Uit den omtrek.
vrouw als in het bijzonder rijk aan kwade
verlokkingen af te schilderen en ten einde
de legende te voorkomen, dat het kwaad,
waarmede de actrice te worstelen heeft, in
de allereerste en de voornaamste plaats
dreigt van de zijde der directeuren.
Zeker, er zullen directeuren zijn ge
lijk zij er altoos geweest zijn, maar tegen
woordig zeker in minder mate dan vroeger
die misbrnik maken van de verhouding,
waarin de actrice tot hen staat maar ik
geloof, dat dit ook niet zelden voorkomt
buiten het tooneel. Van elke maatschappe
lijke betrekking, denken wij om te begin
nen aan onze dienstmeisjes en winkelmeis
jes, heeft de vrouw, die staat, te waken dat
zij niet valt.
Waar in de tooneel wereld de gelegenheid
voor het meisje om naar omlaag te glijden,
veelvuldiger is dan daarbuiten, spruit dit
voort uit allerlei omstandigheden, die van
bet ambt onafscheidelijk zijndo intieme
verhouding die het tooneel spelen zelf schept
tusschen de mannelijke en vrouwelijke leden
van het gezelschap, den vrijen omgang, ge
kweekt op gezamenlijk ondernomen reizen,
met wat daaraan vast is, maar stellig ook
den invloed op de moreele inzichten van
tooneelspelers en tooneeispeelsters, geoe
fend door het medewerken aan do vertoo
ning van stukken, die daarom zelf nog niet
van onzedelijke strekking behoeven te zijn,
maar waarin het leven wordt afgespiegeld
in zijn ruwste werkelijkheidsvormen. Ik
zwijg van toonoelspelen, die door hun appe
tijtelijke ontsluieringen en zinnelijke voor
stellingen er op gericht zijn de lagere harts
tochten te prikkelen en voor de acteurs en
actrices een milieu scheppen, dat er niet op
is aangelegd bij "hen het besef van eigen
waarde te ontwikkelen of de opvattingen
der moraal te sterken.
In 't algemeen zou men dit mogen ver
klaren, dat de tooneelloopbaan in zich zel
ve een gevaar is voor hen die er zich in be
geven. Do tooneelspeelkunst, welke haar
werking zoekt in het doen opvlammen en
met. elkaar in botsing brengen der felste
hartstochten, is er eene die niet. bij voor
keur olie giet in de lamp der deugd en zij
die zich geroepen voelen die kunst te die
nen, behooren zich wel te doordringen van
do beteekenis van den stap dien zij wagen.
De verhouding, waarin de actrice tot het
publiek staat, is ongetwijfeld veel gunstiger
dan een kwarteeuw geleden. Dat de actrice
wordt beschouwd als een paria of als be-
hoorende tot een afzonderlijke kaste en der
halve door het publiek, althans door het
niet in kerkelijke en andere vooroordeelen
vastgeroest publiek, gemeden, is iets dat
tot het verleden behoort. En de misstand,
die volgens mevrouw Van Dommelen ten
dözo nog altoos zou bestaan, wordt in wezen
gehouden door niemand anders dan door
de actrice zelf, voor zoover rij door haar
gedragingen zich in opspraak brengt en met
de „gewone" maatschappelijke conventies
den spot- drijft.
Wat de economische omstandigheden aan
gaat, het woord „uitbuiten" is met het oog
op den velen arbeid, die bij de meeste ge
zelschappen van de leden wordt gevergd,
gemakkelijk neergeschreven. Maar men ver-
gete niet, dat do directeuren er zelden of
nooit rijk bij worden.
De correspondent zet dan uiteen, dat,
wanneer het aanzien, waarin de actrice
maatschappelijk staat, behalve dat het ver
band houdt met wat zij daartoe individueel
kan bijdragen, in het algemeen genomen
verhoogd is, dit voor een groot deel mag
worden op rekening gesteld van de Too-
neelecliool, die den maatschappelijken kring
waaruit de tooneelspelers voortkomen, ver
ruimd heeft.
Diezelfde tooneelscbool heeft echter ook
schade gedaan en gaat voort dit te doen,
door de markt te overvoeren en dientenge
volge do materieel© positie van den tooneo-
list te verzwakken.
En juist de ongunstige economische om
standigheden, die daaruit voortspruiten, zijn
mede oorzaak, dat in de tooneel wereld nog
al betrekkingen worden aangeknoopt en ge
makkelijk weer verbroken, die maatschap
pelijk beoordeeld, buiten den regel zijn. De
onvaste positie werkt het sluiten van huwe
lijken voor de wet niet in de hand. Maar
voornamelijk is het toch het vak zelf, in
zijn uitoefening en het daaraan verbonden
bijeenhokken in eetr klein kringetje, dat
tusschen acteurs en actrices omgangsvormen
schept, wier lichtveerdigheid onze huismoc-
derlijkheid en huisvaderlijkheid tegen de
borst zijn. Daaromwie aan het tooneel
gaatmoet wel weten wat' hij of liever
wat z ij doet.
En beschouwingen als door mevr. Van
Dommelen in de Vrije Vrouwenvereeniging
ten beste gegeven, kunnen de beproeving
in de hand werken der zelfverantwoordelijk
heid bij diegenen, die door schitterschijn
van do tooneelloopbaan worden bekoord en
aangetrokken.
Openbare leeszaal' te
's G r a v e n h a g e. Op liet vernemendat
de Voreeniging, die de Openbare Leeszaal,
Prinsegracht te 's Gravenhage, beheert, zich
genoodzaakt zal zien haar over eeltige maan
den te sluiten, indien niet door steun van
gomeentowege de gelegenheid wordt geopend
de exploitatie op voldoende wijze voort te
zetten, hebben J. H. Hogedoorn en 246 an
deren, zich noemende trouwe 'bezoekers vaoi
genoemde Leeszaal, den gemeenteraad ver
zocht, zoodanige maatregelen te nemen, dat
de Openbare Leeezaftl blijft voortbestaan,
loc mogelijk in ruimere lokalen dan de te
genwoordige.
J a v aC h i n aJ a p a n-1 ij a.
Naar do N. R. Ct. verneemt, heeft do Java
ChinaJapan-lijn den bouw van een
achtste schap opgedragen aan de Maat
schappij voor Sobeeg»- on Werktuigbouw
Feijenoord to Rotterdam. Hot schip dat in
Mei 1911 moet worden opgeleverdzal ge
heel vo/gens hetzelfd® systeem en typ© ge
bouwd worden als het stoomschip Tjita.rooin
thans in aanbouw bij de Noiferkuidsoli©
Scheopsbouw-maatechappij te Amsterdam, en
meten lengt© 420 voet, breedte 54 voet en
holt© 30 voet. De vaarteneUieid moot lli
mijl zijn en bet draagvermogen pl. m. 8030
ton. De machines en ketels moeten 2800
l.P.K. kunnen oulwikkeflem.
Centrale electrische
t ij d e a a n w ij z i g. Naar aanleiding van
de mededeeling omtrent het voornemen van
Burgemeester en Wethouders der gemeente
's Graven hage om te besluiten tot aanleg van
eene installatie voor centrale electrische
tijdsaanwijzing, met vermelding van de firma
Siemens en Halske, te Berlijn, als de aange
wezen firma voor de uitvoering van een der
gelijk project, heeft dr. N. G. van Huf-
f e 1, als directeur der Naamlooze Vennoot
schap „Nederlandsche Instru menden fabriek"
te Utrecht, aan het gemeentebestuur
verzocht, dat aan de door hem bestuurde
zuiver nationale industrie de noodige gege-
vod6 verstrekt zullen worden om een project
voor ccivtr. V tijdsaanwijzing voor deze ge
meente te kunnen indienen. Adressant
meent, dat genoer» Je Naamlooze Vennoot
schap in de eerste plaats tot mededinging
behoort uitgenoodigd te worden als zuiver
nationale industrie, fabrikant en leverancier
van de meeste en grootste installatiën van
electrische uurwerken.
Een zware vracht. De groot©
ronde kluisdeur uit Lips' brandkasten fa
briek te Doixlrecht, bestemd voor de we
reldtentoonstelling te Brussel, i® Maandag
nacht op den voor het vervoer daarheen be
stemden spoorwagen gebracht. Nadat de
26,000 kilo zware deur Vrijdag uit de fa
briek was gehaald, werd zij Zaterdag op
een speciaal daarvoor vervaardigden vracht -
wagen gelegd, welke dien avond met behulp
van takels tot den overweg bij den Spuiweg
is gehaald. Met het oog op het drukke ver
keer is tot 12 uur, toen de laatste trein
naar Rotterdam was gepasseerd, gewacht
moeten worden om het zware lichaam met
behulp van kelderwinden op den spoorwa
gen te leggen. Deze wagen is de eenige,
welke de S S. voor liet vervoer van zulke
zware vrachten beschikbaar heeft. Hij zal
deel uitmaken van een trein van 12 wagens,
welke de gansche inzending der firma Lips,
tot een gewicht van 80,000 kilo, zal ver
voeren. (D. Ct.)
B o t e r w e t. Tengevolge van de
verscherpte bepalingen der gewijzigde Boter-
wet zijn de potjes, waarin tot dusver gerech
telijke botermonsters verzonden worden,
voor dat doel niet meer bruikbaar, omdat zij
niet zoodanig af te sluiten zijn, dat het mon
ster geacht kan worden aan watergehalte
volkomen gelijk te zijn gebleven. Met het
oog hierop zijn door den zuiverinspectie-
dienst flesschen met schroefsluitingen in ge
bruik genomen.
Bij hot verzenden van botermonsters be
hooren de Rijks- en gemeentepolitie in het
vervolg slechts gebruik te maken van boven
bedoelde flesscben.
De Nationale Huisvlijt-
tentoonstelling. Hoewel de Ten
toonstelling voor Huisvlijt, die dezen zomer
te Scheverirgen zal worden gehouden, na
tionaal is en bedoelt de huisvlijt in Neder
land te ontwikkelen en te verbeteren, zal
toch de buitenlandsche afdeeling, daaraan
verbondon, niet het minst belangwekkend
zijn. Er wordt veel zorg aan besteed ge
tracht wordt daarin bepaaldelijk een beeld
te geven van wat door andere landen op
het gebied der huisvlijt wordt gedaan. Reeds
vroeger werd gemeld, dat Zweden schitte
rend zal zijn vertegenwoordigd. Denemar
ken eveneens door de zorgen van zijn kunst-
vlij^- en huisvlijtvereenigingen. Noorwegen
zal officieel niet inzenden, in het land zelf
is dit jaar een nationale tentoonstelling
voor huisvlijt, die zulk een inzending tegen
houdt, doch niettemin zal een Noorsche
collectie niet ontbreken Uit Rusland hoopt
men in het Tsaar-Peterhuisje een keurver-
zameling te kunnen onderbrengen, en Roe
menië zal waarschijnlijk niet achterblijven.
Door kleine inzendingen zullen Engeland,
Schotland, Frankrijk en een deel van Italië
vertegenwoordigd zijn, terwijl door particu
liere hulp een en ander uit exotische lan
den mag worden verwacht. Uit Duitschland
zijn tal van particuliere inzendingen aan
gekondigd, waaronder vooral mooi Neuren-
berger werk en een kostbare collectie pop
pen. En in Berch ten gaden, gelegen bijna
op de uiterste grens van Beieren, heeft zich
onder voorzitterschap van den directeur der
Holzschnittschule, den heer Kindel, een co
mité gevormd om inzendingen naar deze
tentoonstelling te bevorderen. Uit Tyrol en
Bohemen wordt ook iets verwacht, en er
zijn pogingen in het werk gesteld om het
kantwerk uit Oostenrijk en Hongarije niet
te doen ontbreken
Onder de landen, die goed voor den dag
zullen komen, dient ook Spanje genoemd.
Door bemiddeling van het informatiebureau
voor landbouw, nijverheid, handel en ver
keer van het Spaansche gezantschap te
's Gravenkage, zijn verschillende inzendin
gen toegezegd geworden. Lederwerk, als
tasschen, boekbanden, bekleede doozen en
dergelijke, gestikte zijde, kant en kunst
naaldwerk en andere artikelen voor gebruik
of versiering zullen, udt de verschillende
provinciën van Spanje bijeengebracht, een
kostbare collectie vormen.
De 9e afdeeling» van de tentoonstelling
zal zijn voor verzamelingennatuurhistori
sche verzamelingen, van schelpen en van
fossielen, verzamelingen van insecten en na-
turaliën. van vogels, bladeren en bloemen;
verzamelingen van zegels, munten, hand
schriften, postzegels, briefaarten enz. en t©n
slotte de aquaria en terraria. Deze af
deeling is nog lang niet volledig.
Naar wij vernemen, kan het vervoer, van
voorwerpen, voor deze tentoonstelling, heen
en terug, kosteloos geschieden, mits daarbij
do aanwijzingen der correspondenten gevolgd
worden, die te zijner tijd aan de belangheb
benden zullen worden verstrekt.
Burgemeester en Wethouders van 's Gra-
venhage liehbeti den Gemeenteraad voorge
steld in hd. waarborgfonds van de aldaar in
dit jaar te houden ..Nationale Tentoonstel
ling voor Huisvlijt" deel te nemen tot een
maximum van f 2000. onder voorwaarde dat
a. met inbegrip der gemeentelijke bijdrage
tot genoemd maximum het waarborgfonds
geheel volteekend is; b de uitkeering van
bedoelde bijdrage hetzij geheel, hetzij ten
deele, dan alleen zal geschieden zoodra en
voor zoover aan B. en W. te hunnen genoegen
zal zijn aangetoond uit de exploitatiereke
ning hoeveel het eventueel tekort bedraagt.
•Een b 1 a n k e f a k i r. Maandag
middag heeft de K K Hofkuustenaar Nor-
dini. Ridder P .P de eerste blanke fakir,
in het. Circus Variété te Rotterdam voor
een klein publiek van genoodigdeu een Voor
proefje gegeven van wat hij daar ter stede
vertoonen zal. De heer Nordini behoort,
zijn Italiaanschen naam en Oosterschen bij
naam ten spijt, tot het volk, waaruit het
groot© leger der variété-artiesten, meenen
wij, voor het overgroot© deel aangeworven
wordthet Duitsche. En naar zijn uit
spraak te oordeelen zouden wij wel durven
zeggen< dat zijn wieg aan de Spree heeft
gestaan. Maar hij haalt kunststukjes uit.
waarvoor zijn ordebroeders aan de Ganges
zich waarschijnlijk niet schamen zouden.
Drie dokters, die op verzoek van den
blanken fakir op het tooneel waren geko
men, moesten eerst controleereii, dat hij zijn
hart kon laten stilstaan. Zij voelden hem
den pols en ausculteerden zijn hart, en het
oordeel der faculteit was, dat inderdaad ge
durende eenige seconden de harttonen on
hoorbaar waren, al leek de pols door te
gaan. Hoe deed de man dat? Had hij zijn
hart- verplaatst, gelijk hij meer vreemde din
gen met zijn lijf bleek te kunnen doen? Hij
liet zijn maagholte diep invallen, deed aan
nek en borst, spieren uitpuilen, stremde in
de aderen van den arm den bloedsomloop
enz. Wie weet waar hij een oogenblik zijn
hart had weggemoffeldHet was lieel
vreemd.
Maar de fakir vertoonde ons nog andere
dingen. Hij wist zich los te wringen uit
riemen en ketenen en een dwangbuis, waar
bij hij een geweldig athleet toonde te wezen.
Hij begaf zich, gekleed in een zwempakje
in een koperen ketel, waaronder een fel vuur
branddeen meer.
Ik doe alles door mijn magnetische wils
kracht, had de fakir in zijn woord ter in
leiding gezegd. Wij meenden de faculteit
over dat magnetische van den wil te hooren
meesmuilen, maar de wilskracht, die noo-
dig is geweest, om zulke toeren te leeren,
is onbetwistbaar. (N. R. C.)
Noodlottige verwon
ding. De landbouwer R. D. te Veenen-
daal, die voor eenige maanden een land-
looper van zijn erf zette, werd daarbij door
dezen in den duim gebeten; thans is D. aan
de gevolgen der verwonding overleden.
Ongeluk met een geweer
Bij het wegleggen van een geladen geweer,
overkwam de 27-jarige zoon Piet er van do
wed. C. Ruaphorst, landbouwster te Snelre
waard, Donderdagmorgen het ongeluk dat
het schot afging en hij de lading hagel n
den buik kreeg.
Nog dienzelfden morgen werd hij naar e'
ziekenhuis te Utrecht overgebracht, alwaar
hij reeds in den namiddag onder behandeling
is overleden.
De Neutraliteitskwestie.
Vergadering J. B. Meerkerk.
fVrijdagmiddag één uur, in een der
zijzalen van 't Geb. v. K. en W. Uitrecht,
smalle zaal, plaats voor 250 menschen.
Er zijn er circa 30, heel achteraan. Voor
de heer J. B. Meerkerk, de belegger van
deze bijeenkomst. Dam nog een aantal jour
nalisten. Allen wachten op de dingen, of lie
ver op de menschen die nog komen zullen.
Maar 't getal hoorders blijft stationair. Al®
een kwartiertje verstreken is, verheft, de
beer Meerkerk zich van zijn zetel om zijn
openingsrede te houden..
Die vangt hij aan met de mededeeling,
dat hii deze vergadering alken voor ge-
noodigden heeft uitgeschreven en dus niet
het woord kan geven aan hen, die het niet
in hoofdzaak met hem eens zijn. Spr. heeft
hen uitgenood!gd, die 't zij rechtstreeks, 't.
zij middellijk hunne instemming betuigd
hebben met zijn stuk in de N. R. Ct. Voor
anderen is deze. bijeenkomst dus feitelijk niet
bestemd.
Hier ontstaat plotseling een intermezzo.
Een vijfentwintig toehoorders ongeveer
slaan op en verlaten de zaal op vrij luid
ruchtige wijze en zoo langzaam mogelijk,
terwijl eenigen voor de geopende zaaldeur
later nog blijven staan onder luid gelach.
Nadat de deur achter hen dicht is, deelt
de spreker mede dat hij ondanks het kleine
gehoor (dat uit acht man plus acht jour
nalisten bestaat) zijn rede zal vervolgen.
Van 1084 personen heeft hij instemming
met zijn protest tegen de neutra!iteitemotie
ontvangen, 376 berichtten hem verhinderd
te zijn de vergadering bij te wonen, w.o.
piedikanten die op Goeden Vrijdag hunne
predikbeurt tc vervullen hadden en ook on
derwijzers, die eene vergadering niet noodig
oordeelden, omdat de Bond van Nederland
sche Onderwijzers in zij'n manifest reeds bij
gedraaid was.
Spr komt daarna tot de bekende zaak
na f'e geboorte van Prinses Juliana in hot
onderwijs op den voorgrond gekomen, en
ontkent dat het den onderwijzer onmogelijk
zou zijn den kinderen duidelijk te maken
wat de beteekeuis van de geboorte der Prin
ses is.
Men heeft gezegd, dat de onderwijzers ge
dwongen werden rot het zingen van onzin
nige liedjes. Wélke? daar kreeg Spr. geen
antwoord op. Het eenige wat men zeide was
wij willen wel bij nationale feesten in dier
voege optreden. Wij willen liet?
We moeten onderwijzers hébben, zegt
Spr.', die con amore datgene doem,
waar ze zich niet tegen verzetten. Dat wat
onbeschreven en niet te beschrijven geboren
wordt uit de poezie van het volksleven zelf
mag men een volk niet ontnemen. Wat niet
goed is beter te maken daartoe kunnen
en moeten we ons bezielen.
De onderwijzer moet den kinderen ver
tollen wat heft koningschap eigenlijk i6, welke
groote beteekenis het heeft. Bovendien ver
geet mem. dat men met een methode niet
opvoedtde onderwijzer bezit de opvoedende
kracht, die uitgaat vaai zijn houding in en
buiten de school. Wanneer het daarom de
neutraliteit op politiek en godsdienstig ge
bied' geldt deze moet op school streng
gehandhaafd worden.
Wat blijft er nu van de openingsrede in
lie: manifest over? „We zijn wat scherper
geweest dam we bedoeld hadden, en dat
kwam door de redevoering van het Kamer
lid v. Wijnbergen", staat er in. Welke an
dere bedoeling heeft liet eigenlijk dan dat
de voorzitter de meerderheid verschalkt
heeft
Neutraliteit op het gebied van vaderlands
liefde is al zeker een absurditeit. Hoe kan
men tegenover zijn vaderland neutraal zijn?
Dat beteekent voor een volk den wissen
ondergang, en hoe eerder zoo'n volk onder
ging hoe meer dat Spr. zou verheugen.
Met gelatenheid zullen wij, indien onze
hulp noodig is voor ons vaderland, ons leven
daarvoor laten, zegt Spr. Het is zijn vaste
overtuiging, dat men door de kinderen een
dergelijk beginsel voor oogen te houden een
vaderlandsche jeugd kweekt. Als het streven,
op een Nederlandsche school bij den onder
wijzer moet blijven„ik wil wel meezin
gen", dan hoopi Spr. dat d i e school ver
dwijnen zal.
Wait het optreden van een nieuwe voreeni
ging betreft - toen Spr. optrad heeft hij
daaraan niet gedacht. Zijn idéé was slechts:
„dat gaat verkeerd". Hij staat onder geen
in loed van eenige politieke partij, slechts
op het vaderlandsch idéé komt het aan.
Wat kunnen we nu doen met de vereeni-
gingen? Van Volksonderwijs is in zijn streek
niet veel te wachten dat is daar een poli
tieke partij geworden. De Vereemiging van
Hoofden van Scholen kan moeilijk optreden
in verband mrt den strijd tusschen hoofd en
kla-sseonderwijzer. Van liet Nederlandsch
Onderwijzers Genootschap heeft Spr. veel
sympathie met zijne denkbeelden ontvangen
daarvan verwacht hii dan ook steun. Echter
wnl hij het genootschap bescheiden in over
weging geven zijn richting eenigsziins te wij
zigen en zich ook buiten de school te (bege
ven kringen te vormen van menschen, die
de openbare school willen steunen. Ook de
Bond zou veel kunnen doen als zij slechts
de woorden „wij willen wel" in haar mani
fest in „wij doen met geestdrift" veranderde.
Spr. stelt ten slotte een motie voor,
waarop hij reeds 327 adhaesiebetuigingen
ontving en die naar zijn oordeel, in de cou
ranten opgenomen, veel nut kan stichten
De heer Meerkerk vraagt de pers aan liet
publiek te verzoeken, bewijzen van instem
ming met deze motie aan zijn adres: J. B.
Meerkerk, te Sappemeer, te zenden. Later
zai hij het aantal betuigingen van adhaesie
bekend make»
De vergadering te Utrecht, op heden den
25stcn Maart 1910, bestaande uitsluitend uit
besliste voorstanders der in de Grondwet be
doelde Openbare Lagere SohooJ, verklaart
als haar moering:
lo. dat opvoeding door de wetenschap al
leen onmogelijk is; en dat naast de vot-
möng van het verstand en daarmee in harmo
nie het gemoedsleven van het kind dient ont
wikkeld
2o. dat neutraliteit paedagogisoh gespro
ken onbestaanbaar is;
3o. dat de Nederlandsche jeugd behoort
opgevoed te worden in onbekrompen natio-
malen zin d. w. z. o. a. in liefde en eer
bied voor onze volkseenheid en onafhankelijk
heid. zooaJs diie verworven zijn met en onder
het Huis van Oranje zonder dat er onrecht
gedaan wordt aan personen, van welke rich
ting ooik, die zioh op eenigerlei wijze ver
dienstelijk hébben gemaakt voor het Vader
land en in eerbied voor het wettige gezag
en de Overheid', waarin de lioogste waardig
heid thans vertegenwoordigd wordt door de
Koningin
4o. dat, hoewel het eigenlijk gezegde gods
dienstonderwijs door de ouders zelf. of door
anderen namens hen, behoort gegeven te wor
den, de Openbare Onderwijzer alle godsdien
stig leven strikt heeft te eerbiedigen en in
waardeering van het goede in elk godsdien
stig streven het noodzakelijk moet verster
ken
5o. dat zij af keer ig ós van alle inquisito
riale wetten en maatregelen, doch beslist van
oordeel, dat zij die negatief staan tegenover
de in deze motie beleden overtuiging in de
Openbare School als onderwijzers niet thuis
behooren.
Wat* hei optreden der in den aanvang aan
wezige heeren betreft merkt Spr. nog op,
dat dit hem volstrekt niet verwonderd heeft.
„Als je een beetje met jongonsaardighedeu
vertrouwd benit, dain weet je dat wel."
Niets meer aan de orde zijnde, sluit de
heer Meerkerk hierna de vergadering.
Boekbeoordeeling.
Tafercelen uit de Heilige
S c h: r i f t, in .beeld gebracht door be
roemde hedendaagse he schildéns- van alle lan
den, toegelicht doordr. A. Kuyper unibg.
Maatschappij „Elsevier" te Amsterdam.
Een prachtwerk, dat verschijnt in, 24
maandelijkse he afleveringen, elk bevattend 3
photogravure® (formaat 38 x 51 cM.) met
bijschrift van dr. A. Kuyper. Prijs per afl-
f 2. De uitvoering laat, blijkens de ont
vangen aflevering, niet ie wenschen over.
„Elsevier" (besteedt blijkbaar veel zorg aan
deze uitgave, die een keurcollecti© reproduc
ties van gewijde kunst vormt, welke menig-
eeu gaarne m zijn bezit zal hebben. Men
vrage prospectus ter kennismaking aanl
W i 1 1 e m d e Z w ij g e r, naar het Ame-
rikaansch van Ruth Putman, voor NederlandI
bewerkt door dr. D. C. Nijhoff nieuwe
uitgave dooi'A. H. P. Blauw uitgave van
Gebrs Kluitman, te Alkmaar. Dit met 32
platen van J. Isings Jr. versierde werk zal
verschijnen in 10 afleveringen, van 3 vél
druk® en compleet f 2.40 kosten. De eerste
afl. ligt voor mij, met portret van den Vader
des Vadér lands, platen van Slot Dillenburg,
de jonge Oranje aan 't hof van Karei V,
handschrift van. Guille de Nassau aam zijn
gade, de Prins bij den fortenbouw aan de
Franse he grens. Met den bewerker van deze
nieuwe uitgave spreek ik den wonsch uit,
dat dit boek in veler handen komel Later
meer over dit boek.
Welk w e r hebben, w ij mor
gen? door Job. G. v. Beukenslot Jr., uitg.
Hollandda Drukkerij te Baaru. Na Gevoels-
weêrkunde", Het weêrzooals wij het waar
nemen"' ziet dit derde deeltje liet licht, han
delend over „De Grillen, der Luchten,". In
dit doeltje wordt gesproken over de jaarge
tijden. Buys Ballot als oprichter van 't me
teorologisch station, dep retries, gebieden
van hoogen l/uchtdruk. Er wordt misschien
over niets zooveel gepraat als over het weêr
welnu, hier is ook eetu weêrpraatje, maar
dab meer dan een praatje is, nd. een, zij héb
zooveel mogelijk populaire, maar toch een
wetenschappelijke bespreking van oorzaak
eu gevolg op 't gebied der weersgesteldheid.
De Nederlandsche Toerist,
viermaaimdelij ksche uitgave van, Liseono en
Zn., Singel 155 te Amsterdam. Behalve rei
zen naar Egypte, do Riviera, Palestina e. a.
handelt het laatste nummer uitvoerig over
de aanstaande 'tien.j aarlij ksche Oberammer-
gauer Treurspelen,. Het geeft portretten van
hen, die de hoofdrollen vervullen, Jezus, Ju
das, Barabbas. De toevloed1 van reizigers, zal
natuurlijk ook dit jaar weêr groot zijn, Lis-
sone geeft gelegenheid op gemakkelijke en,
zuinige wijze de reis te maken en het aan
grijpend schouwspel bij te wonen. Belang
hebbenden vragen dit nr. van, De Toerist
aan
De Chantage, hoe ze in Den Haag
werkt en optreedt door G. Raatgever
uafgavo van D. A. Daamen, te 'e Graven-
hage. De schrijver, wiens pseudomiém ver
raadt, dat hij een goede raadgever wil zijn,
is tevens een uitnemend waarschuwer, wiens
woord niet in den wind mag worden gesla
gen. Menigeen zal in deze bladzijden lezen
wat hij niet wiöt dat bestond en kennis ma
ken gelukkig op een göed'e-n afstand1
met de zwarte bende der chanteurs van pro
fessie, dat wil in het Hollandsch zeggen af
persers van beroep. Wee, die dn hun han
den valtSommigen hebben deze roovers tob
den vvanhoopsdood gebracht. De schrijver
deed een goed werk, waar hij die oogen van
het publiek vestigde op héb misdrijf, schan-
délijk en laag, dat chanibage heet
Op de Hoogte, red. J. C. Waal, bu
reau Damrak 98, Amsterdam. Heb Maart
nummer heeft als kunistbijlage Lucientes'
Bloemen" en -bevat, behalve de gewone ru
brieken, „Feiten van dén dag" (met veel
portretten en -kiekjes), „Voor onze kin-do
ren", „Voor onze vrouwen", ,,.Van en op de
planken" (mot, portret wan Rostand, Björn-
sen, Crillparzer e.a.), grooter of kléiner arti
kelen over het Chineesch toon-eelspel (met
veel afbeeldingen), een Hollandsc'he vinding
op Caineragebied (met foto'®), de Boeginee-
zen, de Match Lasker-Schlechter. Voort® een
en ander over KunfiteieremoVeir Torremtius
(de eerste fotograaf?) en Grin,dé,11 Maitthems,
uitvinder van de aerophone, enz.
Holland Express, red. G. v. Hul
zen, bureau Oppert 97, Rotterdlam. De laatst
verschenen afl. bevat o.a. stukken, over de
Riviera, Vineta (de stad' onder dé golven),
St. Moritz, Wintervermaak op de Zuider
zee, de Bloemententoonstelling in.' Haarlem,
Steen wij k's omstreken, enz. Er is heel wat
afwisseling in dit nummer.
De Natuur, popu-lair geïllustreerd
maandblad, gewijd aan die natuurkundige
wetenschappen en hare toepassingen, red.
dr. Z. Bouman, uitg. J. G. Broese, to
Utrecht. Afl. 1, 2 en 3 van den dertigsten
zegge 30sitea jaarg. liggen voor mij.
Men vindit 'hierin langer of korter artikelen
om slechts enkelen,1 te noemen over het
Westland, de Monorailspoorweg, het gebruik
van struisveeren, Huizen van gewapend1 be
ten, de An'tarktfische Deren wereld, de Ko
meet 1910, de P-iek van Tenertiffe, Radium,
de Rekenmachine, de Nieve de los Peniten-
tes (met groote, uitslaande plaat), de Ver
dediging van den „Vijand in dé Lucht",
Pl-atma, de Industrie van het optisc'h glas,
de Beelden van den Bioscoop, enz. enz., al
les met afbeeldingen in den. tékst verduide
lijkt. Inderdaad, een onderhoudend tijdschrift
vol zaken, waarin menigeen, belang zal stel
len en die men aangenaam zal vinden hier
op populaire wijze besproken of verklaard te
zier
De HoMandsche Lelie, red.
jonkvr. Anna de Savornin' Lohm-an, uitg.
L. J. Veen, Amsterdam. De 'laatste afleve
ringen handelen over Madame de Pompa
dour, Spiritualisme, dé Ferrer-zaak, etn,
voortzetting van „Om de eere Go-dls," d-oor de
redactrice, en „Toerekenbaar" door mevr.
Oviak Soer. Zooals men zriet, ook hier het
streven om de gewichtige vraagpunten- van
den dag te doen bezien wan meer dan één©
zijde, gedachtig aan, 't bekende „d'u choc
dee opinions, etc."
Heb Leven, red. F. v. Erlevoordlt, bu
reau Rokin 2 Amsterdam. Als bijlagen der
laatste afl.„de Troonopvolgers van
Europa" en portretten van Ons Prinsesje
op een harer wahdelritten, Mevr. Carry v.
Bruggen, Chretienni en Louiisetüe als Volen-
dammers, Betty Holtrop. Artikelen over het
bezoek der ministers aan Friesland1, Hollan
ders op de vischvangst, de komeet van
Halley, de Inzending van Tesselschade op
-dio Brusselse he tjentoonbtelliijng, einz. enz.
Tall van illustraties verhoogen ook luier de
aantrekkelijkheid van het geheel!
Den Gulden W i n c kei, red. G. van
Eckeren, uitg. Hollandia Drukkerij te
Baarn. De laatste afl. bevat art. over de
Engekcbe Verkiezings-Reclame (met leu-ke
plaatjes), voortze'bting van .beschouwing der
"nedendaagische Engelsche dichters (William
Watson) en bespreking van Hans Benzmann
(met portret). Voort® de gewonie rubrieken.
Neerland i a, orgaan vaii 't algemeen
Noclerlandfic'h Verbond (bureau der Redactie
Binnen Kalkliaven 27, Dordrecht). Hét
Maart-nummer bevat art. ovetr Nederland
sche bouwkunst en meubelkunst, de Taak
der vrouw in den vreemde, Japanisch Hout
snijwerk, de arbeid van de Groep Ned.-
Indië, Een en andier over Zuid-Afrika en-
wat het Verbond daar doet, en- eindelijk de
gewone rubrieken. Mogen velen de kennis
making met Noerlandia wcnschen en ver
volgens or toe gébracht worden zich aan te
sluiten bij héb Alg, Ned. Verbond, da'b be
hartigen wil de belangen van onzen stam en
onze taal, meêwerken wil aan dén opbloei
van Groot Nederland l
Naardcn. F. W. DRIJVER.