DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
No. 106
ZATERDAG 6 JUNI 1908.
5e JAARGANG.
Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEMLANDER".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Y akteekenonderwij s
FEUILLETON.
De Familie Von Kröchert.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
EEMLANDER
Hoofdredacteur R. G. RIJKENS.
Abonnementsprijs
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4
5.60
- 1.—
- 1.40
- 0.05
Bureau: BREEDESTR AAT 20.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Adverténtiën:
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(Bjj abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederlandsch Advertentiekantoor PEEREBOOM en ALTA te Haarlem.
Zooals men weet, zal de Gemeente
raad nog eens hebben te beraadslagen
over het verzoek van een aantal werk-
liedenvereenigingen tothetsubsidieeren
van vakteekenonderwijs.
Het is nog maar betrekkelijk kort
geleden, dat de Raad, op advies van
het college van B. en W. afwijzend
op dit verzoek heeft beschikt. Dat de
werklieden zoo spoedig daarna weer
met hetzelfde verzoek komen, wijst
er, dunkt ons, op, dat in die kringen
de behoefte aan dergelijk onderwijs
sterk wordt gevoeld.
Er is nog eene omstandigheid, die
doet vermoeden, dat de Raad met het
subsidieeren van dit onderwijs een
goed werk zou kunnen doen, en dat
is, dat in het najaar 1907, wel is waar
slechts drie Raadsleden vóór subsidie
waren te vinden, maar dat deze drie
heeren juist de deskundigen waren,
zij die naar men mag aannemen, stel
lig kunnen oordeelen over de al of niet
noodzakelijkheid van dit onderwijs.
Het is ons gegaan als den heer van
Duinen; we hebben nog eens onder
zocht welke motieven de werklieden
hebben voor hun verzoek en vooral
welke kosten, zij zich voorstellen, dat
het geheel zou beloopen.
Dat er van de gelegenheid tot het ont
vangen van vakteekenonderwijs druk
gebruik zal worden gemaakt, kan
men afleiden uit het feit, dat zich in
het najaar van 1907, toen men pogin
gen heeft gedaan, den cursus inge
steld te krijgen, zestig personen voor
dat onderwijs hadden aangemeld. De
leeftijden van dezen liepen van veer
tien tot vijfendertig jaar.
Men heeft van de zijde der werk
lieden ook een begrooting opgemaakt
en meent dat de kosten gedurende de
wintermaanden, 1 Oct. tot 1 April,
voor cursussen voor timmerlieden,
smeden, bankwerkers, meubelmakers
Naar het Duitsch,
VAN
HENRIETTE VON MEERHEIMB.
48)
Als het in haar kraam te pas kwam,
dan speelde mevrouw von Hohenthal
de rol van een zeer streng denkende
moeder. Een der dames, freule v. Farber
I die in een paar dikke doeken gehuld
ibjj de kachel zat, knikte goedkeurend,
want ze wilde ook graag weten van
wien Sitta zoo vaak brieven kreeg.
Zoodra we alleen zijn zal ik met
u over dezen brief spreken, mama,"
zei Sitta kalm.
Dat is zeker een wenk voor
mij De oude dame deed alsof zij
wilde opstaan.
Laat ik u als het u belieft niet
storen I zei Sitta. „Ik ga eerst wat
in den tuin wandelen."
Maar freule von Farber had nu
geen rust meer. Zjj rolde haar kous
op en ging een vriendin opzoeken.
Binnen een uur wisten alle bewoon
sters, dat Sitta Hohenthal een belang
rijken brief gekregen had, waarover
zy met hare moeder alleen wilde
en schilders, zouden 'bedragen f62"),
te weten: aan salarissen f540; voor
vuur, licht, enz. f55, voor papier f 15
en f 15 onvoorziene uitgaven.
Aan schoolgeld denkt men f 100 te
kunnen heffenvan particulieren is
men verzekerd van f'225 aan bijdragen;
indien dus de gemeente een subsidie
van f 300 zou willen toestaan, is
men er.
Wy verklaren ons op ditoogenblik
niet competent om te beoordeelen of
deze cijfers alle juist zijn, maar indien
het geval is, zou men naar onze mee
ning een goed werk doen, als men de
werklieden in hun pogen om zich verder
in hun vak te bekwamen, eens steunde,
al was het maar eerst eens voor een
jaarmen kan dan eens zien hoe het
werkt.
Wij weten wel, dat de bezwaren,
destijds door B. en W. ingebracht
tegen het toestaan van het verzoek,
niet geheel zijn weg te cijferen, maar
f300 is een betrekkelijk kleine som
en de uitgave daarvan, met het oog
op de nuttige doel, te allen tjjde te
verantwoorden.
DE AANSLAG OP DRETFUS.
Gregori, de laffe pleger van den
aanslag op majoor Dreyfus, zegt zelf
omtrent zijn daad het volgende:
„Ik heb het leger willen wreken
om de beleediging, die men het aan
gedaan heeft door het te dwingen
tegenwoordig te zijn bjj de huldiging
van Zola." Aan Mathieu Dreyfus zei
hij dadelijk na den aanslag, dat de
revolver alleen met los kruit was ge
laden. Beide schoten waren echter
met scherp. De Figaro licht Gregori's
doopceel en die is niet heel fraai. De
gloeiende patriot, de vurige legerver-
eerder en bekwame schrijver over
militaire zaken, als hoedanig de natio
nalistische bladen hem huldigen, heeft
ook flnancieele krantjes uitgegeven,
zelf allerlei zaakjes gedaan en is
spreken. Aan het souper zouden ze
wel alles te weten komen.
Sitta liep op en neer in den tuin.
In alle hoekjes |rook het naar viool
tjes, sneeuwklokjes en krokussen. Zij
haalde den brief van Hans-Henning
te voorschijn en las hem nog eens
over. Zij was aangedaan door de
eenvoudige hartelijke woorden waar
mee hij haar zjjne liefde beleed en
haar verzocht zijne vrouw te worden.
Ik heb je al jaren lang lief ge
had, Sitta," schreef hij, „en toen ik
je indertijd te Glückstadt verliet, heb
ik onmiddellijk met mijn vader ge
sproken. Ik wilde van uit Rotenwalde
aan je schrijven, maar het verlies
van ons ouderlijk huis belette het
me. Ik waagde het niet je uit je be
trekking te halen aangezien ik je
maar een bescheiden bestaan kon
aanbieden. Ik was ook zeer weinig
zeker van uwe gevoelens voor mij.
Uit een brief der prinses put ik de
hoop, dat mijne liefde door u beant
woord wordt. Kan ik dat gelooven
en met behulp van dat geloof en die
hoop wagen om aanzoek te doen om
je hand De eerste jaren zouden we
wel is waar bescheiden moeten leven
op Heinrichshagen. Ik ben echter de
erfgenaam van mijn oom en ga dien
tengevolge een onbezorgde toekomst
tegemoet. Mag ik zelf mijn antwoord
komen halen Als ge eens wist hoe
wegens misbruik van vertrouwen voor
den rechter geweest. Hij werd toen
niet veroordeeld, maar schijnt alsnog
te moeten opkomen."
Eenige bladen pleiten verzachtende
omstandigheden; zijn moeder is een
paar maanden geleden gestorven, en
dat heeft hem erg aangegrepen, en
dan is de hitte hem naar het hoofd
gestegen. De hitte heeft, ook volgens
Gérault-Richard in Messidor, schuld
aan 't geval, maar het nationalisti
sche brein, dat toch al niet veel ver
draagt, was al maanden lang in be
roering gebracht door de volgelingen
van Esterhazy.
Het R.-Katholieke Handelsblad van
Antwerpen schrijft over den aanslag
Wij hopen voor de Fransche natie
dat de man Gregori, die op Dreytus
schoot, gek isAls hij betaald was
geworden door de Zola-verheerljjkers,
om hunne handelingen te verontschul
digen, zou het heerschap het niet
beter aan boord kunnen gelegd heb
ben.
't Moet een nationalist zijn't
nationalisme is het kind van het
boulangisme, en nooit hebben de Fran
sche katholieken grooter stommiteit
begaan, dan door te heulen of te hui
len met die gekken, die er de hand
van hebben de menschen te compro-
mitteeren, die zich met hen inlaten.
't Is voor de Fransche katholieken
niet voldoende onzinnige moordaan
slagen af te keurenzij moeten vlak
af alle verkeer afbreken met die vieze
„patriotten" die door al hunne
daden troef in handen hunner vijanden
spelen.
DUITSCHLAND.
De zaak-Eulenburg is een muisje met
een merkwaardig staartje. De rechter
van instructie heeft graaf Von Wedel,
een der meest eminente leden van de
Berlijnsche hooge kringen, gehoord, en
deze bekende dikwijls in zijn apparte
menten van het Prinsessenpaleis
diners te hebben gegeven, waar bijna
uitsluitend bekende homosexueelen
uitgenoodigd werden. Hjj erkende zelf
een zekere neiging tot homosexualiteit
te hebben. Volgens een Berlijnsch blad
zonden verscheidene prinsen van
Koninklijke huize deel hebben genomen
aan deze diners, die op de minst moreel
innig ik er naar verlang uw mooi,
teer bemind gezicht weer te zien
Sitta liet hare hand met den brief
zuchtend zinken. Haar besluit was
trouwens al genomen. Zij was van
plan om met Kröchert te trouwen.
Want alleen door middel van dat
huwelijk kon zij een einde maken
aan den hartstocht van den prins.
„Maar het zal een leugen en niets
als een leugen zijnzei zij halfluid.
Zij bleef niet lang alleen in den
tuin. Een paar dames wilden naar de
bloemen kijken of van de lekkere
lucht genieten. En geen van haar
kon zich begrijpen, dat een ander
behoefte kon hebben aan eenzaamheid.
Het gelukte Sitta geen enkele maal
om met een korten groet voorbij te
loopenzij moest steeds eerst naar
eenige geestige opmerkingen luisteren.
Het moge zjjn zooals het is,
maar eenzaamheid zal ik wel hebben
op Heinrichshagen. Een man kan
iemand niet zoo kwellen als twintig
niets uitvoerende dames, die voort
durend aan mijne rokken hangen en
mij gebruiken, omdat zij niets te
doen hebben," dacht Sitta ongeduldig.
Eindelijk gelukte het haar toch zich
van hare kwelgeesten te bevrijden. Zij
ging naar binnen. Hare moeder wachtte
al op haar. Inplaats van ellenlange
ophelderingen gaf Sitta hare moeder
den brief van Kröchert. Mevrouw v.
denkbare wijze plachten te eindigen.
Graaf Von Wedel is naar Italië afge
reisd.
PERZIË.
Uit Perzië komen allerzonderlingste
berichten. De Sjah heeft Donderdag,
vergezeld van zijn zoon, den kroon
prins en zijn raadsman, emir Bahedur,
zijn hoofdplaats verlaten. Waarheen
hij zich heeft begeven heeft men, vol
gens de berichten uit Teheran, nog
niet kunnen ontdekken; men ver
moedt echter, dat hij zich naar de
Russische legatie heeft begeven en
trachten zal van daar uit het buiten
land te bereiken.
De New York Herald echter gelooft,
dat de sjah eenvoudig zijn zomerver
blijf in de buurt der stad betrokken
heeft. Het ministerie had getracht er
hem van af te houden en wiide dat
hij in de stad zou blijven tot de moei
lijkheden aan de grens en andere
kwesties opgelost zouden zijn. Onver
wachts reed de sjah echter met een
talrijk gewapend geleide de stad uit.
Te Tebris heerscht volslagen anarchie.
De troepen, die gebrek aan levens
middelen hebben, deserteeren bij ben
den tegelijk. De autoriteiten zijn mach
teloos.
RUSLAND.
De Rijksdoema behandelde een in
terpellatie over de onregelmatigheden
met den bouw van den gepantserden
kruiser Rurik door de Engelsche firma
Vickers.
De vertegenwoordiger van het Depar
tement van Marine verklaarde, dat het
vorige bewind verantwoordelijk is.
Hij bestreed het recht van interpel
latie van de Doema, omdat onwettige
handelingen volgens hem niet aan
wezig waren. De mededeeling van de
pantserbekleeding aan den bouwer is
geen verraden van geheimen. Het
Kabinet is volgens dezen vertegen
woordiger alleen aan den Tsaar ver
antwoordelijk. Natuurlijk dat deze
mededeeling groote sensatie verwekte.
De Doema verklaarde dan ook met
de regeeringsverklaring niet tevreden
te zijn en ging over tot de orde van
den dag.
Men verwacht een gestreng onder
zoek en bestraffing der schuldigen.
De Oorlogsbegrooting.
Verschenen is het Voorloopig Verslag
der Tweede Kamer op de Oorlogs
begrooting. Het voornaamste daaruit
moge hier volgen.
Beleid van den minister.—
Verscheidene leden meenden, dat het-
beleid van dezen Minister een reactio
nair karakter draagt en wordt geïn
spireerd door verouderde opvattingen.
Ter staving van deze meening wer
den aangehaald lo. 's Ministers hou
ding ten opzichte van het blijvend
gedeelte, 2o. het stellen van den 2-
jarigen diensttijd bij de bereden wapens
als norm3o. het niet handhaven
van de verkorting der herhalings
oefeningen voor degenen, die voor het
blijvend gedeelte onder de wapenen
zijn geweest en 4o. de versterking van
het cavalerie-contingent van de militie,
's Ministers plannen ten opzichte van
de hoogere bevelvoering werden door
enkelen een teruggang genoemd naar
de meer ingewikkelde inrichting en
samenstelling der commando's waarbij
wrijving niet uit zal blijven en waar
van de ondergeschikten het slacht
offer zullen worden. Bovendien zal
's Ministers organisatie zeker niet tot
bezuiniging leiden. Eindelijk zagen
verscheidene leden ook in de instel
ling en samenstelling van den Raad
van Defensie een bewijs, dat de
Minister, en Regeering in haar geheel
evenzeer, hervormingen op defensie
gebied niet ernstig wenscht.
Ook andere leden, hoezeer overigens
bereid dezen Minister bun steun te
verleenen, hadden met bezorgdheid
gezien, dat de lasten van den dienst
door hem aanmerkelijk zullen worden
verzwaard.
Het ontbrak echter op deze punten
niet aan tegenspraak. In de verschil
lende aangehaalde feiten verklaarden
tal van leden allerminst teekenen van
reactie te kunnen zienhet bewijs
daarvoor ontbrak huns inziens ten
eenenmale. Wat de quaestie van het
blijvend gedeelte betreft, meende men,
dat den Minister geen verwijt kan
trefien.
Daar het verloop der vrijwilligers
bij de cavalerie groot is, is het niet
Hohenthal las hem aandachtig.
Als ge nog hofdame waart, zei zij
koel, „dan zou ik je beslist aanraden
dit aanzoek van de hand te wijzen.
Je had in Glückstadt een veel betere
partij kunnen doen Maar aangezien
ge zoo dom geweest zyt om die
mogelijkheid buiten te sluiten door je
plotseling vertrek, weet ik heusch niet
of ge ooit in de gelegenheid zult zijn
om een betere partij te doen.
Het is natuurlijk een afschuwelijk
vooruitzicht om daarginds op een aard
kluit te zitten I Het is te hopen dat
z(jn oom gauw sterft want dan schijnt
er wel wat verbetering in te komen.
In geen geval moogt ge hier zeggen
dat Kröchert maar de pachter van zijn
oom is."
Dat is mij absoluut onverschillig."
Maar mij niet. Dacht je dat ik
het prettig vind als zij hier vertellen
dat freulle von Hohenthal met een
pachter trouwt, omdat ze geen anderen
man kan krijgen? Zijn oom heeft hem
dat landgoed al overgedragen, hoor je?
Later erft hij dan het andere goed.—
Heet het niet Mal chow Op die ma
nier klinkt het wat aannemelijker."
Zooals u wilt mama."
Ge zult wel gauw willen trou
wen en dan kan ik jullie 's zomers
komen opzoeken. Het is afschuwelijk
om altijd hier te zitten. Ik hoop dat
het er niet te schamel is,"
Ik vrees dat u dat wel zult vin
den mama."
Gelukkig ziet niemand het. Als
je er over praat, kun je het wel wat
mooier maken. Ik zal aan mijnheer v.
Kröchert schrijven. Hij kan hier komen.
Het is te hopen dat hij presentabel is
en er niet al te erg boersch uitziet."
Daarvoor is hij nog niet lang
genoeg weg uit Glückstadt. Hij ziet er
zeer knap uit, voornaam en elegant."
Nou dat is tenminste iets."
Wenscht u me geen geluk mama?"
Zij knielde naast hare moeder neer.
Mevrouw v. Hohenthal legde een
oogenblik haar hand op Sitta's haar.
„Natuurlijk doe ik dat. Als je maar
een betere partij deedt I Maar een arm
meisje heeft de keuze niet al is zij
ook nog zoo mooi. Dat weet ik bij
ondervinding. Aaanzoeken genoeg maar
zij zijn er ook naar. Nu zit ik er voor
ik kan je niet eens een uitzet geven."
Maak u daar maar niet onge
rust over mama. Ondergoed japonnen
en bijouterieën heb ik genoeg. De
meubels en de rest zullen er wel
zijn in Heinrichshagen. In Engeland
en in vorstelijke huizen krijgt de
vrouw ook niets meer mee. De in
richting van het huis is de zaak van
den man."
IVordl vervolgd.)
