BINNENLAND.
Uit den omtrek.
Pli't zij niet moer toegefcUcn worden in de
£uropeano"wijk, waar zij gewoonlijk hun
irood verdienen. De Chjm©©sciae rcgecring
r racht in dezen nood t© voorzien.
e j Dr. Graham A&hkiod geeft een beschrijving
St/an «pWeraie, waarin hij wijst op de
jngowom- hevigheid dor vreeselijkc /iokte.
\ioit ziet Meden over straat loopen, die zich
a .oimaukt wel govoeku. Plotseling stijgt hun
ichaamsteinperatuur tot 40 gr. «n in 2 of
1 1 uur zijn zij dood. Het gemiddelde sterfte-
I ijler ifei de Clhine«eaistad bedroeg niett<-
■•"tenstaaodc de vermindering van do bevol-
óog door sterfte en vlucht, nog 150 dooden
Hiervan bezwijken er 40 A 60 in de
oa rakken. Do overigen worden door don by-
u giènischon dienst dood op straat gevonden.
h t Do stad Joeg-pkig-loe, die binnen den groo-
i on muur, maar niet aan den spoorweg ligt,
Ttoet zwaar besmet ziju. Te Peking zijn .wea
a ^nieuwe pestgevallen geconstateerd.
i I De Nowoj© Wremja maakt zich ongerust,
.ipnidat brieven en couranten, d*> urt Char-
h bin naar Rusland zijn gezonden, blijkbaar
a niet ontsmet zijn.
i
1 0o dynamiet-ontploffing te New-York.
d
J' De geweldige ontploffing aan het haven*
hoofd te New-Jersey, waarvan onze telegram-
men reeds in enkele woorden melding maak-
ten, heeft een ontzettende ontroering onder
c de bevolking teweeg gebracht.
Zooals bericht had de ontploffing plaats aan
het havenhoofd; hier lagen, zooals gewoon-
lijk. honderden schepen, waarvan enkele be-
j stemd voor het vervoer van dynamiet. Een
14-tal sjouwers waren bezig 22 vaten dyna-
j miet, die zich in een goederenwaggon bcvon-
I 'den, over te laden in een boot, die aan den
j oever gemeerd lag.
j De vaten gleden over schuin liggende boo-
men; enkele mannen stonden er naast, telkens
de vaart der glijdende kisten verminderende,
om zorg te dragen, dal ze niet al te onzacht
t op den grond terecht kwamen.
Een echter schijnt toch te hard neergeko-
f, men te zijn, ten minste plotseling werd een
'^'geweldige knal gehoord.
De gevolgen der ontploffing waren ontzet-
pr" tend. Twaalf van de 14 arbeiders werden als
in splinters gereten, de boot was op hetzelf-
ta.de moment totaal verdwenen, ook de kade,
'waaraan het schip gemeerd lag, werd ge
it, heel vernield.
Op eenigen afstand van de plaats des on-
•a. hcils was de uitwerking van de ramp eep ont-
zettende. Men geloofde niet anders, of het
l noodlot, dal San Francisco getroffen had,
voltrok zich thans over de grootste stad aan
'den Westkant der Vereenigde Staten. Arbei-
i ders, matrozen, stokers en andere opvaren-
RM. den van de in dc haven zich bevindende sche
id, pen lieten alles m den steek en ontvluchtten,
zoo snei als hun mogelijk was, de plaats der
ramp. Ook de dokwerkers en vrachtrijders,
die zich in dc depots aan hel havenhoofd be-
vonden, vluchtten de straat op en renden als
in wilden wedloop naar het verwijderde
stadsgedeelte.
De officieren en opzichters, ook zij. die hun
tegenwoordigheid van geest niet hadden ver-
toren, verlieten hun post, beangst, dat ook
de overige vaten hetzelfde lot zou treffen.
Dat dit niet gebeurd is, mag een raadsel hee-
iHten, hetwelk de deskundige zelfs niet vermag
M.°P lL' lossen.
Nog heftiger don naar do zijd<e van New-
Yersey, was de un werking naar die van
het aan den oever van den hreedea' Hud-
J^sottstroom zich uitstrekkende New-York. Het
was «ven over twaalven, toen hot ongeluk
piaals greep, en juist op dien tijd ziet de
bauüoiswi}* zwart van menschen, due zich
van o© rcusacnuge kantoren in doe buurt
naar hu«i wotung begeven.. Daar op eens
hoorde men dien (uonucrenuen knail, huizen
scauudeti op hun lunoamcnien, vensters
f». sprongen sluit en een regen van glasscner-
•f 'ven on lUuuraroKfccn sioriUi zich uut op de
(UuzeiiiUeii tnenscuen, van wie zidi een ge-
wejuige painoK meester matuUe. Au bezeie-
neu kriovtue zij Ooor tuanwr, van (le eene
nea krioelden zij ooor eikanduf, van de eenc
piaais V'Miciiiend naar de and-ere, om een
£h scim-.p-u.iu> ie zoeken voor de vermeende
Fr.'aaruoeviug. Over hei water bewoog zich een
(Lcmo wout van roots en stol, oie met r©u-
zuitsnetheul steeg om ten slotte zeewaarts
al te Olijven.
liet volgende oogenh.... 1 voorde men een
bctsch luiwaai. lionuorüea van havonooolen
en anuero souepen Beten hun surciuen gm-
r«n -en, «mi daariusscnen door klonk het soiiiber-
„vragen ge.unl van een angstogen misuioonn.
La de strateu dreigde hot angstgeecurei der
'g viuehientn- meoscUoiimassa s> waardoor het
sscuri.ic liuitje der ponliedvenaren ais een
nk-6 hecusoiocd. bn om het lawaai te ver-
gr«xxet% werd hel onopuotidauyk getuugei
ge noord der eéectriscbe trauus.
Uit de r:itauraoi en hotels stormden da
gasten, alle zich stortend in den ontzaglijken
mensohenstrooiu, die zich instinctief voorti>c-
woog naar de rivier, alsof men vaudaar red-
ding verwachtte. Toen eenter het gerucht
zich oader de menschen verspreidde, wat de
oorzaak was van het gebeurde, begon mcu
langzamerhand te kahneeren. liet was hoog
tijd, want op de kaden stonden de meuscheu
t 'als een ontzaglijke muur opgestuwd, en steeds
drongen meerderen van achteren op, zoodat
de voorsten gevaar liepen in het water gc-
duwd te worden. Tegenover deze door angst
geboren opschudding stond de politie mach-
teloos; zij werd eenvoudig door de mcuschen-
massa medegesieurd.
i' Zooais te begrijpen valt zijn veie schepen in
1 de buurt geheel of gedeeltelijk vernield. En-
kele booten werden als veertjes opgetild en
ploften daarna sommige geheel versplinterd
in het water neer.
'f. Het oude Newyorksche raadhuis schijnt
door de ontploffing in zijne grondvesten go-
schokt te zijn, de muren vertoonen groote
schouren. Hetzelfde wordt van vele oude g&-
l bouwen gezegd, maar de torenhuizen hebben,
dank zij hun stalen geraamte, den schok goed
doorstaan.
Ook in het sladhuis was de schok voelbaar.
Burgemeester Gaynor verliet zijn vertrek om
naar dc oorzaak er van te informccren. De
handel op dc beurs stond als met één slag
stil. In \Vallstreet meende inen, dat anarchis
ten het beursgebouw in de lucht hadden la
ten springen. In bet bankiershuis Morgan en
Co. vlogen de geldrollen en bundels bankpa
pier als door een toovenaarstaf aangeraakt»
plotseling om. De beambten zagen elkander
verschrikt aan en vluchtten het volgende
oogenblik uit het gebouw, alles onbeheerd
achterlatend.
Onder de vluchtende menschen in de stra
ten waren er enkelen, die plotseling op hun
knieèn vielen cn hartstochtelijk baden, mee-
nend dat de ondergang der wereld nabij was.
Het aantal dooden is nog niet nauwkeurig
vastgesteld. Men meent, dat 20 25 menschen
op slag zijn gedood. Het getal gewonden loopt
in de 800.
De mntcricclc schade is nog niet berekend.
Men schat haar echter op meer dan 3 mil-
lioen dollar.
Behalve de dynamietor.tploffing te Jer-
scy City, waarover vrij uitvoerige mededee-
lingen gaven, is betrekkelijk dicht in de buurt
nog een ander ernstig ongeluk voorgevallen.
In den nacht van Dinsdag op Woensdag
stortte plotseling een spoorwegbrug over dc
Passaic-rivier bij New-York in, terwijl er
een trein over ging. Er moeten 14 dooden zijn.
Suiker en „Leugensuiker."
Een pleidooi voor dc suiker Maar is dat nog
wei noodig lUïeft die kostelijke lekkernij <luii
óok vijanden en. tegenstanders Zeker, openlijke
en verdekte.
Er ziju nu eenmaal menschen, vlijtig in de weer
om hunzelvcn en hun mcdcmeuschen ceu lang leven
te bezorgen, die AUc» schadelijk en verderfelijk vin
den. Dc suiker heeft ook haar beurt gehad. Sui
ker zcu, zoo ook in matige hoeveelheid gcDruikt, een
zwaar vergif voor hel lichaam zijn, leidende tot
langzame ontauidiug en meer verschrikkelijks. Aan
het ontstaan van die hoogst onaangename en veel
vuldig voorkomende ziekte, die suikerziekte heet,
zou het gebruik van veel suiker volstrekt niet vreemd
zijn cn dc landcu kennen, heette het, geen erger
vijand dan suiker.
Meu kan ze gevoegelijk laten praten en als zeker
aauuemen, dat suiker met alleen een bijna algemeen
begeerde lekkernij, een „genotmiddel" is, umar bo
vendien ceu kostelijk voedingsmiddel is. Deze be
wering eischt eeuigc nadere verklaring.
Men weet, dat het proces, hetwelk wij leven noe
men, alleen mogclyk is doordat iu dc cellen van hel
lichaam bepaalde stollen aan een scheikundige wer
king worden onderworpen. Die scheikundige wer
king is hel best te vergelijken met eat verbran
dingsproces, al komt het in de cellen niet tot een
opviauuneu der verbrandende sloffen. Verbranden
is immers een verbinding van ecu stof met zuur
stof. iu dieu geest worden de stotfen in de cellen,
de voedingssioilcn, verbrand. Die samengestelde voc-
dingssiulieu vallen daarbij in eenvoudigere stollen
uiteen, waarbij arbeidsvermogen vrij komt, die
voor een deel iu warmte, immers een vorm van ar
beidsvermogen, zich uit. ia een gespannen veer ligt
arbeidsvermogen opgesloten, die vrij komt zoodra
men de veer gelegenheid geelt, zich le ontspannen.
Dit is uu mechanisch umeidsvermogcn, dat toch
weinig verschilt van het scheikundig arbeidsvermo
gen, dal in de samengestelde voodmgssioifeu gebor
gen ligt cn dat vrij komt zoodra die stoften, door
zien te verbinden met zuurstof, in minder samen
gestelde stollen kunnen uiteenvallen.
Deze schijnbaar geleerde uiteeaietting was noo
dig, om tc doen zien dat suiker, hetzij bcetwortel-
ot rietsuiker, een uitnemend voedingsmiddel is.
buiker is een samengestelde stof, die neei gemakke
lijk verbrandt en door het proces der spijsvertering
sK-cnts weinig gewijzigd benoelt te worden om iu
na btoed tc kunnen oveigaau, waarin zij uan ook
gut opgeuomca wordt, ttet is juist om deze voor-
treücujkc eigenscnappen van de suilter, dat net
licnaam, bij net verteren van lal van Stollen, daar
uit suiker maakt, om als het organisme hehoelte
heeit aan arbeidsvermogen en warmte voorraad
van gemakkelijk brandbare stoffen te hebben. Vooral
iu de spieren, waar elk oogenblik navraag is naar
gemakkelijk verbrandbare en veel arbeidsvermogen
leverende stoffen, houdt het lichaam suiker in voor
raad.
Naast al dit goede valt van suiker, hoe men ook
zoeke, weinig kwaad te vermelden. Zelfs dc vrees,
dat door het gebruik van suiker het gebit gevaar
zou loopen, Is zoo, zonder meer, niet gegrond. Wij
kunnen onze tanden en kiezen evenzeer als door het
gebruik van suiker cn zoetigheden, door het nuttigen
van alle andere spijzen bederven cn doen rotten, in
dien dc verzorging van h<* gebit te wcnschen laat
en aan mondremiging, 's morgens en vóór het naar
bed gaan, onvoldoende aandacht geschonken wordt.
Het is bekend, dat rottingsbacteriën in de spijsresten
tusschen dc tanden een uitstekenden voedingsbodem
vinden cn niet ontkend mag worden, dat de levens
omstandigheden voor de bacteriën nog belangrijk
gunstiger worden als die spijsreslen gedrenkt zijn
met suiker. Dat derhalve vooral bij kinderen na
bet gebruik van zoetigheden op de mondreiniging
gelet moet worden, behoeft na het bovenstaande geen
nader betoog.
In verband hiermede mag dan wel meteen gezegd
worden, dat, hoe uitstekend een voedingsmiddel sui
ker ook zij, uit pacdagogisch oogpunt moet men er
kinderen niet al te zeer aan gewennen. Van die
suiker alleen kunnen wij niet leven en kan het
groeiende organisme zijn dccleu niet opbouwen. Het
»maakzintuig wordt door het gebruik van suiker 41
tc zeer verwend. Het zou, werd er aan toegegeven,
de voeding der kinderen meer gaan beheerschcn dan
wenschelijk is.
Voor het verband van suikerziekte en overmatig
Miikergcbruik heeft men tot dusver geen steekhou
dend bewijs kunnen bijbrengen. Men heeft wel sens
een dergelijk verband aangenomen, omdat bij de
Joden suikerziekte naar verhouding vaak voor
komt cn Joden, gelijk bekend is, aan zoete spijzen
en zoetigheden dc voorkeur geven.
De suiker, die het lichaam langs de nieren, hij
overmatig gebruik van die stof, uitscheidt, leidt ech
ter nimmer lot hc< ontstaan van suikerziekte. Het
lichaam ontdoet zich op die wijze eenvoudig van een
te veel en eindigt daarmede zoodra het vroegere
evenwicht weer hersteld is. Bij suikerziekte is de
zaak echter heel anders. Ook daarbij wordt langs
dc nieren suiker afgescheiden. Dit is evenwel niet
de in overmatige hoeveelheid gebruikte suiker. Bij
den suikerzieke missen de cellen, door welke oor
zaak is nog niet nader bekend, het vermogen, suiker
in zich tc doeu verbranden. Dit is niet alleen met
de als zoodanig gebruikte suiker het geval, maar
ook met dc suiker, die het spijsverteringsproces uit
andere genuttigde voedingsmiddelen men denke
aan zetmeel gemaakt heeft. Dc suiker die het
lichaam met verbranden kan. circuleert in het bloed
in overdadige hoeveelheid en zou. werd ze niet af
gevoerd. al spoedig de verschillende weefsels ernstig
gaan benadcclcn. Men ziet dat hier, in tegenstel
ling met het eerstgenoemde geval, waarbij dc tc veel
gebruikte suiker door dc nieren wordt weggevoerd,
heel wat meer noodig is, om dien afvoer te doen
ophouden dan alleen het nalaten van overmatig aut-
kergebruik. Niet alleen suiker, maar ook zetmeel is
voor den suikerzieke volstrekt verboden waar.
Slechts in sommige gevallen zal de arts hem van
het laatste een zekere, nauwkeurig afgemeten hoe
veelheid toestaan.
Er zijn nog andere menschen. die zich het gebruik
van suiker moeten ontzeggen. Het zijn zij, die aan
vetzucht lijden. Ook bij heil is de stofomzeting in
de cellen niet normaalde cellen toch hebben
groote moeite, het vet. dat haar wordt toegevoerd,
te verbranden. Als het even kan cn de andere toe
gevoerde stoffen bij haar verbranding genoeg ar
beidsvermogen leveren om aan dc navraag te vol
doen, laten de cellen het vet ongemoeid en stapelen
zich op. Daarin ligt tweeërlei gevaar. Vooreerst is
die vetballast op zich zelf volstrekt niet onschuldig,
mede ni.H om hel feit, dal het vet, zich tusschcu,
om cu in de andere weefsels nestelend, die andere
weefsels benadeelt cn in hun ontwikkeling stoort.
Daarbij komt dan dat de cellen, hoe minder men
ze aanspoort het vet te verbranden, des te meer
he< vermogen daartoe verliezen. Uit een en ander
volgt, dal zoolang de velzucbtige in zijn lichaam
nog overtollig vet ter verbranding heeft, lu-m geen
stoffen mogen worden toegevoerd, die de cellen veel
gemakkelijker kunnen omzetten dan vet. Tot die stof
fen behoort vooral de suiker. Men vergetc niet dat
de vctzuchtige minder eten moet dan het lichaam
noodig heeft. Suiker, oen stof van hooge voedings
waarde, verhoogt dus niet onbelangrijk dc voedings-
waazde van het voedsel, waarmede zij gemengd
wordt en maakt daardoor allicht dal dc vetzuchtigc
meer nuttigt dan hij noodig heeft, waarbij dan nog
komt dat de lekkere smaak den vctzuchtige, die
meestal e«m smulpaap is, meer doet eten dan goed
voor hem is.
Al deze dingen mogen echter niet der suiker als
euvei worden aangewreven. Al het goede kan tot
kwaad worden en de gegeven voorheelden dragen
slechts bij om de stelling le bewijzen, dat suiker
een - echt voedingsmiddel is, voor de buishouding
van het lichaam van de allergrootste beteekenis.
Van dc volksvoeding kan nu juist niet getuigd
worden dat zij een goede, een voldoende is. De
suiker is een stof, in staat op gemakkelijke en ze
kere wijze die voediug tot een voldoende voeding
te maken. Als dit zoo is en het is tot heden
door uiemand betwist dan is er alles aangelegen
het volk in staat te stellen, suiker, veel suiker te
nuttigen. Het behoeft toch niet nog eens te wor
den herhaald, dat een allereerste eisch, te stellen
aan het volk, dat niet wil achterblijven in den strijd
der volkeren, deze isdat de voeding een goede,
een voldoende, een krachtige zij. Eene regeering,
die dit inziet, bewijst de waarachtige belangen van
het volk te begrijpen.
P. B.
D* Staascourant van Zaterdag 4 Febr.
bevat o.nt. de- volgende besluiten
bij dien Rijks-Waterstaat geplaatst de in
genieur G. Rooseboom, tbans te Utrecht, als
arrondissementsingenieur aan arrondis
sement Noordz-eekanaal, standplaats Amster
dam j de ingenieur G. G. A. van Litik de
Jende te 's Hertogenbosch als arroandtisse-
mentsdngenieur geplaatst te Utrecht.
De Koningin dineerde gisteren bij de
Koningin-Moeder.
II. M. de Koningin heeft f 100 geschon-
ken aan de Ncderl. Vereeniging voor Roode
Kruishonden.
De secretaris-generaal van het departe
ment van Financiën, de heer Heshusius, is
met twee maanden verlof naar het buiten
land vertrokken.
Aan den consul te St. Petersburg is een
verlof verleend van vijf weken.
De tijdelijke waarneming van het consu
laal -is opgedragen aan den vice-consul den
heer GerMi van Wijk.
De Staatscommissie in zake
de Legertoestanden zal hedenmor
gen 11 uur door den minister van Oorlog
worden geinstalleerd in een der zalen van
het gebouw van het ministerie van Land
bouw. Nijverheid en Handel, aan dc Prin-
sessegracht.
Na afloop van de installatie zal de Staats
commissie onmiddellijk haar werk aanvan
gen.
Het a d r c s v a n V a n E 1 k. De Eer
ste Kamer der Staten-Generaal besloot, over
eenkomstig het voorstel van hare Commissie
voor de verzoekschriften, het adres van den
heer J. van Elk, candidaal-notaris te Dor
drecht, verzoekende een ondeizoek in te
stellen of hij zich heeft schuldig gemaakt aan
hetgeen is vermeld in het rapport der psy
chiaters in het arrest van het gerechtshof
te Arnhem, ter griffie te deponeeren ter
inzage van de leden.
Bij resolutie, vam dien Minister van Ko
loniën, its tor. J. ten Brink ter beschikking
gesteld van den Gouverneur-Genera a 1 van
Nederlandsch-Indië, om te worden benoemd
tot hoofdcommies tor algemecne secretarie
te Buitenzorg.
Bij resolutie vam den Minister va-n Ko--
londën, is d,e candiida.at Indische ambtemjaair
A. II. dle Jong ter beschikking vam den
Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-
Indië gestekl, om te worden aangestekl tot
administratief ambtemaar voor Java en Ma-
doera.
*- H. W. L. Leur. Den heer H. W. L.
Leur, aftredend directeur van het Amster-
damschc telegraafkantoor, is als resultaat van
eene gisterenavond gehouden (en druk be
zochte) vergadering van de ambtenaren bij
den Rijkstelegraa.dienst te Amsterdam de vol
gende op die vergadering aangenomen motie
ter hand gesteld:
„De ambtenaren van het Rijkstelegraafkan
toor te Amsterdam, bijeengekomen tiaar aan
leiding van de mededeeling in de Staatscou
rant dat den heer II. W. L. Leur, directeur
van dit kantoor, op de meest eervolle wijze
ontslag is verleend;
„Uiting willende geven aan het gevoelen,
waarmede deze tijding door hen werd ver
nomen;
„Overtuigd dat het scheiden van het ambt,
dat door hem een zoo groot aantal jaren en
tot nu toe met onverzwakten ijver vervuld
werd, hem zwaar valt;
„Wenscben bij deze gelegenheid opnieuw
een bewijs te geven van hunne sympathie
met den energieken leider, onder wien werk
zaam t© zijn het een eer voor hen was;
„verklaren het heengaan van den heer Leur
te betreuren, en dragen het comité op, deze
motie ter kennis te brengen van hunnen hoog-
geschatten directeur."
M r J. G. Pat ij n. Dc gezotwlheids-
«oestand van den heer mr. J. G. Patijn, com
missaris der Koningin in Zuid-Holland, was
hedenavond iets gunstiger, doch blijft zorge
lijk.
N'ederlandschc Zcndingsveree-
niging. Volgen» het Februari-nummer van het
Orgaan der Ned. Zend.-Vereeniging hebben de ont
vangsten van 16 tot 31 December 1910 bedragen de
som van f 3991.37, waaronder begrepen is f 3ó8.52j
van de opbrengst der Stuiverscollecteaan contri
butie, coll. en diverse giften uit Bandoeng f 231.02
aan contributie, coll. en diverse giften uit Buiten
zorg f 131.60de opbrengst van een Kerstmatinée
te 's-Gravenhage 250van bar. v. L. v. H. te Hem
men f 100aan contributie, coll. cn giften uit In-
drainajoe f 296.15 uit Meester-Cornelis aan contri
butie, calcchisatiebusjes en diverse "giften f 303-50;
namens hel bestuur der Yereenigiiig Chr. Nat. Zt-n-
dingsfcesl 1c Nijmegen, aandeel coll. Zendingsfeest
Lcyduiu f 140, cn namens het class, bestuur van
Rotterdam uit dc renten van het Lucia-llofinanfonds
te Schiedam 132.50.
Van 1 tot 15 Januari 1911 werd door bovenge
noemde Vereeniging ontvangen een bedrag van
f 2003.70, waaronder aan opbrengst der Stuivers-
collecte f 622.S6; van de Zendingsverecniging te
Mcppel 100 en f 100 van W. d. L. le Zeist.
Centrale Regelingseom-
missie voor Volksstemmingen.
De volgende circulaire wordt toegezonden
aan alle afdeelinigen der Yercenigingen, di«
zijn aangesloten bij de Centrale Rege lings-
Ccmimissie voor Volksstemmingen:
Nadat op initiatief der Nat. Chr. Geheel-
Onth. Vereeniging in een paar gemeenten
proefs lemmingen hadden plaats gehad,
kwam er door samenwerking der verschil
lende Drankbestrijders-vereenigiriigen eene
Centrale Regelings-Gommissie voor Volks
stemmingen tot stand.
Daaraan namen deel: Ned. Vereen, t. A. v.
A. D.; Nat. Christ Gehecl-Onth. Vereeniging;
Perd. Geheel-Onth. Vereeniging; I. O. G- T.;
Sobriëtas; Christ. Onderw. Gehecl-Onth. Ver
eeniging; Artsen Geheel-Onth. Vereeniging;
Algem. Ned. Göhecl-Onth. Boud en de N. C.
G. O. Bond.
Het doel wordt door den naam der Com-
missio voldoende aangeduid. Met het oog op
het belang van deze stemmingen oordeelde
men, dat de leiding niet uitsluitend aan de
locale organisaties mocht worden overgela
ten, maar men zich steeds vooraf van de in
stemming en medewerking ©ener Central»
Commissie moest verzekeren.
Sedert hadden meerdere stemmingen
plaats; andere zijn in voorbereiding; elders
gaf men op advies der Commissie bet voor
nemen voorloopig op.
Het resultaat der tot heden gehouden stem
mingen laten w© hieronder nog eens volgen.
Mei belangstelling worden zij, zoowel in
binnen- als buitenland, gadegeslagen. Toch
meenen wij, dat om het groote belang der
zaak ,die wij voorstaan, steeds meer zulke
stemmingen moeten worden georganiseerd.
Niet alleen toch, dat de uitslag op zichzelf
merkwaardig is, de daaraan voorafgaande
actie komt —wij denken aan openbar© ver
gaderingen, huisbezoek en lectuurversprei-
ding onzen strijd uitermate ten goede. De
aandacht van de geheele bevolking wordt tij
dens de actie, die aan de stemming vooraf
gaat, op onze zaak gevestigd en blijkens de
ervaring de sympathie voor onze beweging
zeer bevorderd.
Het doel nu van cliL schrijven is, U de
vraag voor te leggen,' of niet in uw gemeen
te zulk een volksstemming kan worden geor
ganiseerd. Al is naar onze meening het getal
der gemeenten, die voor zulk ©en stemming
geschikt zijn, vrij beperkt, zoodat ook nu
reeds ons advies niet altijd gunstig luidde,
toch meenen wij, dat nog in verscheidene
gemeenten met succes zulk een stemming
zou kunnen worden gehouden, mits zij ern
stig worde voorbereid.
Dc secretaris onzer commissie, ds. J. Hen
ri Lodeboer te Breedevoort, is volkomen be
reid, u desgewenscht alle inlichtingen te ver
schaffen en u toe te zenden een door onze
commissie ontworpen leiddraad, modellen
stembiljetten, circulaires, enz.
Zooals we opmerkten en óok in den leid
draad is aangegeven, behooren dc plannen
aan onze goedkeuring te worden onderwor
pen. Waar de hoofdbesturen der respectieve
lijke vereenigingen slechts din subsidie ver
kenen, indien de begrooting door ons is
goedgekeurd, is het raadzaam, die vooruit in
te zenden opdat deze in overleg met ons kan
worden vastgesteld".
Deze circulair© is onderteekend door de
Centrale Regelinigs-coramissie voor Volks
stemmingen.
In een vergadering van den Raad van
Gonwr.ii ssa rissen dor Neclerl. Heidemaat
schappij is een commissie benoemd, wier
taak het zal zijn middelen te beramen tot
hoe bij eend ra gen van een fonds, waaruit bij
het 25-jarig bestaan der Maatschappij! in
1913 een eigen gebouw, tevens onderwijs
inrichting en museum gesticht zal kunnen
worden.
Deze commissie, schrijft het iaAd, ouft-
veinsrt zich niet, dat voor een doelmatig in
gericht gebouw bij den tcgenwoordigen om
vang van de werkzaamheden der Maatschap
pij een zeer aanzienlijk bedrag bcnoodigd zal
zijn. Zij heeft echter het vaste vertrouwen,
da-t de benoodigde som door de vele vrien
den, die do Heidemaatschappij zich gedu
rende het 25-jarig bestaan heeft gemaakt,
zal worden bijeengebracht.
Naar het blad verneemt bestaat het plan
d© inrichting te vestigen t© Utrecht. Men
rekent, dat een kapitaal van mimstens
f 100,000 voor deze inrichting zal moeten
worden bijeengebracht. De opleidingscur
sus en het museum dat, systematisch ge
rangschikt, zal bevallen voorwerpen op het
gebied van ontginning, boschcultuur, grond
verbetering, zoetwatervisscherijenz., zal iu
het gebouw ©en voorname plaats innemen.
Staande de eerste vergadering van com
missarissen werd reeds geteekend voor een
bedrag van ongeveer 10,000, terwijl ook
van andere zijde eenige bedragen inkwa
men of werden beloofd.
Elk commissielid belast zich gaarne met
het in ontvangst nemen der te schenken
bedragen.
De beschadiging van de Nachtwacht.
- Gisteren heeft voor de Amstcrdam-
sche rechtbank bij verstek (bekl was niet
verschenen) de zaak gediend van Roelof An
ton Sigrist, 28 jaar oud, geboren te Zwolle,
beschuldigd dat hij op Vrijdag 13 Januari 1.1.
met opzet en wederrechtelijk een schilderij,
onder don naam van „De Nachtwacht" van
Rembrandt" bekend, toebehoorende aan de
gemeente Amsterdam, heeft beschadigd door
met een schoenmakersmes, althans met een
scherp voorwerp een of meermalen over het
schilderij le krassen, tengevolge waarvan dat
schilderij een drietal krassen vertoont.
Als getuigen waren gedagvaard B. W.
Dijks, F. Stoulhandel, beiden suppoosten in
hot Rijks-Museum, cn de directeur van dit
Museum, jhr. B. W. F. van Riemsdijk.
De getuigen vertelden dc toedracht van de
zaak, zooals deze reeds gemeld werd.
Jhr. v. Riemsdijk deelde bovendien als des
kundige mede, dal het nies geen sneden op
het doek veroorzaakt heeft, doch krassen,
die zoo goed mogelijk hersteld, doch nog
zichtbaar zijn.
Het O. M. sprak zijn diepe verontwaardi
ging uil over beklaagdes lage daad, die zich
wilde wreken op den Staat der Nederlan
den, die bekl. dc eigenaar meende te zijn.
Ilij wilde zich wreken, omdat hij bij de
Marine niet meer in dienst genomen was.
Z.E.A. wilde een zware straf eischen en re-
quircerde tegen hem 2 jaar gevangenisstraf.
Uitspraak over 8 dagen.
'—Een stoel en tafel cadeau.
Een verslaggever van de Opr. Haarl. Cl. deelt
in zijn blad mede, dat hij aan den gemeen
teraad van Lisse het volgend adres heeft ge
zonden:
„Geeft eerbiedig te kennen, enz.
„dat hij herhaaldelijk in zijn verslagen van
de vergadering van 'den gemeenteraad heeft
gewezen op het ongerief van het ontbreken
in de raadzaal van een behoorlijke tafel en
een stoel voor den verslaggever;
„dal door de redactie van bovengenoemd
blad geruimen tijd geleden tot B. en W. van
Lisse hel verzoek is gericht den verslaggever
voor de Raadsvergaderingen inzage te ver
kenen van de 'te behandelen stukken, gelijk
■dat ook elders geschiedt, een verzoek, waar
op de redactie geen antwoord heeft mogen
ontvangen;
„dat hij dus alle reden heeft aan te nemen,
dat zonder tusschenkomst van den Raad aan
de bezwaren van den verslaggever niet zal
worden tegemoet gekomen;
„dat van den bcstaanden en 'bestendigden
toestand een gevolg is, dat het lezend publiek
onvolledig en gebrekkig door de courant
wordt ingelicht omtrent de handelingen van
den gemeenteraad;
„Redenen, waarom adressant Uwen Raad
eerbiedig verzoekt aan de gemeente Lisse te
mogen aanbieden in eigendom een tafel en
een stoel met 'het doel die te plaatsen in de
raa'dzaal, ten gebruike van den verslaggever
van de Oprechte Ilaarlemsche Courant tij
dens de raadsvergaderingen".
Notaris van Dalsum veroor-
de el d. Men meldt uit Middelburg, dat gis
teren alidaar door de reohitibanik uitspraak
werd gedaan in de strafzaak van den heer
wegens beleediging van den burgemeester
van Ihilst. Bekl. werd veroordeeld tot een
week gevangenisstraf. Eisch was één maand.
Ontrouwe huisknecht. Een
huisknecht, vroeger in dienst bij wijlen baro
nesse Na geil te Nederhemert, heeft voor de
Tielsche rechtbank terechtgestaan. De nieu
we bewoner van het kasteel ite Nederhemert,
baron van Wassenaar, verdacht hem eeni
gen tijd geleden van diefstal van een broche.
De huisknecht werd verhoord en bekende
schuldig te zijn. Op zijn kamer werd in kas
ten en kleesren bovendien nog gevonden een
bedrag van f 6915,50, een spaarbankboekje
waarop f 218, een pbrtemonnaie met f 25,
een met goud gemonteerd beursje met vreem
de munten.
Ter terechtzitting bleek, dat toen hij nog
in dienst van de oude barones was, bedra
gen van duizenden aan klein bankpapier
door den knecht moesten geordend worden.
Hij bezweek voor de verleiding.
De beklaagde bekende volmondig en zeide
ie hopen, dat de rechtbank hem zou straf
fen. Dc eisch was 6 maanden.
Mr. N. Blom, verdediger, riep de clementie
der rechtbank in.
School- en Kerknieuw».
Naar de Stand, verneemt, heeft de Kerke-
raad der Geref. Kerk van Amsterdam in zijne ver
gadering van Donderdagavond, overeenkomstig het
advies van Deputatcn, met algemcene stemmen be
sloten voor den dienst te Solo (Midden-Java) te be
roepen ds. H. A. van Andel, te Baam.
Capucijnen in Amsterdam. Het
klooster en de kerk voor Paters Capucijnen zullen,
meldt de N e d., verrijzen aan de Lijnbaansgracht en
de Tichelstraat.
Voor nog geen f 2000 is bij publieken verkoop
de Joodsche Synagoge te Bolsward In handen van
particulieren overgegaan, en daarmede een einde
gemaakt aan het bestaan der Joodsche gemeente te
dier stede. (N ed.)
Do a.s. algenteeaue vergaideriing vaui
Kle vereeniging van burgemeesters en ge-
meenbe-sccreftalissen zal worden gehouden
op Maandag 6 Maart, e-k. te Utrecht in het
gebouw voor K. en W.
De agenda bevat o.a. vóór de pauze
Voorstel van liet bestuur om bij de ge
meentebesturen aan te dringen op die oprich
ting van bureau's voor rechtskundige advie
zen.
Bespreking van d»e wentschelijkbeid van.
samenwerking tusschen do Kamers van Ar
beid eu de arbeidsinspectie.
Na de pauze zal een vergadering met in
troductie worden gehouden, waaróm zal be
handeld worden het onderwerp„Leeken-
rechtspraak in burgerlijke zaken, in lxet bij
zonder in geschillen uit het arbeidscontract",
in te leiden door een voor- en tegenstan
der, de hoeren mr. M. Mendels, te Amster
dam ©n mr. H. J. Tasman, t© 's Gnavenhagc.
De volledige agenda zal later bekend ge
maakt worden.
In een te Leeuwarden gehouden bui
tengewone algemeen© vergadering van ver
zekerden van „De Twee Vercenigden", on
derlinge verzekerings-mij. van paarden en
stieren, werd besloten den zetel dezer maat
schappij tot nu toe te Leeuwarden gevestigd,
met 1 Mei a. s. te verplaatsen naar Utrecht.
In '1 vliegkamp te Soestcrberg.
In het vliegkamp le Soestcrberg vol
bracht, naar men ons vandaar meldt, Ililgers
op monoplan Verwey en Lugard een schit
terende vlucht van 10 minuten met 10 uitste
kend geslaagde bochten. Hij kwam zacht
neer.
