KOLONIËN.
BINNENLAND.
e-e—-
Het. hoofd van deze missie, de minister van
biritenlandsche zaken Rifaat Padha, is voor
zien van de noodige volmachten om den
grondslag te leggem voor eene zeer harte
lijk politiek en militair overleg. Daaronder
bevindt zich eene overeenkomst over den
doortocht van oorlogsschepen door de Dar
danelles Rifaat Pacha moet bovendien al
zijn best doen om eene ontmoeting tusschon
den Czaar en den Sultan te bewerken, waar
op men in de regeeringskringen to Komstan-
tincpel grooten prijs stelt, omdat men hoopt
daarbij voor de Porte volledige vrijheid van
beweging in het Turksche gedeelte van het
Zwarte zeebekken te krijgen en goede resul
taten voor de stelling van Turkije in het
Europeesche concert.
Griekenland.
Tot voorzitter van de Kamer werd geko
zen Romass, de candidaat der regeenng. mot
119 stemmen. Dragoemis, de candidaat van
de Rallispartij, kreeg 45 stemmen. De posi
tie van de regeering is bevestigd door de
ondersteuning van Theotokis.
Rallis heeft, tot wederlegging van bewe
ringen van zijne tegenstanders, :u de Patris
den tekst bekend gemaakt van de memorie,
die hij, voordat hij het bewind aanvaardde,
als programma den Koning heeft aangebo
den Hij verlangde daarin de dadelijke ont
binding van de Kamer en schreef de schuld
van de veelvuldige met de tucht strij li ge
gebeurtenissen in het leger toe aan het gene
raal commando, dat het leger in vijandige
kampen heeft gescheiden en den kroonprins
eene verantwoordelijkheid oplegt, die hij
niet op zich kan nemen, omdat hij dik
wijls den Koning vertegenwoordigt. Voorts
zouden de nationale vertegenwoordigers in
het buitenland het vertrouwen van de ver
antwoordelijke regeering moeten genieten.
Kreta.
Over den toestand op Kreta wordt aan de
Kölm. Ztg. bericht, dat de bevolking met
groote spanning de besluiten van de be
schermende mogendheden over de staatsrech
telijke stelling van het eiland verwacht. In
de opeuiibare lueening zijn twee lfoofdstroo-
mingen te bespeurende eene wil tot aan
de beslissing door de mogendheden zich ge
heel afwachtend gedragen, de ander wil zoo
spoedig mogelijk manifestation houden, en
wel door de bijeen te roepen nationale ver
gadering. Als een welkom teeken des tijds
wordt het beschouwd, dat de consuls van de
beschermende mogendheden bij het uitvoe
rend bestuur hebben aangedrongen op de
vestiging van een beroepsgoreebtshof in Ka-
nea, opdat vermeden worde het gaan naar
Athene in appèl.
Men volgt den loop vaat de zaken in Grie
kenland met zeer groote belangstelling en is
voornemens, als het in het koninkrijk tot
verkiezingen komt, ook op het eiland afge
vaardigden te kiezen en die naar Athene
te zenden. Eene andere oplossing dan de
inlijving bij Griekenland wijzen de Kreten
zers af Zij houden, onlanks alle verklar
ringen van de beschermende mogendheden,
daaraan vast en hebben aan het museum van
het historisch en cthnologisch geuootsehap
te Athene een gedeelte van den vlaggenstok
gezonden, waaraan de Grieksche vlag op het
havenfort in Kanea heeft gewaaid en die de
internationale troepen hebben stuk gescho
ten.
Spanjt in Marokko.
De correspondent van de Köln. Ztg. te
Madrid schrijft dat de zonderlinge bevelen
eu tegenbevelen over de inscheping van de
divisie Ampudia, waarvan nu slechts de
helft zal vertrekken, de gedachte doen op
komen, dat er over het verloop van den veld
tocht verschillen van meening heerschen tus-
schen de regeering en den opperbevelheb
ber. Ook in het kabinet moeten de meenin
gen daarover uiteenloopen, zoodat er crisis-
geruchten hebben geloopen. Waarom gene
raal Marina do tweede brigade beslist gewei
gerd heeft, is moeielijk te begrijpen, want
men zou zeggen, dat hij voor de bezetting
van het inoeielijke Beni bu Ifror district een
paar regimenten nog 2eer goed zou kunnen
gebruiken. Misschien berokkent hom echter
de verplegingskwestie zorg.
Met eenige bezorgdheid is in Madrid ken
nis genomen van de telegrammen uit Ceuta
en Tetuan, opgenomen in de Heraldo, die
den toestand als zeer gespannen voorstellen,
zoodat ernstige gebeurtenissen niet buiten
het bereik der mogelijkheid moeten liggen.
Misschien werkt de sultan reeds nu in het
geheim tegen Spanje. In ieder geval wordt
het dadelijk opstellen van eene nieuwe divi
sie en van een kavallerie-regimeut bij Alge-
ciras bepaald noodig geacht om eventueel
deze troepen suel naar Afrika te kunnen
brengen.
China.
De onderhandelingen tusschen China en
Portugal t'ot oplossing vam de grensgeschil
len bij de Portugeesche bezitting Macao,
zijn, na maandenlang te hebben geduurd, nu
geheel op -het doode punt gekomen, omdat
alle aanspraken vam de Portugeezen bij de
Chineeeche gemachtigden op een krachtig
verzet stuiten. Naar de opvatting van de
Cliineezen, komt aan Portugal enkel het
recht toe op de ten zuidoosten van Macao
'gelegen eilanden en het gezag over de haven
van Macao zelf. Alle verdere eischen van
Portugal worden met kracht bestreden, om
dat daarvoor zelfs geen schijn van recht be
staat.
Allerlei.
vAan de viering van Hans Thoma's
70en geboortedag hebben zich als hoofdge
beurtenissen van meer besloten artistieke be-
teekenis verbonden eene Thoma-tentoonstel
ling in Karlsruhe, uitgegaan van de Baden-
sche Kunstvereenigiug, en de inwijding - an
het Thoma-museuin. Het laatste had Thoma
nog bij die gelegenheid een bijzonder ge
schenk gedaan in een groot aantal werken
van eigen hand, die tot dusverre iu zijn per
soonlijk bezit waren gebleven.
Het Thoma-tnuseum is een wit schitte
rend, geheel modern gebouw, hetwelk bij de
groothertogelijke galerij aangesloten is. Het
moet een heerlijk bouwwerk zijn, vol van
de schoonste doeken van Thoma,.
vIn den ..Komischen Oper" te Berlijn
had Dinsdag j 1. de eerste - pvoering van
„Opstanding"', eeu muzikaal-dramatisch
werk naar den gelijkluidenden roman van
Leo Tolstoi door Cesare Hanau, bewerkt
met muziek van Franco Alfnno, plaats. On
der <!e in dit huis gebruikelijke première-
bijvalsbetuigingen. De critici noemen het ge
heel „vier tafereelen", eu het zijn inder
daad slechts in schetstrant geteekende, in
los verband gezette scènes uit het boek van
Tolstoi. Het is blijkbaar de bedoeling der
scheppers dezer opera geweest, stemming en
niets clan stemming te verwekken, wat hun
krachten is te boven gegaan. Muziek en
tekst dekken elkander niet. Toch. zooals
reeds gezegd, verliep de voorstelling tot
uiterste bevrediging van het publiek.
vHet aantal der aan de universiteit
to Bonn klaar gekomen studenten bedraagt
tot en met 6 October 813, als volgt verdeeld
34 katholieke theologen, 28 evangelische
theologen, 299 juristen, 86 medici en 366
philosophen. Zoodoende blijven er nog 2988
studenten over. Met de opening van het
nieuwe studiejaar is op eene vermeerdering
van 300 tot 400 studenten gerekend.
De concessie van do Suez- kanaal maat -
sclvappij is nog met 45 jaren verlengdzij
loopt nu tot het jaar 2014. De maatschappij
hoeft hiorvoor aan de Egyptische regeoring
3 miïlioen pond sterling betaald en heeft
haar een aandeel in de wiui6t toegestaan
van 20 pet.
Frankfort, 9 Oct. Blériot onder
nam hedennamiddag een eerste vlucht, waar
bij hij elf minuten op gelijkmatige hoogte
dicht boven den grond zwevende acht ron
den aflegde. De Caters steeg te 4.35 op en
legde in twaalf minuten ter hoogte van tien
•meter negen ronden af.
Frankfort a/M., 9 O c t. Blériot
steeg heden om 5 uur voor de tweede maal
op en volbracht 6 rondgangen in 8| minuut.
Bij de derde opstijging volbracht hij 11J
rondgangen in 17^ minuut. De Caters ging
op zijne tweede vlucht zeven malen in het
rond in 9$ minuut.
vDe Russische bestuurbare luchtsche
pen „Ljehetsj"' en „Oetsjebnitsj" hebben
tochten van 70 en 85 minuten gemaakt op
hoogten van 500 en 800 M. Afgelegd werd
de afstand Petersburg naar het station Ligo-
wo en terug (30 werst of ruim 28 K.M.).
V-— Emilio Edwards is te Berlijn met zijn
machine ter hoogte van 20 M. gevallen; hij
bleef ongedeerd, doc'h zijn toestel was ge
heel vernield.
Stockholm, 9 Oct. Do directeur
der Zweedsche Exportvereenigïng Jon Ham-
mar ontving hedenvoormiddag een postpak
ket, hetwelk bij opening ontplofte on duim
en wijsvinger van de rechterhand afrukte.
Voorts werden nog enkele lichte kwetsuren
veroorzaakt. De bom was gewikkeld in eten
nummer an het joog-sociatistischo blad
„Brand."
W a r s c h a.u, 10 Oct. Toen heden de
adjunct van den gouverneur-generaal Ushoff
in een automobiel uitreed, ontplofte het
benzine-reservoir. Uithoff werd licht, eon
heer die hem vergezelde en de chauffeur
ernstiger gewond. Bovendien werden een
voorbijganger gedood en zes voorbijgangers
gewond. De automobiel verbrandde.
O OST-1ND1E.
E«n geschenk weor de Koningin.
Reeds vroeger heeft het „Soer. Nbld." er
met een enkel woord melding van gemaakt,
dat de Chineesche vereeniging Tjong Hwa
Hwee Kwan aan H M. de Koningin het ver
zoek had laten doen, of deze genegen zou
zijn te aanvaarden, als blijk van hulde en
erkentelijkheid voor den steun door de Chi-
neezen op Java van regeer in gswege genoten,
een album met photo's van de verschillen
de inrichtingen van onderwijs, na dien tijd
hier te lande gesticht.
Zooals het blad la'ter meldde, heeft het H.
M. de Koningin behaagd hare instemming
met dezo plannen te betuigen en ingevolge
van die beschikking zijn de Chineezen aan
het werk getogen en hebben een reuzenal-
bum doen vervaardigen, dat gezien mag
worden.
Den 6en dezer was de redactie in de ge
legenheid het boek, dat in de ateliers der
firma Van Ingen te Öoerabaja vervaardigd
is en een zeer gunstig getuigenis van hare
capiciteit aflegt, eens door te bladeren.. We
stonden in een woord versteld van het groot
aantal scholen daarin afgebeeld met onder
wijzers, bestuurders en leerlingen, zegt het
blad. Er waren er reeds 53.
Vóór in het album staat een keurig gecal-
ligrapheerde, in vier kleuren bewerkte op
dracht. Het wordt aangeboden door de
„Djawa Hak Boe Tjong Hwe'\ en is neer
gelegd in een fraai met oranjezij gecapiton
neerde djatihouten kist, geheel door Chinee
zen vervaardigd Op de kist die met zilveren
beslag is voorzien, is een gegraveerde plaat
van hetzelfde metaal aangebracht, met als
inscriptie den naam der vereeniging.
Een en ander is met een begeleidend
schrijven, in de Chineesche en Nederland-
scbe taal gecalligrafeerd.
De moord op den assistent-resident
van Tangerang.
Het bericht van den moord op den
assistent-resident van Tangerang bij Bata
via is, verneemt men, thans langs officieelen
weg ontvangen en bevestigd.
Een regeerings-telegram hierover meldt
Blijkens een uit Nederlandsch-Indië ont
vangen telegram is de assistent-resident van
Tangerang (residentie Batavia) de heer J.
Dunnewold in den ochtend van 8 October
j.l. op zijn kantoor doodgeschoten door den
wedaua van het district Tangerang, wiens
ontslag aanhangig was. De dader pleegde
daarop zelfmoord.
De Staatscourant van Zondag 10 en
Maandag 11 October bevat o. a. de volgen
de Koninklijke besluiten
op verzoek op 1 November op non-activi
teit gesteld de luitenant-generaal bij den
generalen staf F. H. A. Sabron, adjudant
in buitengewonen dienst van H. M. <ie
Koningin
eervol ontslagon de tijdelijke leeraar aan
do Rijkslandbouwschool te Zutphen F. La
meris en als zoodanig benoemd S. Heiman,
aldaar.
aan mr. A. A. van dier Mersch, lid, tevens
voorzitter van hot college van regenten over de
gevangenissen te Haarlem, op ziju verzoek, uit
«ie betrekkingen eervol ontslag verleend, onder
dankbetuiging voor de daarin bewezen dien
sten, en
zijn benoemd bij gemeld college, tot voorzitter,
jhr. mr. F. W. van Styrum. lid van het ooi
lege, en
tot lid, mr. W. F. C. C. Pijnaoker Hordijk,
adjunct-du ecteur van de Haarlemsohe Brand
verzekering-Maatschappij. wonende aldaar
benoemd tot lid van liet college van regenten
over de gevangenissen te Haarlem, (1. Rooden-
burcli. districts-sehoolopziener en civiel ingenieur,
wonende aldaar.
Hedieia. werden, de voor den dienst
ten palis-ize Het Loo aanwezige heelren ver
vangen door Harer Majesteits kamer
heer Jha*. Van den Bosch., adjudlant
jhr. von Muehlen en ordonnans-officier
baron van Voorst tot Voorst, tlevem begaf
zich weder naar het Loo Harer Majes-
teits hofmaarschalk graaf van Bylandt. Van
wege het kabinet der Koningin zal zich van
af heden ten paleize beviaidfen die refe
rendaris jhr. mr. Stoop.
Zaterdag waren als gasten aam het
dejeuner van Hare Majesteit die Komiiingin-
Moeder de Turksche gezant Missak Effendie
die tevens in af scheids-audiëntie werd
ontvangen, eu baron Gevers, Hr. Ms. Ge
zant te Berlijn.
De min. an Oorlog viertirok Zaterdag
naar Het Loo, ter audiëntie bij H. M. de
Koningin.
De gewone audiëntie van dien minister
van landbouw, Nijverheid en Handel zal op
Woensdag 13 dezer niet plaats hebben.
Naar men verneemt zal de benoeming
van een commandant van bet veldleger zien
niet lang meer laten wachten.
Raadslid en failliet. Naar
men verneemt hebben Gedep. Staten van
Gelderland het beroep van den heer R. Vel-
sink tegen de beslissing van den Raad van
Doetinchein, waarbij hij, wegens faillisse
ment van zijn lidmaatschap van den Raad
vervallen werd verklaard, verworpen, waar
uit blijkt dat Gedep. Staten van meening
zijn dat een failliet een der vereischten voor
het lidmaatschap van den Raad mist.
B. en W. van Rotterdam verzoeken
den Raad machtiging van het Rijk een
voorschot aan te vragen van 94,000, af te
lossen in 50 gelijke annuïteiten, ten be
hoeve van de Maatschappij voor volkswo
ningen aldaar, die dat voorschot zal aan
wenden voor den bouw van een blok wonin
gen aan den linker rivieroever, bij de Per
soonshaven. Het blok omvat een pand met
6 woningen, elk met 3 slaapplaatsen, en
acht panden ieder met 1 woning met 1
slaapplaats en 5 woningen met 2 slaapplaat
sen. In totaal dus 54 woningen, alle met
één eigenlijk woonvertrek. Berekend wordt,
dat de kosten zullen gedekt worden, indien
voor de woningen met 1 slaapplaats 1.80,
voor die met 2 slaapplaatsen resp. 2.15 a
2.25 en 2.40 a 2.50 weekhuur wordt
verkregen. Het bestuur der maatschappij
acht een verhuring tegen die prijzen zeer
wel mogelijk, omdat zij lager zijn dan de
in dit stadsdeel gebruikelijke huren. Do
maatschappij heeft eveneens plannen in be
werking voor aanbouw van eenvoudige wo
ningen in het voormalig Delfshaven. De be
hoefte aan zulke woningen is daar zeer groot
en B. en W. wijzen er thans reeds op, dat
men daar woningen zal moeten hebben, die
tegen lager prijs kunnen worden verhuurd
dan de bovengenoemde.
Bij beschikking van dien Minister van
Marine rijn de navolgende officieren aan
gewezen voor plaatsing aan boord vein Hr.
Ms. pantsierschip „Hertog Hendrik" bij
indifenststelling op 1 November a.s.
kap.-luoit. ter ziee L. F. H. Furkerma/nn,
als le off., luit. tier zee le kl. J. W. F. J. die
Walisd. le kl. A. Goekoop, id. 2e kl. H.
E. te Winkel; id. 2e kl..A. van Hengel;
id. 2e kl. J. J. van Konijnenburg; ild. 2e
kl. T. L. Kruys; id. 2e kl. G. H. Pool
man; adelborsten le kl. J. L. Chadil'let, J.
D. Wolterbeek, Gt A. Waller, A. C. van der
Sande Laooste, D. de Josselim die Jong;
kap. der mariniers J. C. Schraver; off.
van gez. lte kl. J. W. Elenbersid. 2e kl.
G. M. A Ketting; off. van adim. le kl.
J. P. Zur Mühlten adj.-adm. C. J. Wit;
off.-machinist dier 2e kl. A. H. de Bats, als
hoofd d"er machinekamer2)e kl. J. H.
Voorthuyzen.
Bij beschikking van den Minister
van Marine zijn die navolgendfe officieren
aangewezen voor plaatsing aan boord van
Hr. Ms. pantser dek sc blip „Holland", bij
indienststellimg op 26 dezer
luit. ter zee dier le kl. J. J. OucBemi&ns,
als eerste officier; id. le kl. P. C. Coops
en G. Ho ogen raadid. 2ie kl. P. M. 'van
Riel, F. A. Gastmann, G. E. De Rütte, en
H. A. Greve.
Adelborsten le kl. J. I. Leutscher, E. A.
Vroede, G. E. Biiekart, G. W. Stöve, J. H.
Coolhaas, L. W. C. Koomian, jhr. G. L.
Wichers, M. J. Kruijt, J. C. H. H. Mac-
kay off. van gez. le kl. W. A. die Loozo,
off. van adm. le kl. T. Akkerman, adj.-
adm mis tra teu r W. A. Vos, off.-machinist
2e kl. A. Aarsen als hoofd der machineka
mer, id. L. B. van Boven.
Het kantongerecht te
's-G raven hage. Zaterdlag werd het
nüeuiVe 'fcantongerechtagobouw te 's Grtaven-
liago overgedragenwaarbij Minister Nelis-
son een' toespraak hield.
De kantonrechter mr. H. A. van Raalte
beantwoordde de redevoering van den Mi
nister.
De volgende alphabetische aanbeve
lingslijst is opgemaakt voor rechter in de
rechtbank te Winschoten: mrs. dr. A. He
ringa, referendaris bij het hoofdbestuur der
posterijen en telegrafie; A. R. Dorhout
Mees, substituut-griffier bij de rechtbank
to Winschoten en G. Sluis, substituut-grif
fier bij de rechtbank te Assen.
Lehm&on en me j. West
meyer. Uit zeer betrouwbare bron ver
neemt de Indische „Locomotief", dat mej.
Westmeyer en de heer Lehmann zich te
Triest per Oostenrijkschen Lloyd hebben
gescheept naar China en Japan.
Eenig politiek doel schijnt aan dezen tocht
niet verbonden te zijnmen beweert dat zij
op hun doorreis ook Sumatra en Java zul
len bezoeken.
Redders gehuldigd. Ten
raadhuize te Breskens werden Zaterdagmor
gen aan de visschers J. W. van den Heu
vel, J. van den Heuvel J.Wz. en C. de
Munck, uitgereikt de medaille en het di
ploma, hun geschonken door den Koning
van België, wegens mensclilievend hulpbe
toon op 1 September 1908, toen de opvaren
den van een Heyster vischbom met vliegend
stormweer in nood verkeerden.
Verder ontvingen de schippers Jac. van
den Heuvel en A. Haartsen het diploma,
wijl hun de gouden medaille, voor hetzelfde
reddingswerk toegekend, reeds vroeger is
uitgereikt.
Begrafenis mevr. Van
M a r k e n. Te Delft werd Zaterdag onder
buitengev.oon groote belangstelling het stof
felijk overschot van mevrouw Van Marken
ter aarde besteld en bijgezet naast het lijk
van haar echtgenoot. De bedrijven, waaraan
Van Marken's naam verbonden is, stonden
stop, ten einde het personeel in de gelegen
heid te stellen aan de doode een laatsten
groet te brengen.
Toen het lijk op de begraafplaats was aan
gekomen, deed de kapel der ondernemingen
een koraal hooren, waarna onder de tonen
van Chopin's treurmarsch de tocht naar het
graf aanving. Een schat van bloemen dekte
de baar.
De heer F. G. Waller herdacht wat Agne-
ta Matthes voor Van Marken was geweest.
Zij maakte het hem mogelijk zoo veel goeds
te doen. Daarvoor zei hij haar dank uit
naam van de directiën. De heer G. Knuttel
uitte een woord van dank jegens de doode
uit naam van het personeel, waarna nog
enkele vertegenwoordigers van vereenigingen
van maatschappelijk nut aan de gestorvene
een laatsten groet brachten. Het mannen
koor der Delftsche Nijverheid zong een af
scheidslied, waarna de kapel weer een ko
raal deed hooren.
Een familielid -dankte voor de eer aan de
overledene bewezen.
Onder voorzitterschap van prof. -dr.
J. Kraus hield het Koninklijk Instituut van
Ingenieurs Zaterdag \eieu' aTgom. vergade
ring, waarin onder meer goedgekeurd wer
den het algemeen verslag, zoomede de reke
ningen van de inkomsten en uitgaven en
van de fondsen van het Instituut over
1908/1909.
Koninklijk Instituut
vaningenieurs. Aan het jaarverslag
van het Kon. Instituut van Ingenieurs over
1908/1909, verschenen als bijlage bij „De
Ingenieur" van 25 (September j.l. en uit te
brengen door den Raad van Bestuur in de
algemeene vergadering op lieden van het
Instituut, is het volgende ontleend
Het aantal leden bedroeg op 1 Juli 1909
1759, tegen 1721 op 1 Juli 1908.
De commissie tot herziening van de alge
meene voorschriften voor ijzer, heeft een
ontwerp „Algemeene Voorschriften voor
IJzer" ingediend, hetwelk is toegezonden
aan de leden van het Instituut, de leden
van de Vereeniging van Delftsche Inge
nieurs, benevens aan vereenigingen, firma's
en personen, die verondersteld worden in
de zaak belang te stellen. De commissie
houdt zich beschikbaar om bezwaren en op
merkingen, welke te liarer kennis worden
gebracht, in overweging te nemen.
Ten einde verslag uit te brengen omtrent
de wensclielijkheid van de oprichting van
een rijksproefstation, in verband met de
daaraan gevoelde behoefte, is door den raad
van bestuur eene commissie benoemd, be
staande uit de heeren B. M. Gratama (voor
zitter), B. J. H. Haitink, J. van Hasselt,
W. C. van Manen, H. ter Meulen en J.
W. G. Tellegen, van welke commissie reeds
advies is ingekomen.
Uit het Vrouwe Janssens-Arriëns Fonds
werden voor de 3de maal beurzen verleend
aan eenige studenten aan de Technische
Hoogeschool.
Het instituut kan op het afgeloopen ver-
eenigingsjaar wederom met voldoening te
rugzien en met vertrouwen de toekomst te
gemoet gaan.
Lijkverbranding. De 34ste
algemeene vergadering der Vereeniging voor
facultatieve lijkverbranding zal dit jaar ge
houden worden te Delft op Zaterdag 6 No
vember.
Uit het verslag van het hoofdbestuur over
1908 blijkt, dat het kapitaal, benoodigd
voor den bouw van een crematorium, nog
niet bijeen is, en dat de geheele beschikbare
som 21,900 bedraagt.
Het contract met de vennootschap Wes-
terveld is geteekend, zoodat de Vereeniging
zegt het verslag althans een prachtig
terrein in erfpacht heeft.
Het aantal leden is belangrijk toegeno
men het steeg van 718 in 1907 tot 850 in
1908.
De bezittingen van het Fonds voor lijk-
ovens bedroegen op 31 December 1908
30,541.77. Voor rekening van het Fonds
hadden vijf crematies plaats.
Arnh. Ct.
Inrichting voor ooglij-
ders te Arnheni. Men verzcekt ons de
aandacht te ves'tigen op de Arnhemsche In
richting voor Oogljjders, villa „Beaulieu",
Noorder Parallelweg te Arnhem
Gaarne voldoen wij aan dit verzoek, waar
om we uit de verslagen 1907 en 1908 het
onderstaande overnemen
„Den 29sten December 1906 vereenigden
zich op initiatief en ten huize van dr. J.
Piekema, alhier, een groot deel van de te
genwoordige Regenten onzer Vereeniging,
terwijl van de overige ontbrekenden schrif-
teling en mondeling blijken van instemming
mdt het doel der samenkomst en de concept
statuten waren ontvangen.
Het doel was, aan de sinds eenige jaren
bestaande inrichting voor ooglijders een blij
vend korakter te geven door oprichting eener
vereeniging mét rechtspersoonlijkheid, welke
deze kliniek in statu quo zou overnemen.
Aanleiding hiertoe was het aanbod van
een weldadig stadgenoot, aan den genees
kundigen leider gedaan, om ten behoeve der
inrichting beschikbaar te stellen een kapi
taal van f 10,000, waarover zou kunnen
worden bschikl, zoodra door nieuwbohw of
verbouw van een bestaand perceel de eerste
stappen werden gedaan tot stichting van een
bi ij vende Inridhting voor Ooglijders op
den grondslag van de voorgestelde concept
statuten.
Het is ons een behoefte hier openlijk on
zen hartelijken dank te betuigen voor dit
schitterend blijk van gemeenschapszin, dat
voor altijd den grondslag legde voor de nieu
we stichting.
Mogen ';veilen zich geroepen voefletn döi
sympathieke voorbeeld na te volgen 1
Onder presidium van mr. L. U. De Sit
ter werd deze eerste vergadering geboufdien,
waarin achtereenvolgens de concept-statuten
'definitief werden goedgekeurd, ondergetee-
kenden tot leden van het .Dagelij ksch Be
stuur benoemd en dr. J. Piekema als ge
neesheer-directeur aangewezen. Aan het be
stuur werd opgedragen te trachten door een
beroep op den weldadigheidszin onzer stad,-
genooten toezegging te erlangen van giften
ei. jaarlijksche bijdragen en verder alle maat
regelen te nemen, die het nuttig en in
het belang der Vereeniging noodig achtte.
Tot ons genoegen en met groote dankbaar
heid kunnen we berichten, dat onze aan
vankelijke pogingen niet zonder succes wa
ren".
Alsdan volgt een beschrijving van ver
schillende met goeden uitslag bekroonde po
gingen van -het Bestuur om de belangen der
stichting op de verschillende wijzen te be
vorderen, en wordt de verwachting uitge
sproken, „dat zij, die iets te missen heb
ben, dit werk steunen door hunne finantieele
bijdragen, welke in de laatste instantie ten
goede komen aan tal van ongelukkigen, die
door tijdige behandeling en verzorging wor
den gered, waar het kan, van de vreeselijke
ellende van ernstige oogkwalen of behoed
voor het treurige lot der blindheid.
Deze inrichting kan door den steun van
velen op den duur worden tot een sieraad
onzer schoone stad, tot een gemeenschappe
lijk belang en het is uit dat oogpunt, dat
wij een ernstig dringend beroep doen op de
medewerking van hen, die nog achterbleven
deze zaak te steunen. Er wordt weliswaar
voortdurend gevraagd voor allerlei nuttige
instellingen, maar een oogenblik nadenkens
over hetgeen een Inrichting voor Ooglijders
ten giadde kan uitrichten dn wijlden kring,
zal spoedig de overtuiging schenken, dat
hier een terrein voor beoefening van uiterst
practische ptoilantropie open ligt.
Artikel 1 en 10 onzer statuten schenken
den waarborg, dat bijdragen voor geen an
der dtoel mogen worden bestemd.
Eventueele winst komt uitsluitenod aan
de zaak zelve ten goede.
Met hoe grooten eenvoud en zuinigheid
ook getracht is het allernoodigste aan te
schaffen en in te richten, onze middelen zijn
niet toereikend geweest alles te betalen en
wij hopen op giften en gaven om ons door
de moeilijkheden heen te helpen, waarmee
iedere onderneming in den aanvang te kam
pen heeft. Dan bezitten wij feitelijk nog
geen bedrijfskapitaal. Daar tegenover staat
dat reeds in deze beide eerste jaren over
tuigend is gebleken -cfe groote behoefte, waar
in onze inrichtng voorziet, evenzeer als de
levensvatbaarheid op den duur. Immers,
niettegenstaande het aantal der opgenomen
patiënten steeg van 69 in 1907 tot 83 in
1908, «tegen de uitgaven der "huishouding,
die uit den aard der zaak in het jaar van
verhuizing abnormaal hoog waren, slechts
f 900, terwijl de inkomsten in den vorm van
verpleeggefden een stijging van plm. f 2100
vertoonen.
Warneer we het cijfer der verpleeggelden
in 1908 ad pl.m. f 4700 vergelijken met de
overeenkomstige cijfers van andere inrich
tingen voor ooglijders in ons land, dan
maakt onze Arnhemsche inrichting een be
paald schitterend figuur. En wat de instal
latie ah ziekenhuis aangaat, in 'het hij zon
der voor patiënten eerste en tweede klasse,
kunnen we gerust zeggen, dat zij aan de
spits staat der oogheelkundige klinieken in
ons vaderland. Uit de achterstaande beschrij
ving en de in dit nummer /voorkomende af
beeldingen zal U dit voldoende blijken.
Onze jaarlij'ksche rentelast is echter be
slist te groot, vergeleken met de ons tot nu
toe _toegezegde jaarlij ksche bijdragen. We
hopen, dat we in een volgend verslag van
een belangrijke stijging dier bron van in
komsten mei din gkunnen maken.
Met dankbaarheid moeten we hier nog
vermelden, dat we in den loop van 1908
werden verblijd door eenige grootere giften
in geld en door een prachtig geschenk van
de firma Scliievenkamp in den vorm. vaai
ee:i kostbaar instrument, terwijl mr. W.
Crommeldn Gouda ons een sdhitterendt
blijk van belangstelling gaf door den gehee-
len linnenvoor raad voor de nieuwe kliniek
op de meest onbekrompen wijze voor hare
rekening te nemen.
Hoe zeer we dit alles waardeeren, behoe
ven we wel niet te zeggen. Mogen anderen
zich geroepen voelen eveneens ons werk te
steunen naar vermogen. Wij kunnen dien
steun niet missen".
Penningmeester is de 'heer H. Lamsveld,
Willemsplein 5, Arnhem.
