LIPS
Advertentiën.
D. C. PRINS
verkoopen
IJZERWAREN
I Heerenhuis
III Bouwterrein
BRANDKASTEN
KLUISDEUREN.
DINSDAG EN WOENSDAG 7 EN 8
MAART 1905.
Eene belangrijke partij geëmail
leerde en gedecoreerde
J. BOLK, Notaris te Amersfoort
publiek verkoopen.
II Huis met tuin
Bouwterreinen,
378c Staatsloterij.
Maandag 20 Maart 1905.
D. J. SMITS,
B. A. VAN RUYVEN.
au het departement gekozen de secre-
aris, de heer C. J. F. Prins en tot
)laatsvervangers de (heeren J. v. d.
lorst Bruyn en N. E. Rost. De beschrij
vingsbrief gaf aanleiding tot vrij uitvoe-
■ige discussion.
In de eerste plaats werd er op gewe
ien, dat het II. B. thans zelf een vroe-
rer door Amersfoort ingediend en
oen verworpen voorstel op de agenda
„-acht tot. verkoop, zoo mogelijk, van
iet Nutsgebouw op de Kloveniersburg
wal te Amsterdam.
In de tweede plaats werd lang ge-
iproken over een voorstel door het
lepartement Lochem op den beschrij-
ingsbrief gebracht n.l. om het H. B.
lit te noodigen een prijsvraag uit te
ehrijven, teneinde een goed plan te
rijgen voor volksanatoria voor borst-
ijders.
Dit voorstel vond algemeenen bijval
ii den afgevaardigde werd opgedragen
lit voorstel te steunen.
De heer Middelburg wees er op, dat
Ie regeering een belangrijk bedrag voor
iet steunen van gestichten voor lijders
an tuberculose liad uitgetrokken, doch
lat. het niet i zoo gemakkelijk scheen,
laarvan iets los te krijgen. Althans, dit
was de ervaring in een naburige plaats
ipgedaan.
Na afloop van de agenda, deelde de
oorzitter mede, dat een verzoek was
ngekomen van de Vereeniging „Indu-
tneschool enz." om den termijn van
erugbctaling van het voorschot van het
Nutsdepartement nog met een jaar te
crlengen, omdat de tijd voor het ver-
:oopen van grond op het oogenlilik niet
eer gunstig was. De vergadering bleek
laar geen bezwaar tegen te hebben.
Door een der leden werd er op ge
lezen,dut de toestand van de Fröbelschool
an dien aard was dat er plannen ge
naakt moesten worden tot verbetering,
i'ooral de financieele toestand laat veel
e wensebcn over, niet door gebrek aan
eerlingen, maar vooral door het betrek-
relijk lage schoolgeld. Getracht zal
vorden van liet II. B. een subsidie te
trijgen tot steun van een cursus voor
röbelonderwijs.
Besloten werd nog tot, het aanschaffen
an een 100 tal exemplaren van een
irochure, uitgegeven vanwege het H. B.
over de openbare school van den heer
de Vletter en elk derl eden daarvan een
ixemplaar te doen toekomen.
Nadat nog eenige andere zaken be
preken werden van meer liuishoude-
ijken aard, werd de vergadering door
Ben voorzitter gesloten.
Donderdagavond werd in „de Arend"
en ledenvergadering gehouden van de
Vereeniging „Het Groene Kruis*
:e Amersfoort. De vergadering werd ge-
eid door Ds. J. L. F. de Meijere, die
oij de opening er op wees, dat het aan-
ol leden steeds toeneemt, zoodat ook
lier in Amersfoort „liet Groene Kruis"
i.iii een bepaalde behoefte bleek te
okloen. Verder wees de w. n. voorzit-
er op den hoogst nuttigen werkkring,
lie de Vereeniging staat te wachten.
Het aantal leden per hoofd was op
Woensdag 640. Van die leden was van
338 de contributie bekend, te zamen
oor een bedrag van f 534,20. Bedraagt
le contributie van de overige 311 loden
ui 50 cent dan is het totaal minstens
689,52. Bovendien is in de oprichtings
losten bijgedragen een som van f 579.75,
oodat er begonnen kan worden met een
aipitaal van f 1269,27. Bovendien zal
;etrackt worden verschillende subsidies
e verkrijgen. Waar de w. n. voorzitter
en woord van dank en hulde wil bren-
;en aan allen, die hebben meegewerkt
ot de oprichting, wenscht hij dat in
iet bijzonder te doen aan dc Amers-
oortsche pers, die zoo uitstekend mede-
lielp om liet werk van „Het Groene
Iruis" bekend te maken. Hij hoopt
>ok verder op dien steun te mogen
ekenen. Maar al is de commissie dauk-
laar, voldaan -is ze niet. Er is een Hol-
andsch spreekwoord, dat zegt: Onbe-
tend maakt onbemind. Dat is ook met
Het Groene Kruis" het geval. Velen
lebben nog een afwachtende houding
tangenomen. Die moeten ook lid worden
n ieder werke er toe mee om het
edental zoo groot mogelijk te maken.
Daarna wordt overgegaan tot vast-
telling der Statuten, die zijn opgemaakt
laar de Statuten van elders bestaande
ercenigingen. Aangaande het doel der
Vereeniging zegt art. 3:
„Zij stelt zich ten doel de zieken-
org en de bevordering van den alge-
ncenen gezondheidstoestand te Amers-
oort.
Dit doel tracht zij te bereiken:
1°. door het beschikbaar stellen, uit
en daartoe door haar op te richten
nagaziin, van artikelen voor ziekenver-
ileging.
2°. door verzorging van zieken en
;ewonden door middel van een of meer
vijkverpleegsters, door haar.aan te stellen.
3°. door het verspreiden van kennis
ontrent verbandleer, verpleging van
noeder en zuigeling, ziekenverzorging
enz. door middel van namens haar te
geven cursussen.
4°. door liet openen van dc gelegen
heid tot ontsmetten.
5°. door het steunen en bevorderen
van alles wat kan strekken tot verbete
ring van den gezondheidstoestand zoowel
in het huisgezin als in liet algemeen;
terwijl artikel 4 bepaalt, dat de ver
eeniging haar diensten verleent hetzij
om niet, hetzij tegen een geringe ver
goeding, nader hij Huishoudelijk Regle
ment te regelen.
Door eenige hoeren wordt er op aan
gedrongen om alinea 2 in de eerste
plaats te noemen, daar veel belangstel
lenden juist in liet aanstellen van ver
pleegsters het hoofddoel zien.
Het voorloopig bestuur kan zich, hoe
wel ten volle overtuigd van de belang
rijkheid daarvan, hiermede niet vereeni
gen, daar men toch in de eerste plaats
hulpmiddelen zal moeten hebben, wil
ook een verpleegster met vrucht werk
zaam kunnen zijn. Bovendien zal zoo
spoedig het maar eeuigszins mogelijk
is, met aanstelling van verpleegsters
worden begonnen. Iliernawordt art. 3
goedgekeurd, zooals het is voorgesteld.
Omtrent liet lidmaatschap bepaalt art.
5 bet volgende:
De leden der Vereeniging bestaan uit
gewone leden en donateurs.
Donateurs zijn zij, die aan de Ver
eeniging schenken eene gift ineens van
minstens f 25 of eene jaarlijksche bij
drage van tenminste f 5.
Gewone leden zijn zij, die eene jaar
lijksche contributie betalen van ten
minste f 0.50.
Ieder wordt lid door zij verlangen
daartoe aan den Secretaris der Vereeni
ging kenbaar te maken.
Het lidmaatschap eindigt:
a. door overlijden of bedanken, b. door
vertrek naar elders, e. door vervallen
verklaring van het lidmaatschap, een en
ander nader te regelen bij Huishoudelijk
Reglement.
Na een vrij breedvoerige discussie over
de onderscheiding tusschen leden en
donateurs wordt ook dit artikel aldus
vastgesteld.
Ook de andere artikelen worden goed
gekeurd, behoudens enkele kleine wijzi
gingen, waarna de geheele statuten en
bloc worden aangenomen.
In een volgende vergadering zal het
Huishoudelijk Reglement worden vast
gesteld.
Hierna komt aan de orde: Aanvul
ling van het Bestuur.
Alvorens hiertoe over te gaan brengt
dc heer Ilagedoorn een woord van hulde
aan de hoeren de Meyere. van Traa en
Groneman voor al hetgeen zij reeds voor
de vereeniging hebben gedaan. Door luid
applaus geeft de vergadering hiermede
haar instemming te kennen.
Fit de vergadering komt een voorstel,
dat het voorloopig Bestuur eenige namen
zal noemen van personen, die het voor
Bestuursleden geschikt acht. Hieraan
wordt voldaan maar de vergadering kan
zich niet geheel daarmede vereenigen,
waarna voorgesteld wordt om in een
volgende vergadering het Bestuur aan
te vullen, welk voorstel wordt, aange
nomen.
Hierna sluit de voorzitter de verga
dering.
Belanghebbenden vragen ons, of wc
ook in 't kort kunnen meededen, wat
de inhoud is van de thans in de Tweede
Kamer in behandeling zijnde pensioen
wetten voor onderwijzers. Daarom geven
we hier in 't kort saamgevat het voor
naamste uit de drie wetsontwerpen.
lo. In 't algemeen verplichte pensio-
neering van Rijkswege: a. van bet onder
wijzend personeel aan alle bijzondere al
of met gesubsidieerde lagere scholen;
b. van dat der bijzondere kweekscholen
voor onderwijzers. Ponsioenbedrag: 160
van den gemiddelden pensioengrondslag
over de laatste 10 jaren, maar niet meer
dan 2/3 van dien grondslag. Bijdrage:
2 pCt. van den pensioengrondslag, voor
hot onderwijzend personeel dei bijz.
lagere scholen en 3 pCt. voor ouder
wijzers aan bijz. kweekscholen.
2o. In 't algemeen verplichte pen-
sioneering van Rijkswege der weduwen
en weezen van bovengenoemd personeel
bij het bijzonder onderwijs en van bet
onderwijzend personeel bij het openhaar
lager onderwijs, voor zoover de betrok
kenen zeiven pensioengerechtigd zijn.
De pensioenbedragen zijn in 't alge
meen: voor weduwen 23/80 van den
laatstelijk gebruikten pensioengrondslag;
voor elk dor pensioengerechtigde kinde
ren der weduwe uit haar huwelijk met
den overleden onderwijzer 23,400 van
dien grondslag (maximum totaal bedrag
23/80); voor elk der pensioengerechtigde
ouderlooze kinderen 23/240 van den
pensioengrondslag des vaders (totaal
maximum 23/80 van dien grondslag);
voor elk der pensioengerechtigde kin
deren van onderwijzeressen 20/240 van
den pensioengrondslag (totaal maximum
23/80 van dien grondslag).
Maximum weduwenpensioen of totaal
weezenpensioen f 600; maximum pen
sioengrondslag f '2400.
Kortingen: voor onderwijzers 5 pCt.,
voor onderwijzeressen 1 pCt. per jaar
van den pensioengrondslag.
3o. Gelijke pensioneering en gelijke
opneming in het weduwen- en weezen-
fonds der burgerlijke ambtenaren van
het onderwijzend personeel aan: gemeen
telijke hoogere burgerscholen ijunverphch-
te gemeente burgerscholen en gymnasia;
gemeentelijke middelbare scholen voor
meisjes;gemeentelijke kweekscholen voor
onderwijzers en onderwijzeressen.
De ontwerpen treden op nader bij Kon.
besluit te bepalen dag in werking.
De financieele gevolgen zijn: voor het
eigen pensioen j a a r 1 ij k s ongeveer
f529.500; voor bet weduwen en weezen
pensioen de derving van het rentebedrag
ad f125.000 'sjaars, dat het Rijk thans
van het weduwen- en weezenfonds heeft
te vorderen krachtens liet recht op uit-
keering van een kapitaal van vier mil-
lioen.
De Arnhemmereen'anti-revolutionair
blad, bevatte 22 Februari het verslag
van een lezing den 16 Febr. te Schaars-
bergen, gehouden door den heer B.
Wieleuga, predikant bij de gereformeerde
Kerk B te Arnhem. In dat verslag kwam
o.a. het volgende voor:
„Er zijn er, clio beweren, dat het on
derwijs met godsdienst niets te maken
heeft.
Zij zeggen de kinderen komen op
school om rekenen, lezen, schrijven enz.
te leeren, en voor die vakken is 't im
mers onverschillig' wie onderwijs geeft,
een openbaar of Chr. ouderwijzer: 2 keer
2 is toch 4; Amsterdam is de hoofdstad
van Nederland; prins Willem I is in
1584 vermoord. Dit blijft hetzelfde.
Z.Eerur. toonde aan. dat dit niet hetzelfde
blyft, liet door voorbeelden zienhoe b.v. sodalis-
tisehe ondfirteyzei s bij hel onderwijs hun denk
beelden den kinderen inprenten zelfs bij liet
rekenen.
Een voorbeeld:
Onderw. Willem, wat verdient jo
vader?
Willem: G gulden per week, meester!
Onderw.: Dat is per jaar?
Willem: f300, meester!
Onderw.: Hoeveel verdient de Ko
ning-in per jaar?
Willem: Dat weet ik niet, meester.
Onderw.: Dan zal ik het je zeggen,
f 6(0.000 per jaar.
Hoeveel maal is dat f300? Wie werkt
er nu h irder, je vader of de koningin?
enz. enz.
Alleen het ouderwijs dat christelijk
is, is goed, oindat dit onderwijs ge
schiedt ter eere Gods."
Dc redactie van de N. A. Ct. noo-
digde den heer "Wielcnga beleefd uit,
wel te willen meedeelen w a a r, w a n-
neer en door welken onder
wijzer is gesproken op de wijze als
door hem werd meegedeeld.
In de Arnhemmer van Woensdag
1 Maart dient de heer Wielenga van
antwoord, doch in stede van aan het
verzoek te voldoen door mee te declen
waar, w a n n e e r en door welke n
onder w ij zer b.s. is gezegd, schrijft hij
„Het betreft een voorbeeld, door mij
aangehaald ter illustratie, hoe ook
de wiskunde op de „neutrale" school
kan 1) worden dienstbaar gemaakt aan de
propaganda der socialistische beginselen
„Wij geven toe, dat de beknoptheid
en ten deele ook de onnauwkeurigheid
vau het verslagje aanleidiug kon geven
tot misverstand.
„Men kan uit het verslag opmaken,
dat ik het bewuste rekensommetje niet
als illustratie, maar als leit heb aange
haald. terwijl toch de waarheid is, dat
ik het alleen als voorbeeld citeerde, om
te laten gevoelen, hoe ook de wiskunde
in dienst der socialistische propaganda kan
worden gestéld"1)
De heer Wielinga wist dus dat het
o n w a a r is, dat door socialistische
onderwijzers op de door hem vermelde
wijze hunne denkbeelden den kinderen
worden ingeprent hij wist dat de aan-
tijging in het verslag valsch was. Toch
vond hij zich niet gedrongen als eerlijk
man, wien de waarheid ook tegenover
den tegenstander boven alles gaat, het
verslag te verbeteren. Eerst na dooi
de N. A. Ct. in 't nauw te zijn gebracht,
verschuilt hij zich achter den verslag
gever.
Maar deze heeft zich niet vergist.
Dit blijkt overtuigend uit dc verklaring
ven den heer Wielinga, „dat hij dit
rekensommetje in een onzer antirevolu
tionaire bladen gevonden had."
Trouwens op verschillende plaatsen,
wordt met dien laster gecolporteerd. Ook
in Amersfoort heeft men er mee gewerkt
en men is zelfs hier zoo ver gegaan
een bepaald onderwijzer er van te be
schuldigen, natuurlijk niet in het open
baar maar in onder-onsjes en particuliere
gesprekken. En dat niet door onontwik
kelde menschen, maar door personen,
bij wie men krachtens hun positie zeker
1) Cursiveering van de N. A. Ct.
wel eenig intellect mag veronderstellen.
Daf zij dergelijke*) laster meehelpen ver
spreiden getuigt zeker van de armoede
aan argumenten tegen de openbare school.
Heusch, als de lieeren niets anders
weten aan te voeren, dan dergelijke
leuterpraatjes, is het met dat neutrale
onderwijs nog niet zoo slecht gesteld.
Maar het intens gemeene van dien
laster is, dat ontwikkelde personen, er
bewust gebruik van maken, met dc be
doeling hun hoorder de meening bij
te brengen, dat het inderdaad een feit
geldt.
Dat dit en andere verhaaltjes van ge
lijken aard en dezelfde onwaarde reeds
jarenlang geëxploiteerd worden door
lieden die in den strijd vóór de z.g.
„christelijke4* en tegen dc neutrale school
het met de waarheid niet nauw nemen,
is voldoende bekend. Maar van oen pre
dikant, van iemand die anderen moet
voorgaan in de waarheid, mocht men
verwachten, dat hij een dergelijke be
waring niet zou uiten zonder overtuigd
te zijn van de juistheid.
Door dit wel te doen pleegde ds. Wie
lcnga een daad, wrclke een krasse logen
straffing is van de door hem geuite
woorden: „Alleen liet onderwijs dat
christelijk is, is goed, omdat dit onder
wijs geschiedt ter cere Gods." Moet
men liet z.g. christelijk onderwijs beoor-
deelen naar deze daad, dan is de „eere
Gods" daarvan zeker verre.
Burgerlijke Stand.
van 1 tot 4 Maart 1905.
GEBODEN: Aric, z. van A. Versteeg
en A. van Essen. Wilhelmus Gijsbertus,
z. van M. A. Rainselaar en 8. M. do
Munk. Dirk Cornelis, z. van M. Juffer
en J. II. van den Brink. Wilhelmus,
z. van J. C. Capcllo en A. den Enting.
Elbert, z. van W. van Zoeren en H.
van der Veer. Alijda, d. van P. J.
Verheuvel en C. Buijs. Gijsbcrtha
Hennina, d. van J. J. van Plateringen
en W. van Veluw. Cornelis, z. van
J. Gouw en E. Ilagebeuk.
ONDERTROUWD: 8. Groot en A.
Krielen A. van Beek en II. A. B.
Douze. P. Rison en E. Brandsen.
GEHUWD: D. Schouten en J. van
den Born. L. van Diermen en S.
Boon. C. D. van Nus en C. de Gans.
G. W. Kaspers en J. Bollen.
OVERLEDENMargaretha van Zijl,
oud 16 jaar. Wilhelmus Cornelis de
Wit, oud 41 jaar.
SPORT.
Het tweede elftal van TJ. D. I. zal
morgen een friendly-game spelen tegen
A. V. V. van hier.
De Deurwaarder
te Amersfoort, is voornemens om op
Dinsdag en Woensdag 7 en 8
Maart 1905, telkens des middags ten
twee ure preeies, in de Concert
zaal van liet café „De Arend" aan den
Arnhemschen weg te Amersfoort, om
contant geld in het openbaar te
afkomstig van een opgeheven magazijn
en voornamelijk bestaande in: kook-cn
braadpannen, water en melkkannen,
koffie en theepotten, toiletemmers,
schuim- en soeplepels, waterketels, steel
pannen, vergieten, waterpotten, lepel-
rekken, waschbakken, melkkokers trech
ters, parapluicstandaards, schalen, scho
tels en borden en verder eenige Axminster
vloerkleeden cn een partij vloermatten.
Alles 's morgens voor den aanvang
der veiling van 10 tot 2 uur te zien.
zal in het Hotel „DE ZWAAN" aan de
Ftrechtschcstraat te Amertfoort op Dins
dag 7 Maart. 1!>05 's avonds 7 uur
(irmeeuU' Amersfoort
ui et tuin in de Muurhuizen, Kadaster
Sectie E No. 1873, groot 3 aren, 50
centiaren.
In huur bij den WelEd. Heer E. G.
DRENTH tegen f 400.'s jaars, tot 1
Mei 1906 of zooveel vroeger als wordt
overeengekomen.
Te bezichtigen: Donderdag 2 en
Maandag 6 Maait a.s. van 113 uur.
aan het Monnikenpad No. 23, waarin
winkelnering, groot 4 aren/j zuidelijk
afgepaald, deel van Kadaster Sectie B
No. 1782.
naast Koop H groot 3 aren, 10 centiaren,
noordelijk afgepaald deel van Sectie B
No. 1782.
Massa van Koopen II en 111.
IV Zeven perceeleu
zeer gunstig gelegen aan den Woestijgcr-
weg tegenover de Kleine Gasthuislaan,
allen uitgemeten en afgepaald ter breedte
elk vau 11 meters en ter diepte van
6377 meters, deel uitmakende van
Sectie B Nos. 377 cn 2102.
No. 1 het zuidelijk perceel groot 9 aren,
20 centiaren.
No. 2 noord daarnaast groot 7 aren, 90
centiaren.
No. 3 noord naast 2 groot 7 aren, 65
centiaren.
No. 4 uoord naast 3 groot 7 aren, 35
centiaren.
No. 5 noord .naast 4 groot 7 aren, 10
centiaren.
No. 6 noord naast 5 groot 6 aren, 80
centiaren.
No. 7 het noordelijk perceel groot 6
aren, 50 centiaren.
Massa van JVos. J tot. cn met 7.
Aanvaarding op den dag van de be
taling der koopsom 7 JUNI 1905.
AJlcu die Iet» te schilderen ofte
behangen hebben, worden herinnerd aan
het zich beleefd aanbevelend adres van
I,. WIS WIJNGAARDEN, Arn
hemsche weg 41.
I>eugdelijk werk liij billijke
prijzen.
De eerste trekking geschiedt
De Collecteur te Amersfoort,
A. R. O. LEINWËBEK,
Breedestraat 22.
LANGESTR. 20.
BEIIANGERIJ,
STOFFEERDER r.T,
MEUBILEERING.
Ruime sorteering
Tapijten I.inoleiims.
Karpetten Eoopers.
Gordijnen.
EX
Agent voor Amersfoort en Omstreken,
