'ieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
89276
lb. 51.
DINSDAG 31 MAART 1908.
5e JAARGANG.
Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEMLANDER".
Hoofdredacteur H. O. RIJKENS.
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: BREEDESTRAAT 20.
Hervormd eo Gereformeerd.
FEUILLETON.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
STATEN-GENERAAL.
DE
MLAND1R
Abonnementsprlj s
Per jaarf 4.
Franco per post5.60
Per 3 maanden- 1.
Franco per post- 1.40
Afzonderlijke nummers- 0.05
Telefoon Interc. 62.
Frijn der Advertentlën:
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(By abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederiandsch Advertentiekantoor PEEREBOOM en ALTA te Haarlem.
ven d
■la
voor,
In de Heraut, het blad der gereformeer
den, wordt weer eens een pleidooi gevoerd
om, na de liquidatie van art. 171 der
Grondwet, finaal de financieele bemoeiing
Tin de overheid met de kerk te aluiten.
bet artikel komen uitdrukkingen
die duidelijk doen zien waar het
been zou zjjn gegaan, indien het Dr.
Kuyper gegeven ware geweest langer de
cht ia handen te houden.
.Door de overheid zijn wg, die de be-
jdenia onzer vaderen handhaven, van
lea beroofd: vaa onze kerkgebouwen,
ze pastoriëa, vaa onze Kerkgoederea"
iz. enz.
Het ia bekend, dat Groen v. Prinsterer
iets meer ter harte ging dan zijne kerk
e kerk was de gereformeerdezij was
kjjn oogappel. Haar te maken tot de heer-
ichende kerk, ziedaar zijn streven.
Groea begreep intuischea zeer goed,
t dit maar niet zoo in eens te ver-
jjgen wasmaar hij had geduld ea hij
'ist wel een weg.
Eerst moest er zjjn vrijheid van gods-
lenit. Daartoe wilden de toenmalige
eralen wel meêwerken. Daarna wilde
waarborgen tegen de Boomiche kerk.
ïndelijk en dit was het eiaddoel
moest de gereformeerde kerk de Staats
kerk worden. Die staatskerk moest na
tuurlijk ook voorrechten hebben, boven
elke andere kerk. Daarom eischte hij, dat
alleen leden der gereformeerde kerk tot
eenig staatsambt mochten benoemd
worden.
Groen van Prinsterer stierf en Dr.
yper greep dea veldheersstaf. Aanvan-
lijk was hij modern, maar hg veran
:rde van richting en werd Calviniit.
Gelijk alle bekeerlingen, toonde ook hjj
een ruateloozen ijver voor zijn nieuw
geloof. Vurig streed hij in de Hervormde
|erk voor zijne richting; geene moeite
as hem te groot, om de kerk te zetten
aar zijne hand. Maar eindelijk liep hjj
et het hoofd tegen deD muurzijn aan
Naar het Engelsch
VAN
FRED. M. WHITE.
>5
4)-
Heb je Billy Martin in lang niet
:zien vroeg zij.
Ik heb hem niet gezien en ver
lang hem ook niet te zien,» antwoordde
Tlph kort aangebonden. Agries her-
lemde. Zij noemde dien Billy Martin
ndat hij vroeger een medeplichtige
in Ulph was geweeat; die Billy was
:n gevaarlijk sujet, waar ijverig naar
fezocht werd. Vroeger had Agnea hem
heer dan eens gezien.
Ja,» vervolgde mevrouw Austin.
jDaarom ben ik hier zoo lang gebleven
Bllly zou vast van avond hier heen
tomen, en het is zeker vreemd dat jij
uenzelfden avond voor je plannen ge-
tozen hebt. Gelukkig echter dat Bill
veiligheid is.»
Agnes Austin liet zich droomerigin
jen stoel nedervallen, het was juist zooals
'4 v®rwacht had; hij werd door haar
[edrag om den tuin geleid. Hij keek
'aar onrustig aan.
slag op de kerk mialukte door den tegen
stand zijner orthodoxe ambtgenooten.
Toea scheidde Kuyper zich van de Her
vormde kerk en ging met eenige ge
trouwen doleeren.
Zjjn voorbeeld werd op aadere plaat
sen gevolgd en hier en daar verrezen
doieerende kerken. Maar 't ging dien
kerken niet voorspoedig. De groote hoop
des volks ging hare deur voorbjj en
weldra verkeerde meer dan ééne ge
meente in geldelijken nood. Het eind
van 't lied is geweest, dat na veel twis
ten en kijven vele doleerenden zijn over
gegaan tot de zoogenaamde Afgeschei
denen en Gereformeerde kerk.
Doch Dr. Kuyper gaf dea atrjjd niet
op, hij had het op den ondergang der
Hervormde kerk gemunt. Op staatskos-
ten gedeeltelijk, verrezen overat kleine
schooltjea om de vreedzame dorpelingen
te bewerken in Kuyper'» geest. De vrije
universiteit zal het land overstroomen
met ambtenaren en dominé's die in dien
geest werkzaam zjjn. En ais de volheid
van den tijd gekomen is, dan zal de bjjl
gelegd moeten worden aan dea wortel
der Hervormde kerk om plaats te maken
voor de Gereformeerde.
Zoover ia het nog niet en Dr. Kuyper
ia ala minister verdwenen, maar er zit
in het ministerie nog iemand, die tot
de Gereformeerde kerk behoort en
achter de achermen is Dr. Kuyper nog
steeds werkzaam. Dat moge voor de
Hervormden een reden zijn, om met
nauwgezetheid kennis te nemen van de
opstellen, die over het kerkelijk onder
werp in Heraut of Standaard verschjjnm,
omdat men nooit kan weten of de
ideën, daarin verkondigdigd, niet te een
of ander tjjd door regeeringspersonen
zullen worden overgenomen.
AMERIKA EN VENEZUELA.
Volgens een bericht uit Caracas zjjn
drie postzakken, bestemd voor den
Amerikaanschen kruiser Taconna, op
het postkantoor te La Guayra geopend.
De Amerikaansche gevolmachtigde vroeg
natuurlijk ophelderiag, ea kreeg ten ant
woord, dat hier een vergissing in het
spel was. Er is reden om aan te ne
men, dat de Amerikaansche regeeriag
met deze verklaring geen genoegen zal
nemen. Reeds geruimen tijd klaagden
in Venezuela woonachtige Amerikanen
over schending hunner correspondentie,
blijkbaar met de bedoeling, om mede
plichtigheid van de afzenders aan zekere
complotten te bewijzen. Biedt de re
geering van Venezuela in deze en andere
hangende quaesties geen volledige ge
noegdoening aan, dan vreest men, dat
de Vereenigde Staten, zonder zich veel
langer te bedenken, gewapenderhand op
zullen treden. Hiervan zijn Castro en
de zijnen langzamerhand overtuigd en
laten daarom in hun bladen verluiden,
dat de Vereenigde Staten van plan zijn
Zuid-Amerika te veroveren. Wellicht
hopen zij op deze wijze bondgenooten
te krijgen in den ongelijken strijd.
LUXEMBURG.
Een paar dagen geleden werd
gemeld, dat de groothertogin van Luxem
burg door haar gemaal is benoemd tot
algemeen stedehouder, wijl deze laatste
niet in staat is de regeering waar te
nemen.
Het blijkt nu, dat de groothertog een
beroerte heeft gehad, en dat hjj dien
tengevolge aan de linkerzijde geheel is
verlamd.
De laatste berichten luidden, dat de
toestand van den groothertog hopeloos is.
MAROKKO.
Volgens berichten te Parjjs uit Tanger
ontvangen is Raisoeli weer op het
tooneei getreden, nu eenigermate in de
rol van ,Deus ex machina", d. w. z.
als beslecbter van den strijd tusschen
Abd-el-Azis en Moelei Hafid. Zondag
avond, zoo zegt men, is hjj te Tanger
aangekomen, met 30 ruiters en 150
voetknechten, en heeft zich in een groot
huis in de stad gevestigd. Vandaag zou
hjj een bespreking houden met den
vertegenwoordiger van het Machzen en
Woensdag een met denzelfden en met
den Britschen gezant (Raisoeli is sinds
de vrjjlating van Mac Lean Engeland's
beschermeling). Het Machzen schijnt
den grooten roover te zullen voorstellen
Ais Billy mij voor is geweest,»
zei hij «waarom heeft hij dan die juwee-
len niet mede genomen
Omdat hij niet durfde, mijnheer
Ulphde geheime politie zocht hem.
Hij was hier door een gelukkig toeval
binnen gekomen. Hoe heb jij het 'm
toch geleverd
Je wilt daarmede toch niet zeggen
dat het huis bewaakt wordt
Ja, zeker wel. Heb je dan niet gezien
hoe ik beefde toen ik hier binnen kwam
Ik heb Billy een oude japon van mij
aangetrokken, en ben zelf naar huis
gegaan met deze kleeren aan. Onder
weg zag ik twee geheime
politie-agenten.
Hoe wist je dat het geheime
politiebeambten waren?»
Hoe ik dat wist Dat is me ook
een vraag I Ha ha.»
Ulph drong er niet verder op aan.
Billy was dus ontsnapt Hij durfde
die sieraden niet |mede nemen en ik
sloot ze weg in de brandkast van me
vrouw tegen een anderen keer. Je kunt
ze natuurlijk medenemen als je wilt,
maar het is een groot waagstuk, mijn
heer Ulph.» Mijnheer Ulph moest het
toegeven. Hij zei evenwel dat hij zoo iets
geks nog nooit beleefd had.
Ja, het is wel hard I» zeide me
vrouw Austin vleiend. «En als ik er
over nadenk, mijnheer Ulph dan had
Billy toch niet zoo bang behoeven te
zijn. Je begrijpt dat hij ons plan lang
van te voren beraamd had. Ik denk dat
de politie jou op het spoor is. Je hebt
toch tegen niemand over je plannen in
dit huis gesproken Ulph grinnikte.
Even als alle boeven hield hij vreese-
lijk van een borrel. In dat stadium was
hij zwetserig en schijnbaar dapper. Hij
herinnerde zich flauw dat hij zich tegen
een zijner kornuiten over de te stelen
juweelen had uitgelat, n. Polly had gelijk.
De politie zocht hem. De angst voor
zijn veiligheid deed hem de juweelen
vergeten. Met een begeerig oog keek
hij naar het byouteriekistje.
Denk je dat het beter is om ze
mede te nemen vroeg Agnes Austin.
Op eens werd het hem duidelijk, dat
hij ze niet moest medenemen. Hij was
alleen op zijn eigen veiligheid bedacht.
Het was tien tegen een dat zij hem
zouden pakken. Niettemin was het voor
hem een moeilijke strijd.
Aan den eenen kant eenige maanden
hard werken, aan den anderen een
«goede greep» een zooals Ulph 't zou
genoemd hebben.
Ik kan niet,» zuchte hij. «Ik kan
ze niet medenemen. O, het is wreed,»
«Ja het is vervelend,» stemde Agnes toe.
De man keek haar aan met een ver
ontwaardigde uitdrukking in zijn kleine
roode oogen. Hij was niet in een stem
ming om over iets dergelijks zoo luchtig
te hooren spreken. Hij hief welsprekend
hetzij aan het hoofd van Abd-el-Azis'
leger naar Fez op te rukken en gou
verneur te wordei van die stad, hetzij
gouveraeur te worden van het gebied
tusschen Tanger en Larache. Wanneer
het eerste geschiedt, dan schijnt 't ons
niet twijfelachtig, of er zal spoedig een
derde Sultan in Marokko zijn, die Raisoeli
wordt geheeten.
FRANKRIJK.
De kamer keurde gisteren het eerste
artikel van het amnestiewetsontwerp goed.
Bg artikel 2 handhaafde Clemenceau
de weigering om de oproerige ambte
naren en antimilitairisten te begenadigen.
Propaganda voor de vakvereenigingea
van ambtenaren maken is, zeide hij,
opstand tegen het parlement, de re
geering en het algemeen stemrecht.
Deveze stelde voor van de amnestie uit te
sluiten degenen die zich schuldig hebben
gemaakt aan laster. Het amendement
van Deveze werd krachtig gesteund,
want de lasteraars hadden te vaak voor
deel getrokken uit amnestie. Dit amen
dement werd vervolgens met 343 tegen
J75 stemmen aangenomen.
Heden voortzetting.
EERSTE KAMER.
Aan de orde was gisteren het wets
ontwerp tot goedkeuring van het protocol
nopens de toetreding van Rusland tot de
suikerconventie.
Minister Kolkman beantwoordde de in
de afdeelingen gemaakte opmerkingen.
Ook de regeering betreurt het speciale
Russisch-Duitsch verdrag waarvan zij
echter niet veel nadeel voor onze vader-
landsche industrie verwachtte.
Mocht deze industrie wel bedreigd
worden, dan zal de Regeering niet na
laten maatregelen te nemen.
't Is best mogelijk dat de regeering
met een voorstel zal komen tot verlaging
van den suikeraccijns zonder equivalent
te zoeken in verhooging van den drank
accijns.
De heer van den Biesen bepleitte sur-
taxe-heffiag, waarvan niemand nadeel en
de staat voordeel heeft. Het ontwerp
werd goedgekeurd.
zijn hand op. Het was waarschijnlijk
niet de eerste keer, dat hij zijn hand
ophief tegen een vrouw. «Probeer niet
om met mij te spelen,» bromde hij.
Volstrekt niet,« zei mevrouw Austin
haastig. «Maar het is voor Billy toch
ook wel een beetje hard I Denk eens
aan al dien tijd, dien hij hieraan bezig
is geweest. Het had maar weinig ge
scheeld of jij was tusschenbeiden ge
komen en had het hem voor zijn neus
weggekaapt I
Ulph schikte zich somber in deze
logica.
Ik bedoel het zoo kwaad niet,»
bromde hij. «Maar ik ben altijd een
beetje kwaadaardig als ik in een hoekje
geschoven word 1 Luister eens Polly, jij
bent een kranige meid en ik ben heeie-
maal de kluts kwijt. Jij hebt Billy hier
uitgekregen. Kan je nou niet een mid
del verzinnen om er mij ook kalmpjes
uit te zetten?»
Agnes onderdrukte den vreugdekreet,
die op haar lippen zweefde. Dat was
het doel, dat ze voortdurend in het oog
had gehad. Ondanks zijn sluwheid was
die man toch een dwaas. Als men hem
zoo iets aan de hand had gedaan, zou
sijn achterdocht onmiddellijk opgewekt
zijn. Het moest dus den schijn hebben,
alsof hij op het idee gekomen was
Ik zal doen wat ik kan,» zei ze
peinzend. «Als jij maar wat moediger
wasMaar dat zijt ge nooit geweeat.»
Heden om 11 uur het noodwetje over
het blijvend gedeelte.
Door een consortium van Arn-
hemsche heeren is aan den Gemeenteraad
van Ede een concessie-aanvraag gericht
voor de exploitatie vaa een paardentram
van af het station S.S. naar het dorp.
„De Parijsche Temps van gisteren
avond bevat een brief van haar bgzon-
ren correspondent uit Den Haag over
de Nederlandsche troonopvolging. De
correspondent naemt het een ernstige
kwestie met mogelijken internationalen
terugslag. Na de kwestie uiteengezet te
hebbel, geeft de correspondent het
resultaat weer van een onderzoek, inge
steld bij bevoegde personen, over de
kwestie van een mogelijke grondwet
herziening ten deze en de richting daar
van. Waar voor drie jaar de kroon geen
bezwaar had tegen het stellen der
kwestie en zelfs aanmoedigde, zou thans
de Koninklijke oppositie het groote be
zwaar zijn tegen het stellen en oplosten
der kwestie. De correspondent doemt
eenige redenen, die men geeft voor dien
ommekeer. Wat de richting der herzie
ning betreft, zou Van Houten niet af-
keerig zijn van republikeinacbe constitutie
met een stadhouderschapKuyper meende
dat enkel de socialisten een republiek
kunnen verlangen. Merkwaardig genoeg,
zegt de correspondent, sehijnt de groep
van Borgesius deze meening te deeien.
Kuyper zeide nog aan den correspon
dent: Waarom zou men niet Roemenië
navolgen, waar de souvereinen tonder
kinderei hun opvolger hebben geadop
teerd en reeds doen consacreeren. De
katholieke partij zou ook zeer tegen dei
republikeinschen staatsvorm zijn. Schaper
en Van Kol, in beginsel republikeinen,
achten zich than de handen gebonden
door het in Nederland bgna geheel ont
breken van parlementair initiatief. Naar
aanleiding van de artikelen 194 en 197
der grondwet merkt de correapondent
op: door than niet te handelen, stelt
men zich eraan bloot later voor een ge
sloten deur te komen."
Het bovenstaaade werd door den
particuliere correspondent van de N. R.
Ct. aan zijn blad geseind.
't Zal wel niet lang duren of het
grootite deel van de door dien Hangschen
correapondent van de Temps mêege-
deelde meeaingen zullen blijken phan-
tasiein te zijn.
Ulph liet die beleediging voorbij
gaan.
Lichamelijke moed was nooit een van
zijne deugden geweest. Hij verwachtte
nu alles van het meisje, dat hij een
oogenblik te voren bedreigd had. Een
gevoel van afschuw en walging maakte
zich van de dappere mevrouw Austin
meeater. Er was in haar een neiging
om aan de bel te gaan trekken, welke
neiging beatreden moest worden voordat
zij antwoordde.
Zij had zich van dien man kunnen
ontdoen en haar juweelen redden. Maar
haar vrees was nu voorbij en ze waa
opgewonden en erg boos. Ala zij er ïeta
aan kon doen, dan zou hij maar niet
zoo vrij komen. Hij zou boeten voor
den angst dien hij haar had doen
uitstaan.
Neem nog wat whisky,» zei Agnes
kalm. «De eenige manier om er ona
door te slaan is om brutaal te zijd.
Voor zoover de politie weet is mijn
is mijnheer ze had op de punt van
haar tong om mijn man te zeggen....»
thuis. Gesteld nu dat er een net rij'tulgje
voor de deur stilhield een rijtuigje
op G uttapercha banden om jou af ia
halen.
(Wordt vervolgd).
