3
De Voorzitter betuigt daütk aan <le st-em-
opnemers voor de genomein moeite.
11. Voorstel van B. en W. tot wijziging
van de ve.rordieping betreffende de steraat-
pol.itie.
De voorgestelde wijzigingen, hebben be
trekking op jiet rijden met moto'rrijtuigen
en rijwielen'.
De hee/r Roland u s H a g e dl o o r n.
Mijnheer de voorzit tier, bet doet mij plei-
aier dalt dit voorstel van B. en W. ite> ge
komen, wiaarniaar haast alle inwonlers van
de gemeente hebben gehunkerd!. Er blijft
ri-etteimiin d|e vraag over, of de bepaling,,
die is gemaakt, niet bij die uitvoering aan
leiding tot moeielijkheden zal gevem. Zijn
er maatregelen genomien. om te bepalen,
wanneer een motorrijtuig' sneller lo'opt dan
15 K.M. in het uur? ,Is er eetol middel. om
dat' te control eeren
De Voorzitter. Dat geloof ik niet,
het is mij althans niet bekend. Het zal
voor de' politie niet mogelijk zijn te bepa
len of een motorrijtuig rij'dt met eien snel
heid van 14 of 15 K. II. in het uur. Neemt
men aan dat 15 K. M. in het uur is de snel
heid van een rijtuig in den gewonen draf,
dan kan men vrij wel bepalen of een motor
rijtuig zich beweegt met eene snelheid, dii'e
groóter is dan die van een met paard be
spannen rijtuig in draf.
De heer Rol andus Hagedoorn.
Mijnheer d|e voorzitter, mag ik u als hoofd
van de politie in overweging geven' een
eenvoudig middel van controle' in toepas
sing te brengen. Men heeft snelhei dis me
ters voor een rijwiel. Doe (geviem precies
aan hoeveel er gereden1 wordt. Als er twij
fel bestaat of een motorrijtuig, te hard
rijdt, Laat dan een agent diein motor volgen
Op een fiets, die van eien snelheidsmeter
voorzien is. Dan kan. men die snlelhieiid van
den. motor controleeren ern heeft recht van
spreken. Ik heninne'r mij dat mijn zoom, die
in Groningen reed op een fiets, van/ een1
politieagent het bevel kreeg af tie stappen,
omdat hij te hard reed. Op zijne vraag hoe
hij dat wist, antwoordde die agent: „Dat
kan ik ziem." Maar de snelheidsmeter op
de fiets we'es uit, dat hij nog 2 K.M. was
binnen de geoorloofde snielhedd. Toen m|oest
de agent bakzeil halen. Het is gewenscht,
dat. als wij deze verordening m'aken, or
op kan worden toegezien, dat zij wordt op
gevolgd.
De Voorzitter. Ik gleef in overwe1-
ging, dat, wat dit punt betreft, aan B. em
W. zal worden opgedragen' te onderzoeken
of het mogelijk zal zijn aan alle motorrij
tuigen voor t.e schrijven, zich een snelheids
meter aan te schaffen. Dat is immers <Ie
bedoeling?
De heer Rolandus Hagedoorn.
Pardon, mijnheer de Voorzitter, ik zou al
leen willen, dat de controleerende agent
voorzien wordt van zulk een toestel, opdat
hij de controle goed zal kunnen uitoefe
nen. Wij kunnen aan de eigenaars van mo
torrijtuigen niet voorschrijven: een snel
heidsmeter te gebruiken. Maar wij kunnen
wel zorgen, dat de agent, die de snelheid'
van het motorrijtuig moet controleeren, er
van is voorzien. Ik geef u diat als hoofd
van de politie in overweging.
De Voorzitter. Kunt u ook opge
ven hoeveel zulk een toestel' kost?
De heer Rolandus Hagedoorn.
Het is eene weinig kost/bare inrichting.
De Voorzitter. Als de raad geen.
bezwaar heeft tegen de kosten, dan zullen
B. en W. gaarne dit middel in praktijk
brengen.
De heer Jorissen. Mijnheer de Voor
zitter, op sommige plaatsen staat aangeddid,
dat er stapvoets moet worden gereden. Ik
noem b.v. de Langestraat bij de Varken
markt, de Kamper binnenpoort, de gevaar
lijke bocht Hij Bloemendal. Daar staan bor
den, dat een rijtuig met een paard stap
voets moet rijden. Volgens de verorde
ning kan een motorrijtuig met eene snel
heid van 15 K.M. in het uur daar langs
rijden. Dat vind ik niet zonder gevaar.
Moe* er "niet bijgezet worden, dat op der
gelijke plaatsen het motorrijtuig niet snel
ler mag rijden dan een paard, dat stap
voets gaat.
De heeT van Duinen. Mijnheer de
Voorzitter, ik verschil met vele ingezete
nen in 'de appreciatie van dit voor
stel van B. en W. Ik kan dezen
imaatregel niet toejuichem, omdat ik
voorz'e, dat eene bepaling zal worden
opgenomen, waaraan de hand niet zal wor
den gehouden. En als wij eene verordening
in 't leven roepen, waaraan de 'hand niet
kan of zal worden gehouden, dan is het be
ter haar niet in 't leven te roepen. Het
groote motief in de adressen van verschil
lende ingezetenen om d'e snelheid van mo
torrijtuigen te beperken, is geweest het ver
wekken van stof. Ik ben de eerste om dat
toe te juichen als het kan. Maar het groote
bezwaar voor mij is, dat bij een vaart van
15 K.M. even goed stof wordt opgewoeld als
bij een grootere snelheid. Men zal zeggen:
Iloe gTooter snelheid, hoe meer stof. In het
algemeen is dat waar. Maar de bestuurders
van automobielen nemen nu reeds de snel
heid van 15 K.M. in acht bij het rijden
in de bebouwde 'kom. Het heeft mij meer
malen gefrappeerd, dat motorrijtuigendoor
onze straten gaan met eene snelheid, die
werkelijk de 15 K.M. per uur nierb over
schrijdt. Die personen houden zich ook aan
de bèpaling omtrent het stapvoets rijden;
meer en meer wordt de vaartsnelheid ver
minderd'. Wanneer ik dat alles in aanmer
king neem, dan vind ik het jammer eene
bepaling in 't leven te roepen, waarbij een
maximum-snelheid wordt voorgeschreven.
Ik zie in, dat die bepaling op den duur niet
steekhoudend zal blijken. Ik zal mij er niet
tegen verzetten. Het is de wensch van zeer
vele ingezetenen en ik zal mij daarbij neer-
leggen Maar ik vrees, dat de bepaling niets
zal baten, omdat men er niei de hand aan
kan houden, dat zij wordt nageleefd.
De Voorzitter. U vreest, dat men
de hand niet zal kunnen houden aan de be
paling. Maar volgens den heer Hagedoorn
kan eene goede controle worden uitgeoe
fend.
De heer van Duinen. Ja, als een
agent op zijn fiets zit, dan 'kan hij misschien
nagaan hoe snel de auto rijdt. Maar als hij
niet op zijn fiets zit, wat moet hij dan doen?
Hij kan toch moeielijk eerst naar het bu
reau gaau om de fiets te halen. Er is nog
eene zaak. Zoodra iemand, die in een auto
rijdt, ziet, dat hij wordt vervolgd, zal hij
zijn vaart gaan temperen. Er gaan velen
langs den weg, die de in de verordening
bepaalde snelheid overschrijden; zij doen
dat dikwijls niet willens en wetens, maar als
men er eenmaal inzit, dan neemt men on
willekeurig een snelleren gang aan. Ik blijf
er bij, ik vind het jammer, dat deze 'bepa
ling in 't leven wordt geroepen. Ik had
liever gewild, dat wij er buiten bleven.
Maar daarop is, helaas, geen kans.
De heer van Es veld. Mijnheer de
•Voorzitter, het spijt mij niet, dat een der
gelijke maatregel genomen zal worden.
Want vooral met droog weer is het noodig
de snelheid, waarmee dé automobielen rij
den, te beperken. Het bezwaar is geopperd,
dat het. moeielijk is eene snelheid! van 15
K.M. in het uur te controleeren. Welnu,
laat ons dan aannemen wat de gezondheids
commissie voorstelt en een heel zachten
gang voorschrijven van 10 K.M. in het
uur. Die is voor een politie-agent gemak
kelijk te controleeren. Ik vind, dat er voor
een auto niets geen bezwaar tegen kan zijn,
of het rijtuig in drie of in vijf minuten door
de stad rijdt.
De Voorzitter. Ik moet tegen de
meening opkomen, dat tegen eene derge
lijke vermindering van de snelheid geen be
zwaar kan zijn. Er is integendeel groot
bezwaar tegen. Een oud chauffeur heeft mij
juist dezer dagen nog verzekerd, dat het
onmogelijk is met eene snelheid' van. 10
K.M. te rijden. Dan kan men d'e machine
niet in gang houden. 15 K.M is noodig en
leivert ook geen beswaar, omdat men, met
d'ie snelheid rijdende, de machine' ieder
oogenblik kan- doen. stilstaan. Daarom heb
ben B. en W. 15 K.M. voorgesteld.
De heer vanEsveld. Ik heb van een
stalhouder gehooid, dat- dé snelheid, waar
mee een rijtuig met een paard zich beweegt,
is 11 K.M. per uur. Dat zou dus de snel
heid moeten zijn, als men voor beide de
zelfde vaart wilde voorschrijven. Maar met
het oog op de stof, die een motorrijtuig ver
wekt, zou i'k willen voldoen aan het ver
langen van de gezondheidscommissie en
voor auto's de maximum-snelheid op 10
K.M. bepalen.
De heer van Duinen. Mijnheer de
Voorzitter, met eene snelheid van 10 K.M.
zal men volstrekt niet bevrijd zijn van stof.
Een gewoon rijtuig met een ijzeren band
om de wielen jaagt in den drogen tijd reeds
stof op. Maar bij een auto wordt de meeste
stof veroorzaakt door het zuigen van de
gummibanden.
De Voorzitter. Ik acht het eene
groote onbillijkheid' voor een auto eene be
perkter snelheid voor le schrijven dan voor
een gewoon rijtuig. Dat is onbillijk.
De heer van Esveld. De onbillijk
heid zie ik niet in, mijnheer de Voorzitter,
want een motorrijtuig verwekt vijfmaal
meer stof, omdat bet te Taag op den grond
staat'.
De Voorzitter. Dat is eene techni
sche beschouwing, waarvan ik de juistheid
niet kan beoordéelen. Ik héb altijd gemeend
dat de stof ontstaat door de snelheid van
beweging.
De heer C o 1 o s s e. Mijnheer die Voor
zitter, ik geef de /voorkeur aan het voorstel
van het dagelijksch bestuur. Het schijnt
ook in de bedoeling van ide wet te liggen,
dat niet eene snelheid van 10 K.M. zal
worden bepaald. De heer Plomp heeft mij
medegedeeld het verslag van de handelin
gen der Eerste Kamer, waarin dit' punt
is behandeld. Daarin is door den minister
gezegd
„Ik weet wel dat de wet geen bepalingen
bevatten zal, die aan de gemeentebesturen
de verplichting opleggen om het maximum
van 10 K.M. per uur te beperken tot die
gedeelten van de bebouwde kommen, die
daarvoor, bijzonder in aanmerking komen,
en dat dus aan de iRegeering geen middelen
ten dienste staan om daartegen rechtstreeks
in te gaan, doch ilk will wel verklaren, dat
door mij de toepassing van het maximum
van 10 K.M. zoo wortelt 'bedoeld, dat niet
de bebouwde 'kommen in 'haar igehee'l, maar
alleen die gedeelten d'ie, betzij wegens het
drukke verkeer, betzij wegens andere plaat
selijke otnstaui'dighedenzulks noodig ma
ken, daarvoor in aanmerking komen. Mocht
mij echter onverhoopt blijken, voor het ge
val d'at dit ontwerp aangenomen wordt, dat
de gemeentebesturen mat deze opvatting
geen behoorlijke rekening houden, dan ben
ik voornemens om terstond met een wijzi
ging te 'komen, een wijziging, die dan na
tuurlijk uit niets anders meer 'kan bestaan
dan uit schrapping van de geheele bevoegd
heid van de gemeenten tot het stellen van
een maximum-snelheid
Nu is op den straatweg van Amersfoort
tot Arnhem door bijna alle gemeenten de
maximum-snelheid voor automobielen be
paald op 12 K.M. Maar er zijn ook andere
gemeentebesturen, die baar hebben be
paald op 15 K.M. De heer van Duinen
