Alhier
Sigaren-
Advertentiën.
J. BOLK
II Een dubbele Villa
E. J. Ruitenberg1,
B. Lookhorst
mr. Ip. 3. Al. ad. Bergh,
Bergstraat 27.
ÜLarie Antoinette.
G. Muijs Langestraat 143.
D J SmitsLangestr 20
publiek verkoopen
I Een dubbele Villa
J. A. Schoterman,
Ruime keuze in FIJNE SIGAREN
St. Nicolaas-cadeau
De St Nicolaas Etalage is gereed,
een ieder wordt beleefd tot een
bezoek uitgenoodigd,
Firma wed. J. D. van Gelder.
Mr. Timmerman en Jalouziënmaker
gevestigd, als
ADVOCAAT EN PROCUREUR.
magazijn
„DE PLANTEUR" Stationsstraat,
Aanbevelend, M. KRAAIJENHOF.
Nieuwe Nederlandsche Tooneelver.
Zeer geschikt voor St. Nicolaas Cadeaux
Kleine Meubeltjes.
Faiënce de Gouda,
Wie niet tot haar behooren. Evange
lische», Modernen maar ook Orthodoxen
moeten als Heidenen worden uitgeban
nen. Koud van hoogmoed en heet van
dweepzucht kent zij geen genade voor
ook maar eenigszins andersdenkenden."
't Zou me niet verwonderen, dat u
reeds lang de vraag op de lippen
zweefde, hoe is het na al hetgeen we
van u gehoord hebben mogelijk, dat de
tegenstand tegen onze Roomsch-Lo-
leerende regeering niet nog veel krr cli-
tiger en feller is Hoe is het mogelijk
dat bij de Ned. Herv. kerk niet allee i
gemeenteleden maar ook predikanten
door dik en dun met dit ministerie
meegaan, het steunen en aanprijzen
Hoe is het mogelijk dat in 1901 en
later zelfs vele liberalen hunne stemmen
hebben uitgebracht op de candidaten
van de clericalen? Inderdaad we staan
hier voor een raadsel, welks volledige
oplossing ik niet geven kan, omdat ik
ae zelf niet gevonden heb. Wel besef
ik klaar en gevoel ik diep, indien zij
ook maar voor een gedeelte het inzagen,
het ontzettend gevaar dat overal dreigt
te overheerschen, zou kunnen worden
afgewend.
Toch is er iets wat hun vreemde ge
dragslijn eenigszins verklaart. De om
standigheden zijn voor dr. Kuyper en
zijn bondgenooten bijzonder guustigge-
wee9t. De door hen verafschuwde soci
aal-democraten hebben hem goede diens
ten bewezen de spoorwegstaking
met hoe dikke woorden door hen afge
keurd, was voor ze een fortuintje, waar
van ze gretig hebben gebruik gemaakt.
De sociaal-democraten. Hoe bloed
rood werd door hen dat spook gekleurd,
hoe atgrijselijk die boeman afgeschil
derd, wie zou reeds niet rillen bij de
gedachten dat die mannen aan 't roer
kwamen, ons Christenland zou een hei-
densche woestenij worden.
Daarvoor moest ons land behoed wor
den. En slechts twee wegen stonden
open: de Roomschen en Calvinisten als
leiders en bestuurders te kiezen of dooi
den zweep van mr. Troelstra c. s. te
worden gcgeeseld, Yan alles beroofd ja
zelfs doodgeslagen te worden. En wat
bazelt ge van de liberalen, of zij u zou
den kunnen willen helpen? Zij ziju zoo
al geen verklapte socialisten, dan toch
wegbereiders van het socialisme, bij hen
zijn uw belangen al evenmin veilig als
bij de socialisten zelf.
Naar die woorden werd en wordt
door velen helaas geluisterd, zij wer
den er bang voor, er mee bang gemaakt
voor hun kerk, voor hun rust en voor
hun geld. Zoo is het gekomen dat een
groot deel van onze Ned. Herv. Kerk
liberaal is gaan vereenzelvigen met so
cialist en ongeloovige, zoo is het geko
men dat velen uit vrees voor de soci
alisten hun heil en toevlucht zoeken,
in plaats van bij waarachtige vrijzin
nigheid en godsvrucht, bij de dorre leer
stellingen van Calvijn en de heidensche
ceremonieën van Rome.
Ik behoef niet meer de ten eenon-
male ongegronde beweringen van de
clericalc sprekers en schrijvers te
weerleggen. Alleen ten aanzien van de
voorgewende eenheid van sociaal-demo-
h raten en liberalen merk ik op, dat
nog zeer onlangs in de vergadering van
de Prov. Staten van Overijscl de eenige
socialist door niet te stemmen aan de
Roomsche en Anti-rev. candidaten tegen
over de liberalen de meerderheid heeft
verschaft en dat kort geleden mr.
Troelstra openlijk verklaard heeft dat
er van coalitie tusschen liberalen en
sociaal-demokrateu nooit sprake geweest
is en kan zijn. Maar zoo hoor ik me
nog eens toeroepen, wij trouwe leden
van de Iierv. Kerk moeten toch de
Christelijke, althans de zich noemende
Christelijke regecring steunen. Stellen
we ons echter niet met klinkende woor
den tevreden maar vragen we naar spre
kende daden, welke zijn dan de resul
taten van ons onderzoek naar de chris
telijke daden. Leggen we naast elkaar
de eerste door dr. Kuyper aan de ko
ningin in den mond gelegde troonrede
en die jl. September uitgesproken
hoe groot en breed is naar vorm en
inhoud het verschil. Hoe bitter weinig
werd verwezenlijkt van de in die eerste
troonrede toegezegde wetten.
De overheid, lezen we daar, behoort
voort te bouwen op de Christelijke
grondslagen van ons volksbestaan. Er
kend werd dus, dat die Christelijke
grondslagen er reeds waren, dat de li
beralen die niet hadden opgebroken en
dat de kerkelijken niets anders te doen
hadden dan er op voort te bouwen.
Wat hebben zij|gebouwd? Laat ons zien.
De Zondagswet zou worden herzien,
't Is niet geschied. De Leerplichtwet
zoo niet geheel afgeschaft dan toch op
heel anderen en beteren leest geschoeid.
't Is niet geschied. De oneerlijke
concurrentie in den handel worden be
streden. 't Is niet geschied. De ver-
valsching van voedingsmiddelen ver
hinderd. 't Is niet geschied. In de
schreiende behoefte van den ouden af-
geleefden arbeider zou door pensioen
van Staatswege worden voorzien.
•t Is niet geschied. Het leerling en
octrooistel op beter fundament gebouwd,
't Is niet geschied. De herziening van
het consulaatwezen, 't Is niet geschied.
De door alle staatspartijen zoo vurig
gewenschte adminsitratieve rechtspraak,
't is niet geschied.
Het zedelijk karakter van ons volks
bestaan zou op meer afdoende wijze,
door de wet moeten worden bestreden.
Rijst er niet een spottende glimlach,
als we wijzen op dc zeer langzame
affschaffing van dc Staatsloterij of op
de zeer grootc Drankwet, die eer een
verslechtering is van de oude en in de
praktijk bijna onuitvoerbaar is.
Voor de vrijmaking van het onderwijs
in zijn onder cheiden schakeeringen zou
op den ingeslagen weg worden voort
gegaan. Wij stemmen het toe op het
terrein van het onderwijs is en wordt
stevig gearbeid. Maar is er vrijmaking?
Neen veeleer het tegendeel. Ons Hoo-
ger onderwijs, verklaarde zelfs mr. Loh-
man is vrij en krijgt de regeering kaar
zin, zal dan liet in knellende banden ge
klonken worden. En wat in haar mond
de vrijmaking van het Lager onderwijl
beteokent, getuigen de voorgedragen,
in geheel ons land druk besproken en
krachtig bestreden wijzigingen, zij bc-
oogen niets minder dan de openbare
school leeg te pompen ten voordeele
van de bijzondere. Al wordt'niet het met
ronde woorden gezegd; voor geen hel
derziende is het doel verborgen. 'tMoet
anders worden dan het geweest is, niet
dc openbare schoolregel en de bijzon
dere aanvulling maar juist omgekeerd,
't Is lijnrecht in strijd met de grondwet,
die iedere regeering, behoudeude zoowel
als vrijzinnige de aanhoudende zorg
voor het openbaar onderwijs opdraagt
ni.a.w. zoo duidelijk mogelijk verklaart,
dat de openbare school d e volkschool
zal zijn. Een der voornaamste artikelen
van de grondwet wordt verloochend en
vertrapt door de Christelijke mannen,
die gezworen hebben haar te zullen
handhaven.
Behoef ik nog mceij te noemen en
te wijzen op het vele dat niet afgedaan
is? Moet ik herinneren aan het vaccine-
wetje of aan de toegezegde tariefher
ziening, die vrees ik en in de Kamer
en in het land tot zooveel onchristelijke
verdeeldheid en strijd aanleiding zal ge
ven? Ja toch, laat ik dit niet vergeten,
we hebben van dit ministerie snelvuur-
kanonnen gekregen en jaar op jaar zien
we het budget van oorlog en marine,
ten koste van dc belasting-betalende
burgers verhoogd. Dal getuigt misschien
yan een bijzondere soort vaderlandsliefde,
maar toch zeker niet van bijzondere
Christelijkheid.
Inderdaad niet zonder recht schreef
de heer Staalman in zijn blad de Chris
ten-Democraat dat Februari 1905 zou
zijn verstreken en dat dan nog niets zou
tot stand gekomen zijn van alles dat de
Christelijke staatslieden het volk hadden
voorgespiegeld,
En wat is nu in de drie jongste jaren
door het zich Christelijk noemend be
wind gedaan in het belang en ten be
hoeve van onze Ned. Herv. Kerk? Om
haar op te bouwen niets, om haar te
bestoken of af te breken veel. En wordt
de nu opnieuw ingediende Hooger on
derwijswet tot wet verheven, dan wordt
door dc zeer partijdige bevoorrechting
aan Kuyper's zoogenaamd vrije univer
siteit het recht en de macht gegeven
graden uit te deelen, die tot het be-
kleeden van staatsbedieningen de be
voegdheid verleencn, en dan schrijft dr.
Bronsveld, zal over weinige jaren de
meerderheid van onze rechterlijke col
leges, de Hooge Raad daaronder begre
pen, bestaan uitkweekelingén van de Yrije
Universiteit, geflankeerd door Roomsche
juristen, die onder geestelijke curateele
staan en dan zal men eens goed gaan
afrekenen met de Hervormde Kerk.
Yan uw belangstellende aandacht die
ik dankbaar aanvaardde, vrees ik reeds
te veel gevergd te hebben.
Ik ga eindigen. Nog een enkel woord
naar aanleiding van let op de oproe-
pingakaart vernielde onderwerpDe Her
vormde kerk beschermd door de vrijzin
nige beginselen Ge zult bemerkt heb
ben, dat ik strikt genomen dit onder
werp niet behandeld heb. Toeh zijde
lings wel. Ik heb getracht u te overtui
gen, dat onze J'oomsche- Doleerende
regeering, dat die regeering volgens
hare beginselen die kerk geen goed
hart toedraagt. Maar, zegt ge misschien,
dat is nog geen bewijs dat ze onder een
liberaal bewind wel veilig zal zijn. Ik
antwoord zeer zeker. Niet omdat ik al
les goedkeur wat liberele staatslieden
doen, maar omdat de beginselen zelve
mij daarvoor een vastere waarborg bie
den. Reeds in Thorbecke's eerste grond
wet van '48 werden ze met spiegelhel-
dere klaarheid geformuleerd. Bovenaan
staat daar de vrijheid, vrijheid van on
derwijs, drukpers, vereeniging, vrijheid
van godsdienst en geweten. Aan die
vrijheid heeft onze Hervormde Kerk
vólkomen genoeg. Zij vraagt aparte bc
scherming noch bijzondere bevoorrech
ting, maar evenmin mag en wil ze go-
doogen, dat ze bij andere wordt ach
tergesteld. En daarvoor behoeft ze on
der de vrijzinnige beginselen niet be
vreesd te zijn.
Met een krachtige opwekking om
niet den moed tc verliezen, maar om
zich steed-i krachtiger te organiseeren
en goeden moed te blijven houden en
te blijven hopen op een gunstige om
mekeer besloot spreker zijn ondci de
grootste aandacht gevolgde rede, die
blijkbaar èn door de ernstige taal èn
door den gloed waarmede ze werd uit
gesproken een diepen indruk maakte op
de aanwezigen. Met een woord van op
rechten dank en hulde aan den spreker
sloot de voorzitter de goedgeslaagde
vergadering.
Wanneer „Jubal" een uitvoering geeft,
dan hooren we iets goeds, dat zijn we
al gewoon geworden. We spreken niet
meer van „goed werk voor deze
jonge vereeniging", een dergelijke be
perking kunnen we gerust achterwege
laten.
Zoo ook weer het Concert van gister
avond. Het goed gekozen programma,
waarvan vooral liet Adagio aus der
Oxford symfonie van Haydn en de Air
de Rinaldo van Handel heel mooi
werden uitgevoerd, werd op keurige
wijze ten gehoorc gebracht. En dat de
Serenade de Mandolines van Desormes,
die we reeds vroeger eens van „Jubal"
hoorden tweemaal moest worden ge
speeld verwonderde ons niet, het dank
baar applaus scheen na dc tweede uit
voering nog bijna geen einde tc nemen.
Over het geheel kan „Jubal„ weer
mot trots terugzien op deze uitvoering,
de ijverige en talentvolle directeur de heer
Bikkers, heeft eer van zijn werk, en
we twijfelen er niet aan of morgen bij
de Yolksuitvoenng zal de zaal wel
weer te klein blijken voor alle lief
hebbers, zoodat wie wil genieten
zal moeten zorgen er vroeg genoeg te
zijn.
Voor de rechtbank te Utrecht stond
terecht zekere W. M. alhier, gedagvaard
omdat hij voor 4t kantongerecht te
Amersfoort een valschen eed zou hebben
afgelegd. Daar bij deze zaak duidelijk
uitkwam welk een treurig slachtoffer
van de ellendige makelarij tc Amersfoort,
de beklaagde was, hopen we Woensdag
een uitvoerig verslag van deze kwestie
op te nemen. Plaatsgebrek belet ons
het thans te doen.
De commissie voor kindervoeding
verzond deze week de gewone inschrij
vingsbiljetten. Eene opwekking voor onze
8tadgenooten om flink bij te dragen voor
het huttig doel is zeker wel overbodig.
De kas is uitgeput en van de com
missie tot wering van schoolverzuim
kwam een verzoek in om een verhoogde
bijdrage voor klompen De vereeniging
komt dezen winter dus voor grootc
uitgaven te staan.
Een onbekende zond reeds een bank
biljet van f 25 waa van de commissie
dankbaar melding maakt. Moge zijn
voo beeld veel navolging vinden.
Een hoogst artistiek uitgevoerde re
clame ontvangen we van de firma J. G.
Fontein, Langestraat 32. Een boekje,
met een keurige oinslagteckcniug van
onzen stadgenoot den heer B. J. van
Oostorhoudt, waarin op iedere pagina een
toepasselijke aanduiding wordt gegeven
bij, de daarboven geplaatste reclame.
1t Geheel maakt zoowel wat inhoud als
uitvoering betreft een aangenamen in
druk en geeft onder het motto „sier u
huis" nuttige wenken voor de veraan
genaming en verhooging van de gezel
ligheid van ons huis.
Een indruk van het 'geheel geeft ons
de laatste pagina waar we lezen:
„Sier uw huis" is'een gulden raad.
En wie daarbij de kunst te hulp roept,
heeft in haar een dankbare helpster en
vindt in zijn smaakvol ingerichte kamers
een prikkel te meer tot het zoeken van
den huiselijken aard. En hij, wiens
opmerkzaam oog nog zonden tegen de
wetten der kunst om zich heen bespeurt,
trekke daartegen te velde en neme dank
baar aan wat de hedendaagsche kunst
nijverheid hem weet te bieden. Daartoe
geeft het jaargetijde der gezelligheid
met de komende hij uitstek huiselijke
feesten een welkome gelegenheid.
Geen duurzamer geschenk «;an een
waarmede men in den waren zin van
het woord het huis siert."
Wij twijfelen er niet aan of menigeen
zal zich. aangespooi;! voelen door dit
werkje, eens een kijkje te nemen in het
magazijn van de firma Fontein, waar
veel moois op kunstgebied te zien is.
En dit is zeker, verlegen behoeft men
niet te zijn, wat men zaljuitzoeken voor
St. Nicolaas geschenk. Alleen zou de
moeielijkhcid kunnen bestaan dat men
door veelheid zijn keus lastiger kan be
palen.
Veel moest nog; blijven liggen
tot liet volgende nummer.
Burgerlijke Stand.
van 23 tot 26 Nov 1904.
GEBORENTheod Geerardus Eliber-
tus, z. van F. I'. A. Klaasscn en W.
van den Biezcnbos: Wilhelmina
Jacoba Maria Antonia, d. van J. F.
WeyerB en M. A. J. C. Onrust.
Teunis, z. van H. Bouw en H. J. de
Kruyf. Albert, z. van H. Barten en
A. de Boer. Andries, z. van P. Tuit-
hof en J. C. Brinkman. Gerritjc
Catharina, d. van W. van Straten en
S. Faber.
GEHUWD: A. Fleissig en H. P.
Nieuwstraten. J. Ileere en II. C.
Hienekamp. A. Pothoven en D. van
Apeldoorn. J. Kraan en D. Gouw
J. G. Sina en C. M. van den Berg
F. van Geldercn en J. M. Mets.
OVERLEDEN: Elisabeth Johanna van
Doorn, oud 3 jaar. Elsje Meestor,
oud 3 dagen. Dirk van den Hoek,
6 maanden.
NOTARIS te Amersfoort zal op IMiin
dag 29 Xflvemln-r 1994, 's avonds
7 nar in het hotel „DE ZWAAN
te Amersfoort,
Gemeente m niiooit
aan de Paulus-Buijslaan
met Tuinen, Kad. Sectie C Nos.
1328 en 1329 groot 8 aren 70 centiaren.
met Tuinen, Kad. Sectie C Nos.
1364 en 1365 groot 11 aren 45 centia
ren, eigenaar de heer JAN BUISMAN
te Zeist van 6ub. I is een huis verhuurd
voor f 400 sj. inclusief waterleiding sub.
II is thans buiten huur.
Aanvaarding: sub I in huurgenot en
sub. II in gebruik bij de betaling der
koopsom op 28 FEBRUARI a. 6. of
zoo.eel vroeger als wordt overeengeko
men.
Ter bezichtiging vervoege men zich
bij den makelaar den heer P. II. van
Haselen te Amersfoort.
litrcchtscliestraat 34.
zeer geschikt voor
Aanbevelend, ALS BOYEN.
Tinuiivnuan en Makelaar.
REVERSES «El, 11.
Aanbevelend
ZUEDSINGEL.
Mumi-liuizm 65 Amersfoort.
Verhuizingen van en naar
alle phuilacn under garantie.
heeft ontvangen dc fijnste merken
SIGAREN en SIGARETTEN.
Uitstekende St. Nicolaas-Cadcnux
in kistjes van 25 tot en -net 250 stuks.
NEEMT PROEF! NEEMT PROEF!
Schouwburg - Utrecht.
Bestuurder: B. DELMONTE.
Zondag 27 November 1904:
Geschiedkundig drama in 6 bedrijven
door PAOLOGO GLACOMETTI, ver
taald door J. HAGEN.
Het succes van den dag.
De Marie Antoinette door
PAOLOGNE GLACOMETTI, is histo
risch trouw gevolgd, vandaar ongetwij
feld het enorm succes, hetwelk behaald
werd met dezelfde opvoering, door de
Kon. Ver. het Ned. Tooneel.
Orchest onder leiding van den heer
H. KUIJPERS.
Aanvang half acht ure.
Ruime Keuze in tijn mandenwerk.
Bamboe artikelen. - Rieten Stoelen enz.
Dameswerktafels, Mimitafels, Theetafels,
Bijzettafels, Étagères, Fantasiestoeltjcs,
enz. enz
LUXE MANDENWERK.
Voetzakken, Waterstoven, Vellen, Vachten,
Tea-C'oseys, Kussens, enz.
IS RUIME KEUZE.
Zeer uitgebreide Collectie
(KUNSTAARDEWERK.)
Roomkleurig en donker fabrikaat, bestaande uit:
Vazen, Kannen, Klokjes,
Inktkokers, Bloempotten, Jardinieres,
Aschbakjes enz,
De prijzen der artikelen variëeren tusschen
37,5 cent en 37,5 gulden.
D. J. SMITS, Langestraat 29.
