WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENBAN O.
STATEN GENERAAL.
UIT DE PERS.
STADSNIEUWS.
Uit de Omgeving.
LLERLEI.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur.)
De Bildt, 27 Mei 1908.
Hoogste barometerstand 775.2 m.M.
te Oxfoid; laagste 753.4 m.M. te Sey-
disfjord.
Verwachting tot den avond van 28
Mei 190S.
WindZwake tot matige, Noor
delijke wind.
Gesteldheid van de luchtBewolkt,
droog weer.
Temperatuur Dezelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT.
uur 767 m.M.
Vorige stand te 12 uur 765 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 65
Laagste hedennacht F. 49
Hedenmiddag 12 uur F. 6S
AMERSFOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
Temperatuur van het water op
Woensdag 26 Mei des morgens 7 uur
60» F.
TWEEDE KAMER.
Zooals we gisteren reeds meldden,
is de motie-Bos inzake Staatsexploi
tatie van spoorwegen verworpen met
46 tegen 39 stemmen.
De rechterzijde stemde tegen de
motie, met uitzondering van zes
Katholieken, de heeren Aalberse,
Passtoors, Bogaardt, Bolsius, Janssen
en Van Vlijmen, die vóór stemden.
Van de linkerzijde stemden alle aan
wezige sociaal- en vrpziumg demo
craten voor, alle vrij-liberalen tegen.
Van de Liberale Unie stemde de
groote meerderheid voorzes van
hare leden de heeren Hubrecht, S.
v. d. Bergh, Van Doorn, Ferf, IJzer
man en De Boer stemden tegen.
Afwezig waren de heeren Reyne,
Van Alphen, Duynstee, Troelstra, Van
Idsinga, Brunrmelkamp, v. d. Borch
van Verwolde, Pierson, Lucasse, Loh-
man, Arts, v. d. Heuvel, Ruys de
Beerenbrouck, De Stuers en Van
Sasse van Ysselt.
We deelden reeds het een en ander
mede over hetgeen de heer Treub
aanvoerde tegen de Nieuwe Courant.
De afgevaardigde heeft namelijk
in den loop van zjjne rede medege
deeld, dat aan De Nieuwe Courant
door de „Ned. Vereeniging van Werk
gevers" een jaarlijksch subsidie is
toegekend van f 7000, op voorwaarde
dat men aan dat blad een redacteur
zou aanstellen ter verdediging van de
economische belangen der groot
industrie.
De hoefijzer-correspondent van het
Handelsblad heeft over deze mede-
deeling inlichtingen gevraagd aan den
hoofdredacteur van De Nieuwe Cou
rant en van hem de bevestiging ont
vangen van de mededeeling voor wat het
toekennen van het subsidie belangt,
doch met de verzekering tevens, dat
er geen voorwaarde aan verbonden is.
Dit laatste vermindert natuurlijk
de beteekenis van wat de heer Treub
mededeelde, in belangrijke mate, meent
genoemde correspondent. Rest immers
alleen het feit, dat een blad van een
zekere groep van belanghebbenden bij
de groot-industrie, geregelden gelde-
lijken steun ontvangt.
Wij zijn dat niet eens met hem.
Een blad mag subsidie aanvaarden
vau een politieke part(j, die natuurlijk
't algemeen belang op het oog heeft.
Eene vereeniging van groot-indus-
trieelen heeft alleen de belangen eener
bepaalde categorie van personen op
het oog en door het aannemen van
subsidie van die personen, verplicht
men zich als 't ware stilzwijgend
hunne belangen te dienen.
Toch is ook de correspondent van
het Hbid. van oordeel dat zoo'n vaste
band tusschen een persorgaan en een
bepaalde groep belanghebbenden een
min gewenschte verhouding blijft
opleveren.
Er zijn omstandigheden, zegt hij,
waarin men zelfs den schijn moet
verm(jden.
Dat is volkomen juist.
Tegenover het station Wolfheze
zijn aangekocht vijf hectaren land van
de erven Hellingman voor de oprichting
van een gesticht voor honderd alleen
staande blinden van alle gezindten.
Mr. J. H. Worst wenscht, vol
gens het N. v. N., niet in aanmerking
te komen voor een benoeming als
wethouder van Amsterdam.
De keuze zal dus waarschijnlijk gaan
tusschen de heeren mr. De Vries (a. r.)
en Ketelaar (v. d.).
INTERNATIONALE RECLAME
TENTOONSTELLING.
Gedurende de maand Augustus en
mogelijk ook langer zal in de Buiten-
societeit te Arnhem, dat idylisch
plekje aan den hoogen Rijnoever, van
waaraf men een heerlijk panaroma
heeft over den Rijn en de groene
Betuwe, eene Internationale Reclame
tentoonstelling worden gehouden.
Het doel der organisators is niet
alleen de reclame door alle eeuwen
heen hier bijeen te brengen, doch
vooral ook de verschillende wijze,
voorwerpen, teekeningen, costumes,
drukwerk, platen enz. waardoor reclame
gemaakt kan worden, 't Een en ander
zal in afdeelingen en vervolgens in
groepen worden verdeeld, zoodat de
bezoeker een duidelijk overzicht van
de zeer verschillende wijze van reclame
maken van nu en vroeger en tevens
van de artikelen, die, dank zij de
reclame, een wereldvermaardheid ver
wierven.
Het secretariaat van deze tentoon
stelling is gevestigd in de Buiten-
societeit te Arnhem.
Geen borgtochten meer.
De Nationale Borgmaatscbappij te
Amsterdam heeft zich bereid verklaard
de gemeente te verzekeren tegen
oneerlijkheid en berooving van alle
daarvoor in aanmerking komende
ambtenaren voor een premie van 1
pCt. 'sjaars.
Volgens de bestaande regelingen
wordt door verschillende ambtenaren
een borgtocht gesteld „tot richtige
nakoming hunuer geldelijke verant
woordelijkheid", waarvoor zij bjjna
allen van gemeentewege een vergoe
ding van 2-^ pet. ontvangen.
Het verdient naar het oordeel van
B. en W. van 'sGravennage aanbe
veling de verplichting tot het stellen
van borgtocht, behalve voor den ge
meente-ontvanger (zie art. 109 dei-
Gemeentewet), af te schaffen en do
door de Nationale Borgrnaatschappjj
aangeboden verzekering te sluiten,
waardoor de gemeente jaarlijks pet.
(te zamen ongeveer f 1400 zou bespa
ren en bovendien dit voordeel zou
hebben, dat zij niet alleen, zooals nu,
tegen oneerlijkheid, maar ook tegen
berooving zou zijn gewaarborgd.
B. en W. doen daartoe de noodige
voorstellen.
HET ANCIENNITEITS-DOGMA.
De Nieuwe Ct. misprijst het, dat
in de samenstelling van den raad van
defensie het militaire lidmaatschap
aan bepaalde hooge ambtsbetrek
kingen verbonden is geworden. De
kamer der landmacht kan zonder
twijfel aanspraak maken op den titel
van raad der ouden. Of daardoor
een waarborg is verkregen voor meest-
gesclnktheid is geenszins zeker.
Men mag aannemen, dat het cul
minatiepunt van 'smenschen kennen
en kunnen gelegen is tusschen den
40- en 60-jarigen leeftijd. Binnen die
leeftijdsgrenzen bevinden zich offi
cieren van den luitenantsrang tot dien
van kolonel, allen uitgesloten van het
lidmaatschap van den raad. Laat
zich onder die velen iemand bevinden
van welke talenten ook, zijn raad
gevende stem mag niet meetellen.
Het vaderland moet op zijn advies
wachten tot het toeval hem, wanneer
hij de hoogste leeftijdsgrens genaderd
is, wellicht plaatst in een der be
trekkingen, waardoor hij tot raad-
geven bevoegd wordt. Een jaar vroeger
geboren dan een ander, die „boven
hem in de ranglijst staat" en zijn
raad gaat onherroepelijk verloren.
Dat is de vloek van het ancienni-
teitsdogma. Inzake bevelvoering of
gezagshandhaving moge dit dogma
een nbodzakelijk kwaad zijn, het
getuigt allerminst van breede opvat
ting het ook te huldigen, juist waar
zich een uitgezochte gelegenheid voor
deed om er zich ten bate van en
zonder schade voor de goede zaak van
los te maken.
De tijden zijn ongunstig voor het
opbloeien van jonge, frissche krachten
in het leger, meent het blad. Drie ge-
neraalsplaatsen zijn onlangs bezet met
mannen vlak bij de 60 jaren, de wette
lijke leeftijdsgrens. Op hen volgen in de
ranglijst een reeks mannen, van wie
velen zich afvragen: zal ik nog „aan
de beurt" komen, voor ik die grens
bereikt heb? Het generaalspensioen
bedraagt f 600 meer dan dat van eon
kolonel! Twee jaar is de minimum-
tijd om het te verdienen.
Maar het leger bekommert zich om
die vraag niet veelhet heeft behoef
te aan vitale kracht in zijn voorgan
gers. Zij, die tot scherpe waarneming
in staat waren, hebben te dikwijls
chefs kunnen gadeslaan, die „pbysiek
op" waren dan dat zij niet met wan
trouwen benoemingen zouden begroe
ten op zulk een in militairen zinver-
gevorderden leeftijd.
Het spreekt vanzelf dat. wij, dit
zeggende, geenszins de personen willen
treffen, aan wie onlangs gewichtige
plaatsen in het legerbevel zijn toever
trouwd. Wij twijfelen geenszins aan
hun verdienstenvolgaarne willen wij
aannemen, dat zij op het. peil staan,
ja, zelfs daarboven uitstekend, waarop
een generaal zich behoort te bevinden.
Maar is dit zoo, dan hadden die offi
cieren veel vroeger die hooge positie
moeten bereikendan is er een onver
schoonbare fout gepleegd, dat zij niet
eerder tot troepenleiders werden uit
verkoren want nu kan het leger slechts
enkele jaren de vruchten plukken van
hun talenten.
Er moet naijver bestaan tusschen
onze divisie-commandanten, wiens divi
sie het best kan marcheeren, wie het
minste achterblijvers telt, wie onze
officiereu en jonge soldaten met korten
dienststiid tot de grootste inspanning
weet te prikkelen, wie met zijn divisie
de stoutste stukken weet te onder
nemen. Maar dan moet men hun ook
den tijd geven op hun divisie den
stempel hunner persoonlijkheid te
drukken.
Zou het geen aanbeveling verdienen
vraagt het blad het gewilde peil
wat te verheffen Art. 15 der Bevor-
deringwet eischt voor bevordering tot
de hoogere rangen de meest geschikte
officieren der naast-lagere. Al het ge
knutsel met beoordeelingslijsten ten
spijt, schijnt het legerbestuur toch
moeite te hebben met het vaststellen
der kenmerken van die overtreffende
trap.
Wil men officieren op zekeren leef
tijd een hooger pensioen bezorgen, men
vrage wijziging van de pensioenwet.
Bij het pensionneeren zij men dan
desnoods zeer vrijgevig met het toe
kennen van den generaals-titelmaar
men make vau het hooge legerbevel
geen passantenhuis.
Het bureau van den Burger-
lijkeu Stand zal op Hemelvaartsdag
voor het publiek geopend zijn des
voormiddags vau 81 tot 9 uur uit
sluitend tot het doen van aangiften
van geboorten of overlijden.
De hiervoor noodige aanvrage moet
geschieden aan het gemeentehuis,
mondeling of schriftelijk, uiterlijk
tusschen 8 en S-J- ure des vóormiddags
van dien dag.
Onder leiding van den geueraal-
majoor J. H. A. Nierstrasz, commt. der
4e divisie te Amersfoort, zullen in
den aanvang van Juni kaderoefeningen
worden gehouden in de omgeving van
Zwolle.
Voor het bouwen van een
schoollokaal aan de Gasthuisstraat te
Nijkerk, is ingeschreven door de vol
gende Amersfoorters
Perc. 1 metselwerk en pere. 2 tim
merwerk T. v. Hoogevest, f 11-283
Wildeman en Keijzer, f14975; G. C.
Blanken, f 15349 W. van Genderen,
f16100.
MassaT. v. Hoogevest, f 14978
Wildeman en Keizer, f 15S75 W. v.
Genderen, f16900; Mosterdman en
van Nes, f20815.
Een verdienstelijk politiedienaar,
de hoofdagent J. P. de Jager, zal
Maandag 1 Juni den dag herdenken,
waarop hij voor 30 jaar in dienst der
gemeente trad.
In het plantsoen zijn reeds ver
schillende tenten voor het morgen te
houden muziekconcours geplaatst. En
de Groote Haagbewoners geven hun
buurt een feestelijk aanzien door het
oprichten van een eerepoort die, met
vlaggen getooid, een aardige entree
voor het terrein maakt.
We herinneren er nogmaals aan dat
het eigenlijke concours aanvangt om
1 uur. De offïcieele ontvangst beeft
plaats om 12 uur iu het Valkje, ter
wijl dan ondertusschen de verschil
lende muziekcorpsen zich opstellen
op den Hof voor den optocht.
De volgende weg zal worden ge
nomen Hof. Langestraat, Varkens-
markt, Utrechtschestraat, Beukenlaan,
Arnhemsche Poort, Groote Haag, al
waar de optocht ontbonden wordt.
Een huzaar, die Zondag 1.1. uit
de arrestantenkamer alhier wist te
ontsnappen en zich gisterenavond weer
vrijwillig in burgerkleeding aan de
karzerne van het regiment genie
troepen te Utrecht aanmeldde werd
heden morgeu onder gewapend ge
leide naar zijn regiment alhier te
ruggebracht.
Gisterenavond ging het gerucht
van eou vreese!(jk ongeluk, dat op
den Heiligenbergerweg zou z(jn ge
beurd. Een zekere S. uit de Groote
Haag werd ons gemeld, was in een
kuil gevallen en had daarbij niet min
der dan z(ju nek gebroken. By na
vraag bleek ons, dat het ongeluk heel
wat minder te beteekenen had.
Bij het voorttrekken van rioolbuizen,
had S. zich nl. verrekt, zoodat hij zijn
werk moest staken en naar huis werd
gebracht.
Het eerste toelatingsexamen voor
het gymnasium alhier, zal worden
gehouden op Maandag 13 en Dinsdag
14 Juli a.s.
Gisterenavond zijn door de politie
een man en een vrouw gearresteerd,
die nog eenige dagen op hun straf-
boekje hadden staan. Ze zijn heden
morgen naar Utrecht vervoerd.
Een jongen die uit het huis
„Aldegonde" van de vereeniging Kin-
derzorg was woggeloopen, is door de
politie aangehouden en weder naar
de inrichting teruggebracht.
Het bloemenperkje van „Vreem
delingenverkeer" op de Oude Viscb-
markt is van nieuwe planten voor
zien, Tevens is het nu door een ijzeren
hekje afgesloten, wat voor zoo'n klein
perkje wel niet erg mooi staat, maar
nu bestaat althans de kans dat de
honden het niet meer zoo gemakkelijk
vernielen zullen.
BAARN. Op de voordracht voor
onderwijzer aan de openbare school
voor M.U.L.O. alhier, zijn geplaatst
de heereuJ. Aalfs te Scheveningeu,
M. Bogaerdt te Gouda, J. J. Jonker
te Weesp.
De Gemeenteraad vergadert
Vrijdag 29 Mei a.s. des v. m. te 10|
uur.
Het aantal inzendingen voor de
pluimvee-tentoonstelling alhier is reeds
van 900 (niet 9000 zooals abusievelijk
werd vermeld) tot 1100 gestegen.
De diefstal aan het
postkantoor te Apeldoorn.
Van de 45 aangeteekende stukken, die
tijdens de inbraak in het postkantoor
iu de brandkast aanwezig waren, waar
onder zich ook kennisgevingen van de
Rijksverzekeringsbank bevonden, kon
den 28 stukken, zij 't ook gedeeltelijk
beschadigd, worden uitgereikt. Van 17
stuks werd de inhoud geroofd, terwjjl
de bankbiljetten, die op den grond
lagen, konden terecht gebracht worden
door het bekend maken der nummers,
Vreemde jacht. Uit Velp
wordt gemeldGisterenavond zagen
de chef van het tramstation aldaar en
de rijwielhandelaar d. G. dat een mili
tair wegreed op een fiets toebehoorende
aan d. G. Beiden grepen een rij
wiel en achtervolgden den diefdeze
wierp het gestolen rijwiel bij Neder-
hagen weg en vervolgde de vlucht te
voet. De beide achtervolgers, die zich
in de haast geen tijd gegungd hadden
hun lantaarns aan te steken, werden
onverwachts in de kraag gegrepen
door een paar marechaussees, die ech ter,
de toedracht vernemende mede hielpen
den vluchteling te pakken te krijgen,
hetgeen na eenigen tijd gelukte. Het
bleek te zijn, zekere P., infanterist te
Arnhem in garnizoenhij werd daarna
meegenomen en bekende den diefstal
gepleegd te hebben.
Een straf. De conducteurs en
wagenbestuurders van lijn 3 kunnen
gedurende acht dagen niet in hun
wachthuisje, dat aan het einde van de
lijn, Linaeusstraat bij de Mauritskade
te Amsterdam, geplaats is. Het sluiten
van het huisje is een strafmaatregel
van de tramdirectie. Er was nl. in het
waehtlokaaltje een manifest opgebau-
gen voor de anti-militaristische
meeting. Den conducteur of wagen
bestuurder, die het papier opgehangen
had, werd verzocht zich aan te melden
bij de directie.
De schuldige maakte zich niet bekend
waarna de tramdirectie overging tot
den genoemden strafmaatregel.
Een grappenmaker had de aardigheid
op het wachthuisje te schrijven
„Onbewoonbaar verklaarde woning."
(N. v. d. D.)
Een dure hoed. Een heer
kocht als verrassing voor zijn vrouw
by een modiste te Rotterdam een hoed
voor den prijs van f 60. Mevrouw vond
den hoed voor het geld niet mooi en
zond hem aan de modiste terug. Deze
weigerde de terugname en dagvaardde
mijnheer tot betaling. De kantonrechter
wees de vordering toe. De veroordeelde
kwam in hooger beroep, wat hem weinig
hielp, want de Rechtbank bevestigde
gisterenmiddag dat vonnis met ver
oordeeling van den gedaagde in de kosten
van het geding, aan de zjjde van de
modiste tot deze uitspraak begroot op
f80,10. Daarbij komen nogdenakosten
benevens de eigen kosten, zoodat die
hoed welke bovendien uit de mode is,
thans zeker f 300 kost.
Het Spoorwegongeluk
te Contich. Een verslaggever van
het Hbld. van Antwerpen heeft den
machinist van den expresstrein van
Winckel -geïnterviewd. Van Winckel
verklaarde het volgende
Tot op het laatste oogenblik
heb ik niets abnormaals bemerkt.
De signalen waren op hun plaats;de
baan wees „vrij" en ik reed dus met
reglementaire snelheid door, toen ik
eensklaps aan den tweesprong ge
richt werd op de baan, waarop de
trein van Lier stond.
En daar zag ik, op geen 50 meters
van mij af, den stilstaanden trein
ik zweer voor God dat ik het boven-
menschelijke heb gedaan om te stop
pen ik heb de rem doen werken,
maar om den stoom om te leggen
was het te laat.
Wat voeldet gij in dit tragisch
moment
Toen ik het onvermijdelijke zag
aankomen, zeide ik tegen mijn kame
raad, den stoker,,'t Is er mee ge
daan Maar ik had de woorden
nog niet uitgesproken of we zaten
boven op den trein van Lier. Van
den schok viel ik op de knieön, doch
ik kon bijna onmiddellijk opstaan.
Hebt ge er niet aan gedacht,
van uwe locomotief te springen
En mijn reizigers dan Neen,
mijnheer, die schuldige gedachte is
mij geen oogenblik door het hoofd
gevaren.
Over de eerste oogenblikken der
slachting zeide Van Winckel:
Ik mag honderd jaar worden,
dat tooneel vergeet ik nieteen slag
veld kan niet ijselijker zijn en ik ril
nog als ik er aan denk. Toen ik met
mijn stoker van de locomotief stapte,
zagen wij onder de machine een
vrouw liggen. Wij hieven het hoofd
wat op en hielden het in de han
den 't Is toen, dat ik als zinne
loos ben gaan loopen
Van Winckel ontkende dat iemand
hem signalen gat met vlaggen, en
zeide dat dit onmogelijk kan gedaan
zijn, vermits hij, eens op de verkeerde
lijn, bijna onmiddellijk boven op den
ongelukkigen trein zat.
Hoe legt gij uit dat uw trein
niet geleden heeft?
Door de zwaarte der locomotief
die ik voerde. Zij is tusschen de 60
a 70.000 kilo's zwaarterwijl zij de
achterste rijtuigen van den trein van
Lier plat drukte, diende z(j als
stootbalk voor mijn trein. Enkel
eenige platen van voren zijn inge
drukt. Hadde ik een lichte locomotief
gevoerd, dan zouden wij met 36
dooden, maar wel een 100-tal te
betreuren gehad hebben.
Intusschen is nog aan het licht
gekomen, dat een zeer belangrijke
bepaling van het spoorwegreglement
is verwaarloosd. Indien nl. zooals
hier het geval was, aan de sein- en
wisseltoestellen wordt gewerkt, moet
de stationschef den trein 100 M. bui
ten het station laten stoppen. Met
zeer beperkte snelheid mag dan eerst
doorgereden worden, indien een sein- j
wachter heeft geconstateerd, dat de
wissels in orde zijn. Had men deze
bepaling nageleefd, zou het ongeluk
onmogelijk plaats gehad kunnen
hebben.
In verband met het een en ander
zullen vermoedelijk eenige spoorweg
beambten van het station Contich
gerechtelijk worden vervolgd.
De man in de doodkist.
Een lezer van de Tgl. Rdsch. schrijft
het volgende: Een officier, die bij my
ingekwartierd was, vertelde mij de
volgende merkwaardige manoeuver-
geschiedenis. Op den avond van een
manoeuverdag wasik met eenige kame
raden, ten huize van een landeigenaar
uitgenoodigd. Omdat ik een vrij langen
weg af to leggen had, ging ik te
