Gemengd.
Zoo kan de bewaarschool zeer nuttig
werken.
Vooral in den jongsten tijd kan men
waar neinen, dat allerwege pogingen
worden aangewend tot het vestigen van
dergelijke inrichtingen. O. i. zeer terecht.
Ouder goed toezicht vervullen de be
waarscholen eene rol in het nienschen-
leven, die, ja, zeer bescheiden, doch
daarom niet minder gewichtig is, door
den invloed, dien de eerste vorming veel
tijds op geheel het volgend leven behoudt.
Daarom ondersteunen wij die pogingen
van ganscher harte, en mcenen wij wel
te doen de aandacht der ouders op deze
aangelegenheid te vestigen.
Toen kardinaal Sarto tot Paus ge
kozen werd en den naam van Pius X
aanvaardde, gmg een roep uit omtrent
de eenvoudige zoden en huiselijke ge
woonten vau den kardinaal, waarin
aanleiding gevonden werd te voorspellen,
dat het een liberaal en democratisch
gezind kerkvorst was, die den pausclij-
ken zetel had ingenomen. De feiten
echter zijn deze voorspelling grooten-
deels komen logenstraffen, en het
pontificaat van Pius X schijnt meer een
terugkeer van de liberale politiek, door
Paus Leo XIII gevolgd, dan dat zij
er een vervolg van genoemd kan
worden.
Paus Leo XIII verscheen met een
breeden vooruitzienden blik, gewonnen
vooral in de laatste helft van zijn pon
tificaat door de ideeën der kardinalen
Gibbonds en Manning, veeleer den in
vloed van het katholicisme over de
breede volkslagen to willen uitbreiden,
dan dat zijn politiek zich uitsluitend
concentreerde op de verdediging van
orthodoxe geschilpunten. Onder zijn
pontificaat begon een breede stroom van
democratische gezindheid zich baan te
breken, en slechts wanneer de eenheid
of de grondslag van het katholieke
gebouw door de opstuwende nieuwe
ideeën scheen gevaar te loopen, werd
een Pauselijke vermaning noodig geacht,
om de al te ver vooruitdringende her
vormers binnen de eenmaal gestelde
grenzen te houden.
Paus Leo XILI betoonde zich in alles
een liberaal katholiek; zijn opvolger
echter heeft zich in vele quacsties, die
tot dusver aan zijn oordeel onderworpen
werden, een strikt orthodox katholiek
getoond.
'3 Pausen politiek jegens de katholieke
christen-democratie verschilt dan ook
zeer van die, welke Leo XIII jegens
haar had aangenomen. Reeds verleden
jaar is de houding van Pius X tegcu-
ovei de christen-democraten duidelijk
uitgekomen in 's Pausen brief aan kar
dinaal Svampa. De quacstie liep toen
over de vraag: de katholieken zijn in
religieuse zaken gehoorzaam aau het
pontificaal gezag; hebben zij in politieke
zaken vrijheid van beweging?PausPius
antwoordde ontkennendevenwel, naar
beweerd werd, meer om de christen
democraten aan discipline te onderwerpen
dan wel om ze te bestrijden. Echter
door thans te verbieden, dat eenig
priester of leek lid wordt der (Italiaansch)
Nationale democratische liga, aan wier
hoofd de priester Murri staat, moet meer
aan een werkelijke bestrijding en min
der aan een reorganisatie gedacht worden.
I11 deze nieuwe encycliek aan de bis
schoppen van Italië geeft Paus Pius
opnieuw blijk, iu tegenstelling met zijn
voorganger,, hoezeer hij bezorgd is, dat
onder de katholieke geestelijkheid het
een groote koffer geslapen. Laat eens
zien of ge er nu te lang voor zijt ge
worden; de laatste keer was 'tnog al
grappig. Niet waar?"
Gigi nam de maat, tot groot vermaak
van de kamermeid, die hem een paar
lakens verschafte.
„Doch wat dekens aangaat, sir, die
zijn allen in gebruik," zcidc zij.
„Dat is niets, één van do mijne
dubbel gevouwen," zeide Carlo er één
van 't kermisbed nemend.
„Nu Gigi, doe de koffer eens open
dan zullen we den inhoud op de
vloer leggen en ruimte voor je maken."
Gigi vond dit een mooie grap, en
met een paar kussens en de warme
lakens, bleek de krib gemakkelijk ge
noeg. Maar voor Carlo geleek 't veel
op een doodkist en de gedachte aan
't gevaar, dat 't kind had geloopen,
deed hem sidderen, toen hij zich boog
om 't kind te kussen.
„Ik houd zooveel van u," zeide Gigi
zich aan hem vastklemmend. Carlo
snelde terug naar den schouwburg, de
woorden van 't kind klonken hem nog
in do ooren en hij gevoelde de armen
nog om zijn hals.
DRIEËNDERTIGSTE HOOFDSTUK.
„Clahe."
Do schoolkamer te Merlebank was
een van die prettige, uiet te beschrijven
contact met de nieuwere begrippen in
de leeken-wercld een nadeeligen invloed
zal uitoefenen. Niet alleen, dat het
den geestelijken verboden in om bijeen
komsten te bezoeken, welke hen nader
zouden kunnen brengen tot „een nieuw
inzicht in het christelijk leven, tot
nieuwe moderne ziels-aspiraties, tot een
nieuwe sociale roeping der geestelijk
heid, tot een nieuwe christelijke bescha
ving", maar om de aanstaande priesters
te beveilingen voor de aanraking en de
verleiding met de positieve wetenschappen,
is hun het geregeld volgen van univer-
siteits-collegiën geheel verboden.
Nopens de prediking, herinnert het
pauselijk schrijven aan de desbetreffende
voorschriften van Paus Leo XIII: dut
bij de predicatie geen middelen mogen
aangewend worden, die meer een voor-
drachts-kunstenaar, dan een dienaar van
God passen.
Wat schrijvers- en journalistieken arbeid
betreft, hieraan mag zonder uitdrukke
lijke toestemming der geestelijke over
heid door de priesters geen deel geno
men worden.
Om een dam op te werpen tegen
afwijkende denkbeelden en een daarmede
gepaard gaande geest van onafhankelijk
heid, verbieden wij, luidt uitdrukkelijk
het pauselijk schrijven, van af heden,
aan alle seminaristen en priesters, lid te
zijn eener vereeniging, die niet aan het
toezicht van den bisschop is onderworpen,
en in het bijzonder verbieden wij bij
zware kanonieke straffen, lid te zijn der
nationaal-democratische liga.
Hoewel de pauselijke zendbrief zich
menigmaal beroept op en uitgaat van
verordeningen van 's Pausen voorganger,
ademt hij toch een auderen geest. Paus
Leo, zegt de Corr. della Sera wilde
goede en geleerde priesters, Paus Pius
goede en gehoorzame, ook al zijn zij
onw etend. Bij den voorganger van Paus
Pius moesten zij met alle moderne
vraagstukken zich vertrouwd maken,
bij dezen Paus moeten zij er verre van
blijven, op gevaar af, van er zonder
verstand tegenover te staan en uit het
moderne leven te worden gestooteu.
Evenzeer als Leo XIII wenschte, dat
de katholieke priesters zich in do mo
derne maatschappij inleefden, opdat
niets menschelijks hun vreemd bleef,
evenzeer wenscht Pius X hen uitsluitend
tot hun gebedenboek terug te brengen
en hen te doen vergeten hoe de wereld
rondom hun werkt en deukt.
Welke van de beide politieke gedrags
lijnen de beste voor den pauselijken
invloed op den loop der wereldgeschie
denis zal blijken geweest te zijn, zal
de toekomst uitmaken. Echter blijkt
uit deze jongste encycliek, tot de Itali-
aausche geestelijkheid gericht, hoezeer
de thans gezetelde Paus in zijn houding
tegenover de vooruitgaande maatschappij
afwijkt van zijn voorganger, en hoezeer
de voorspelling, bij 's Pausen troon-be-
klimming, verschilt met hetgeen de
weinige jaren Yan zijn pontificaat reeds
duidelijk aan het licht brachten.
Ken pluimpje voor «Ie
perKiiieiiselieu.
Bij de minachting waarin ons gilde
bij vaak tot oordcelen geheel onbe
voegden en óók weieens bij anderen
pleegt te staan, doet het een journa-
listenhart goed een waardeering te
vinden als die, welke spreekt uit de
volgende aanhaling van Herman Rob
bers in de Juli-aflevering van Els-evicr.
„Mij is groote eerbied en bewonde-
vertrekken, die op elk een aantrekkings
kracht uitoefenen, 't was een kamer waar
ge uw goede manieren niet behoefdet
ten toon te spreiden waar ge kondt
lezen met uw beide elleboogen op tafel
of op een gemakkelijke wijze, neerge
vleid in 't hoekje van den haard. Het
was bepaald een gezellige kamer, zijn
groen Brusselsch karpet was heerlijk
versleten, zijn gordijnen waren van oud
model en verschoten, zijn muren waren
beplakt met schilderijtjes zonder lijst,
die de meisjes van de teekcnschool naar
huis hadden gebracht en de boeken van
de overladen boekenkast toonden, dat
zij goeden dienst had gedaan.
Miss Claremont hield van de kamer,
en in zeker opzicht was het hare tegen
woordigheid, die ze tot een der prettigste
hoekjes van het huis maakte. Tijdens
de lesuren wist zij elk bezoeker best te
doen merken, dat hij te veel was, maar
op andere tijden op halve vacantiedagen
op Zondagen, of op lange avonden vond
zij niets aangenamer, dan er te zitten
praten met al wie er zin in had haar op
te zoeken.
Zij was nu reeds vele jaren te Mer
lebank en had aan alle kinderen de
moederlijke verpleging gegeven. In
uiterlijk was Clare kort en tenger, zij
was eene vrouw die er onbeduidend
uitzag en weinig op hare kleeren lette.
Doch die bizonderheden werden alleen
opgemerkt door vreemdelingen, voor
ring voor het werk van schrijvers-in-
kouranten eigen. Ik generaliseer opzet
telijk, maar het spreekt, dunkt me,
vanzelf, dat de uitdrukking: schrijvers-
in-kouranten gelezen moet worden met
sterken klemtoon op de eerste letter
greep, en dat hier onder „schrijvers"
verstaan wordtmenschen, die het
talent van schrijven bezitten. Journalisten
mcenen in den regel, de betiteling
„letterkundige" te moeten afwijzen
niet ten onrechte wellicht in vele ge
vallen; het voorbeeld verdiende mogelijk
navolging in andere kringen edoch,
van hoe belangrijk meer schrijftalent
getuigt dikwijls een hoofdartikel over
politiek, een feuilleton over tooneeel,
een korrespondentie uit het buitenland,
vergeleken met zoo menigen roman in
twee of in meer deeleu, zoo menig
bundeltje novellen ofgedichten! Ik
las raads- en kamerverslagen waar meer
geest, meer pit in zat, zich meer talent
in openbaarde, dan in zekere drama's
die vele opvoeringen beleefden, zekere
verhalen, die tijdelijke goudmijntjes
waren voor boekhandelaren en leesbi
bliotheekhouders.
En dat talent, hoe kwistig, ja met
welk een vorstelijke roekeloosheid wordt
er mee omgegaan veelal. Is daar niet
iets hoogs, iets grootsch in?
Een schrijver van boeken koestert
zijn opmerkingen, zijn ideeën en
ideetjes, zijn gevoel en zijn gevoelentjes
zorgvuldiglijk. Hij vertelt er niemand
iets van. Er moet partij van getrokken
worden, er moeten boeken van gemaakt.
En die boeken moeten er zoo mooi
mogelijk uitzien, opdat het gevoel en
de gedachten vooral op hun voordeeligst
uitkomen; op stevig en egaal room
blank papier, moet het zorgen-zware
werk worden gedrukt, en met fraaie,
groot-opene letter de omslag symbolisch
versierd! De band zij duurzaam, ja
vóór alles: glorieus monumentaal!...
Een journalist schrijft, voor-'t-vader-
land weg, zijn artikel, geeft er som6
even, wat slordig dikwijls, in een uit
roep misschien of een bespotting, iets
van het allerbeste in wat hij heeft, zijn
geest en gemoed, en steekt 'n sigaar
op, leest zelf zijn krantje, denkt niet
verder aan zijn geschrijf Dat ver
schijnt en verdwijntEen uur na z'n
verschijnen doet het met zijn stuk
bedrukt papier wellicht al dienst om
boterhammen te verpakken, om schoor
steenpijpen dicht te stoppen, om
stil, men kan maar niet alles noe
men!
Er wordt dikwijls geklaagd over de
brutaliteit en de pedanterie van die
krantenmenschen. En zeker, zij durven
nogal wat zeggen en hun betrekking
dwingt hen zich op den voorgrond te
stellen. Maar mij dunkt toch, van
zekeren kant beschouwd is hun houding
heel wat bescheidener dan die van den
professor, die zijn leerlingen examineert
in de kennis zijner eigen uitspraken en
opvattingen, dan van den schilder, die
zijn werk iu een museum opgenomen
wenscht dan van den boekenschrij-
ver, die zich boos maakt als van zijn
produkten niet genoegzaam nota wordt
genomen door kritiek.
Eondenvleesch.
Het is een overbekend feit, dat het
nuttigen van hondeuvleesch in China
niets zeldzaams is. Minder bekend is
misschien, dat ook in Duit6chland het
eten van hondenvleesch veld wint, ja
zich in zekere populariteit mag ver
heugen. Zoo zijn in Saksen en het
hertogdom Anhalt gedurende het laatste
kwartaal van 1005 2405 honden opge-
heu, die haar goed kendeu, was zij een
voudig „Clare", 't cenige wezen opwiens
sympathie men rekenen kon, de eenige
persoon, die een eentonig diner kon
opvroolijkon, zich met domme bezoekers
kon bezighouden of goede hoedanigheden
ontdekte, in personen, die door de
meisjes als schrikkelijk gemeen werden
bestempeld.
Alle moeiten en verdrietelijkheden
van 't huishouden vonden als door een
natuurwet hunnen weg naar de school
kamer. Clare placht 's winters bij 't
vuur Jof 's zomers bij 't open raam te
zitten en luisterde naar Mr. Britton angst
over de kinderen, naar grootmoeders
klachten over haar slecht gezicht, naar
Katie's moeielijkheden bij 't armbezoek,
naar de hoop en vrees van de jongens
bij examens, bij eerste liefden of bij
opgemaakt zakgeld. Haar heldere,
lichtblauwe oogen konden schitteren
van vernuft of zacht neerblikken vol
medelijden of bedachtzaam en geduldig
voor zich uit staren als zij 't voor en
tegen van een ingewikkelde zaak over
dacht; zij was een heerlijke vertrouwe
ling, en haar groot vriendenschaar
deinsde er niet voor terug haar lastig
te vallen, want men dacht dat Clare er
van hield een ieders teleurstellingen te
hooren.
Waarschijnlijk hield zij er ook van
en weinigen gingen ongetroost van
baar, want als go de schoolkamer ver-
peuzeld tegen 1762 in het correspon-
deerende kwartaal van 1904.
Ook in België worden niet weinig
bonden opgegeten. Vooral in de omstreken
van Luik is dat gebruik algemeen; het
werd er ingeburgerd door mijnwerkers,
die uit Duitschland afkomstig waren,
lederen Zondag kan men bij Luik het
pijnlijke schouwspel waarnemen van
lieden, die een aantal opgekochte slacht-
honden aan een touw meevoeren. De
dieren worden dan gedurende eon dag
of vier formeel vetgemest en dan ge
braden en opgegeten.
Een romantische liefdesgeschiedenis
is Vrijdag te Washinhington met een
huwelijk besloten.
Tien jaren geleden ging een jonge en
rijke weduwe, mevrouw Lawless, daar
eiken avond in de opera den bariton
zanger Charles Bakody hooren, met wiens
stem zij dweepte. Maar toen zij, na een
reis door Europa, te Washington terug
keerde, was Bakody niet meer bij het
opera-gezelschap en zij vergat hem weldra
Onlangs echter hoorde zij op straat,
voor haar huis, een stem, die oude her
inneringen bij haar opwekte. De zan
ger was een blinde bedelaar, in wien zij
Charles Bakody herkende. Hij had,
blind geworden, zijn loopbaan moeten
opgeven en was ten slotte er toe geko
men zijn brood te bedelen langs de
straten.
De weduwe, altijd nog vol bewonde
ring voor den zanger en van diep me
delijden voor den blinde vervuld, bood
hem haar hand en haar geld aan, en
zoo zijn mrs. Lawless en Charles Bakody
te Washington getrouwd.
111 het v r ij 0 Amerika. De
Ncw-Yorksche correspondent van de
Times doet onthullingen over een soort
van slavenarbeid in Florida. Bij de aan
aankomst vau een schip met landver
huizers staan er agenten klaar die den
menschen goede loonen in Florida voor
spiegelen. Nemen zij het verlokkelijk
aanbod aan, dan zijn zij verloren. In
Florida merken zij welk lot hun be
schoren is. Nauwelijks ontscheept, worden
zij in dn terpentijnraffinaderijen en elders
aan het werk gezet. Als onderkomen
krijgen zij hutten waar zij onder be
waking van negers wonen. Vragen zij
om loon, dan antwoordt men hun, dat
zij aan hun werkgever voor huisvesting
en voedsel meer schuldig zijn dan zij
verdienen.
Een zoon schreef aan zijn moeder:
„Dezen brief schrijf ik 's nachts. Ik zend
licm door een vriend die in nog grooter
gevaar verkeert dan ik, want als men
hem met dezen brief verraste zou hij
als een hond gedood worden." De
schrijver zegt, dat hij de plaats niet
bekend durft maken, waar hij in slavernij
leeft Hij was eens ontsnapt, maar wel'd
daarna weer gepakt en afgeranseld.
Twee van de slachtoffers zijn pas
ontsnapt en te New-York aangekomen.
Zij zien er ellendig uit en zitten vol
zweepstriemen.
De correspondent zegt, dat een zes
maanden geleden 50 landverhuizers naar
Florida zijn vertrokken, van wie men
niets meer gehoord heeft.
Het klinkt haast ongelooflijk.
Om ougeliikkige huwelijken
te voorkomen.
Prof. Zueblin te Chicago heeft een
manier uitgevonden om ongelukkige
huwelijken te voorkomen. Hij stelt voor
de echtscheiding niet te vergemakke
lijken, maar een 6oort van proeftijd in
liet was het als had zij een sluier van
voor uwe oogen weggejaagd en de ge
woonste en meest alledaagsche zaken
kwamen u belangwekkender voor dan ge
u had verbeeld.
't AVas laat op dien avond in Maart
toen Mr. Britton van Ashborough terug
keerde en zich naar de schoolkamer
spoedde, waar hij, zoo hij hoopte
Clare nog bij 't vuur vond zitten lezen
„De kinderen zijn allen naar bed,"
zeide zij. „Katc wachtte tot half elf
doch zij was moe van de zangles".
„Ik ben blij, dat ge nog op zijt",
zeide Mr. Britton, „want ik heb een
boodschap van een ouden vriend van u,
die, tot mijn grooteverbazing, in Enge
land blijkt to zijn."
„Francesca toch niet!" riep Clare uit.
„Haar buurman, de jonge Donati, hij
verzocht mij u te groeten en zou u
gaarne eens ontmoeten."
„AVel, dat is bepaald een heerlijke
verrasssing," zeide Clare. „Ik zou hem
gaarne eens terug zien, want als jongen
boezemde hij mij veel belang in. Wat
beeft hem naar Engeland gevoerd?"
„Hij had een prachtige stem en is
operazanger geworden. Dat verklaart
ook mijn broeders besluit om niet meer
met hem om te gaan, want hij veraf
schuwt 't tooneel even sterk als gij. Toch
heb ik, naar ik meen, alle bijzonder
heden gegist, die aanleiding hebben
gegeven tot de snelle beroeps verande-
te stellen met twee wettelijke afkondi
gingen. Bij de eerste zou de verloving
worden uitgesproken. De beide ver
loofden moesten dan de gelegenheid
hebben elkaar goed te leeren kennen.
Dan zou, minstens zes maanden daarna,
het huwelijk gesloten worden als een
onverbreekbare band.
Indien het huwelijk binnen zekeren
tijd na afloop van het verlovingshalfjaar
niet volgde, was alle verbintenis van zelf
verbroken.
De professor is overtuigd, dat er op
deze manier niet veel ongelukkige
huwelijken meer zouden zijn. Deze ge
leerde meent het heel goed, maar hij
heeft zeker nooit gehoord wat onze
Breêro zei: „'t kan verkeeren" en dat
zelfs do liefde niet bestendig van duur
is. Alsof er ook geen ongelukkige huwe
lijken zijn na jarenlange engagementen.
Waarschuwing. Men schrijft
uit Winschoten aan de „N. R. Ot.":
In de „Nieuwe Texelsclie Courant"
van 25 Juli j.l. kwam de navolgende
advertentie voor: „Tuberculose of Tering
lijders! Degene, die lijdende is aan
Tuberculose (longtering) is in zijn eigen
belang verplicht mijn „Nelisab" te ge
bruiken. Deze Nelisab doodt alle bacil
len tot in de kleinste atomen van het
menschelijk organisme. Door jarenlange
studie is het mij gelukt, '11 product
samen te stellen, hetwelk verrassende
resultaten oplevert. Zendt postwissel a
f 2.50 en u ontvangt franco per post
een flacon Nelisab met gebruiksaan
wijzing.
Adres: Dr. Ingenez, Winschoten."
De heer J. Ruibing, secretaris der
gemeente Texel, die hier ter stede, zijn
oude geboorteplaats, vertoefde, waar
schuwde reeds in 't No. van 1 Augustus
j.l. van de „Nieuwe Texelsche Couraut"
tegen de kwade practijken, die met deze
bekendmaking werden bedreven.
Wij kunnen eraan toevoegen, dat hier
ter stede geen dr. Ingenez woont noch
bekend is, doch dai een onzer ingezete
nen, die met een handelsreiziger dit
„voordeelig zaakje" schijnt te drijven,
reeds door den inspecteur van politie
over deze flesschentrekkerij werd ver
hoord.
Dit eerst ter waarschuwing aau het
goedgeloovige publiek.
H u i s e 1 ij k. Aan 't station van 't
spoor. Zondagnamiddag, mooi weer,
warm in 't zonnetje rond het station,
waar niets te krijgen is ter verfrissching.
Wel in de nabijheid waar huis aan huis
gelegenheid is. Bekenden maken daar
druk gebruik van. Vreemden weten
dat zoo niet. Ontwijken de warmte
door naar binnen te gaan, waar 't lek
ker koel is. Vinden niets open dan de
oe klasse wachtkamer. Probecren in
de andere wachtkamer te komen. De
deuren willen niet. Zoeken iemand om
inlichting te vragen.
Aan 't lokaal staat iemand kaartjes
te geven.
„Mijnheer, is er geen gelegenheid
in de wachtkamer le 2c klasse te gaan
't is zoo warm buiten, 't duurt nog zoo
lang eer de trein komt."
„Neen, mijnheer, die moet ge
sloten blijven voor 't behangen. Ze zijn
er nog niet mee klaar."
.0, die huiselijkheid van de particuliere
lijntjes, waar het om de dividenden in
hoofdzaak te doen is!
Aldus schrijft men ons uit het Land
van Hulst.
(Middelb. Cf.)
ring. Het schijnt, dat hij eene zuster
heeft; kent gij haar?"
„Zij werd iu een klooster opgevoed,
toen ik in Italië was en ik heb haar
eens of tweemaal gezien. 'tArme kind,
ik geloof, dat zij een zeer dwaas huwelijk
deed niet lang na onze komst in Engeland.
Ik heb nooit 't rechte van de zaak ge
hoord, maar ik weet dat zij er met
iemand van door is gegaan."
„Ah zoo! Nu zij schijnt haar dwaze
daad duur te boeten, want haar man is
een beest, een onbeschofter, slecht gc-
luimder wezen heb ik nooit ontmoet.
Hij is de impresario van den troep waar
Donati aan verbonden is; de zuster
Madame Merlino is de prima dounna. Hoe
noemde hij haar ook weer? Ik geloof,
Nita."
„Zoo heette zij. Ik herinner mij
haar als een stug meisje, verontwaardigd
over Francesca's vrijheid."
„Nu, zij schijnt een van die aardige,
hulpelooze, ongelukkige vrouwtjes te zijn
die zoo noodige een beschermer be
hoeven.
Toen ik nu te Napels was, hoorde ik
niets van die zuster, doch Zondags
werd Donati aan mij voorgesteld als een
veelbelovend, jong advocaat en zijn lof
werd zoo luide verkondigd, dat ik eenigs-
zins tegen hem werd ingenomen.
(Wordl vervolgd).
