Vrijdag 10 September 1909.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
DE WISKOTTENS.
W°. 73.
J a )il
MERSFOORTSCH DAGBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden voor Amersfoortf l.OO.
Idem franco per post- 1.50.
Afzonder, ijle nummers0.05.
Deze Courant verschijnt dagelgks, behalve op Zon- en Feest
dagen.
Advertentiönmededeelingen enz.gelieve men vóór 11 uur
's morgens bij de Uitgever* in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C°.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 15 regels f 0.30.
Elke regel meer - 0.10.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 25 cents by vooruitbetaling.
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeeliae bepalingen tst
het herhaald adverteeren in dit Blad, by abonnement, leae
circulairebevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Politiek Overzicht
Het vertrek van den ex-Sjah van
Perzië.
Kort is de heerschappij van Mohammed
Ali na den dood zijns vaders, (in 1907) over
het Perzische rijk geweest. Zeer spoedig na
zijne troonsbestijging begonnen opnieuw de
woelingen, welke ten doel hadden een© con
stitutie te verkrijgen, een beweging waar-
tgenover de Sjah, vermoedelijk ondier dein
invloed eener machtige hofkliek, steeds een
weifelende houding schijnt te hebben aan
genomen, zoodat de vooruitstrevenden niet
wisten wat zij aan hun vorst, die toch als
liberaal gezind te boek stond, hadden.
De met moeite verkregen grondwet
werd spoedig weer ingetrokken, onder voor
wendsel diat de Perzen er nog niet rijp ge
noeg voor waren, daarna zijn Engeland en
Rusland zich in dit spel gaan moeiener
moet na dien tijd weer eens zoo iets van
eene constitutie geweest zijn»; we herinne
ren ons een tijd waarin we niet wisten of
Perzië een grondwet had, al dan niet. Het
moet gezegd worden, dat de berichten uit
het ver afgelegen rijk niet uitmuntten door
spoed en duidelijkheidin kritieke tijden
was de censor krachtig aan het werk. Inmid
dels had zich in het rijk een heftige strijd
tusschen de vooruitstrevenden en de troe
pen van den sjah ontketend, eerst in Tehe
ran, daarna in Tabriz, de wijkplaats der
vooruitstreven den, waar langdurig is ge
vochten. Daarin mengde zich de Russische
kozakken-overste Liakhoff met zijne troe
pen. Het zal onnoodig zijn deze lange lij
densgeschiedenis voor onze lezers nog eens
te herhalen, ze raag bekend geacht worden.
Het einde is de triomf der zoogenaamde
„revolutionairen" geweest, die gepaard is
gegaan aan de afzetting van Mohammed Ali
van den troon. Het slotbedrijf van dit poli
tieke drama heeft zich dezer dagen voLtrok-
kende nieuwe Perzische regeering en de
vertegenwoordigers van Rusland en Enge
land zijn het eens geworden over de voor
waarden onder welke de onttroonde Sjah
zich naar het buitenland zal begeven. Mo
hammed Ali is ontslagen van zijn schulden
en geeft zijn vermogen in onroerende goe
deren afhij ontvangt daartegenover een
pensioen van 100,000 toman (200,000 gul
den ongeveer) jaarlijks zoo lang hij leeft.
Na zijn dood ontvangt zijn gezin 25,000 to
man jaarlijks. Mocht hij zich evenwel schul
dig maken aan kuiperijen tegenover de nieu
we regeering, dan vervalt zijn jaargeld.
De bepaling werd bij dit contract gemaakt
dat onmiddellijk na onder teek ening er van
de ex-sjah uit het land zou vertrekken. Te
vens werden zijn kostbaarheden verbeurd
verklaard
Gisteren heeft de gevallen vorst zijn va
derland verlaten en is hij naar Rusland ver
trokken. Ongetwijfeld mot een bloedend
hart.
.Dat ik Perzië moet verlaten" zoo
verklaarde hij dezer dagen aan een bericht
gever van den Roeekoje Slowo ,,en in bal
lingschap de rest van mijn leven zal moeten
slijten, doet mij innig zeer. Ik zou liever als
gewoon derwisj door Perzië zwerven dan
het brood der ballingschap eten."
Dezelfde correspondent had eveneens een
onderhoud met den tot levenslangen bal
lingschap veroordeelde oud-minister Saad-
ed-Daouleh. Wij vermelden het reeds onder
onze politieke berichten., doch het komt o.ns
gewenschit voor het in dit verhand nog eens
te herhalen
„Op den derden dag van de belegering
zoo vertelde de voormalige minister der
residentie, toen de kansen van de revoluti-
onna:ren gunstig schenen, besloot de Sjah
naar de Russisch ambassade te vluchten. Ik
deed al mijn best, den Sjah te weerhouden
van dien gevaarlijken stap; ik had geheel
andere plannen voor een vreedzame bijleg
ging van het geschil. Ik had een manifest
opgesteld, waarin alle eisohen der revolu
tion naiivyn werden ingewilligd, opdlat wij
geen bemoeiing van vreemde mogendheden
met onze zaken te vreezen zouden hebben.
Bovendien zouden de reactionnairen onmid
dellijk uit Teheran worden verbannen, en
zou hot parlement worden bijeen geroepen.
Een deputatie uit de stad, aan wie ik mijn
plannen mededeelde, was het daarmede vol
komen eens.
„Ook de leiders der revolutionnairen, de
Sipacb-dar on Sardar Assad, stemden daar
in toe. Den volgenden dag zou door aanplak
king dit alles aan het volk worden medege
deeld. Ik ging 's avonds slapen, ia de vaste
overtuiging, dat alles verder vreedzaam zou
verloopen. Maar hoe groot was mijn ver
bazing, toen ik den volgenden morgen de
vlucht van den Sjah vernam
„Ik hoorde dat in den nacht twee diplo
maten van de Eugelscbe ambassade een
langdurig onderhoud met den Sjah hadden
gehau en hem de vlucht hadden aangeraden.
De Sjah vluchtte op een oogenblik toen
zijn leven geen gevaar bedreigde, toen alles
in de beste orde was. Ik ben van meening,
dat de twee groote mogendheden Engeland
m Rusland, zeer onoprecht tegen Perzië
zijn. Toen ik nog minister-president was,
hebben beide mogendheden niets gedaan,
om de grondwet te doen voortbestaan. Zij
volgen een zeer merkwaardige politiek. Aan
alles ziet men, dat zij afwachten! De nieu
we regeering heeft gee-n manschappen en
geen geld. De beide mogendheden kijken
de zaak kalm aan. Welk dubbel spel zij
«pelen is duidelijkzij willen dat in Perzië
steeds onrust heerscheil zal, opdat zij voor
deel ervan zullen hebben."
Hot zal wel altijd moeielïjk vallen het
juiste licht te doen opgaan over de rol,
welke Rusland en Engeland in de Perzische
aangelegenheden hebben gespeeld. Rusland
heeft langen tijd onder de verdenking ge
staan in troebel water te willen visschen,
door Engeland daarin de vrije hand gela
ten. Door vele Engelschen is dit met leede
oogen aangezien. Mag men afgaan op de of
ficieel© bescheiden, door Engeland hierover
in 't licht gegeven, dan zou Engeland's stre
ven zich uitsluitend daartoe hebben bepaald,
dat beide mogendheden zorg droegen dat
aan leven en goederen, van vreemdelingen
door de strijdenden niets weird gekrenkt.
Hot Foreign Office te Londen hoeft
namelijk deze week een witboek uitgege
ven dat aan de gebeurtenissen in Perzië ge
wijd was. De gepubliceerde documenten
strekken zich uit over het tijdperk Novem
ber 1908Mei 1909, dat is de periode die
voorafgaat aan de definitieve overwinning
der Perzische liberalen en gedürende welke
de gebeurtenissen te Tabriz, het bolwerk
der revolutionnairen, de zwaarste zorgen op
legden aan de beide mogendheden, die de
meeste particuliere belangen in het rijk van
den sjah hadden.
Men weet diat de Perzische liberalen im
mer krachtdadig tegen de Engelsch-Russi-
sche overeenkomst hebben
welke h.un tem doel scheen te hebben het
Perzische rijk in twee zuiver bepaalde in-
vloedsfeerem te verdeelen, hetgeen wel eens
zou kunnen uitloopen op een verdeeling van
Perzië zelf De formeel© verzekeringen van
het tegendeel, te Londen en St. Petersburg
gegeven, hebben de Perzen nooit volledig
kunnen geruststellen, te meer waar Rusland
onder voorwendsel leven en goederen zijner
onderdanen te beschermen, met de mili
taire macht onder den befaanwlen Liakhof
is tusschen heide gekó'men. Te Londen be
greep men dat het van belang was dezen
slechten indruk weg te nemen en op den
23. April 1.1. gaf Sir Edward Grey aan
den Engelschen gezant te St. Petersburg te
kennen, diat het wenschelijk was eene ver
klaring af te geven, volgens welke iedere
interventie die mocht plaats hebben, in welk
deel van Perzië ook, niet de "grenzen zou
overschrijden dor met juistheid afgebaken
de taak, welke noodzakelijk moest wor
den nagekomen. Op 26 April laatstle
den bracht de Russische minister van
buitoniandsche zaken Iswolski ter kennis
van Sir Edward Grey, dat de Russische troe
pen niet langer op Perzisch grondgebied zou
den blijven dan noodzakelijk was om de vei
ligheid v an leven en goederen der Russische
en vreemde consuls en van de aan hunne
hoede toevertrouwde vreemdelingen te waar
borgen. Dat was de verzekering die Enge
land noodig had en die de Perzische libera
len, welke een definitieve bezetting van
een deel van he-t Perzische grondgebied!
vreesden, zou moeten geruststellen. Onge
lukkigerwijs bleek de feitelijke toestand in
Perzië minder vertrouwen in te boezemen
dan do formeele verzekeringen van Iswolsky.
De tijding dat de Russische troepen zich
gereed maakten om in Aserbaidsjau te over
win teten, verontrustte de Perzische libera
len ten zeerste, welke van meening waren,
dat de aftocht der troepen zich geregeld kon
voltrekken om een normalen staat van zaken
in Perzië was gevestigd. Te St. Petersburg
meende men dat dit laatste nog niet liet ge
val was en deed men het argument gelden,
dat nog slechts een voorloopige regeering
aan hel. bewind was en dientengevolge de al
gemeen© toestand niet alle zekerheid bood,
welke men kon verlangen Hoe dit zij, de
verklaring van Iswolsky blijft van kracht
dat dc Russische bezetting slechts een tij
delijk karakter heeft en dat de troepen van
den Czaar hunne stellingen zullen ontrui
men wanneer alle gevaar voor de vreemde
lingen totaal zal zijn geweken. Het schijnt
volgons het witboek dat men in Engeland
in dezen geest de Britsch-Russische over
eenkomst in zake Perzië heeft opgevat, wat
trouwens niet meer dan conform den. tekst
der overeenkomst is, die ten doel had de in
tegriteit van Perzië te waarborgen.
Zijn in het Engolsche witboek geen ernsti
ger feiten verzwegen, d'ie het daglicht ndefc
kunnen verdragen en mag het in dit geval
overeenkomstig de waarheid worden geacht,
dan zouden die Engelschen ongelijk hebben,
welke de Engolsch-Russische overeenkomst
beschouwden als een werktuig in Rusland's
handen om zich in Perzië in te dringen.
Dultschland.
Friedrichhafen, 9 Sept. De
Zeppelin III, die met den Koning van Sak
sen en gevolg, benevens graaf Zeppelin met
zijn gebruikelijk personeel om 8f uur heden
morgen opsteeg bij prachtig weder, landde
zonder hapering ten 9 u. 40 m.
Tweede telegram. Ten 11 u. 45
min. in den voormiddag steeg de Koning
van Saksen voor de tweede maal met het
luchtschip Z. 3 op.
Derde telegram Het luchtschip
Z. 3 daalde om 1 u. 35 min. bij de Man-
zeller loods aan het meer. Het werd toen
in de hangar gebracht.
Frankrijk
De afevaardigde Allemane heeft generaal
Brun oitfgedeeld, dat hij hem zal interpei
leeren over de wijze, waarop in de militair
bagno's in Afrika en de andere kolom is,
met de gestraften wordt omgesprongen. Te
vens zal de minister van oorlog hebben ie
antwoorden op een interpellatie van den heet
Lhopitu, over de onverantwoordelijke ma
nier, aarop de cavalerie tijdens de zoe
juist geëindigde manoeuvres den te veile
staamlen oogst heeft vertreden.
Engeland.
London, 9 Sept. Na een debat, dat
zes dagen heeft geduurd, zijn de artikelen
van de wet op de middelen, betrekking
hebbend© op de hoogere vergunningsrechten,
zonder eenige belangrijke wijzigiing in het
Lagerhuis aangenomendo behandeling
echter van de andere artikelen der wet zal
veel meer dagen in beslag nemen.
Omtrent de handelwijze die het Hooger-
huis zal volgen, blijven de geruchten loo-
pen zonder dat er iets zekers bekend wordt
en de meening omtrent de mogelijkheid van
verwerping der wet door het Hoogerhuis
verandert dan ook eiken dag.
Italië.
l)e Italiaansche bladen zijn verbaasd, dat
het bezoek va i den Czaar te elfder ure nog
is afgezegd. It- officieel© kringen zegt men
echter van dat uitstel nog geen bericht te
hebben ontvangen. Volgens de Corriere della
Sela en het Giordnale d'Italia is de ziekte
van de Czarina slechts een voorwendsel,
maar kan vrees voor betoogingen van socia
listen ook de reden niet wezen aangezien
de ontmoeting op zee zou gebeuren. Het
Giornale d'Italia vraagt of de regeering het
land deze diplomatieke nederlaag niet had
kunnen besparen. Kon zij de veiligheid van
den Czaar niet genoeg waarborgen?
Turkije.
Turkije wil een leening opnemen van 7
millioen Turksche ponden. Dit geld moet
voor de volgende doeleinden gebruikt wor
den voor de Oostersche spoorwegmaat
schappij, die volgens de laatste overeen
komst 19 millioen francs krijgtvoor de be
taling der schulden van den afgezelten Sul
tan 12 millioen francs, voor schadeloosstel
lingen in Adana 3 millioen, alles te zamen
34 millioen francs. De rest zal gebruikt
worden tot dekking van het tekort op de
begrooting, schadeloosstelling der ambtena
ren, die geleden hebben door het nieuwe
stelsel, enzoovoort.
Uit Konsiantinopel wordt gemeld, dat de
Turksche regeering, in verband met het ver
zoek om ontslag van den Armeenschen pa
triarch, besloten heeft, het nog niet voltrok
ken doodvonnis van drie Armeniërs te
Adana in gevangenisstraf te veranderen
Verder besloot de regeering den patriarch
te melden, dat het hier geen godsdienstige
kwestie, die den patriarch aangaat, geldt,
maar een politieke, eii dat hem ontslag ge
weigerd wordt Aan hei patriarchaat zegt
men, dat indien de hoofdschuldigen te Adana
niet zwaar gestraft worden, zoowel de pa
triarch als de twee collegiën van het pa
triarchaat zullen aftreden.
Ooitenrljk-Hongarlje.
Maandag jl. zijn ten huize van den Oos-
tenrijksehen minister-president dr. Bienerth
conferenties begonnen, ten doel hebbend
den vrede in den Boheemschen Landdag te
herstellen of althans een einde te maken aan
de obstructie der Duitschers.
Na de vertegenwoordigers van het groot
grondbezit te hebben ontvangen, onderhan
delde de minister met de leiders van de drie
Duitsche groepen. Deze wezen hem op den
onboudbareiï toestand, zoowel op staalkun
dig als op administratief gebied, die den
Duitschers aanleiding had gegeven de laat
ste zittingen van den Landdag door honne
obétructie onvruchtbaar te maken en zij
stelden in bet licht, dat sinds dien tijd niets
was geschied om aan de billijke eischen der
Duitschers tegemoet te komen, zoodat zij
dan ook geen beloften konden doen omtrent
het ophouden der obstructie.
De minister-president zal nu ook nog de
Tsjechische vertegenwoordigers hooren en
daarna zal nog een algemeene conferentie
plaats "hebben. Men is echter te Weenen van
oordeel, dat dr. Bienerth's pogen vruchte
loos zal blijken en dat dientengevolge de
Landdag waarschijnlijk niet bijeengeroepen
zal worden.
Dinsdagmiddag werd te Weenen de leeraar
Muentnich, die Vrijdag bij <le anti-Tsjechi
sche betoogii g om het leven kwam, naar
zijn laatste rustplaats gebracht. 400 Duit
sche nationalisten volgden den stoet. De af
gevaardigde Malik legde een krans neer. Een
der linten droeg 't opschrift: „Aan het
slachtoffer van het Weener politiegeweld".
De zaak is n.l. geweest dat bij den terug
keer van Duitschers van een vergadering,
door een misverstand de politie op de me
nigte inreed, en bij die gelegenheid viel de
leeraar van een brug en verloor het leven.
Aan het graf werd gesproken door den af
gevaardigde Weidenhöfer en door drie
Duitsch-nationalisten.
De Voss. Ztg. maakt in een telegram mel
ding van Italiaansche spionnage in Zuid-
Tyrol. Te Trieut moeten verschillende ge
arresteerden hebben bekend. Bijna alle re
dacteurs van het irredentistische blad Alio
Adige zijn in hechtenis genomen. Aan de
Banca cooper&tiva te Trient was een groote
som gelds ontstolen, die diende voor do
spionnage. De rechterlijke macht heeft aan
den generalen staf het dossier overgelegd.
Deze stelt een onderzoek in. Nog hadden
arrestaties plaats te Innsbruck, Bozen en
Ala. In den loop van het onderzoek heeft
men compromitteerende stukken gevonden
voor de Italiaansche overheid.
De Berlijnsche bladen nemen 't hoog op
tegen Italië, dat als bondgenoot toch steeds
maar half vertrouwd wordt. Bovendien is
er de ergernis over de Italiaansche delegatie
naar de Fransche manoeuvres. En beiialve
de Tribuna hebben de Italiaansche bladen
openlijk hun Fransche sympathie getoond.
Dit juist terwijl Keizer Wilhelm in Oosten
rijk weer zoo vriendelijk wordt ontvangen.
De houding van den derden bondgenoot is
daardoor te meer in het oog vallend en de
bitterheid in de Berlijnsche pers i« niet to
miskennen.
Griekenland.
De besluiten der Grieksehe regeering,
waarbij de prinsen tijdelijk uit het leger
4 DOOR
RU|DOLF„ HERZOG.
„De poëzie is het werk. Slechts het leven
kar. levende poëzie zijn. Zie, als dat alles
daar beneden ontwaakt, als de languitge-
strekte reus zich den slaap uit de oogen
wrijft en. plotseling zijn ochtendlied begint
te fluiten als zijn adem uit al die duizend
monden opstijgt naar den hemel, en het ge-
heele organisme zich rekt en strekt, raderen
voortdrijft, handen en hoofden in beweging
brengt, uit 'het niets wonderen schept, en
eiken dag, elk uur de hand) als een telefoon
voor den mond houdt, om het lachen over do
gansche aiarde, over lauden en zeeën uit te
bulderen: „Hier BarmenElberfeld. Wie
daarginds?" Is dat geen poëzie? Is dat niet
een heldenlied? Het lied van den arbeid? En,
zie je daarom is voor mij ook onze Gustav
- een stuk poëzie. Begrijp je me nu!"
„Onze Gustav
„Ja. Hier in het Wupperdal zijn onze
grootst© dichters. Een kunstenaar moet eert
scheppende zijn. Hemel, kijk maar eene,
wat Gustav allemaal schept. Wat gaan er al
vqor scheppende gedachten in. zijn brein om,
waarmede hij krachtig worstelt, totdat ze tot
daden geworden1 zijn, totdat ze nieuw leven
voortbrengen en broodi voor het nieuwe le
ven. Ach nee, best© Ewald, de genieën zit
ten niet alleen op den Parnassus. Daarover
kar. ik mee praien."
„Jij! Waarom ben je geen dichter gewor
den
„Je hoorde van Gustav, dat ik verzeil
maak, en hoe hij daarover denkt."
„Diens meening telt in dit geval niet mee.
Yan datgene, wat de ziel ontroert, heeft hij
geen flauw begrip. Slechts de zaken, de za
ken erkent hij, maar geen individualiteit."
„Alleenloopende individualiteiten' zijn er
genoeg. Hij noemt ze „de zijtakken". Hij
heeft grooter dingen in den zin."
„Dat weet ik, dat weet ik: de grootheid
dei fabriek."
„De individualiteit der familie."
„Dat -begrijp ik niet. Dat is een. paradox".
„Tegenwoordig wil iedereen eene „per
soonlijk lie id-" zijn. Dat is toch onzin. Dab
vernietigt tert slotte ieder en vasten hand en
drijft ons de scheuring t© gemoet. Ik zeg je,
de persoonlijkheid der toekomst zal die per
soonlijkheid der familie zijn. Slechts een. ste
vige samenhang kan een geslacht krachtig en
duurzaam maken eu tot genie. Wij mogen
niet gelooven allen uitzonderingsgevallen te
zijn. Maar als ieder familielid zijn portie
genie bij dat der anderen voegt, wordt het
ook één geheel."
„En uaar deze nuchtere wijsheid voeg je
je? Jij met je rijke ziel!"
„Gustav heeft ook eene rijke ziel. Wel
licht de rijkste van ons allen. Hij kan haar
slechts niet zoo volgen en ter wille zijn,
daar hij al zijne krachten op -de fabriek, op
ons aller heil concentreeren moet. Daarom
brengt hij zijne particuliere aangelegenheden
tot zwijgen. Als dat geen zielegrootheid is!"
„Ach kom, en thuis? In zijn huiselijken
kring? Is dat geluk wel alle opgenoemde
grootheid waard?"
„Stil, Ewald. Daar moet jij niet over
spreken. Toen hij, even twintig zijnde,
Emile trouwde, moest de fabriek, die zich
juist in hare ontwikkelingsperiode bevond,
een fundament hebben. Moeder zag dat in,
en Gustav ook. En als het leven in zijn huis
geen vreedzaam leven geworden is mo
gen wij hem dat niet aanrekenen, doch moe
ten het hem zoo makkelijk mogelijk maken,
omdat hij, juist daardoor, ons leven lichter
gemaakt heeft."
De jongste Wiskotten keek somber voor
zich.
„Ik heb er bom niet om gevraagd," stiet
hij uit.
„Ewald!"
„Wat Ewald!? Neen! Ik bedank voor zijn
offer, als ik er mede onder lijden moet. Ik
denk er niet aan, het te erkennen, als hij
mij van de vrije beschikking over mezelf be
rooft."
„Jou? Jij komt in 't geheel niet in
aanmerking. Jij moet studeeren."
„Maar ik wil geen theoloog worden!"
„Je wil niet?"
„Neen! Ik wil niet! Al zou Gustav op
zijn hoofd gaan 6taanHij gaat zelf ook
niet naar de kerk."
„Hij respecteert moeder s liefste wensch.
Voor datgene, wat moeder wil, is hij bereid
te sterven."
„Sterven! Dat kan ik ook. Maar niet le
ven. Niet zóó leven. Ik kan toch niet met
leVeniden lijve te gronde gaan
Hij schreeuwde het uit. Zijne oogen vlam
den. Zijn géheele lichaam was een en al op
winding.
„Ewald 1"
Toen viel het jonge mensch zijn eenige ja^
ren ouderen broeder om den hals en snikte
het uit.
„Schilder wil ik worden, schilder! De
gansche familie zal mij aanvallen. Alsof ze
met een krankzinnige te doen hebben. Als
of ik landlooper worden wil, let er maar op I
Doch Iaat ze maarWat weet men in het
Wupperdal van kunst? Paul, jij hebt er ge
voel voor, jij begrijpt mijJij zult mij bei
jver., als 'thuis de duivel los is Paul
„Jongen," zeide Paul Wiskotten, „dom
me jongen..."
Hij schudde het hoofd.
„Wil jij me ook niet helpen?"
„Moeder geeft nooit hare toestemming.
Ze zal je eer al het andere veroorloven, dan
dat ze gedoogt dat je kunstenaar wordt."
„En t-och word ik liet!"
„Maar heb je dan talent? Ik bedoel, bo
ven de andere talenten uit Dat je naasrt, do
familie alleen kunt staan?"
Ewald Wiskotten v.*erp 'hoogmoedig het
hoofd in den nek. „Dat zal wel terecht ko
men."
„Als je het niet eens met zekerheid
weet V'
„Nu begin je ook al een burgerman te
worden. Wie weet dan alles, wat worden
zal? Wat er in iemand al steekt? Op den
moed komt het aan, op de geestdrift. En
die hefb ik 1"
Paul Wiskotten keek zijn broer in het
verhitte gelaat. Hij wilde hem van zijne
geestdrift niet berooven.
„Zeg thuis vooreerst niets," ried hij na
©enig nadenken. „We zullen Zondag naar
I Elberfeld gaan, naar de bijeenkomst der
i Vereeniging voor Kunst en Literatuur. Ik
ben daar lid van en zal introduceeren. Daar
kan je dan eens met anderen in aanraking
komen en om je heen kijken. Wellicht helpt
je dat."
„Paul, komt ook de oude schilder Weert
daar?"
„Zeker. En ook de oude dichter Korten.
Let maar goed op."
„Paul, Paul!"
„Wacht eerst maar eens of."
„Paul één dink moet j© mij nog zeggen.
Ik begrijp je namelijk niet. Niet geheel.
Heb jij in dat gezelschap van dichters en
kunstenaars dan nooit den drang gevoeld,
den drang om ook naar buiten te treden
en en ver weg van de zwarte Wap
per te gaan, naar den groenen Rijn, of er
gens anders heen?"
„De anderen blijven toch in het Wup
perdal
„Ach, de anderen! Die hebben geen
vuur, geen ondernemingsgeest meer in
zich. Dat zijn grijsaards achter de kachel,
talenten voor huishoudelijk gebruik. Jij
echter bent nog jong!"
„Dat waren de anderen ook eenmaal. En
de weg van dichter en kunstenaar tot
lid der Vereeniging voor Kunst en Litera
tuur zal ook hun offers aan illusies, smar
telijke offers genoeg f ge kost hebben daarin
schikten. Zie je, beste jongen, niet ieder
een kan een Goethe woodenEr moeten er
ook zijn, die Goethe lezen."
„En zoo een ben jij er V' Ewald Wis
kotten richtte zijn lange gestalte hoog op.
„Zoo een ben ik er. Nu maak ik mezelf
het leven aangenaam en beschouw het van
den vroolijken kant. In het andere geval
echter had ik het anderen niet aangenaam
kunnen maken, en dus ook mijzelf niet.
Men moet omtrent zijn talent slechts ze
kerheid verkrijgen. Dan iblijft men altijd
nog zeer dankbaar gestemd. En ga nu mee
naar huis en slaap uit." Wfét *r*oifé
