No. 24. Zaterdag 24 Maart 1906. 3e Jaargang. Wees V Zelf! Jot steun." Liberaal Orgaan voor Amersfoort en Omstreken Uitgave van de Vereeniging „DE EEMLANDER". FEUILLETON. Dolende Ridder. De overstrooming in Zeeland. DE EEMLANDER. Verschijnt Woensdags en Zaterdags. Bureau Hendrik van Viandenstraat 28. Abonnementsprijs Per jaarf 3.00 Franco per post- 3.50 Per 3 maanden- 0.75 Franco per post- 0.90 Prijs der advertentlëu Van 1 tot 5 regels0.40 voor iederen regel meer0.08 (Bij abonnement aanmerkelijke korting.) Zij, die zich met ingang van 1 Al'KIL a.s. op ons blad abonnecreu ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers GRATIS. 99 Voor den journalist, op wien telkens een beroep wordt gedaan om verslagen en hulpaanvragen van vereenigingen met een aanbevelend woord zijnerzijds op te nemen, is het niet gemakkelijk daarbij steeds opnieuw een vorm te kiezen, welke spreekt tot het hart en verstand zijner lezers. Onwillekeurig vervalt hij gaandeweg in C3n cliché-vorm, waardoor bij den lezer maar al te veel de indruk wordt geves tigd, dat hij zich kwijt van een taak waaraan hij zich niet wil onttrekken, maar waarvoor hij niets gevoelt. Ten onrechte. Want juist hoe dieper hij voelt het oneindige leed, dat om hem heen geleden wordt en waarvan al die verslagen enz. getuigen, hoe moeilijker het hem valt telkens weer opnieuw uiting te geven aan zijn meevoelen, juist omdat hij vreest dat zijn woorden niet zullen pakken, niet doordringen tot het hart zijner lezers en dus geen doel treffen. Weigeren aan het verzoek te voldoen: zijn peu alleen beschikbaar stellen ten dienste van hem persoonlijk bijzonder sympathieke belangen? Maar hij kent immers de juistheid der stereotyp terugkecrende woorden: rjaar verslagen worden niet gelezen", en hij, die ze wel lezen moet, hij weet wat er aan stille toewijding, aan opofferings gezindheid besloten ligt in deze jaar- kronieken van maatschappelijk leed. Daarover te zwijgen, terwijl hij ook al koestert hij geen illusies meer over Het leven ie noch een genoegen noch een strafhet is een ernstige zaak, waarmede wij belast zijn, en die wij oji eervolle wijze moeten waarnemen. A. de toqtievili.e. Uit het Engelsch van EDNA LYALL. „Heer," snikte hij, „ik ben niet bereid het is waar ik ben niet bereid Uw leven te leven. Red mij van mijn zelfzucht Door uw doodstrijd en bloedig' zweet, door Uw kruis en liefde, goede Heiland, bevrijd mij." Hij herhaalde deze bekende woorden tel kens weer, nauwelijks bewust van hetgeen hij zeide, en toch in zijn angst er een soort troost in vindend. En nu, hetzij door zijne omgeving kwam in zijne gedachten dat tooneel, wat door de grootste der nieuwere atheïsten eens „die vreesclijke scene in den olijfhof werd genoemd. Daar was eene worsteling een doodstrijd geweest voor den Zoon van God zelf. Hij ook, wist wat een moeite het kostte om beslist dien weg in te slaan, die bittere smart moet brengen aan hen die wij liefhebben. Hij ook, wist hoe de mensebolijke natuur terugdeinst voor den invloed ten goede der pers zich toch nog streelt met de hoop, dat hij iets zal vermogen om tot steun en mede werking op te wekken, het zou zijn het zich onttrekken aan een hem opgclegden plicht. Sterker dan ooit hebben wij dat alles gevoeld bij het lezen van de brochure op verzoek van het hoofdbestuur der „Ver eeniging tot Steun van Verwaarloosden en Gevallenen" opgesteld door den heer B. Edelman, onderwijzer te Amsterdam. Hoe gaarne zouden wij woorden willen vinden, die het pantser van onverschil ligheid doordringend, waarmee zoovclcn zich dekken tegen elk beroep gedaan op hunne hulpvaardigheid en medewerking, weerklank vonden in veler harten, de overtuiging wekkend dat maatschappelijk belang en mededoogen beide het ver- leenen van steun maken tot een heiligen plicht. Het is reeds jaren geleden, dat ons toevallig ter oore kwam hoe ergens op de Veluwe een inrichting bestond, be stuurd door Mcj. Rovers, tendienstc van verwaarloosde en gevallen meisjes. Ver teld werd hoe de directrice daaraan haar persoonlijk vermogen nagenoeg geheel had opgeofferd, en de inrichting hoofd zakelijk staande werd gehouden door de hulp van vrienden en bekenden, doch dat de middelen soms zoo schaars waren dat weken aaneen aardappelen en droog brood het voornaamste voedsel uitmaak ten. Toch werd met grooten lof gesproken over den geest, welke er hccrschte en over de verkregen resultaten. Op „Veldzicht" dat was de naam der inrichting niets, wat herinnerde aan 't gcstichtsleven. Vrij en onbelem merd bewogen zich de verpleegden dool tuin en veld; slechts één band bond hen: de liefde voor cn aanhankelijkheid aan de vrouw, die haar gehecle persoon lijkheid gaf, om wat verloren scheen te 1) Hoofdbestuur: Mr. A. J. Cnoops Koop mans, Voorzitter, M. Jas, Sekretaresse, beiden te Amsterdam. afzondering en voor verkeerd begrip. Elke verzoeking waarin hij nu werd gebracht, was ook gekomen over den Zoon, die ge hoorzaamheid leerde door de dingen, die Hij onderging. En zooals een kind ziju kleine smarten vergeet als het de groote smart van zijn ouders aanschouwt, zoo vergat Carlo een poosje zijn eigen zorg toen hij zich in die zooveel grootere iudacht, die hem nu zooveel duidelijker voorkwam. De tranen eerst uit eigen angst gestort, vloeiden nu voor die andere. „Heer," snikte hij, „het kan niet zijn, dat ik er toe bereid ben. Gij moest opnieuw worden gekruisigd tot openlijke schande worden gebracht terwijl ik hier in dit paradijs leef! Alles liever dan dat! Heer! kies Gij voor mij, wat Gij wilt! Mijne geest is gewillig, doch mijn vleesch is zwak! „Door uw lijden en bloedig zweet, door uw kruis en liefde Heer bevrijd mij!" Een uur later was de korte zuidelijke storm voorbij; de sterren fonkelden, het jacht had zijn koers hervat en hare witte zeilen bolden onder de zachte bries. Toen stond Carlo op en ging zijns weegs. TIENDE HOOFDSTUK, De pelgrim. Hoe vreemd van Carlo om van daag niet te komen" bemerkte kapitein Britton, ge makkelijk in een armstoel gezeten. „Ik geloof dat het te warm was. Hebt ge iets van hem gehoord, Frau?" Gisteren heb ik een briefje van hem ge kregen, dat meldde, dat hij ongesteld was, en dat de Ritters er op aandrongen hem bij zich te. houden, doch dat hij Zaterdag be paald kwam. Waarschijnlijk heeft mevrouw Ritter hem niet laten gaan; het was zoo drukkend en sedert de ziekte van mijnheer redden; die „een blij en rein tehuis" schiep voor wie deze weelde nimmer hadden gekend; een tehuis waar liefde het dikwerf sobere maal kruide en naar Bctje Wolffs spreuk als hoogste levens regel werd betracht: „Blijmoedigheid is de balsem des levens". De bovengenoemde brochure herinner de ons aan hetgeen toen werd mee gedeeld omtrent dezen gezegenden en zegenrijken arbeid onder Mej. Rovers begonnen, als eerste directrice van het doorgangshuis gesticht door de Ver eeniging „Tot Steun", zooals zij bij verkorting wordt genoemd. De stek welke zij hielp planten is nu een boom geworden, die rijke vruchten geeft en met ziju lommer menige kinderziel ver kwikt; in plaats van één zijn nu drie doorgangshuizen geopend en heeft de Vereeniging haar zorg mede uitgestrekt tot jongere kinderen, jongens en meis jes. Doch al breidde de werkkring zich uit, de oude vrijzinnig-christelijke geeöt van liefde en blijmoedigheid is gebleven cn wie zich hiervan wil overtuigen, leze de met tal van fraaie illustraties voor ziene brochure. „Omtrent het doel der Vereeniging „Tot Steun" zij hieraan het volgende ontleend „Van de mannen, die den eersten stoot tot de oprichting gaven noemen we Dr. G. J. D. Mounier en Prof. Dr. J. Knappert. Zij gevoelden, dat er groote behoefte bestond aan een inrichting, zooals de reeds bestaande Heldring-ge stichten, maar dan in vrijzinnig-christe- lijken geest. Zij wisten sympathie voor de idee te wekken, en zoo ontstond bovengenoemde vereeniging. Zij strekt hare hulp uit, zooals de naam reeds aanduidt, tot verwaarloosde kinderen en oudere meisjes en tot hen die strengere en betere leiding behoeven, dan ouders of voogden vaak geven. Men wil den personen door opneming in een gezin geven, wat zij tot nu toe moesten mis sen, nl. den gezegenden invloed van een Ritter is zij altijd bang voor een zonne steek." „Nu, één ding is zeker, deze donderbui zal de lucht schoonmaken," zeide de kapitein, zijne groote handen tevreden wrijvend. „Toch zou ik het prettiger vinden als ik wist, dat je oom veilig in de haven was. Waar heb ik zijn brief gelaten. Oh! hier is hij. Het jacht vertrekt Woensdag van Livorno, zoo schrijft hij. Ze konden nu toch al to Napels zijn." „Gisteren heb ik naar de pelgrim uitge zien, maar van daag heb ik er niet aan gedacht zeide Francesca. „Ik zou zoo dol gaarne gehad hebben, dat Clare en de meisjes ook gekomen waren, al heel dom van ben om een vervelende reis naar de Noord-Kaap te verkiezen boven een tochtje in de Middellandsehe zee." „Over de smaak valt niet tc twisten" bemerkte de kapitein glimlachend. „Als 't' nu niet juist was om je verloving, dan zou ik bepaald in verzoeking komen om uw oom te vragen een hut voor mij open te houden. Er is toch niets heerlijkers dan de zee. Gij lacht er om Fran! Geloof mij ge rust, dat ik de zaken omtrent jou en Carlo uiet auders zou wenschen. Integendeel, mij dunkt, dat hoe eerder gij trouwt, hoe beter het voor je beiden is. Hij zag er erg slecht en neerslachtig uit in de laatste dagen de arme kerel." „Hij heeft ook zoo veel verdriet gehad", zeide Francesca zuchtend. „Ja, en 't is niet goed voor hem om alleen in dat saaie huis te blijven. Werkelijk, ik zie geen enkele reden tot uitstel. Nu zijne zuster weer weg is, kondt ge best in stilte trouwen, zonder oneerbiedig jegens de nagedachtenis van zijne moeder te zijn. Wel, het is juist datgene wat zij boven alles wenschte. Ik zal je eens iets zeggen, Fran, er is :iu eene gelegenheid zooals zich wellicht nooit meer voordoet. Uw oom komt onverwachts hier vriendelijkcn, en zedelijken huiselijken kling. Die hulp wordt aangeboden zonder propaganda tc maken voor een bepaald kerkgenootschap, of voor een of andere godsdienstige richting. De opgenomene wordt gelaten in het kerkgenootschap, waartoe hij of zij behoort, en bij de uitbesteding wordt hiermede zooveel mogelijk rekening gehouden. De noodzakelijkheid, het kind korter of langer tijd te observeeren, alvorens men het met eenige gerustheid aan een bepaald gezin kan toevertrouwen, bracht de vereeniging er toe doorgangshuizen op te richten. 1 Juni '87 werd het asyl „Vecht- zicht," te Breukelen geopend, dat na 2 jaar werd overgebracht naar Veldzicht te Apeldoorn, waar in '94 het tweede huis „Boschzicht" verrees. Beide in richtingen zijn bestemd voor meisjes, de eerste voor die boven 15 jaar, in de tweede worden jongere kinderen ver pleegd. Maar nog een derde doorgangshuis was noodig; het aantal aanvragen, ook voor jongens, nam elk jaar toe. Nog miste men een huis, waar deze knapen een poos onder heilzame leiding konden staan vóór ze werden uitbesteed. In 1901 werd het 3c doorgangshuis „Beek- zicht" te Epe geopend, dat, ofschoon hoofdzakelijk voor jongens bestemd, een proeve van coéducatie werd, welke ge slaagd mag heeten, waar de directeur zelf verklaart, dat de invloed van het samenleven van jongens en meisjes zeer gunstig op beide groepen werkt." Hoe gaarne zouden we aan b.s. nog een en ander toevoegen over de wijze waarop dc zoo moeilijke taak wordt vervuld en omtrent de verkregen uitkomsten; doch wij zouden hiermee teveel plaats moeten innemen en verwijzen daarom naar de brochure. Ons doel was, het reddings werk dezer te weinig bekende Vereeniging meer algemeen bekend te maken, vooral nu, waar de uitvoering der Kinderwetten en blijft zeker, ten minste één week, in Napels, waarom zouden we de bruiloft niet vieren, terwijl hij hier is. Op mijn woord," en hij wreef zijne handen rnet nog meer voldoening dan eerst „dat is het geluk kigste denkbeeld, dat ik iu langen tijd ge had heb, Fran. Gij en Carlo gaat je huwelijksreis maken en Sybel en ik zullen onzen troost zoeken in een tochtje met de „Pelgrim," en wij zullen allen, die vervelende mevrouw Merliuo vergeten, die zoo'n storm in een waschtobbe heeft opgewekt." Francesca bloosde hevig. „Als gij werkelijk denkt als Carlo zij hield op in verwarring. Kapitein Britton klopte haar liefkozend op het hoofd. „Natuurlijk, lieveling, na tuurlijk zal ik er voor zorgen, dat Carlo meent, dat het denkbeeld bij hem is opge komen. Om uwe verloving te verlangen zou ver keerd aijn voor u en voor hem. Niets ter wereld is slechter dan eene langdurige ver loving. Nu moet ge niet denken, dat ik haast maak om je kwijt te zijn, maar we zullen niet eens gescheiden zijn, en een verloving is eigenlijk noch het een noch het ander. Ik zou je graag getrouwd zien, lieveling die droevige zaak niet Carlo's moeder heeft mij zeer getroffen - zulke dingen zijn te treffend, zij verbreken de dagelijksche gang van zaken. Ik beken het g.i irne, ik zou graag eens een poosje met je oom gaan omzwerven om daarna weer mijn gewone levenswijs te hervatten." Francesca had het gevoel als een poes, die tegen het haar in wordt gestreeld, doch daar zij wist, dat het goed was gemeend, verdroeg zij alles rusiig. ,Een tochtje met de „Pelgrim," zou een goede afleiding voor u zijn." zeide zij eventjes, doch eenigszins gedwongen, lachend. „Ik zal eens uit gaan zien of zij nieuwe en grootere aanspraken aan haar stelt. „Er gaat uit onze steden luide een kreet op om erbarming voor de tallooze bleekc wezentjes met dat schuwe in den blik, dat spreekt van al te groote bekendheid met het kwade; een roep stem om zonneschijn en reine lucht voor de anno stumpers, oiu wegneming der ellende, om teruggave der kleinen aan het „Eden van lachjes en spelen, vol onschuld en vreugd." Laten dan allen, die met ons van meening zijn dat geen gestichtsver- pleging kan geven wat de gezinsver pleging vermag, deze Vereeniging steu nen, wier hoofddoel is het kind te verschaffen wat het voorheen nimmer heeft gekend: de opvoedende kracht van het liefderijk gezin en wiergeheele opvoedingswerk wordt gekenmerkt door een vrijzinnig-godsdienstigen geest. „Terwille van de breede schaar der verwaarloosden doet de Vereeniging een beroep op de offervaardigheid van allen, die kunnen „vertroosten" en hun „over schot. Laat dan door uw steun de Vereeni ging blijven een steun voor de tallooze misdeelde kinderen onzer maatschappij. Gij allen, die u slechts bepaaldet tot aanschouwen van dezen arbeid der liefde, Ay, ga niet voort, maar helpt een luttel dragen." Maart 1906. L. S., Wie heeft niet met ontroering en deelneming kennis genomen van de ontzettende gebeurtenissendoorden storm en den watervloed der jongste dagen, waardoor zooveel lijden en ellende is teweeggebracht. Een vloed zóo hoog als in monschenheugcnis niet werd ge zien. Dijken scheurend, huizen en levende have meeslepend, baanden dc vernielende baren zich een weg door do vruchtbare akkers. in 't zicht is en als gij inderdaad zoo'n haast heb om weg te gaan, mag ik wel aan mijn bruidsjapon gaan denken." Blij, dat zij een einde aan het gesprek kon maken, liep zij 't vertrek door, wierp het venster open en stapte naar buiten in de loggia. De nacht was heerlijk friseh na den storm, zij gevoelde een onuitspreke lijke vrijheid en verlichting toen zij het venster achter zich sloot en de koele vochtige lucht diep inademde. Ofschoon geschokt door haar vaders woorden, zoo lag er toch een zekere waarheid in, die zij wel moest erkennen. Ook zij gevoelde die lust om heen te gaan van de plaats waar droefheid en verdriet kortelings waren binnenge drongen. Het zou eveneons zijn als een ontsnappen uit de heete verlichte salon in deze heer lijke koele lucht. En dan zou Carlo wel weer spoedig de oude zijn. Werkelijk was het een goed denkbeeld van haar vader, hoewel de wijze waarop het werd uitgedrukt haar niet aanstond. Zij moesten weggaan, weg van Napels, weg uit het gebied dei- schouwburgen, weg uit do streek waar alles Carlo herinnerde aan het geleden verlies, en zij zou hem troosten. Dan zouden zij later Merlino trachten te bewegen om Anita bij hen te laten komen zij kon bij hen blijven op Villa Bruno, zij zou er volmaakt gelukkig zijn en alle En- gelsche comfort genieten, dat haar na haar zwervend leveu aangenaam zou zijn. En zoo zou ook haar verdriet langzamerhand verdwijnen en zien dat hun huis haar te huis was. Als haar zorg in verband stond met geld, zooals Francesca meende, wel dan zou Carlo wel middelen vinden om hare schulden te dekken en zij zou een nieuw leven beginnen, en allen zouden zij geluk kig zijn. Wordt vewolgd.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1906 | | pagina 1