DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
DONDERDAG 23 APRIL 1908.
5e JAARGANG.
No. 69.
Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEMLANDER".
Hoofdredacteur R. G. RIJKENS
Versehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau:
BREEDESTRAAT 20.
FËUlLLETÖiN.
Familie Von Kröchert.
DE EEMLANDER
Abonnementsprij s
Per jaarf 4.—
Franco per post- 5.60
Per 3 maanden- 1.
Franco per post- 1.40
Afzonderlijke nummers- 0.05
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertöntiën:
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(Bjj abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederlandsch Advertentiekantoor PEEREBOOM en ALTA te Haarlem.
Antwoord van
Wethouders op de verslagen
van de afdeelingsvergaderingen
op 6 en 8 April.
Personeel Fabricage.
De opmerking van het lid, dat uit
ons voorstel van 23 Maart 1908
Afdeeliug I, no. 460, zou blijken, dat
500 weinig werk gedaan wordt aan
3e afdeeling „Publieke werken", mag
onzerzijds niet onbesproken gelaten
worden. Wij zijn overtuigd dat door
3e ambtenaren gepresteerd wordt,
wat zij kunnen. Ons voorstel vestigt
3T slechts de aandacht op, dat er te
veel werk is voor het in dienst zijnde
personeel.
Het verheugt ons daarom ten zeerste,
Jat beide afdeelingen de wenscheljjk-
tieid van de benoeming van een in-
ipecteur van het Bouw- en Woning
toezicht inzien. Met de afdeelingen
zijn wij het eens dat bovendien de
benoeming van een klerk-teekenaar
eer gewenscht is. De architect en
3e beide opzichters zullen daardoor
an veel administratie-werk verlicht
worden, waardoor zij zich meer aan
aun taak zullen kunnen wijden.
Door de aanstelling van twee titu
larissen zal een zeer groote verbetering
;ot stand gebracht worden.
Blijkens de verslagen heerscht geen
enstemmigheid over het bedrag van
3e jaarwedde, die aan de betrekking
fan inspecteur verbonden zal worden,
lok na de besprekingen in de af-
leelingen blijven wij er de voorkeur
tan geven het tractement op f 1500
bepalen en achten wij een salaris
ran f 1000 k f 1300 onvoldoende. De
laarvoor door verschillende leden in
ie tweede afdeeling aangevoerde
'ronden schijnen ons afdoende. Boven
dien willen wij nog wijzen op de
;alarissen van den 1ste en den 2de
Jemeente opzichter, die respectievelijk
bedragen f 1200 en vrije woning en
1000. Het komt ons zeer ongewenscht
I, foor een ambtenaar, van wien meer
ontwikkeling en zelfstandigheid ver-
eischt wordt, eene lagere bezoldiging
te geven dan de hiërarchisch onder
tem staande opzichters. Men moge
voor een salaris van f 1000 f 1300
sen ambtenaar kunnen krijgen, de
„[zekerheid bestaat, dat hij spoedig zal
Naar het Duitsch,
VAN
HENRIETTE VON MEERHEIMB.
15)
Ik dacht dat u wat boomen
ifilde laten vellen. Daardoor wordt de
schade toch zeker wel gedekt?"
Daar kan ik hoogstens de hypo
theeken van afbetalen. Maar als ik
iet heele bosch laat omhakken
Het kan toch niet zoo moeilijk
sijn om geld op te nemen vroeg Hans
verwonderd. ,Een landgoed als Roten-
tfalde 1"
Rotenwalde wordt altijd over-
chat." Dat antwoord klonk ietwat
leirriteerd. „Alle paar jaar overstroo-
"ingen en dan dat groote huis
'at alles kost zooveelIk heb het
Jouwens ook veel te duur gekocht.
'Oumaar laten we nu maar niet
oeer over zaken spreken. Dus je
r'lt me wel het genoegen doen van
!'en naar de Bodenhausens te gaan
Zeker, vader."
Je moogt natuurlijk niet al te
®or aandringen op de hypotheek en
vertrekken, indien hij inderdaad ge
schikt is, aangezien gelijke betrek
kingen in soortelijke Gemeenten als
Amersfoort hooger bezoldigd worden.
Voor eene billijke en verstandige toe
toepassing van de Woningwet en de
uit haar voortvloeiende verorde
ningen is continuïteit een eerste ver-
eischte.
De ondervinding heeft genoegzaam
aangetoond, dat het bepalen van be
trekkelijk lage aanvangstraktementen
nadeelig voor de belangen van de
Gemeente is. Op alle deze gronden
achten wij een salaris van f 1500
gewenscht.
In verband met de nieuwe organi
satie van den dienst stellen wjj U
voor, aan ons college op te dragen
de instructies voor den inspecteur, de
twee opzichters en den klerk-teekenaar
vast te stellen. Wijziging der nieuwe
instructies, die spoediger door ons dan
door uwe vergadering vastgesteld
kunnen worden, zal in den beginne
nog wel eens noodig zjjn.
Lettende op den aard der betrekking
en op de regeling, vastgesteld voor
andere takken van dienst, geven wij
U tevens in overweging, aan ons
college de benoeming van een klerk-
teekenaar op te dragen.
Onze denkbeelden zjjn in het hierbij
gevoegde concept-besluit geformuleerd.
Lager onderwijs. Salaris
regeling.
Met genoegen bemerkten wjj, dat
ons voorstel bjj na algemeene instem
ming van uwe vergadering mocht
verwerven, behoudens eenige onder-
deelen.
Aangezien de voorgestelde verhoo
ging van de hoofden der scholen geen
ondersteuning heeft gevonden, nemen
wjj ons voorstel in deze terug, zoodat
het vroegere minimum en maximum
gehandhaafd bljjft. Wij stellen echter
voor in plaats van voor de hoofden
der scholen le soort drie 5-jaarljjksche
verhoogingen van f100 en voor de
Hoofden der scholen 2e en 3e soort
twee 5-jaarljjksche verhoogingen van
flOO te bepalen: respectievelijk zes
en vier 2-jaarlijksche verhoogingen
van f 50. Voor de hoofden wordt dan
evenals voor de onderwijzers van bjj-
stand, een gunstiger regeling voor de
je moet ook niet te veel met de deur
in het huis vallen waar het mijne
veranderde meening over Hilmar be
treft je moet het heel diplomatiek aan
leggen. Je bent trouwens ook een
hoveling." De oude Kröchert tikte zijn
zoon lachend op zjjn schouder, maar
die vrooljjkheid leek wel wat ge
dwongen.
Hans-Henning vond dat lachen heel
naar. Hjj had een diep medelijden met
zjjn vader. Een onbeschrijfelijk gevoel
maakte zich van hem meester. „Vader,
zou het niet beter zijn als ik uit den
dienst ging?" zei hij. „U kunt hier
bepaald niet meer alleen het toezicht
houden I"
Maak je daar maar niet onge
rust over. Er is geen gebrek aan
toezicht maar wel aan geld 1"
U kunt dan mijn toelage uit
sparen."
Zoudt gjj dan van je pensioen
als ritmeester kunnen leven
Nou, maar er zijn toch niet elk
jaar overstroomingen," zei Hans ver-
goeiljjkend.
Neen. Maar zoo een als die van
dit jaar zet iemand eenige jaren ach
teruit."
Vader, zoudt ge u niet tot oom
Hendrik kunnen wenden vroeg
Hans aarzelend.
Hij verwachtte een aanval van
woede of tenminste een verontwaar-
periodieke verhoogingen vastgesteld.
Aanneming der voorstellen van de
heeren Gerritsen en Van Esveld, be
treflende een hoogere bezoldiging voor
de hoofdacte, moeten wjj met ernst
bestrijden, aangezien daardoor een zeer
onjuiste verhouding zal ontstaan tus-
schen de bezoldiging van de onder
wijzers.
Op den voorgrond moet gesteld
worden, dat de aanneming van het
beginsel niet het doel mag hebben om
onderwijzers, die door de nieuwe
salarisregeling niet gebaat zullen wor
den, eene hoogere bezoldiging toe te
kennen. Het doel wordt dan voorbij
gestreefd immers door de voorstellen
zullen ook onderwijzers genieten, die
volgens onze voorstallen reeds een
belangrijk verhoogd salaris zullen
krijgen.
De ondervinding leert voorts, dat
vele onderwijzers in het bezit der
hoofdacte nog andere belangrijke ver
diensten verwerven buiten de school
tijden. Wjj wijzen slechts op hetgeen
door onderwijzers in het bezit der
hoofdacte verdiend wordt aan Burger
Avondschool, Normaalschool en Her
halingsschool.
Burger-Avondsch. Norm.-sch. Herh.-onder.
no. 1 f147
2 f400 f300
„3 f179
4 f 160 f128
„5 f 360
6 f 80 f158
Uit het bovenstaande blijkt tevens
de onjuistheid van de zoo dikwijls
geuite bewering, dat de taak van den
onderwijzer hem niet veroorlooft buiten
de schooluren op andere wijze dan
voor de school werkzaam te zijn.
De verhooging toe te kennen als
prikkel, voor verdere studie brengt
consequenties mede waarvoor de voor
stellers waarschijnlijk zeiven terug
deinzen.
Acht men nu het bezit der hoofd
acte als bewijs van meerdere ont
wikkeling van zooveel gewicht
voor de wijze, waarop de onderwijzer
van bijstand zijn taak verricht, dat
een jaarlijksche belooning van f 200
gewettigd is, dan zal de conse
quentie is niet te vermijden ook
door hen, die in het bezit van andere
acten zijn, bijv. vreemde talen, wis-
digd van de hand wijzen van dat
voorstel. Maar mijnheer van Kröchert
scheen niet eens verbaasd te zijn.
Hij had zelf zeker al wel eens over
dat voorstel nagedacht.
Hij schudde treurig zjjn hoofd, „Die
geeft nietszei hij eindelijk lakonisch.
„Niets als den goeden raadverkoop
je goed en kom weer bjj ons, daar
behoort ge thuis." Het is al bijna
dertig jaar geleden sedert ik hem niet
gezien heb maar ik weet dat hij
precies even koppig is."
Waarom is hij eigenljjk zoo boos
op ons? Is hjj er nog steeds niet
overheen dat u Rotenwalde gekocht
hebt
De oude Kröchert stond op. Zijne
gestalte was nog zoo slank en ge
spierd als die van een jongen man.
Hij liep langzaam op en neer in de
kamer. „Neen, dat heeft hjj mjj nooit
vergeven," zei hjj eindelijk zachtjes
alsof hjj tegen zichzelf sprak. „Ik
was de oudste en dus was Malchow,
het stamslot van onze families, mijn
eigendom. Het ligt in een leeljjke
streekmen ziet er niets dan zand
en heide, pjjnboomen en een lang,
laag gebouwhet geheel is erg een
voudig en landelijk. Je moeder kon
er niet wennen. Zij was een gevierde
schoonheid en was in Silezie geboren.
Zij drong op den verkoop van het
goed aan en ik voldeed aan haar
kunde eveneens kenmerken van
meerdere ontwikkeling met recht
eene belooning voor het bezit hunner
akte gevraagd worden. De consequen
tie zal niet slechts bjj het onderwij
zend personeel doorwerkenook ambte
naren bjj andere takken van dienst
kunnen acten behalen, (secretarie,
politie, opzichters) die het kenmerk
van meerder ontwikkeling zijn.
De eenige reden voor de verhooging
mag hierin gelegen zjjn, dat het bezit
der hoofdacte voor een onderwijzer
van bijstand, in verband met de dien
sten die hjj als zoodanig bewijst, zoo
hoog geschat wordt, dat men daarvoor
eene jaarlijksche verhooging van f200
wil toekennen. Hiermede is de vraag
zuiver en scherp gesteld.
Deze reden nu achten wij niet aan
wezig.
Eene jaarlijksche belooning van
f 125, vertegenwoordige een kapitaal
van f3000, achten wij ruimschoots
voldoende. De onderwijzer met of
zonder hoofdacte bewijst de zelfde
dienstende bezoldigiging wordt door
de Gemeente verleend voor dien dienst.
Daarom koesteren wij de vrees, dat
bij een groot gedeelte van het per
soneel ernstige ontevredenheid zal
ontstaan, indien personen die voorde
zaak staan en het zelfde getal dienst
jaren heoben, in bezoldiging f 200
verschillen. Aanneming van een der
voorstellen zal zeer spoedig adressen
tot de verbetering van de salarissen
van het personeel zonder hoofdacte
tengevolge hebben.
Eene vergelijking met bezoldiging
voor taalacte, die onlangs van f 100
op f 150 is gebracht, gaat niet op. De
onderwijzer van bijstand, die onder
wijs in een vreemde taal geeft, krijgt
daarvoor de belooning; niet hij, die
slechts in het bezit der akte is.
Nog mogen wjjj niet verzwijgen, dat
aanneming van een der amendementen
gevolgen kan hebben, die de voor
stellers niet gaarne zien. Hoe hooger
de bezoldiging voor hoofdacte, des te
meer uwe vergadering er tegen op
zal zien personen, in het bezit der
hoofdacte aan te stellen. Zij die, zooals
de voorstellers de hoofdacte zoo hoog
schatten, zullen deze waarschijnlijke
gevolgen van hun voorstel moeten be-
verlangen. Het landgoed Rotenwalde
moest om geldelijke redenen verkocht
worden en dus kocht ik het. Mijn
broeder was buiten zichzelf. Van zijn
standpunt kan ik het ook wel be
grijpen. Hij raadde het me af, hij
smeekte en speelde op en deed ei-
eindelijk een eed op dat ik niet meer
zou bestaan voor hem, van den dag
af dat Malchow in vreemde handen
overging. Ik kocht Rotenwalde echter
toch. Ik heb verscheiden malen ge
probeerd om een verzoening tot stand
te brengen doch tevergeefs. Hij
heeft toen geleefd en gewerkt als
een boer, totdat hij Malchow kon
terugkoopen. Je weet dat hij twaalf
jaar geleden getrouwd is met een
vroegere aangebedene van hem, de
weduwe van een regimentskameraad
en dat die vrouw alleen een doch
tertje had. Arme jongen, daardoor is
voor jullie de laatste kans op de
erfenis verkeken. Hij schijnt erg dol
te zijn op dat kind, vooral sedert den
dood zijner vrouw."
Het doet me genoegen dat hij
Malchow terug gekocht heeft," ant
woordde Hans-Henning eenvoudig.
Och, wat helpen mij al zjjn
principes en tradities dat is niets
als geklets 1" zei de oude heer norsch.
„Je zult zien dat hij Malchow aan
zijne stiefdochter vermaakt. Daardoor
komt het familie-landgoed der Krö-
treuren. Bovendien verkrijgen vele
onderwijzers de akte na hunne aan
stelling.
Wij achten deze gronden inderdaad
afdoende om U met aandrang tot ver
werping van het voorstel te moeten
adviseeren.
Door ons voorstel is thans een goede
basis voor de salaris-regeling aange
geven, waarop zoo noodig, later kan
worden voortgebouwd. Door de voor
gestelde hoogere belooning voor de
hoofdakte wordt evenwel eene derge
lijke onjuiste verhouding in de tracte-
menten gebracht, dat zich spoedig de
drang tot wijziging zal doen gevoelen.
Op eenmaal verleende rechten kan dan
niet meer worden teruggekomen.
Aangezien de jongenscursus voor het
herhalingsonderwijs langer duurt dan
die voor meisjes, moet de bezoldiging
voor den jongenscursus op f35 per
lesuur gebracht worden.
Voorts vereenigen wij ons met de
wijzigingen voorgesteld in de tweede
afdeeling, behoudens schrapping van
lid 2 van artikel 9. Wij meenen, dat
de reden die indertijd voor het vast
stellen dier bepaling gegolden heeft,
thans nog onverzwakt bestaat.
Eene aanvulling van lid 3 achten
wij evenwel wenschelijk.
Wij brengen derhalve de volgende
wijzigingen in ons concept-besluit aan
In artikel 3 en in artikel 9 wordt
in plaats van „of een onderwijzeres"
en „of onderwijzeressen" respectieve
lijk gelezen: „(es)" en „(essen)".
In artikel 3 lid 3 wordt achter
„school" geschrapt „geregeld" en wordt
dit woord ingevoegd achter: „Ge
meenteraad".
In artikel 5 wordt in plaats van
„f1600 f 1900" gelezen.- „f1500-
f 1800" en in plaats van „f 1300
1 1500" gelezen: „f1200 1400".
In plaats van „5 dienstjaren ver
hoogd met flOO" wordt gelezen: „2
dienstjaren verhoogd met f 50".
Artikel 7 wordt artikel 8.
In artikel 8 (nieuw) wordt achter
„verhoogingen" gelezen: „en de inde
artikel 7 genoemde belooning van
f 125"; achter „bereikt" wordt ge
lezen: „of de rang van hoofdonder
wijzer is bereikt".
In artikel 9 wordt aan lid 3 toege-
cherts toch in vreemde handen. Dat
noemt men theorie en praktijk. Neen,
mjjn jongen, van oom Hendrik is
niets te verwachten."
Maar misschien zou hjj u iemand
kunnen aanwijzen die
Neenneen. Ik wilde hem
niets vragen. Ik weet precies wat hjj
zou antwoorden. Daaraan stel ik me
liever niet bloot."
Hans-Henning bleef een tijdlang in
zjjne gedachten verdiept. Eindelijk hief
hij zijn hoofd op en keek zijn vader vlak
in het gezicht. Hjj wist heel goed
dat het een heel ongeschikt oogenblik
was, maar hjj, met zjjn eerljjke na
tuur hield er niet van om iets voor
zich te houden. „Vader u hebt daar
even mjjn voorstel van de hand
gewezen
Welk voorstel, mjjn jongen
De oude heer bladerde in de papieren
op zijn schrijftafel en scheen erg ver
strooid te zjjn.
Ik zei dat ik uit den dienst
wilde gaan en u hier op Rotenwalde
komen helpen.
Hum je wildet zeker gaan
trouwen
Ja, vader."
De oude heer hiefd zijn hoofd op.
Een rjjke erfgename? Dat zou
ons goed te pas komen."
Wordt vervolgd)