd zijn, en
van do bedragen per eenheid door do firma
Krupp op hot geschut en de munitie dor torpe
dojagers gestekt
Hierop beeft «1e minister van Marine even
eens schriftelijk geantwoord
I. Door fcusschenkomst van haren agent heeft
een Zweedsche firma de aan<la«3ht van liet de-
partemem van Marine op zich gevestigd en ver
zocht in aanmerking te mogen komen voor het
doen van voorstellen en leveringen ten behoeve
van de kustverdodging van ons land Als ge
volg van dat verzoek heeft de inspecteur over
do artillerie aan mijn departement namens die
firma <?©n vertrouwelijke aanbieding ontvangen
tot levering van geschut voor torpedojagers tot
een lageren prijs dan ten grondslag lag aan de
globale opgave welke voorkomt, op bladz. 7 der
Memorie van Antwoord betrekkelijk do begroo
ting voor het dienstjaar 1909.
II. Voor de levering van het lrierbedoelde ge
schut zijn met nog geen enkele firma, dus ook
niet mot de firma Krupp .onderhandelingen
geopend, omdat, in verband met «le omstandig
heid, dat de «laarvoor benoodigdde gelden eerst
op do begrooting voor het dienstjaar 1910 zul
len worden aangevraagd, het tijdstip daartoe
nog mot gekomen werd geaaht.
III. Omtrent do vraag, of de Minister bereid
is alsnog met bedoelde Zweedsohe firma in on-
derhandeliug te treden, wordt medegedeeld,
«lat, wanneer liet tijdtsip daartoe gekomen zal
zijn, het een punt van ernstige overweging bij
hem zal uitmaken, welke firma's, met het oog
op do ei&oihen aan liet voor do torpedojagers
benoödigde gesehut te stellen en de waarbor
gen welke voor oen deugdelijke aflevering
daarvan aanwezig behooren te zijn, voor de le
vering daarvan rn aanmerking zullen kunnen
worden gebracht
Berichten.
*- Maandag n. s. wordt ten Palëize het
Loo verwacht Z K. H. de Prins, die enige
dagen aldaar zal vertoeven
Ten behoeve dor jacht is 's Prinsen auto
reeds aldtoar aangekomen.
Te 's Gravenhage wordt verwacht
mr Roviards, gezantschapssecretaris te
Washington
Tot vaandrig is benoeml «le reserve-
sergeant W B Kuntzel, van het le regi
ment infanterie.
Luitenant Generaal Verepyck.
Men seint uit 's Gravenhage
Op 87-jarigen leeftijd is overleden luite
nant-generaal Verspijck. adjudant-generaal
van H M. de Koningin, een der zeer be
kende figijren uit onze Indische krijgsge
schiedenis. Met wijlen generaal Van Swie-
ten nam hij in 1873 als onderbevelhebber
deel aan -de tweede expedite in Atjeh, doch
trad daarna af tvegens verschil in rechten
omtrent de wijze van krijgsvoeren. Hij was
commandeur in de Militaire Willemsorde.
Kamerverkiezingen.
Het Hbld. schrijft
Sinds geriiimen tijd worden to Amster
dam besprekingen gevoerd tusschen de be
sturen der drie vrijzinnige partijen Voor
uitgang, den Bond van Vrije Liberalen, af-
deeling Amsterdam, en de Vrijziinnig-l)e-
mocratische Kiesvereeniging.
Het doel is natuurlijk tot overeenstem
ming te geraken nopens de candidaatstel-
ling in de negen Amsterdamsche kiesdis
tricten.
Deze overeenstemming is nog niet verkre
gen en dreigt niet tot stand te zullen ko
men, omdat men het over district V niet
eens is kunnen worden.
Voor dit kiesdistrict heeft, zooals men
weet, de heer Th. M. Ketelaar, vrijzinnig-
democraart, zitting. Het district kan echter
niet als vrijzinnig-democratisch beschouwd
worden, hetgeen vooral bij de laatste tus-
schentijdsche verkiezingen voor Raad en
Stagen is gebleken, toen de vrijzinnig-demo
cratische candidaten met een luttel stem-
mencijfer in de minderheid bleven bij de
liberale candidaten, die verkozen werden.
Dit gevoegd, bij het stellen van een vrij
zinnig-democraat tegenover het aftredend
vrij-liberale Kamerlid voor Haarlem, mr.
Van S*yrum, deed bij de Amsterdamsche
vrije-liberalen den wensoh ontstaan in dis
trict V n-.et een eigen, cl. i. vrij-liberalen
candidaa' uit te komen.
Aanvankelijk is dit voornemen, ook bij de
anderen, niet op absoluten tegenstand ge
stuit. Althans, men heeft voor den heer
Ketelaar naar een ander kiesdistrict in het
land gezocht. Het oog viel daarbij op Den
Helder, voor welk district de vrijz.-demo
craat mr. v. d. Bergh opstond. Dr. De Bos
die voor Winschoten in de Kamer zit,
maar ook in den Helder gecandideerd was
werd bereid gevonden de laatste candi-
datuur prijs te geven.
Echter in Den Helder werd toen niet
de heer Ketelaar, maar de oud-minister De
Meester candidaat gesteld, waarmee de op
lossing der quaestie van Amsterdam V van
zelf in duigen - iel.
En nu de heer Ketelaar niet naar een an-
de. kiesdistrict was over te brengen, eisch-
ten de vrijzinnag-demoöraten hier ter stede
bij de verdere samensprekingen. dat de heer
Ketelaar als zittend lid in V zou gehand
haafd worden en onbestreden zou blijven
vanwege de andere linksche partijen.
De vrije-liberalen hebben dit niet gewild.
In district V bestaat onder 'hen een zeer
sterke strooming om in elk geval met een
eigen man uit te komen. Wórdt dit voorne
men volvoerd, dan zal vermoedelijk de heer
C. K. Elout, uit 's Gravenlhage, hun can
didaat zijn, alhoewel ook de "heeren N. Bos
boom, overste bij de rijdende artillerie, de
oud-minister mr. S. van Houten en de Am
sterdamsche kantonrechter I. A. Höfelt ge
noemd worden.
De Hnker-candidaten in Amsterdam zijn
op dit oogenblik
District I dr. H. F. R Hubrecht (aftr.
liberaal).
District II dr. C. Lely (aftr. liberaal).
District III prof. mr. G. A. van Hamel
(liberaal)
District IV J. W. IJzerman (aftr. lib.).
District V Th. M. Ketelaar (aftr. vrijz.-
dem.) e» de nog te stellen vrije liberaal.
District VI mr. W H. de Beaufort (aftr.
vrij-liberaal).
District VII dr. C. F. J. Blooker (aftr.
vrij-liberaal).
District VIII P. Nolting (aftr. vrijz.-
dem.).
District IX mr. C. Th. van Deventer
(aftr. vrijz.-dem.).
Intusschen dreigen de vrijzinnig-democra
ten in andere districten eigen candidaten te
zullen stellen, bijaldien de vrije-liberalen in
V aan hun voornemen gevolg geven. De
hierboven gegeven candidatenlijst blijft in
elk geval zooals ze thans is, maar zou dan
een aanvulling verkrijgen.
Als gevolg van een eventueel niet geza-
men'ijk optrekken der vrijzinnige partijen
in de hoofdstad, vreest men, dat de distric
ten II en VII, waar alle krachten noodig
zijn, verloren, zouden gaan, terwijl Vooruit
gang zich door haar leden genoodzaakt zou
kunnen zien om bij 'het niet samengaan in
district V ook hier met een eigen candidaat
uit te komen, waarvoor zij den oud-minister
dr. J. Kraus als nummer één op de gros
lijst heeft staan
Wij vernemen, dat de negen besturen dei-
kies vereen] gingen Vooruitgang door het
Centraal Comité zijn aangeschreven, hun
leden zoo spoedig mogelijk uit te noodigen
de hamen der voorloopige candidaten voor
do Tweede Kamer, die zij wensehen voor te
dragen, binnen vijf dagen aan de secretaris
sen op te geven, die ze vóór Zaterdag 13
Mei ter kennis van het Centraal Comité
moeten hebben gebracht.
Dit geldt de formaliteiten, door de regle
menten voorgeschreven. De ledenvergade
ringen wijken overigens zelden van de be-
stuursvoordracht af, i. c. van de hierboven
gegeven candidatenlijst.
Op grond van de in de afdeel ingen der
centrale vrijzinnige kiesvereeniging in het
district Kampen gehouden stemmingen is
thans tot definitief candidaat voor de Twee
de Kamer gekozen de heer N J. Bosch, te
Heerde Deze heeft de candidatuur aangeno
men.
Bij de R.-K kiesvereeniging in het
district Oosterhout waren twee candidaten
voor de Tweetle Kamer ingediend het af
tredend lid jhr. Van den Berch van Heem
stede en de heer J. Houben van Waalwijk.
Be laatste heeft zich. naar uit een rond
schrijven van het bestuur aan de leden
blijkt, Maandag per telegram teruggetrok
ken, zood-at alleen de candidatuur overblijft
van jhr. Van den Berch.
Dr Centrale anti-rev. kiesvereeniging
in lie: hoofdkiesdistriei Amersfoort heeft
voor de a.s. Kamerverkiezing candidaat ge
steld het aftredend lid jhr. mr. H. W. van
Asch van Wijck te s Gravenhage. die deze
candidatuur heeft aangenomen.
i)e voorwaarde om bij een eventueele
verkiezing ook onvoorwaardelijk zitting te
nemer, voor het district Schoterlftnd, is doov
Bergmeijer aanvaard, zoodat hij nu dé de
finitieve candidaat der soc-democraten is.
Als voorloopige candidaten voor het
lidmaatschap der Tweede Kamer zijn door de
Vrijzinnige kiesvereeniging te Leiden candi
daat gesteld de 'heeren mr. Ter Spill, secre
taris van den Bond van Vrije Liberalen A.
Kaptein, le luit. inf., en dr J. G. van der
Sluys, de twee laatste te Leiden. Hieruit
zal later een definitieve keuze worden ge
daan.
In de te Bloemendaai gehouden verga
dering van den Bond van Vrije Liberalen
is in het district Beverwijk candïdaat gesteld
mr Ter Spill.
Politieke rede van mr. Th. H. da
Keester.
Woensdug avond trad de candidaat
der vrijzinnigen in het district Gorinchem,
de oud-minister van Financiën, mr. T.i. H.
de Meester, in een openbare vergadering
te Gorinchem als speker op met een poli
tieke rede.
Na een korte inleiding behandelde spr.
in de eerste plaats de kiesrechtquaestie.
Nog steeds missen vele duizenden het
medezeggenschap, dat alleen het stembiljet
hun geven kan. Door de Kieswet-Van Hou
ten kwamen er wel kiezers bij, maar wat
een verschil met het ontwerp-TakMen
denke maar aan de bekrompen en angstval
lige wijze, waarop -de Kieswet-Van Houten
do deur opent voor anderen dan belasting
kiezers, in welk verband spreker ook aan
het gevolg daarvan, de z.g. kiezersteelt, her
innerde. En wat dwaze gevolgen ziet men
niet van de samenkoppeling van belasting
betalen en stembiljet. Er zijn tal van eige
naar-s van vast goed, die tot 1908 kiezers
waren, doch daarna hun kiesrecht verlo
ren door de lagere schatting van de belast
bare opbrengst! Wat heeft zoo iets nu te
maken met rr aatschappel ij ken welstand Uit
zoo iets blijkt het peuterige van onze kies
rechtregeling.
De eischIeder volwassene zij kiezer,
voor zoover geen ernstige reden bestaat om
hem uit te sluiten, is een echt vrijzinnige
eisch ,die uitgaat van vertrouwen in het
volk in al zijn gelederen en van de gedach
te, dat deelneming van alle lagen des volks
wensc^ielijk is in het algemeen belang, dat
daardoor de gemeenschap het best wordt
gediend, het bewustzijn van de samenhoo-
righeid van allen het meest bevorderd. Dit
doel zal alleen kunnen bereikt worden, in
dien de uitslag der verkiezingen de gelede
ren der vooruitstrevenden aan de linkerzij
de aanmerkelijk versterkt. In 1905, toen
spr. de Grondwetsherziening aankondigde,
heette het. dat niemand er naar verlang
de. Welnu, het Ministerie deed een voor
stel, mocht wel de behandeling niet bele
ven, doch de indiening alleen was reeds van
groot en invloed Alle partijen hebben nu
het kiesrecht op hun program, zoodat de
zaak onmogelijk kan worden doodgezwe
gen.
Vooralsnog is van de R.-K. voor het
A. K. niéts te wachten, want een fiere min
derheid deed te Utrecht (volgens dr. Hoff
man) door hooge, heerlijke zelftucht
zelfzucht? vraagt spreker afstand van
haar meening, dat door het A. K. op den
duur voor de j-.-k. partij het best de lei
ding der kath geesten in alle volkslagen
verzekerd zou kunnen blijven. Bij de anti-
rev. bestaat dit verschil niet, volgens dr.
Hoffman, wijl daar het vraagstuk „van den
beginselwortel uit" behandeld werd.
Maar ook buiten de rechterzijde zijn er
velen, wier conservatisme hen een heiligen
afkeer doet hebben van wat wij wensehen.
Alleen daarom reeds moeten allen, die voor
uitstrevend zijn en wien het ernst is met
de begeerte naar een finale kiesrechtrege
ling, zooals die reeds in vele landen be
staat, krachtig ijveren voor den eersten
eisch dei* Liberale Unie Algemeen Kies
recht na voorafgaande Grondwetslierzie-
ning.
Nu de ouderdomszorg. Als er iets is, dat
sympathiek moet zijn aan ieder, die het
groote gebod: „Hebt uw naaste lief als u
zelf" verstaat, dan toch zeker de zorg voor
die ouden van dagen, die na een moeilijk
leven het genadebrood moeten eten uit de
hand van menschen, die het meestal ook
niet breed hebben. Dat hier staatstusachen-
komst noodig is, wordt nu wel algemeen
erkend.
Voor meer dan 15 jaar reeds werd de
bekende motie-Heldt met overgroote meer
derheid aangenomen. Wetsvoorstellen zijn
ingediend, maar een wet is nog niet tot
stand gekomen en na het intrekken- van
het ontwerp Veegens is er zelfs geen ont
werp aanhangig. Minister Talma wil eerst
zien, hoe de ziekteverzekering zal werken
een eerst de Ongevallenwet herzien. Op die
wijze zal het zeker -nog heel lang duren.
Behoeft het daarom te verwonderen, 'dat
men zich al meer en meer gaat afvragen
hebben wij wel den juisten weg ingeslagen?
Tot dusver hielden we vast aan het Duit-
sche stelsel, dat zich aansluit bij de be
staande Ongevallenverzekering, die in haar
werking wel tegenviel (door den grooten
administratieven omslag en omdat ze, mede
dientengevolge, duur is), maar die toch nie
mand zou willen afschaffen, omdat ze een
groote zegen is voor de werklieden. Spr.
ging nu kort het Belgische. Deensche en
Engelsche stelsel na.
Zonder een vijand te zijn. van verplich
te verzekering, verklaarde hij zich bij voor
keur voor wat men in gewijzigden vorm
blijft noemen Staatspensionnoering, m.a.w.
de uitkoering. op kosten van den Staat, van
een som voor levensonderhoud aau .hen,-die,