INo. 45-
Woensdag 6 Juni 1906.
3e Jaargang.
Wees Zelf!
Liberaal Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
Uitgave van de Vereeniging „DE EEMLANDER".
De Jungle.1)
FEUILLETON.
Dolende Ridder.
Versoliijut
Woensdags en Zaterdags.
DE EEMLANDER.
Bureau
Hendrik van Viandenstraat '28
Abonnementsprijs
Per jaart' 3.00
Franco per post- 3.50
Per 3 maanden- 0.75
Franco per post- 0.90
lVijs der advertenticii
Van 1 tot 5 regels0.40
voor iederen regel meer0.08
(Bij abonnement aanmerkelijke korting
Wie den Engelschen schrijver Rudyard
Kipling gelezen heeft, weet zoo onge
veer wat de Jungle is: de onherberg
zame wildernis van bosschen, moerassen,
struikgewas, woonplaats van roofdieren
die van alle zijden loeren op hun prooi,
op den zwakkere, onkundige of onvoor
zichtige, die het waagt hun gebied
binnen te dringen zonder den weg er
uit te kennen, wien bij eiken stap
nieuwe, ongekende gevaren dreigen; de
wildernis, waarin het recht van den
krachtigste, den sterkste heerscht en
niemand zich stoort aan goddelijke of
menschelijke wetten; waaruit niemand
ontkomt, zonder herhaaldelijk den dood
in 't aangezicht te hebben gestaard,
waarin schier allen die haar betreden
na langen of kortoren tijd reddeloos
verloren gaan. Do Jungle, die hare
slachtoffers bij duizendtallen telt.
Een dergelijke Jungle, het verblijf
van op den mensch loerende roofdieren,
waarin geen recht of wet heerscht bui
ten het recht van den maatschappelijk
sterkste, is volgens den Aiiierikaanscheu
schrijver Upton Sinclair, het westersche
Babylon, Chicago, in 't bizonder dat
deel der wereldstad, waar de reuzen-
slachthuizen worden gevonden en dat
bekend is onder den naam van Pac-
kingtown.
Ook deze Jungle telt jaarlijks hare
duizendtallen slachtoffers, niet in den
vorm alleen van de millioenen stuks vee
en varkens, die ieder jaar worden aan
gevoerd en geslacht, maar aan men
schelijke slachtoffers uit alle landen van
Europa naar hier aangevoerd door ge-
wetenlooze agenten, die vast werk tegen
hoog loon belooven en zoo de arbeids
krachten van elders lokkeu, om in de
slachthuizen te arbeiden en daar binnen
korten tijd lichamelijk en zedelijk onder
te gaan. Menschelijke roofdieren van
1) The Jungle by Upton Sinclair (Lon
don, Wm. Heineiuan, 1906.
Een verliefd mensch is iemanddie zich
beminnelijker wil voordoen dan hij het ver
mag; en daarom zijn bijna alle verliefden
belachelijk.
Uit het Engelsch
van
EDNA LYALL.
42.)
Gigi vond het prachtig en het schouw
spel zou dan ook wel voor iedereen
zijne bekorting hebben gehad die
spookachtige oude ruine, waar de
echo van de guitaar doorgalmde, die
schilderachtige groep boeren, die mede
hier heen waren geslenterd om te zien
en te luisteren, de stroefuitziende muzi
kant en die mooie boerinnetjes met
hunne buitengewoon bevallige bewegin
gen en hunne witte voeten snel bewegend
op dc maat der muziek.
Gigi klapte in zijn handen en danste
van pret in do rondte, zoodat zelfs de
oude muzikant hem met blijkbaar wel
behagen toeknikte en de vrooljjke
allerlei soort loeren ook hier op hun
prooi, en wee de ongelukkkigen, die
onkundig omtrent het hun dreigend ge
vaar, in de grijparmen dezer monsters
vallen, die geen meedoogcu kennen,
doch voor wie deze menschelijke
wezens, mannen, vrouwen, kinderen,
slechts arbeidmateriaal zijn, dat als het
versleten is, wordt aan kant gezet als
ware het oudroest, om vervaugen te
worden door nieuw, in staat en gewillig
meer arbeid te verrichten voor minder
loon.
Het is een verschrikkelijk boek, dit
werk van Upton Sinclair, waarin hij met
de meest donkere verven en een voor
niets terugdeinzend realisme, het leven,
den langzamen, algehcelcu ondergang
schildert van de ongelukkigen en on
wetenden geloktiu het Chicagosche Jungle,
waarvan de reusachtige slachthuizen van
de beeftrust het middenpunt vormen,
waarin jaarlijks millioenen stuks vee,
varkens en paarden worden gedood, om
in den vorm van ham, spek, worst, rook-
vleesch, coined en canned beef enz.
over dc hcele wereld te worden genoten.
Waarschijnlijk zal dit genot voor 't vor-
volg den lozer ceu weinigvergald worden
zeker zal hij bij 't verorberen dezer deli
catessen onwillekeurig terugdenken aan
het tragisch lot der lieden, wier leven in
dit werk beschreven wordt.
Men zou bij 't lezen geneigd zijn te
gclooven aan overdrijving, aan dc zucht
om de werkelijkheid te tooien mot fan.
tasiepronk ten einde de aandacht te
trekken, aan dc poging om door dc schil
dering van de misdaden van het kapita
lisme, belichaamd in de vleesch-trust,
aanhangers te winnen voor den socialis
tischen heilstaat der toekomst. Men zou
wenschen dit te kunnen doen, terwille
van het geloof in de menschheid, in wat
er goeds en edels moet zijn in het zoo
dikwijls bezongen c.n verheerlijkt land
der vrijheid, waar de arbeid zoo be
weert men wordt geëerd.
Doch de schrijver lacht om wensch en
meisjes, lachende nog meer bevalligheid
in hun dans legden.
De herinnering aan dit tooneel bleef
Carlo lang bij. Gedurende dagen klonk
hot bekende lied door de harde stem
der oude vrouw gezongen hem in de
ooren.
Langzaam wandelden zij naar Pozzuoli
terug, zij gingen door de bekende
piazza, bleven bij de fontein onder de
boomen even staan praten met den
wijsgeerig uitzienden, lammer, bedelaar,
die als jongen met Carlo was opge
groeid en hem nu hartelijk geluk
wenschte. Toen gingen zij naar het
kerkhof, opdat Carlo het graf van zijn
vader en moeder een laatste maal kon
bezoeken en er eenige krausen en
lauweren op nederleggen, die hij in de
Hercadante had behaald. Gigi stelde
er veel belang in, hij had geen droevige
herinneringen, aan 't kerkhof verbon
den.
„Ik houd veel van kerkhoven, het
zijn zulke heerlijke plaatsen", zeide hij
gelukkig uitziende. En toen zij tusschen
de graven voortschreden, draafde hij
vooruit, tevreden 't refrein ueurieend van
een Amerikaansch versje.. Hier rapen
we noten in de Mei," zoodat Carlo, on
danks zijne droefheid, niet kon nalaten
te glimlachen.
„Nu moet ik nog een pelgrimstocht
maken," zeide hij onder 't terugrijden
naar Napels, „en gij, kleine, moogt mode
hoop. Hij stapelt feiten op feiten, bewij
zen op bewijzen, schildert de toestanden
zooals alleen een volkomen ingewijde,
voor wien de Jungle geene geheimen
heeft, deze kan weergeven, dringt den
lezer dc overtuiging op dat geen fautasie
in staat is de vreeselijke werkelijkheid
te evenaren, laat staan deze te overtrcf-
fon, tot tenslotte, ondanks de niet te
loochenen socialistische tendenz, geen
twijfel meer mogelijk is aan dc waarheid,
dat Chicago's grootheid op industrieel
gebied is opgetrokken op leugen en be
drog, dat de millioenen jaarlijks door de
leden der machtige beeftrust, dc eigenaren
der reusachtige slachthuizen gewonnen,
gekocht zijn met den morcclen en licha-
melijkcn ondergang van duizonde man
nen, vrouwen, kinderen.
Sinclair's De Jungle iseendoorloopende
aanklacht tegen de handelingen van de
eigenaren der vleeschpakkerijen, van wier
knoeierijen ten koste van de gezondheid
van het publiek hij afschuwelijke staaltjes
meedeelt; doch mede een vreeselijke
aanklacht tegeu het groot-kapitaal,dat in
zijn zucht naar grootc winsten, niet vraagt
naar dc middelen waardoor deze worden
verkregen. Een aanklacht tevens tegen
den Staat, die dit alles toelaat, gedoogt,
zonder krachtig op te treden tot bescher
ming van dc openbare gezondheid van
de duizende arbeiders, wier leven iederen
dag gevaar loopt.
En die aanklacht is juist gebleken.
Opgeschrikt door dc onthullingen door
Upton Sinclair in zijn boek gedaan, zond
President Roosevelt twee commissarissen
naar Chicago om een onderzoek in te
stellen. Zij bevonden dat wat de schrijver
had meegedeeld omtrent de knoeierijen
in de slachthuizen niet overdreven, niet
bezijden de waarheid was;datde „embal
med beef" een der beroemde merken
van Durham, welke meer soldaten der
Unie ter grave had doen dalen dan er
gesneuveld waren door de Spaansche
kogels, inderdaad bestond uit vlccsch van
ziek vee, dat langs chcmischen weg van
gaan go moet Italië niet verlaten
zonder dc muts en de kiel van Carlo
Poerio te hebben gezien".
„Wie was liet een heilige? vroeg
Gigi.
„Hij was een patriot, iemand, die zijn
land lief had en er voor leed. En zij
hebben hem jaren lang gevangen ge
houden en wreed behandeld en als zij
gedurfd hadden, hadden ze hem ter
dood gebracht, doch het volk hield te
veel van hem."
„En is hij uit do gevangenis geko
men?"
„Ja. Zij wilden hem naar Amerika
zenden, doch het gelukte hem te ont
vluchten en zij hebben hem nooit meer
gevat. Mijn vader kende hem en hield
veel van hem en zoo ben ik ook aan
den naam Carlo gekomen."
„Ik wilde dat ik ook zoo heette,"
zeide Gigi. „Ik wenschte dat zij mij
naar dien dapperen gevangene hadden
genoemd".
'tKoint er niet op aan, ge heet Bruno
naar mijnen vader weet ge".
„Was hij ook ceu patriot?"
„Ja, dat was hij beslist".
„Maar ze hebben hem toch niet gevan
gen gezet, is 't wel?"
„Neen, maar zij doodden hem
wondden hem in den veldslag. Hij
stierf voor Italië".
Gigi keek verschrikt en met een
cenigszins angstig genoegen naar St.
de bedorven lucht werd ontdaan; dat
Durhum's „potted chicken"pottedgamd.
bekende delicatessen van de ontbijt
tafel, alle kwamen uit één kuip, waarin
de afval van vee, gcite, varkens, enz.
werd vermengd, en waaraan door een
chemisch proces en het gebruik van
kruiderijen een zekeren suiaak werd ge
geven, doch waaraan kuikens, oenden,
wild, schildpad en wat ook, even vreemd
waren, als aan de tooneel-dinë's. „Dur
ham kent een geheim om chemisch kui
kens te fabriceeren", beweren de arbei
ders. - Dat de beroemde merken„po<
led ham„ en „devilled hamvoor een
groot deel afkomstig waren van varkens,
die aan cholera stierven en in een afge
legen plaats van Indiana, Globe ge
hoctcn, zoodanig werden toebereid dat
ze daarna als fijnste soorten spek en ham
in den handel konden worden gebracht.
Dit en nog oneindig veel meer, werd
door de beide commissarissen als juist ge
constateerd. Een hunner, de heer James
Reynolds, bezocht, als boer verkleed een
slachthuis waar hij 31 zieke beesten zag
slachten. De inspecteurs verklaarden 24
dezer dieren voor gezond Zij brachten
een rapport uit, op grond waarvan een
wetsvoorstel werd ontworpen, bepalende
dat de vleeschpakkerijen geregeld
moeten worden gekeurd. De „packers",
zooals de eigenaren worden genoemd,
trachten de aanneming van het ontwerp
door het Huis van Afgevaardigden en
den Senaat op de gebruikelijke wijze
tegen te houden, nl. door omkoopiug,
doch Roosevelt dreigde in dac geval
met openbaarmaking van het rapport...
en liet wetsontwerp heeft kans te wor
den aangenomen.
Te vrcezen evenwel is, dat de nieuwe
bepalingen in de toepassing het lot
zullen doelen der oude, nl. een doode
letter zullen blijven. Yolgens Sinclair
werd het toezicht voorheen uitgeoefend
door 163 inspecteurs, aangesteld op ver
zoek van de beeftrust zelf. Doch toen
een hunner gelastte dat tuberculeus be-
Elmo, die zij nu naderden. Carlo bracht
hem in 't ongebruikte klooster San
Martino en naar de kamer die hij sedert
Gigi's leeftijd altijd had bezocht en daar
in een glazen kastje zagen zij dc roode
kiel en muts, die Carlo Poerio in de
gevangenis had gedragen.
Gigi zuchtte diep.
„Ik wenschte, dat zij niet zoo wreed
jegens hem waren geweest. Hoe kon
hij 't ooit verdragen, begrijpt gij het?"
„Hij dacht zijn land te bevrijden van
die slechte menschen, die wreed waren
jegens hem en anderen, hij hield
meer van Italië dan van zichzelf en
dacht er alleen aan het te redden.
„Kwam er niemand om te zien hoe
wreed zij voor hem in de gevangenis
waren?" zeide Gigi. „Ik begrijp niet
dat God niet iemand zond".
„Eindelijk kwam er iemand die
niet bang was en die de wereld dwong
naar hem te luisteren."
„Houdt ge daarom zooveel van Eu-
gelschen?"
Carlo glimlachte. „Dat is een der
redeuen."
„Hoe heette die Engelschman?"
„Hij heette Gladstone."
„Het is oen gemakkelijke naam, ik
denk wel, dat ik hem kan onthouden,"
zeide Gigi, tot groot vermaak, van een
troepje Engelsche toeristen, die juist
voorbijgingen.
„Het is een naam, die den Italianen
vonden vleesch, instedc van verkocht,
onbruikbaar gemaakt zou worden, werd
hij op staanden voet ontslagen. De in
specteurs moesten dienst doen tor gerust
stelling van het publick, maar niet om
hun plicht te doen.
Hetzelfde geldt van de zoogenaamde
Arbeidsinspectie, Ook deze werd omge
kocht om dc bestaande vreeselijke toe
standen te verzwijgen; zij die hun plicht
wilden doen, werden op last van de
almachtige beeftrust ontslagen.
Men spreekt nu van overdrijving en
noemt het eene belachelijke aantijging,
dat b.v. worst gemaakt zou worden uit
schraapsel van den vloer. Dat is niet
mogelijk, zegt men, want een vlcesch-
pakkcrij kan uiet werken als de vloeren
niet zorgvuldig schoongehoudeu worden.
Maar juist dat niet schoonhouden der
vloeren, bedekt met bloed en afval,
waarop de voet uitglijdt, is den der
vele oorzaken van do talloos voorko
mende ongelukken.
Het eerste gevolg van de onthullingen
door Sinclair gedaan en do beweging
daardoor gewekt, is dat de bestellingen
uit Engeland en Duitscbland een derde
minder zijn geworden en een groote
bestelling uit Japan is ingetrokken.
Sinclair's boek is in het Duitsch ver
taald en wordt overal door liet Duitsche
ijk kosteloos verspreid. Inderdaad kan
niets de agrarische partij in Duitschlaud
beter te pas komen.
En de verontwaardiging er door in
arbeiderskringen gewekt, zal leiden tot
een nog verbitterder strijd tegen de
trusts en hunne satellieten in Senaat,
Huis en Stedelijke besturen, en wellicht
tot een spoedige overwinning, lot de
uitroeiing van de groot-kapitalistische
Jungle, als uitvloeisel van het protec-
tiestelsel.
zeer dierbaar is," zeide Carlo. „Haar
nu Gigi moeten wij naar huis gaan.
„Ik ben blij dat ik het heb gezien," zeide
Gigi, een laatsten blik in het glazen kastje
werpend, „maar het is oen schrikkelijk
gehavende jas."
„Kom hierheen," zeide Carlo, „er is
nog iets wat gij moet zien".
Zij volgden de Engelsche toeristen
naar een klein balcon, dat recht boven
de rots hing en vanwaar men een
wonderlijk schoon gezicht had op Napels
in vogelvlucht. De toeristen gingen
verder, doch Carlo talmde, terwijl hij
met verlangende blikken naar al die witte
huizen keek met zijn achtergrond van
zee en bergen.
Aan de rechterzijde Posilipo, aan de
linker Castellamare en Sorrento en in
dc verte over 't blauwe water Capri,
nog schooner door een regenboog, die
het scheen te ontspannen. Wat hield hij
veel van dat alles!
IIoc langen tijd bleef zijn oog rusten
op al die daken en torens, hoe eigen
aardig klonk het verward gegons der
grootc stad in zijne ooren. Het verlaten
van deze plaats was even bitter voor
hem als de dood.
Zwijgend wandelde hij met het kind
terug naar het Palazzo Forti, hoorde
dat Nita nog te Sorrento was en ging
toen Enrico opzoeken om dien laat.-ten
avond met hem door te brengen. Tus
schen tien en elf kwaincu zij beiden terug.