DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
WATERLOO.
No. 85.
DINSDAG 12 MEI 1908.
5e JAARGANG.
Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DB EEMLANDER".
Versehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
FEUILLETON.
De Familie Von Kröchert
BUITENLAND.
DE
MLAND
Hoofdredacteur R. G. RIJKENS.
AbonnementspriJ s
Per jaarf 4.
Franco per post- 5.60
Per 3 maanden- 1.—
Franco per post- 1.40
Afzonderlijke nummers- 0.05
Bureau: BREEDESTRAA.X^a^
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Adyerténtlên;
Van 1 tot 5 regels.
Voor iederen regel meer.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(By abonnement belangrijke korting.)
f 0.40;
I 0.08
- 0.10
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederlandsch Advertentiekantoor PÈ6RE5ÖOOM en AI»lFA te HaarlewTA
:'ji ftSsu
En waarom zouden we in dit blad
nog niet eens spreken van den slag
bij Waterloo
„Collecte voor denge wapenden dienst I"
zoo klonk het gisteren eigeniyk een
maand te vroeg, langs onze deuren.
Want in de meeste plaatsen wordt
deze collecte op den Waterloo-dag
gehouden.
„Collecte voorden gewapenden dienst!"
Dat is het eenige wat ons nog jaar-
lyks herinnert aan een grooten dag
in de wereldgeschiedenis een col
lecte
O, het doel is voortreffelijk. Boven
dien geeft een collecte allicht aan
leiding aan dezen of genen om hun
stelletje „principes" eens na te zien.
Is het wel goed, ,in principe" dat
men collecteert langs de huizen voor
invaliden En hoe luidt ook weer dat
andere principehet is zaliger te
ontvangen dan te geven. Of is het
andersom Dat zal dan een drukfout
zün, want de groots meerderheid van
het menschdom vindt het geven geens
zins genotvol.
Ook bestaan er op dat punt vuur
vaste .principes", die te zamen hierop
neerkomen, dat men op de kleintjes
moet passen. Edele beginselen en juist,
als van Houten's cacao, de voordeeligste
in 't gebruik.
Eens werd de dag van Waterloo
zeer feestelijk gevierd, ook in Amers
foort; we hebben er juist nog eens
eene courant van 1872 op nagekeken,
hoewel het in dat jaar in onze stad
nu juist niet pays en vreê schijnt te
zijn geweest. Ten minste er staan in
het nommer van 22 Juni van het Week
blad, dat toen verscheen, leeljke dingen.
Doch dit daargelaten. Maar kom nu
eens om zoo'n feestelijke herdenking.
En toch, Waterloo was een gebeur
tenis in een veelbewogen tyd.
Naar het Duitsch,
VAN
HENRIETTA VON MEERHEIMB.
obiii ib ,ii*nJ Isold
Zij vond dat hij er mager en moe
uitzag; hij had donkere kringen om
zijn oogen en een diepen rimpel in
zijn voorhoofd. Het was geen wonder,
hij had in den laatsten tijd ook zoo
veel doorgemaakt.
Zy keek hem angstig vragend aan
topn zij samen door de kamers liepen.
- Ik heb het zoo goed gedaan als
ik konl" zei zij.
n— Het is ook heel mooi zoo I" ant
woordde hij onverschillig. IIscheen
niet te merken met hoeveel zorg én
moeite, die leelyke kleine kamertjes
iq orde waren gemaakt.
- Hans-Renning is Rotenwalde
erg. vergpderd door het bonwen der
fabripk?" vroeg zjj aarzelend.
- Hy knikte. „Ja heel erg. Zy
bouwen dp fgbriek tot dicht by
vaders graf. De boomen in het park
zyn allemaal gekapt; in huis wordt
eek' alles veranderd, ze nemen er
luüffeü Uit a- och laten we er maar
Wat hadden niet de menschen onder
vonden, die omstreeks 1815 den middel
baren leeftijd hadden bereikt. Ze
hadden de revolutie meegemaakt, die
velen hunner geestdriftig hadden toe
gejuicht, om haar later, onder het
schrikbewind, te verwenschen.
Toen was Napoleon gekomen, om
het op hol geraakte paard, Frankrijk,
te temmen maar hy had het op zyn
beurt van het eene slagveld naar het
andere gejaagd.
Toen na den rampspoedigen veldtocht
naar Rusland, na den volkenslag van
Leipzig, meende men eindelyk van
Napoleon af te zyn. Hij zat op Elba.
Doch daar kwam plotseling het be
richt, dat hij ontsnapt was en geland
by Cannes. De oude soldaten schaar
den zich weer om hun genialen aan
voerder en door het verraad van den
minister van Oorlog, maarschalk Soult,
was Napoleons macht spoedig weer
tot duizenden aangegroeid.
Iedereen begreep, dat met Napoleon
weer de vyand naderde, dat het weer
oorlog zou zijn. Er werden vrijwilligers
opgeroepen. De gemeenten van ons
vaderland, ook van onze provincie,
kleine gemeenten somtijds, nameD op
zich een paar mannen uit te rusten,
bijv. éen cavalerist of twee infante
risten.
Maar intusschen was Napoleon te
Parys en Koning Lodewyk weer eens
gevlucht en eerst de bloedige slag van
Waterloo, waarin alleen de Neder
landers verloren aan dooden 27
officieren en 2058 manschappen, aan
gekwetsten 115 officieren en 1236
man, bracht hem op den troon zijner
vaderen terug, die onder zijn opvolger
opnieuw bezweek.
Napoleon werd vervallen verklaard
door Fouché misleid, moest hy zich
eindelyk onderwerpen. Hij wilde naar
Amerika vertrekken, om rustig burger
van de opkomende republiek te worden
en vroeg paspoorten en een paar
schepen. Fouché hield hem bezig
wat Napoleon zelf trouwens zeer goed
doorzag maar wist hem eindelijk
naar Rochefort te krygen. Toen viel
hij in de macht der Engelschen, op
wier edelmoedigheid hy notabene had
gerekend, en die hem vervoerden naar
een naakte rots in den Oceaan.
Het spel was uit.
Dat zyn dingen, die men zich on
willekeurig herinnert als men thans
het monotone „collecte voor den ge-
wapenden dienst!" langs de buizen
hoort.
En nu, niettegenstaande de groote
rol, die de Nederlanders onder hun
lateren Koning Willem II, by dezen
beslissenden slag hebben gespeeld, deze
dag niet meer officieel wordt herdacht,
is het misschien niet ondienstig, ter
afwisseling ook van andere artikelen,
het groote feit eens in het geheugen
terug te roepen op deze plaats.
niet over spreken.
Hy liep een paar maal snel in de
kamers op en neer.
Ik had de heele boel al in hunne
handen gegeven," begon hy na een
poosje weer. Rotenwalde was niet
meer van ons. Toen ben ik er nog
eens heen gegaan naar boven, naar
myn vroegere kamer. Het was er
heel leeg en kaal, alleen de klimop
naar binnen. Toen ben ik neergeval
len op de vensterbank en heb gesnikt
als een kindZiezoo, nu is het
èruit maar ge moet het aan nie
mand vertellen
Hilda veegde hare oogen ai. „Maar
hoe zult ge het hier uithouden? Je
bent aan zoo'n he9l ander leven ge
wend."
Goed heel goed I" antwoordde
hij ernstig. Ik zal overdag zoo hard
werken dat ik 's nachts kan slapen
meer verlang ik niet. Yoorloopig
zyn we nog afhankelyk van de ge
nade van oom Heinrich. Maar dat zal
niet lang duren, reken daar maar op."
Ik zal er het myne toe bydragen,
Hans-Henning."
Dat weet ik. Morgenochtend om
vyf uur begint het."
Hy liep naar de tafel waarop al de
portretten uit Glückstadt stonden en
keek er lang naar.„We zullen zei
maar liever wegzetten," zei hy ernstig.
'„Die passen nu niet meer in myd
HARDEN EN EULENBURG.
Een berichtgever van de Matin"
is Harden gaan uithooren over de
gevangenneming van Eulenburg.
Toen ik hoorde dat de prins ge
vangen was genomen, zeide Harden,
was ik eerst wel wat onder den in
druk van den tragischen loop dien de
zaak neemt, welke ik in alle stilte
had willen laten eindigen. Daar is
nu een man voor wien kanseliers,
prinsen, ridders van den zwarten
adelaar beefden, en die thans getrans
porteerd wordt naar een cel van het
gevangenishospitaal. Zelfs midden in
een strijd die helaas nog lang niet
uitgevochten is heeft men het
recht medelijdend raensch te zijn
maar aan den anderen kant wil ik er
myn voldoening niet over verbergen
dat myn tegenstander en ik niet in
die cel zit. 't Is zyn eigen fout. Ik-
wilde hem eenvoudig uit de politiek
weg hebben, hij heeft mij willen on-
teeren, my willen laten opsluiten.
Het was een gevaarlijk spel en ik
geloof dat hy het verloren heeft.
bestaan."
Maar kunt ge dat Ik bedoel
of ge het zult kunnen vergeten
Hy kromp ineen. „Ik zal het pro-
beeren I"
Hij zette SÏtta's portretten weg.
Hilda zag echter dat zyne hand trilde
terwyl hy dat deed.
Het blinkende staal van den ploeg
sneed diepe voren in de zachte bruine
aardkluiten. De knechts liepen met
de zweep te klappen achter de paar
den. Hans-Henning stond met een:
paar beslykte laarzen in het veld. Hy
keek aandachtig naar de ploegende
knechten. Meer dan eens pakte hij
zelf ook de teugels van een span
paarden vast. De knecht grinnikte
als by zyne slanke gestalte ver naar
achteren boog om het evenwicht te
herstellen of om als rem te werken.
Hy wilde alles van den beginne af
aan leeren hij wist dat men het niet
leert door alleen maar toe te kyken.
En dus deed hij eiken arbeid mee.
De oude opzichter uit Malchow was
trotsch op zijn leering. Hij had heel
veel lof over voor zijn ijver en zyn
vlug begrip. Heinrich von Kröchert
was erg in zyn nopjes over de lof-f
zangen. Hy kwam ook vry vaak op
Heinrichshagen en overtuigde er zich
dan van dat de oude opzichter niet
te veel Zei. Hot kwam hem zelfs voor
Waarom? Omdat hy meende alles
te kunnen wageD. Hy dacht dat
de strafbepalingen op meineed alleen
geschreven zijn voor het volk, voor
de massa, maar dat een prins, de
meest geachte hoveling, door zulke
leelijke dingen niet wordt bedreigd.
Theodor Wolff, de hoofdredacteur
van het „Berliner Tageblatt," schrijft
in een hoofdartikeltje over Eulenburg;
„Prins Philipp Eulenburg ligt in de
vreugdelooze Charité en de man, wiens
blikken plachten te zeggen„Wat
kan ik voor u doen zoekt vergeefs
naar een helper. Sedert de keizerlijke
heer zich koel van hem afwendde,
hebben, met onfatsoenlijke haast, ook
de hovelingen zich uit de voeten ge
maakt en de eens zoo dienstvaardige
lakeienpers heeft den gevallen gunste
ling den ezelstrap gegevèn. Philipp
Eulenburg ledigt den bitteren lijdens
kelk, en de Keizer is op jacht bjj Max
Egon van Fürstenberg, in de bosschen
van Donaueschingen. Een nieuwe ster
is in onzen nacht verrezen. En dat
is inden vollen kelk van het leed mis
schien de bitterste droppel."
BELGIË.
De minister-president Schollaert
is Zondag te Charleroi uitgejouwd,
naar welke plaats hij zich had be
geven om op een werkliedenvergade
ring het woord te voeren.
De socialisten waren met muziek en
transparanten, waarop„Weg met
Schollaert stond, aanwezig. Een ge
vecht tusschen de politie en de be-
toogers was het gevolg, terwijl de
Premier genoodzaakt werd in een auto
een goed heenkomen te zoeken.
FRANRIJK.
De uitslag van 350 verkiezingen in
de hoofdplaatsen der departementen
arrondissementen (die der Seine daarby
niet inbegrepen) wijst uit dat de
meerderheid verkrogen is door de
geunifieerde socialisten in 8 gemeen
ten, door de onafhankelijk socialisten,
de radicalen en de radico-socialisten
in 17 gemeenten, door de republi-
keinsche linkerzijde in 80 gemeenten,
door de progressisten in 48 getnéehten
en door de reactionnairen in 30 ge
meenten. Voor één gemeente is de
uitslag twijfelachtig. De republikeinen
wöpnett'j
11 gemt
zuivbre wl
dat Hans-Henning te veel werkte. Er
was iets overhaast in zijne manier
van werken, het was alsof hij daardoor
iets tot zwijger! wilde brengen.
Zou dat alleen verdriet Over het
verlies van zijn ouderlijk huis zijn?
Die reden kwam den ouden man niet
heelemaal steekhoudend voor, warit
z(jn neef moest zich hier toch wél op;
zjjn gemak voelen in zijn eigenlijk
vaderland. Daar bevonden zich al
eeuwen lang de wortelen van hun
stamboom.
Als Hilda en Hans-Henning's Zon
dags op Malcpow waren, dan liet hij
hen vol trots alles zien. Alles was
keurig netjes maar eenvoudig inge-
TÖ^alt.;>iii.ihu;;njii lab oxtietf eb tèvo
Zie je, beste jongen het .is
een klein landgoed maar ik heb geen
cent schuld dat is het ware!" zei
hy na zoo'n rondgang. „Is dat nu niet
beeer dan een grootsch slot dat te
veel zorgen en eischen met zich
brengt?"
Zeker oom," antwoordde hy
•kalm.-»iio ,<i»r>i;i.'k lead eb ïsinoifilj
Nou, zie je wel? Ik merk wel
dat ik je Malchow onbezorgd kan
vermaken, vooral als je getrouwd
bent met een verstandige huiselijke
vrouw."
Hij keek naar Karola, die zondert
hoed of parasol achter hare kippen
iü«p. j. n ii v.iv 8sel) jxuh )ji|i
39 gemeenten, verloren,tn
zoodat zij 28-geipeenten
itïpyerkourj
fD.
Winston CharchiU isfliét een meer
derheid vanj £,7pp, stgmm^p .bfiyep den
conservatieven candidaatgekozen. Hij
kreeg 3065 stemmen meer dfiii de kerk
lieden candidaat. Bij de vórige verkie
zingen had de liberale caqdidaqt 2200
stemnien meer dan nu, maar werden
in toto 6000 stemmen meer uitgebracht.
En men via' gt zich af, of deze 6000 kie
zers gedachtig aan het in dubiis abstine
niet veel beginnen te voelen voor een
zwenking in de vrijhandel-politiek. In
elk geval Churchill is er en deze ver
kiezing geeft geen overwegende reden
tot ongerustheid. Van de 6000 minder
uitgebrachte stemmen komen ér slechts
goed 2000 op rekening' van den libe
ralen candidaat, zoodat men hier niet
al'te bezorgd behoeft te zijn.
ENGELSCH-INDIË. ,X
De Petit Bleu zegt uit goede bron te
weten, dat de Emir van Afghanistan
een alleszins bevredigend antwoórd
heeft gestuurd op de hem toegezonden
nota naar aanleiding van hetgsbeurde
aan de Britsch-Indisché grenzen. De
Emir zette uiteen in welke moeilijk
heden hy zich bevond en gaf zyn spijt
te kennen niet beter op de hoögte
te zijn gehouden van den opstand. Hy
heeft de meest besliste orders gegoven,
dat allen die de grenzen overtrokken
om zich by de opstandige at&mthen
aan te sluiten, zich van elke nieuwe
daadwerkelijkheid hebben te onthou-
den.
Inderdaad heeft de Emir alle reden
Engeland niet tegen zich in het harnas
te jagen. Maar zoöals men weet, is de
oudste broeder van den Emir sterk
anti Engelsch gezind en werkt hein
en Engeland naar vermogen tegen,
waarschynlyk in do hoop zelf eens den
troon te bestijgen.
«prils ,1 RUSLAND.
Volgens dep qorrespondent der Kjöln-
Zeitung te Helsingfors heeft de gouver
neur-generaal van Finland, Bóckmanp,
aan den Procurator van Finland,
Grotenfeit, medegedeeld, dat de Tsqar
zich tydanfi de jongste audiëntie, die
Trouwen ik?" Hans-Henning
lachte ietwat gedwongen. „Hoe kah
ik in myn positie aan trouwen den
ken?"
Waarom niet, al$ Jiet iqfiisje in
kwestie geld heeft?" Kröchert wierp
zijn neef een doordringenden blik toe.
Hy kon echter niets anjers ont-
dèkken als dé ernstige ietwat
treurige uitdrukking, die nu byna
altijd op zyn: gezicht lag. „Wil je
morgen gaan ryden met Karola?"
vroeg hy snel. ri a 'J
Veel talent voor diplomaat had de
oude heer niet, maar Hans-Henning
was te zeer vervuld van zijne liefde
voor Sitta om de plannen varTzijn
oom te doorgronden.
Hy mocht Karola gaarno lydëh. 2jij
herinnerde hem aan Ilse. Hij'bëtön-
delde haar ook altyd als een kind.
„Morgen? Ja, morgen hej> ik wel tyd.
Ik zal je om negen uur komen halfin
ifcaroia," lh eóPumw tiaqiewiobno
Zij liet de zaadkorrels uit,iiqar schopt
rollen en kwam hard aanloopen. Ilape
oogen straalden. „Hoe heerlijk! Ilp-mag
Grane beryden, hé, vader?"
Als Hans-Henning er een beetje
op let en jy zeer voorzichtig wilt
rijden...."
Wordt vervolgd.)