B0VEETJE
TT V?88
4000
DE EÊMLANDEü
Anti-militarisme in de Ver. Staten
BLOEMBOLLENVELDEN
Dinsdag 7 Mei 1935
Uitgave: VALKHOFF Co. -
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 33e Jaargang No. 260
DE JEUGD ROERT
ZICH VOORAL
DE HELPENDE HAND
Steunt de collecte van morgen!
In vele, talloos vele huisgezinnen
Kwam zeker lang al reeds geen lichtstraal binnen,
Als „DE HELPENDE HAND" niet steeds ha d klaar gestaan,-
Zorgt Gij dus morgen, dat zij hiermee dóór kan gaan!
NAAR DE
T et-
Passagiers verzekerd
KONINKLIJK WOORD
TOT DE NATIE
EXEMPLAREN
TEL. 1093 TAXI
Betrouwbare Onderneming
TAXI TEL. 1830
Hoofdkantoor: KAMP 41
op andere pagina's
Laatste berichten
Eerste Wad paö« 3
W EER VERW ACHTIN G
8 uur 1 min.
KONINGIN ASTRID
NAAR NEDERLAND
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15.
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummef
elke regel meer f 0.25 Licfdadigheids-advcrtcntiën voor dt
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra 1 0.05
AMERIKAANSCHE NOTITIES
(Van onzen correspondent).
Niemand zul kunnen ontkennen, dat Ame
rika een heftigen aanval van oorlogsnacht-
nierrie beleefd beeft, van af den datum, dat
Hitier de hernieuwde bewapening van
Duitschland bekend maakte. De kranten
bevatten zoo goed als niets dan alarmee-
rendc berichten en foto's, waarop het voor
gesteld wordt als oi' de gemiddelde Euro
peaan vrouw en kinderen een gasmasker
voorbindt en de kelderdeur op een kier zet,
voor het geval hij de vijandelijke vliegtui
gen hoort naderen. Zwitserland nam maat
jegelen, Frankrijk stuurde troepen naar de
forten aan de oostgrens, Mussolini hield een
lichting onder dc wapenen in plaats van
baar naar huis te sturen! En Duitschland
zelf staat volgens de berichten ongeveer op
het punt den opmarsch van 1914 in alle
richtingen te herhalen! Vier duizend kilo
meter Oceaan of lucht scheiden tic Oude
en de Nieuwe werelden en die vertegen
woordigen een schier eindeloozc ruimte van
wederzijds niet begrijpen. Ook kunnen tele
grammen over en onder dat water op oen
zonderlinge manier van beteekenis verande
ren, niet met opzet, maar door den afstand,
die nu eenmaal alle zuivere afbeelding ver
vaagt.
Amerika wil er buiten
blijven
En tegelijk met dit. vcrondersteldo rom
melen van tanks en caissons over dc Eüro-
peesche wegen, kwam cr een vlaag van
intens nationalisme over heel Amerika, die
zich voornamelijk uitte in dc plechtige be
lofte er ditmaal ten koste van alles buiten
to zullen blijven. Een Congreslid ging zelfs
zoover een wet voor te stellen (in Amerika
stelt niet de regeering dc wetten voor, maar
ieder der 531 parlementsleden heeft daar het
recht toe) waarbij 't verboden werd buiten
de grenzen te reizen, indien ergens in de
wereld een conflict zou uitbreken, om op
die manier geen aanstoot te geven als des
tijds met het torpedeeren van dc ..Lusi
tania". Iloóg en laag, grootc bladen en
kleine tijdschriften verkondigden luidkeels,
dat Oom Sam ditmaal geen man en geen
cent over zou hebben voor een nieuwe
Kuropeeschë kibbelpartij. Heel sporadisch
klonk hier en daar een bescheiden geluid,
dat Amerika natuurlijk togen haar zin in
een nieuwen strijd betrokken zou kunnen
worden, en.-of. het niet verstandiger zijn zou
om nu wat gewicht in dc schaal te werpen,
in plaats van daarmee (ot het alleruiterste
te wachten zooals in 1917. Deze enkelingen
beweerden, dat de hecle wereld tcgenwoor-,
dig zoo nauw in elkaar greep, dat men niet
rustig op 'n eiland, zelfs zoo groot als
Amerika, kan blijven zitten, terwijl alles
rondom in brand staat.
Het is juist in dezen tijd, dat het Congres
probeert een wet cr door te krijgen, waarin,
practisch gesproken, alle aanmaak en ex
port van ammunitie, levensmiddelen, ka
toen, kortom van alles waaraan dc ge-
Allicerden zoo dringend behoefte hadden in
<Icn wereldoorlog, onder controle van de
regeering wordt gebracht en het maken van
winst uitgeschakeld. Een soort materieele
mobilisatie dus! Maar ofschoon cr hard aan
gewerkt wordt, is de wet nog geen feit ge
worden. Want in die jaren 1914, 1915 en
3916, toen Amerika nog neutraal was, rook
ten de schoorsteenen van het staalcentrum
Bethlehem als nooit, te voren en het platte
land heeft toen zijn grootstcn welstand be
leefd. Daarom kan men midden in do ma
laise hier brave lieden hooren beweren:
„Wat wij noodig hebben is nog eens een
•flinke oorlog!" niet hier, maar in Europa
wel te verstaan, want toen werd er goud
verdiend en maakte een arbeidster in een
granatenfabriek- honderd dollar per week
met het vastschroeven van den top van een
kaftet-3.
Alleen een verdedigings
oorlog
In 1917 ging jong Amerika het leger in.
Niet heelernaal doordrongen van dc nood
zakelijkheid, maar knappe propaganda, aan
moediging van den kansel en drijven van de
machtige vrouwenbonden en vereenigingen
lieten geen keus over. Dit was „a war to
end wars", een oorlog om voor altijd een
eind aan alle oorlogen te maken en vele
duizenden hebben dat oprecht geloofd, kwa
men verminkt of heelhuids maar zwaar ge
schokt uit de hel van trommelvuur terug
in hun geboorteland en zien nu, dat het
oude Europa niets wijzer is geworden en op
nieuw elkaar naar de keel vliegt. Deze veie
tienduizenden want Amerika had mil-
lioenen onder dc wapenen tegen het sluiten
van den vrede hebben zich sinds 1917
aangesloten tot het American Legion en al
dien tijd een enorme polilieken. invloed in
het binnenland uitgeoefend. En zoo hoort
men dan overal de leus om alleen dc wape
nen op te willen nemen ter verdediging van
het land, d. w. z. tegen den imal van een
vijand. Nu is Amerika niet alleen door haar
ligging daartegen volkomen beveiligd, maar
de geschiedenis laat bovendien zien, dat
Amerika meermalen zich zelf heeft schuldig
gemaakt aan „gewapende tusschenkomsten"
buiten dc landsgrenzen. In de laatste jaren
echter constateert men duidelijk de neiging
om met interventies op te houden: onder
Roosevelt is de zelfstandigheid van de Phi
lippijnen in de toekomst een feit geworden,
dc mariniers zijn uit Haïti en Nicaragua te
ruggeroepen en Washington weigert hard
nekkig voor groote broer in de godsdienstige
verwikkelingen Aan Mexico te spelen, tot
groote woede van Katholiek Amerika, dat
eiken dag op interventie aandringt. Er valt
dus een grootcre consequentie te constatee
ren dan ooit tevoren, maar dat wil nog niet
zeggen, dat bij het uitbreken van een nieu
wen wereldbrand de U. S. A. zou kunnen
volharden in de houding, die ons land ge
durende den wereldoorlog heeft kunnen vol
houden door een correcte houding en veel,
héél veel geluk. Het kan haast niet anders
of Amerika zal in geval van een Europee-
schen oorlóg gedwongen worden partij te
kiezen, en niet na drie jaar! Maar veel eer
der!
Demonstraties van Jong
Amerika
De alarrneerendc berichten uit Europa van
eenige weken geleden hebben nu een merk
waardige uitwerking in Amerika gehad en
wel demonstraties van jong Amerika, dat wei
nig voelt voor soldaatje spelen in algemee-
nen zin. Die demonstraties, waren volstrekt
niet tegen Europa gericht, zooals men die
in den Senaat bij verwerping van bet voor
stel tot deelname aan liet Wcreldhof kon
waarnemen, toen een Senator zich niet ont
zag om uit te roepen: „To hell with Europe!"
of- „Europa kan naar don duivel loopen"
Jong Amerika protesteert en bfoc togen mill-
lairtsme, zelfs tegen verdedigingsoorlogen,
en dat vinden de oudere geslachten minder
plezierig!
De vorige week hadden er over liet hcelo
land indrukwekkende betoogingen plaats op
de plekken, waar liet meeste kanonnenvercr
te vinden is, n.l. de universiteiten en hoo-
gescholen. En ofschoon die betoogingen
niet heclcmaal van paeifistisehen aard
waren en een belangrijk percentage dor
studenten zich bereid verklaarde de wa
pens op te nemen, wanneer de regeering
hen opriep, toch viel te constatecrcn, dal
de roem van dc „frisschc, fróhlichc Krieg
in dit land erg getaamd is. Dc 12de April
was vastgesteld als een dag om in alle in
richtingen van middelbaar en hooger on
derwijs in Amerika dc lessen en colleges te
staken en betoogingen te houden togen den
oorlog in het algemeen. Jaren geleden zou
zoo iets op een mislukking, hoogstens op
een communistische demonstratie zijn uit-
geloopen, maar in het jaar 1935 A.D. werd
het een datum, die van vérstrekkende be
teekenis was. In New-York City staakten
niet minder dan tienduizend studenten cn
begaven zich naar samenkomsten om te
protesteeron tegen dc mogelijkheid hun
leven te moeten geven voor dingen, die hen
niet in het minst interesseerden. De Natio
nal Student Comittee schat dat op dien dag
125.000 studenten hebben gestaakt in heel
Amerika en daarmee blijk hebben gegeven
van hun onvcrzoenlijkcn tegenzin om een
uniform aan te trekken, en ten oorlog te
trekken. Het aantal moge mijn lozers over
weldigend voorkomen, maar ik haast, mij er
bij te voegen, dat de Xew-Yorksche Colum
bia Universiteit alleen al 35.000 studenten
bezit en die van Californië 20.000, die van
Illinois 15.000 en die van New-York 20.000,
om verder te zwijgen van de paar honderd
over de rest van het land. De betoogers
vormden dus hoogstens dc traditioncele
v In Spanje, waar de laatste jaren stakin gen schering en inslag zijn, k^n het dezer
dagen gebeuren, dat op militair bevel soldaten in eafé's kellncrs, die het werk
hadden neergelegd, vervingen
Een eigenaardig hotenbord Ts uitgevon
den door een Bcrlijnsch organist. Het
is een bord, waarop dc vijf lijnen van
het notensystecm zijn aangegeven en
waartusschcn de verschillende tcckens
voor dc noten zijn aangebracht. Wan
neer men met een houten hamertje op
dc noten slaat, hoort men den juiston
toon. Dc nieuwe uitvinding vergemakke
lijkt het loeren der i »lcn en het inusi-
-ceeren aanmerkelijk
druppel aan de dito emmer, maar toch is
liet feit opmerkelijk, omdat liet nooit eerder
gebeurd is. En wat het in aantal tekort
schoot, word goedgemaakt door het vuur
en liet enthousiasme der betoogers. De bor
den niet opschriften, die de jongelui in
New-York ronddroegen, waren even pathe
tisch als rein-mcnschelijk: „Life is short
enough" „Het leven is al zoo kort" cn
„Scholarships no battleships" „Studie
beurzen - geen slagschepen" en Abolish
the. E.O.T.C." of „Schaf liet reservekader
af." Zon hebben in alle universiteitssteden
indrukwekkende hetoogihgoii plaats gehad.
Groeiende afkeer van
militairèsme
Deze hetoogingen zijn daarom zoo merk
waardig, omdat zooiels nog nooit eerder
is voorgekomen, althans niet op zulk ecu
grootc schaal. Er zijn altijd dienstweige--
raars geweest cn overtuigde pacifisten,
maar nimmer te voren organiseerden zij
zich of durfden zij zoo en bloc voor hun
opinie uit le komen. En het merk waardig
ste is, dat er geen geroep van afkeuring on
der hel publiek is opgegaan voor zulk een
weinig vaderlandslievende bonding onder
de spes patriae, maar een soort van stil
zwijgend toestemmen. liet Amcrikaanschc
volk is hoe langer hoe meer bezig terug te
komen van al hetgeen, (lat nu in Duitsch
land en Italic zoo aangekweekt en verheer
lijkt wordt. De openbare meening laat niet
na zich tegen de politiek van deze twee na
ties uit ie spreken, maar eigenaardig ge
noeg heeft liet denkbeeld post geval, dat
eigenlijk heel Europa hetzelfde ideaal is
toegedaan hier komen de vierduizend
kilometer Oceaan tusschenbeide! Vanzelf
sprekend wordt er daarom op een vloot
„second to none" aangedrongen, een vloot,
die voor geen ander hoeft onder te doen
om een eventueelen vijand van de kust te
houden. Maar zelfs neemt het aantal toe
van hen, die ook daar tegen zijn cn het „si
vis paccm, para helium" vinden thuishoo-
ren in den tijd der Romeinen. Om het
hooge woord cr maar uit te laten komen:
niet alleen weigert de pacifistische jeugd
zich te laten exporteeren om elders te gaan
vechten, maar een niet onbelangrijk percen
tage heeft verklaard er zelfs niets voor te
voelen, wanneer een vijand van buiten het
land zou binnenvallen. Hetgeen doet den
ken aan twee iaar geleden, toen de studen
ten van het Engelsche Oxford met 700
tegen 12 verklaarden niet voor vorst en
vaderland te willen gaan vechten. En wan
neer de Engelsch sprekende jongelui over
de hcelo wereld dat standpunt consequent
op het kritieke moment zouden volhouden,
zou een herhaling van 19141913 voorko
men kunnen worden. Voor een eventueelc
mobilisatie in Amerika, dat geen noemens
waard staand leger noch dienstplicht bezit,
voor het officierenkader aangewezen op de
studentikoze wereld, die in 1917 de heele
geschiedenis als een leuke picnic be
schouwde, maar cr later anders over dacht.
KOUDE IN ITALIË
In Zuid- cn Middcn-Italië is de tempera
tuur de' laatste dagen sterk gedaald. Uit
Apulic wordt een temperatuur gemeld van 1
graad onder nul. uit andere streken zelfs
een van vier graden onder nul.
Engclands jubilccrendc soeverein
wendt zich in een radiodoc.
spraak tot het Empire
Vertrouwen en eensgezindheid
Gisteravond heeft koning George zijn on
derdanen in het geheele Britschc rijk per
radio toegesproken. Zittend voor een gou
den microfoon, die was opgesteld in dc
regentcnzaal van Buckingham Palace, zeide
dc vorst met bewogen stem:
„Aan het einde van dezen gedenkwaar-
tligen dag wil ik spreken tot mijn volk,
waar het zich ook bevindt. Maar hoe kan
ik uiting geven aan datgene, wat leeft in
mijn hart? Hoe kan hel anders, dat ik diep
bewogen was, toen in dozen morgen bij
mijn, gang naar cn van St. Paul's Cathedral
langs de juichende menigten reed en dacht
aan alles, wat dc afgcloöpcn vijf-en-tvvintig
jaar mij en mijn land en mijn l ijk hebben
gebracht? Woorden kunnen mijn gedach
ten en mijn gevoelens niet weergeven. Ik
kan slechts zeggen, mijn zeer geliefd volk,
dat de koningin en ik uit het diepst van
ons hart dank zeggen voor alle trouw en
liefde, waarmede gij ons heden cn altijd
hebt omringd. Ik wijd mij opnieuw aan u
voor de jaren, die mij nog gegeven zijn.
Met dankbaarheid jegens God zie ik terug
op het verleden. Wij hebben gezamenlijk
groote beproevingen en moeilijkheden door
gemaakt; zij zijn nog niet voorbij; niet ver
driet denk ik aan diegenen mijner onder
danen, die nog zonder werk zijn. Wij zijn
hun en in het bijzonder dengenen, die lij
den onder eenigen vorm van invaliditeit,
alle sympathie schuldig. Ik hoop, dat gc
durende dit juhileumsjaar allen, die daar
toe hij machte zijn, hun werk cn troost
willen geven
Wellicht zijn andere moeilijkheden to
wachten, doch ik hen cr van overtuigd, dat
wij ze mot Gods hulp zullen overwinnen, in
dien wij ze met vertrouwen, moed en eens
gezindheid tegemoet treden. Zoo zie ik met
vertrouwen en hoop naar de toekomst. Dc
jeugd behoort de toekomst. Ik vertrouw,
'dat door het fonds, dat is ingewijd door
mijn geliefen zoon, den prins van Wales,
velen in het geheele land naar geest en
lichaam zullen worden geholpen, opdat zij
nuttige staatsburgers zullen worden.
Tot dc kinderen vvensch ik een bijzon
dere boodschap te richten. Herinner je, dat
jc in toekomstige dagen burgers zult zijn
van een groot wereldrijk. Bedenk dat voort
durend, terwijl je groot wordt en indien
de tijd gekomen is, wees dan bereid om
met trots je werk, je verstand cn je hart
te wijden aan den dienst van jc land.
Ik ben zeer getroffen door alle gelukvvcn-
schen, die mij heden hebben bereikt uit de
dominions en de koloniën, uit Indië en uit
het moederland. Mijn hart gaat uit tot al
len, die thans naar mij luisteren, waar zij
zich ook bevinden. Laat mij thans eindi
gen met de vvoordpn, die koningin Victoria
38 jaar geleden gebruikte hij haar diaman-
ton jubileum, want geen andere woorden
zouden in meer oprechtheid en eenvoud
kunnen uiting geven aan mijn diepe gevoe
lens: Ik dank u, mijn geliefd volk. God
zegenc u."
Warme feestdag te Londen
De temperatuur te Londen was gistermid
dag gestegen tot 73 graden Fahrenheit. Vele
feestgangers, die soms uren lang hadden
staan wachten, werden door de warmte be
vangen. De ambulancedienst heeft in meer
dan zevenduizend gevallen hulp moeten vcr-
lcenen.
Vuurwerk en felicitaties
Een waar volksfeest is het afsteken van
het geweldige vuurwerk in Ilydepark ge
worden. De regeeringsgebouwen en niet in
dc laatste plaats hot Buckingham Palace
zelf straalden des avonds in een fantasti-
sclicn gloed.
Een stroom van gelukwenschlelegrammcn
is in den loop van den dag van a'.e 'taats-
hoofden ter wereld en van de regeeringen
der dominions en uit dc koloniën binnen-
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJKSCHE
GECONTROLTERDE OPLAAG VAN
De goedkoopste Taxi blijft e»en
Maar U moet volgens Taxiklok, het
bedrag wat deze aangeeft, met
den chauffeur afrekenen, dan pas
blijft een Boveetje goedkoop.
Wij raden U dus aan goed op de
Taximeter te letten.
BINNLNLAXn
liet rapport inzake do kwestie Spoorbont..
(Tweede Blad, pag. 2).
Duitschc lof voor minister Colijn.
(Tweede blad, paft
Prof. Veraart uit hot. politieke leven.
(Tweede Blad, pag. 2).
Medegedeeld door het Kon, Ncdcrl.
Met. Instituut to dc Bilt.
Verwachting: Matige, later wellicht
afnemende, N. tot N.O., wind, gedeel
telijk bewolkte weinig of geen regen,
aanvankelijk kouder, later iets zach
ter.
Hoogste barometerstand 773.0 te Valentiaen
Stornoway
Laagste barometerstand 75S.5 te llclsingfors
gekomen. Ook dc opperste raad van dc Mo
hammedanen heeft den koning een gcluk-
wenschtclcgram toegezonden. Het telegram
richt de aandacht van don koning op de po
litieke toestanden in Palestina en doet hij
deze gelegenheid een beroep'op den rech*.-
vaardighcidszin van den koning.
Voor enkele weken naar Noords
wijk Blijde gebeurtenis
verwacht
BRUSSEL, 6 Mei (V.D.). Gemeld 'vvoror,
dat Koningin Astrid dezen zomer enkele
weken te Noordwijk zal doorbrengen, om
daar, evenals haar kinderen, dc N'oderland-
sche taal, welke zij met haar Vlaamsche
onderdanen „sierlijk" wenscht te kunnen
spreken, geheel machtig te worden. Offi
cieus wordt hieraan toegevoegd, dat Konin
gin Astrid in verwachting verkeert van een
blijde gebeurtenis, welke einde November
of begin December zal plaatsvinden.