KOLONIËN.
BINNENLAND.
Eergisteren hoeft in Uct Theater des
Wetuteiw, een van de grootste schouwbur
gen te Berlijn, een felle brand gewoed, 't Was
juist togen het openen van de deuren toeu
plotseling het licht uitging. Een oogenblik
later sloegen dc vlammen op uit den achter
gevel van bet gebouw. Het tooneel en de zit
plaatsen zijn volkomen vernield, vele coulis
sen werden een prooi der vlammen. Geluk*
rijn. al is de schade groot, geen men-
schtnkwens te betreuren.
Uit Bremen komt bericht dat tusschen
Gossensass en IMkrscti. waarschijnlijk door
oen vonk van een locomotief een grootc
bosch brand Is uitgebroken. Het middelpunt
van den brand is dicht bij Transgensfcstc ge
legen, dat pas onlangs door een groote bosch-
brurod is geteisterd
Aangaande den brand op de Belgisch*
Frausche grens en het Heit ogen woud en de
venen, lezen we, dat uit Trier nog Ü00 sol
daten naar Eisenborn gezonden zijn om den
brand Ic bestrijden.
In Zawiehoft in Polen is de bliksem
ingeslagen in een volle Joodsche kerk. Twee
menschen zijn gedood, acht bewusteloos ge
worden.
Nu de cholera nog altijd in Konstan-
tinopel, cn vooral in de voorstad Boejoek-
dere, voortwoedt, gaat men de autoriteiten
er van beschuldigen geen genoegzame voor
zorgsmaatregelen genomen te hebben. De
burgemeester en de doktoren van Boejoek-
derc zijn wegens nalatigheid afgezet, Ook
in Albanië breidt de cholera zich sterk uit.
In Portugal hebben aardbevingen groo
te angst veroorzaakt. In hot zuiden van hel
land voelt men dagelijks schokken, die op
•ommige plaatsen 10 seconden duurden. De
ticvolking vluchtte verschrikt op straat en m
de bergen. Er schijnen geen mcnschenlevem
te U-treuren, maar we1 Mep v n
hun bezittingen. Bij Lagos overstroomde een
reusachtige golf, door het beven ontstaan, de
kust en veroorzaakte daar een groote pa
niek.
OOST-IN DIE.
De peet in Indië.
- Regceringstelcgram 18 Augustus:
Week rapport betreffende pestgevallcn, loo-
penüc vau 9 lot cn mei la Aug.
Aldeeling Ma lang vijf-en-dcrlig gevallen,
een-en-der lig dooden.
Kediri een geval; met ingang van zestien
dezer postvrij verklaard.
Op de besmetverklaring van Kediri had
betrekking hot bericht in de Staatscourant
van 15 Juli j.l.
De Staatscourant van Zaterdag 19 Aug,
bevat o.m. de navolgende Kon. Besluiten:
benoemd lot leeraar aan de R. II. B. S. te
Utrecht B. E. Bouwman, leeraar aan dc R.
II. B. S. te Breda;
benoemd tot vice-consul van het rijk der
Nederlanden te Mendosa Argentinië, buiten
bezwaar van dc schatkist, L. E. F. Keil;
benoemd tot burgemeester der gemeente
Sohemierhorn P. Alblas;
eervol ontslagen als burgemeester der ge
mccnle Wateringen jhr. F. M. W van der
Does dc Willcbois;
eervol ontslagen als burgemeester der ge
meente Hendrik-Ido-Ambacht, W. Spoor;
benoen xi tot regeerings-vertegenwoordi
gor op bet in October a-s. te Rome te hou
den internationaal Congres van Architecten
dr. P. J. II. Cuypcrs, architect dor Rijks-mu-
seumgebouwen te Amsterdam;
de navolgende jongelieden komen in aan
merking voor eene benoeming als adelborst
2c klasse aan het Koninklijk Instituut voor
«Ie Marine le Willemsoord: A. de Bats, 1).
Bouwmeester. G. Bruinsmn, II. de Bruync,
A. van den Bijllaardt, G. Byv.uiok, J. Corne
lls, A. v. Dishoeck, W. v. d. Donker, J.
iDoormun, E. Ernsce, W. Gauw, C. Heringa,
1>. Hettensechy, O. Im mink Oudraat, J. de
Jong, G. Kolff, P. Kronenberg, W. Langevokl,
J. de Mos, J. van Xauta I <-mka, M. Nier-
meycr, H. Nieuwerohuyzcn, It. van de Poll,
P. v. Popta, J. Snellen, P. v. Straelcn, W.
den Tex Ilondt, A. Valk, J. Varkerisser, C.
Weernhoff en S. Woideringli.
benoemd tot lid van den Kolonialen Raad
ran Curasao Ph. F. de Haschh Mölkr;
ontslagen uit s Rijks dienst, de commies
bij het hoofdbestuur der posterijen en tele
grafie P. Hout schilt.
Rocdgfkeurd, d*t aan A. Meuwiwon. burgemees
ter der gemeente Montfoort, op lijn verzoek, eervol
ontslag is verleend als secretans dier gemeente;
goedgekeurd, dat W. van Slootcn, burgemeester
drr gemeente ileerhugowaard. cn L. Schiethart.
burgemeester der gemeente Vreeland, zijn benoemd
tot secretaris hunner gemeente
benoemd tol leeraar aan de Rijks-hoogere burger-
school te Sappemeer. voor het lijd vak van 1 Sept.
1911 tot en met 31 Aug. 1912, W. II. Taconis,
Heerenveen
benoemd tot leeraar aan de Rijks-hoogere burger
school te Roermond, voor het tijdvak van 1 Sept.
1911 tot en met 31 Aug. 1912, J. H. Roog, te 's-Gra
venhagc
toestemming verleend om tot 1 Juni 1914 te Lei
den le blijven wonen, aan jhr. K. W. L. de Muralt,
burgemeester der gemeente Ter Aar;
benoemd tot concierge-amanuensis aan de Rijks
la ndbou w-win terse hotd te Leeuwarden, voor hei
tijdvak van 16 Sept. 1911 tot en met 3U Sept. .1912,
W. Groenveld, te Amsterdam.
Heden zijn ten Paleize Het Loo aan
tafel genoodigd de grootmeesteres barones
van Hardenbroek, jhr. Van der Does de
Willebois, gezant tc Konstantinopcl en me-
vrouw; de heer 't Hooi, president van het
gercchtsho te Arnhem; kolonel Simon, adju
dant in buitengewonen dienst, «n de majoor
der cavalerie de Bruijn, commandant van
hel Remonte-depót.
Nader verneemt men dat omtrent het
vieren van den verjaardag op 31 Augustus
ten paleize het Loo nog niets bepaald vast
gesteld is.
Ingevolge beschikking van II. M. de
Koningin za! het Hof niet ingang van morgen
19 Augustus voor den tijd van twaalf dagen
den lichten rouw aannemen wegens het
overlijden van Z. D. H. Prins Hendrik XVIII
van Reuss, Gemaal van H. D. H. de Herto
gin van Mecklenburg.
- In het hotel des Indes is aangekomen
jhr W. M. van Weede, Hr. Ms gezant te 1
Ween en.
Een Oranjeboek over Ti-
mor. Het ligt naar de Tel meldt in het
voornemen der rogeering, binnenkort een
Oranjeboek te doen verschijnen, waarin de
voorvallen op Timor cn de onderhandelingen
inet Portugal volledig zullen worden weer
gegeven.
- De nioHoeialing van den
heer Jacobus Polak. Naar het Hbld.
meldt heeft de heer Jacobus Polak besloten,
geen gebruik te maken van zijn bevoegd
heid om in beroep te komen bij dc Kroon
van de uitspraak ven Gedeputeerde Staten,
waarbij bevestigd werd zijn niet-toelating als
lid van den Raad voor Amsterdam IV. De
heer Pcdak zal dc nieuwe verkiezing in dit
district afwachten.
Bij beschikking van den Minister van
Oorlog is de kapitein W. F. N. van llom-
bracht, van hel Wapen der Infanterie, ge
detacheerd geweest bij de Landmachjt in
West-Indië, weder ingedeeld bij het Leger
h. t. 1. on wel bij het 9e Regiment Infanterie.
- De minister van oorlog heeft bepaald,
dat de detacheering vaui de cadetten uit het
le cn 2e studiejaar der Kou. Mil. academie
bij dc korpsen van hel leger dit jaar 15
Sept. a.s. zou eindigen en zij dus op dien da-
tutu de korpsen, waarbij zij zijn gedeta
cheerd geweest, zullen verlaten.
De minister van oorlog heeft door mid-
del van het Hecueü militair ter keurt» van
dc landmacht gebracht, dat bij de Kon. mil.
academie in het licht is verschenen en uit
sluitend voor officiearen van het Nederland-
sohe en het Nederlandsch-Indisohe leger ver
krijgbaar gesteld is, het le deel ((inleiding
en oorlog te land) van het boekwerk „Oor-
logsslantkunde en Oorlogsmaatregelen" (zoo
genaamd Oorlogsrecht) door II. L. van Oordt,
kolonel, directeur der hoogere krijgsschool.
(N. R. a.)
-- Bij Koninklijk besluit van 5 Augustus
1911, No. 80, (Staatsblad no. 273) is verande
ring aangebracht in de vereischten van het
voorbereidend notarieel examen, 'hetwelk
1 opt over de volgenden groepen: a. moder
ne talen, b. Latijn, c. geschiedenis, staats
inrichting en aardrijkskunde, d. wis- en na
tuurkunde. boekhouden en natuurlijke his
torie.
Tot dusver moest de candidaat, om te sla
gen, in ieder geval vokloeu in de groep der
moderne talen, zoomede in één der andere
groepen. Daarnevens is nu ook voor het La
tijn het prnedicaat „voldoende" verplich
tend geworden, doch in verband hiermede
zijn de eischen voor het Latijn aanmerke
lijk lager gesteld. Volstaan kan worden met
1,^. mondeling en schriftelijk vertalen en
verklaren van cenige stukken uit „Kan en
Schmder, Bloemlezing uit Latijnsche dich
ters met aanteekeningen", le stuk en uit
„Quadraginta", Latijnsch Vertaalboek met
Woordenlijst door Dr. A. Smit, of uit andere
dergelijke verzamelingen, bij de oproeping
tol hot examen telkens bekend te maken.
Van do Candida ten wordt verwaöht, dat zij
beide deeltjes geheel hebben doorgewerkt,
de grammatica (zoowel etymologie als syn
taxis) voldoende hebben bestudeerd een taal
vormen en zinsbouw nauwkeurig te kunnen
verklaren en dat zij van de geschiedenis, de
letterkunde, de staatsinstellingen en gods-
<1 enstige voorstellingen der Ouden zooveel
weten, als tot een juist begrip van de in de
bloemlezingen opgenomen stukken noodig is.
Te Leeuwarden is overleden de heor
J. E. A. Post Uiterweer, inspecteur der pos
terijen en telegraphic in dc inspectie Leeu
warden.
Anecdoten van Jozef Is
raël s. Van den pas ontslapen beroemden
schilder Jozef Israels deelt een der mede
werkers van het llbid. het volgende staaltje
van eenvoud mede.
In dc wachtkamer van minister Kuyper
bevonden zich eenige jaren geleden verschei
dene personen, die ter audiëntie gingen. On
der hen was Jozef israëls, gezeten op een
stoeL Een dame, sollicitante voor een rijks
betrekking, stond dicht bij hem. Op eens
stond de bejaarde man op. ging naar dc
dame en bood haar zijn stoel aan. Geen der
vele andere jongere aanwezige hoeren dacht
er aan dc dame een dergelijke beleefdheid
te bewijzen. De dame, Israëls kennende, be
dankte vriendelijk. Hij was er niet van af
te brengen en wilde zich per se met een
staanplaats tevreden stellen. Er ontstond een
gesprek tusschen dc dome en hem. U komt
toch zeker niets vragen? zei dc dame.
„Toch wel", antwoordde Israëls. „ik kom
een plaatsje vragen voor de „Nachtwacht
van Rembrandt".
Eenige jaren geleden was Jozef Israëls op
familiebezoek te Groningen en passeerde het
huis van een zijner vroegere vrienden-tijd-
genooten, welk pand 't was voorjaar
geschilderd wend. Na dc begroeting en een
informeeren naar eikaars gezondheid, zegt
Israëls plots, op x'n Groningsch: „Heur ies
vrund, bin kwaod op dei. Nou 'k in de
stad bin, hast mie toch ook Lest wat gunnen
mougen, 'k bin toch ook schilder", op welk
gezegde z'n vriend slagvaardig antwoordde:
„Heur, Jozef, dou gooist mie dikke klonters
der op".
- Statistisch Congres. Omtrent
liet histilut International de Statistique.
tl«t. zooate wc vroeger reeds hebben ge
meld, op Maandag 4 September des voor
middags 10 uur ici de Ridderzaal in Den
Haag zijn 13de zitting zal aanvangen, wor
den de volgende bijzonderheden medege
deeld..
Het was de bekende Belgische statisticus
A. Quételet, die, na voorloopfcge bespreking
met eenige vrienden, tijdens de internatio
nale tentoonstelling te Londen in 1851, do
totstandkoming van het eerste Internatio
nale statistische congres tc Brussel in 1853
wist te verzekeren.
Eenmaal in het leven getreden, heeft dit
congres zich gedurende ruim 20 jaren ge
handhaafd als het international'e instituut
voor statistiek. Nog acht inhr nationale sta
tistische congressen zijn na het congres te
Brussel gehouden
Nadnt tc Parijs reeds In oonhté-zittingen
en bijzondere gesprokken de wenschclijikhcid
van een Internationaal! wetenschappelijk
lichaam was besproken, kwam het te Lon
den in 1885 lot definitieve stichting \*wx het
Institut International de Statzstique.
üok een Nederlander, wijlen de hoog-
leuaor ui de statistiek aan de gemeentelijke
Universiteit te Amsterdam prof. A. Beaujon
(flayu) beboerende tol de oprichters.
Het aldus in het leven getreden Institut
International de Statïsiique hicid zijne ver-
fcaderingeu otu dc twee jaar
Het institut is oen gesloten internationaal
lichaam, waarvan het ledental (afgezien van
een beperkt aantal eereleden), volgens de
statuten is bcpuiald op ten hoogste 200; de
leden worden door hel institut zeil gekozen
en wel„jrarmi les hommes des diverses
nations qui se sont diedingués dans lc do-
mainc de ki slatistique administrative ou
sciont üqoe, tels que chefs de la statistique
officie!le, membres des commissions centra
les ou des bureaux de stalis-liquc des Elats
et des grandes villes, membres des sooié-
tés de statist i que et aiuitres savants."
Het institut teil thans 22 honomaiirc en 197
gewone leden, vertegenwoordigende 21 vor-
sohjilende lauden.
Nederland telt 1 honorair lid: mr. N. P.
wu den Beng, president van de Nederland-
sobe Bank, en 4 gewone ledenpref. mr.
II. B. Greven, hoogleeaar aan dc umiversir
tcit te Lei<lenprof. dr. C. A. Verrijn Stu-
art, vooiv.ittor der Centrade Commissie voor
de Statistiekmr. 11. W. Melhorst, directeur
Nan het Centraal Bureau voor de Statis
tiek. en mr. Ph. Falkenbur$ directeur van
het Gemeentelijk Bureau voor de Statistiek
le Amsterdam.
De vergaderingen van het Instituut wor
den ook bijgewoond door niet-leden, die
zich verdienstelijk hebben gemaakt op het
gebied van statistiek of bijzondere bolaaig-
stoiling voor statistische vraagstukken aan
tien dag hebben gelegd onder deze genoo-
dfi®den bevinden zich vele offioieoie gedele
geerden.
Het bestuur beslaat uil een president, drie
vioe-presadenten, een secretaris-generaal en
een penningmeester.
In 1909 is tot president gekozen LuiigL Ra
dio, lid vsun den Raad van State cm Senator
van Italië, voorzitter van den Itaiiaansohcn
vConseil supérieur de statistique".
De drie vioe-presidenten zijnEmfle Le-
vasseur, lid van hel Institut de France,
odininistraleur van het College de France;
Wilhelm Lexiis, professor aan dc universi
teit tc Got tangen, en Nicolas Trofoitsky, se
nator en president van den Russischen Coti-
sei'l de Staitistique.
Secretoiris-generaal :dr. C .A. Verrijn Stu
art, hoogleeraar aan de Universiteit tc Gro
ningen en voorzitter van de NederlandsChe
Centrale Commissie voor de statistiek. Pen
ningmeester isP G. Craiigie, major, oucL-
seoretaris van de Engelsohe Boarnd of Agrl-
oultuiren.
In verband met de benoeming in 1907 van
een Nederlander tot secretaris-generaal ja
de zetel van het Instituut sedert dat jaar iix
Nederland gevestigd
Waar het nut van. een nationale statistiek,
die ons door massale waarneming cen beeld
tracht te geven van den toestand van een
volk en zijne maatschappelijke verschijnse
len, als bekend verondersteld mag worden
in den loop van de 19de eeuw zijn <>ver
de gehcele wereld in alle beschaafde lan
den rijks- en gemeentelijke bureau's van
statistiek opgericht, die lot taak hebben
statistische gegevens te verzamelen kan
het geen verwondering wekken, dat reeds
vroeg ook de wenscbelijkheid is gevoeld van
uniformiteit in de statistische overzichten,
betrekking hebbend op verschillende lan
den, eir in de bewerking der gegevens.
Ten einde nu aan deze reeds lang gevoel
de behoefte aan internationale aansluiting
en overleg te voldoen, heeft het Instituut
in art. 1 zijner statuten bepaald, dat zijn
doel is„de fuvoriser lc progrès de la sto-
tlistaque administrative et soienilifique."
Ook Nederland heeft, reeds 40 jaren gele
den, getoond liet streven naar internationale
aansluiting op hel gebied der statistiek warm
te willen steunen. Van zijn liooge belang
stelling hoeft Z. M. Koning III blijk gegeven,
toen liet zevende Congrés International de
statistique, de voorganger van het Instituut,
in 18G9 in Den Haag vergaderde.
Toen is bij Kon. b. luit van 17 October
1808 floor den Koning lot eere-vohrziititer
van dk congres benoemd Z. K. II. de Prins
van Oranje. Tijdens het congres werden
daarenboven audiënties verleendaan de le
den door Z. uM. den Koning op het paleis
in het Noordeinde, door H. M. de Koningin
op het Huis ten Bosch cn door Z. K. H. den
Prins van Oranje in diens paleis.
Op den avond vóór het congres had or een
receptie plaats, uitgaande van den mindster
van hinnenl. zaken, den minister van Simian-
oiën, den burgemeester van 's Gravonhage
on dc leden van hel organisatie-comité,
waarop ook tegenwoordig waren hot corps
dipiomatique, de overige ministers en hoage
sta a tsaimb te na ren
Eerc-vooraHtcr van de 13e zitting van het
Instituut is Z. K. H. Prins Hendrik dor Ne
derlanden.
Z u i d-H o 11 a n dsc he Vereeni-
ging totbevordering van Kunst-
n ij verheide n Volkskunst. Te Rot
terdam is de Zuid-Hollandsche Vereeniging
tot bevordering van Kunstnijverheid en
Volkskunst opgericht. Deze vereeniging stelt
zich ten doel de kunstnijverheid en de volks
kunst le bevorderen in de provincie Zuid-
Holland, en voor zooverre dit noodig en wen-
schelyk is in verband met haar streven voor
deze provincie, ook in andere provinciën van
het Koninkrijk.
Wat roet deze poging voor de provincie
Zuid-HollHnd wordt gedaan, is reeds vroeger
in Friesland geschied en zal, naar wij hopen,
spoedig door de andere provinciën worden
nagevolgd. In zekeren zin is in tal van lan
den merkbaar de samenvoeging van deze
twee elementen: de terugkeer tot het beste
uit vroeger dagen, gezien in het licht en
dank zij dc toepassing van den modernen
tijd.
Men wenscht de volkskunst te brengen on
der ieders bereik.
Het geldt tegelijkertijd: volkskunstenaara
te kweeken, grootendeels uit de jongeren, en
volkskunst steeds meer te doen waardeeren.
liet streven in Leze richting in Zuid-Hol
land staat niet op zich zelf. Friesland ging
reeds voor. andere provinciën zullen volgen,
en zij allen hopen zich eerlang te vereenigen
tot een nationaal lichaam, waarin echter
elke provinciale vereeniging onafhankelijk
zal zijn; omdat de volkskunst een zaak is,
welke naar liet karakter van elke provincie
inoet worden behandeld.
Het Dagelijksch Bestuur van de Zuid-Hol-
landsclie Vereeniging tot bevordering van
Kunstnijverheid cn Volkskunst is als volgt
samengesteld: J. Hudig, voorzitter; R. L. Mar
tens, onder-voorziUer; mej G. P. van Stolk,
penningmeesteresse; J. A. Frederlks, Jacq.
van Gils, P. K. P. J. van Sloten. H. van der
Man dere, secretaris.
Groote Pier. Een der Friesone
correspondenten van de N. Gt. schrijft:
Friesland zal weldra het vierde eeuwfeest
kunnen vieren der werkzaamheid van Grca-
te Pier. Wanneer hij leefde, is daarmee al
uitgemaakt, en wie hij is, geweest zegt ons
z'n tijdgenoot P. Thabor, die van hem ver
telt, dat hij een reus was; „macr sy macc-
tent groter dan 't was; roer nochtans was
set een groot swaer man, met grote oghen,
grote scttxmwer endc ngrote baart, endc gru-
weteken van acnsyen, sondcrlingh als hij
toeraich was ,ende hy was grol ende plomp
van spraedk ende wesen; want hy cn con-
ste nyet bequacm spreken voer 't recht ofte
voer hecren; ma er met grove fryeschc sloe
gen quam hy mede vort, ende dat ghyngh
hem alsoe plomp af, dat alle menschen die
daer by stonden worden beweghen tot lach-
gen; ende hy was frocm ende fel op de
vianden, mer hy was redelyk van herten
als een kersten man; want hy haddc een
goede meyninghe, want sijn meyninglie was
om Fry erode Friesch tc wesen, ende om t
land in goede staet te brengen ende te hod
den."
Diit laailste heelt hem een eenzaam land
bouwer een gewerd krijgsman, de schrik
vooral der Zuiderzee doen wonden. Want
hoewel hij, volgens zijn zeggen lieven- aahler
den ploeg gebleven was dan zich met den
oorlog te bemoeien, toen Bourgondische en
Hollandseh-gezinde troepen zijn land aflie
pen, er buit maakten wat van hun gading
was en ombrachten wie in hun handen viel;
o.p een goeden dag ook Piers woning plun
derden en z'n vee roofden, en wat in z'n
oogeii het ergste was: zijn parochiekerk te
Kimswerd in brand slaken, „toen wilde hij
dat wreken aan dogerftm, die dat hadden
gedaan". Dit wekte z'n gramschap en zoo
werd hij een berucht roover en bijna een
held, waarop z'n geboorteland roem kan dra
gen.
Met hulp van enkele anderen slaagde hij
er in, aanvankelijk een leger op de been te
brengen van zes-honderd man. Pier en zijn
neef Groote Wiemd stonden aan het hoofd
er van cn namen bloedig wraak op allen
diie zij als vijanden van Piiiesilamd beschouw
den. „Büter, brea en griene tsids, hwa dat
net slzze kin is in rjaidhte Fries" (boter,
brood en groene kaas, wde dat niet zeggen
kan, is geen edhte Fries) tegenover wie
hem in handen vallende deze woorden niet
kon uitspreken, was hij zonder genade: de
dood was er onverbiddelijk het gevolg van.
(MjdU .w*.|!ike» gcstlremgjbk'ild dllt vonnis wond
voltrokken, hebben in 1514 de Hollanders er
varen die, uitgezonden om hem te bestrij
den, in z'n handen vielen en ten getale van
500 man overboord wenden gesmeten.
Pier bekommerde er ziah niet om: „Sjuch
feinten ho dy deals kjillen swomme kinne"
(kijk eens, jongens, hoe die dsuivelsche vui
liken kunnen zwemmen) dtit waren de eeni
ge woorden die hij bij deze gelegenheid
sprak.
Friezen door de Hollanders verrast en za
gen eersitgenoemiden zich gedwongen terug
te trekken op het slot Yrnsum, dat ze hard
nekkig verdedigden. Ten slotte viel dit, op
voorwaarde van lijifsbehouid der belegerden
ecthler, den Hollanders in handen. Dc gc-
heele bezetting wend niettemin opgehangen
voorzioover er stroppen aanwezig waren en
de rest onthoofd. Slecflits één ontkwam aan
de handen van den beul, onder meer op
belofte dat hij cen Looht naar het Heilige
Land zou doen.
„Voor de aardigheid" heeft Pier toen ook
eens een tegenstander in leven gelaten, maar
wie hem overigens om lijfsbehoud vroeg,
werd zonder genade vennoord.
Dat Pier, wiens strijdmacht inèusscthen
was aaivgegroeid tot 150 schepen cn 1200
manschappen, vermetel en overmoedig werd,
laat zidh «enigermate verklaren. De fortuin
diende hem bovendien siteeds. Hij verover
de en brandschatte o.m. Hoorn, Alkmaar,
Medemblik, Beverwijk en Nicuwpoort; van
de 36 Iloilandsahe schepen die goed uitge
rust op hem werden afgestuurd, waren 28
genoodzaakt zidh over le geven; een tweede
vloot van 8 schepen onderging het zelfde lot;
voorts veroverde hij een njnscliip bij Stavo
ren en een Doenschen oorlogsbodem; een
schitterend wapenfeit is bovendien, dat hij
eene mot een kleine, macht te Hirodeioopen
3000 Bourgondische soldaten verdreef en ver
sloeg.
Hij noemde ziich „Gonóndk van Friesland,
Har log \an Snoek, Graef van Sloten, Vrij
heer van Hindeftoopen, Capitein-Gcnerael
van de Zuiderzee; dc verwoester der Denen,
de wreker van Bremen, de aanhouder dei-
Hamburgers en het Kruis der Hollanders."
een titulatuur meer te beschouwen als
spot tegenover z'n vijanden, die ook van
klinkende namen hielden, dan als uitvloei
sel van persoonlijke ijdelhead, welke, indien
waar, verregaand zou zijn geweest. Immers
,Jiy was redelyk van herten als een ker
sten man."
Vijf jaar lang heeft Groote Pier z'n land
gediend. I>och toen ging bij twijfelen aan
de goede bedoelingen van den hertog van
Gelder ten -opzichte van Friesland, hing hij
het zwaard aan den badk. Lang heeft hij
echter van z'n rust niet genoten, lant in
1520 overleed hij te Snecfc, waar hij begin
October in de Groote Kerk word begraven.
Z'n zwaard, „naer zijne sterkheid geniaecht
was 2.15 M. lang en wordt in hel Friesch
museum te Leeuwarden bewaard.
Ate slot een enkel staaltje van de buiten
gewone lichaamskracht van dezen landbou-
wer-krijgsanan. Eens kwamen oen vijftal
vreemdelingen te Kimswerd informeeren
naar den man, van vrien ze zoo dikwijls
hadden liooren spreken. Ze vroegen ieman - T
die aan 't ploegen was, of deze hun niet k< it hel
zoggen' waan- Groote Plier woonde. I bech
landbouwer nam den ploeg bij den staai J, <ia
stak hem recht voor zidh uit, wees er m icnd
naar een woning en zei: ,»d®ar woont Gro is ec
te Pier".... De ploeger was Groote Pier ze duize
Men zie*, dat in zijn dagen de bond voor vc he
chamelijke opvoeding nog weinig reden v [Kt. te:
Éjestaan had: lichaamskracht en bovenal „co bet
rage" waren toen gaven der natuur. is hij
■G
Ineft
lil d t
Een g er aam te gevonde
Bij het graven van een put te Harlingen
den tuin van den heer Jongma stiet men
een mensdielijk geraamte van buitengewo ildoff'
afmetingen. Zoo had het dijbeen ongCA'C 1 op
een lengte van 65 c.M. Deze vondst
klaarbaar door het feit, dat het erf een de ipnró
uitmaakt van cen vroogeren kloostertuin.!
laar
■- Herlit- en Win t e r kl.c ur c
De \-oor hel begin van het herfstscizo (j
bestemde kleuren bevatten bijna uaitsluitci
stapeiaiuanoes. De blauwe series domineer
en diaar marineblauw het meest wordt Y4 j.ell
kocht, zal koningsblauw wel spoedig
lang meer achterwege blijven. Roode tint ^y'al
worden op het moment niet zoo druk f
vraagd als bruine of groene; maar het h JU
hoeft niemand te verwonderen als ze ov 1
een poosje onverwacht op den. voopgroi
treden. Naar alle waarschijnlijkheid j
rood, als het seizoen begint, een twee
plaats innemen.
De hoofdkleuren bij den aanvang van 1 L'j c
seizoen zijn marineblauw, korringsblau y
Saksisch blauw, looikleur, wijnrood, jojgci
groen en «bruin, terwijl zwart voor de 1
tere genres gelden zal. Mnd
Is het seizoen wat verder gevorderd, d
geeft men de voorkeur aan kalme tinten, te "(ijj
wijl men algemeen gelooft, dat zij de voo,
loopers zijn van een meer uitgebreide kle a'..'
rent ij si en van lichtere kleur-effecten. 1
noig verwacht wo-rdende kleuren zijn aa lv„r
gaduid met de namenkoningsblauiw, ki
niingsrood, Ilannovergroen, royal paarse
In tweede en mixtures zullen looikleur U' f
en bruine tinten het van de nieuwere pop
laire grijze tinten winnen.
Faisaatt-bruine mélanges met Bohter parj
kleurde zwarte en witte nopjes zu/llen e U
eerste plaats bekleeden. j
Dubbelzijdige stoffen in twee kleuren zi
in groote sorteer!ng voonraddg. Ko«tba \-(
saltns komen voor, Oip don rechten ka j
zwart en de keerzijde dn een tegen ges tel
kleur. De keerzijde kan zeer donker, ma |cj..r
mag ook gestreept of geruit zijn.
De hoofdkleuren voar velvet zijn robij rj
bordeaux, turquoise, saphir, reseda cn Ji
dengrocnook komen voor wit cn crên
(Dc Manufaoluri'cr.) n s
Concours H i p p i q u e te W
g e n i n g c n. Door de Vereeniging tot b
vordex-ing der paardenfokkerij in Geddc 1W)
land, wordt op Donderdag 7 Sept. a.s. Wed ('1e
op hel schoon^ sportterrein le Wagening lot
haar jaarlijksch zoo gunstig bekend Co u u.
cours Hippique gehouden. >nen
Het met zorg samengestelde programn| jg
vermeldt: 1 jj
I. Fokpaardeii, eenspan dekhengsten, goe jj
gekeurd voor 1911 en in Gelderland gest n
tionneerd.
II. Handelspaarden, tweespan, ruinen 0ii[
merries. |ir>t]
Hl. Fokpaarden, merriën in Gelderlai n c(
thuis behoorende, gedekt. Ingeschreven
een der bekende stamboeken.
IV. Luxe rijpaarden, schoonste rijpaar
gereden door officieren en heerrijders.
V. Luxe paarden, eenspan, toebehooren* jj|
aan particulieren.
VI. In Gelderland gefokte paarden, ee
span merries of ruin.
A. Toebekoorende aan in Gelderland w
nende landbouwers of fokkers.
B. Toebehoorend aan handelaren of pa
ticulieren voor zoover aangekocht van e<
in Gelderland wonenden landbouwer
fokker.
VII. Luxe paarden, tweespan, 'toebeho
rende aan particulieren.
VUL Handelspaarden, eenspan, merrie
ruin.
Dit
j vo
van
iel
ijg''
cfc
qu
end<
Ibbei
te
erla
z>§
nhc
aaki
IX. In Nederland geboren en gefokte paa i
den, eenspan merrie of ruin, toebehooren< "f0'
aan particulieren, handelaren, stalhoudeiïe 9
dresseerscholen, landbouwers of fokkers. L
X. Sprbigconcours.
Voor al deze nummers zijn door dc coi
missie verschillende belangrijke geldprijzte
uitgeloofd, terwijl zij bovendien van mee
dere zijden fraaie eereprijzen, als bekers ls
medailles, mocht ontvangen, o.a. van Z. K. I
den Prins der Nederlanden een groote zi
veren medaille voor den eersten prijswii i e
ner in no. 3. ïrec
In de jury hebben zitting de heeren: A. va ras
Ilobokeii van Iloedekeiiskerke, jlii'. II. va adh
Baerdl van Sminia, Theo Mastroye, Cl ooft
Rombaut, luit.-kol. H. W. Piepers, ritmee t dc
ter, C. J. A. A. baron van Heemstra en jh (an
D. C, Graswinckel. Voor de Nos. I en II Oo(
zal warden gekeurd door de Provincial esk
Regelings-commissie. rim
Een en ander toont duidelijk, dat het b< au
stuur der vereeniging zijn taak breed heel org
opgevat en dit concours niet voor zijne voon Be.
gangers zal behoeven onder te doen. 'ebr
De inschrijvingen sluiten 31 Augustus aj fas
bij den secretaris <Ien heer H. de Rruij iet
Tengbergen te Velp, bij wien op aanvrag |t;n.
programma's ta bekomen zijn. jj j
ëpc
Anister dam6che Kegelbond.
Het bestuur van den Amsterdamschen Ke
geibond heeft oen jaarlijkschen wedstrijd uit
gesdhreven van Zaterdag 9 September lot ei
met Maandag 18 September e.k. op G banci
in het Feestgebouw „BeUevaie", Marndx
straat 400, volgens de regelen van den
A. K. B. [Ja
De opening van den wedstrijd zal plaat
hebben op Zaterdag 9 September te 1 uui
nam. en de sluiting op Maandag 18 Sep tem .c ia,
bcr te 12 uur nam. m'j:
De banen zijn geopend van 10 uur voorin,
tot 12 uur nam..
Op de Zondagen 10 en 17 September is er
's middags van 2—5 uur muziekuitvoering.
De prijsuitdeeling zal plaats hebben op e
Dinsdag 19 September te 8 uur nam., daarna J01
bondsbai
bei
