Is plaats voor dc volgentic jaarvergade-
Bg worden Looliom en Dekten aangewe-
n
fot voorzitter werd herbenoemd de heer
Fockenia, tol bestuurslid in plaats van
heer 11. Lamsveïd, die zich niet herkies-
iar stelde, de heer Jurjen Bos.
De hew G. Muller deelde daarna een en
ider mode over de sanitaire inrichting aan
stations, die bij geheel onvoldoende vond.
Dc 15e jaarvergadering van don Nationa-
Bond van reeindelingenverkeer, van
►rdeei, dat de toestanden in de sanitaire
trichlingcn op vele stations in Nederland te
ensahen overlaten, draagt het bestuur op,
in do directies der verschillende spoor-
eg maatschappijen het verzoek te richten,
m, waar zulks noodig bbjkt, doeltreffende
erbeteringen aan te brengen.'*
Deze motie werd met aLgemeene stemmen
migenomen.
Daarne werd de vergadering verdaagd tot
laandag morgen.
Groninger politie. De verecni-
ing van gemeentovcldwaahtors en bezoldig-
dionamen van politie in de provincie Gro-
ingen hooft zioh tot alle gemeenteraden in
ai gewest gewend met het verzoek de trac-
ementen van de veldwaohiters in a vore en-
temming te brengen mot diiie van de rijks-
idwüioMers (die een aanvangsisalairis van
700 per jaar hebben), benevens vrij lclce-
üng, schoeisel cai vergoeding voor het heu
len van een rijwiel, zulks belsoudciis de pe-
iodiiieke verhoognigen.
Muurschilderingen. Men
luhnjft vul Ulrutn aan de N. 1». Ct.:
De vorige week begon men in <te Her
vul inde kerk alhier met het doen van eenige
rs te hingen in het bovengedeelte. Geheel
toevallig kwam er eenige beschilderingen
or den dag, waaraan eerst blijkbaar niet
noodige aandacht is geschonken. Lat.ir
wam men op de gedachte eens een deskun-
ilige te raadplegen, in den rijks-arclw»cvt
Mulder te Den Haag, die heden overgeko
men is. Ziehier het resultaat van zijn onder
zoekingen:
Wat ci'e beschildering betrell: gevonden is
ecne voorstelling van de Heilige Kaliharina,
voor hef rad, waarop zij later ter dood ge-
braolit is, en de huilige Maagd met het ...i-
«Ji-ken Jezus. Deze beschildering vond «ven
in tic gewelfde bogen voor het koor. Hoogst
waarschijnlijk zullen ook de andere bogen
beschilderd zijn.
Dc architect heeft den raad gegeven, door
te gaan met het voorzichtig aluikkcn van het
overgeplpisteixle, om later dan vast te kun
nen stellen wat er verder gedaan kan war
den in verband met een subsidie voor do
onkosten. De indruk, dien do heer Mulder
van hel schilderwerk kreeg, moei uitstekend
geweest zijn. Hoewel oud, is het plafond nog
- r voldoende sterk om alles bloot te halen.
Ook do wanden der kerk bevatten versierin
gen, d'och dit bepaalt zich, naar het voor-
loopig aanzien, tot vlakvcrsiering. De bene-
denmuren zullen echter hoogstwaarschijnlijk
zoodanig zijn verwaterd, dat daar niets van
te maken is. Kerkvoogden lubben besloten
met bet afb.'kken van het pleisterwerk voort
te gaan en hij de Synode om subsidie te vra
gen, daar de kerk zelve niet bij machte is,
deskundig onderzoek te bekostigen.
Van kunstledematen. De Tel.
schrijft
Het streven om verloren ledematen door andere
te vervangen, ter vcitfiooging van arbeidsgeschikt
heid, heeft reeds een lange geschiedenis achter zich.
Dank zij den grootcn vooruitgang der medische en
iiidustneele techniek, is het thans mogelijk om
velen, die vroeger hulpbehoevend zouden zijn ge
bleven, door het verschaffen van kunstledematen
te helpen en de arbeidsgeschi-ktheid ten deele weer
terug te geven.
Tot welk een hooge trap men reeds gekomen is
ui de industrie der kunstledematen, beschrijft de
,,Risicoba»k" in een lang artikel, waarin o. a, het
voegende voorkomt
Dr. lloeftman te Koningsberg (Pruisen) heeft er
zich op toegelegd, doelmatige toestellen te vervaar
digen ter vervanging van verloren ledematen. Zijn
doel is, de gebruikers er van te lecren, door oefe
ning met die toestellen te verrichten wat verricht
kon worden toen nog geen amputatie had plaats
gehad, althans zooveel mogelijk.
Hij staat aan 't hoofd van ccn chirurgische kli-
n.ek. Eenige jaren geleden behandelde hij een pa
tient, een landarbeider, wien tengevolge van be
vriezing de beide onderarmen en de beide onder-
hecnen tot op ongeveer de helft moesten worden
afgezet. Nadat de wonden waren genezen, was de
ongelukkige», die geen aanspraak kon doen gelden
op eenige ongevalrentc, natuurlijk ongeschikt voor
arbeid en gansoh hulpeloos.
De hier genoemde medicus deed voor hem, ter
vervanging van de onderheenen, toestellen vervaar
digen, eenvoudig samengesteld van ijzeren stangen,
gepolsterde slobkousen en eenige riemen ter beves
tiging, welke toestellen slechts op de plaats van
den voet een vaste zool bezitten. Ter vervanging
van de armen, kreeg hi] toestellen, bestaande u;t
jen aan den armstomp te bevestigen manchet, dra
gend een metalen stang, door eenige metalen rcepen
aan die manchet verbonden. Die slang draagt een
sterke huls, eveneeus van metaal. Verschillende
voorwerpen kunnen op die huls worden bevestigd,
ongeveer op de wijze, zooals een bajonet op een
geweer geplaatst wordt. Een geringe druk is daar
toe slechts noodig.
Met behulp van deze toestellen kon de patiënt
na enkele weken niet slechts loopen, maar ook
kerde hij vlug, met in de genoemde drulzen pas
sende voorwerpen, zich te kammen, mes, vork,
beker te gebruiken, zich zonder hulp aan- en uit
te kleeden, te wassohen, enz. Het verwisselen van
de daartoe noodige voorwerpen kon zoo eenvoudig
geschieden, dat dc betrokkene dit ook zonder hulp
kon verrichten. Eindelijk werden ook gereedschap
pen voor het vastzetten in de meergenoemde hul
zen ingericht, als b.v. vijl, handschroef, schroeven
draaier, hamen, boor, schop, hark, bijl, vervolgens
penhouder, potlood, enz. enz. Zoo spoedig en goed
kon hij deze voorwerpen hantecren, dat hij als
slotenmaker werd in dienst genomen en onder
meer ook aan de draaibank werd te werk gesteld
cn een dagloon van twee mark kon verdienen
bovendien kerde hij tamelijk goed schrijven.
Nadat deze proef gelukt was, werden ook andere
geamputeerden voorzien van soortgelijke kunstlede
maten. En onder leiding van cerstgcnoemden patiënt
leerden ze betrekkelijk vlug niet slechts de eenvou
digste levensverrichtingen met hun kunstarm ver
richten als b.v. eten en drinken, maar ook het uit
voeren van toonenden arbeid van onderscheiden
aardof wel leerden zij hun kunstarm zoozeer tot
steun te doen zijn van hun nietgetroffcu arm, dat
zij beter cn vlugger arbeidden dan zulks mogelijk
was met laatstgenoemd lichaamsdeel alleen. Vrou
wen, die een hand hadden verloren, konden na de
noodige oefening weer breien cn naaien.
Aan meer dan 200 personen, die een of meer
ledematen moeten missen, heeft dr. lloeftman een
aantal van soortgelijke toestellen ter vervanging
van ledematen verschaft, bij het uitdenken waar
van de 'I eerst dor ons aangehaalde patiënt, de man
zonder armen en beenen. hem van veel dienst was.
Die goede resultaten hebben de Oostpruisische „Bc-
rufsgenossenschaft" voor den landbouw er toe ge
bracht, dezen kreupele aan te stellen, tegen bezol
diging, tot onderwijzer ten behoeve van met zulke
toestellen toegeruste getroffenen.
liet is velen waarschijnlijk niet bekend, dat do
bier beschreven methode ook in ons land zij het
dan ook nog slechts op bescheiden schaal en wel
licht minder geperfectioneerd, wordt toegepast.
Dc Johanna-Stichting te Arnhem, eene inrichting
tot het opvoeden en verzorgen van gebrekkige en
mismaakte kinderen, maakt reeds sinds een aantal
jaren van soortgelijke eenvoudige en toch zoo prac-
tische toestellen gebruik. Hij een bezoek, dat wij
aan du genoemde instelling brachten en waarbij
men ons met de grootste welwillendheid het vele
belangwekkende toonde, dat in deze inrichting
wordt verricht, waren wij m de gelegenheid tref
fende staaltjes te zien en te hooren van wat op
deze wijze kan worden bereikt. Wij zagen een
meisje, dat beide armen, op twee stompjes na, miste
en dat met behulp van soortgelijke als boven om
schreven werktuigen allerlei werkzaamheden zeer
„handig" verrichtte; eten, schrijven, enz., en van
wie ons zelfs eenig borduurwerk werd vertoond.
In de genoemde inrichting werden de bedoelde
werktuigjes nog sleahts weinig gebruikt voor eigen
lijken vnkarbeid. Toch deelde men ons mede, dat
ten in de Johanna-Stichting opgeleide jongen, die
de beide armen mist. zich met hulp van deze toe
stelletjes zóó kan helpen, dat hij thans als boek
houder bij eene te Amsterdam gevestigde firma
werkzaam is.
De openbare ruif.
Bij verkiezingen zijn dc leden der slein-
bureaux gehouden van 's morgens 8 tol des
namiddags 5 uur in hot stombureau tc ver
toeven en ook daarna is hun aanwezigheid
nog een tijdlang noodig voor hel onderzoe
ken van den uitslag der stemming. Gebruik
is dat er dien dag aan dc loden der stem-
bureaux ververschingon enz. worden aan
geboden.
In Botterdam schijnt bij de algemeen© ge
meenteraadsverkiezingen dat gebruik in een
eet- en drinkpartij ontaard te zijn. Althans
het Rottcrdamsch Nieuwsblad maakt enkele
rekeningen openbaar voor geleverde verver-
schingen enz., welke rekeningen wel den in
druk vestigen, dat er zeer hongerige e"
dorstige stembureau-leden zijn geweest.
4 kop koffie U.60
2 flesschen melk - U.30
3 flesschen Drachenquelle - 0-75
1 schotel koude roastbeaf met salade - 1.05
1 schotel lamskotelette - 0-75
2 spiegeleieren met garnalen - O.OU
2 broodjes met kalfsvleesch - 0.00
2 flesschen melk - 0.30
3 halve flesschen Marg. supérieur... - 3.45
1 fleseh witte port - 2.50
3 lesschen Draohenqueile - 0.75
4 Hors d'oeuvre varié 3.—
4 gekookte tarbot - 6.—
2 En'Lrecóte - 1-30
2 porties doperwten - 0.80
4 porties meloen - 1-00
4 perziken -
4 halve flesschen Marg. supérieur- 4.00
4 flesschen Drachenquelle - 1-
4 perziken K—
Totaalf 33.05
Bediening- 2.50
f 30.15
Van een ander bureau luidde de rekening
als volgt:
12 kop koffie 2.40
5 gebakjes - 0.50
1 schaaltje zalm - 3.50
15 sigaren - 1-50
10 broodjes met boter - 1-60
2 croquclten 0.50
1 schotel kreeft met mayonaise en
salade-
1 schaaltje rookvlcesch - 1-75
0 personen kersen - 2.—
0 halve flesschen bier - 0.90
1 fleseh madera - 3.—
10 halve flesschen bier - 1-50
2 emmers ijs a... - 1-—
5 halve flesschen bier - 0.75
15 sigaren - 1-50
9 broodjes met boter - 0.90
1 schaaltje rookvleesch - 1-75
1 fleseh Drachenquelle- 0.25
10 halve flesschen bier - 1-50
1 emmer ijs - 0.50
2 croquetten - 0.50
Servies en bediening - 1.50
f 35.30
De honger en dorst zal na die gelagen wel
bedwongen zijn, mag men veronderstellen.
Of dc maag ook overladen is, verhaakt de
historie niet. Maar wel zou het (gezien dc
hoeveelheid „geestrijke" dranken, die door
3 personen in elk bureau verbruikt zijn) al
licht aanbeveling verdienen de stembilletten
nog eens over te tellen, 't Zou menschelijk
zijn, als de leden wat boven hun stembu
reau-water waren geweest.
't Raadslid Spiekman heeft reeds schrifte
lijk den burgemeester verzocht, daaromtrent
in de eerstvolgende Raadszitting eenige op
merkingen te mogen maken.
De S o b r i ët a s-b 1 o e m. Naar men
aan het Centr. schrijft heeft dc waarn. bur
gemeester van Leeuwarden afwijzend be
schikt op hot verzoek van het dames-comité
om op 24 September de Sohriëtas-bloem op
den openbaren weg tc mogen vorkoopen. Als
redenen tot weigering zouden zijn opgegeven:
lo. het confessóioneole karakter van het Ariên-
fonds; 2o. het niet-uitsluitend plaatselijk be
lang, dat daardoor zou worden gediend en
3o. strijdigheid met eene bepaling der Zon
dagswet van1815.
Eigenaardig gebruik. Men
schrijft aan de N. It. O.:
Een eigenaardig oud gebruik hecrscht nog
»e IJzendijike. Wordt daar een ongetrouwde
man dertig jaar, dan krijgt hij in den loop
van den morgen een houten sleutel van on
geveer een meter lengle thuis bezorgd. De
joelende cn straatliederen zingende jeugd
draag dezen sicutel, waarop een als dame
aaiigokleedc pop vastgebonden is, in triomf
rond de Markt, opdat de burgerij zal welen,
dal eeu dertigjarige ongehuwde man in de
gemeente is. Daarna krijgt de jarige den
sleutel in huis en deelt aan opgeschoten jon
gens, die hem brengen, centen cn „halve
kluten" (twee en halve-centstukken) uit.
De bedoelde sleutel is bekend als „de sleu
tel van de ossewei", waar de jarige nu zijn
eiitrée kan maken. Daarna komen vrienden
•en bekenden gelukwensehen.. De gelukkige
bezitter tracht nu op te sporen, wie de man
is, die na bem aanspraak kan maken op
den sleutel. Tol diens jaardag blijft het ding
bij hem in huis, daarna geeft hij hem weer
aan de jeugd en dezelfde geschiedenis wordt
bij een ander afgespeeld.
Wordt een vrijgezel veertig jaar, dan krijgt
hij niet «neer den sleutel, maar een geheel
als vrouw aangckiccde pop. Soms wordt deze
heel deftig door de vrienden met hooge hoe
den op, in een gesloten rijtuig naar den
feestvierende gebracht. Een kleine herinne
ring, dut het nu waarlijk tijd voor hem
wordt.
Bovenstaand gebruik heerseht alleen bij
den burgerstand. Boeren en arbeiders val
len er eigenaardig genoeg geheel bui
ten.
Zuigelingensterfte.
Binnenkort verschijnt het eerste gedeelte van het
rapport der commissie voor de zuigelingensterfte
te 's-Gravenhage, in opdracht van de Gezondheids
commissie bewerkt en uitgegevon.
Omtrent den inhoud van dit rapport kunnen wij
het volgende mededeeleu.
Dc commissie, die in den aanvang van 1908 door
de Gezondheidscommissie na overleg cn in samen
werking met de atdeeling 's-Gravenhage en Om
streken van de Ned. Maatschappij tot Bevordering
der Geneeskunst, werd benoemd tot het instellen
van een onderzoek te 's-Gravenhage en te Scheve-
ningen naar de oorzaken van de zuigelingensterfte,
in verband met de voedingswijze en de sociale om
standigheden stelt zich voor, haar rapport it>
twee deelcn te splitsenI. Uitkomsten van het
onderzoek, II. Middelen ter verbetering.
Deel I zal in twee afleveringen het licht zien
1. Sterfte m verband met voedingswijze en sociale
■.mstandigheden onder dc zuigelingen in 1908 gebo
ren te 's-Gravenhage cn Sdheveningen2. De uit
komsten van liet overige gedeelte van het onder
zoek.
Deel I, aflevering 1, is thans ter openbaarmaking
gei eed. Aflevering 2 zal eerst na 1912 kunnen ver
schijnen.
In vroegere jaren was het met dc sterfte in het
algemeen en dc zuigelingensterfte in het hijzonder
wel anders gesteld dan thans. Van elke 109 levend
geborenen stierven er in de jaren 1755 tot 1773 24,74
pCt. Niet veel lager is dit percentage nog iu de
periode 1880—1884, n.l. 24.5 pCt
In 's-Gravenhage was de toestand toen van de 15
groote steden (Leeuwarden, Haarlem, Groningen,
Leiden, Amsterdam, 's-Gravenhage, Nijmegen, Zwol
le, Rotterdam, Utrecht, Arnhem, Breda, Tilburg,
's-Hcrtogenbosch en Maastricht) op 's Hertogenbosch
na (25,4 pCt.) het slechtst. In de periode 1895
1899 was Den Haag echter reeds verbeterd tot 16,7
pCt., in de periode 1901190t tot 13,5 pCt. en in
de periode 19051909 gedaald tot 10,2 pCt., waar
mede zij slechts 0.6 pCt. achterstaat bij Amsterdam
m diezelfde periode. De daling van de zuigelingen
sterfte is van deze 15 gemeenten te 's-Gravenhagc
het grootst geweest.
In een volgend hoofdstuk wordt het Haagsohe on
derzoek naar de zuigelingensterfte behandeld. Na
een uiteenzetting van de daarbij toegepaste organi
satie en van het aantal zuigelingen in het onderzoek
betrokken, wordt, als uitkomsten van het onder
zoek, o.m. hel volgende medegedeeld
De geheele zuigelingensterfte van dc 6989 in Den
Haag en Soheveningen in 1908 geboren kinderen,
die in het onderzoek betrokken konden worden,
bedraagt 672 of 9.62 pCt. Indien we de 6989 zuige
lingen, in ons onderzoek vallend, in drie groepen
splitsen, n.l. in
le. groep, kinderen, die korten of langer uitslui
tend borstvoeding gehad hebben, omvattend 5099
kinderen
2e. groep, kinderen, die van de geboorte af ge
mengd gevoed zijn, d.i. zoowel borstvoeding als
ander voedsel gehad hebben, omvattend 508 kin
deren, en
3e. groep, kinderen, die van de geboorte af in het
geheel geen borstvoeding gehad hebben, omvattend
1311 kinderen,
dan valt het aanstonds op, dat de sterfte in de
laatste groep veel hoogcr is dan in de beide andere
groepen.
In de eerste groep (5099 kinderen) is dc sterfte
van kinderen beneden het jaar per 100 levend aan-
gegcvcncn het laagst, n.l. 6.98 pCt., in de tweede
groep (508 kinderen), waaronder ook kinderen val
len, die, bdhahie ander voedsel, ook geruimen tijd
horstvoeding hebben gehad, iets hoogcr, n.l. 7.68
pCt., en in de derde groep (1311 kinderen), waarin
alleen die kinderen vallen, die nimmer borstvoe
ding hebben gehad, ruim 2! maal zoo groot als in
de eerste groep, n.l. 17.77 pCt.
Uit deze cijfers valt reeds de slotsom tc trekken,
dat moeders, die na de geboorte beginnen met hun
kind te zoogen, alleen daardoor haar kind reeds
brengen in de groep, waarvan gemiddeld slechts
6.98 pCt. beneden het jaar sterft.
De moeder, die haar kind een week of langer uit
sluitend zoogt, heeft de voldoening dat het daardoor
is gaan behooren tot ccn groep, waarin de zuige
lingensterfte gemiddeld is gedaald tot 6.32 pCt.
De moeder, die haar kind 2 maanden of langer
uitsluitend zoogt, heeft dc voldoening, dat daardoor
haar kind is gaan behooren tot een groep, waar
in de zuigelingensterfte gemiddeld reeds is gedaald
tot 3.44 pCt.
Ter voorkoming van misvatting omtrent het bo
venstaande wordt voorts opgemerkt, dat uit de
medegedeelde cijfers ook deze waarschuwing moet
worden afgeleidhoudt uict met zoogen reeds op
na één weck, of na één maand of twee maanden,
doch houdt het vol, totdat uw kindje tenminste drie
maanden oud is cn nog liever totdat het 6 ol 7
maanden oud is.
Wal de toediening van koemelk en surrogaten
aangaat, wordt opgemerkt, dat uit de cijfers van
het onderzoek niet mag worden afgeleid, dat het
voeden met uitsluitend koemelk dermate schadelijk
is, dat dc sterftekansen daardoor alleen zeer be-
Iaugrijk worden verhoogd.
Onderwerpen we n.l. de vraaglijsten van deze
kinderen aan een nader onderzoek, dan blijkt, dat
een zeer groot aantal van deze kinderen niet aan
maagdarmstoornissen is overleden, doch dat bij ve
len der op jeugdigen leeftijd gestorven kinderen
als doodsoorzaak wordt opgegevenlevenszwakte
en aangeboren gebreken.
Voorts is opmerkenswaardig, dat bij een groot
aantal kinderen de toediening van surrogaat op
reeds jeugdigen leeftijd blijkbaar niet belangrijk
heeft gcsihaad, zolfs menigmaal zeer goed tc ver
dragen.
Tot surrogaat heeft de commissie, behalve kin
dermeel, brood- en beschuitpap, ook gerekend rijst-
en gortwater (waarmede de melk wordt verdund),
omdat dit rijst- en gortwatcr gewoonlijk zoo dik
getrokken wordt toegediend, dat het voedsel zeker
niet minder meel bevat dan in die gevallen, waa»
kleine hoeveelheden kindermeel aan de water- en
melkmengsels werden toegevoegd.
Vervolgens wordt dc zuigelingensterfte ln ver
band niet verzorging en voedingswijze behandeld.
IMet uitsluiting van de onwettige kinderen waren
de verhoudingseijfers aldusvan de goedverzorgden
j stierven er 5.67 pet-, van de redelijk verzorgden
7.67 pet en van de slecht verzorgden 12.66 pel.
j Voorts blijkt, dat de verzorging grooten invloed
heeft bij elke voedingswijze. Maar welk een ver-
schil overigens tusschco kinderen, die kort of Lan
ger uitsluitend borstvoeding gehad hebben en goed
verzorgd werden (zuigcl ngensterfte 3.65 pet.) en
kinderen, die uitsluitend kunstvoeding kregen cn
slecht verzorgd wenden (zuigelingensterfte 25.74
pet
Ook blijkt, dat niet alleen de verzorging, doch
ook dc woningtoestand, hoewel niet altijd in de
zelfde mate invloed heeft op de zuigelingensterfte
en dat wel in elke groep van de voedingswijze.
Een regelmatig stijgend verloop der zuigelingen
sterfte, per 190 levend aangegeven, naarmate do
talrijkheid van het gezin toeneemt, vindt men terug
in bijua elke groep, waarin de geborenen naar dc
voedingswijze kunnen worden gesplitst.
Teneinde na tc gaan of verschil in welstand ook
samengaat met verschil in kindersterfte, zijn de
gezinnen, waarin kinderen in 1908 geboren wer
den, gesplitst in 5 groepen naar dc huurwaarde
van de huizen, waarin de ouders woonden. Het
legeknatig d tiende verloop van de sterfte, dal we
bij alle kinderen tc zamen kunnen vaststellen, tref
fen we ook bij elke voedingswijze aan. In het hij
zonder moet de aandacht gevestigd worden op het
feit, dat in de twee laagste wclstaudsgroepcn resp.
31.11 pet. en 22.93 pet. van de kinderen, die uit
sluitend kunstvoeding gehad hebben, st erven.
De commissie is voorts geneigd uit de cijfers in
het algemeen af te leiden, dat, naarmate in elku
weislandsgroep het aantal kinderen nanvrrig bij
de geboorte van den zuigeling, of dc totale natali-
teit gedurende een zekere periode, toeneemt, do
sterfte beneden het jaar grooter wordt.
De sterfte beneden het jaar voor enkele beroeps
groepen na te gaan.
Dc commissie die een zeer groot verlies heoft
geleden door het overlijden van haar medelid Zus
ter van Elden, directrice der 's-Gravenhaagschc
wijkvereeniging is als volgt samengestoklJ.
Binnendijk voorzitterdr. D. L. van Wcly, onder
voorzittermr. H. NV. Methorst, le secretaris;
mr. A. L. Soholtens, 2c secretarisdr. B. P. B.
Plantenga, penningmeester; dr. J. B. A. M. van
den Berg, jonkvr. 11. J. van Panthalcon Baronesse
van Eek, di. J. D. Filipps, jhr. G. de Graeff, dr.
iL. Th. van Kleef, dr. J. W. R. Koch, dr. J. J.
Pigeaud, douaire P. C. W. Stecnberghc, gcb. Bosch
van Drakestein, S. A. \V. Vrijland.
•«.Opgehelderd. De Maasbode ver
telt over het vinden van het doodshoofd in
den Dommel:
Gisteren morgen werd door dc gemeente
politie van Vugbt met den gemeente-arbeider
de Dommel afgodregdi, om eventueel den
eigenaar van hot hoofid tc vinden, niet an
ders veronderstellend of (het corpus zou niet
alleen dood, maar reeds tot geraamte zijn
gepromoveerd.
Men dregde en dregde, aanvankelijk zon
der het minste gevolg, en nog volstrekt niet
vorpnoodend, dolt i,n d)i* huiveringwekkend
drama een Amstendamsch student die hand*
had gehad, een zeer degelijk cn oppassend
man, over wien niet anders dan met lof kari
worden getuigd.
Deze student nu, hier uil de buurt van
daan, was onlangs met vaoantic gekomen.
Hij studeerde in dc medicijnen cn was in
het bezit van een doodskop, dien hij voor
enkele dagen geleden, good en wel aan een
koperdraad met een zwaren steen verbonden,
in dien Dommel had laten zinken ter reini
ging.
Door omstandigheden scheen de schedel
van de plaats tic zijn geraakt en een eindje
afgedreven. Zoo kwam hei, dat de arbeider
van de weduwe Kamp hem opvischte, dat de
gemoederen verontrust werden, dat de po
litie in 't getouw kwam, dat combinaties
werden gemaakt niet den sinds vijf jaar ver
dwenen grijsaard uit St. Middels-Gestel, dat
dierkundigen het geval bestudeerden, en dat
per slot van rekening..... de eigenaar van
het doodshoofd niet dood is, maar een spring
levend student, die deze gevolgen niet had
overzien van zijn zorgen voor den schedel,
maar nu erg veel schik heeft in het geval
Was het nu eens 1 April geweest 1
De beproefde landman. Uit
Oterleek schrijft men:
t Is of <iiit jaar alles den landman moet
tcgeniloopen. Tongblaar onder vee, geringe
hooioogst, geen gras meer in de wedden, ge
brek aan goed drinkwater, duurte van vee
voeder in 'l verschiet en nu nog llongenpesl
onder de vaitkens. Hier en in den omtrek
sterven vele varkens aan die ziekte kan
niet ergerI
Liever brandstichten dan
w erken..Donderdagavond br..ndde teen ge-
reedsphapsbergplaats bij de „Kweekcrij" te
VeenhuBzen af. Gisteren meldde een verpleeg
de zich als brandstichter. Hij verklaarde lie
ver vijf jaar gevangenisstraf te willen on
dergaan dan ceniigon tijd in de Rijkswerkin
richting te vertoeven
Brandsticht© r-d iel a a n g e-
boude u. Men solirijtl uit Antwerpen aan
de Bossche Courant:
Een kapitein dor Nederlandsohe Kon.
.Maréahaussée heeft met de politie der 8e af-
decling hier ter stede een Hollander gear
resteerd, zekeren Jan v. d. S., die te Roer
mond een huis in brand stak en terwijl dc
buren hulp boden bij hel blussohingswcrk,
hunne huizen binnendrong en daar wegnam
wat van zijn gading was.
B ij cn diefstallen. Men meldt
aan de 's 11. Ct.
Zooails bekend is plaatsen vele ymkors uiit
de Rijnprovincie jaarlijks hunne korven in
die heide in de Peel, om daardoor de bijen
honig le liaiion verzamelen. Door velen hun
ner wordt thans geklaagd over dc diefstallen
van bijoenzwermen.
Men bedwelmt de insecten door een i>oe-
der onder de korven te verbranden .waar
door ze voor korten tijd bewusteloos neer
vallen cn gemakkelijk zijn tc vergaren.
Men z ij op z ij n hoede. Men
schrijft uil Bosohkapclle aan dc Midd. Ct.:
Twee Middelburgers hadden na lang zoe
ken van het grootst mogelijk aantal woorden
uit de letters van het woord vlie^dcmonstrt-
tie er ruim 400 bij elkander gezocht, die zij
opzonden naar Rotterdam, dc plaats, waar
dc firma, die den wedstrijd uitgeschreven
had .zetelde.
Reeds enkele dagen later kwam bericht,
dat de inzender .omdat hij een van de eer
ste was ,lwce prijzen kon kiozen uit een bij
gesloten lijst.
Deze, erg in zijn nopjes, koos voor zich
zelf een Schwarzwaèder hangklokje ter op
gegeven waarde van f 4.50, cn voor zijn lx>-
liuipzamen vriend een vulpenhouder, even
eens ter waarde van f 4.50.
De firma meldde nu, dat ter betaling der
solid ie verpakking, en ter betaling der ver-
czndingskostcn 2xf 0 83 moest worden op
gezonden, ji-j
Omstreeks half Juli ging er een postwissel
van f 1.66 naar Rotterdam, en ouzo woord
kunstenaars waren nu in sponning naar dc
sehoone dingen, die komen zouden.
Maar zij wachten drie weken tc vergeefs,
cn berichtten toen dc firma, dat zij eens goed
zouden laten iciforinecrcn, of de afgezonden
postwissel to bestemder plaatse was aange
komen.
Waarschijnlijk als gevolg van deze uicdc-
doeling ontvingen zij nu dezer dagen een
pakket van een omvang, diic een reusachtige
Sonwarzwaiider hangklok cn een vulpenhou
der voor een reuzeuhand deed vermoeden;
hel w as bezwaiard met 0.70 onkosten voor
remboursversohn". De 70 oentun worden
betaald -en het pakket geopend; er kwam
uileen massa gewone krullen, genoog otn
twee kachels aan tc maken, oen minkuuur-
klokje van misschien 40 ct. waarde, en een
namaak vulpenhouder, dmu men vau den
tukkigon wdmner graag voor 10 cent kon krij
gen!
Zoo bedot men goedgoloovigcn in de 20e
eeuw.
N u d e s t a k i n g. Vrijdagavond om
streeks kwart over zeven moesten op het
Kattenburgerplein te Amsterdam eenige boot
werkers worden gearresteerd, die zich daar
in kennelijken staat vaai dronkenschap be
vonden en rumoer maakten. Bij de over
brenging naar 't bureau Kattenburgergracht
van twee hunner kozen een aantal bootwer
kers partij voor den arrestant cn wierp met
slcenen naar de agenten. Dc agenten moesten
de sabel trekken om het pubiiek vau zich
af te houden. Eenigen tijd daarna werd ccn
derde bootwerker in zijn woning Kleine Kat
tenburgers trant aangehouden, die bij liet
reeds gearresteerde tweetaJ behoorde en die
van uit zijn woning met een bloempot naar
een agent luid geworpen. Ook deze arrestant
bevond zich in kennel ijken staat van dron
kenschap.
Doodgevallen. Tc Rotterdam is
oen 10-jarjjge jongen uit de dakgoot van oen
du aanbouw zijnd huis <q> lwt Noordpleiu
gevaJleu cn aan de gevolgen overleden.
Alweer een b o s ch h r a n dl
Men meldt otis uil Den Haag:
Ongeveer tien minuten vóór elven brak
Zaterdagochtend 200 M. van de plaats,
waar deze week brand ontstond, een boscii-
brand uk ouder de jonge dennen in dc Nieu
we iSbbweniagsche Bostlhjes. Ook nu wiist de
brandweer door vlug en krachtig optreden
hel verlies te beperken tot een 1000 M2.
groote oppervlakte jonge dennen.
School- en Kerknieuw».
De Miuister van Binnenlaadschc Zaken brengt
tci algeuicene kennis, dat op 25 September c. k.
en volgende dagen te Leiden, tc Utrecht, te Gro-
mugen en te Amsterdam gelegenheid zat worden
gegeven tot het afleggen van dc prnctischc examens
vvn arts, alsmede te Utrecht tut het afleggen van
de prnctischc examens van tandmeester, bodoeld
iu art. 8 der gemelde wet.
Zij, die tot dc examens wensehen te worden toe
gelaten, moeten zich daartoe vóór 18 September
c. k. schriftelijk aanmelden cn wel te Leiden bij
den hoogleeraar dr. G. Jclgcrsma, te Utrecht bij
den hoogleeraar dr. C. Eykmau, tc Groningen hij
den hoogleeraar dr. J. W. van Wijhc cn te Am
sterdam bij den hoogleeraar dr. M. Straub, voor
zitters dei exaiiicncomnnssiöu, onder overlegging
vau de bij de wet vcreisohtc stukken.
's-G ra ven hage, 26 Augustus.
Uitslag voormiddag-examen lloogduitsche taal,
L. O. Toegelaten dc dames J. J. A. van Kempen
cn C. Mennuit Echt, cn de hecren L. Becker,
Amsterdam; H. J. l'lcgt, Berghuizen en C. II. 11.
Scbmetz, Melick. Afgewezen 2 dames en 5 hoeren.
Uitslag voonniddag-exainen lloogduitsche taal
(M. O., akte A). Toegelaten de domes: AI. C. Eek,
uit Ghêvremont-Kcrkradc, en II. Sacht, Amster
dam. Afgewezen 1 manncl. candidnat.
Examens Fransch, L. O. Geëxamineerd 25, niet
opgekomen 3 candidaten. Geslaagd de hecren H.
Aasman, Stootshoorn W. P. J. Bertels, Nieuwer-
AmstclJ. Mulder, RotterdamA. \V. Troll, Haar
lem P. Andringa, Groningen H. de Boer. Kiet-
Windeweer; J. Bossdhcr, IJsselmuidcnII. W.
Pijls, BaggenumJ. Vollema en J. D. Metziar,
Loenco a/d. VechtA. B. ten Berge, AlkmaarP.
A Michael, WijkE. van Meulebroek, Dinlelouid,
cn de damesF. Abresch, GroningenA. P.
Grocnewoud, Oudorp.
Examens Fransch, M. O. Geëz. 2 vr. en 2
munn. cand. Geslaagd mej. G. Jclgcrsma, Lelden,
Examens hoofdakte. Gcëx. 13 cand., terug
getrokken 1, geslaagd dc hecren j C. Bouterse, ltot-
terdamG. van Brandwijk, Krimpen a/d. Lek
A. van Dcurscn, W. van Luipcn, Rotterdam j P.
Rczeiman, HaarlemM. A. Verhulst, 's-Uravcn-
hogeL. D. Versluys, E. G. Vorssclmuu, Rotter
dam.
Examens Hoogduitsol), M. O., akte A. Toege
laten dc hecren J. A. II. Hoogendoom, 's-Herto-
gcnboschA. Ixibstein, Amsterdam. Afgewezen
een vrouw. rand.
•—Examens lloogduitsch, L. O. Geslaagd: mej.
M. G. dc Boer, 's-Gravcnhagcdc heerenC. F.
M. Glas, LounckerL. E. C. Blijdestiju, Did am
J. 11. Penning, AmsterdamR. Dijkstra, Nicuw-
binnen. Afgewezen 2 hecren, 3 dames.
Examens Boekhouden, M. O. Opgekomen 9,
teruggetrokken 1. Geslaagd dc hecren; J. II.
Roog, Den Haag, voor schoolakteJ. J. den Duik,
Schcreuingcn11. J. Sindram, Hoorn, voor huis
akte.
Akte-examens teekenen, M. O. Akte Ma.
(Hand- cn rechtlijnig teckcncn).
Rotterdam. Opgeroepen ccn candidaat, die
niet geslaagd is.
Akte-examens tcekenen, M. O. Akte Mb.
(Hand -en decoratief teckcncn).
Rjotterdam. Opgeroepen cn gcftlaagd do
heerenJ. Altink, GroningenG. vau Duffelen,
RotterdamE. A. Jansen, Ticl11. Mooycn,
AmersfoortP. C. Wagner, Amsterdam.
Examens Hoofdact e.
A r n h e m. Geslaagd de hecren S. S. Leppink,
BaurnSj. Boorsma, NijkerkP. A. v. Luijt, Lex-
inondR. J. J. Menkes, TungclroijW. G. Hoen
ders, DektenG. B Dijken, Aalten.
Breda. Geëxamineerd 15 candidatengeslaagd
dc hecren S. P. van der Meer, te HilversumJ.
van Gijsel, tc HulstJ. P. J. Sanders, te Vcnlo
H. J. Veklhuis, tc Tilburg.
W a g o n 1 n g e n 25 cn 26 Aug. Actc-
eXamens Landbouwkunde. L. O. Geslaagd dc
heeren: S. dc Jong, Anna Polowna; II. Jousma,
PoortugaalE. Kruithof, BeusichcmII. Kuik,
UddelerxnccrJ. A. de Laat, Oss. Afgewezen 5.
„Gereformeerde" Evangeliepre
diking Be orthodoxe predikant Van Melte
schrijft in dc „Nieuwe Kerkbode" het volgende
omtrent dc prediking van streng-gercformeerde
predikanten
