3
I zoodoende een eindbeslissing tusschen de bei- I
de opvattingen te krijgen Het is in. i. in
bet belang van de gemeente, dal ook
tegenstanders van den aankoop, dit voor
stel om in hooger beroep te gaan, steunen,
want bij de opvatting van Gedeputeerde Sta
ten zou in de toekomst aan iedere poging tot
vooruitbrenging van onze gemeente op deze
wijze voorgoed de kop worden ingedrukt.
De heer Ro 1 andus Ilagedoorn. Mijn
heer de Voorzitter. Ik wil beginnen met te
verklaren, dat ik, niettegenstaande hetgeen de
j heer Van Kalken gezegd heeft, toch gerekend
wil worden tot de ernstige leden van deze
vergadering (gelach); en als ernstig lid begin
ik met B. en W. dank te zeggen voor hun
voorstel. Ik zal niet ingaan op het vóór en te-
gen, maar ik wenschte wel op één punt de
aandacht te vestigen en dat is het volgende:
Wanneer wij hier gezamenlijk zitten om
j een zaak te drijven die zaak is de gemeen
te én onze directeuren hebben 'ons gemoti
veerde voorstellen gedaan, cn een van die
voorstellen draagt de goedkeuring weg van
de medebeheerders, dan zou het heel ver
keerd zijn, wanneer in onze gemeenschap
daartegen geopponeerd werd, en dat wel om
dezen reden, dat wij moeten aannemen dat de
directie natuurlijk de instemming heeft van
degenen, door wie zij gekozen is. Dat is zoo
parlementair gebruik: wanneer eenmaal door
een lichaam een besluit is genomen, dan
wordt dit besluit ook gewoonlijk door de
minderheid gerespecteerd.
Wat is nu het geval? Wij staan hier voor
de vraag of wij ons zullen neerleggen bij de
weigering om ons besluit tot werkelijkheid te
doen komen. Ik voor mij zou mij, wanneer
het andersom was, wel degelijk hebben neer
gelegd bij het eenmaal gevallen besluit van
den raad. Wanneer nu in dit geval het te
gendeel zou plaats hebben, dan beweer ik,
dat de gemeenteraad zijn directeuren
waarmede bedoeld is het dagelijksch bestuur
nooit zal kunnen verwijten dat de zaken
I verkeerd gaan, maar dat deze wel kunnen
zeggen: Dat is door jullie geschied, blijf jul
lie dat nog verantwoorden?
Ik meen daarom en ik ben daarin volko
men ernstig dat het advies van het dage
lijksch bestuur in dezen geheel juist is.
De heer Veis H e y n. Mijnheer de Voorzit
ter. Ik had hel eerste gedeelte van de rede
van den heer Ilagedoorn aanvankelijk niet
goed begrepen, maar later is mij duidelijk ge
worden, dat hij met die directeuren bedoelde
het college van B. en W. Ik ben hem dank
baar voor die nadere toelichting.
Maar waarin ik het met den geachlen spr.
niet eens ben, dat is, dat hij gezegd heeft, dat
eens genomen besluiten gerespecteerd moeten
worden.
Mijnheer de Voorzitter. Voor mij is er nog
geen besluit. liet raadsbesluit is op het oogen-
blik gewezen van de hand. Ik geef de verze
kering dat niet alleen ik, maar ook de ande
re raadsleden die indertijd legen hebben ge
stemd, wanneer het besluit eenmaal door Ge
deputeerden ware goedgekeurd, naar ons
beste weten zouden hebben medegewerkt om
het landgoed „Nimmerdor" te doen beant
woorden aan de bedoeling, die de meerder
heid daaraan gegeven had. Ik stel er prijs op
en daarin ben ik zeker de tolk van alle te
genstemmers deze pertinente verzekering
te geven. Mocht eventueel de Kroon nog be
sluiten de beslissing van Gedeputeerden te
vernietigen, en het besluit van de meerder
heid, van den raad goed te keuren, dan Kan
de heer Ilagedoorn althans vbn mijn mede
werking zeker zijn.
De heer Jorissen. Mijnheer de Voorzit
ter. Ik wensch nog even op een onjuistheid in
de rede van den heer Hagedoorn te wijzen.
Wij komen hier niet op tegen een eens geno
men raadsbesluit, maar we willen ons bij het
besluit van Gedeputeerden neerleggen. Was
het besluit van den raad door Gedeputeerden
goedgekeurd en trachtten wij onzerzijds de
vernietiging van dat besluit door de Kroon te
verkrijgen, dan was het iets anders: dót zou
inderdaad zijn een verzet tegen het raadsbe
sluit. De onjuistheid in de redenccring van
den heer Hagedoorn is, dat hij meent, dat
men zich tegen een raadsbesluit verzet, wan
neer men zich neerlegt bij de beslissing van
Gedeputeerden.
De Voorzitter. Wanneer geen van de
heeren meer het woord verlangt, zal ik in de
eerste plaats in stemming brengen liet voor
stel van de meerderheid van B^ en W., om bij
II. M. de Koningin voorziening" te vragen van
het besluit van Gedeputeerde Staten.
Dit voorstel wordt bij stemming aangeno
men met 10 tegen 9 stemmen.
Voor: de heeren Eysink, Brict, v. d. Wal,
Hagedoorn, Rijkens, v. Duinen, Tromp, v. Es-
veld, Kam cn Gerritsen.
l'egen: de heeren Veis Ileyn, Koning,
Houbaer, Salomons, v. Kalken, Ruys, Jorissen,
Oosterveen cn Kroes.
De Voorzitter. Verlangt thans nog een
van de heeren het woord?
De heer Gerritsen: Mijnheer de Voor
zitter. In het weekblad „De Gemeente-
werkman" van veertien dagen geleden
komt een stukje voor, dat direct onze gemeen
tebelangen raakt. Daarin wordt den gasmees-
ter Börman ten laste gelegd, dat hij zijn
plicht niet doet, ten koste van onze belangen.
Hebben B. en W. daaraan hun aandacht ge
schonken, cn, zoo ja, met welk resultaat?
Wenschcn B. en W. hun antwoord uil te
stellen tot de volgende vergadering, dan kan
ik daarin gaarne berusten.
De wethouder K a m: Mijnheer de Voorzit
ter. Nadat ik op dit berichtje opmerkzaam
was gemaakt, heb ik aan de gasfabriek deze
zaak onderzocht, zoodat ik gereed ben den
heer Gerritsen dadelijk te antwoorden.
In de eerste plaats heb ik mij daartoe ge
wend tot den directeur der gasfabriek, die
mij heeft gezegd, dat op 5 December j.l. de
smid II. Veenendaal tot hem is gekomen met
het verzoek vrijaf te verkrijgen tegen den d.
a. v. Zondagavond 10 December van 6—10
n.m. voor: J. Iloegen, le gasstoker, E. Malc-
stein, 2e gasstoker en A. Teters, sloomstoker,
daarvoor in plaats aanwijzende de werklie
den: A. Willcmse, II. Ooink en J. Lohmeijer.
Op de vraag van den directeur, waarvoor de
genoemde stokers dit verlof niet zelf aanvroe
gen, ontving hij ten antwoord, dat deze vraag
namens het afdeelingsbcstuur Amersfoort van
den gemecntc-wcrklicdenbond werd gedaan.
I)e directeur heeft vervolgens geantwoord,
dat hij niet ongezind was het gevraagde ver
lof op dien Zondagavond toe te staan, doch
dat hij de aangewezen plaatsvervangers niet
allen gesclïikl achtte en daarover eerst wilde
overleggen met den gasmeester W. F. Bör
man. Kort daarop heeft de directeur het ge
vraagde verlof gegeven en tot plaatsvervan
gers verlangd:
Voor .1. Hoegen E. Van Beek, voor F. Ma-
lestein II. Ooink, voor A. Teters H. Van
Diermen; die dan ook op bovengenoemden
Zondagavond van 6—10 uur den dienst heb
ben waargenomen en daarvoor ieder 25 cent
per uur hebben genoten, hun door belang
hebbenden uitbetaald.
Nu schijnt het wei, dat deze beslissing niet
geheel naar den zin der aanvragers is ge
weest, daar zij liever al hun plaatsvervangers
hadden zien aangenomen.
De directeur, als verantwoordelijk persoon
voor den goeden gang van zaken in de gasfa
briek heeft daaraan niet willen voldoen,
waartoe hij natuurlijk volkomen het recht
heeft, terwijl de werklieden zich hier aan
hebben te onderwerpen.
Men zou deze zaak, die in 't weekblad van
den bond van Gemeentewerklieden, d.d. 16
December 1911 publiek is gemaakt hierbij
kunnen laten rusten, ware het niet, dat de
gasmeester Börman zijn juiste naam is W.
F. Buhrman hierin van verzuim wordt be
licht, dat een verder onderzoek noodzakelijk
maakte.
Daarom heb ik den directeur gevraagd of
hem een dergelijk verzuim van den gasmees
ter bekend was, zoodat gasverlies was ont
staan, omdat de gashouder had staan „bla
zen".
De directeur antwoordde daarop, dal dit
euvel wel eens voorkomt en dat de stoomsto-
kers daarom steeds in hun diensturen belast
zijn, daarop nauwkeurig te letten cn den gas
meester dadelijk te waarschuwen of te wek
ken, wanneer zulks gebeurt of dreigt te ge
beuren. Wanneer de gashouder tot bijna in
top gevuld staat, kan gasontsnapping werke
lijk voorkomen, doch als de gasmeester dan
maar (vooral des nachts) dadelijk gewaar
schuwd wordt, is het euvel in een oogenblik
weg te nemen, door dien gasaanvoer tot den
aisdan overvuldcn gashouder af te sluiten cn
deze naar een nog niet geheel gevulden gas
houder toe te laten.
Vervolgens heb ik de drie werklieden,
stoomstokers die ik wil onderscheiden door
de letters a, b en c, ieder afzonderlijk deie
vragen gesteld:
lo. Is u ook bekend, dat de gashouder heeft
staan borrelen? (ook wel blazen genoemd).
a. Ja, één keer, dat weet de directeur zelf;
toen werd hij door den directeur gewaar
schuwd.
b. Ja, wel eens gezien, wel meer dan eens
ook.
c. In den dagdienst wel, 's nachts nooit ge
beurd.
2o. Iloe lang is dat geleden?
a. Een heclen tijd geleden, misschien wel
li jaar.
b. Kan dat niet precies zeggen, heeft hel al
eens een paar keer gezien op een middag,
kan zich er niet absoluut over uitspreken, kan
hel zich niet precies herinneren.
c. Ongeveer -1 a 5 weken geleden op een
Zaterdagmiddag.
3o. Wanneer is 't gebeurd?
a. In den zomer.
b. In den winter, toen 't's morgens tegen 4
uur plaats had; of het nu precies in den win
ter is geweest, herinnert hij zich niet meer,
was evenwel in 't donkere seizoen.
c. Reeds sub. 2 beantwoord.
4. Hebt u toen dadelijk den gasmeester ge
waarschuwd en hoe laat?
a. Ja, dadelijk meester geroepen om 4 uur
's morgens.
b. Ja, direct den gasmeester gewaar
schuwd
c. Ja.
5o. Is de gasmeester toen gekomen?
a. Toen dadelijk de zaak in orde gebracht.
b. De gasmeester is direct gekomen.
c. Ja.
6o. Hoe lang kan dat euvel geduurd heb
ben?
a. Hoogstens heeft dit gebrek ongeveer een
kwartier geduurd.
b. Een minuut of 10.
c. Kan dat niet zeggen, doch zeer kort.
7o. Herinnert u zich geen andere gevallen?
a. Neen, niet anders bij hem gebeurd, dit
is het ecnigc geval.
b. Reeds beantwoord bij vraag 1 en 2.
c. Van tijd tot tijd komt het wel eens voor.
8o. Wordt u door den gasmeester, 's avonds
van tijd tot lijd gewaarschuwd op den stand
van den gashouder te letten en gevraagd hem
te waai schuwen wanneer de gashouder te
hoog komt?
a. Ja.
b. De vorige gasmeester wel, deze over 't
algemeen niet. De Meester heeft wel eens ge
zegd: Ziet er naar; (deze werkman tveet, dat
hij er op letten moet in 't algemeen wanneer
er iels gebeurt).
c. de Meester zegt gedurig wel eens om te
letten op den stand van den houder. De gas
meester heeft het hem persoonlijk wel eens
verteld. Het is echter bij hem nooit voorgeko-