ieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
No. 50.
MAANDAG 30 MAART 1908
5e JAARGANG.
Ditgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEMLANDER".
Versehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
f
BUITENLAND.
IT
BINiNEiNLAN L>.
STADSNIEUWS.
Uit de Omgeving.
Ingezonden.
DE EEMLANDER
Hoofdredacteur R. G. RIJKENS.
Ab ounement sprij s
Per jaarf 4.
Franco per post5.60
Per 8 maanden- 1.
Franco per post- 1.40
Afzonderlijke nummers- 0.05
Bureau: BREEDESTRA A.T 20.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(By abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
0.10
Tet de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederlandsch Advertentiekantoor PEEREBOOM en ALTA te Haarlem
SPIRITISME.
Er zijl onderwerpe» vin den dig;
vrigen, gebeurtenissen, verschijnselen,
61 die toch geene onderwerpen voor de
k courant zijn, die zij tenminste voorzich-
tig moet behindelen om niet de kleinen
te ergeren en de zwakken nerveus te
maken. Er is al nervositeit meer daa
genoeg in deze haastige wereld, die alle
roote vragen tegelijk aanvat en van
lie de oplossing meent te moeten, zoo
liet te kunnen vinden.
Tot deze onderwerpen behoort het
ipiritisme, dat is volgens de gangbare
ieschouwing het geloof, dat wij menschel
van vleescb en been, ruin of meer ver
trouwelijk kunnei omgaan met geestee
val afgestorveiei. Dit is volgens een
andere meeniig, het geloof aan tafel-
[damerij ei geestenkloppen. Maar het
eert ook de middelen om diea omgang
et geesten te verkrjjgen. Het behoort
ot de zoogenaamde occulte welensehap-
ei eveaals de telepathie, waaronder
ien verstaat het psychisch contact, dat
r zou kunnen bestaan lusschei per
ionen, die zich ver van elkander ver-
16: wijderd beviiden, om niet alleei altoos
etzelfde te droomen, maar ook in den
droom elkaar te ontmoeten en met
elkaar tc leven. De telepathische mensch
:ou dan, behalve zijn werkelijk bestaan,
en tweede leven, een droomleven leidea.
Als de courait zulk een onderwerp
atmoet gaat zij er omheenzij tast het
enminste voorzichtig aan, wetende hoe
evaariyk het terrein, dat zij aarzelend
etreedt, is, voor wie niet sterk van
zenuwen zijl of niet aan wetenschappe
lijk onderzoek gewoon zijn.
Waarom wij dit alles hier neerschrij
ven? Ter waarschuwing. Er zal dezer
dagea in oaze stad eene spiritistische
séance worden gehouden, en aangezien
Os wij nu van het beoefenen van spiritisme,
enz. bij sommigen de treurigste gevolgen
ebben gezien, willen wjj ouders waar-
ichuweibier in geen geval onvolwassenei
een te laten gaan. Dergelijke séances
unnen een noodlotligen invloed uit
oefenen op heel het volgend leven. En
van de volwassenen mogen alleen zjj
gaan, die lichamelijk en geestelijk zeer
sterk zijn en wetenschappelijk goed ont
wikkeld.
Er liggen op dit terrein overal voet-
tagels en klemmen; het is inderdaad
zeer gevaarlijk.
Jlï
til
IJl wi
en
16. be
ling Pe
ku
n.
Hg-
T,
DRT
into
lat 6
tere
eren
nini
ZOLA NAAR HET PANTHEON.
Zooals mes weet heeft de Fraasche
Rcgeeriag besloten Zola's lijk aaar het
Pantheaa te latei overbrengen. Eerst
dit gesehiedei op 2 April. Die
plechtigheid is echter thaas uitgesteld
lot 4 Juai. Het ia best mogelijk, dal
i dit gedaan heeft omdat de Ligue
e la Patrie op dien dag eea groote
emoastratie had voorbereid. Dit behoeft
eea baagheid te zijn van de Regeering
jaar het is een bewijs vaa tact. Over
lenige maanden zat die herrie vermoede-
ijk weer voorbij zijn. Maar op het oogen-
>lik heeft de oude hartstocht over de
„affaire" zich weer van de gemoederen
neester gemaakt en worden er heftige
roteslea uitgevaardigd en meetings ge-
ïouden.
ZWEDEN.
De Eerste Kamer van den Zweedschen
Rpkadag heeft met 69 tegen 28 stemmen
net voorstel om de geeselstraf in
le voeren aangeiomea. Daar de Tweede
Kamer het verworpen heeft komt er
echter niets van. in de Eerste Kamer
sprak o.a. met nadruk tegen die straf
Wieselgren, het hoofd van het gevangenis
wezen. Zijn ervaring was, dat de kastij
ding de gevangenen slecht* verhardt,
maar ze niet verbetert.
GISTING IN INDLÊ.
Men seint uit Batavia d.d. 29 Maart
De beweging op Sumatra's Westkust
heeft een kalm verloop en bepaalt zich
tot betoogingea, welke nu verbodes zijn.
Elf hoofden zijn vaa Fort de Koek
geraakelijk overgebracht.
In de Bovenlanden heeft mei het
plaa een afgevaardigde naar de Kaaingin
te zeiden.
Bij Kon. besluit dd. 11 Maart j.l.
is gewijzigd de regeling der traetemenlen
van de Rijksklerkan der Registratie ea
Domeinen en thans vastgesteld als volgt:
Aanvangslract. Rijkski. 3e klasse f 420
Maxim. 3e f 900
Aanv. tract. 2e f 600
Maxim. 2e f 1200
Aanv. tract. le t 900
Maxim. le f 1500
Boven deze tractementen worden op
de verschillende s andplaalsen toelagen
genoteD vaa 136, f60, f90, f120, f180
en f 240.
Tevens is voorgeschreven een examen
voor 2e kla>se, wat tot dusverre niet
bestond.
Voor den Doops gezinden kring
wordt Zoadag 5 April des morgens half
elf een godsdienstoefeniag gehouden in
het Loge-gebouw, van Persijnstraat 1,
waarin als spreker zal optreden Ds. E.
M. ten Gate vaa Apeldoorn.
Verschenen is hel jaarverslag der
Remonslrantsch-gereformeerde gemeente
te Amersloort. Hieruit blijkt o.a., dat
bet ledental toenemend ia.
Hoewel vrij trouwe opkomst bij de
godsdienstoefeningen wordt geconstateerd
wordt nog eens tot getrouw Kerkbezoek
opgewekt. Niet minder daa 27 nieuwe
leerlingen hebben rich in 1907 voor
Godsdienst onderwijs aangemeld.
De rekeniDg over 1907 bedraagt in
inkorastea en uitgavea f 2217.82.
In de vergadering van de afd.
Amersfoort ea omstreken vaa den Bond
van Ned. Onderwijzer» op Vrijdag 27
Maart in hotel De .Zwaan" werd, zooals
reeds in 't kort in ons vorig nummer
werd meegedeeld druk gediscussieerd
over de voorgestelde wijzigingen ia de
salarisverordening.
Er bleek o.a. dat die voorstellen ia
enkele punten zeer groote voldoening
bij de onderwijzer» hadden opgewekt,
maar zeer erailig werd betreurd, dat
B. en W. 't maximum salaris der
onderwijzers, in tegenstelling met dat
der hoofden van scholen oaveranderd
weascbea te laten.
Naar aanleidiig van ankele punten
wordt alsnog een adres gezonden aan
den Raad der gemeente.
Hedenmorgen omstreeks 9 uur
kwam een paard, bespannen voor een
wagen der Gemeeate-reiniging, op het
Lieve Vrouwe kerkhof zoodanig te vallen
dat het eenigi ontvellingen aan poolen
en kop opliep, terwijl van den wagen
het lemoen brak.
Hedeamiddag te 4 uur vergaderde
de plaatselijke afdeeling van Volkson
derwijs, bijeengekomen in spoedverga-
d:ring, waar behalve 3 bestuuraleden
eea vijftal leden aanwezig waren.
Na lezing ea goedkeuring der ïolulen
van de vorige vergadering, deelde de
vice-voorzitter, Ds. J. L. F. de Meijere
mede, dat er van den heer Celosse be
richt was ingekomea dat hij niet aan
wezig kon zijn ea tevens dat hij wegens
drukke bezigheden als voorzitter moest
bedanke». De vice-voorzitter stelde voor
een keuze van een aieuw bestuurslid
aan te houden tot eea volgende ver
gadering en Ihan» uitsluitend te behan
delen het eenig puit der agenda al.
adhesie te betuigea aan het bjj den
Raad ingekomen adres van het Nederl.
Ond.-Gen. tot salarisverbeteriag. De
voorzitter zegt, dat de vereeniging
.Volksonderwijs" altijd op de bres ge
staan heeit voor verbetering vaa het
onderwijs, dat er een nauwe band
bestaat tusschen de financieële positie
van den onderwijzer en goed volkson
derwijs en dat hij meent, waar op het
oogenblik een nieuwe salarisregeling
in den Raad aan de orde komt
de vereeniging „Volksonderwijs" zich
niel onbetuigd mag laten, ea dat
het ingekomen verzoek van het
N. O. G. een oagezochte gelegen
heid biedt om de zaak ter sprake te
brengen. Hij meent dat bij de aanwezige
leden het adres voldoende bekend is,
zoodat voorlezing wel niet gewenschl zal
worden en stelt daarom de adhesiebe
tuiging aan de orde.
De heer Bommel stelt voor dat
Volksonderwijs adhesie zal betuigen bij
deD Raad met het adres van het N. O. G.
De heer F a b e r is het niet ia alles
met het adres van het N. O. G. eens.
Maar het goede er in weegt zwaarder
dan het verkeerde en daarom is hij voor
steun.
Ds. de Me ij ere vindt dat Volks
onderwijs het mogelijk ook niet met alle
punten van het adres eens zal zijn, maar
dat de vereeniging toch wei met de
strekking kan meegaan.
Hierna wordt met algemeene stemmen
besloten adhesie te beluigen.
BAARN. In de Vrijdag j.l. gehouden
raadsvergadering deelde de Voorzitter
o.m. mede, dat het nieuwe raadhuis op,
1 Mei e.k. in gebruik zal worden genomen.
Ter voldoening aan het bepaalde bij de
wet van 28 Dec. 19u7, S. 361, werden
de salarisregelingen voor het onderwij
zend personeel aan de lagere scholen en
aan de scholen voor M.U.L.O. herzien en
onveranderd vastgesteld. Een in verband
hiermede ingekomen request der Afd.
Baarn van het N. U. G., houdende ver
zoek tot verbetering dier regelingen, werd
voor kennisgeving aangenomen, terwijl
het voorstel van den heer Stoker, tot
benoeming eener commissie met op dracht
te onderzoeken in hoeverre de meerdere
rijkssubsidie ten bate der onderwijzers-
salarissen kat worden aangewend met
7 tegel 5 stemmen werd verworpen.
De salarissen der onderwijzers (es,)
F. Pluim (Hoofd), B. J. J. Weijkamp,
J. Nortier, mej. J. Jansen en P. v. Raaltea,
werden periodiek verhoogd, respectievelijk
met f50, f50, f25, f25 en f25. Aan
den heer W. Maris, hoofd der openb.
M.U.L.O.-School werd het woonhuis, ,de
Oorsprong," hetwelk hij tot nu toe van
de gemeente voor f 1000 'sjaars in huur
had, doch welke huur door hem was
opgezegd, opnieuw verhuurd voor f600
'sjaars, onder toekenning van het recht
aan den huurder tot het mogen houden
van hoogstens 4 kostjongens en onder
bepaling, dat voor iederen kostjongen
boven genoemd aaatal f 100 per jaar
boven de buursom van f600 verschul
digd ii, tot een maximum van flOOO.
Het desbetreffend voorstel van B. eD W.,
werd met algemeene stemmen aange
nomen, nadat vóóraf een voorstel van
den heer Wafelbakker, om het gebouw
voor f600 te verhuren zonder nadere
voorwaarden omtrent het houden van
kostjongens, met 3 tegen 9 stemmen
was verworpen.
Het toltarief voor motorrijtuigen en
motorrijwielen op den straatweg Baarn-
scben-Dijk werd nader vastgesteld ia ver
band met eene door den minister van
Waterstaat daarop gemaakte bemer
king.
Afwijzend werd beschikt op het
request van eenige slagers, verzoekende
het recht te mogen verkrjjgen hunne
slachlplaats aan hunne slagerij en winkel
te verbinden. Naar aanleiding hiervan
stelde de heer Van der Veen voor van
gemeentewege een terrein beschikbaar te
stellen en aldaar met de eenvoudigste
hulpmiddelen aan de slagers gelegenheid
te geven tot slachten. Dit voorstel, het
welk niet beoogt het oprichten van een
abattoir, zal in de volgende vergadering
schriftelijk worden ingediend en als dan
nader worden behandeld.
Het ingekomen rapport der Commissie
inzake verzekering tegen de geldelijke
gevolgen van onvrijwillige werkeloosheid,
met concept reglement, werd verwezen
naar de afdeelingen ter nadere behan
deling.
Daarna ging de Raad over ingeheime
zitting, ter behandeling van de in gekomen
belasting-reclames.
Wegens plaatsgebrek heden geplaatst.)
De 2e uitvoering der afd. Baarn
v. d. Maatschappij tot Bevordering der
Toonkunst, zal onder directie van den
heer G. W. S. van der Flier, worden
gegeven op 3 April e.k. Een zevental
nummers zal worden uitgevoerd.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Geachte Redactie I
Met de plaatsing van het volgende
in De Eemlander zoudt U mij zeer ver
plichten.
De door Burg. en Weth. voorgestelde
salarisregeling moge min of meer ten
goede komen aan de jongere onderwij
zer», de oudere zija er door teleurge
steld, aangezien zij niet in het minst
in een betere conditie komen.
Ik wil aannemen, dat de gemeente-
financiën geen zware uitgaven toelaten
doch had men tenminste voor het bezit
der hoofdacte f 25 meer gegeven, zoo
ook voor de tegemoetkoming in de
huishuur, en had men de verboogingen
in plaats van na 30 en 35 jaar toege
kend b.v. na 20 en 25 jaar, dan geloof
ik, was er veel ontevredenheid wegge
nomen en het zou naar mijn schatting
van de gemeente slechts een meerdere
uitgave eischen van f 1500 a f 1800.
Met de meeste achting,
1. VAN SPIEGEL.
Geachte Redactie t
Naar aaaleiding van de voorstellen
van B. en W. betreffende de wyziging
in de verordening, regelende de sala
rissen van het personeel aan de openbare
lagere scholen, verzoeke ondergetee-
kende beleefd een plaatsje in uw veel
gelezen blad.
De voorstellen van Burgemeester en
Wethouders tot verbetering onzer jaar
wedden zijn eindelijk bekend geworden
en laten we dit er maar dadelijk bij
zeggen: met ingenomenheid hebben we
er kennis van genomen, hoe in menig
opzicht is tegemoet gekomen aan de
wenschen, door dea Bond vaa Nederl.
Onderw. meermalen geuit.
Zoo wordt voorgesteld, de termijnen,
volgeas welke de verhooglngea zullen
worden toegekend vaa vijf jaar te
stellen op twee jaar en al mogen nu
ook die sommen van t 75 op f 50 ge
bracht worden, ontegenzeggelijk zal de
nieuwe bepaling eene zeer goede ver-
beteriig zijn.
Niettemin ziju we nog ateeds van
oordeel, dat een maximum van f900
voor onze atad onvoldoeade mag heeten
en dat de hoogere eiid-saiarissea in
andere gemeenten, en daaronder zeer
vete dorpen, de onderwijzers te zeer
zullen blijven aanlokken.
We betreuren het dan ook, dat B.
en W. geen geld hebben kunnen vin
den, om de maxima te verhoogen
zelfs nog niet om de twee keer f 50,
die na 30 en 35 jaar dienst worden
toegekend met het oog op een ver
hoogd pensioen, wat spoediger in 't
bereik te stellen.
We gevoelen geen aaidrang om nog
eens weer ten zooveelste maal aan te
loonea, hoe eene goede belooning en
daarmede een leven, vrij van financieële
zorgea, in nauw verband staan met
het werk van den ouderwijzer in de
school.
Toch durve» we er met vrijmoedig
heid op aan te dringen geeft den on
derwijzers, wat ze toekomtniet, wat
misschien op 't oogeablik uit de ge
meentekas kan.
Ook doet het ons genoegen, dat B.
en W. van het beginsel uitgaan, dat
ieder onderwijzer door de nieuwe re
geling zal moeten worden gebaat. Waar
de Bond steeds in dien geest strijdt,
juichen we dit van ganscher harte toe,
Geen verschillende belooningen voor
dezelfde diensten
Alle onderwijzers hebben in de school
dezelfde taak, dezelfde plichten en geen
extra bezoldigingen kunnen gebillijkt
worden, dan die, welke bij vermeerdering
van dienstjaren worden toegekend en
die, welke voor meerdere bezigheden
of door de wet geëischt, moeten wor
den uitbetaald.
Als dus B. en W. zeggen in de stukkea:
„Uitgaande van de stelling, dat een
„ongehuwd onderwijzer dezelfde dienjtea
„aan de Gemeente bewijst als eea ge-
„huwde", dan zouden wij dien zin
hebben voltooid als volgt, „komt het
„ons h i I I ij k voor, het verschil iij
„bezoldiging weg te nemen, door
„ook aan ongehuwden de wouinghuur
uit te keeren."
De bevoordeeiing van enkelen kan
wordei opgevat als een achterstelling
van de vele overigen.
Een belooning van f 125 voor het bezit
der hoofdacte achten B. eu W. voldoende.
Wij meeaen ook, dat het verwerven
van die acte, den onderwijzer in de school
Diet een zooveel meerdere geschiktheid
aanbrengt, dat die belooning niet groot
genoeg zou zijn
Meerdere geschiktheid voor de school
waarvaa het kind alzoo in de eerste
plaats profiteert, verkrijgt men door vak
studie, door voorberieding en ervaring,
■iet door het najagen van de eene of
andere akte.
Ons oog valt nog op de volgende be
dragen f4050, f4350, f4675 en f4500,
als zijnde de meerdere kosten die in de
jaren 1908—1910—1912 en 1914 het
gevolg zullen zijn va« de eventueele aan
neming der nieuwe voorstellen.
Bij verdere berekening worden die
sommen aanmerkelijk kleiaer. Hoe meer
onderwijzers toch op 't oude maximum
komen, hoe minder de uitgaven zullen
stygen, terwjjl het rijk juist voor die
leerkrachten thans f 125 hooger maximum
uitbetaalt dan vroeger.
Dat in de gewisselde stukken de be
rekeningen niel verder zijn voortgezet
dan 1914 geeft ons de hoop, dat deze
regeling stellig vour dien tijd zal zijn
vervangen door een andere, betere 1
Het wil ons ook voorkomen, dat de
meerdere subsidie, die de gemeente
sedert 1 Jsnuari voor de onderwijzers-
salarissen heeft ontvangen, ons ook van