DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN. feuilleton" No. 116. VRIJDAG 19 JUNI 1908. 5e JAARGANG. Versehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEMLANDER". HALF BLAD. BÜITENLANilA De Familie Von Kröchert. BINNENLAND. EEMLANDEH Bureau: BREEDESTRAA.T 20. Telefoon Interc. 62. Hoofdredacteur R. G. RIJKEN S. Abonnementsprijs Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4. Franco per post id. - 5.60 Per 3 maanden id. - 1. Franco per post id. - 1.40 Afzonderlijke nummers- 0.05 Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederlandsch Advertentiekantoor PEERE800M on ALTA te Haarlem. Prijs dor Advertentiën Van 1 tot 5 regels Voor iederen regel meer Buiten het Kanton Amersfoort per regel (Bij abonnement belangrijke korting.) f 0.40 - 0.08 - 0.10 ZIJ, die zich snet ingang van 1 Juli op dit blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nnuimers gratis. DE WEEK VAN HET PAARD. De particuliere correspondent van de N. R. Ct. te Parijs zendt de vol gende zeer lezensvvaarde brief aan zijn blad, naar aanleiding van de be kende wedrennen te Auteuil De „groote week van het paard" is ten einde. Zoo heeten namelijk de aigeloopen dagen, dagen van on- gobonden spel in alle lagen der be volking, van schreeuwende internatio nale luxe, van laatste modes, van japonnen van 3000 en hoeden van 1000 franken, van dooreenwarreling van demi-monde" en „monde", vanparve- nues, snobs, avonturiers en aristocraten van echte en valsche weelde dagen van handig geëxploiteerde en officieel aangemoedigde speelzucht, van op- geschroelde kwasi-belangstelling over het afjakkeren van eenige paarden op een renveld.j Dit alles onder het mottoaan moediging van de paardenteelt. Ironie van het lotnooit ziet men zooveel uitgeputte, overwerkte, armzalige fia- cre-paarden onder vloeken en zweep slagen moeten ze, ofschoon te moo om op hun pooten te staan, onmogelijk volle fiacres naar de uren ver gelegen renvelden sleepen. Nooit ziet men de arme dieren in zulk een deerniswek- kenden toestand, als in deze dagen van aanmoediging van de paarden teelt. Nooit leert men zooveel wen- schen uitspreken voor de definitieve vervanging van paarden door automo bielen. De „Grand-steeple" van Auteuil van Zondag voor acht dagen, de dag van de Drags van verleden Vrijdag en de „Grand Prix de Paris" van gisteren, dat zijn de drie laatste groote ren- dagen, die het Parijsche seizoen heeten te sluiten. Na den „Grand Naar het Duitsch, VAN HENRIETTE VON MEERHEIMB. 58) Hij maakte zich zacht los uit hare armen. Er lag een innige verlangende uitdrukking in zijne oogen, terwijl hij over het hoofd zijner moeder heen voor zich uit staarde. Hilmar v. Bodenhausen schoof het fijne Venetiaansche hloemengewas wat ▼au zich af. Hij had op zijn lessenaar plaats noodig voor zyn papieren. De sterke geur der roode anjelieren drong zich op onaangename wijze aan hem op. Hij stond op en zette de bloe'men weg, voor het raam. Als Ilse dat zien kon zou het haar zeker wel weer verdriet doen. En hij wilde haar niet krenken. Dat had hij zich eerst gis teren voorgenomen na een heftige scène waarbij zij vele tranen vergoten had. Maar als zij nu zag dat hij de bloemen die zij voor hem had neer gezet uit zijne nabijheid verbande, dan Prix," is het „van goeden toon" Parijs te verlaten of althans te zeggen enkel nog bij toeval of door bijzondere om standigheden in de stad te zijn. De laatste jaren begint echter het Parijsch seizoen zich iets te verlengen en is er een, men zou kunnen zeggen, repu- blikeinsche neiging om het tot den veertienden Juli, den nationalen feest dag, te rekken. De „Grand Prix" is de drukst be zochte maar minst sjieke der groote rennen. De Grand steeple van Auteuil is sjiek. De dag van de Drags, die niet een Zondag is, is erg sjiek en elegant. Bejaarde duchesses gaan er vaak zelfs heen en grcote rijke mail- coachen voeren er de heau-monde en de deftigste demi-monde aan. De Grand Prix daarentegen krijgt steeds meer het karakter van een volksfeest. Een ontzaglijke menschenmassa trekt er 's morgens met proviand beladen door het Bosch van Boulogne reeds heen, dejeuneert langs den weg in het gras, en oversuoomt vroeg in den middag het groote middenterrein van de ren- vlakte van Longchamps. Een aanzien lijk gedeelte van het volk, in sommige klassen en bedrijven byna zonder uit zondering, speelt het geheele jaar op paarden. Voor den Grand Prix neemt het spelen een kolossalen omvang aan. De schrielste keukenmeid en het laagste klerkje schrapen nog de enkele fran ken bijeen om hun geluk te beproeven op het paard, waarvan een of ander vertrouwelijk bericht van een „goed ingelicht" persoon, of enkel een prono- stiek van een krant, hun de „schoone kansen" heeft doen kennen. Arme franken, arm geluk. Er is geen dwazer en belaehelijk-jammerlijker spelen dan dit „speciaal ingelicht" spelen van het Parijsche volk op de paardenren nen. Kolossale sommen worden er jaarlijks door opgeslokt. De staat doet niets om dit tegen te gaan. Integen deel, hij strijkt met voldoening de millioenen op die de „pari mutuel" jaarlijks in de schatkist brengt. Maar met het spelen op paarden houdt de speelzucht eu speelgelegen- heid niet op en een andere tak, die der loterijen, neemt onder de werkelijk onverdedigbare machtigingsgulheid der regeering een onrustbarenden omvang aan. Het beursspel, het rennenspel en zou die niets beteekende kleinigheid bij hem tot een opwinnende ergernis, bij haar tot een diepe beleediging aangroeien. En dat mocht niet. Hy moest zich beheerschen. Hij nam zijn handschrift weer op, corrigeerde den laatsten volzin en ging toen vlijtig voort met schrijven. Maar hij bleef al heel gauw weer steken. Hij wierp zijn pen neer, boos, dat zoo'n kleinigheid zjjn humeur, zijne stemming bedierf. Niets als een paar onschuldige goed gemeende bloemen I Het was bespottelijk, maar het was nu eenmaal zoo. Als hjj werkte, wilde hij er met elke zenuw bij zijn. De opdringerige bloemengeur leidde hem af en de daarop volgende ergernis over zijn eigen zwakheid was nog duizendmaal erger. Waarom moest Ilse hem ook door voortdurende attenties hare liefde be wijzen, hem haar zorgen in dier mate opdringen? Opdringen ja, dat was hetl Hij had tot nu toe tever geefs Daar eene uitdrukking er voor gezocht. Nu wist bij wat hem inden laatsten tijd kwelde, afleidde; hare opdringerigheid, hare opdringerige liefde, die kon hjj niet meer uitstaan. Hjj legde het handschrift neer en deed den inktpot toe. Hjj kon niet meer schrijven. En hij was toch in zoo'n goede stemming aan het werk gegaan. het spel in de clubs, was gezamenlijk waarlijk reeds omvangrijk en in alle lagen diep doorgedrongen genoeg om het daar maar bij te laten. Bjj een hoogst enkele gelegenheid, voor een belangrijk liefdadig doel, machtigde men zoo nu en dan wel eens loterijen, maar dit was hooge uitzondering. De laatste jaren, de laatste twee jaren bijzonderlijk, is dit veranderd. De re geering verleent steeds meer machti gingen voor loterijen. Dit was een nieuwe wijze van parlementsleden aan zich verplichten en hun stemmen aan zich verbinden, een nieuwe wjjze om met de staatsmacht politieken handel te drijven. Naast de kaartjes, de deco raties, de tahaksbureaux kwamde machtiging voor een loterij, te houden ten bate van een of andere instelling uit het district van een Kamerlid. Ook hier dus een manifestatie van den ongezonden politieken toestand, van een van de leeljjkste zijden van de „crisis van het parlementarisme". Zoo talrijk werden de aan alle kanten van het land gemachtigde loterijen, dat om elkaar niet te veel schadelijke concurrentie aan te doen, een aantal zich in syndicaten vereenigden, welke syndicaten met een kolossale en bru tale reclame in het geheele land, met verlokkingen van extra-premiën die in nietswaardige prullen bestonden, een schandalige en ongezonde aan zetting en exploitatie van de speel zucht tot in de onderste lagen des volks onder handen genomen hebben. Het kan waarlijk aan de aandachtige opmerkers niet meer ontsnappen dat men bezig is den speelduivel op alle wjjzeD in te halen, dat de regeering, met de gemakkelijkheid van vergun ning voor loterijen als het ware de moreele volksgezondheid verhandelt. Er moge wat waarheid zijn in de redeneeriDgen der bittere tjjdsfilosofen, die zeggen dat deze ongehoorde speel zucht een teeken des tijds is bjj den hardeD, zwaren strjjd om het bestaan, bjj de armoede aan geestelijke idealen, bij het losraken van de oude maatschappij, bij de verwarring eu den opstand in de gemoederen, den opstand tegen den arbeid en de jacht naar weelde, willen allen zich aan het rad van de blinde fortuin Zoo ging het hem voortdurend in den laatsten tijd. Zijne tot in het uiterste gespannen zenuwen verdroegen niet meer de ge ringste spanning, den lichtsten druk, al was het ook maar een Venetiaansch glas met die opdringerige roode bloe men erin. Dat was al voldoende om hem te prikkelen. Hij moest al zijne zelfbeheersching te hulp nemen, om het ding niet kapot te gooien. Hij duwde zijn stoel achteruit en liep in de kamer op en neer. Hoe was het toch gekomen? Hy had Ilse toch lief, hjj was met haar getrouwd, uit hartstocht en ondanks alle tegen werpingen. Wat kon hy haar eigenlijk ver wijten? Alleen dat zij te veel van hem hield en hem hare liefde opdrong I Ja, dat was een fout en een gebrek, dat in een vrouw byna niet te vergeven was! Arm kind I Wat kon zij er aan doen Wie had haar ooit geleerd, dat in een huwelijk tact, gereserveerdheid, ja zelfs een zekere koelheid absoluut zijn? Niemand. Zonder iets te vermoeden, met het naïeve zegevierende geloof aan den eeuwigen duur huDner weder- zijdsche liefde, was zij opgewekt-on- schuldig het huwelijk met hem inge gaan, bezield van de beste voornemens om hem nooit in zjjn arbeid testoren, maar er zich steeds voor te interes klemmen, die hen in eenslag moet bevrijden maardit kan slechts een reden te meer zyn voor degenen aan wien 's lands belang is toe vertrouwd, om op hun hoede te zyn, om zoover het in hun macht is het volk te be schermen in plaats van het over te leveren. Bij al de nutte- looze en op niets uitloopende inter pellaties zou een over de loterijen waarlijk niet overbodig zijn. FRANKRIJK. De Regeering heeft eene nederlaag geleden by de behandeling in de Kamer van bet ontwerp tot regeling van den arbeid in industrieele ondernemingen. De heer Brousse vroeg een algemeene uurregeling voor iedere klasse van werklieden. De commissie van rap porteurs en de regeeriDg verzetten zich tegen dit amendement. Het werd des niettegenstaande aangenomen met 318 tegen 232 stemmen. AMERIKA. De Republikeinsche Conventie te Chicago heeft den heer Taftcandidaat gesteld voor het Presidentschap der Vereenigde Staten. Dit geschiedde nadat het program was aangenomen wat o.a. in zake de trusts een wetgeving aanbeveelt, waarbij vergroot wordt de controle van de Staten over en verzekerd grooter publiciteit in het bestuur van maatschappijen, welke te maken hebben met tusschen-Staatschen han del en gelegenheid hebben om mono polies te verkrijgen. PRUISEN. Naar aanleiding van den uitslag der verkiezingen voor de Kamer van af gevaardigden schrijft het Berl. Tage- blatt Wellicht gingen de aspiraties van de vrijzinnige leiders niet hooger dan te behouden wat er was, en dan heb ben zij hun doel vrijwel bereikt, maar dan dient er tevens op gewezen te worden, dat een absoluut verkeerde voorstelling bestond van de stemming onder het liberale kiezerspubliek. Zonder eenigen twijfel bestond in den seereD. Hoe kon zij weten, dat hare vragen naar zijne ideeën, die nog onrijp in zjjn brein woelden, naar den voortgang van zijn werk, dat hare smeekbeden om haar zijne schetsen voor te lezen, veel onaangenamer waren dan een plotselinge stoornis? Maar hoe moest hij zonder ruwheid een einde maken aan die goed bedoelde belangstelling? Hy drukte zijn voorhoofd tegen de vensterruiten, ofschoon hy beneden op de straat niets kon zien. De groene jalouzieën waren dicht voor de hitte. In de andere kamer hoorde hy Ilse op staan en weer gaan zitten, terwijl haar japon ruischtel Hij verbeeldde zich, dat hij door de deur heen, haar parfum rook en er kwam een ergenis in hem op, die aan antipathie grensde. Wie had hem gelast te trouwen? Hij j ging zóó op in zijn werk, dat elke vrouw hem op den duur een stoornis had moeten zijn, al was zij ook tien maal zoo voorzichtig en terughoudend geweest als de arme, kleine Use, die zonder iets kwaads te vermoeden, alle schatten harer liefde over hem uit stortte en daarvoor van hem iets vergde, wat hy niet kon en wilde geven. Vooral de laatste weken waren voor hen beiden een ware kwelling geweest, maar het was voor hem nog erger dan voor haar. Ilse leedlialf onbewust, om- lande een sterke strooming tegen de Pruisische reactie en vooral wenschte de geheele burgerschaar het gehate drieklassen-kiesrecht te kunnen af schudden, en van |deze gunstige ge zindheid hebben de leiders der vrij zinnigen geen gebruik weten te maken. Gedurende den geheelen verkiezings strijd was er te veel halfheid in het optreden der vrijzinnigen, en die heeft zich gewroken. Na over eenige taktische fouten van ondergeschikt belang te hebben ge sproken, zegt het Berlynsche blad: De voornaamste fout, die begaan werd, stond hierin, dat men van een samengaan met de sociaal-democraten niets wilde weten. Het kan zyn, dat vele vrijzinnige kiezers zich niet dan noode tot een verbond met de sociaal-democraten hadden laten vin den, maar dat is nu juist de kuüst van de leiding, de kiezers op het goede oogenblik van taktische nood zakelijkheid te overtuigen. Zooals de zaken nu stonden, ging deze ver kiezingsstrijd om het kiesrecht, en hierin waren de sociaal-democraten de aangewezen bondgenooten van de uitgesproken vrijzinnigen. Van deze mogelijkheid heeft men geen gebruik gemaakt. Wel werd laDgs dezen weg bereikt, dat de sociaal-democraten slechts zes zetels veroverden in plaats van misschien anders negen, maar de vrijzinnigen hebben een winst - van tien zetels eenvoudig laten schieten. De linkerzijde van het Huis van Afgevaardigden had een overwinng kunnen behalen, nu triumteert de reactie. Gedeputeerde Staten van Utrecht hebben bepaald, dat de opeDing der jachtbedrijven, vermeld onder ltt. d,f en h van art. 15 der Jachtwet (liet schieten van waterwild, het vangen van waterwild met slagnetten en het vangen van eendvogels in een eendenkooi of daarmee gelijkstaand toestel) voor de prov. Utrecht is bepaald op Zaterdag 18 Juli a.s., ter plaatse bij art. 1 van het Reglement op de uitoefening der Jacht en Visscherij en de afpaling der dat het ware begrip ervan baar ontbrak, terwijl hy de zaak zeer duidelijk inzag met een steeds toenemende bitterheid, die slechts afgewisseld werd door be rouw en door ergernis over al die nuttelooze kwelling. De eerste zalige weken aan de Walensee niet meegerekend, had de artiest in hem zich onmiddellijk tegen den hem opgelegden dwang verzet. Het viel weldra zeer moeilyk, om op een vastgestelden tijd te eten, te wan delen en te slapen en niet te kunnen leven zooals hy het zelf graag wilde. Vroeger werd zijn dag al tyd ingedeeld door zyn lust om te werken. Hoe vaak was het toen niet gebeurd dat hy den ganscben dag zat te schrijven, eerst tegen den avond uitging, en hetzij in een dolle stemming, met vrienden den ganschen nacht bleef ronddolen, hetzij in den donkeren Tiergarten rondliep, als hij het een of andere moeilijke vraagstuk in zijn hoofd had. En dik wijls gingen er weken voorbij, zonder dat hij met iemand sprak. Eerst als het hoogtepunt van zijn arbeid voorbij was, dan zocht hij zijn vrienden weer op. Dat alles ging niet in'thuwelfjk. Hij zag dat in en trachtte zich te be heerschen. Wordt vervolgd).

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1908 | | pagina 1