JNo. 6.
Zaterdag 20 Januari 1906.
3e Jaargang
Wees U Zelf!
DenK. om ÏÊiesrechl!
Liberaal Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
Uitgave van de Vereeniging „DE EEMLANDER".
1
Een kalme Winter.
FEUILLETON.
Dolende Ridder.
Vrijzinnige Propaganda-Club.
DE EEMLANDER
Verschijnt:
Woensdags en Zaterdags.
Bureau
Hendrik van Viandenstraat 28.
Abonnementsprijs
Per jaarf 3.00
Franco per post- 3.50
Per 3 maanden- 0.75
Franco per post- 0.90
Prijs der advertentlën
Van 1 tot 5 regels0.40
vooi iederen regel meer0.08
(Bij abonnement aanmerkelijke korting.)
't Is stil in onze oude veste.
Stil vooral op het verleden jaar zoo
drukke en woelige tooneel der politiek.
De verslaggevers der respectieve en
respectabele plaatselijke bladen verkneu
kelen zich in die zenuwversterkende stilte.
Geen vergaderingen met opgewonden
en rumoerige debatten, bijgevolg geen
vingers-lam-geschrijf op ellenlange ver
slagen.
Alleen zoo eens per maand een ge
moedelijk vreedzaam geoverweeg
van wèl belangrijke, doch weinig emotie-
verwekkende zaken in Handel en Nijver
heid, een beetje ge-Kamer-van Koophandel
wat is toch de werkelijke boteekenis
van dit lichaam hier ter stede nu
en dan een raadsvergadering, waarin
de toon aanmerkelijk is verbeterd hoe
komt dat en we hebben het gehad.
't Is of de Kiesvereeniging Amersfoort,
of de Vrijzinnige Propaganda-Club winter
slaap houden.
En dat is onnatuurlijk.
Want de politieke corporaties dienen
hun winterslaap te houden in den zomer.
Dim is alleen door verkiezingen wat
actie te krijgen in onze liberale lede
maten.
Zijn er geen verkiezingen dan is
de zomer de tijd van krachtbesparing en
nieuwe krachtwinning.
Doch wordt de winter erbij aange
knoopt, dau duurt de dut te lang.
Of leven we onder een soort politieke
narcose
Of is er een liberale nona-bacil geslopen
in de eertijds zoo wakkere en waakzame
lichamen der leiders en voorgangers?
Komt heeren, ontwaakt?
Vergunt ons eens een dosis gemoede
lijkheid en met permissie een paar
koe-achtige waarheden.
„Stilstand is achteruitgang" en „Rust
roest."
Let niet op de tegenpartij.
Uw handel, wandel, groot en klein.
Zij als het licht des daags zoo rein.
George Eliot.
Git het Engelsch
van
EDNA LYALL.
4.
„Ik weet niet waarheen mij te wenden*
riep hij uit, vertoornd door de opmerking,
die zijn rust had verstoord, en bewezen
had dat zij valsch was.
„Doet gij uw best wel, om de goede
plaats te vinden", vroeg zij bedaard.
Hij zweeg en Clare, die de zeldzame
takt bezat om te weten als zij genoeg
had gezegd, veranderde van onderwerp.
Den volgenden Zondag deed hij echter
allen verwonderd opzien, door zijn ver
zoek met hen mee te mogen rijden naar
de Engelsche kerk te Napels. De vol
komen afwezigheid van valsche schaamte
en de onbewuste nederigheid, waarmede
Die beschikken over een „6tille
kracht," die ja, wij weten het wel
die wij niet begeeren, doch die we
vooral niet moeten negeeren of we
komen er onder.
Wat er te doen is?
Kom, kom.
Dat weet ge zelf wel.
Ge vergt immers van ons niet, dat
we het nut van politieke lezingen uit
eenzetten, dat we eén boom op gaan
zetten over kiezerskweeken en wat dies
meer zij.
We zijn niet vernuftig genoeg om
dit in een vorm te gieten, zoodanig dat
onze lezers zeggen zullen:
Kijk, dat hebben we nu nog nooit
zoo goed ingezien.
We zouden slechts repeteeren moeten,
wat we nu reeds meermalen op afdoend
duidelijke wijze hebben uiteengezet.
Dus daar thans niet meer over.
Maar apropos.
Zou 't ook niet mogelijk zijn, dat men
de „gemeentelijke politiek" d. w. z.
verschillende onderwerpen van gemeen
telijk belang eens aan eene bespreking
onderwierp. Bijvoorbeeld die „brandende
kwesties" meermalen in ons blad be
sproken, als daar zijn: Belastingen en
Brandweer, Gasfabriek en Telefoon en
nog meer.
Och, wat geeft al dat geschrijf en
gepraat. De zaken veranderen er toch
niet door.
Zoo liooren wij in gedachten van
enkele kleurlooze middenstoffers.
En dat soort is nog niet uitge
storven. En je vindt ze niet alleen
onder de onontwikkclden maar zelfs
onder de ja, hoe ze te noemen
zelfs onder hen, die een zeer goede
opvoeding genoten hebben in zekeren
zin.
Onder hen wier goede smaak, wier
standsbegrippen enz. enz. zeer goed
ontwikkeld zijn. Alleen een deel van
hij dus zijn onrecht erkende en openlijk
den invloed van eene vrouw volgde, waren
geheel en al Italiaansch.
Clare bedacht hoe een Engelschman
minstens eenige weken zou hebben ge
wacht om te kunnen beweren dat hij uit
zich zeiven kwram, of wellicht voor dag
en dauw er heen was gegaan en zich
had verscholen in een hoekje uit angst
dat misschien iemand zijne verandering
zou opmerken.
Na eenigen tijd werd hij openlijk lid
maat van de Engelsche kerk. Natuurlijk
ondervond hij tegenstand; maar hoewel
zijn oude vriend, de priester, 't hoofd
schudde, zijne moeder weende, en de
Ritters hem glimlachend berispten, was
zijn geluk te groot om hierdoor te worden
verstoord; bovendien hielden zij allen te
veel van hem, zoodat zij hem spoedig
vergiffenis schonken voor den genomen
stap en hun best deden te vergeten dat
hij niet was zooals zij.
Eenige maanden later viel de eerste
schaduw op Carlo's geluk. Het kwam
plotseling op dat de Brittons voor een
jaar naar Engeland zouden gaan. Een
tante van Francesca was gestorven en er
was dringend iemand noodig bij de
moederlooze kinderen. Wie was er voor
zoo'n taak zoo geschikt als Clare? en
ofschoon zij gaarne in dat gelukkig
Italiaansche tehuis gebleven was, kon zij
niet hier blijven als zij elders noodig
was, en bovendien zij hield hare kindoren
hunne ontwikkeling is verwaarloosd. Het
ontbreekt hen aan gemeenschapszin.
Hunne positie in hunne promotie, hunne
zaken en hunne kleeren en hunne ver
maken daaromtrent zijn ze niet
onverschillig. Alleen maar, datgene wat
binnen het kringetje van hun persoonlijk
belang ligt interesseert hen.
De rest laat hun koud.
Op en top eenzijdige verstandsmen-
schen. Voor hen te praten en
schrijven dat baat niet.
Doch er zijn nag tal van anderen,
wien belangstelling slechts gewekt be
hoeft te worden, om die levendig te
maken. En belangstelling omgezet in
kennis kan daad worden.
Daad in dien zin, dat men bij de
stembus de verkregen kennis gebruikt
als toetseen, tot waardeering van den
kandidaat. Daarvóór geeft het be
spreken en het schrijven over gemeente
belangen wat.
Men neme onze woorden ter harte.
Och, kom, wat zullen we ons nu druk
maken, is er geen verkiezing op til.
Zoo zeide dezer dagen een bestuurslid
eener kiesvereening tot ons. Zoo iemand
redeneert glad verkeerd. Niemand kan
met zekerheid iets zeggen van den
mistereriëclcn levensduur, niemand weet,
of niet onverwachts een verkiezing voor
een of ander college noodzakelijk is.
Redeneeren als ons bestuurslid mag
niemand. Elk jaar dienen we op de
kiezerslijst al degenen te brengen, die
er op geplaatst kunnen worden. Dat
moet elke plaatselijke vereeniging be
denken. Nauwlettend moet met de
kiezerslijst in de hand nagegaan worden,
wie kiezer kunnen worden. In geen
enkele plaats mag er ook maar één
geestverwant, die kiesgerechtigd kan
zijn, van zijn kiesrecht verstoken blijven.
Komt, besturen van kiesvereenigingen,
aan 't werk. Niet gedraald, we wijzen
nog een jaar bij zich. Dat zou de
scheiding verzachten.
Kapitein Britton was blij eenigen tijd
bij zijn broeder te gaan doorbrengen,
terwijl een jaar verblijf in Engeland
Francesca's opvoeding kon voltooien.
Ieder vond het een goed denkbeeld. Zoo
was Casa Bella weer stil en verlaten en
Carlo aan ziclizelven overgelaten.
Juist toen ter tijd keerde Nita uit
het klooster terug. Een grooto verande
ring kwam al dadelijk over de kalmte
in villa Bruno, want het meisje, ofschoon
zij genoeg van haar godsdienst over
hield om haar kettersche broeder te
vervolgen met eindelooze beweegredenen
en tegenwerpingen, was zoo afkeerig
van de strenge kloosterplichten, dat er
een hevige reactie over haar kwam en
hare moeder tiraniscerde zooals zjj zelve
tot nu toe getiranisccrd was.
Signora Donati was ziekelijk; zij was
de wreede slag van haar mans dood nooit
geheel te boven gekomen en ook had
zij nooit veel geestkracht bezeten. Carlo
was te edel om hiervan ooit gebruik te
maken hare geringste wensch was voor
hem een bevel geweest en die twee
hadden elkaar verafgood. Nu gebeurde
het, dat Nita, toen zij van het klooster
kwam, zich als een indringster gevoelde;
zij kon in haar huis geen hoekje voor
zich vinden, en de harten van andereu
afmetend naar het hare, meende zij dat
niemand om haar gaf. Wellicht toonde
er vroeg genoeg op, opdat alle man,
die op de kiezerslijst kunnen, bij een
eventueel politiek gevecht in 't geweer
kan komen.
Bclastingkiezers komen vanzelf op do
lijst, mits zij voor 1 Februari 1906 hun
aanslag ten volle hebben voldaan. Wie
pas in Februari betaalt, moet voor 1
Maart met zijn voldaan geteekend biljet
naar 't gemeentehuis gaan.
Wie in 1905 is verhuisd, moet voor
15 Februari met zijn voldaan geteekend
biljet naar 't gemeentehuis in zijn nieuwe
woonplaats gaan.
Wie niet geheel heeft betaald, wordt
geen kiezer.
Na 1 Maart baat betaling niet meer
om kiezer te worden.
Woningkiezers mogen tusschen 1 Aug.
1905 en 31 Jan. 1906 niet meer dan
éénmaal binnen de gemeente verhuisd
zijn.
Zij moeten sedert 1 Aug. minstens
f 1 huur per week verwoond hebben.
Iluur van een stuk grond b,v. een hof
telt mee.
Als woningkiezers golden ook schip
pers, die een schip bewonen van min
stens 24 M:' inhoud of 24000 KG. laad
vermogen.
Woningkiezers van 't vorig jaar komen
vanzelf op de lijst, doch 't is zaak te
gaan nakijken of men niet vergeten is.
Loonkiezers moeten zich tusschen 1 en
15 Febr. opnieuw aangeven. Zij moeten
het vorig jaar een inkomen genoten
hebben van minstens f 300 en mogen
tusschen 1 Jan. 1905 en 31 Jan. 1906
niet meer dan éénmaal van patroon ver
anderd zijn. Kost en inwoning mogen
bij 't loon gerekend worden. Daardoor
kan een zoon, die in 't bedrijf zijner
ouders werkt, ook kiezer worden. Men
behoeft als loon slechts op te geven, het
minium, dat de wet eischt, dus voor
Flakkee f 300.
Spaarbankkiezers zijn zij, die op 1 Febr.
1906 sedert een jaar minstens f 100 op
het Grootboek hebben of minstens f 50
baar moeder te zeer dat Carlo hare
lieveling was, maar werkelijk, was 't ook
moeielijk niet iets meer te houden van
den zoon, die haar met teederheid en
eerbiedige toewijding behandelde, dan
van de dochter, die slechts haar eigen
genoegen zocht en haar nooit uit zich
zeiven de geringste dienst bewees.
Ook was 't misschien waar, dat Carlo
zich niet veel aan zijne zuster stoorde,
ofschoon zij veel van zijn geduld eischte.
Hij werd vertoornd over hare schijn
vroomheid. Telkens ontdekte hij kleine
bedriegerijen en eens, na een ernstigere
dubbelzinnigheid dan gewoonlijk, riep
hij driftig uit: „Ge zijt niet waard den
naam Donati te dragen." Zijn gevoel
van eer was diep gewond en zijn
familie-trotsch gekwetst toen hij be
merkte, dat Nita niet beter was dan de
rest van de wereld.
„Wellicht zal ik hem niet lang meer
dragen," riep zij toornig. En die
woorden klonken Carlo vele jaren lang
in 'toor, want niet lang daarna ging
't nieuwtje door Napels, dat Amita
Donati er met haar muziekmeester, een
bas, die aan San Carlo theatre verbon
den was, van door was gegaan.
Gelukkig lag villa Bruno ver van de stad
verwijderd was en de Signora te ziekelijk
om uit te gaan. Zij kon haar smart in
eenzaamheid verdragon en was niet ver
plicht te doen alsof er niets was gebeurd.
Doch Carlo kreeg de volle laag; hij
op de Rijkspostspaarbank, in een ge
meentelijke of een andere Bpaarbank.
Wie reeds spaarbankkiezer is, behoeft
zich niet opnieuw aan te melden, doch
dient zich te overtuigen, in Maart of
April, dat hij niet vergeten is.
Examenkiezers zijn zij, die met goed
gevolg eenig examen hebben afgelegd,
bv. bij de Staatsspoor, de Holl. spoor,
do posterijen, onderwijzer enz. enz.
Wie al examenkiezers is, behoeft zich
niet opnieuw aan te melden, doch moot
ook weer de voorloopige kiezerslijst con-
trolccren, of hij er op staat. Formulieren
tot aanvrage van plaatsing op de kiezers
lijst zijn op het gemeentehuis gratis
verkrijgbaar. Vooruit, kiesvereenigingen,
niemand onzer kiesverwanten mag ver
geten worden. Aan 't werk dus. Kweekt
nieuwe kiezers en controleert jle vorige
kiezerslijsten.
Ons hoofdartikel was reedB gezet, toen
we het bericht ontvingen, dat de „Vrij
zinnige Propaganda-Club" a.s. Maan
dag, 22 Januari, te half negen
in het hotel de Zwaan zou ver
gaderen.
De agenda bevat zeer belangrijke
punten, vooral punt VI brengen wij
onder de aandacht der leden.
In verband met hetgeen we hiervoor
schreven behoeft zeker niet gezegd te
worden, dat we het Bestuur krachtig
steunen, waar het vet laat afdrukken.
Trouwe opkomst
is zeer geweuMclit.
Ook voor niet-leden is deze vergadering
toegangkelijk, mits ze zich maar even
staande de vergadering als lid op
geven.
moest de verontwaardigde uitroepen van
vom Guido aanhooren, zoowel als de
eindelooze vragen van deelnemende
vrienden. Het was smartelijk voor hem
te weten dat de naam van zijne zuster
op ieders lippen was en een Donati voor
de eerste maal haar naam had bezoedeld.
Van Anita hoorden zij niets meer, dan
ongeveer een week na haren vlucht, toen
zij haren moeder een courant zond,
waarin haar huwelijk werd aangekondigd.
Doch Signora Donati kwam de.t schok
nooit te boven, en vergaf 't zichzelf nooit,
daar zij wel gevoelde, dat wanneer de
betrekking met hare dochter gelukkiger
geweest was zooiets nooit zou zijn ge
beurd.
Vijf jaren was 'tnu geleden, en de
tijd had de smart geheeld. Zekerlijk
gevoelde Carlo niets dan geluk toen hij
op dien zonnigen dag huiswaarts reed.
Hij wist niets van dat ellendig artikeltje,
dat uit de Piccolo was gescheurd, doch
galoppeerde over den witten stoffigen
weg, door maisvelden, en langs olijf
tuinen en wijngaarden, door de lange
donkere grot van Posilipo; voorwaarts
naar 't kleine Pozuoli. Hij sloeg nauwe
lijks acht op al die schoonheid rondom
hem, doch zag slechts 't gelaat, dat hem
in zijn droomen verscheen, en zelfs 't
hoefgetrappel van zijn paard scheen den
naam te herhalen: „Francesca!Francesca!
Francesca!"
Wordt vervolgd.