Stadsnieuws. Advertentiën. PARASOLS. PARASOLS en EN-TOUT-CAS. L. de Leeuwe, woorden van de vraag: Kiest de Bond partij, ja of neen? wensch ik enkele algemeene opmerkingen te maken, ben tegenstander van den Bond, maar evenals Schaepman een tegenstander was van Da Costa: vriend en vijand tegelijk. Waar we veel belangen ge meen hebben en een zelfde zaak dienen: het onderwijs, mag ik mij uw vriend noemen. Ook is het niet uw program dat mij tegenstaat, maar veeleer uw manier van werken. In de vorige vergadering was ik ge heel onvoorbereid, maar ook nu nog, nu ik de Bodenummers van af 1 Jan: 1903 heb doorgelezen, na weken van zoo objectief mogelijk beoordeelen zeg ik- Dc Bond kiest partij! Dat moet ik aantoonen en ik heb daarvoor verschil lende bewijzen. Ie. In het Hoofdbestuur van-den Bond hebben meerdere sociaal-demdkra- ten zitting. De voorzitter, de heer F.L. Ossendorp is bovendien voorzitter ge weest van de Sociaal-Demokratische 011- derwijzersvereeniging. Hoe kan eon neutrale Bond socialisten in het hoofd bestuur hebben? •2e. Hcele kolommen van de Bode bevatten stukken van Hour. Roland^ Holst over: Proletarische moraal. Dat hoort niet in een neutraal onderwijsblad. Zoo komen ook in tal van Bode's stuk ken voor, die daarin niet op hun plaats zijn; O. a. oproep om steun voor de Solidariteitsbazar. 3e. In veel artikelen wordt te keer gegaan tegen dc kerkdijken. Waarom staat er boven sommige stukken. Ut het donkere Zuiden! De heer Reyers uit Kampen schreef o. a. in dc Bode. Dc school aan de clerus is dc dood aan de zelfstandigheid van de onderwijzers als stand. Is dat neutraliteit? 4e. De publieke opinie is tegen den Bond. Overal klaagt men over de rood heid der onderwijzers. Hoe komt ge toch aan dien slechten naam, toch zeker niet door uw neutraliteit? De klachten over de roode onderwijzers zijn alge meen. i> i 5c. De Bodemet door den Bond bij referendum zelf gekozen redacteuren, verraadt meer dan eens sympathie naai socialistischcn kant. In tal van artikelen wordt gesproken over: onze mede ar beiders, terwijl na 31 Januari 1903 in de Bode een artikel verscheen van den heer Wijnen jter verheerlijking van de eerste staking. Ik zag niet, dat dat met mag, maar ik vraag alweer: is lietneu- tl'clfll? 'tic In den Bond wordt hard gewerkt voor Algemeen Kiesrecht. Opdealgem. Vergadering hield de heer Ketelaar een warme verdediging voor het ijveren voor Algemeen Kiesrecht, maar het voorstel werd met een heel geringe meerderheid verworpen. Toen was evenwel liet wer ken er voor nog niet uit, want in de Bode verscheen later een oproep ondcr- teekend door de heeren Kuykliof en Bykerk om steim voor het Kiesrecht comité. 7e De Bond neemt deel aan de vei- kiezingen en op de laatste algemeene vergadering is besloten het verkiezings reglement te behouden. Se. Hoe is het mogelijk, dat de Bond ontkent partij te kiezen, waar de actie in de stakingsdagen bewezen heeft de solidariteit met de stakers. Twee hoofdbestuursleden zijn in de vergadering geweest van het Comité van verweer, maar konden niet meestem men, want ze hadden geen mandaat, anders hadden ze er zeker wel voor kunnen zijn. liet hoofdbestuur stelde later voor f250 uit de kas te geven voor de sta kers. Dit was niet genoeg; Amsterdam wilde f 1000 en Opsterland f 2500. \v el zijn die voorstellen verworpen maar een betere toestand der kas had waar schijnlijk een andere uitslag gegeven Niettegenstaande het verwerpen dor voorstellen deed De Bode een oproep om steun. Is dat partijdig of met? 9e. Tijdens de kleermakersstaking in Groningen verscheen in de Bo /eeen op roep om steun. Dat is nu wel heel mooi, maar partijdig en niet op zijn plaats m een neutraal onderwijsblad. 10e. De Bond gaf steun aan de ont slagenen te Hilversum. De soc. partij is geen partij van orde, het ontslag was dan ook volkomen gerechtvaardigd. 11e. Ook Kappetein werd gesteund, zijn handelwijze was nog afkeurenswaar diger, daar hij als militair zijn minderen opruide. Zelfs het Hoofdbestuur was tegen steun, maar de Bond steunde deze tweedrachtstoker. 12e. De verdeeldheid in den Bond geeft te kennen, dat er velen in zijn die de partijpolitiek afkeuren. 13e. Op de laatste algemeene vergade ring heeft de voorzitter Ossendorp in zijn openingswoord gezegd .Misdadige woelingen durfde dr. Kuyper een beweging noemen, die langs niet door de wet verboden weg, ten doel Jiad, de aanneming der voorgestelde wetten te voorkomen, of althans haar bepalingen verzacht te krijgen 1 En iets verder: Collega's, wij durven u, ook met het oog op ons onderwijs toeroepen: Denkt aaa de verkiezingen van 1905 en, hoe ook uw meening zij over de kwestie, politiek in den Bond, zorgt er voor, dat, wanneer dan deze regeerings- meerderheid mocht behouden blijven, gij niet in uw binnenste zult moeten erken nen: liet is ook mijn schuld, ik had meer kunnen doen! En aan 't slot zeide hij: „Wij predi ken u geen beperking. Yoor beperking zal wel gezorgd worden door de autori teiten en door lien, die zich autoriteiten wanen 1" Ik kan hiermede eindigen. Ik heb getracht aan te toonen, dat de Bond aan partij-politiek doet. Of het mij gelukt is? Aan u het oordeel! De heer Ketelaar het woord ver krijgende zegt: Het is voor mij een moeielijke positie waarin ik nu sta. Niet omdat ik na de rede 'van den heer Luycx moet erken nen dat hij gelijk heeft, of dat ik in mijn overtuiging geschokt ben, maar om dat do heer L. alles heeft kunnen na slaan en ik niet. Maar het is me nog al mee gevallen. Dc heer Luycx: Welwillendheid valt altijd mee. De heer Ketelaar. De heerL.zegt, hij heeft me welwillend behandeld, dat wil ik hem ook doen. Maar de heer L. heeft ,een jaargang van de Bode door geworsteld en bij zijn grasduinen daarin, is hij als een onbekende te werk ge gaan. Hij heeft gedacht na het lezen van die Bode's over den Bond te kun nen oordeelcn en meent tot het Baarn- sche publiek te kunnen zeggen hier zie je nu den .Bond in al zijn naaktheid, oordeel zelf. De heer L. is evenwel niet goed be gonnen, hij heeft zijn premissen ver keerd gesteld. Hij had moetenbeginnen met het verschil tusschen een politieke- en een vakvereeniging. Een vakvereeni- ging heeft tweeërlei doel. Ie verheffing van het vak. (Bij de meeste vakver: raakt dit door de omstan digheden noodzakelijk op den achter grond.) 2e. verheffing van den arbeider zelf. De Bond werkt ook voor de verhef fing van het vak. Wij verkeeren in die gunstige omstandigheden, dat heb ik de vorige maal aangetoond. Nu het tweede punt. Onze wetten kennen vol komen vrijheid van vereeuigen en ver gaderen. Elke vakvereeniging moet wa ken voor die vrijheid, vooral nu zoo vaak patroons inbreuk maken op dat recht. Ook bij ons' komt het voor, maar ook wanneer het in een ander vak voorkomt, is het ons zuiver eigen belang, dat we er tegen jprotesteeren. Overal waar het recht wordt aangetast, steu nen wij. En nu zegt de heer L.wat gaan u die arbeiders aan, wat kan u al die menschen schelen, het geldt niet uw vereeniging, maar dat komt omdat de heer L. verkeerde premissen heeft gesteld, daardoor kan hij bij de verga dering een verkeerd denkbeeld omtrent het werken van den Bond hebben doen ontstaan. Kiest de Bond partij? Er zijn soc. dem. in het Hoofdbe stuur, maar ook vrijz. dem. en langen tijd heeft er een ingezeten, die hoog stens Unie-liberaal was. Maar zij wor den niet als partijmannen gekozen, maar omdat zij getoond hebben goede wer kers te zijn voor den Bond. Ten slotte komt bij den lieer L. alles hierop neer: de Bond is partijdig, om dat hij de soc. dem. niet uitsluit. Ossendorp krijgt nog een extra op merking; die is voorzitter geweest van de S. I). O. Y. maar de heer L. had er bij moeten voegen, dat Ossendorp reeds 2 jaar geleden als lid van de S. D. O. V. bedankt heeft. Zoo ook met dc artikelen van mevr. Koland Holst. In een der laatste nummers vandeB ode komt evenwel een beginartikel voor van mr. Steinmetz, een kritiek op de prole tarische moraal. Aan den tegenstander van mevr. Holst wordt dezelfde ruimte afgestaan. Noem dat nu maar eens neu traliteit, zegt de heer Luyck. De op roep om steun voor desolidariteits-bazar enz. is te vinden onder „Ingezonden stukken". De heer L. weet toch wel dat voor die rubriek de redactie niet aansprakelijk is. Grieft het den heer L. dat er in d e Bode artikelen staan onder't opschrift Uit het donkere Zuiden, die artikelen worden ons toegezonden door katholieke onderwijzers, en zij plaatsen zelf det opschrift. Het stuk van Reyers noemt de heer L. niet neutraal. Wanneer wij zien dat de cleriealen aan ons vak steed6 afbrokkelen, zullen we alle aan slagen zoo goed mogelijk afwoeien. In dat opzicht kiezen we partij tegen den clerus, zoodra hij komt tegen 't onder wijs. Ook de publieke opinie haalt de lieer L. er bij. Dat is een gemakkelijk maar ook een lastig ding. 't Is zoo iets van een gladde aal of liever van een o-ladde aal met zeep besmeerd. Zoo heb je hem en zoo is die weer verdwenen en zit dan weer aan de bittertafel. Men klaagt over de roodheid der ondcrwij- zers en, zegt de lieer L; hoe komen ze aan dien slechten naam. W anneer zou zoo'n onderwijzer slecht zijn. AH hij trachtte het socialisme in de school te brengen, maar onder de tegenwoordige soc. dem., bestaan daarvoor geen aan hangers. Zij waken er juist voor dat aan het kind gegeven wordt, wat des kinds is. Maar buiten dc school willen we de oude hooggeroemde vrijheid be houden, en moet de onderwijzer kunnen doen, wat hij goed vindt, tenzij hij zicli schuldig maakt aan overtreding, van alge meen geldende wetten. Over het steunen bij schending van het vereénigingsrecht is geestdriftig ge sproken en geschreven. En wie kwamen het eerst in aanmerking voor steun. De afd. Bergeik van de R. K. big. en lab. bond. Wc hebben inlichtingen gevraagd maar we kregen ze niet,-en toen konden we niet steunen. Wij steunen zonder onderscheid van politieke kleur, dat noemen we neutraal. Algemeen kiesrecht is niet neutraal. Maar weet de heer Luycx dan niet, dat onder alle partijen er aanhangers van worden gevonden. Men mag het anders noemen maar ten slotte komt alles op hetzelfde neer. Wanneer we zien dat Algemeen kiesrecht ten goede komt aan het onderwijs dan zegt een groote meerderheid in den Bond: laten we er dan ook voor ijveren. Bovendien is A. A. geen wapen in handen eener politieke partij, het komt allen ten goede. Het standpunt van den heer L. inzake ingezonden stukken, nemen wy gelukkig niet in; Wij hopen dat do Bode steeds zal blijven een vrije tnbuno. Wat het meedoen aan verkiezingen betreft, wij stellen vragen aan verschil lende kandidaten. De antwoorden worden meegedeeld aan de leden en soms be sluiten afdeelingen kandidaten te steu nen. Wie, dat hangt af van de antwoorden Bn nu kunnen wij liet toch met helpen, dat de beste antwoorden van den meest linkschen kant komen. We hadden ze ook graag van rechts. De hoofdschotel is de staking, ij hcbben'een vergadering belegt te l trecht en Vliet adres van Simons c. s. laten circulcereu. liet bijwonen der vergade ring van liet stakingscomite is t giap- „igst want toen bedoelde vergadering gehouden werd, bestond er nog geen stakingscomité. Het is onze gewoonte als we een uitnoodiging krijgen een of meer afgevaardigden te sturen, latoi besluiten we dan over al of met mee- Tegen het inzamelen van steun voor de slachtoffers, niet voor de stakers, kan o. i. moeilijk iets zijn, tegenstan ders hebben daaraan meegedaan. He verdeeldheid doet ook al dienst. Laten we maar aannemen, dat het toe- vallig was dat dc voorstellen Kampen niet in behandeling kwamen, zegt de heer L. Dat is een manier van bestrij den om kriebelig van to worden. De heer L. is met het werken van den Bond eenvoudig niet bekend anders zou hii zoo niet praten. Ossendorp zei in zijn rede, dat men met het oog op het onderwijs moest denken aan de verkiezingen van 190o. Ook hier dus de belangen van het vak V°De heer L. heeft veel genoemd waar mee hij het niet eens was, maar hij heeft de groote fout begaan de aaid en het wezen van de nienwe vakver- "ïfL;rzCï';"D,h«,y..o. laar heeft op mij vóór een jaren lange ondervinding op het gebied van spreken, dit is mijn eerste debatavond, ik vei zoek dit niet uit het oog te verhezen. We verschillen in opvatting over neutraliteit. Wat de lieer Ketelaar neu traliteit noemt, noem ik partijdigheid. De heer K. moet niet spreken van grasduinen en rondploetereu, ik had wat meer welwillendheid van hem verwacht, want ik heb juist den jaargang 1903 van dc Bode genomen, omdat in dien tijd de Bond het meest besproken is. Ik heb niet gezegd de Bond is soc. demo- kratisch, maar de Bond toont sympathie voor de soc. dem. De heer Ketelaar heeft gezegd: de Bond is een politieke vereeniging en geen neutrale vereeniging. De heer K Dat heb ik niet gezegd1; ik heb juist aangetoond, dat de Bond een vakvereeniging is. De heer L. Dan heb ik me vergist. Ik voel ook veel voor steun; in onze katholieke ver. hebben we ook onder steuningskassen, maar de soc. dem. belmoren niet tot een partij van orde, zij moeten dus niet gesteund worden, en hooren ook niet in t Hoofdbestuui Wat het artikel van Reyers betreft, heb niet gezegd, dat dat niet mag, maar of het neutraal is? Ik heb niet gezegd: de Bond is ver deeld, dus is hij niet neutraal, maar de Bond is partijdig, van daar de verdeeld heid. Een groot aantal leden is het met de werkwijze niet eens. Het niet afhandelen van dc voorstel len Kampen trek ik gaarne terug, ik heb niet willen insinueeren. Ten slotte konstateer ik, dat dc heer K. neutraliteit vindt, wat ik partijdig noem, daarover zullen we het wel niet eens worden. De heer Ketelaar; Ik zeg den heer Luycx dank voor de royale manier waarop hij de uitdrukking aangaande de voorstellen Kampen, intrekt. Mij is gevraagd hetzelfde te doen waar ik ge sproken heb van: maar die arbeiders. Dat maar heb ik er bijgevoegd, want die woorden deden mij onaangenaam aan. Als de heer L. dat niet bedoeld hoeft, dan trek ik hot gaarne in. Ik heb den heer L. niet kunnen dui delijk maken, dat onze vereeniging geen politieke vereeniging is. liet jaar 1903 zegt de heer L. is juist zoo belangrijk voor den Bond. Dit is iets, wat men reeds van 1889 af gere geld elk jaar hoort. Aan dc publieke opinie storen we ons niet al te zeer. De voortdurende groei van den Bond toont ons dat wij met onzen Bond op den goeden weg zijn. Andere verecnigingen wijzen met trots op onze organisatie. We moeten ons niet storen aan de menschen, die maar altijd afbreken ennietwaardeeren, als wij onzen eigen weg wandelen ko men we verder. Onze ervaring is: luister naar de raadgevers van buiten, maar doe ten slotte wat je denkt, dat in het belang van de zaak is. De heer L. is niet neutraal, want hij zegt: een soc: deni: hoort niet in het Hoofdbestuur. De heer L. blijft volhouden: de Bond is niet neutraal, ik zeg van wel. De Bond vraagt bij het lid worden nooit, tot welke politieke partij behoor je, maar onderschrijf je het bondsprogram, kom dan bij ons. Do heer I.uycv zegt nog dat een ondorwijzers-vakvereeniging lieel ietsau- ders is dun een gewone vakvereeniging. Een vergelijking met andere vakverce- nigingen gaat dus niet op. Hij heeft he denavond zijn standpuntverdedigd, heeft veel symphathie voor don Bond maar zou er zich nimmer bijaansluiten, want hij heeft partij gekozen en de Bor.d is neutraal. De voorzitter sloot met een herinne ring aan de laatste woorden van den heer Luycx de vergadering. Ds. C. N. Wijbrands Em. Prcd. te Amsterdam zal a.s. Zondag 24 April te half elf in de Lnthersche kerk optreden, voor den Doopsgezinden kring. Mej. M. E. A. van Steyn, is te Utrecht geslaagd voor de acte lager Onderwijs. Onze vroegere stadgenoot de le luite nant der Infanterie O. I. leger G. J. van Eybergen, is bevorderd tot kapiteiu. Aan Mr. W. M. J. van Lutterveld, is op zijn verzoek, eervol ontslag ver leend als Kantonrechter-plaatsvervanger, wegens overbrenging zijner woonplaats naar Rotterdam. Vanwege den Alg. Ned. Wielrijders- bond is een wegwijzer geplaatst aan liet begin van de Wijersstraat. Tot bestuurslid der Kiesverecniging „Amersfoort" is in de plaats van den heer P. van der Meer Jz., die bedankte, gekozen de heer E. Gerst, die zich de keuze heeft laten welgevalien. Dinsdag 26 April zal in de Arend een openbare vergadering worden ge houden, naar aanleiding van het voorstel tot herziening van de verordening op de vee- en vleeschkeuring. Als inleider zal optreden de heer Quadekker van Nijmegen. De lieer P. Doorn, directeur der Amb. school alhier is benoemd tot directeur der Amb. School te Haarlem, en wel op zeer vereerende wijze: zondergesolli- citeerd te hebben, en zonder dat eene oproeping van sollicitanten naar de va cante betrekking heeft plaats gehad. Zooals men weet had de Minister van Binnenl. Zaken zich voorbehouden beslis- slisscnden invloed op de benoeming uit te oefenen, met het oog op de aanhan gige plannen 0111 het op te richten Technicu m te Haarlem te vestigen, een inrichting waaraan ook een Rijks- Amb. school verbonden zal worden. Onder deze omstandigheden mag de heer Doorn er dus niet aan denken de vereerende benoeming niet aan te nemen, hoezeer ook zijn werkkring alhier hem lief gewor den was. Het vertrek vanden heerDoornzal een zeer gevoelig verlies voor onze Amb. school zijn; doch nu de inrichting hare organisatie voltooid heeft zijn de vaste grondslagen gelegd, waarop haar bloeige- handhaafd zal kunnen worden, Wijwen- schen den heer Doorn bij zijn a.s. ver trek het beste toe in zijn nieuwe werk kring. Maandag herdacht de heer M. L. Celossc, onze wethouder van onderwijs, zijn 25-jarig jubileum als zoodanig. Door den heer W. Erans, oudste ambtenaar ten stadhuizc werd den jubilaris reeds des morgens een prachtig bloemstuk, namens zijn collega's aangeboden. Des middags waren Burgemeester, Raads leden en alle stadhuis-ambtenaren in de Raadszaal bijeengekomen om den heer Colosse te complimenteeron. Meteciiige hartelijke woorden werd den jubilaris door den Burgemeester namens alle raadsleden en den secretaris een sier lijk gasornament aangeboden, benevens een fraaie fauteuil, bij welke geschenken een oorkonde, vervaardigd door den heer S. J. van Duinen, gevoegd was vermeldende de data van het gedeuk- feest en de namen der schenkers. De hoer Celosse sprak in welgeko zen bewoordingen zijn oprechten dank uit voor de hartelijke toespraak van den burgemeester en de gevoelens waar van de geschenken het zichtbare blijk voorstelde. Hij herdacht tevens de opvolgende Burgemeesters en Wethouders met wie hij had samengewerkt, en eindigde met de betuiging, dat hij hoogstgevoelig was voor het huldebetoon, den wensch uit sprekende, dat het allen gegeven mocht zijn nog gedurende lange jaren de be langen der Gemeente te blijven dienen. Behalve met het onderwijs is de heer Celosse ook eeuige jaren belast geweest met de publieke werken, en vervulde hij bovendien een nuttige plaats in menige commissie en in het Bestuur van menige corporatie. Het is dus een tijdperk van groote en belangrijke werk zaamheid ten dienst der Gemeente ge weest waarop de jubilaris thans kan terugzien, en ook wij veroorloven ons een woord van gelukwensch en hulde tot den jubilaris te richten, overtuigd als wij zijn, dat veel beleid en groote bekwaamheid gedurende die jaren dooi den hoer Celosse aan den dag gelegd zijn, in een werkkring, die, we be- lioeVcn het niet nader te betoogen, in menig opzicht vele moeilijkheden heeft opgeleverd, veel tact heeft vei- eischt en bezadigdheid, om ze te over winnen. Met alleszins gerechtvaardigde zelfvoldoening alzoo kan de jubilaris op hot afgeloopen tijdperk terugzien. Hm! hm! De heer Jacobs, die Donderdagavond a.s. in Amicitia zal optreden, schrijft ïfi de Amersf. Crt.: „Mijn antwoord op de verdachtmaking, als zou men inijn Boirées niet metdames kunnen bezoeken, waarvan ik in som mige steden de dupe werd, kan slechts dit zijn: Daar, waar in gekuischte taaltoestan den worden behandeld, waaraan door ieder weldenkend mensch moet worden medegewerkt, dezelve te bestrijden; daar, waar onder 'n lach en 'n traan u die toestanden worden geschetst met hun oorzaken en gevolgen; daar, waar, ge lijk Z.Exc. Minister Kuyper deed, de hand aan 't werk wordt geslagen, die toestanden te helpen verbeteren, aller eerst door er u opmerkzaam op te ma ken, daar is zeker de plaats zoowel voor vrouw als man." De heer Jacobs poseert alzoo' als be vechter van onzedelijkheden en tracht daarbij zelfs zijn arm te steken door dien van Dr. Kuyper. Of deze rol door hem ernstig wordt bedoeld, dan wel bloot komisch, kunnen we niet beoor deelen. In 't laatste geval zou zoodanige humor ongetwijfeld hoogst aanstekelijk werken op de lachspieren van het Am- sterdamsche publiek der voorste rijen, dat zijn voordrachten pleegt bij te wonen. Dat de voordrachten van den heer Jacobs nog al eens bij hen, die daarvoor nog vatbaar zijn, de kleurstof naar de wangen jaagt, was blijkbaar aan onze „Zuster", de oude Auiersfoortsche Crt. niet bekend daar zij anders o. het stukje van den heer Jacobs niet zonder commentaar zou hebben opge nomen. Ontvangen een prachtige collectie Ter voorkoming van beschadiging worden de fijnere soorten niet geëtaleerd. HOF 5 AMERSFOORT.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1904 | | pagina 3