No. 79.
Woensdag 3 October 1906.
3e Jaargang.
Wees U Zelf!
Liberaal Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
Uitgave van de Vereeniging „DE EEMLANDER".
VERSLAG
FEUILLETON.
Dolende Ridder.
„Het dure Ministerie".
DE EEMLANDER.
Verschijnt
Woensdags en Zaterdags.
Burean
Hendrik vnn Viandenstraat 28.
Abonnementsprijs
Per jaarf 3.00
Franco per post- 3.50
Per 3 maanden- 0.75
Franco per post- 0.90
Prijs der ad verten tien
Van 1 tot 5 regels0.40
voor iederen regel meer0.08
(Bij abonnement aanmerkelijke korting
nopens den toestand der
Gemeente AMERSFOORT
over 1905.
In een lijvig boekdeeltje van eenige
honderden bladzijden druks is het ver
slag nedergelegd, dat door Burgemeester
en Wethouders aan den Gemeenteraad
is uitgebracht; een verslag dat, al is het
niet geheel van smetten vrij, met meer
zorg is samengesteld, dan 't vorige jaar
het geval was.
Het is te omvangrijk en bevat te veel
bijzonderheden en opsommingen van
cijfers, die onzen lezers weinig zouden
interesseeren, dan dat wij het ip zijn
geheel zouden kunnen opnemen, waarom
wij meenen te kunnen volstaan met
eenige grepen daaruit te doen.
Dat de bevolking van onze stad sterk
toeneemt, springt iedereen in 'toog.
Enkele jaren geleden stonden geheele
rijen huizen leeg en bange twijfel rees
bij velen of deze wel ooit behoorlijk
bewoond zouden worden; thans moet
men zoeken naar ledig staande woningen
en begint er zelfs weer gebrek aan
heerenhuizen van gemiddelden huurprijs
te komen.
Het zielental bedroeg op 31 December
1905 23012.
In 1880 was dit 13565
In 1885 14863
In 1890 15550
In 1895 17586
In 1900 19611
De toename is dus 't grootst geweest
in de vijf laatste jaren.
Als men de vele kostbare en kolossale
gebouwen ziet aan R. K. stichtingen
toebehoorend, zou men denken, dat van
de 23012 zielen wel de grootste helft
R. K. zielen zouden zijn. Dat is echter
niet het geval.
Er zijn: 12 320 Ned. Hervormden.
58 Waals-Iiervormden.
186 Luthcrschcn.
108 Doopsgezinden.
Uit het Engelsch
van
EDNA LYALL.
76).
DERTIGSTE HOOFDSTUK.
BITTERZOET.
In 't park van Herlebank stond een
aardig tuinhuisje, in tweeën verdeeld.
Het was een werkje geweest van Hr.
Britton tijdens zijne zomervacantie jaren
geleden en uitsluitend voor de kinderen
gebouwd.
Eerst hadden ze er altijd in gespeeld,
doch nu zij grooter geworden waren
was „Mavis Hut," zooals hij genoemd
werd, een plaats, die gebruikt werd om
de lawn tennis doos weg te bergen of
voor verfrisschingsplaats bij pic-nics,
In den namiddag zat Kate in de
110 Remonstranten.
1 240 Gereformeerden van
diverse soorten.
S 354 Roomsch-Katholiekcn
219 Oud-Roomschen.
321 Israëlieten.
Dat er onder die zielen vrij wat
kinderen en politiek-onmondigenbegrepen
zijn, leert ons hoofdstuk H van het ver
slag, waarin we kunnen lezen, dat het
aantal kiezers bedraagt:
Tweede
Kamer.
Prov.
Staton.
Gemeen
teraad.
District I.
1106
1028
803
n.
570
560
470
in.
832
S09
681
Het schijnt, dat er nogal wat foutjes
in de kiezerslijst van 1905 waren ge
slopen: er werden althans 17 bezwaar
schriften ingediend, waarvan het gevolg
was, dat 64 veranderingen in namen,
voornamen enz. werden aangebracht, 6
personen alsnog op de kiezerslijst werden
geplaatst en 13 personen van de kiezers
lijst werden afgevoerd.
Het aantal ambtenaren in dienst dei-
Gemeente groeit zoo langzamerhand tot
een legertje aan. De omschrijving in
hoofdstuk Hl van het verslag bestaat
niet minder dan 7 bladzijden. Amers
foort wordt groot!
Aan een boom zoo vol geladen mist
men 5, 6 pruimpjes niet, heeft de Raad
dan ook zoker in de laatste zitting ge
dacht. Hield men tot vóór kort, zeer
kort geleden de koorden van de beurs
nog krampachtig vast, thans wist men
ook eens terdege royaal te zijn.
Een salarisverhooging van don ge
meente-secretaris, wiens diensttijd 21
Februari 1905 is ingegaan, van f 2400
f 3000 werd met algemeene stemmen
aangenomen.
Dat men verdienste en werkkracht
heeft weten te beloonen is uitstekend,
maar van harte hopen wij, dat men dit
niet alléén beperke tot de ambtenaren
genoemd onder artikel A -Secretarie"
binnenkamer van Mavis Hut bloemen in
vazen te schikken.
Zij gevoelde zich wat gedrukt door de
onverwachte berisping haar dien morgen
door Carlo toegediend, maar zij was te
goed om de waarheid niet te willen
zien. Hij had haar bewust of onbewust
een terechtwijzing gegeven en Kate,
hoewel zy hem daarom niet mocht lijden,
bekende ten volle de waarheid van de
woorden, toegepast op haar zelve. Zij
zuchtte even, en toen de studie van haar-
zelve niet aangenaam vindend, begon zij
weer aan Carlo te denken. Hij bracht
haar meer en meer in de war en hoewel
zij hem gaarne verwaand of geveinsd
zou hebben gevonden, kon zij dat toch
niet doen, het ergste dat zij van hem
zeggen kon, was dat hij een nutteloos
leven leidde en een vreemd mensch was.
De zon, die even te voren helder ge
schenen had, was achter wolken ver
scholen en weldra viel de regen in
strooinen neder.
„Het zal wel droog zijn voor ik klaar
ben," dacht zij, met haar werk voort
gaande, toen, tot haar verwondering de
deur van de hut geopend werd en Carlo
de voorste kamer binnentrad, klaarblijke
lijk om voor den regen te schuilen.
„Wat een toeval!" dacht Kate. „Maar
hoewel ik hem zien kan door dezen
kier, kan hij mij niet zien. Ik zal hem
maar niet laten merken, dat ik hier
ben, hij zou mij maar ophouden en
en tevens dat men, waar die eigenschap
pen niet in zeer ruime mate aanwezig
zijn, de zaak wat kalmer opvatte!
Er schuilen onder het Stadhuisper-
sonool nog wel personen, wier verdienste
voldoende wordt beloond als men voor
hen een mooier titulatuur bedenkt. Dat
staat goed en het kost niets.
Nog beter ware het echter dergelijke
personen eventueel door goede werk
krachten te vervangen, want er komt
inderdaad in een gemeente, die zich
geregeld uitbreidt, heel wat kijken.
Uit do „Beknopte en zakelijke opgave
van de voornaamsten in den Gemeente
raad behandelde onderwerpen" zien wij,
dat in 1905 zijn gehouden 16 Raads
zittingen, waarin onder moer de volgende
onderwerpen van wetgevenden arbeid
werden behandeld:
Eene wijziging der verordening be
treffende de inrichting der Politie.
Eene wijziging der verordening, rege
lende de samenstelling en inrichting der
Commissie van Toezicht op hot Lager
Onderwijs.
Eene wijziging der verordening tot
regeling van het Herhalings-Onderwijs.
Eene wijziging der verordening,
houdende bepalingeu in acht te nemen
bij bet overdragen aan de Gemeente
van straten, wegen of gronden tot het
aanleggen van straten of wegen bestemd.
(In plaats van 5 moet thans 20
van de kosten van hardmakiug worden
betaald).
De vaststelling van verordeningen en
gewijzigde verordeningen op de hef
fing en invordering van het vergunnings
recht voor den verkoop van sterken drank
in 'tklein.
Eene wijziging in de pensiocnver-
ordening, welke ten doel had, uitbreiding
te geven aan de betrekkingen, aan welke
pensioen is verbonden.
Eene wijziging van de verordening,
regelende de jaarwedden vauhet personeel,
verbonden aan het Gymnasium en de
H. B. S., waardoor het verleenen dei-
wellicht weer praten zooals vanmorgen
en bovendien ik houd niet van hem.'
Nauwelijks had zij dat besluit geno
men of weer werd de deur geopend
en Francesca, nat en druipend, trad
binnen.
„Gij hier!" riep zij uit op oen toon,
die Kate's aandacht moest trekken.
Carlo had voor één van de kleine
vensters gestaan en zij had hem niet
bemerkt voor zij de deur gesloten had.
Hij keerde zich dadelijk om.
Er was geen tijd tot nadenken. Geen
gedachte aan kapitein Britton of Anita
mocht dit oogenblik verduisteren. Hij
was zich slechts een ding bewust, Fran
cesca was bij hem en er was niemand
anders aanwezig.
„Carina, Carina Mia!" riep hij, de hut
bliksemsnel doorloopend, en in 't volgende
oogenblik lag Francesca in zijn armen.
Alles was zoo snel gegaan, dat de
arme Kate hare tegenwoordigheid niet
bekend had kunnen maken, en zij zat
nu stom van verbazing in de binnen
kamer. Hare eerste gedachte was ééne
van verontwaardiging, maar toen zij zag,
hoe Francesca hare beminde vasthield
en smartelijk snikte, werd zij toch ge
troffen en hoewel zij niet hield van die
nonsense, begon zij te begrijpen, dat er
vroeger iets moest zijn voorgevallen
tusschen haar nicht en signor Donati,
wat zij niet wist, waarschijnlijk een
liefdesgeschiedenis, die aan haren vader
vergunning voor liet geven van privaat
lessen aan B. en "W. werden opgedragen.
Eene wijziging van de verordening,
regelende do rangen en jaarwedden van
de ambtenaren ter Secretarie.
De vastststelling van verschillende
verordeningen betreffende den reinigings
dienst.
Wanneer men nu bij deze zaken van
meer uitgebreiden en ingewikkelden
aard nog voegt de behandeling der tal
rijke benoemingen, aanvragen om ontslag,
verloven, aanvragen om subsidiën, ruilin
gen en overnemingen van gronden, de
vaststelling der gemeentelijke belasting,
van de begrooting en de rekening, dan
is men eigenlijk nog verbaasd, dat dit
alles in 16 zittingen is afgedaan kunnen
worden!
Ja, het komt ons inderdaad niet ge
makkelijk voor lid van den gemeenteraad
te zijn. Men moet niet alléén vlug zijn
in 't behandelen van zaken, maar ook
org vlug van begrip.
We hebben hier vóór ons liggen
Hoofdstuk IV G e 1 d in i d e 1 e n de
„nervus reruin" en zien daaruit, dat de
goedgekeurde rekening over 1904 werd
vastgesteld
in ontvang op f592901,52
in uitgaaf op f 534050,68
dus met een batig saldo van f 58850,83
terwijl de vergelijkende staat onder
bijlage A aanwijst, dat het batig slot dei-
voorlaatste rekening bedroeg f 37330,52.
Dat staat er best voor, zou men dus
geneigd zijn te denken; we zijn f21000
vooruitgeboerd; nu begrijpen we dat de
Raad ook eens een royale bui heeft gehad.
Toch meenen we, dat men in deze
voorzichtig moet zijn met zijn conclusie.
Zoo mooi kan het niet zijn: men hoort
steeds beweren, dat de stand der geld
middelen volstrekt niet gunstig is; zelfs
tot de broodnoodige uitbreiding van het
personeel van „Openbare Werken
schijnt men niet te kunnen overgaan,
als niet hot percentage der gemeente
lijke belasting verhoogd wordt.
bekend was. Niets was begrijpelijker,
dan dar hij daarom in den jongen Italiaan
belang stelde en zelf Francesca's bezoek
had verhaast in de hoop, dat de hin
derpaal daardoor kon worden uit den
weg geruimd.
Dit alles ging door Kate's hoofd, toen
zij onwillig getuige was van wat die
twee elkaar vertelden. Maar wat kon
zij er aan doen? Om 't zomerhuisje te
verlaten, moest zij de kamer door, waarin
zij zich bevonden en niet alleen een
eind maken aan 't gesprek doch hen
ook bovenmate in verlegenheid brengen.
Zelfs durfde zij zich niet bewegen, uit
angst dat Carlo met zijn scherp gehoor
haar hooren zou en zoo moest zij wel
onwillens toeschouwer blijven van alles
wat voorviel.
Weliswaar kon zij hen niet altijd
verstaan als zij zacht in 't Italiaansch
spraken doch dan weer spraken zij
plotseling Engelsch en alles kon dooi
de dunne houten wand worden gehoord.
„Zeg mij eens," zeide Carlo, toen zij
na een poosje op de rustieke bank had
den plaats genomen, haar hoofd dicht
tegen zijn schouder, „zeg mij eens,
lieveling, waarom wilde uw vader, dat
ge een tijd lang van huis waart? Mr.
Britton liet mij uw brief lezen en ge
zeidet
„Wel, ik had het je niet willen ver
tellen, Carlino," zeide Francesca, hem
snel in de rede vallende, „maar het was
Het is dus waarschijnlijk, dat onder
dit saldo een zeker bedrag aan „buiten
gewone ontvangsten" is begrepen, maar
dit zoo zijnde, komt het ons voor, dat
eene behoorlijke toelichting bij liet hoofd
stuk Geldmiddelen noodig- zou zijn
geweest.
Wij kuunen uit het „Verslag van den
toestand der gemeente Amersfoort" niet
wijs worden, hoe de financoele toe
stand precies is.
Willen onze lezers dus hieromtrent
iets meer weten, dan zullen zij zich tot
B. en W. of tot een dor Raadsleden
moeten wenden, die natuurlijk alles wol
goed begrijpen en precies weten hoe
die financioele vork in den steel zit.
We zullen dit eerste deel onzer beschou
wingen besluiten met een enkel woord
over het overzicht dor aanslagen in de
inkomsten-belasting.
Amersfoort herbergt niet veel richarcls!
Van de 3067 aangeslagenen vallen
1064, dus meer dan "3 in de laagste klasse
(f 100 belastbaar inkomen).
Er zijn slechts 188 personen, die naar
een belastbaar inkomen van meer dan
f3000 zijn aangeslagen; 8 personen
hebben meer dan f20000 inkomen; de
hoogst aangeslagene is belast naar
f 50000.—.
Bestaat er inderdaad grond hot tegen
woordig Kabinet „liet dure Ministerie"
te noemen, zooals door bladen der Rech
terzijde geschiedt, naar aanleiding van
de financieele voorstellen der Regee
ring?
Niet dat een dergelijke benaming
onder alle omstandigheden eene roin-
aangename bcteckcnis behoeft te heb
ben. Immers, ook op dit gebied blijft
hot gezegde waar, dat goedkoop in den
regel duurkoop is.
In den zin evenwel, waarin zij dooi
de aangeduide bladen wordt gebruikt,
ligt de bedoeling aan deze benaming
een ongunstige beteokenis te doen
hechten: de waarschuwing van den
concurrent, dat het ginds een dure
dit. Graaf Carossa, de man, die villa
Bruno huurde, vroeg mij aan vader tot
vrouw en dat moest natuurlijk worden
afgewezen, ofschoon vader boos werd en
wilde, dat ik hem zou aannemen. Toen
moest ik spreken, want ik was bang,
dat wij voortdurend zulke gevallen zou
den krijgen en daarom zeide ik hem,
dat hoewel ik hem altijd gehoorzamen
zou en mijne verloving met jou als
afgebroken verklaarde, ik in mijn bin
nenste gevoelde, dat ik die nooit af
breken kon en ik vertelde hem voor de
toekomst alles wat ik durfde, doch-kou
hem niet tot rede brengen. Hij begrijpt
de valsche positie niet waarin hij my
plaatst, door te willen dat ik uitga en
met andere heeren omga en ze op een
afstand te houden zonder preutsch of
coquet te schijnen. Zelfs Enrico Rittcr
was in 't begin boos op mij omdat hij
meende dat ik andere heeren voet
gaf.
Eurico is nu heel vriendelijk jegens
mij, hij is trouwens de eenige man,
waard om in Napels mee te praten,
want hij vertelt mij als hij iets van
je gehoord heeft en of je het goed
maakt."
„En mij schrijft hij, als hij je ge
sproken heeft," zeide Carlo.
Het is alleen maar jammer," vervolg
de Francesca, „dat hij een Duitscheris
en geen Italiaan, dan was hij wellicht
een beter prater en zou hij mij meer
